1. Trang Chủ
  2. Công nghệ - Môi trường
  3. Đồ án tốt nghiệp: Nghiên cứu bảo quản Thanh long ruột trắng sau thu hoạch bằng màng gelatin kết hợp với một số chất có khả năng kháng khuẩn

Đồ án tốt nghiệp: Nghiên cứu bảo quản Thanh long ruột trắng sau thu hoạch bằng màng gelatin kết hợp với một số chất có khả năng kháng khuẩn

Đồ án tốt nghiệp được thực hiện với mục tiêu nhằm nghiên cứu sử dụng phương pháp tạo màng có hoạt tính kháng khuẩn nhằm làm tăng tuổi thọ trong quá trình bảo quản thanh long ruột trắng. Mời các bạn cùng tham khảo. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HỒ CHÍ MINH ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP NGHIÊN CỨU BẢO QUẢN THANH LONG RUỘT TRẮNG BẰNG MÀNG GELATIN KẾT HỢP VỚI MỘT SỐ CHẤT CÓ KHẢ NĂNG KHÁNG KHUẨN. Ngành: CÔNG NGHỆ SINH HỌC Chuyên ngành: CÔNG NGHỆ SINH HỌC Giảng viên hướng dẫn : Ths. Nguyễn Th

Thể loại Tài liệu miễn phí Công nghệ - Môi trường

Số trang 128

Ngày tạo 10/11/2021 12:29:34 AM +00:00

Loại tệp PDF

Kích thước 2.38 M

Tên tệp

Tải Đồ án tốt nghiệp: Nghiên cứu bảo quản Thanh long r... (.pdf)

Xem mẫu

  1. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HỒ CHÍ MINH ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP NGHIÊN CỨU BẢO QUẢN THANH LONG RUỘT TRẮNG BẰNG MÀNG GELATIN KẾT HỢP VỚI MỘT SỐ CHẤT CÓ KHẢ NĂNG KHÁNG KHUẨN. Ngành: CÔNG NGHỆ SINH HỌC Chuyên ngành: CÔNG NGHỆ SINH HỌC Giảng viên hướng dẫn : Ths. Nguyễn Thị Thu Hương Sinh viên thực hiện : Trần Thị Thanh Hảo MSSV: 1311100291 Lớp: 13DSH05 TP. Hồ Chí Minh, 2017
  2. ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP LỜI CAM ĐOAN Đồ án tốt nghiệp này là công trình nghiên cứu của bản thân tôi dƣới sự hƣớng dẫn của Ths.Nguyễn Thị Thu Hƣơng, giảng viên khoa Công nghệ sinh học – Thực phẩm – Môi trƣờng, Trƣờng Đại Học Công Nghệ Tp. HồChí Minh. Những kết quả có đƣợc trong đồ án này hoàn toàn không sao chép từ đồ án tốt nghiệp khác dƣới bất kỳ hình thức nào. Các số liệu trích dẫn trong đồ án tốt nghiệp là hoàn toàn trung thực. Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về đồ án của mình. TP. HCM, ngày 20 tháng 07 năm 2017 Sinh viên thực hiện Trần Thị Thanh Hảo i
  3. ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành khóa luận tốt nghiệp này, bên cạnh sự cố gắng nỗ lực của bản thân, tôi đã nhận đƣợc sự động viên và giúp đỡ rất lớn từ cá nhân và tập thể. Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới giáo viên hƣớng dẫn ThS. Nguyễn Thị Thu Hƣơng, giảng viên Khoa Công nghệ sinh học – Thực phẩm – Môi trƣờng, ngƣời đã tận tình giúp đỡ, hƣớng dẫn, tạo điều kiện tốt nhất cho tôi thực hiện và hoàn thành luận văn tốt nghiệp này. Tôi xin chân thành cảm ơn thầy cô Phòng thí nghiệm Trƣờng Đại học Công nghệ TP. HCM đã tạo mọi điều kiện cơ sở vật chất tốt cho tôi thực hiện và hoàn thành luận văn này. Tôi xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ của các bạn trong nhóm sinh viên làm nghiên cứu khoa học đã nhiệt tình giúp đỡ tôi trong suốt quá trình thực hiện đề tài. Tôi xin chân thành gửi lời cảm ơn đến gia đình và bạn bè đã động viên giúp đỡ và tạo điều kiện thuận lợi cho tôi trong suốt quá trình thực hiện đề tài và hoàn thành luận văn này. Tp. HCM, ngày 26 tháng 07 năm 2017 Sinh viên thực hiện Trần Thị Thanh Hảo. ii
  4. ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ............................................................................................................. i LỜI CẢM ƠN ..................................................................................................................ii LỜI MỞ ĐẦU .................................................................................................................. 1 1. Lý do chọn đề tài .................................................................................................... 1 2. Tình hình nghiên cứu trong và ngoài nƣớc ............................................................ 2 2.1. Các nghiên cứu trong nƣớc ............................................................................. 2 2.2. Các nghiên cứu ngoài nƣớc ............................................................................. 3 3. Mục tiêu nghiên cứu .............................................................................................. 4 4. Nhiệm vụ nghiên cứu ............................................................................................. 4 5. Phƣơng pháp nghiên cứu ....................................................................................... 5 6. Kết quả đạt đƣợc của đề tài .................................................................................... 5 7. Kết cấu đồ án tốt nghiệp ........................................................................................ 5 1.1. Tổng quan về cây thanh long .............................................................................. 7 1.1.1. Nguồn gốc và phân loại ............................................................................... 7 1.1.2 Đặc điểm thực vật ........................................................................................ 9 1.1.3 Đặc điểm sinh thái ..................................................................................... 11 1.1.4 Thành phần dinh dưỡng của thanh long .................................................... 13 (Nguồn Sở Nông Nghiệp và phát triển Nông Thôn tỉnh Bình Thuận, 2002) ........... 14 1.1.5 Một số sâu, bệnh và rối loạn sinh lý trên cây thanh long .......................... 14 b) Bệnh thán thƣ .................................................................................................... 16 1.2. Sự biến đổi của quả thanh long sau thu hoạch ................................................. 16 1.2.1. Biến đổi vật lý ............................................................................................ 16 1.2.2. Sự biến đổi sinh lý – sinh hóa .................................................................... 18 1.3. Một số phƣơng pháp bảo quản quả thanh long đƣợc sử dụng hiện nay ........... 20 1.3.1. Xử lý nhiệt trước khi bảo quản .................................................................. 20 1.3.2. Bảo quản nhiệt độ thấp .............................................................................. 20 iii
  5. ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP 1.4. Tình hình xuất khẩu thanh long ........................................................................ 21 1.5. Bảo quản rau quả bằng phƣơng pháp phủ màng .............................................. 23 1.5.1. Định nghĩa ..................................................................................................... 23 1.5.2. Đặc điểm và vai trò ...................................................................................... 24 1.5.3. Các thành phần của màng bảo quản trái cây .............................................. 24 Chƣơng 2. VẬT KIỆU VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ..................................... 37 2.1. Thời gian và địa điểm nghiên cứu ....................................................................... 37 2.2 Đối tƣợng, vật liệu nghiên cứu ............................................................................. 37 2.2.1. Đối tƣợng nghiên cứu .................................................................................... 37 2.2.3 Thiết bị và dụng cụ ......................................................................................... 38 2.3 Bố trí thí nghiệm ................................................................................................... 39 2.4. Phƣơng pháp bố trí nghiệm: ................................................................................ 41 2.4.1. Thí nghiệm 1: Xác định độ chín của thanh long ruột trắng .......................... 41 2.4.2. Thí nghiệm 2: Xác định phƣơng pháp tiền xử lý thích hợp cho thanh long ruột trắng. ................................................................................................................ 42 2.4.3. Thí nghiệm 3: Xác định nồng độ gelatin - nano bạc thích hợp cho thanh long ruột trắng ................................................................................................................. 42 2.4.4. Thí nghiệm 4: Xác định nồng độ gelatin - nano bạc và acid lactic thích hợp tạo màng cho thanh long ruột trắng ......................................................................... 43 2.4.2 Phƣơng pháp phân tích các chỉ tiêu ................................................................ 44 Chƣơng 3. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN ..................................................................... 50 3.1. Xác định độ chín thu hái phù hợp của thanh long ruột trắng .............................. 50 3.2 Kết quả xác định dung dịch rửa thích hợp của quả thanh long ruột trắng............ 54 3.3 Xác định nồng độ gelatin và nano bạc thích hợp cho quá trình bảo quản thanh long ruột trắng ............................................................................................................. 61 3.4. Xác định nồng độ gelatin- nano bạc và acid lactic thích hợp tạo màng cho thanh long ruột trắng ............................................................................................................. 71 iv
  6. ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP Chƣơng 4. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ..................................................................... 80 4.1 Kết luận ................................................................................................................. 80 4.2 Kiến nghị............................................................................................................... 83 TÀI LIỆU THAM KHẢO.............................................................................................. 84 PHỤ LỤC ......................................................................................................................... 1 v
  7. ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT ATTP : an toàn thực phẩm CD : chiều dài CR : chiều rộng ĐC : đối chứng NT : nghiệm thức TN : thí nghiệm vi
  8. ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP DANH MỤC BẢNG Bảng 1.1. Phân loại khoa học cây thanh long [7] .......................................................................................... 7 Bảng 1.2. Phân loại quả thanh long ............................................................................... 9 Bảng 1.3. Thành phần dinh dƣỡng của trái cây thanh long (100g thịt quả) ................ 13 Bảng 1.4. Thành phần axit amin thu đƣợc khi thủy phân 100g mẫu gelatin ............... 27 Bảng 1.5. Độ tan của gelatin theo nhiệt độ .................................................................. 28 Bảng 1.6. Tính chất của acid lactic .............................................................................. 33 Bảng 3.1. Kết quả thanh long thu hái ở các độ chín khác nhau .................................. 51 Bảng 3.2. Ảnh hƣởng của các loại chất xử lý đến chất lƣợng quả thanh long 15 ngày bảo quản. ...................................................................................................................... 55 Bảng 3.3. Ảnh hƣởng của các loại chất xử lý đến chất lƣợng quả thanh long sau 30 ngày bảo quản. ............................................................................................................. 56 Bảng 3.4. Kết quả các chỉ tiêu theo dõi của thanh long ruột trắng trong 15 ngày bảo quản. ............................................................................................................................. 62 Bảng 3.5. Kết quả các chỉ tiêu theo dõi của thanh long ruột trắng trong 30 ngày bảo quản. ............................................................................................................................. 63 Bảng 3.7. Kết quả các chỉ tiêu theo dõi của thanh long ruột trắng trong 30 ngày bảo quản. ............................................................................................................................. 71 Bảng 3.6. Kết quả các chỉ tiêu theo dõi của thanh long ruột trắng trong 15 ngày bảo quản. .............................................................................................................................. 72 vii
  9. ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP DANH MỤC SƠ ĐỒ Sơ đồ 2.1. Sơ đồ thí nghiệm tổng quát ........................................................................ 40 Sơ đồ 3.1. Biểu đồ thể hiện ảnh hƣởng của các loại chất xử lý đến chất lƣợng quả thanh long ..................................................................................................................... 57 Sơ đồ 3.2. Sơ đồ thể hiện kết quả theo dõi của thanh long ruột trắng trong quá trình bảo quản. .............................................................................................................................. 64 Sơ đồ 3.3. Sơ đồ thể hiện kết quả các chỉ tiêu theo dõi thanh long ruột trắng trong quá trình bảo quản. .............................................................................................................. 73 Sơ đồ 4.1. Sơ đồ quy trình bảo quản thanh long ruột trắng ......................................... 80 viii
  10. ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP DANH MỤC HÌNH Hình 1.1. Cây và hoa thanh long ................................................................................... 8 Hình 1.2. Quả thanh long .............................................................................................. 8 Hình 1.3. Quả thanh long .............................................................................................. 9 Hình 1.4. Cây thanh long (a), hoa thanh long (b). ...................................................... 11 Hình 1.5. Một số bệnh của cây thanh long. ................................................................. 16 Hình 1.6. Tình hình xuất thanh long ........................................................................... 21 Hình 1.7. Thanh long xuất khẩu ................................................................................... 22 Hình 1.8. Cấu trúc phân tử của gelatin ........................................................................ 26 Hình 1.9. Cơ chế kháng khuẩn của bạc ....................................................................... 31 Hình 1.10. Ion bạc vô hiệu hóa enzym chuyển hóa oxy của vi khuẩn ........................ 32 Hình 1.11. Ion bạc liên kết với các base của DNA ...................................................... 32 Hình 1.12. Công thức cấu tạo củac acid lactic [41] .................................................... 34 Hình 1.13. Cơ chế bơm ATPase đẩy H+ ra khỏi tế bào [19] ...................................... 35 Hình 2.1. Hóa chất và nguyên liệu .............................................................................. 38 Hình 3.1. Thanh long ở các ngày thu hái khác nhau .................................................. 52 Hình 3.2. Thanh long ở ngày thứ 15 ............................................................................ 54 Hình 3.3. Thanh long bảo quản ở ngày thứ 15 ............................................................ 66 Hình 3.4. Thanh long bảo quản ở ngày thứ 15 ........................................................... 75 ix
  11. ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP LỜI MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Ngày nay xã hội ngày càng phát triển, nhu cầu về cuộc sống của con ngƣời ngày càng cao, vấn đề an toàn thực phẩm (ATTP) luôn là một vấn đề nóng bỏng và nhận đƣợc nhiều quan tâm của các cơ quan nhà nƣớc lẫn ngƣời dân, các hóa chất không rõ nguồn gốc đã và đang đƣợc sử dụng một cách rộng rãi trong nhiều sản phẩm rau quả và thực phẩm. Ảnh hƣởng đến sức khỏe của ngƣời tiêu dùng, chính vì thế yêu cầu đặt ra cần phải nghiên cứu một chế phẩm bảo quản an toàn sức khỏe của con ngƣời. Thanh long ruột trắng là một loại trái cây có nhiều chất dinh dƣỡng, rất tốt cho sức khỏe của chúng ta, nó chứa rất nhiều hàm lƣợng vitamin, khoáng chất cần thiết đặc biệt là lycopene - một chất chống oxy hóa tự nhiên, chống ung thƣ, tim mạch và làm giảm huyết áp. Ngoài ra nó đƣợc đánh giá rất cao trong những loại trái cây và còn là một loại đồ ăn tráng miệng hấp dẫn và đẹp mắt đƣợc nhiều ngƣời ƣa chuộng. Không những thế nó còn tăng cƣờng sức đề kháng, chống lại một số bệnh. Do đó yêu cầu đặt ra cần phải phát triển cây thanh long ruột trắng là nhiệm vụ rất quan trọng của ngành nông nghiệp nƣớc nhà nhằm phục vụ cho tiêu dùng trong nƣớc và ngoài nƣớc. Tuy nhiên tổn thất sau thu hoạch không bao giờ tránh khỏi, để nâng cao chất lƣợng sản phẩm, tăng thu nhập cho ngƣời dân là những công việc hết sức khó khăn đòi hỏi phải có sự cố gắng trong quá trình quản lý sau thu hoạch từ việc chọn nguyên liệu đến khi tiêu thụ. Công tác bảo quản vô cùng quan trọng. Hiện nay có rất nhiều công trình nghiên cứu bảo quản thanh long ruột trắng bằng nhiều phƣơng thức nhƣ: bảo quản nhiệt độ thấp, bảo quản bằng chất hóa học, bảo quản trong khí quyển, bảo quản bằng màng phủ. Phƣơng pháp bảo quản màng bao phủ đã và đang đƣợc các nhà nghiên cứu trong và ngoài nƣớc quan tâm. Trên thế giới các ứng dụng và thử nghiệm khá phổ biến trên rau quả bằng màng bao phủ. Các chế phẩm ngày càng phong phú và đa dạng đƣợc lấy từ nhựa cây, sáp động thực vật. Hiện nay các chế phẩm tạo màng đƣợc làm ít nhất hai vật liệu màng trở 1
  12. ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP lên, đƣợc phun hoặc nhúng trong rau quả để tạo màng nhằm hạn chế sự tiếp xúc của vi sinh vật gây hại, hạn chế sự thoát hơi nƣớc giúp cho hoa quả đƣợc bảo quản lâu hơn. Phƣơng pháp này đơn giản, phạm vi áp dụng rộng rãi và có thể kết hợp với nhiều phƣơng pháp khác để bảo quản đƣợc lâu hơn, an toàn với ngƣời tiêu dùng và thân thiện với môi trƣờng. Ở Việt Nam bảo quản thanh long ruột trắng chủ yếu bằng hóa chất và nhiệt. Làm tổn thất một lƣợng sản phẩm sau thu hoạch. Chính vì thế, việc nghiên cứu và ứng dụng tạo chế phẩm bảo quản thanh long có nguồn gốc sinh học và an toàn và điều rất cần thiết. Từ những nguyên nhân trên, đề tài “Nghiên cứu bảo quản Thanh long ruột trắng sau thu hoạch bằng màng gelatin kết hợp với một số chất có khả năng kháng khuẩn” đƣợc thực hiện, tạo tiền đề khoa học cho các nghiên cứu bảo quản thanh long, nhằm kéo dài thời gian bảo quản, giúp thanh long có thể vƣơn tới những thị trƣờng xa. 2. Tình hình nghiên cứu trong và ngoài nƣớc 2.1. Các nghiên cứu trong nƣớc - Luận văn tốt nghiệp “Ứng dụng một số kỹ thuật để bảo quản thanh long ở Bình Thuận” Nguyễn Thụy Anh Thy (2008). Đề tài sử dụng màng Fresh seah trong bảo quản thanh long. - Luận văn tốt nghiệp “Khảo sát sử dụng acid hữu cơ để tăng thời gian bảo quản thanh long để bảo quản tươi ” Võ Thụy Phụng (2012). Đề tài sử dụng acid hữu cơ trong bảo quản thanh long. - Tạp chí khoa học “Nghiên cứu ứng dụng màng chitosan-nano bạc thực vật nhằm nâng cao chất lượng bảo quản thanh long sau thu hoạch” Nguyễn Thị Thúy Liễu và cộng sự (2017), tập 14, số 3, 2017: 47-56. - Tạp chí phát triển KH & CN “Bước đầu nghiên cứu hiệu ứng làm lành vết thương của hỗn hợp chitosan trong nước – Bacteria cellulose – nano bạc” Nguyễn Thị Mỹ Lan và cộng sự (2009), tập 12, số 9 – 2009. 2
  13. ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP - Tạp chí phát triển KH & CN “Nghiên cứu chế tạo và thử hoạt tính kháng khuẩn của dung dịch nano bạc sử dụng chitosan làm chất khử/chất ổn định”. Trần Vĩnh Hoàng và cộng sự (2011), T.49, S.6. Kết quả cho thấy hạt nano bạc có kích thƣớc khoảng 7-12 nm, đƣợc bao bên ngoài là lớp chitosan, có thể ổn định trong tối thiểu là 4 tháng. Khả năng kháng khuẩn của dung dịch cũng đƣợc nâng cao bởi sự kết hợp của 2 thành phần kháng khuẩn chitosan và nano bạc. - Tạp chí khoa học “Nghiên cứu hiệu ứng kháng nấm Phytophathora capsici gây bệnh chết nhanh ở cây hồ tiêu của chế phẩm nano bạc – chitosan chế tạo bằng phương pháp chiếu xạ” Lê Quang Luân và cộng sự (2014), 36(1se):152 – 157. Kết quả nghiên cứu hiệu lực kháng nấm, Phytophthora capsici, gây bệnh chết nhanh cho cây hồ tiêu trong điều kiện in vitro của chế phẩm nano bạc-chitosan có hiệu lực ức chế sự phát triển của nấm gia tăng từ 62.5% lên 100% khi kích thƣớc hạt nano bạc trong chế phẩm chế tạo đƣợc giảm từ 15nm xuống còn 5 nm. 2.2. Các nghiên cứu ngoài nƣớc - “The synthesis of chitosan-based silver nanoparticles and their antibacterial activity”. Wei và cộng sự (2009), Carbohydrate Research Volume 344, Issue 17, Pages 2375–2382. Đã tiến hành tổng hợp đƣợc vật liệu chitosan – nano bạc. Kết quả cho thấy các hạt nano bạc thu đƣợc cho thấy có hoạt tính kháng khuẩn rất mạnh đối với cả vi khuẩn Gram dƣơng và Gram âm. Cả chitosan tinh khiết, chitosan - nano bạc đều kháng hiệu quả đối với vi khuẩn Escherichia coli. - “The Effect of Ag Content of the Chitosan-Silver Nanoparticle Composite Material on the Structure and Antibacterial Activity”. Akmaz và cộng sự (2013), Advances in Materials Science and Engineering. Volume 2013 (2013), Article ID 690918, 6 pages. Tác giả đã khảo sát ảnh hƣởng của nồng độ bạc bổ sung lên đặc điểm của loại vật liệu chitosan – nano bạc và đánh giá khả năng 3
  14. ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP kháng khuẩn. Kết quả cho thấy tác dụng kháng khuẩn của vật liệu hạt nano chitosan bạc đã đƣợc tăng lên bằng cách tăng số lƣợng Ag của vật liệu composite. Sự hiện diện của số lƣợng nhỏ của các hạt nano kim loại trong hỗn hợp là đủ để tăng cƣờng đáng kể hoạt tính kháng khuẩn so với chitosan tinh khiết. - “Synthesis of chitosan stabilized silver nanoparticles using gamma ray irradiation and characterization”. Hettiarachchi và Wickramarachchi (2011), J Sci.Univ.Kelaniya 6 (2011) : 65-75. Tác giả đã tổng hợp chitosan – nano bạc sử dụng tia bức xạ gamma. - “Preparation of silver nanoparticles using chitosan suspensions”. Twu và cộng sự (2008), Powder Technology Volume 185, Issue 3, Pages 251–257. Tác giả đã sử dụng chitosan trong tổng hợp nano bạc. Chitosan sử dụng làm chất khử và chất ổn định khi tổng hợp Bạc - chitosan. Kết quả cho thấy sự thay đổi trong các hạt nano để tạo cấu trúc nano xốp nhƣ đƣợc quan sát thấy khi lƣợng nguyên liệu tăng lên, thời gian ủ kéo dài và nhiệt độ phản ứng cao. 3. Mục tiêu nghiên cứu - Nghiên cứu sử dụng phƣơng pháp tạo màng có hoạt tính kháng khuẩn nhằm làm tăng tuổi thọ trong quá trình bảo quản thanh long ruột trắng. 4. Nhiệm vụ nghiên cứu - Nhiệm vụ 1: Nghiên cứu về cơ sở khoa học, tổng quan tài liệu vấn đề nghiên cứu, làm cơ sở cho các nhiệm vụ tiếp theo. - Nhiệm vụ 2: Tiến hành nghiên cứu thực nghiệm, thông qua các phƣơng pháp xác định, khảo sát, phân tích. - Nhiệm vụ 3: Xác định độ chín thu hái phù hợp của thanh long ruột trắng nhằm mục đích bảo quản tƣơi. 4
  15. ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP - Nhiệm vụ 4: Tìm ra dung dịch rữa thích hợp trong quá trình xử lý thanh long ruột trắng sau thu hoạch. - Nhiệm vụ 5: Tìm ra nồng độ phối chế gelatin - nano bạc và acid lactic thích hợp tạo màng trong quá trình bảo quản thanh long ruột trắng. - Nhiệm vụ 6: Đề xuất quy trình công nghệ thu hoạch và bảo quản thanh long ruột trắng. 5. Phƣơng pháp nghiên cứu - Phƣơng pháp nghiên cứu thu thập tài liệu: Các tài liệu về cây thanh long, thành phần hóa học của quả thanh long, phân tích các chỉ tiêu theo dõi trong quá trình bảo quản thanh long. - Phƣơng pháp làm thí nghiệm: Tiến hành làm các thí nghiệm nhằm giải quyết các nhiệm vụ nghiên cứu. - Phƣơng pháp xử lý số liệu bằng Excel và Minitab 15. Các số liệu thu đƣợc sẽ đƣợc xử lý nhằm đƣa ra kết luận cho đề tài. 6. Kết quả đạt đƣợc của đề tài - Tìm ra đƣợc độ chín thu hái phù hợp của thanh long nhằm mục đích bảo quản - Tìm ra đƣợc dung dịch rữa thích hợp cho thanh long. - Tìm ra đƣợc nồng độ phối trộn của dung dịch gelatin, nano bạc và acid lactic thích hợp tạo chế phẩm. - Tạo ra chế phẩm bảo quản có giá thành rẻ, kéo dài thời gian bảo quản thanh long ruột trắng sau thu hoạch. - Kết hợp bảo quản lạnh các mẫu đƣợc phun chế phẩm phù hợp cho kết quả tối ƣu 7. Kết cấu đồ án tốt nghiệp - Mở đầu - Chƣơng 1: Tổng quan tài liệu, cơ sở khoa học của đề tài 5
  16. ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP - Chƣơng 2: Vật liệu và phƣơng pháp nghiên cứu - Chƣơng 3: Kết quả - Chƣơng 4: Thảo luận và kiến nghị - Tài liệu tham khảo 6
  17. CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU 1.1. Tổng quan về cây thanh long 1.1.1. Nguồn gốc và phân loại Thanh long có tên khoa học là Hylocereus undatus, có tên gọi là Dragon fruit thuộc họ Cactaceae và cũng là tên của một vài chi của họ xƣơng rồng. Thanh long có nguồn gốc từ các khu vực nhiệt đới và cận nhiệt đới của Mexico, ở các nƣớc Trung Mỹ và Nam Mỹ. Sau đó Thanh long lan rộng qua các vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới nhƣ Mỹ, Úc và Trung Đông. Hiện nay, loài cây này cũng đƣợc trồng ở các nƣớc trong khu vực Đông Nam Á nhƣ Việt Nam, Malaysia, Thái Lan, Philippines, Indonesia (đặc biệt ở miền Tây đảo Java), miền Nam Trung Quốc, Đài Loan và một số khu vực khác [17] . Cây thanh long đƣợc ngƣời Pháp đem về trồng ở Việt Nam trên 100 năm nhƣng mới đƣa lên hàng hóa từ thập niên 1980. Việt Nam là nƣớc duy nhất trồng thanh long tập trung theo quy mô thƣơng mại tập trung tại Bình Thuận. Năm 2012 sản lƣợng lên đến 360000 tấn, còn lại là Long An, Tiền Giang, TP.Hồ chí Minh, Khánh Hòa và một số nơi khác. Năm 2015 tỉnh Bình Thuận đã quy hoạch với tổng diện tích 15000 ha trên toàn tỉnh, song cho đến nay có 16000 hộ trồng thanh long với diện tích 19085 ha [18]. . Bảng 1.1. Phân loại khoa học cây thanh long [7] Phân loại khoa học Giới (regnum) Plantae Ngành Angiospermagnoliophta Lớp Dicotyledoneae Bộ (ordo) Caryophyllales Họ (familia) Cactaceae 7
  18. CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU Hình 1.1. Cây và hoa thanh long Hình 1.2. Quả thanh long 8
  19. CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU Bảng 1.2. Phân loại quả thanh long Phân loại [20] Hylocereus undatus Ruột trắng với vỏ hồng hay đỏ. Hylocereus polyrhizus Ruột đỏ hay hồng với vỏ hồng hay đỏ Hylocereus costaricensis Ruột tím a) b) c) Hình 1.3. Quả thanh long a) Thanh long ruột trắng b) Thanh long ruột đỏ c) Thanh long ruột trắng, vỏ vàng 1.1.2 Đặc điểm thực vật 9
  20. CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU Thanh long là loại cây ăn quả nhiệt đới, chịu hạn giỏi nên đƣợc trồng ở những vùng khô nóng. Vì vậy điều kiện khí hậu đất đai ở Bình Thuận rất phù hợp cho thanh long sinh trƣởng và phát triển [5]. Thanh long có một quá trình quan hợp dài ngày, ánh sáng ban ngày càng dài thì càng tốt cho hoa. Trong điều kiện đó, thanh long ra hoa từ tháng 4 đến tháng 9, tập trung nhiều nhất vào tháng 5 – 7, khi ngày dài hơn đêm. Từ tháng 10 đến tháng 2, ngƣời dân thƣờng dùng đèn để chiếu sáng cho ra hoa [7]. 1.1.2.1 Rễ Có hai loại rễ: rễ địa sinh và rễ khí sinh. Rễ địa sinh là rễ mọc dƣới đất, ở độ sâu 30cm tính từ mặt đất. Rễ này hút chất dinh dƣỡng để nuôi cây, cho hoa và làm cho quả có mù vị đặc trƣng. Rễ khí sinh là rễ mọc bên trên thân cây thanh long, là các vòi để bám vào trụ. Những phần rễ ở gần mặt đất lại ăn xuống đất để nuôi cây[7]. 1.1.2.2 Thân cành Thanh long có thân cành trƣờn bò trên trụ đỡ, thân cành thƣờng có 3 cánh dẹp, xanh, hiếm khi có 4 cánh. Mỗi cánh chia thành 3 thùy dài 3 – 4 cm, đáy mỗi thùy có 3 – 5 gai ngắn. Mỗi năm cây cho từ 3 đến 4 đợt cành, khoảng thời gian giữa hai đợt từ 40 – 50 ngày. Cây 1 tuổi có khoảng 30 cành, 2 tuổi có 70 cành, 5 tuổi nên duy trì 150 – 170 cành sẽ cho quả to [7]. 1.1.2.3 Hoa Hoa thanh long thuộc loại hoa lƣỡng tính, to, màu trắng hoặc vàng nhạt, chiều dài trung bình 25 – 35 cm. Mỗi năm hoa nở rộ 4 – 6 đợt, xuất hiện vào tháng 3 dƣơng lịch và kéo dài đến hết tháng 10. Hoa thƣờng nở tập trung đồng loạt vào lúc 20 – 23 giờ, từ khi nở đến tàn khoảng 2 ngày. Còn từ khi xuất hiện nụ đến khi tàn khoảng 20 ngày [7]. 10
nguon tai.lieu . vn
Thạc sĩ - Tiến sĩ - Cao học Công nghệ thông tin Kinh tế - Thương mại Tài chính - Ngân hàng Kiến trúc - Xây dựng Điện-Điện tử-Viễn thông Cơ khí - Chế tạo máy Công nghệ - Môi trường Báo cáo khoa học Quản trị kinh doanh Khoa học xã hội Khoa học tự nhiên Nông - Lâm - Ngư Y khoa - Dược