- Trang Chủ
- Công nghệ - Môi trường
- Đồ án Tốt nghiệp: Khảo sát đánh giá hiện trạng và đề xuất các giải pháp cải thiện điều kiện vệ sinh môi trường cho vùng nông thôn huyện Gò Dầu, tỉnh Tây Ninh
Xem mẫu
- BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HỒ CHÍ MINH
ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
KHẢO SÁT ĐÁNH GIÁ HIỆN TRẠNG VÀ ĐỀ XUẤT
CÁC GIẢI PHÁP CẢI THIỆN ĐIỀU KIỆN VỆ SINH
MÔI TRƯỜNG CHO VÙNG NÔNG THÔN HUYỆN GÒ
DẦU, TỈNH TÂY NINH
Ngành : KỸ THUẬT MÔI TRƯỜNG
Chuyên ngành : KỸ THUẬT MÔI TRƯỜNG
Giảng viên hướng dẫn : PGS.TS. Võ Lê Phú
Sinh viên thực hiện : Nguyễn Thị Thi Đăng
MSSV: 1151080055 Lớp: 11DMT01
Thành phố Hồ Chí Minh, năm 2015
- LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan:
Luận văn tốt nghiệp này là đề tài do tôi thực hiện trên cơ sở thực tiễn và nghiên cứu lý
thuyết dưới sự hướng dẫn của Thầy PGS.TS. Võ Lê Phú.
Mọi tham khảo trong trong Luận Văn đều được trích dẫn rõ ràng tên tác giả, thời gian,
địa điểm công bố.
Nếu có bất kỳ sự sao chép không hợp lệ nào, tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm trước
Hội đồng.
TP.HCM, ngày….tháng 08 năm 2015
Sinh viên
Nguyễn Thị Thi Đăng
- LỜI CẢM ƠN
Luận văn này được hoàn thành ngoài nhờ sự cố gắng, nỗ lực của bản thân còn có
sự động viên, giúp đỡ của quý Thầy Cô, gia đình và bạn bè.
Qua đây, tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến thầy cô Khoa Công Nghệ Sinh
Học – Thực Phẩm – Môi Trường – trường Đại học Công Nghệ TP. Hồ Chí Minh đã
truyền đạt những kiến thức chuyên môn quý giá cho tôi trong suốt 4 năm học vừa qua.
Đặc biệt tôi xin chân thành cảm ơn thầy Võ Lê Phú, là giảng viên hướng dẫn đã nhiệt
tình góp ý, giúp đỡ và tạo mọi điều kiện thuận lợi cho tôi để tôi hoàn thành tốt bài Đồ
án này.
Tôi cũng xin gửi lời cảm ơn đến Ban lãnh đạo Phòng Tài nguyên và Môi trường,
Huyện Gò Dầu – Tỉnh Tây Ninh đã cung cấp những thông tin cần thiết phục vụ cho đề
tài của tôi. Ngoài ra, tôi cũng xin chân thành cảm ơn bạn bè đã hỗ trợ trong quá trình
đi khảo sát để tôi hoàn thành tốt bài Đồ án này.
Cuối cùng, tôi xin gửi lời chúc sức khỏe đến toàn thể thầy cô cùng Ban lãnh đạo
cũng như các chuyên viên tại Phòng Tài Nguyên và Môi Trường huyện Gò Dầu ngày
càng phát triển và gặt hái được nhiều thành công trong công việc. Cảm ơn ba mẹ và
bạn bè đã động viên và giúp đỡ tôi trong suốt thời gian thực hiện Đồ án tốt nghiệp.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Sinh viên
Nguyễn Thị Thi Đăng
- Đồ án tốt nghiệp
MỤC LỤC
MỤC LỤC ....................................................................................................................... i
CÁC TỪ VIẾT TẮT ..................................................................................................... v
DANH MỤC CÁC BẢNG .......................................................................................... vii
DANH MỤC CÁC HÌNH ........................................................................................... vii
CHƯƠNG: MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài ........................................................................................................ 2
2. Mục tiêu nghiên cứu ................................................................................................... 3
3. Nội dung nghiên cứu ................................................................................................... 3
4. Phương pháp nghiên cứu............................................................................................. 3
4.1. Phương pháp luận..................................................................................................... 3
4.2. Phương pháp nghiên cứu.......................................................................................... 4
4.2.1. Phương pháp quan sát trực tiếp ........................................................................ 4
4.2.2. Phương pháp kế thừa số liệu ............................................................................. 4
4.2.3. Phương pháp tham khảo ý kiến của chuyên gia ............................................... 4
4.2.4. Phương pháp đánh giá tổng hợp ....................................................................... 4
4.2.5. Phương pháp dùng phiếu Khảo sát ................................................................... 5
5. Phạm vi đề tài .............................................................................................................. 5
6. Ý nghĩa khoa học ........................................................................................................ 6
7. Bố cục Đồ án ............................................................................................................... 6
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ MÔI TRƯỜNG VÀ VỆ SINH MÔI TRƯỜNG
NÔNG THÔN
1.1.Khái niệm nông thôn, môi trường nông thôn ............................................................ 8
1.1.1.Khái niệm môi trường ....................................................................................... 8
1.1.2.Khái niệm nông thôn ........................................................................................ 8
1.1.3.Khái niệm môi trường nông thôn ..................................................................... 8
i
- Đồ án tốt nghiệp
1.2. Hệ sinh thái môi trường nông thôn ......................................................................... 9
1.2.1.Phân loại nông thôn .......................................................................................... 9
1.2.2. Cấu trúc sinh thái môi trường nông thôn ....................................................... 11
1.3. Hoạt đông môi trường nông thôn ........................................................................... 14
1.4. Vệ sinh môi trường nông thôn .............................................................................. 16
1.4.1. Lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật .................................................................... 16
1.4.2. Vấn đề rác thải sinh hoạt nông thôn .............................................................. 18
1.4.3. Ảnh hưởng của chất thải chăn nuôi ............................................................... 20
1.4.4. Ô nhiễm làng nghề ......................................................................................... 21
1.4.5. Hiện trạng môi trường nước .......................................................................... 22
CHƯƠNG 2: TỔNG QUAN VỀ ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN - KINH TẾ XÃ HỘI
VÀ ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN KINH TẾ XÃ HỘI HUYỆN GÒ DẦU TỈNH
TÂY NINH
2.1. Tổng quan về điều kiện tự nhiên ............................................................................ 25
2.1.1. Vị trí địa lý ..................................................................................................... 25
2.1.2. Địa hình thổ nhưỡng ...................................................................................... 26
2.1.3. Khí hậu và địa chất, thủy văn ........................................................................ 27
2.1.4. Hiện trạng sử dụng đất ................................................................................... 29
2.2.Hiện trạng phát triển kinh tế - xã hội ...................................................................... 31
2.2.1. Hiện trạng phát triển kinh tế .......................................................................... 31
2.2.2. Gia tăng dân số .............................................................................................. 33
2.2.3. Hiện trạng sơ sở hạ tầng ................................................................................ 34
2.2.4. Phát triển công - nông nghiệp ........................................................................ 37
2.2.5. Chỉ tiêu phát triển kinh tế xã hội ................................................................... 39
2.2.6.Những vấn đề môi trường cần quan tâm ........................................................ 39
2.3 Định hướng phát triển kinh tế - xã hội .................................................................... 41
2.4 Cấu trúc môi trường nông thôn huyện Gò Dầu ...................................................... 41
ii
- Đồ án tốt nghiệp
CHƯƠNG 3: HIỆN TRẠNG VỆ SINH NÔNG THÔN VÀ MÔI TRƯỜNG
HUYỆN GÒ DẦU, TỈNH TÂY NINH
3.1. Vệ sinh môi trường nông thôn ............................................................................... 44
3.1.1. Ô nhiễm do hoạt động chăn nuôi ................................................................... 44
3.1.2. Ô nhiễm môi trường do nhà tiêu không hợp vệ sinh ..................................... 46
3.1.3. Tình hình vệ sinh môi trường tại các chợ ...................................................... 47
3.1.4. Tình hình vệ sinh môi trường tại trường học ................................................. 48
3.1.5. Ô nhiễm môi trường do sử dụng phân bón, thuốc BVTV ............................. 49
3.2 Hiện trạng môi trường nông thôn huyện Gò Dầu ................................................... 50
3.2.1. Hiện trạng tài nguyên nước ............................................................................ 50
3.2.2. Hiện trạng môi trường không khí và tiếng ồn ............................................... 63
3.2.3. Hiện trạng môi trường đất .............................................................................. 66
3.2.4. Hiện trạng chất thải rắn .................................................................................. 69
3.2.5. Các giải pháp môi trường đã thực hiện tại địa phương ................................. 72
CHƯƠNG 4: ĐÁNH GIÁ HIỆN TRẠNG VỆ SINH NÔNG THÔN VÀ MÔI
TRƯỜNG HUYỆN GÒ DẦU, TỈNH TÂY NINH
4.1. Tình hình sử dụng nước của người dân huyện Gò Dầu ........................................ 82
4.2. Tình hình nhà tiêu hợp vệ sinh .............................................................................. 83
4.3. Tình hình xử lý chất thải ........................................................................................ 85
4.3.1. Tình hình xử lý rác thải sinh hoạt .................................................................. 85
4.3.2. Tình hình xử lý nước thải sinh hoạt ............................................................... 86
4.3.3. Tình hình xử lý chất thải vật nuôi .................................................................. 87
4.4. Ô nhiễm môi trường do hoạt động canh tác .......................................................... 88
4.5. Tình hình sử dụng thuốc BVTV ............................................................................ 89
4.6. Ảnh hưởng của ô nhiễm môi trường đến tình trạng sức khỏe .............................. 92
4.6.1. Ảnh hưởng đến con người ............................................................................. 93
iii
- Đồ án tốt nghiệp
4.6.2. Ảnh hưởng đến vật nuôi ................................................................................ 94
4.7. Đánh giá nhận thức cộng đồng............................................................................... 94
CHƯƠNG 5: ĐỀ XUẤT CÁC GIẢI PHÁP CẢI THIỆN ĐIỀU KIỆN VỆ SINH
MÔI TRƯỜNG CHO VÙNG NÔNG THÔN HUYỆN GÒ DẦU TỈNH TÂY
NINH
5.1. Nguyên nhân gây ô nhiễm và giải pháp ................................................................. 98
5.2. Giải pháp quản lý ................................................................................................. 100
5.2.1. Giáo dục môi trường, nâng cao nhận thức cộng đồng ................................. 100
5.2.2. Giải pháp nâng cao hiệu quản lý đối với việc sử dụng thuốc BVTV ........... 102
5.2.3. Các giải pháp về tình hình sử dụng nước .................................................... 103
5.3. Giải pháp kỹ thuật ................................................................................................ 104
5.3.1. Xử lý chất thải rắn ....................................................................................... 104
5.3.2. Đề xuất mô hình Biogas cho hộ gia đình .................................................... 106
5.3.3. Cải tạo nhà vệ sinh ....................................................................................... 111
5.3.4. Đề xuất mô hình VAC, VACR để xử lý nước thải sinh hoạt và chăn nuôi . 115
5.3.5. Đề xuất mô hình sản xuất phân hữu cơ đơn giản cho hộ gia đình nông dân 117
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1. Kết luận .................................................................................................................. 120
2. Kiến nghị ................................................................................................................. 121
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................. 122
PHỤ LỤC ....................................................................................................................... 1
PHỤ LỤC A ................................................................................................................... 1
PHỤ LỤC B ................................................................................................................... 7
PHỤ LỤC C ................................................................................................................. 11
iv
- Đồ án tốt nghiệp
CÁC TỪ VIẾT TẮT
BVTV Bảo Vệ Thực Vật
BCL Bãi Chôn Lấp
BYT Bộ Y Tế
BTNMT Bộ Tài Nguyên Môi Trường
BOD5 Nhu cầu oxy sinh hóa
COD Nhu cầu oxy hóa học
CCN Cụm Công Nghiệp
CTR Chất Thải Rắn
CTRSH Chất Thải Rắn Sinh Hoạt
C/N Tỉ Lệ Cacbon/Nito
ĐKTN Điều Kiện Tự Nhiên
HTX Hợp Tác Xã
HVS Hợp Vệ Sinh
QCVN Quy Chuẩn Việt Nam
QLNN Quản lý Nhà Nước
KPH Không phát hiện
KCN Khu Công Nghiệp
KHKT Khoa Học Kỹ Thuật
MPM Most Probable Number
NXB Nhà Xuất Bản
NN&PTNT Nông Nghiệp và Phát Triển Nông Thôn
NQ Nghị Quyết
v
- Đồ án tốt nghiệp
UNICEF Qũy Nhi Đồng Liên Hiệp Quốc
UBND Uỷ Ban Nhân Dân
STT Số Thứ Tự
TSS Tổng Chất Rắn Lơ Lửng
TDS Tổng chất rắn hòa tan trong nước
TN & MT Tài Nguyên và Môi Trường
TNHH MTV Trách Nhiệm Hữu Hạn Một Thành Viên
VAC Vườn Ao Chuồng
vi
- Đồ án tốt nghiệp
DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 1.1. Sự thay đổi môi trường nông thôn xưa và nay ............................................ 15
Bảng 2.1. Đặc điểm khí tượng thủy văn tại huyện Gò Dầu.......................................... 27
Bảng 2.2. Hiện trạng diện tích đất huyện Gò Dầu ....................................................... 30
Bảng 2.3. So sánh diện tích đất năm 2006 và 2010 trên địa bàn huyện Gò Dầu ........ 30
Bảng 2.4. Tốc độ tăng trưởng kinh tế từ 2008-2013 tại huyện Gò Dầu ....................... 31
Bảng 2.5. Dân số huyện Gò Dầu từ năm 2009 - 2013 ................................................. 33
Bảng 2.6. Diện tích và mật độ dân số các xã, thị trấn trên địa bàn huyện Gò Dầu 2014 33
Bảng 3.1. Tổng số gia súc, gia cầm trên địa bàn huyện .............................................. 44
Bảng 3.2. Tình hình nhà tiêu hợp vệ sinh trên địa bàn huyện Gò Dầu ....................... 46
Bảng 3.3. Kết quả phân tích mẫu nước thải năm 2014 ............................................... 61
Bảng 3.4. Kết quả phân tích chất lượng môi trường đất ............................................ 68
Bảng 3.5. Nguồn phát sinh chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn huyện Gò Dầu năm 2014
....................................................................................................................................... 70
Bảng 5.1. Vật liệu cần để xây dựng hầm Biogas cải tiến .......................................... 110
vii
- Đồ án tốt nghiệp
DANH MỤC CÁC HÌNH
Hình 2.1. Vị trí của huyện Gò Dầu .............................................................................. 25
Hình 3.1. Lượng rác trung bình tại các xã và thị trấn trên địa bàn huyện Gò Dầu ...... 48
Hình 3.2. Sơ đồ vị trí lấy mẫu nước mặt tại huyện Gò Dầu năm 2014 ...................... 52
Hình 3.3. Giá trị TSS tại các vị trí quan trắc năm 2014 .............................................. 53
Hình 3.4. Giá trị DO tại các vị trí quan trắc năm 2014 .............................................. 53
Hình 3.5. Giá trị BOD5 tại các vị trí quan trắc năm 2014 .......................................... 54
Hình 3.6. Giá trị COD tại các vị trí quan trắc năm 2014 ............................................ 55
Hình 3.7. Giá trị N-NH4+ tại các vị trí quan trắc năm 2014 ....................................... 56
Hình 3.8. Giá trị P-PO43- tại các vị trí quan trắc năm 2014 ......................................... 56
Hình 3.9. Giá trị sắt tại các vị trí quan trắc năm 2014. ................................................... 57
Hình 3.10. Nồng độ Coliform tại các vị trí quan trắc năm 2014. ............................... 58
Hình 3.11. Sơ đồ vị trí lấy mẫu nước dưới đất năm 2014. ......................................... 59
Hình 3.12. Giá trị N-NH4+ tại các vị trí quan trắc nước dưới đất năm 2014 .............. 60
Hình 3.13. Hệ thống ao sinh học và ruộng lúa xử lý nước thải chăn nuôi
tại trang trại hộ Nguyễn Thành Thọ ............................................................................. 62
Hình 3.14. Phương pháp xử lý nước thải tại trang trại Nguyễn Hữu Thuấn .............. 63
Hình 3.15. Giá trị tiếng ồn tại các điểm quan trắc không khí năm 2014 ................... 64
Hình 3.16. Hàm lượng bụi tại các điểm quan trắc năm 2014 ..................................... 65
Hình 3.17. Sơ đồ vị trí lấy mẫu chất lượng môi trường đất năm 2014 ...................... 67
Hình 4.1. Tình hình sử dụng nguồn nước .................................................................... 82
Hình 4.2. Dụng cụ trữ nước hộ gia đình ...................................................................... 82
Hình 4.3. Dụng cụ lưu trữ nước hộ gia đình ............................................................... 83
Hình 4.4. Giếng khoan bị nhiễm phèn ......................................................................... 83
Hình 4.5. Tình hình sử dụng nhà tiêu HVS của hộ gia đình ....................................... 84
Hình 4.6. Nhà tiêu không HVS của hộ gia đình .......................................................... 84
Hình 4.7. Hình thức xử lý rác thải sinh hoạt của người dân ...................................... 85
viii
- Đồ án tốt nghiệp
Hình 4.8. Rác thải ở bờ ao ........................................................................................... 85
Hình 4.9. Hình thức xử lý nước thải ............................................................................ 86
Hình 4.10. Ao thu nước thải sinh hoạt hộ gia đinh ..................................................... 86
Hình 4.11: Nước thải sinh hoạt được thải chung với nước thải vật nuôi hộ gia đình
ông Võ Quang Huy ấp Phước Tây, xã Phước Thạnh ................................................... 87
Hình 4.12. Hình thức xử lý chất thải .......................................................................... 88
Hình 4.13. Hố thu chất thải chăn nuôi chưa qua xử lý ................................................ 88
Hình 4.14. Đốt cỏ và rơm khô tại hộ gia đình anh Lâm Quốc Thắng ấp Cây Da, xã
Hiệp Thạnh ................................................................................................................... 89
Hình 4.15. Tình hình mua thuốc BVTV của người dân tại địa phương ...................... 90
Hình 4.16. Tình trạng sử dụng đồ bảo hộ .................................................................... 91
Hình 4.17. Tình trạng xử lý bao bì, chai lọ của người dân .......................................... 91
Hình 4.18. Bao bì chai lọ được vứt ở mương, kênh rạch trên địa bàn ấp Chánh, xã
Hiệp Thạnh ................................................................................................................... 92
Hình 4.19. Số trường hợp mắc bệnh của người dân .................................................... 93
Hình 4.20. Những con gà được thả rong và phân gà được thải tự nhiên ra đất .......... 94
Hình 4.21. Nghề nghiệp của người tham gia phỏng vấn ............................................. 95
Hình 5.1. Sơ đồ xử lý nước ngầm có chất lượng nước nguồn loại C theo tiêu chuẩn
TCXD 223: 1999. (Trịnh Xuân Lai, 2004) ................................................................. 104
Hình 5.2. Mô hình thu gom, phân loại, xử lý rác thải ở hộ có đội thu gom rác ........ 105
Hình 5.3. Mô hình thu gom, phân loại, xử lý của hộ dân tự xử lý rác ...................... 106
Hình 5.4. Sơ đồ hoạt động hầm Biogas cải tiến. (Hồ Trọng Nghĩa, 2013) ................ 109
Hình 5.5. Nhà tiêu tự hoại 2 ngăn ............................................................................. 111
Hình 5.6. Mô hình nhà tiêu thấm dội nước vùng nông thôn .................................... 113
Hình 5.7. Hệ thống xử lý kết hợp sử dụng nước thải quy mô nhỏ (Hệ sinh thái VAC)116
Hình 5.8. Hệ thống xử lý nước thải bằng hồ sinh vật kết hợp nuôi cá ...................... 117
ix
- Đồ án tốt nghiệp
CHƢƠNG MỞ ĐẦU
Chƣơng này sẽ trình bày cơ sở lý thuyết và phƣơng pháp nghiên cứu bao gồm các
phần sau:
1. Lý do chọn đề tài
2. Mục tiêu nghiên cứu
3. Nội dung nghiên cứu
4. Phương pháp nghiên cứu
5. Phạm vi đề tài
6. Ý nghĩa khoa học
7. Bố cục Đồ án
1
- Đồ án tốt nghiệp
1. Lý do chọn đề tài
Tây Ninh được xem là một trong những tỉnh giữ vai trò quan trọng đối với sự phát
triển của vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, là tỉnh đầu mối và là cửa ngõ giao thông
về đường bộ quan trọng vào Campuchia và các nước Asean; có vị trí chiến lược về an
ninh quốc phòng của quốc gia; là đầu mối giao thương, trung chuyển hàng hóa và dịch
vụ - thương mại - du lịch của các nước tiểu vùng sông Mê Kông vì có vị trí địa lý nằm
trong trục không gian phát triển chính của vùng trục dọc có tuyến cao tốc đường Hồ
Chí Minh (Quốc lộ 14 - tuyến N2) đi qua, trục ngang có tuyến đường Xuyên Á (Thành
phố Hồ Chí Minh – cửa khẩu Mộc Bài) và Quốc lộ 22 B (Gò Dầu - cửa khẩu Xa Mát).
Huyện Gò Dầu nằm phía Nam tỉnh Tây Ninh với 8 xã và 1 thị trấn, có tổng diện
tích là 25.998,51 ha, chiếm 6,42 % diện tích toàn tỉnh Tây Ninh. Huyện Gò Dầu có
đường Xuyên Á và Quốc lộ 22B đi ngang qua, vì vậy huyện Gò Dầu được xem là cửa
ngõ quốc tế nối liền giữa Việt Nam - Campuchia và là trung tâm vùng phía Nam tỉnh
Tây Ninh.
Với vị trí chiến lược nêu trên, huyện Gò Dầu có nhiều lợi thế để phát triển kinh tế -
xã hội quy mô địa phương và vùng. Song song với phát triển kinh tế thì vùng đất này
vẫn mang dáng vấp của một nền nông nghiệp từ bao đời nay và hiện tại nó vẫn còn tồn
tại và phát triển tích cực, với diện tích đất nông nghiệp là 21.469,25 ha, chiếm 82,68%
diện tích đất toàn huyện. Do đó việc cải tạo đất đai thay đổi trong phương pháp thâm
canh nông nghiệp, sử dụng thuốc bảo vệ thực vật hay các hoạt động chăn nuôi gia súc
gia cầm đã tác động đến sự bình yên trong lành vốn có của vùng nông thôn và nếu tình
trạng còn tiếp tục diễn ra thì hậu quả mà con người phải gánh chịu là không lường
trước được.
Nhằm góp phần cải thiện đời sống, nâng cao nhận thức cộng đồng về bảo vệ môi
trường cho người dân nông thôn thì việc đề xuất các giải pháp cải thiện điều kiện vệ
sinh môi trường phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội của người dân huyện Gò Dầu
2
- Đồ án tốt nghiệp
tỉnh Tây Ninh là đều rất cần thiết phục vụ cho việc phát triển kinh tế và môi trường bền
vững.
Vì thế tôi chọn đề tài: “Khảo sát đánh giá hiện trạng và đề xuất các giải pháp cải
thiện điều kiện vệ sinh môi trường cho vùng nông thôn huyện Gò Dầu, tỉnh Tây
Ninh”
2. Mục tiêu nghiên cứu
Đánh giá hiện trạng điều kiện vệ sinh môi trường trên địa bàn huyện.
Đề xuất các biện pháp nhằm cải thiện điều kiện vệ sinh môi trường nông thôn
huyện Gò Dầu nhằm nâng cao nhận thức của người dân trong việc bảo vệ môi trường
xung quanh khu vực đang sống.
3. Nội dung nghiên cứu
Để đạt được các mục tiêu đã nêu trên, các nội dung nghiên cứu sau đây sẽ được
thực hiện:
Tổng quan về môi trường và vệ sinh môi trường nông thôn.
Tổng quan về điều kiện tự nhiên, kinh tế xã hội và định hướng phát triển kinh tế xã
hội huyện Gò Dầu tỉnh Tây Ninh.
Khảo sát thực tế các vấn đề liên quan đến chất lượng môi trường khu vực người
dân sinh sống như vấn đề sử dụng thuốc BVTV, vấn đề vệ sinh môi trường:
chuồng trại chăn nuôi, nhà vệ sinh…
Đánh giá hiện trạng môi trường vùng nông thôn huyện Gò Dầu.
Đề xuất các giải pháp nhằm cải thiện điều kiện vệ sinh môi trường.
4. Phƣơng pháp nghiên cứu
4.1. Phương pháp luận
Phương pháp nghiên cứu là những nguyên tắc vá cách thức hoạt động khoa học
nhằm đạt tới chân lý khách quan dựa trên cơ sở của sự chứng minh khoa học. Điều
3
- Đồ án tốt nghiệp
này có nghĩa rằng, các nghiên cứu khoa học cần phải có những nguyên tắc và phương
pháp cụ thể, mà dựa theo đó các vấn đề sẽ được giải quyết.
Nghiên cứu đánh giá hiện trạng vệ sinh môi trường nông thôn huyện Gò Dầu, tỉnh
Tây Ninh là nghiên cứu về hiện trạng môi trường và các hoạt động sinh hoạt của hộ gia
đình ảnh hưởng đến chất lượng môi trường xung quanh. Trên cơ sở đó xác định những
giải pháp phù hợp nhằm giảm thiểu và kiểm soát ô nhiễm môi trường do hoạt động của
người dân gây ra.
4.2. Phương pháp nghiên cứu
4.2.1. Phương pháp quan sát trực tiếp
Đây là phương pháp khảo sát thực địa, trong quá trình khảo sát có thể ghi chép,
chụp ảnh một cách cụ thể giúp nắm bắt nhiều thông tin khách quan từ thực tế.
4.2.2. Phương pháp tổng quan và kế thừa số liệu
Phương pháp này nhằm tổng quan và kế thừa các kết quả nghiên cứu từ các công
trình trước đây về hiện trạng môi trường, chất lượng môi trường nước, không khí, điều
kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội. Các thông tin, tài liệu và số liệu kế thừa bao gồm:
“Báo cáo quan trắc môi trường trên địa bàn huyện Gò Dầu năm 2014”
“Báo cáo điều tra hiện trạng chất thải rắn trên địa bàn huyện Gò Dầu năm 2014”
4.2.3. Phương pháp tham khảo ý kiến của chuyên gia
Tham vấn ý kiến của giáo viên hướng dẫn về nội dung của đề tài.
Tham khảo ý kiến của cán bộ môi trường địa phương trong quá trình tiếp xúc thực
tế, lấy thông tin, số liệu cho đề tài.
4.2.4. Phương pháp thống kê, xử lý số liệu
Thống kê, tổng hợp số liệu thu thập và phân tích. Xử lý các số liệu và đánh giá hiện
trạng môi trường nông thôn trên địa bàn.
4
- Đồ án tốt nghiệp
4.2.5. Phương pháp khảo sát, điều tra
Mục đích: Dùng phiếu khảo sát để lấy thông tin trực tiếp từ người dân. Thông qua
việc khảo sát để thấy được cái nhìn tổng quan về điều kiện vệ sinh môi trường tại
huyện. Biết được các phương pháp xử lý chất thải của người dân cũng như kiến thức về
môi trường và ý thức bảo vệ môi trường xung quanh, rút ra được kết luận sơ bộ về các
vấn đề trên làm cơ sở so sánh với kết quả quan trắc môi trường của Huyện từ đó đưa ra
các giải pháp để cải thiện tình trạng môi trường tại đây.
Nội dung phiếu khảo sát:
- Thông tin về hoạt động sản xuất và sinh hoạt
- Thông tin về tình hình sức khỏe
- Thông tin về tình hình nước sạch
- Tình hình nhà tiêu hợp vệ sinh
- Thông tin về xử lý chất thải
- Tình hình sử dụng thuốc BVTV
- Đánh giá nhận thức cộng đồng
Đối tượng là người dân thuộc 4 xã: Hiệp Thạnh, Phước Thạnh, Thạnh Đức, Phước
Đông và 1 thị trấn.
Phân bố khảo sát: Tống số phiếu 100, mỗi xã 20 phiếu. Khảo sát phần lớn hộ gia
đình làm nông hoặc chăn nuôi để đảm bảo lượng thông tin có tính đại diện và chính
xác.
5. Phạm vi đề tài
Đề tài chỉ tập trung nghiên cứu các vấn đề vệ sinh môi trường nông thôn như
chuồng trại, nhà vệ sinh, xử lý chất thải, nước thải, vấn đề sử dụng thuốc BVTV trong
sản xuất nông nghiệp.
5
- Đồ án tốt nghiệp
6. Ý nghĩa khoa học
Đề tài được thực hiện nhằm mục đích tìm hiểu về hiện trạng vệ sinh môi trường vùng
nông thôn huyện Gò Dầu và đánh giá kịp thời hiện trạng vệ sinh môi trường nông thôn
nơi đây. Từ đó đề xuất các giải pháp phù hợp với điều kiện tự nhiên – kinh tế - xã hội
của người dân.
7. Bố cục Đồ án
Luận văn bao gồm bốn (05) chương và được bố cục như sau: Đặt vấn đề (tính cấp
thiết của đề tài), mục tiêu nghiên cứu, nội dung nghiên cứu giới hạn và phạm vi của đề
tài sẽ được trình bày trong Chương Mở Đầu. Chương 1 sẽ trình bày khái quát về môi
trường, môi trường nông thôn và các vấn đề về vệ sinh môi trường nông thôn. Các điều
kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội và định hướng phát triển kinh tế xã hội của huyện Gò
Dầu sẽ được tổng quan trong Chương 2. Chương 3, Chương 4 sẽ phân tích và đánh giá
hiện trạng vệ sinh môi trường nông thôn, ô nhiễm môi trường trên địa bàn huyện Gò
Dầu. Các biện pháp quản lý nhằm cải thiện điều kiện vệ sinh môi trường nông thôn
trên địa bàn huyện Gò Dầu sẽ được đề xuất trong Chương 5. Một số kết luận và kiến
nghị sẽ được trình bày trong phần cuối của Luận văn.
6
- Đồ án tốt nghiệp
CHƢƠNG 1
TỔNG QUAN VỀ MÔI TRƢỜNG VÀ VỆ SINH MÔI TRƢỜNG NÔNG
THÔN
Chƣơng 1 sẽ trình bày khái quát về môi trƣờng nông thôn và các hoạt động vệ
sinh môi trƣờng nông thôn
1. Khái niệm nông thôn, môi trường nông thôn
2. Hệ sinh thái môi trường nông thôn
3. Hoạt động môi trường nông thôn
4. Vệ sinh môi trường nông thôn
7
- Đồ án tốt nghiệp
1.1. Khái niệm nông thôn, môi trƣờng nông thôn
1.1.1. Khái niệm môi trường
Theo Điều 1, Luật Bảo vệ Môi trường của Việt Nam thì môi trường được định
nghĩa như sau: “Môi trường bao gồm các yếu tố tự nhiên và các yếu tố vật chất nhân
tạo quan hệ mật thiết với nhau, bao gồm con người, có ảnh hưởng tới đời sống, sản
xuất, sự tồn tại, phát truển của con người và thiên nhiên”.
1.1.2. Khái niệm nông thôn
Nông thôn – theo từ điển tiếng Việt – là khu vực dân cư sống tập trung, hoạt động
chủ yếu để sinh sống bằng nghề nông, bằng sản xuất nông nghiệp, họ sống thành
những cụm quần cư nông thôn, xây dựng nhà ở và công trình công cộng như đường
làng, chợ làng, đê làng, ao làng, lũy tre làng, đình làng,…tạo ra quang cảnh môi trường
nông thôn.
Trên thế giới bất kỳ nước nào cũng đều có vùng nông thôn hoặc từ nông thôn đô thị
hóa. Tùy theo điều kiện tự nhiên, phong tục tập quán, lối sống của mỗi nước, mỗi vùng
đã tạo nên cảnh quan môi trường nông thôn những nét đặc thù riêng và cũng tùy theo
trình độ phát triển của mỗi nước, mỗi vùng mà sinh thái môi trường nông thôn, bộ mặt
nông thôn có sự phát triển khác nhau về hình thức lẫn nội dung.
1.1.3. Khái niệm môi trường nông thôn
Môi trường nông thôn có thể được hiểu là:
“Một thành phần của môi trường tự nhiên, trong đó được cấu thành bởi những yếu
tố cơ sở vật chất hạ tầng (nhà ở, vườn tược, ruộng đồng, đường giao thông,...), các
phương tiện (công cụ máy móc phục vụ sản xuất nông nghiệp), trong đó trọng tâm vẫn
là người nông dân và công nhân nông nghiệp với những hoạt động sản xuất nông
nghiệp, cảnh quan nông thôn, các yếu tố trên được quan hệ với nhau bằng dây chuyền
8
nguon tai.lieu . vn