Xem mẫu
- BÁC HỒ
Người cho em tất cả
- HOÄI ÑOÀNG CHÆ ÑAÏO XUAÁT BAÛN
Chuû tòch Hoäi ñoàng
TS. NGUYEÃN THEÁ KYÛ
Phoù Chuû tòch Hoäi ñoàng
TS. NGUYEÃN DUY HUØNG
Thaønh vieân
TS. NGUYEÃN AN TIEÂM
TS. KHUAÁT DUY KIM HAÛI
NGUYEÃN VUÕ THANH HAÛO
- BÁC HỒ
Người cho em tất cả
NHÀ XUẤT BẢN NHÀ XUẤT BẢN
CHÍNH TRỊ QUỐC GIA KIM ĐỒNG
HÀ NỘI - 2012
- 5
- LÔØI NHAØ XUAÁT BAÛN
"Ai yeâu Baùc Hoà Chí Minh hôn chuùng em nhi
ñoàng. Ai yeâu Baùc Hoà Chí Minh hôn thieáu nhi Vieät
Nam...'' Coù vò laõnh tuï naøo gaàn guõi vôùi thieáu nhi
hôn Baùc cuûa chuùng em? Bao naêm qua, nhöõng lôøi
haùt luoân ngaân vang trong haøng trieäu traùi tim
nhieàu theá heä tuoåi thô caû nöôùc.
Thöïc hieän Ñeà aùn trang bò saùch cho cô sôû xaõ,
phöôøng, thò traán naêm 2012, Nhaø xuaát baûn Chính
trò quoác gia - Söï thaät phoái hôïp vôùi Nhaø xuaát baûn
Kim Ñoàng xuaát baûn cuoán saùch Baùc Hoà - Ngöôøi
cho em taát caû. Noäi dung cuoán saùch goàm moät soá
ca khuùc noåi tieáng vieát veà tình caûm cuûa Baùc daønh
cho thieáu nhi Vieät Nam, tình caûm kính yeâu cuûa
thieáu nhi Vieät Nam vôùi Chuû tòch Hoà Chí Minh ñaõ
ñöôïc caùc nhaïc só Phaïm Tuyeân, Phong Nhaõ, Haø
Haûi, Hoaøng Long, Hoaøng Laân, Phan Huyønh
Ñieåu... khaéc saâu vaøo trong töøng giai ñieäu vaø lôøi ca
chaân thaønh, giaûn dò, tha thieát vôùi hình aûnh Chuû
tòch Hoà Chí Minh bình dò vaø gaàn guõi.
Moãi giai ñieäu, töøng lôøi ca ñaõ ñöôïc caùc nhaïc só
theå hieän theo maøu saéc rieâng cuûa mình, nhöng taát
7
- caû ñeàu daït daøo taám loøng kính yeâu Baùc, nhôù ôn
coâng lao trôøi bieån cuûa Baùc ñaõ daønh cho daân toäc
Vieät Nam, cho thieáu nhi Vieät Nam.
Xin giôùi thieäu cuoán saùch cuøng baïn ñoïc.
Thaùng 10 naêm 2012
NHAØ XUAÁT BAÛN CHÍNH TRÒ QUOÁC GIA - SÖÏ THAÄT
8
- 9
- 10
- B
aøi Ai yeâu Baùc Hoà Chí Minh hôn chuùng em
nhi ñoàng laø baøi haùt ñaõ ñaùnh daáu böôùc
ngoaët trong cuoäc ñôøi toâi. Nhôù laïi moät thôøi
soâi noåi laø Bí thö ñaàu tieân Hoäi nhi ñoàng cöùu quoác
Thuû ñoâ trong Caùch maïng Thaùng Taùm, caùc em ñoøi
haùt. Luùc ñoù phaàn nhieàu chæ coù baøi haùt cuûa ngöôøi
lôùn. Anh phuï traùch bieát chuùt ít aâm nhaïc. Theá laø
cöù maïnh daïn laøm baøi haùt cho caùc em haùt. Baøi haùt
ñöôïc caùc em ñoùn haùt noàng nhieät. Phaán khôûi quaù,
laïi saùng taùc tieáp. Laïi ñöôïc caùc em haùt. Roài ñöôïc goïi
laø "nhaïc só" luùc naøo khoâng bieát. Caùc ñeà taøi, chuû ñeà
aâm nhaïc luùc naøy, do tình hình thôøi söï vaø caûm
höùng töï naûy ra, chöa coù ai quy ñònh cho mình phaûi
saùng taùc baøi naøy baøi noï. Ai yeâu Baùc Hoà Chí Minh
hôn chuùng em nhi ñoàng laø moät ñeà taøi loùe saùng
khi laàn ñaàu tieân ñöôïc nhìn thaáy laõnh tuï vó ñaïi Hoà
Chí Minh. Ñeán luùc ñoù chöa nghe noùi ai laø Hoà Chí
Minh? Caáp treân coøn giöõ bí maät chöa phoå bieán. Thì
ñaây, ngaøy 2-9-1945, taùc giaû ñaõ ñöôïc nhìn thaáy Hoà
Chí Minh laàn ñaàu tieân trong cuoäc ñôøi, ñoïc Tuyeân
ngoân Ñoäc laäp ôû Quaûng tröôøng Ba Ñình, Haø Noäi.
Ngaøy aáy, caùc em thieáu nhi ñoäi Traàn Höng Ñaïo
(coù luùc goïi laø ñoäi Nguyeãn Thaùi Hoïc, laáy teân phoá
laøm teân ñoäi), ñöôïc xeáp öu tieân haøng ñaàu, treân væa
11
- heø Boä Ngoaïi giao baáy giôø, troâng leân leã ñaøi. Caùc
em cuøng caùc anh chò phuï traùch ñaõ ñöôïc thaáy taän
maét xe Baùc Hoà ñi ñeán vaø ñi veà qua choã caùc em
trong khoaûnh khaéc. Tuyeät vôøi quaù, toâi ñaõ thaáy
Baùc Hoà nhoaøi ngöôøi ra vaãy caùc chaùu nhieät tình voâ
cuøng baèng caû hai tay. Vaø toâi ñaõ thaáy hình aûnh
Baùc Hoà roõ neùt vôùi vaàng traùn cao, goø maù cao, tai
to, maét saùng... Lieân töôûng tôùi moät böùc aûnh chaân
dung Nguyeãn AÙi Quoác baûn thaân ñaõ ñöôïc xem, thaáy
ñuùng Baùc ñaây roài: Baùc Hoà laø Nguyeãn AÙi Quoác! Töï
nhieân nöôùc maét chaûy quanh vôùi nieàm tin voâ bôø:
Coù laõnh tuï Nguyeãn AÙi Quoác, Caùch maïng Vieät Nam
nhaát ñònh thaéng lôïi. Ñoù laø moät phaùt hieän cuûa baûn
thaân maø töï mình chöa noùi ra vôùi caùc em vì vaãn
coøn phaûi toân troïng nguyeân taéc giöõ bí maät. Giaû duï
thaáy Baùc ngoài laëng im khoâng ñöôïc xeâ dòch nhieàu
nhö quy ñònh cuûa Ñoäi baûo veä thì chöa bieát theá naøo.
Ñaèng naøy laïi thaáy Baùc nhoaøi caû ngöôøi ra ngoaøi
cöûa xe, vaãy caùc chaùu baèng caû hai tay. Thaân yeâu
quaù, khoâng buùt naøo taû xieát. Caùc chaùu thieáu nhi
luùc naøy cuõng nhaûy leân reo hoø, vaãy tay chaøo ñoùn
Baùc... Giaây phuùt naøy maõi maõi khaéc ghi trong traùi
tim toâi. Töø caûm höùng aáy toâi naûy ra yù töù maõnh lieät
saùng taùc baøi haùt Baùc Hoà vôùi thieáu nhi vaø thieáu
nhi vôùi Baùc Hoà, tha thieát vaø chaân chaát hoàn nhieân,
dí doûm, khaùc baøi haùt ngöôøi lôùn. Theá laø trong moät
buoåi sinh hoaït Ñoäi, anh phuï traùch ñoá caùc em: "Ai
yeâu Baùc Hoà nhaát?" Nhi ñoàng reo to: "Nhi ñoàng yeâu
12
- Baùc Hoà nhaát!". Anh phuï traùch trong thaâm taâm
ñoàng yù vôùi caùc em, xong cöù treâu caùc em khoâng
phaûi nhö vaäy: "Phuï laõo, phuï nöõ, thanh nieân môùi
yeâu Baùc Hoà nhaát!". Caùc em khoâng chòu cöù reo leân:
"Nhi ñoàng yeâu Baùc Hoà nhaát!" aùt caû tieáng anh phuï
traùch. Cuoái cuøng anh phuï traùch ñoàng yù vôùi caùc em
raèng: Khoâng ai yeâu Baùc Hoà hôn caùc em nhi ñoàng!
Theá laø caû chuû ñeà vaø giai ñieäu ñaõ tìm thaáy cuøng
moät luùc dieãn ñaït theo caùch noùi daân gian: Ai yeâu
Baùc Hoà Chí Minh hôn chuùng em nhi ñoàng. Caâu
môû ñaàu aáy ñan xen, moâ phoûng ñeán boán laàn nhö
caùc em muoán nhaéc laïi, nhaán maïnh yù kieán caùc em
yeâu thích. Tieáp ñeán môùi moâ taû Baùc theo con maét
cuûa nhieàu em ñaõ taû veà Baùc: Baùc chuùng em daùng cao
cao ngöôøi thanh thanh, Baùc chuùng em maét nhö
sao, raâu hôi daøi... Nhö caùc baïn ñaõ bieát.
Hai caâu cuoái nhaán maïnh yù ban ñaàu, keát ôû aâm
khu cao: Hoà Chí Minh kính yeâu chuùng em kính
yeâu Baùc Hoà Chí Minh troïn moät ñôøi - Hoà Chí Minh
kính yeâu chuùng em öôùc sao Baùc Hoà Chí Minh soáng
muoân naêm.
Nhôù kyõ laïi, baøi haùt ra ñôøi vaøo cuoái naêm 1945
lieàn ñöôïc caùc em yeâu thích. Ñeán naêm 1946, khi
trình baøy taäp theå trong leã kyû nieäm ngaøy sinh cuûa
Baùc Hoà, laàn ñaàu tieân ñöôïc toå chöùc ôû Haø Noäi, vaø
cuõng töø ñoù baøi haùt ñaõ trôû neân thaân quen vôùi caùc
theá heä thieáu nhi Vieät Nam.
Trích Hoài kyù cuûa nhaïc só Phong Nhaõ
13
- B
aøi haùt veà thieáu nhi vôùi Baùc Hoà laøm ít laâu
sau ñoù, cuï theå laø muøa thu naêm 1946, khi
Baùc Hoà ñang ñi döï hoäi nghò Phoângtennôbloâ
beân Phaùp, laø baøi "Baùc chuùng em saép veà a! a! a!".
Baùc Hoà laàn aáy xuaát ngoaïi sang Phaùp, laø nöôùc
Baùc ñaõ töøng hoaït ñoäng khaù laâu, khoâng maáy ai laø
khoâng lo. Nöôùc Vieät Nam vöøa môùi tuyeân boá ñoäc
laäp, chöa ñöôïc söï coâng nhaän quoác teá. Duø laàn naøy
Baùc sang Phaùp vôùi cöông vò laø Chuû tòch ñaàu tieân
cuûa nöôùc Vieät Nam Daân chuû Coäng hoøa, nhöng bieát
ñaâu boïn thöïc daân xaûo quyeät chaúng gaây khoù deã cho
Baùc, thaäm chí coøn lo coù nhöõng boïn "dieàu haâu"
muoán baét bôù hoaëc aùm haïi Baùc nöõa. Taâm traïng cuûa
boá meï caùc em lo sôï cho Baùc theá naøo thì caùc em
cuõng lo sôï cho Baùc khoâng keùm. Caøng yeâu Baùc,
caøng lo laéng cho Baùc. Ñaõ coù moät baøi haùt cuûa moät
taùc giaû khuyeát danh noùi leân taâm traïng naøy:
"Vaéng Baùc Hoà yeâu daáu loøng baâng khuaâng chaùu
saàu nhôù nhung.
Baùc coù nhôù chaùu khoâng töø luùc con chim baèng
caát caùnh...".
Theá roài treân moät chuyeán xe ñieän ñöôøng "Mô -
Böôûi", ñöa caùc em ñi traïi leân Hoà Khaåu vaø Voõng
Thò treân Böôûi, toâi ñaõ naûy ra yù laøm moät baøi haùt
14
- baøy toû noãi vui möøng cuûa caùc em khi ñi ñoùn Baùc
veà, ñeå laøm dòu bôùt phaàn naøo noãi lo toan chung.
Caâu ñaàu tieân baät ra cuøng vôùi nhaïc vaø lôøi:
"Baùc chuùng em saép veà a! a! a!"
Baùc chuùng em saép tôùi a! a! a!
Vui vui thích thay a! a! a! Baùc em saép veà a! a! a!
Chuùng em vui möøng, möøng, möøng, möøng
möøng quaù ñi thoâi!
Saép veà laø chöa veà. Khi Baùc ñaõ veà roài thì haùt
ñoåi laø ñaõ veà do caùc em töï ñoåi khi haùt ñuùng vaøo
thôøi ñieåm thích hôïp.
Töø boán caâu ñaàu gôïi ra caùc caâu sau nhö noùi maø
laø haùt:
"Chæ vì Toå quoác Baùc em ra ñi
Vaø vì ñaøn chaùu Baùc em ra ñi
Baùc ñi xa vôøi loøng em mong nhôù
Hoâm nay Baùc veà chuùng em raát möøng."
Khi taøu ñieän ñeán ga choùt "Böôûi" thì baøi haùt cuõng
vöøa laøm xong. Haàu nhö chaúng phaûi söûa chöõa gì.
Treân taøu, moät soá baø con xuùm xít nghe caùc em
haùt. Coù ngöôøi coøn haùt theo vaø thuoäc luoân.
Baøi haùt ñaõ noùi leân ñöôïc phaàn naøo taâm traïng
vaø nieàm hy voïng cuûa caùc em vaø caû caùc vò phuï
huynh luùc ñoù neân chæ maáy ngaøy sau caû Haø Noäi ñaõ
reo, ñaõ haùt.
Sau teát Trung thu Bính Tuaát 1946 ít laâu, khi
Baùc Hoà ñaùp taøu bieån veà ñeán Haûi Phoøng thì thieáu
15
- nhi Haûi Phoøng ñaõ thuoäc baøi naøy. Theo nhaïc só
Traàn Vieát Bính keå laïi: hoâm aáy anh cuõng laø moät
thieáu nhi ñi ñoùn Baùc vaø may maén ñöôïc ñöùng gaàn
beân Baùc. Anh ñaõ thaáy Baùc Hoà khoùc, nöôùc maét
giaøn giuïa vì xuùc ñoäng.
Trích Hoài kyù cuûa nhaïc só Phong Nhaõ
16
- 17
- B
aøi Baùc soáng ñôøi ñôøi ñöôïc saùng taùc naêm
1969, sau khi Baùc Hoà maát. Luùc naøy toâi
ñang ñöôïc nghæ an döôõng taïi baõi bieån Haûi
Thònh, Nam Ñònh. Boãng Ñaøi Tieáng noùi Vieät Nam,
sau nhaïc hieäu, coù gioïng phaùt thanh vieân buoàn
raàu, chaäm raõi baùo tin söûng soát, ñau ñôùn: Baùc Hoà
ñaõ maát!
Theá laø toâi vaø caùc chaùu ñi nghæ cuøng ñôït, baøn
nhau töï tìm phöông tieän, boû dôû cuoäc nghæ, veà Haø
Noäi ñeå coøn kòp chöùng kieán tang leã Baùc.
Khi oâtoâ ñi ñeán huyeän Haûi Haäu ñaõ thaáy baø con
löông giaùo vaø caùc em thieáu nhi ñeo baêng tang
ñuùng quy ñònh cuûa ban tang leã quoác gia: Nöûa ñen,
nöûa ñoû theo chieàu ngang. Ngoaøi trôøi möa gioù, caây
nghieâng ngaû. Veà ñeán Haø Noäi thaáy caûnh tröôùc cöûa
nhaø mình, beân bôø hoà Hoaøn Kieám ngaøy thöôøng
ñoâng vui treû em ñeán theá, nay boãng vaéng laëng.
Hoâm sau, chuùng toâi ñöôïc theo cô quan ñoaøn
theå ñi vieáng Baùc ôû Hoäi tröôøng Ba Ñình.
Sau ñoù, toâi ñaõ trôû laïi, ñi theo ñaùm ñoâng nhaân
daân beân ngoaøi ñang laëng leõ ñi beân kia ñöôøng nhìn
vaøo hoäi tröôøng, maëc nieäm töø xa, thöông nhôù Baùc
Hoà khoân xieát. Khi ñoù, ban toå chöùc ñaõ döïng leân
moät böùc chaân dung Baùc raát lôùn ñeå nhaân daân
18
nguon tai.lieu . vn