Xem mẫu
- Giá trị báo chí trong kỷ nguyên
truyền thông xã hội
“Mang những giá trị báo chí đến với hàng triệu con người trong
thế giới hiện nay là mục tiêu mà chúng ta - giới báo chí đang
hướng tới”.
Hình minh họa. Nguồn: Corbis
- Đây là chia sẻ của Geneva Overholser - Giám đốc trường Báo
chí Annenberg, thuộc Đại học Nam California (Mỹ) trên bản tin
của Quỹ Nieman dành cho Báo chí thuộc ĐH Harvard.
Truyền thông xã hội có giúp cho ngành báo?
Nếu chúng ta chỉ tâm niệm sử dụng truyền thông xã hội như một
công cụ để phục vụ cho báo chí thì chúng ta đã nhầm. Truyền
thông xã hội không đơn thuần chỉ là một trong những công cụ mà
chúng ta đang và sẽ sử dụng - ít nhất là trong kỷ nguyên số mà
chúng ta đang sống. Cái đáng để chúng ta lưu tâm đến ở đây là
làm thế nào để mang những giá trị báo chí vào được thế giới
truyền thông xã hội rộng lớn ấy.
Trang bị những kiến thức nhất định về những trang web truyền
thông xã hội hiện nay là việc đầu tiên chúng ta cần phải làm, sau
- đó chúng ta mới có thể sử dụng chúng như những công cụ để cải
thiện công việc của một nhà báo.
Tôi xin nêu ra ở đây hai trang web nổi bật là 10000words.net và
savethemedia.com, việc nghiên cứu chúng là rất có lợi đối với
nhà báo. Nhưng bằng cách nào mà chúng ta có thể sử dụng
truyền thông xã hội để phục vụ cho báo chí?
Ngành báo đòi hỏi chúng ta là một khi chúng ta quyết định làm
báo là chúng ta phải hiểu được bản chất thực sự của vấn đề,
những bài báo của chúng ta có những ảnh hưởng nhất định đến
những cá nhân liên quan đến bài báo đáo và nó gây ảnh hưởng
rất lớn lên đời sống của cộng đồng.
Trách nhiệm của nhà báo
- Vậy, điều này có ý nghĩa như thế nào đối với các nhà báo, chẳng
hạn, mọi người ở trong một môi trường quá rộng lớn để thu thập
và định hướng thông tin, thông tin của họ quá khác nhau so với
họ từng có trong quá khứ?
Hồi tháng Sáu vừa rồi, tôi có lên một chuyến máy bay đi tham dự
hội nghị của Hiệp hội các ký giả Hispanic (National Association of
Hispanic Journalists), một người phụ nữ trẻ đã khóc to và nói
rằng: “Michael Jackson đã mất rồi!” Ngay lập tức, dùng chiếc
Iphone, tôi bắt đầu tìm kiếm trên Google, tôi gõ dòng chữ
“Michael Jackson died” (Michael Jackson chết). Chỉ có một vài
dòng chữ thông báo rằng “Mạng đang bị nghẽn”.
Tôi nghĩ rằng tin về cái chết của Michael Jackson chỉ đơn thuần
là tin đồn mà thôi. Tôi bắt đầu chuyển sang kiểm tra Twitter, và
tìm ra bản tin của TMZ- tôi vẫn giữ trong đầu sự hoài nghi về độ
- chính xác của tin tức khi chưa nghe thấy bất cứ tin tức khẳng
định từ Los Angeles Times về cái chết của Michael Jackson. Khi
chiếc máy bay của tôi cất cánh, ngay từ lúc chưa đặt chân xuống
đất, tôi đã kiểm chứng được thông tin chứng minh sự kiện
Michael Jackson ra đi một cách bất thường – đó là thông tin được
đăng trên tờ Times.
Nhưng TMZ đăng tin đó thì sao? Tôi có nên ngừng lại ở đây?
Câu chuyện này nêu ra vấn đề là sự xác minh độ chính xác của
thông tin có ý nghĩa như thế nào trong kỷ nguyên truyền thông xã
hội? Và vai trò của giới báo chí là gì trong việc xác minh thông tin
đó là có thật hay không? Điều này cũng gây cho tôi một cảm giác
là hầu như mọi người ngày nay không quan tâm mấy đến việc ai
là người đưa ra thông tin (khi đa phần thông tin đó chỉ đơn thuần
là những tin đồn). Hầu như ngày nay khi họ cần thông tin nhưng
- họ không quan tâm mấy là thông tin trên trang web đó có đáng tin
cậy hay không. Bây giờ, tất cả chúng ta đều biết rằng, tin tức và
thông tin gì được đưa ra cũng cần có một trang thông tin nào đó
khác để chúng ta kiểm chứng, bất kỳ là chúng ta đang ở đâu.
Có mặt đúng lúc và đưa ra những thông tin chính xác một cách
kịp thời là trách nhiệm của nhà báo trong "đại dương" truyền
thông xã hội. Tuy nhiên những phương tiện truyền thông hợp
pháp luôn bị tuột lại phía sau trong sự phối hợp 2-trong-1 này.
Chúng ta luôn cần phải chứng thực độ chính xác của thông tin,
nhưng điều cần hiểu rõ ở đây là cách thức mà mọi người tìm
kiếm thông tin và tin tức, và làm thế nào mà họ nắm bắt được các
tin đó thông qua việc sử dụng truyền thông xã hội.
Báo chí: Thành phần còn "khuyết"
- Tôi không có ý định nói rằng báo chí (journalism) – với cách hiểu
là một từ, một khái niệm, một nghề - đang dần mất đi hay không
còn quan trọng nữa. Công việc của chúng ta là phải quan tâm
đến lợi ích của cộng đồng. Đưa các giá trị của báo chí đến với
những môi trường đó và thu hút được khả năng sáng tạo của
hàng triệu người chính là một trong những cách làm đầy triển
vọng mà chúng ta có thể trong việc phụng sự các lợi ích đó.
Ngày nay, dường như tất cả chúng ta, những người đang xây
dựng một cộng đồng cộng đồng báo chí với thái độ xem thường
đối với những người đang bỏ công xây dựng nên những cộng
đồng thông qua truyền thông xã hội. Chúng ta phải vượt qua
được tư tưởng ấy. Ngày nay, độc giả có sức mạnh hơn nhiều so
với kỷ nguyên trước với tư cách là người \'tiêu thụ\' và \'định
hướng\' thông tin. Nếu các nhà báo càng thiếu tinh thần hòa nhập
- vào tiến trình phát triển này của báo chí thì họ càng có nguy cơ bị
tụt hậu trong kỷ nguyên mới này.
Tôn trọng sự thật, công bằng và khách quan là những giá trị tốt
đẹp từ bao đời nay của ngành báo đang được đưa vào rộng rãi
thông qua các mạng lưới xã hội.
Trong các lớp học
Cuối cùng, tôi đề cập đến việc làm thế nào để mang những kiến
thức về truyền thông xã hội vào giảng dạy trong các trường đại
học? Chúng tôi, trường Annenberg nói riêng thường xuyên tổ
chức những buổi thảo luận với những nhà cách tân trong lĩnh vực
truyền thông số. Một trong những thách thức là mức độ tiếp thu
và tiện nghi vẫn còn chưa đồng đều. Hơn thế nữa, việc truyền thụ
kiến thức cho một sinh viên mới 18 tuổi sẽ dễ dàng hơn rất nhiều.
- Ở trường học, họ cần nghiên cứu lý thuyết và tất nhiên là cả thực
hành.
Việc lồng những vấn đề, câu hỏi, công cụ trong truyền thông xã
hội vào những buổi thảo luận hàng ngày cho sinh viên khi lên lớp
là rất cần thiết. Khi nhấn mạnh và đạo đức báo chí, các mối liên
hệ địa chính trị của vai trò các mạng xã hội cũng được đưa vào
thảo luận. Trong các buổi học bàn luận về chủ đề \'thầu khoán
báo chí\', chúng ta cũng cần phải đặc biệt chú ý đến vấn đề một
nhà báo sẽ giải quyết những mối quan hệ cá nhân của mình trong
mạng xã hội như thế nào. Cùng với đó là thảo luận về vấn đề làm
thế nào để họ có thể tạo dựng tên tuổi của mình trong tương lai,
công việc này đòi hỏi họ phải tự thực hiện được một số hoạt động
mang tính độc lập có thể khẳng định được mình.
- Hiện nay, trường Annenberg đang thuê một số nhà cách tân
trong lĩnh vực truyền thông số - một là Andrew Lih, tác giả của
cuốn “The Wikipedia Revolution” (Cuộc cách mạng Wikipedia),
người thứ hai là Robert Hernandez, người phụ trách tầm nhìn
chiến lược cho website của tờ Thời báo Seatle, và Henry Jenkins
- Giám đốc chương trình Nghiên cứu Truyền thông Cạnh tranh
của MIT.
Họ góp phần xây dựng nên bộ giáo trình của chúng tôi với những
kinh nghiệm thực tế, kiến thức hết sức quý báu. Nên chúng tôi
dám đưa ra nhận định rằng truyền thông xã hội sẽ là một mảng
kiến thức mà sinh viên của chúng tôi nắm được ngay từ trong
ghế nhà trường. Các buổi thảo luận, xen vào đó là những ví dụ
về ảnh hưởng của truyền thông xã hội đối với ngành báo và
ngược lại sẽ tiếp tục được thực hiện trong thời gian tới.
- Các viện hàn lâm về báo chí là môi trường để nghiên cứu, phân
tích các yếu tố tác động của truyền thông xã hội lên việc đào tạo,
lên quá trình thông tin, và lên các cuộc đối thoại dân sự. Khi mà
các nhà báo hiểu được bản chất và giá trị của thông tin thu về,
truyền tải thông qua các mạng xã hội, họ sẽ không chỉ làm việc
hiểu quả hơn thế giới mới mẻ và sống động này. Họ cũng sẽ
củng cố thêm triển vọng lâu dài của ngành báo chí trong tương
lai.
nguon tai.lieu . vn