Xem mẫu
- HÀ NỘI - 2013
- Chó dÉn cña Nhµ xuÊt b¶n
Chñ tÞch Hå ChÝ Minh, l·nh tô kÝnh yªu cña c¸ch m¹ng
ViÖt Nam, chiÕn sÜ xuÊt s¾c cña phong trµo céng s¶n quèc tÕ,
dï bËn tr¨m c«ng ngµn viÖc nhng Ngêi vÉn lu«n quan t©m
tíi ®êi sèng, t×nh c¶m cña nh©n d©n nãi chung, vµ c¸n bé,
chiÕn sÜ, nh÷ng ngêi gióp viÖc B¸c nãi riªng. Suèt ®êi,
Ngêi "chØ cã mét sù ham muèn, ham muèn tét bËc, lµ lµm
sao cho níc ta ®îc hoµn toµn ®éc lËp, d©n ta ®îc hoµn
toµn tù do, ®ång bµo ai còng cã c¬m ¨n ¸o mÆc, ai còng ®îc
häc hµnh". Ngêi lu«n lµ tÊm g¬ng s¸ng vÒ ®¹o ®øc c¸ch
m¹ng vµ lèi sèng mÉu mùc cho chóng ta noi theo.
§Ó gãp phÇn lµm tèt h¬n n÷a viÖc nghiªn cøu, tuyªn
truyÒn, gi¸o dôc t tëng Hå ChÝ Minh theo tinh thÇn ChØ
thÞ sè 03-CT/TW ngµy 14-5-2011 cña Bé ChÝnh trÞ vÒ tiÕp
tôc ®Èy m¹nh viÖc häc tËp vµ lµm theo tÊm g¬ng ®¹o ®øc
Hå ChÝ Minh, nh©n dÞp kû niÖm lÇn thø 123 Ngµy sinh cña
Chñ tÞch Hå ChÝ Minh, Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia -
Sù thËt xuÊt b¶n cuèn s¸ch KÓ chuyÖn B¸c Hå ë Tuyªn
Quang do ®ång chÝ Ng« Qu©n LËp, nguyªn Gi¸m ®èc Ban
Qu¶n lý Khu Du lÞch lÞch sö v¨n hãa vµ sinh th¸i T©n Trµo
su tÇm, tuyÓn chän.
5
- Cuèn s¸ch lµ tËp hîp nh÷ng mÈu chuyÖn vÒ Chñ tÞch
Hå ChÝ Minh khi Ngêi sèng vµ ho¹t ®éng c¸ch m¹ng t¹i
Tuyªn Quang - Thñ ®« cña c¸ch m¹ng, trong thêi kú tiÒn
khëi nghÜa vµ trong kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n Ph¸p
x©m lîc.
Xin tr©n träng giíi thiÖu cuèn s¸ch cïng b¹n ®äc.
Th¸ng 6 n¨m 2013
Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia - sù thËt
6
- nh gi÷ ®ång b¹c tr¾ng*
§oµn minh tuÊn
¤ng NguyÔn TiÕn Sù lµ ngêi ®Çu tiªn cña tØnh
Tuyªn Quang ®ãn B¸c Hå vÒ nhµ m×nh ë.
Trë vÒ th¨m m¸i ®×nh Hång Th¸i, c©y ®a T©n Trµo,
tuæi trÎ Tuyªn Quang ®· ®îc nghe «ng kÓ chuyÖn vÒ
B¸c Hå mu«n vµn kÝnh yªu cña thÕ hÖ trÎ ViÖt Nam.
1. nh gi÷ ®ång b¹c tr¾ng
Mét b÷a chÞ em phô n÷ th«n T©n LËp (x· T©n Trµo,
huyÖn S¬n D¬ng) tËp trung xay thãc, gi· g¹o chuÈn bÞ
l¬ng thùc cho c¸n bé, bé ®éi th× B¸c ®i c«ng t¸c qua,
dõng l¹i hái chuyÖn:
- ChÞ em cã biÕt m×nh xay thãc, gi· g¹o thÕ nµy lµ
®Ó lµm g× kh«ng?
Mäi ngêi cha hiÓu, nªn ®a m¾t nh×n nhau. B¸c
nãi tiÕp:
__________
* ChuyÖn kÓ vÒ B¸c Hå, Nxb. NghÖ An, 2000, t. III, tr. 23-24.
7
- - Xay thãc, gi· g¹o ®Ó c¸n bé vµ bé ®éi cã c¬m ¨n
®¸nh T©y, ®uæi NhËt. Nh vËy lµ chÞ em ta còng gãp
phÇn ®¸nh T©y, ®uæi NhËt ®ã.
B¸c l¹i hái:
"- NÕu chÞ em ta cã ®ång b¹c tr¾ng th× cÊt giÊu ë
®©u cho khái mÊt?".
ChÞ em vui vÎ tr¶ lêi B¸c. Ngêi th× nãi lµ cho vµo
hßm kho¸ l¹i. Ngêi th× cho lµ bá vµo tói v¶i lu«n mang
ë bªn m×nh...
§îi mäi ngêi nãi hÕt, B¸c kÕt luËn:
- Ai nãi còng ®óng. CÊt nh vËy lµ kÝn. B©y giê ë
b¶n ta cã c¸n bé, bé ®éi, chóng ta còng ph¶i gi÷ bÝ mËt
b¶o vÖ hä cÈn thËn nh gi÷ ®ång b¹c tr¾ng. V× nÕu ®Ó lé
ra th× dÔ háng mÊt viÖc níc.
2. Kh«ng ai kh«n hÕt ®îc ®©u
¤ng NguyÔn TiÕn Sù kÓ l¹i:
Trong thêi gian ë cïng víi gia ®×nh t«i, mét lÇn sau
b÷a c¬m, B¸c hái.
- ¤ng chñ nhiÖm ViÖt Minh cña x· T©n Trµo bao
nhiªu tuæi råi?
- Tha B¸c, t«i ba m¬i t¸m. Tuy cha giµ nhng
còng ®· yÕu.
B¸c liÒn b¶o:
- Chó cßn khoÎ l¾m. Nªn ®i häc cho biÕt ch÷, ph¶i
8
- häc nhiÒu. Häc v¨n ho¸, häc kinh nghiÖm c«ng t¸c ë
mäi ngêi, mäi løa tuæi ®Ó lµm viÖc tèt h¬n. Kh«ng ai
kh«n hÕt ®îc ®©u.
Råi B¸c kÓ chuyÖn:
Mét h«m ®i c«ng t¸c, gi÷a ®êng gÆp ma to.
§êng võa dèc l¹i tr¬n nªn ph¶i thËn träng bíc tõng
bíc mét. Bçng gÆp ba em bÐ cïng tró ma ë c¸i lÒu
bªn ®êng. Nh×n t«i ®i chËm, mét em nãi:
- Chµ! Cô giµ nµy trêi ma, ®êng tr¬n ®i kh«ng cã
gËy mµ kh«ng sî ng· nhØ.
Tõ b÷a Êy vÒ sau hÔ ®i ®êng gÆp ma tr¬n, nhí lêi
c¸c ch¸u kh¸o nhau t«i ®Òu t×m gËy ®Ó chèng. Qu¶
nhiªn cã chiÕc gËy ®i dÔ h¬n mµ l¹i kh«ng sî ng·.
9
- GÆp B¸c*
nh ®µm
§Çu th¸ng 7-1945, t«i ®îc cö ®i häc Trêng
qu©n chÝnh kh¸ng NhËt, råi ®îc ph©n c«ng phô
tr¸ch mét tiÓu ®éi Tuyªn truyÒn Gi¶i phãng qu©n ®i
x©y dùng chÝnh quyÒn ë x· Kim Long vµ c¸c b¶n
vïng chung quanh khu T©n Trµo. ChÝnh dÞp ®ã, t«i cã
may m¾n ®îc gÆp B¸c Hå. H«m Êy, t«i ®ang häp víi
Ban ChÊp hµnh Thanh niªn T©n Trµo trªn mét nhµ
sµn ë ®Þa ph¬ng, th× cã mét cô giµ ®Ó r©u dµi, mÆc ¸o
chµm, tíi ©n cÇn hái:
- Ch¸u cã ph¶i lµ c¸n bé vïng nµy kh«ng?
- Tha cô, ch¸u lµ Loan, ®îc cÊp trªn ph©n c«ng
c«ng t¸c ë vïng nµy - T«i véi ®¸p.
Nghe t«i b¸o c¸o mét sè t×nh h×nh trong vïng, «ng
cô vui vÎ c¨n dÆn:
- Vïng nµy lµ c¨n cø ®Þa c¸ch m¹ng. §ång bµo lµ
__________
* ChuyÖn kÓ vÒ B¸c Hå, Nxb. NghÖ An, 2000, t. III, tr. 178 - 179.
10
- ngêi d©n téc cã nhiÒu phong tôc riªng. Ch¸u ph¶i t×m
hiÓu cho kü ®Ó khái lµm phËt lßng hä, cã nh vËy míi
lµm tèt ®îc c«ng t¸c cña m×nh...
- H«m sau t«i gÆp anh Vâ Nguyªn Gi¸p míi biÕt cô
giµ ®ã chÝnh lµ B¸c Hå kÝnh yªu. H×nh ¶nh vµ lêi c¨n
dÆn gi¶n dÞ ®ã cña B¸c Hå h«m ®ã ®Õn b©y giê, qua mÊy
chôc n¨m trêi, t«i vÉn kh«ng thÓ nµo quªn.
11
- §ång chÝ ®· thÊy ngêi
céng s¶n nµo cha?*
ViÖt Dòng kÓ
Ngäc ch©u ghi
Anh ViÖt Dòng vµo Qu©n gi¶i phãng Ýt l©u sau th×
®îc ®i dù líp huÊn luyÖn cña Tæng bé ViÖt Minh. Líp
häc ®ã do mét “«ng cô” phô tr¸ch.
Trong buæi häc ®Çu tiªn, “«ng cô” ®a cho mçi
ngêi mét quyÓn s¸ch nhá, trong ®ã cã nãi vÒ Ch¬ng
tr×nh, §iÒu lÖ cña ViÖt Minh, råi b¶o ®äc kü.
ThÊy s¸ch cã ghi “trong MÆt trËn ViÖt Minh cã c¶
§¶ng Céng s¶n” th× ViÖt Dòng giËt m×nh, ng¬ ng¸c.
ThËt kh«ng thÓ ngê ®îc!
Khi “«ng cô” b¶o c¸c häc viªn nªu lªn nh÷ng ®iÒu
cha hiÓu, anh ViÖt Dòng liÒn hái:
- Tha cô, t¹i sao trong MÆt trËn ViÖt Minh l¹i cã
c¶ §¶ng Céng s¶n?
__________
* ChuyÖn kÓ vÒ B¸c Hå, Nxb. NghÖ An, 1998, t. I, tr. 128 - 132.
12
- Trong líp cã tiÕng x× xµo lµm anh lo sî. Nhng “«ng
cô” ra hiÖu cho mäi ngêi trËt tù, råi hái:
- §ång chÝ hiÓu vÒ §¶ng Céng s¶n nh thÕ nµo?
- Tha cô, ch¸u cha hiÓu nhng nghe ngêi ta nãi
céng s¶n kh«ng tèt, hä chñ tr¬ng c¸i g× còng chung
ch¹, l¹i kh«ng cã gia ®×nh, kh«ng cã Tæ quèc...
Nghe ViÖt Dòng nãi, nhiÒu häc viªn tá vÎ ng¹c
nhiªn, khã chÞu, cßn “«ng cô” cã vÎ nh cêi, hái thªm:
- §ång chÝ nghe ai nãi nh vËy? Nh÷ng ngêi Êy lµ
thÕ nµo víi T©y, víi NhËt?
- Hä lµ... lµ nh÷ng ngêi... lµm viÖc cho T©y, cho
NhËt. ViÖt Dòng b¾t ®Çu vì lÏ ra. “¤ng cô” liÒn hái tiÕp:
- §ång chÝ nghe Ph¸p, NhËt nãi vÒ ViÖt Minh nh
thÕ nµo?
- Hä nãi ViÖt Minh lµ giÆc cá, lµ ¨n cíp ¹. “¤ng cô”
l¹i chØ ®Þnh mét häc viªn kh¸c t×m c¸ch tr¶ lêi cho ViÖt
Dòng. Häc viªn Êy tha:
- §Õ quèc Ph¸p, ph¸t xÝt NhËt ghÐt céng s¶n còng
nh ghÐt ViÖt Minh ta. Chóng nã bÞa ra ®ñ ®iÒu xÊu xa
®Ó g¸n cho céng s¶n vµ ViÖt Minh, nhng sù thËt lµ
nh÷ng ngêi céng s¶n kiªn quyÕt ®¸nh Ph¸p, ®uæi
NhËt nhÊt, nªn §¶ng Céng s¶n lµ nßng cèt, lµ c¬ quan
tham mu cña MÆt trËn ViÖt Minh...
“¤ng cô” l¹i hái ViÖt Dòng:
- §ång chÝ ®· hiÓu cha?
- Tha cô, ®· h¬i hiÓu.
13
- “¤ng cô” dÞu dµng gi¶i thÝch thªm, råi hái:
- §ång chÝ ®· gÆp ngêi céng s¶n nµo cha?
- D¹, cha ¹.
- NÕu ®ång chÝ V¨n (tøc Vâ Nguyªn Gi¸p), ®ång chÝ
Khang (tøc Hoµng V¨n Th¸i) lµ céng s¶n th× ®ång chÝ
cã thÝch kh«ng?
- D¹ thÝch ¹.
C¶ líp häc ®Òu cêi, vui vÎ.
M·i ®Õn nh÷ng ngµy sau C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m,
ViÖt Dòng míi biÕt “«ng cô” chÝnh lµ Hå Chñ tÞch.
14
- T«i lµ ngêi d©n, t«i còng cã
quyÒn phª b×nh bé ®éi chø!*
trÇn minh trëng su tÇm
Vµo kho¶ng ®Çu th¸ng 6-1945, tiÕt hÌ thËt lµ oi ¶.
§¬n vÞ chóng t«i sau mÊy ngµy hµnh qu©n vÊt v¶ ®îc
lÖnh tró qu©n x©y dùng l¸n tr¹i trong mét khu rõng
kh¸ ®Ñp ë gÇn th«n T©n LËp (x· T©n Trµo, huyÖn S¬n
D¬ng, tØnh Tuyªn Quang). C¸n bé vµ chiÕn sÜ trong
®¬n vÞ ai nÊy ®Òu cè søc chÆt nøa, dùng nhµ... Ch¼ng
bao l©u l¸n tr¹i nh×n còng khang trang, ®Ñp m¾t. ChØ
ph¶i c¸i, phÇn v× mÖt mái, phÇn th× do thãi quen luém
thuém cña nhµ n«ng (chóng t«i hÇu hÕt lµ n«ng d©n
mµ), nªn vµo trong l¸n tr¹i cña chóng t«i th× thÊy ngay
c¶nh bõa bén, nhiÒu khi ®Õn khã chÞu. Trong nhµ ë cña
anh em, giêng chiÕu tuy ngay ng¾n, nhng ngêi th×
“chæng ngîc”, ngêi th× n»m xu«i (®Ó híng ra cöa sæ
cho m¸t), díi gÇm giêng th× chao «i, ®ñ thø ®å ®¹c
__________
* B¸c Hå víi chiÕn sÜ, Nxb. Qu©n ®éi nh©n d©n, Hµ Néi,
2001, t. II, tr. 89 - 90.
15
- b»ng m©y, tre mµ anh em lµm trong lóc rçi, ®«i khi cã
c¶ nh÷ng c¸i “bu gµ” cßn ®ang ®an dë n÷a...
ChuyÖn ®ã lóc ®Çu th× còng cã d¨m ba ý kiÕn
nhng sau th× ch¼ng ai nh¾c ®Õn n÷a, bëi v× tõ c¸n bé
®Õn chiÕn sÜ ai còng thÇm nghÜ: “Th«i, dÇn dÇn sÏ æn
®Þnh!”. “Råi ®©u kh¾c vµo ®ã mµ!”...
Cho ®Õn mét h«m... Vµo lóc nöa buæi s¸ng, chóng
t«i thÊy cã mÊy b¸c “®ång bµo” ®Õn th¨m (chóng t«i vÉn
thêng gäi nh©n d©n quanh vïng lµ “®ång bµo”). Ban
chØ huy ®¬n vÞ ®îc giíi thiÖu ®©y lµ ®oµn ®¹i biÓu cña
nh©n d©n ®Þa ph¬ng, nªn sau khi trß chuyÖn, theo yªu
cÇu cña c¸c ®¹i biÓu, chóng t«i dÉn hä ®i th¨m quan
nhµ ë, nhµ ¨n vµ xung quanh khu l¸n tr¹i... Sau khi ®i
mét vßng, quay vÒ nhµ cña Ban chØ huy ®¬n vÞ, mét ®¹i
biÓu d¸ng tr«ng m¶nh kh¶nh vµ lµ ngêi giµ nhÊt
trong ®oµn cã ý kiÕn phª b×nh c¸ch sinh ho¹t luém
thuém, bõa bén, thiÕu nÒn nÕp cña ®¬n vÞ. C¸i ®ã th×
®óng qu¸ råi, nhng dï sao víi t c¸ch chØ huy bé ®éi,
t«i còng vÉn tù ¸i, nªn ®¸p:
- Phª b×nh chóng t«i, chuyÖn Êy ®· cã cÊp trªn cña
chóng t«i.
ý t«i muèn ¸m chØ “kh«ng ph¶i viÖc cña cô!”.
Cô giµ nh×n t«i råi «n tån tr¶ lêi:
- T«i lµ ngêi d©n, t«i còng cã quyÒn phª b×nh,
gãp ý víi bé ®éi chø! Bé ®éi c¸ch m¹ng lµ bé ®éi cña
d©n c¬ mµ!
16
- Lóc nµy th× t«i thÊy râ rµng m×nh sai, nªn ®µnh xin
lçi cô vµ c¸c ®¹i biÓu, ®ång thêi høa sÏ söa ch÷a.
Ngay sau ®ã, t«i ®îc biÕt, cô giµ phª b×nh chóng
t«i chÝnh lµ Cô Hå ChÝ Minh vµ bµi häc ®Çu tiªn mµ
Ngêi d¹y cho t«i còng chÝnh lµ ®iÒu ®Çu tiªn mµ bÊt
cø ngêi chiÕn sÜ nµo còng ghi nhí: Ph¶i t«n träng
nh©n d©n.
17
- Ký øc T©n Trµo*
TrÇn Minh ch©u kÓ
phan sÜ phóc ghi
H¬n 50 n¨m ®· qua, song trong t«i ký øc vÒ nh÷ng
ngµy ë T©n Trµo vÉn lu«n sèng ®éng. Khi Khu gi¶i
phãng ®îc thµnh lËp (4-6-1945), ®ang tham gia
phong trµo du kÝch ë Vâ Nhai, §×nh B¶ng, t«i chuyÓn
vÒ T©n Trµo vµ ®îc giao phô tr¸ch V¨n phßng cña Uû
ban Khu gi¶i phãng. Lóc nµy, Uû ban cã hai bé phËn:
Bé phËn qu¶n lý do anh Khang (tøc Hoµng V¨n Th¸i) -
lóc ®ã cã tªn lµ Lý phô tr¸ch. Cßn V¨n phßng do t«i -
lóc ®ã lÊy tªn lµ Chi phô tr¸ch. Trong thêi gian nµy
V¨n phßng Khu gi¶i phãng chØ cã m×nh t«i lµ n÷. §èi
víi c¸n bé th× ai B¸c còng quý, song víi t«i lµ n÷ nªn
B¸c cã u ¸i h¬n.
Nh÷ng ngµy gÇn tíi Tæng khëi nghÜa, B¸c èm lu«n
vµ gÇy l¾m. Cã lóc B¸c kh«ng thÓ ®i l¹i ®îc. Mäi ngêi
__________
* T¹p chÝ Sù kiÖn vµ Nh©n chøng, sè 32, 1998.
18
nguon tai.lieu . vn