Xem mẫu

  1. KHOA HỌC XÃ HỘI Giáo dục KỸ NĂNG ỨNG PHÓ VỚI HÀNH VI XÂM HẠI THÂN THỂ CHO HỌC SINH TIỂU HỌC Bùi Thị Loan Trường Đại học Hùng Vương Nhận bài ngày 5/11/2017, Phản biện xong ngày 27/12/2017, Duyệt đăng ngày 28/12/2017 TÓM TẮT L ựa chọn phối hợp các phương pháp nghiên cứu: Phân tích, tổng hợp, điều tra, quan sát, thống kê toán học, bài viết tập trung làm rõ thực trạng kỹ năng ứng phó với hành vi xâm hại thân thể cho học sinh tiểu học trên địa bàn thị xã Phú Thọ; xác định một số yếu tố ảnh hưởng đến kỹ năng ứng phó của các em. Từ đó, bài viết đề xuất một số biện pháp nhằm rèn luyện kỹ năng ứng phó cho học sinh tiểu học, giúp các em vượt qua những thách thức, trở ngại, rủi ro trong cuộc sống, biết cách ứng phó với những tình huống có thể khiến bản thân gặp nguy hiểm. Từ khóa: Kỹ năng ứng phó, xâm hại thân thể, học sinh tiểu học 1. Đặt vấn đề Kỹ năng ứng phó với hành vi xâm hại Thế giới bên ngoài luôn ẩn chứa những thân thể ở HSTH là khả năng các em vận cạm bẫy, nguy hiểm với các em lứa tuổi học dụng tri thức, vốn kinh nghiệm đã có để sinh tiểu học (HSTH) và mỗi khi các em rời ứng phó những nguy hiểm từ hành động xa tầm tay của cha mẹ, của những người thân của người khác nhằm tránh gây tổn thương yêu, họ lại thường lo lắng và tìm cách ngăn về cơ sở giải phẫu và hoạt động sinh lý, đảm cấm con trước những nguy cơ rủi ro nhưng bảo cho thân thể được an toàn, khỏe mạnh lại không giải thích cho trẻ vì sao và hậu quả và phát triển đầy đủ [5]. có thể xảy ra như thế nào? [3]. Do đó, nếu Biểu hiện của kỹ năng ứng phó với hành trẻ em không có những kiến thức cần thiết vi xâm hại thân thể ở HSTH [5]: để nhận diện và biết cách lựa chọn cách ứng • Ứng phó với hành vi xâm hại tình dục phó tích cực để vượt qua những thách thức hoặc hành vi bạo lực từ người khác: mà hành động theo cảm tính thì rất dễ gặp Khi bị người khác đánh hoặc trấn lột, trở ngại, rủi ro trong cuộc sống. Vì vậy, giáo bị đe dọa, bỏ đói, bắt lao động quá dục kỹ năng ứng phó với hành vi xâm hại sức hoặc bị người khác cố tình sờ thân thể cho HSTH được coi là một vấn đề mó vào cơ quan sinh dục, bị người cấp bách. khác bắt khỏa thân để họ thỏa mãn Tạp chí Khoa học & Công nghệ số 4 (9) – 2017  3
  2. KHOA HỌC XÃ HỘI mục đích của mình như chụp hình, 3. Những kết quả đạt được của nhìn, sờ… [5]. nghiên cứu thực trạng • Biết ứng phó với những tình huống Qua Bảng 1 cho thấy: Kỹ năng ứng phó như: Người lạ rủ đi chơi, cho quà bánh, với hành vi xâm hại thân thể của HSTH tại người lạ yêu cầu mở cửa khi ở nhà một thị xã Phú Thọ nhìn chung là còn thấp, chưa mình, người lạ yêu cầu cung cấp thông thể hiện được sự thành thục và linh hoạt. tin của gia đình qua điện thoại lúc ở Cụ thể: Khả năng ứng phó với những tình nhà một mình [5]. huống có thể khiến bản thân gặp nguy hiểm • Ứng phó với những nguy hiểm xảy ra trong mối tương tác với người khác đạt mức từ hành động của bản thân: Leo trèo, độ thấp với mức điểm trung bình là 1.61. chơi, với tay ở ban công, chơi ở những Khả năng ứng phó với những nguy hiểm nơi vắng vẻ như ao hồ, sông suối… từ môi trường và các vật dụng xung quanh • Ứng phó với các nguy hiểm từ môi trường đạt mức độ thấp với mức điểm trung bình xung quanh: Nước, lửa, dao kéo, các vật là 1.54. dụng dễ vỡ, hóa chất, vật nuôi [2]… Lý do có thể dễ dàng giải thích như sau: Việc nhận diện những nguy hiểm với bản 2. Đối tượng và phương pháp thân đã khó, việc ứng phó trong những tình nghiên cứu huống nhất định gây xâm hại thân thể lại Nghiên cứu được thực hiện trên 120 học càng khó hơn. Điều này đòi hỏi trẻ không chỉ sinh (HS), 18 giáo viên (GV), 25 phụ huynh có kiến thức về việc ứng phó mà trẻ còn cần học sinh (PHHS) thuộc các trường trên địa phải có những trải nghiệm trong cuộc sống bàn thị xã Phú Thọ: Trường tiểu học Hùng thì kỹ năng mới thành thục và linh hoạt. Vương, Trường tiểu học Lê Đồng, Trường Khả năng ứng phó với hành vi xâm hại tiểu học Phong Châu, Trường tiểu học tình dục hoặc hành vi bạo lực từ người khác Trường Thịnh. Thời gian khảo sát từ ngày đạt mức độ thấp nhất với mức điểm trung 12/9/2017 đến 15/11/2017. bình là 1.36. Những bài tập để khảo sát kỹ Để có được kết quả nghiên cứu khách năng này ở học sinh tiểu học, đa phần được quan, chúng tôi sử dụng phối hợp các lấy từ các câu chuyện thực tế, qua các ví dụ phương pháp như: phân tích, tổng hợp, điều điển hình cho nên tính thực tiễn rất cao. tra, quan sát, thống kê toán học, nghiên cứu Chẳng hạn: trường hợp điển hình. Có 3 mức độ đánh giá Tình huống: Chiều ngày 30.6.2012, Phú kỹ năng ứng phó với hành vi xâm hại thân rủ cháu D 6 tuổi là hàng xóm, qua phòng trọ thể của HSTH là Yếu, Trung bình và Tốt. của mình chơi. Tại đây, Phú thực hiện hành Mức “Yếu” được đánh giá bằng điểm trung vi xâm hại với cháu như sờ mó vào ngực, bình (ĐTB) thấp nhất là 1 và mức “Tốt” có mông và bộ phận sinh dục của cháu... Xong ĐTB cao nhất là 3. Điểm càng cao thì mức việc, Phú cho cháu 5.000 đồng tiền mua kẹo độ biểu hiện kỹ năng ứng phó với hành vi và dặn cháu D: Không được nói với ai, nếu xâm hại thân thể của HSTH càng tốt (mức không chú sẽ đánh chết [1]. Tốt: 2,41–3 điểm; mức Trung bình: 1,71–2,4 Câu hỏi: Nhận xét về hành động của bạn điểm; mức Yếu: 1–1,7 điểm). nhỏ trong câu chuyện. 4  Tạp chí Khoa học & Công nghệ số 4 (9) – 2017
  3. KHOA HỌC XÃ HỘI Bảng 1. Đánh giá kỹ năng ứng phó với hành vi xâm hại thân thể của học sinh tiểu học tại Thị xã Phú Thọ Tiêu chí Kỹ năng Mức độ Tính đầy đủ Tính thành Tính linh Đánh giá (%) thạo (%) hoạt (%) chung Tốt 42.7 31.1 53.7 Ứng phó với những tình huống có thể Trung bình 56.6 65.2 43.3 khiến bản thân gặp nguy hiểm trong mối X = 1.60 Kém 2.7 3.7 3.0 Mức độ thấp tương tác với người khác. X 1.58 1.73 1.49 Tốt 34.1 42.7 52.4 Ứng phó với những nguy hiểm từ môi Trung bình 56.7 56.7 45.1 X = 1.61 trường và các vật dụng xung quanh. Kém 10.2 0.6 2.4 Mức độ thấp X 1.75 1.58 1.50 Tốt 53.3 65.9 61.0 Ứng phó với hành vi xâm hại tình dục Trung bình 36.0 34.1 39.0 X = 1,39 hoặc hành vi bạo lực từ người khác. Kém 10 0 0 Mức độ thấp X 1.46 1.34 1.39 Nếu là bạn nhỏ trong câu chuyện em sẽ năng phòng chống xâm hại tình dục cho học làm gì, em có dám kể lại chuyện với người sinh tiểu học thì nhiều giáo viên còn thấy e khác: Bố mẹ, bạn bè, anh em không? ngại, không biết dùng từ ngữ thích hợp để Nhiều học sinh tiểu học đã trả lời: Em sẽ giải thích cho trẻ. Họ cho rằng, đây là những không dám nói với cha mẹ vì sợ bị chú đánh. vấn đề nhạy cảm rất khó dạy cho trẻ. Thực tế đã có nhiều trường hợp trẻ bị xâm hại tình dục nhiều lần nhưng do sợ không dám 3.1. Các yếu tố ảnh hưởng đến kỹ năng nói với người lớn. Chính vì hiện tượng tâm lý ứng phó với hành vi xâm hại thân thể cho này, khi cha mẹ phát hiện tình trạng của con HSTH thì trẻ cũng đã bị xâm hại nhiều lần rồi. ■■ Yếu tố ảnh hưởng từ gia đình: Khi trao đổi phỏng vấn với đa số các phụ Có 25.2% PHHS thừa nhận là ít khi cho huynh về tình huống này và hỏi họ đã bao con có cơ hội trải nghiệm cuộc sống: cha mẹ giờ hướng dẫn con cách xử lý tình huống hạn chế không cho trẻ chơi với bạn bè hoặc tương tự như trên chưa thì đa số phụ huynh tham gia các hoạt động ngoài trời vì sợ con thừa nhận, chưa bao giờ trò chuyện và bị bắt nạt, bị nhiễm các thói quen xấu từ bạn. hướng dẫn con. HSTH cần phải được giáo Có 25.1% PHHS có suy nghĩ sai lầm: dục rằng: Cho dù người khác dụ dỗ, cho HSTH còn nhỏ nên luôn cần được cha mẹ mình những món quà, đồ ăn, thức uống mà ở bên cạnh bảo vệ. Những tai nạn xảy ra với mình yêu thích, thậm chí cho mình tiền thì các em còn chưa nhiều nên chưa cần dạy cũng không được đồng ý cho người ta thực trẻ kỹ năng ứng phó với hành vi xâm hại hiện những hành vi xâm hại như bạn nhỏ thân thể. trong câu chuyện. Nếu người khác có thực Có 10.6% PHHS khẳng định: Cách ứng hiện hành vi trên với mình thì cần kể lại cho xử chưa đúng của cha mẹ khi bản thân gặp cha mẹ biết ngay. những tình huống thiếu an toàn, nguy hiểm Mặt khác, ngay kể cả giáo viên tiểu học khiến trẻ bắt chước. Một PHHS chia sẻ là ở những trường khảo sát, khi chúng tôi trò đã rất bất ngờ và cả hoảng sợ khi nhìn thấy chuyện nhằm tìm hiểu thực tế giảng dạy kỹ hành động lấy mũi dao nhọn để gãi ngứa sau Tạp chí Khoa học & Công nghệ số 4 (9) – 2017  5
  4. KHOA HỌC XÃ HỘI lưng của cậu con trai lớp 3 của mình. Khi Đứng ở vị trí thứ 2, giáo viên chưa được mắng cháu thì cháu nói rằng: “Hôm trước tập huấn nhiều về phương pháp giáo dục kỹ con cũng thấy bố làm như vậy. Tại sao con năng ứng phó với hành vi xâm hại thân thể làm giống như bố mà lại bị mẹ mắng?”. Từ ở HSTH. câu chuyện trên cho thấy, việc bắt chước của Đứng ở vị trí thứ 3, nội dung giáo dục kỹ trẻ diễn ra tự phát và vô thức. Do vậy, cha năng ứng phó với hành vi xâm hại thân thể mẹ, thầy cô cần chú ý tới từng hành động ở HSTH cho trẻ còn ít và chưa có quy định của bản thân để trẻ noi theo. thống nhất về nội dung giáo dục kỹ năng này Có 19.6% PHHS cho rằng: Cha mẹ ít dành trong trường tiểu học. thời gian cho con cũng như chưa tận dụng Ngoài ra theo các giáo viên, còn một số những tình huống thực tế trong cuộc sống nguyên nhân khác: Thời gian dành cho việc của trẻ trên các phương tiện truyền thông giáo dục kỹ năng ứng phó với hành vi xâm và tham khảo sách, truyện… để giáo dục kỹ hại thân thể ở HSTH trong chương trình năng giữ an toàn thân thể cho con. còn ít. Giáo viên chưa thực sự chủ động Có 15.5% PHHS cho rằng: Cha mẹ thiếu trong việc xây dựng nội dung kế hoạch giảng phương pháp giáo dục kỹ năng ứng phó dạy, còn ngại chưa đưa một số bài mới vào với hành vi xâm hại thân thể ở HSTH. Họ chương trình. thường ngăn cản gay gắt con trước những Khi chúng tôi đặt câu hỏi về việc nhà rủi ro mà không giải thích nguyên nhân, trường có tổ chức tuyên truyền cho học sinh hoặc cha mẹ thường làm thay khi trẻ gặp thường xuyên không, tất cả giáo viên được những tình huống khó khăn… hỏi đều có chung quan điểm: Nhà trường ■■ Yếu tố ảnh hưởng từ nhà trường: có tổ chức tuyên truyền nhưng cũng không Bảng 2 cho thấy: Bản thân học sinh chưa thường xuyên, chủ yếu là chỉ tổ chức vào một tích cực rèn kỹ năng ứng phó hành vi xâm dịp lễ nào đó có lồng ghép nội dung này. hại thân thể. Đây là nguyên nhân chiếm vị Như vậy, có thể khẳng định: Nhận thức trí quan trọng nhất. không đầy đủ chính là nguyên nhân sâu xa Bảng 2. Những yếu tố ảnh hưởng (từ phía nhà trường) đến giáo dục kỹ năng phòng chống xâm hại tình dục cho học sinh tiểu học Mức độ thực hiện Yếu tố ảnh hưởng Số lượng % • Nội dung giáo dục kỹ năng ứng phó hành vi xâm hại thân thể cho học sinh tiểu học còn 10 55.6 nghèo nàn. Một số nội dung liên quan còn e dè chưa đưa vào chương trình dạy học sinh. • Lý luận về giáo dục kỹ năng ứng phó hành vi xâm hại thân thể của học sinh tiểu học 7 38.9 còn hạn chế, tài liệu khan hiếm. • Bản thân học sinh chưa tích cực rèn kỹ năng ứng phó hành vi xâm hại thân thể. 15 83.3 • Giáo viên chưa được tập huấn về phương pháp giáo dục kỹ năng ứng phó hành vi xâm 12 66.7 hại thân thể của học sinh tiểu học. • Cơ sở vật chất, phòng học còn thiếu thốn, trang thiết bị, đồ dùng phục vụ cho các hoạt 8 44.4 động còn hạn chế. • Thiếu sự phối hợp giữa gia đình và nhà trường trong giáo dục kỹ năng ứng phó hành vi 9 50 xâm hại thân thể của học sinh tiểu học. • Các yếu tố khác. 3 16,7 6  Tạp chí Khoa học & Công nghệ số 4 (9) – 2017
  5. KHOA HỌC XÃ HỘI dẫn đến kỹ năng ứng phó hành vi xâm hại tình huống và tổ chức các hoạt động phù thân thể cho HSTH còn hạn chế. Từ cách hợp, cũng có thể được thực hiện bằng cách nhìn nhận này có thể thấy, công tác tuyên cho trẻ trực tiếp quan sát trong thực tế. truyền, nâng cao nhận thức cho các em còn Trong cuốn sách “Học qua trải nghiệm”, hạn chế; tiếp đó là do yếu tố chủ quan từ David Kolb đã mô tả việc học là một quá chính các em – đang còn ở lứa tuổi tiểu học trình gồm bốn bước. Các bước này là: với đặc điểm nổi bật trong đời sống tâm lý là (1) Quan sát, (2) Suy nghĩ (tâm trí), (3) Cảm sống bằng cảm xúc, dễ tin người. Đây cũng nhận (cảm xúc), (4) Hành động (cơ bắp). chính là khoảng trống để đối tượng xấu lợi ■■ Điều kiện vận dụng: dụng thực hiện hành vi xâm hại đối với trẻ. • Giáo viên phải tin tưởng vào trẻ và năng lực của trẻ. 3.2. Một số biện pháp giáo dục kỹ năng • Giáo viên tạo các hoạt động, cơ hội để ứng phó với hành vi xâm hại thân thể cho trẻ được trải nghiệm, thực hành mọi HSTH trên địa bàn tỉnh Phú Thọ lúc mọi nơi qua các hoạt động ở trường Biện pháp 1: Tạo cơ hội cho trẻ tương mầm non: giờ học, hoạt động vui chơi, tác, được trải nghiệm nhằm rèn luyện kỹ hoạt động ngoài trời, khi đi tham quan năng ứng phó với hành vi xâm hại thân thể ngoại khóa… cho HSTH. ■■ Ý nghĩa: Biện pháp 2: Xây dựng và đưa nội dung Để giáo dục và hình thành ứng phó hành giáo dục kỹ năng ứng phó hành vi xâm hại vi xâm hại thân thể cho học sinh tiểu học thì thân thể cho HSTH một cách toàn diện hơn điều quan trọng nhất là phải luôn tạo cơ hội theo hướng tích hợp với các hoạt động dạy, để trẻ được thực hành, luyện tập các hành vi hoạt động vui chơi và các hoạt động khác. thường xuyên, mọi lúc, mọi nơi; có như vậy, ■■ Ý nghĩa: trẻ mới hình thành nên kỹ năng một cách Việc giáo dục kỹ năng ứng phó hành vi bền vững. xâm hại thân thể cho HSTH theo hướng Kỹ năng này được hình thành thông qua tích hợp với các hoạt động dạy, vui chơi và tương tác với người lớn, với bạn cùng học. các hoạt động khác là quan điểm hiện đại, Trong khi tương tác, trẻ được thể hiện các không những phù hợp với tâm lý trẻ mà còn ý tưởng của mình, được trải nghiệm, được phù hợp với xu hướng giáo dục của thế giới đánh giá, xem xét về những kinh nghiệm mà hiện nay, góp phần nâng cao hiệu quả chất mình đã có trước đây. Hơn nữa, việc tổ chức lượng giáo dục kỹ năng này. cho trẻ trải nghiệm những tình huống thực tế ■■ Cách tiến hành: sẽ vừa tạo hứng thú cho trẻ, đồng thời nhiều • Xây dựng mục tiêu tích hợp nội dung kinh nghiệm quý báu được hình thành, kể cả giáo dục kỹ năng ứng phó hành vi xâm khi trẻ chưa thực hiện đúng trong quá trình hại thân thể cho HSTH. Ví dụ, trong thao tác. chủ đề về “Bản thân”, chúng ta có thể ■■ Cách tiến hành: giáo dục giới tính và tích hợp giáo dục Việc tạo cơ hội cho trẻ trải nghiệm có thể kỹ năng ứng phó hành vi xâm hại thân được tiến hành thông qua việc xây dựng các thể cho HSTH. Tạp chí Khoa học & Công nghệ số 4 (9) – 2017  7
  6. KHOA HỌC XÃ HỘI + Rà soát toàn bộ chương trình giáo dục nói riêng không chỉ trong gia đình, nhà dục tiểu học, xem xét nội dung nào trường mà trong toàn xã hội: Cần mở rộng có thể lồng ghép nội dung kỹ năng tự đối tượng tuyên truyền, không chỉ cán bộ bảo vệ cho trẻ. Tùy vào những chủ đề phụ nữ, người làm công tác bảo vệ và chăm theo tuần, tháng, học kỳ mà GV lựa sóc trẻ em mà cả các bậc phụ huynh. Việc tổ chọn những kỹ năng sống phù hợp chức tuyên truyền cần lan rộng trong nhân để giáo dục cho trẻ. Ví dụ trong chủ dân, tập trung nhiều hơn cho các xã, bản, đề về “Bản thân” chúng ta có thể giáo huyện vùng sâu, miền núi – nơi nhận thức dục giới tính và kỹ năng phòng chống của người dân còn hạn chế và đây chính bắt cóc. là kẽ hở để đối tượng xấu có nhiều cơ hội + Xây dựng mục tiêu của từng nội để đưa trẻ vào tình huống nguy hiểm, có dung và của kỹ năng ứng phó hành vi nguy cơ bị xâm hại. Đối với người phạm xâm hại thân thể cho HSTH cần đạt tội, cần xử lý nghiêm minh, kịp thời, đúng được về kiến thức, kỹ năng, thái độ. pháp luật, kiên quyết đấu tranh không để + Xác định các mức độ cần đạt được lọt tội phạm. dựa vào các tiêu chí và mức độ của ■■ Phát huy vai trò của cha mẹ và GV chủ từng kỹ năng. nhiệm trong việc quan tâm, chăm sóc và theo • Xây dựng kế hoạch bài học theo hướng dõi những bất thường ở HSTH: lồng ghép giáo dục kỹ năng ứng phó • Dạy cho các em 3 quy tắc động chạm hành vi xâm hại thân thể cho HSTH: dành cho các bộ phận tế nhị: + Xây dựng nội dung bài học. 1) Nếu các con tự chạm vào những bộ + Xác định phương pháp. phận trên cơ thể mình thì đó là điều + Thiết kế các hoạt động phù hợp. bình thường; ■■ Điều kiện vận dụng: 2) Sẽ là không bình thường nếu con • GV phải nắm chắc về chương trình chạm vào những bộ phận tế nhị trên giáo dục mầm non 2017. cơ thể người khác; • Biết những nội dung cần thiết của kỹ 3) Không để cho người khác chạm vào năng ứng phó hành vi xâm hại thân những vùng tế nhị của con (ngoại trừ thể cho HSTH. bác sĩ, y tá khi con đi khám bệnh). • Những nội dung của kỹ năng phải • Làm rõ các quy tắc: Hãy dạy cho các được lồng ghép ứng phó hành vi xâm con hiểu rằng, nếu người lớn có những hại thân thể cho HSTH một cách khéo hành động động chạm, xâm hại đến léo, linh hoạt, mềm dẻo theo chủ đề. những vùng trên cơ thể con thì đó là Ngoài ra, còn 1 số biện pháp giáo dục điều không bình thường và trái với kỹ năng ứng phó hành vi xâm hại thân thể các quy tắc thông thường. Cho các con cho HSTH: hiểu rằng cơ thể các con là của riêng ■■ Tích cực đẩy mạnh công tác tuyên các con và nếu có bất kì ai chạm vào truyền về đấu tranh phòng chống tệ nạn xã nó làm con cảm thấy khó chịu thì con hội nói chung và phòng chống xâm hại tình hoàn toàn có thể nói “không”. 8  Tạp chí Khoa học & Công nghệ số 4 (9) – 2017
  7. KHOA HỌC XÃ HỘI 4. Kết luận Tài liệu tham khảo Xâm hại thân thể trẻ em là một trong [1]  Bạch Băng (2011), Tuyển tập những câu những vấn nạn đang có chiều hướng gia chuyện vàng về khả năng tự bảo vệ mình, tăng phức tạp, đặc biệt ở các vùng nông thôn, NXB Kim Đồng. miền núi. HSTH khi bị xâm hại thường phải [2]  Liêm Chinh (2004), Dạy con kỹ năng sống, đối diện với nguy cơ của sự phát triển không NXB Phụ nữ. bình thường về tâm lý, xấu hổ, mặc cảm. Để [3]  Huyền Linh (2011), Cẩm nang tự vệ an toàn phòng ngừa, ngăn chặn tình trạng xâm hại (trong nhà), NXB Thanh niên. thân thể trẻ em, cần có sự chung tay và phối [4]  Cù Thị Thúy Lan, Dương Minh Hào (2009), hợp chặt chẽ của cả gia đình, nhà trường, Rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh tránh xã hội và bản thân trẻ trong việc trang bị xa những cám dỗ nguy hiểm, NXB Giáo dục kiến thức; định hướng thái độ và rèn luyện Việt Nam. kỹ năng ứng phó cho HSTH trước nguy cơ [5]  Mai Hiền Lê (2014), Kỹ năng giữ an toàn bị xâm hại thân thể, giúp các em nâng cao thân thể của trẻ mẫu giáo 5–6 tuổi, Luận án khả năng tự bảo vệ bản thân. Bởi như nhà Tiến sĩ tâm lý học, Viện Hàn lâm Khoa học giáo dục học Dorothy đã nói: “Cây giáo dục xã hội Việt Nam. chỉ đơm hoa thơm và kết trái ngọt khi có [6]  Mai Xuân Phương (2007), Trẻ em bị xâm hại sự chăm sóc và vun xới của nhà trường, gia tình dục những điều cần biết, Bộ Văn hóa đình và xã hội”. Thể thao và Du lịch – Tổng cục Du lịch. SUMMARY Sexual assault, physical abuse prevention and education for primary school children Bui Thi Loan Hung Vuong University B ased on a combination of selected research methods, such as analysis, synthesis, investigation, observation, mathematical statistics, this survey was conducted in some areas of Phu Tho town to gather information on how primary school students are trained about child sexual abuse prevention, and to find key factors that affect on their readiness. Moreover, the paper proposed some measures to improve the coping skills of primary students to help them overcome the challenges, obstacles, risks in life; as well as to handle dangerous situations. Keywords: the coping skills, physical abuse, primary school students Tạp chí Khoa học & Công nghệ số 4 (9) – 2017  9
nguon tai.lieu . vn