Xem mẫu

  1. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HỒ CHÍ MINH ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP  Đề tài NGHIÊN CỨU QUY TRÌNH TẠO MẦM CỦA HẠT ĐẬU TRẮNG VÀ ỨNG DỤNG TRONG SẢN XUẤT BỘT ĐẬU TRẮNG NẢY MẦM Ngành: Công nghệ thực phẩm Chuyên ngành: Công nghệ thực phẩm Giảng viên hướng dẫn: Ths. Trần Thị Ngọc Mai Sinh viên thực hiện: Cao Thị Hà MSSV: 1311110300 Lớp: 13DTP07 TP. Hồ Chí Minh, 2017
  2. LỜI CAM ĐOAN Em xin m o n y là ng tr nh nghiên u riêng em và ượ hướng dẫn bởi Ths. Trần Th Ng M i. C k t quả nghiên u và k t lu n trong bài b o o này là trung thự và kh ng s o h p t bất một ngu n tài liệu nào và dưới bất k h nh th nào. Việ th m khảo ngu n tài liệu ượ thự hiện tr h dẫn và ghi ngu n tài liệu th m khảo ng theo yêu ầu. N u ph t hiện ó bất k sự gi n l n nào em xin h u hoàn toàn tr h nhiệm về nội dung n m nh. Trường Đại h C ng Nghệ Tp.HCM kh ng liên qu n n những vi phạm t quyền, bản quyền do em g y r trong qu tr nh thự hiện (n u ó). Tp. Hồ Chí Minh, ngày tháng 07 năm 2017 Sinh viên thực hiện Cao Th Hà
  3. LỜI CẢM ƠN Trong suốt qu tr nh hoàn thành ề tài n, em nh n ược rất nhiều sự gi p ỡ và hướng dẫn nhiệt t nh a nhà trường, thầy trong kho và bạn bè. Em xin h n thành bày tỏ lòng bi t ơn s u sắ n B n gi m hiệu trường Đại h C ng Nghệ Tp.HCM, quý thầy trong kho C ng nghệ sinh h c – Thực phẩm – M i trường, tạo iều kiện h c t p, t n t nh giảng dạy, truyền ạt ki n th quý b u cho em trong suốt thời gian h c t p tại trường. Đặc biệt, em xin gửi lời cảm ơn h n thành n gi o viên hướng dẫn c a em Ths. Trần Th Ng c Mai, giảng viên kho C ng nghệ sinh h c – Thực phẩm – M i trường – Trường Đại h C ng Nghệ Tp.HCM người trực ti p hướng dẫn, giải p thắc mắc, chỉ bảo t n t nh và ộng viên ể em ó thể hoàn thành tốt n này. Cuối ùng, em xin h n thành ảm ơn gi nh và bạn bè lu n tạo iều kiện, gi p ỡ và ộng viên em trong suốt qu tr nh h c t p và hoàn thành n tốt nghiệp. Mặ dù với sự nỗ lực h t s trong qu tr nh hoàn thành ề tài một h hoàn chỉnh nhất nhưng hắc chắn bài làm kh ng thể tr nh khỏi s i sót, em mong rằng sẽ nh n ược nhiều lời nh n x t, ý ki n óng góp t quý thầy ũng như bạn ể em ó thể hoàn thiện hơn ề tài này ũng như ề tài ti p theo. Em xin gửi n thầy , gi nh và bạn bè lời h s c khỏe, hạnh ph và lu n thành ng trong ng việc. Tp. Hồ Chí Minh, ngày tháng 07 năm 2017 Sinh viên thực hiện Cao Th Hà
  4. Nghiên u qu tr nh tạo mầm c a hạt u trắng và ng dụng trong sản xuất bột u trắng nảy mầm MỤC LỤC ĐẶT VẤN ĐỀ ............................................................................................................ 1 CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN..................................................................................... 3 1.1 Tổng quan về y u trắng .............................................................................. 3 1.1.1 Ph n bố và ph n loại khoa h c .................................................................. 3 1.1.2 Đặ iểm thực v t ...................................................................................... 3 1.1.3 Thành phần hó h c c a hạt u ............................................................... 5 1.1.4 T nh h nh sản xuất và tiêu thụ u trắng ................................................. 11 1.1.4.1T nh h nh sản xuất và tiêu thụ u trắng ở nước ta ............................... 11 1.1.4.2 T nh h nh sản xuất và tiêu thụ u trắng ở nướ trên th giới ... 11 1.1.4.3 Gi tr thương mại c a hạt u trắng............................................... 12 1.2 Tổng quan về u nảy mầm ............................................................................ 13 1.2.1 C bi n ổi trong qu tr nh nảy mầm c a hạt ....................................... 13 1.2.1.1 C bi n ổi về thành phần protein trong qu tr nh nảy mầm ......... 14 1.2.1.3 C bi n ổi c a hợp chất phenoli trong qu tr nh nảy mầm ......... 17 1.2.1.4 C bi n ổi về hàm lượng vit min C trong qu tr nh nảy mầm ..... 18 1.2.1.5 C bi n ổi về hàm lượng GABA trong qu tr nh nảy mầm ......... 18 1.2.2 C y u tố ảnh hưởng n khả năng nảy mầm c u trắng ................. 20 1.2.2.1 Đ u nguyên liệu ............................................................................... 20 1.2.2.2 Độ ẩm ............................................................................................... 20 1.2.2.3 Nhiệt ộ ............................................................................................ 21 1.2.3 Kĩ thu t ươm mầm hạt ............................................................................. 21 1.2.3.1 Kỹ thu t ươm mầm hạt th ng ...................................................... 21 1.2.3.2 Kỹ thu t ươm mầm hạt trong ng nghiệp ...................................... 22 1.2.4 Tổng quan về t nh h nh nghiên u ngoài nước về u nảy mầm .......... 27 CHƢƠNG 2: VẬT LIỆU VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ....................... 30 2.1 V t liệu nghiên u ......................................................................................... 30 2.1.1 Nguyên liệu.............................................................................................. 30 i
  5. Nghiên u qu tr nh tạo mầm c a hạt u trắng và ng dụng trong sản xuất bột u trắng nảy mầm 2.1.2 Đ iểm nghiên u................................................................................ 30 2.1.3 C thi t b và dụng cụ ............................................................................ 30 2.2 C phương ph p ph n t h dùng trong nghiên u ....................................... 30 2.2.1 Phương ph p ph n t h hó lý ................................................................. 30 2.2.2 Phương ph p ph n t h vi sinh ................................................................ 31 2.2.3 Phương ph p nh gi ảm quan ............................................................. 31 2.2.1 Sơ bố tr th nghiệm ............................................................................ 32 2.3.1.1 Th nghiệm 1: nh gi hỉ tiêu hó lý nguyên liệu ......................... 33 2.3.1.2 Th nghiệm 2: khảo s t sự ảnh hưởng c a nhiệt ộ ng m n qu tr nh nảy mầm............................................................................................... 33 2.3.1.3 Th nghiệm 3: khảo s t sự ảnh hưởng c a thời gi n ng m n qu tr nh nảy mầm............................................................................................... 34 2.3.1.4 Th nghiệm 4: khảo s t sự ảnh hưởng c phương ph p ng m n qu tr nh nảy mầm ........................................................................................ 34 2.3.1.5 Th nghiệm 5: Khảo s sự ảnh hưởng c a thời gi n ươm mầm n qu tr nh nảy mầm ........................................................................................ 35 2.3.1.6 Th nghiệm 6: khảo s t sự ảnh hưởng c a nhiệt ộ sấy n chất lượng cảm quan bột u trắng ...................................................................... 35 2.3.1.7 Th nghiệm 7: nh gi hỉ tiêu hó lý và ảm quan sản phẩm ....... 36 2.3.2 Sơ quy tr nh nghiên u dự ki n .................................................... 37 CHƢƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN.............................. 40 3.1 K t quả nh gi hỉ tiêu hó lý nguyên liệu ........................................... 40 3.2 K t quả khảo s t ảnh hưởng c a nhiệt ộ nướ ng m n qu tr nh nảy mầm hạt .......................................................................................................................... 41 3.2.1 Độ ẩm hạt................................................................................................. 41 3.2.2 Tỷ lệ nảy mầm ......................................................................................... 42 3.2.3 Đ nh gi ảm quan .................................................................................. 43 ii
  6. Nghiên u qu tr nh tạo mầm c a hạt u trắng và ng dụng trong sản xuất bột u trắng nảy mầm 3.3 K t quả khảo s t sự ảnh hưởng c a thời gi n ng m n qu tr nh nảy mầm hạt .......................................................................................................................... 44 3.3.1 Độ ẩm hạt................................................................................................. 44 3.3.2 Tỷ lệ nảy mầm ......................................................................................... 45 3.3.3 Đ nh gi ảm quan ................................................................................. 46 3.4 K t quả khảo s t sự ảnh hưởng c phương ph p ng m n qu tr nh nảy mầm hạt ................................................................................................................. 47 3.4.1 Tỷ lệ nảy mầm ......................................................................................... 47 3.4.2 Đ nh gi ảm quan .................................................................................. 48 3.5 K t quả khảo s t sự ảnh hưởng thời gi m ươm mầm n qu tr nh nảy mầm....................................................................................................................... 49 3.5.1 Chiều dài mầm ......................................................................................... 49 3.5.2 Độ ẩm hạt................................................................................................. 50 3.5.3 Hàm lượng vitamin C .............................................................................. 51 3.5.4 Hàm lượng phenoli ................................................................................ 53 3.5.5 Hàm lượng ường khử............................................................................. 54 3.5.6 Hàm lượng tinh bột.................................................................................. 56 3.6 K t quả khảo s t sự ảnh hưởng nhiệt ộ sấy n ảm qu n sản phẩm .... 57 3.6.1 Độ ẩm ...................................................................................................... 57 3.6.2 Đ nh gi ảm qu n .................................................................................. 59 3.7 K t quả nh gi hỉ tiêu hó lý và ảm qu n sản phẩm ................................ 59 3.7.1 Đ nh gi hỉ tiêu hó lý sản phẩm........................................................... 60 3.7.2 Chỉ tiêu vi sinh ối với bột u trắng nảy mầm ...................................... 60 3.7.3 Đ nh gi ảm qu n sản phẩm .................................................................. 61 CHƢƠNG 4: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ......................................................... 62 4.1 K t Lu n ......................................................................................................... 62 4.1.1 C th ng số tối ưu .................................................................................. 62 4.1.2 Quy tr nh sản xuất ................................................................................... 62 iii
  7. Nghiên u qu tr nh tạo mầm c a hạt u trắng và ng dụng trong sản xuất bột u trắng nảy mầm 4.2 Ki n ngh ......................................................................................................... 63 Tài liệu tham khảo trong nước .................................................................................. 65 Tài liệu tham khảo nướ ngoài .................................................................................. 66 iv
  8. Nghiên u qu tr nh tạo mầm c a hạt u trắng và ng dụng trong sản xuất bột u trắng nảy mầm DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT Chữ viết tắt Giải thích thuật ngữ AOAC Association of Official Analytical Chemists (Hiệp hội nhà hó h ph n t h h nh th c) cm centimeter DNS dinitrosalicylic DAO Diamine Oxidase g gram GABA Gamma aminobutyric acid GAD Glutamate decarboxylase GABA-T: GABA-transaminase ISO International Organisation for Standardisation (Tổ ch tiêu chuẩn hó quốc t ). Kcal kilocalo m m t mm milimet ml mililit mg milligram TCVN Tiêu huẩn Việt Nam TPC Total Plate Count (Tổng số m trên ĩ ) µg microgram v
  9. Nghiên u qu tr nh tạo mầm c a hạt u trắng và ng dụng trong sản xuất bột u trắng nảy mầm DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng 1.1 Thành phần dinh dưỡng trong 100g u trắng ............................................ 5 Bảng 1.2 So s nh thành phần dinh dưỡng giữ loại u ...................................... 6 Bảng 1.3 Thành phần id min trong 100 g u trắng ........................................ 7 Bảng 1.4 Thành phần chất b o trong 100 g u trắng ................................................ 8 Bảng 1.5 Thành phần kho ng hất trong 100g u trắng ..................................... 8 Bảng 1.6 Thành phần vit min trong 100g u trắng ............................................ 9 Bảng 3.2 K t quả khảo s t sự ảnh hưởng c a nhiệt ộ nướ ng m n ộ ẩm c a hạt .............................................................................................................................. 41 Bảng 3.3 K t quả khảo s t sự ảnh hưởng c a nhiệt ộ nướ ng m n tỷ lệ nảy mầm c a hạt c a hạt .................................................................................................. 42 Bảng 3.4 K t quả nh gi ảm qu n us u nhiệt ng m ........................... 43 Bảng 3.5 K t quả khảo s t sự ảnh hưởng thời gi n ng m n ộ ẩm c a hạt ......... 44 Bảng 3.6 K t quả khảo s t sự ảnh hưởng thời gi n ng m n tỷ lệ nảy mầm c a hạt ................................................................................................................................... 45 Bảng 3.7 K t quả nh gi ảm qu n us u thời gi n ng m .......................... 46 Bảng 3.8 K t quả khảo s t sự ảnh hưởng phương ph p ng m n tỷ lệ nảy mầm c a hạt .............................................................................................................................. 47 Bảng 3.9 K t quả khảo s t sự ảnh hưởng c a thời gian ươm mầm n chiều dài mầm c a hạt .............................................................................................................. 49 Bảng 3.10 K t quả khảo s t sự ảnh hưởng c a thời gi n ươm mầm n ộ ẩm c a hạt .............................................................................................................................. 51 Bảng 3.11 K t quả khảo s t sự ảnh hưởng c a thời gi n ươm mầm n hàm lượng vitamin C c a hạt ...................................................................................................... 52 Bảng 3.12 K t quả khảo s t sự ảnh hưởng c a thời gi n ươm mầm n hàm lượng phenolic c a hạt......................................................................................................... 53 vi
  10. Nghiên u qu tr nh tạo mầm c a hạt u trắng và ng dụng trong sản xuất bột u trắng nảy mầm Bảng 3.13 K t quả khảo s t sự ảnh hưởng c a thời gi n ươm mầm n hàm lượng ường khử c a hạt ..................................................................................................... 55 Bảng 3.14 K t quả khảo s t sự ảnh hưởng c a thời gi n ươm mầm n hàm lượng tinh bột c a hạt .......................................................................................................... 56 Bảng 3.15 K t quả khảo s t sự ảnh hưởng c a nhiệt ộ sấy n ộ ẩm c a hạt...... 58 Bảng 3.16 K t quả nh gi ảm quan bột u trắng nảy mầm ở 3 nhiệt ộ sấy kh nhau bằng ph p thử ho iểm theo Amerine (1965) ................................................ 59 Bảng 3.17 K t quả nh gi hỉ tiêu hó lý a bột u trắng nảy mầm ................. 60 Bảng 3.18 K t quả nh gi hỉ tiêu vi sinh a bột u trắng nảy mầm ................ 60 Bảng 3.19 K t quả nh gi ảm quan bột u trắng nảy mầm................................ 61 vii
  11. Nghiên u qu tr nh tạo mầm c a hạt u trắng và ng dụng trong sản xuất bột u trắng nảy mầm DANH MỤC HÌNH ẢNH H nh 1.1Biểu ph n bố u trắng trên th giới ........................................................ 3 H nh 1.2 C y u trắng ............................................................................................... 4 H nh 1.3 Cấu tạo c a hạt u trắng ............................................................................. 5 H nh 1.4 C ng th c cấu tạo c hợp chất phenoli trong u trắng................... 10 H nh 1.5 Biểu sản lượng xuất khẩu u trắng trung b nh hàng năm nước trên th giới ………………………………………………………………………..11 H nh 1.6 Biểu thời vụ tr ng u trắng c nướ trên th giới……………...11 H nh 1.7 Hàm lượng GABA tổng hợp theo thời gian nảy mầm ............................... 19 H nh 1.8 Đ u nảy mầm theo phương ph p truyền thống .......................................... 22 H nh 1.9 M y m ltomobil ......................................................................................... 24 H nh 1.10 M y ảo malt kiểu v t xoắn...................................................................... 25 H nh 2.1 Sơ nghiên u th nghiệm ..................................................................... 32 H nh 2.2 Quy tr nh nghiên u sản xuất bột u trắng dự ki n ................................ 37 H nh 3.1 Biểu bi n ổi c ộ ẩm ảnh hưởng bởi nhiệt ộ ng m ....................... 42 H nh 3.2 Biểu bi n ổi c a tỷ lệ nảy mầm ảnh hưởng bởi nhiệt ộ .................... 43 H nh 3.4 Biểu bi n ổi c a tỷ lệ nảy mầm ảnh hưởng bởi thời gian ng m ......... 46 H nh 3.5 Biểu bi n ổi c a tỷ lệ nảy mầm ảnh hưởng bởi phương ph p ng m .. 48 H nh 3.6 Biểu bi n ổi c a chiều dài mầm ảnh hưởng bởi thời gi n ươm mầm . 50 H nh 3.7 Biểu bi n ổi c ộ ẩm hạt ảnh hưởng bởi thời gi n ươm mầm ......... 51 H nh 3.8 Biểu bi n ổi c hàm lượng vitamin C ảnh hưởng bởi thời gi n ươm mầm ........................................................................................................................... 53 viii
  12. Nghiên u qu tr nh tạo mầm c a hạt u trắng và ng dụng trong sản xuất bột u trắng nảy mầm H nh 3.9 Biểu bi n ổi c hàm lượng phenolic ảnh hưởng bởi thời gi n ươm mầm ........................................................................................................................... 54 H nh 3.10 Biểu bi n ổi c hàm lượng ường khử ảnh hưởng bởi thời gi n ươm mầm. .......................................................................................................................... 55 H nh 3.11 Biểu bi n ổi c hàm lượng ường khử ảnh hưởng bởi thời gi n ươm mầm ........................................................................................................................... 57 H nh 3.12 Biểu bi n ổi c ộ ẩm ảnh hưởng bởi nhiệt ộ sấy ......................... 58 H nh 4.1 Quy tr nh nghiên u sản xuất bột u trắng nảy mầm ............................. 63 ix
  13. Nghiên u qu tr nh tạo mầm c a hạt u trắng và ng dụng trong sản xuất bột u trắng nảy mầm ĐẶT VẤN ĐỀ Trong giai oạn ph t triển kinh t c a ất nước hiện nay, khi cuộc sống àng ngày àng ph t triển, nhu cầu thực phẩm c a con người ngày àng òi hỏi cao, kh ng những yêu ầu sản phẩm ngon, ẹp mắt mà òn phải ầy chất dinh dưỡng, tốt cho s c khỏe. Đ y là một vấn ề cấp b h trong nền thực phẩm c nước ta, nhu cầu dạng hó sản phẩm ể p ng yêu ầu c người tiêu dùng àng ngày àng tăng lên. Đ u trắng là một trong những ngu n thực phẩm tốt, ó h a nhiều chất dinh dưỡng như protein, rbohydr te, vitamin, muối kho ng nhưng hàm lượng chất b o lại rất thấp v v y nó là thường xuyên ó mặt trong bữ ăn người d n Ch u Phi và Ch u Âu, tuy nhiên ở Việt N m y u trắng lại rất t ược bi t n nó hỉ ược tr ng ở vùng Lạng Sơn, C o Bằng. Theo s h ng y, u trắng kh b nh, v m, kh ng ộc bổ ược 5 tạng, iều hò ượ trung nguyên, gi p h ược 12 kinh mạch [7]. Đ u gi p giảm nguy ơ mắc bệnh nan y (tim mạ h, i th o ường, b o ph , ung thư). Đ u gi p trẻ l u, do giàu hất oxy hó khử gốc tự do. Ngoài r u trắng òn ó t dụng làm ẹp và giảm n ượ h em phụ nữ rất yêu th h. Đ u trắng ược th giới nghiên u rất ng phu và s u sắc về m i mặt: thực v t h , thành phần hó h c. Trong khi ó ở Việt N m u trắng hư ược qu n t m nhiều. Ngoài r khi nảy mầm th hàm lượng chất dinh dưỡng, hoạt chất sinh h c trong u trắng tăng o và ó sự xuất hiện c a hợp chất GABA rất tốt cho s c khỏe c on người. Với lý do trên ề tài “Nghiên cứu quá trình tạo mầm của hạt đậu trắng và ứng dụngtrong sản xuất bột đậu trắng nảy mầm” ượ t i h n làm ề tài nghiên uc m nh. Để ch n r iều kiện tạo mầm tối ưu n ng o hàm lượng dinh dưỡng, hoạt chất sinh h và dạng hó sản phẩm t nguyên liệu u trắng. 1
  14. Nghiên u qu tr nh tạo mầm c a hạt u trắng và ng dụng trong sản xuất bột u trắng nảy mầm MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU - Khảo s t t nh hất lý hó nguyên liệu u trắng. - Khảo s t y u tố ảnh hưởng n qu tr nh nảy mầm c a hạt u trắng. Nhằm tạo iều kiện tối th h ho qu tr nh nảy mầm, ể ạt ượ hàm lượng hợp chất chống oxy hó tối ưu nhất. - X y dựng quy tr nh th h hợp sản xuất bột u trắng nảy mầm. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU - Khảo s t t nh hất lý hó nguyên liệu. - Khảo s t ảnh hưởng c a nhiệt ộ ng m n qu tr nh nảy mầm u trắng - Khảo s t ảnh hưởng c a thời gi n ng m n qu tr nh nảy mầm u trắng - Khảo s t ảnh hưởng c phương ph p ng m n qu tr nh nảy mầm u trắng - Khảo s t ảnh hưởng c a thời gi n ươm mầm n qu tr nh nảy mầm c u trắng - Khảo s t ảnh hưởng c a nhiệt ộ sấy n cảm quan sản phẩm. - Đ nh gi hất lượng sản phẩm. 2
  15. Nghiên u qu tr nh tạo mầm c a hạt u trắng và ng dụng trong sản xuất bột u trắng nảy mầm CHƢƠNG 1 TỔNG QUAN 1.1 Tổng quan về cây đậu trắng 1.1.1 Phân bố và phân loại khoa học C y u trắng ó ngu n gốc ở Ấn Độ và ược tr ng rộng r i ở h u Ắ s u ó ược di thự và tr ng rộng r i ở h u Mỹ (t cuối th kỷ 17 n nay) [7]. Tại Việt Nam chỉ ó một giống ó ho màu trắng hơi t m nhạt, quả giống quả u ũ nhưng rộng hơn, vỏ già màu trắng, hạt to và hơi dẹt, màu trắng, ó v t n u quanh rốn ược tr ng ở Lạng Sơn, C o Bằng [7]. H nh 1.1: Biểu ph n bố u trắng trên th giới [13] Đ u trắng (Vigna unguiculata (L.) Walp subsp. unguiculata) thuộ ngành Magnoliophyta, lớp Magnoliophyta, bộ Fabales, h Fabaceae, chi Vigna, loài V.unguiculata, ó tên ti ng nh là Bl k eyed pe , Bl k eyed be n và thường ượ g i là u mắt en, u trắng nhỏ, u mắt u , u dải trắng rốn n u, bạ h tiểu u, bạ h u[7]. 1.1.2 Đặc điểm thực vật Đ u trắng thuộ loại y th n thảo, hằng năm hoặ l u năm, d y leo h y tường hoặ hơi thẳng , hệ thống rễ i ph t triển mạnh, rễ phụ bên và ngẫu nhiên nhiều, th n dài khoảng 4 m, ó gó ạnh, hơi ó g n [7]. 3
  16. Nghiên u qu tr nh tạo mầm c a hạt u trắng và ng dụng trong sản xuất bột u trắng nảy mầm L k p, m h, 3 l phụ, l kèm h nh bầu dụ dài khoảng 0,5 n 2 m, uống l dài khoảng 15 n 25 m, ó r nh ở mặt trên, ph ng to bên dưới, l bẹ phụ nhỏ, l phụ h nh tr ng h y h nh thoi, mặt bên bất ối x ng, b nguyên, i khi ó thùy, l ng hoặ hơi ó l ng m n, với 3 g n l xuất ph t t y [7]. Ho lưỡng t nh, ó uống dài khoảng 1 - 3 mm, l ho phụ h nh muỗng, rụng sớm. Đài ho h nh hu ng, ống ài khoảng 5 mm, thùy hẹp h nh t m gi dài khoảng 5 mm. C nh ho màu h ng n màu t m nhạt, i khi màu trắng hoặ màu vàng nhạt, ờ rất rộng h nh bầu dụ , dài khoảng 2 m. Tiểu nhụy 10, b o g m 9 hợp d nh với nh u, 1 rời, b o phấn ng dạng. Bầu no n thượng dài khoảng 1,5 m, vòi nhụy ong, ph lớp l ng m n ở phần trên, nuốm h nh ầu nghiêng [7]. Tr i u h nh trụ dài, thẳng hoặ hơi ong, với một mỏ ngắn, l ng hơi ó l ng m n, màu n u khi trưởng thành, bên trong h khoảng 8 - 30 hạt [7]. H nh 1.2: C y u trắng [7] Hạt h nh hữ nh t gần như h nh ầu, thường n n lại ở ạnh ng ng, dài 0,5 - 1 m, màu trắng sữ . Có ấu tạo g m lớp vỏ xơ bên ngoài, một lớp vỏ kh giống như hất s ng, kh ng gắn liền với khối u nhỏ màu en, ó một hấm trắng, nằm ng y h nh giữ h ng hạt u, ó là gố mầm hạt u ượ g i là mày u. Hạt dễ vỡ thành h i mảnh l mầm. Đầu h i mảnh ó h h il h i, một trụ mầm [7]. 4
  17. Nghiên u qu tr nh tạo mầm c a hạt u trắng và ng dụng trong sản xuất bột u trắng nảy mầm H nh 1.3: Cấu tạo c a hạt u trắng 1.1.3 Thành phần hóa học của hạt đậu Đ u trắng là một loại hạt giàu protein, rbohydr te, vit min và muối kho ng nhưng hàm lượng lipid lại rất thấp v v y là một thự phẩm rất tốt ho on người nhất là ối với những người ó ý muốn giảm n mà kh ng phải lo tổn hại ns khỏe. Bảng 1.1: Thành phần dinh dưỡng trong 100g u trắng Thành phần Hàm lƣợng (%) Độ ẩm 12,0 Protein 23,5 Lipid 1,3 Carbohydrate 60,0 Chất xơ 10,6 Ngu n: Nguyễn Th nh V n. Đ u trắng – Black eyed peas, 2015 5
  18. Nghiên u qu tr nh tạo mầm c a hạt u trắng và ng dụng trong sản xuất bột u trắng nảy mầm Bảng 1.2: So s nh thành phần dinh dưỡng giữ loại u Nguyên liệu Carbohydrate Xơ Lipid Protein Năng lƣợng (%) (%) (%) (%) (kcal) Đ u nành 24,6 4,5 18,4 34,0 400,0 Đ u x nh 53,1 4,7 2,4 23,4 328,0 Đ u ỏ 61,0 15,0 1,0 23,0 337,0 Đậu trắng 60,0 3,7 1,3 23,5 336,0 Đ u en 53,3 4,0 1,7 24,2 325,0 Ngu n: Bộ y t viện dinh dưỡng. Bảng thành phần thự phẩm Việt N m, 2007 Theo như bảng 1.2 th thành phần dinh dưỡng trong u trắng kh o kh ng thu k m g loại u kh mà òn nổi trội hơn ở một số thành phần dinh dưỡng. Hàm lượng arbohydrate trong 100 g u u trắng là 60 % o hơn gấp h i lần so với hàm lượng carbohydrate trong u nành là 24,6 % và o hơn u en, u x nh hỉ thấp hơn u ỏ. Hàm lượng protein u trắng hi m 23,5 % o hơn so với u ỏ và u x nh hỉ thấp hơn so với u nành và u en. a. Protein và acid amin Protein trong u trắng kh o hi m hàm lượng tới 23,5 % hỉ thấp hơn u nành và u en. Khi nảy mầm protein b ph n giải thành id min, g m ó ầy 8 loại id min ần thi t ho ơ thể. Ngoài r , trong hạt u trắng òn ó h le ithin, t dụng gi p ho ơ thể trẻ l u, tăng tr nhớ, t i tạo m , giảm lo ng xương và tăng s ề kh ng ho ơ thể. A id min trong u trắng g m ầy 8 loại id min ần thi t ho ơ thể, phần lớn id min sẽ ượ hạt sử dụng ể tổng hợp ơ qu n mới như rễ 6
  19. Nghiên u qu tr nh tạo mầm c a hạt u trắng và ng dụng trong sản xuất bột u trắng nảy mầm mầm và l mầm. H i thành phần id min h nh trong u trắng là methionine và tryptoph n. Ngoài r id min kh ũng hi m tỉ lệ kh o. Một số id min hư ượ sử dụng th peptide và polypeptide sẽ ở lại trong mầm nên khi hạt nảy mầm hàm lượng id min trong mầm u lu n o hơn nguyên liệu b n ầu. Bảng 1.3: Thành phần id min trong 100 g u trắng Thành phần Hàm lƣợng (mg) Lysin 1591 Methionine 335 Tryptophan 290 Phenylalanin 1373 Alanin 740 Valin 1121 Leucin 1802 Isoleucin 956 Arginin 1620 Histidin 600 Ngu n: Nguyễn Th nh V n. Đ u trắng – Black eyed peas, 2015 b. Lipid Trong loại hạt th u trắng ó hàm lượng lipid rất thấp hỉ hi m 1,3 % thấp hơn khoảng 7-8 lần so với loại u như u nành, u phộng iều này rất tốt ho những người ó ý muốn giảm n mà kh ng tổn hại ns khỏe. Lipid là thành phần ấu tạo nên màng t bào và th m gi ấu tr trong t bào, ung ấp năng lượng ho ơ thể. Khi u nảy mầm lipid sẽ b ph n h y thành gly erin và id b o. 7
  20. Nghiên u qu tr nh tạo mầm c a hạt u trắng và ng dụng trong sản xuất bột u trắng nảy mầm Bảng 1.4: Thành phần chất b o trong 100 g u trắng Thành phần Hàm lƣợng (mg) Palmitic acid 254 Linoleic acid 343 Linolenic acid 199 Oleic acid 88 Ngu n: Nguyễn Th nh V n. Đ u trắng – Black eyed peas, 2015 c. Hàm lượng khoáng chất và vitamin Ngoài thành phần là hất dinh dưỡng ung ấp ho qu tr nh sống và ó h năng t h ự như liệt kê ở trên. Đ u trắng òn h một số kho ng hất kh ng thể thi u ối với ơ thể như nxi, phospho, sắt, k li, n tri...Với thành phần thể như bảng 1.5. Bảng 1.5: Thành phần kho ng hất trong 100g u trắng Thành phần Hàm lƣợng (mg) Canxi 110,0 Phospho 424,0 Sắt 8,3 Zn 3,4 Magie 184,0 Ngu n: Nguyễn Th nh V n. Đ u trắng – Black eyed peas, 2015 Kh ng những th trong u trắng nhỏ òn h một số vit min rất tốt ho s khỏe như vit min Vit min B6, K, E, Folate… và ặ biệt là ó sự xuất hiện vit min C. Khi u nảy mầm hàm lượng vit min này sẽ tăng lên ng kể. 8
nguon tai.lieu . vn