Xem mẫu
- NGHIÏN CÛÁU - TRAO ÀÖÍI DÕCH VUÅ CHÙM SOÁC NGÛÚÂI CAO TUÖ VAÂ GÚÅI YÁ CHÑNH SAÁCH CHO VI NGUYÏÎN ÀÛÁC HÛÄU * Ngaây nhêån:2/3/2020 Ngaây phaãn biïån: 14/3/2020 Ngaây duyïåt 28/3/2020 àùng: Toám tùæt: Chùm soác ngûúâi cao tuöíi (chùm soác ngûúâi giaâ) laâ viïåc àaáp ûáng caác nhu cêìu vaâ yïu cêìu cao tuöíi. Thuêåt ngûä naây bao göìm caác dõch vuå nhû höî trúå sinh hoaåt, chùm soác daâi haån, viïån dûúä trúå vaâ chùm soác taåi nhaâ. Do coá nhiïìu loaåi hònh chùm soác ngûúâi cao tuöíi àûúåc thûåc hiïån úã caác q trúå cho caác hoaåt àöång haâng ngaây vaâ chùm soác sûác khoãe. Baâi viïët naây töíng quan caác hònh thûác nhiïìu chñnh phuã, qua àoá gúåi yá cho Viïåt Nam trong hoaåt àöång cung cêëp dõch vuå chùm soác ngûúâi Tûâ khoáa: Ngûúâi cao tuöíi; Dõch vuå chùm soác; Chñnh saách; Viïåt Nam. THE WORLD’S ELDERLY CARE SERVICES AND RECOMMENDATIONS FOR V Abstract: Caring for elderly people (caregivers) is the response to special needs and requirements specif people. This term includes services such as living support, long - term care, nursing home, nursing care and Because there are many types of elderly care taken in the world in the world to support daily and healthcare provides a overview of the forms of diversification in the policies of many governments, thereby suggesting V of elderly care services. Keywords:The elderly; care services; policies; Vietnam. 1. Àùåt vêën àïì vaâ laâm viïåc bïn ngoaâi gia àònh. Mùåc duâ nhûäng thay Hònh thûác chùm soác àûúåc cung cêëp cho ngûúâi àöíi naây àaä aãnh hûúãng àïën caác nûúác chêu Êu vaâ Bùæc cao tuöíi rêët khaác nhau giûäa caác quöëc gia vaâ àang Myä trûúác tiïn, nhûng hiïån taåi chuáng cuäng àang ngaây thay àöíi nhanh choáng. Ngay caã trong cuâng möåt quöëc caâng aãnh hûúãng àïën caác nûúác chêu AÁ. gia, sûå khaác biïåt trong khu vûåc vêîn töìn taåi àöëi vúái 2. Hoaåt àöång chùm soác ngûúâi cao tuöíi cuãa viïåc chùm soác ngûúâi giaâ. Tuy nhiïn, ngûúâi ta àaä möåt söë quöëc gia trïn thïë giúái. quan saát thêëy trïn toaân cêìu rùçng ngûúâi giaâ töën nhiïìu Hoa Kyâ [3] chi phñ y tïë nhêët trong söë caác nhoám tuöíi khaác. Möåt Theo Böå Y tïë vaâ Dõch vuå Nhên sinh Hoa Kyâ, dên nghiïn cûáu cho thêëy chùm soác ngûúâi giaâ chiïëm möåt söë ngûúâi giaâ tûâ 65 tuöíi trúã lïn, söë lûúång 39,6 triïåu tó lïå lúán trong chi phñ vïì an sinh xaä höåi, àùåc biïåt laâ úãngûúâi nùm 2019. Hoå chiïëm 12,9% dên söë Hoa Kyâ, caác quöëc gia àang phaát triïín khi mûác sinh giaãm vaâ cûá 8 ngûúâi Myä thò coá möåt ngûúâi giaâ. Àïën nùm 2030, tuöíi thoå ngaây caâng tùng. seä coá khoaãng 72,1 triïåu ngûúâi giaâ, gêëp àöi söë lûúång cuãa hoå vaâo nùm 2000. Nhûäng ngûúâi trïn 65 tuöíi Theo truyïìn thöëng, chùm soác cho ngûúâi giaâ laâ chiïëm 12,4% dên söë trong nùm 2000, nhûng dûå kiïën traách nhiïåm cuãa caác thaânh viïn trong gia àònh vaâ seä tùng lïn 19% dên söë vaâo nùm 2030. Àiïìu naây coá àûúåc cung cêëp trong nhaâ gia àònh múã röång. Tuy nhiïn, nghôa laâ seä coá nhiïìu nhu cêìu vïì caác cú súã chùm soác trong xaä höåi hiïån àaåi, sûå chùm soác naây àang àûúåc ngûúâi cao tuöíi trong nhûäng nùm túái. Coá hún 36.000 cung cêëp búãi caác töí chûác tû nhên hoùåc nhaâ nûúác. cú súã trúå giuáp sinh söëng taåi Hoa Kyâ trong nùm 2019, Nhûäng lyá do cho sûå thay àöíi naây bao göìm giaãm quy theo Liïn àoaân Söëng coá Trúå giuáp Hoa Kyâ. Hún 1 mö gia àònh, tuöíi thoå cao hún, sûå phên taán àõa lyá cuãa caác gia àònh vaâ xu hûúáng phuå nûä àûúåc giaáo duåc* Trûúâng Àaåi hoåc Cöng àoaân 52 Taåp chñ Nghiïn cûáu khoa hoåc cöng àoaân Söë 18 thaáng 3/2020
- NGHIÏN CÛÁU - TRAO ÀÖÍI triïåu ngûúâi cao tuöíi àûúåc phuåc vuå búãi caác cú súã sinh UÁc [1] hoaåt àûúåc höî trúå naây1 . Töíng söë viïåc laâm trong caác dõch vuå chùm soác taåi Chi phñ troån àúâi nùm ngoaái chiïëm 22% töíng chi nhaâ úã UÁc (haâng ngaân ngûúâi) kïí tûâ nùm 1984. Chùm phñ y tïë taåi Hoa Kyâ, 26% cho têët caã caác chi tiïu cuãa soác ngûúâi cao tuöíi úã UÁc àûúåc thiïët kïë àïí àaãm baão Medicare (chûúng trònh baão hiïím sûác khoãe quöëc gia rùçng moåi ngûúâi UÁc coá thïí àoáng goáp nhiïìu nhêët coá daânh cho ngûúâi tûâ 65 tuöíi trúã lïn) , 18% cho têët caã thïí vaâo chi phñ chùm soác cuãa hoå, tuây thuöåc vaâo thu caác chi tiïu khöng phaãi cuãa Medicare vaâ 25 phêìn nhêåp vaâ taâi saãn caá nhên cuãa hoå. Àiïìu àoá coá nghôa trùm cuãa têët caã caác chi tiïu cho ngûúâi ngheâo. laâ cû dên chó traã nhûäng gò hoå coá thïí chi traã vaâ Nghiïn cûáu cho thêëy hêìu hïët ngûúâi lúán tuöíi mong chñnh phuã Liïn bang traã nhûäng gò maâ cû dên khöng muöën tiïëp tuåc söëng trong nhaâ cuãa hoå (giaâ ài taåi chöî).thïí traã. Nhiïìu ngûúâi cao tuöíi dêìn mêët khaã nùng hoaåt àöång Möåt cú quan theo luêåt àõnh cuãa UÁc, UÃy ban Nùng vaâ cêìn höî trúå thïm taåi nhaâ hoùåc chuyïín àïën cú súã suêët lao àöång, àaä tiïën haânh àaánh giaá chùm soác ngûúâi chùm soác ngûúâi cao tuöíi. Con caái trûúãng thaânh cuãa giaâ bùæt àêìu vaâo nùm 2010 vaâ baáo caáo vaâo nùm 2011. hoå thûúâng caãm thêëy khoá khùn khi giuáp cha meå giaâTöíng quan kïët luêån rùçng khoaãng 80% chùm soác cho àûa ra nhûäng lûåa choån àuáng àùæn. Söëng coá trúå giuápngûúâi UÁc lúán tuöíi laâ chùm soác khöng chñnh thûác do laâ möåt lûåa choån cho ngûúâi cao tuöíi cêìn höî trúå tronggia àònh, baån beâ vaâ haâng xoám cung cêëp. Khoaãng caác cöng viïåc haâng ngaây. Noá chi phñ ñt hún chùm soác möåt triïåu ngûúâi nhêån àûúåc caác dõch vuå chùm soác taåi nhaâ àiïìu dûúäng nhûng vêîn àûúåc coi laâ àùæt tiïìn ngûúâi giaâ àûúåc chñnh phuã trúå cêëp, hêìu hïët trong söë àöëi vúái hêìu hïët moåi ngûúâi. Dõch vuå chùm soác taåi nhaânaây nhêån àûúåc höî trúå chùm soác cöång àöìng cêëp thêëp, vúái 160.000 ngûúâi àûúåc chùm soác thûúâng truá. Chi coá thïí cho pheáp ngûúâi cao niïn söëng trong nhaâ riïng phñ chùm soác têët caã caác ngûúâi giaâ cuãa chñnh phuã cuãa hoå trong möåt thúâi gian daâi hún. trong nùm 2009-2010 laâ khoaãng 11 tyã àö la 3. Möåt dõch vuå tûúng àöëi múái úã Hoa Kyâ coá thïí giuáp Sûå cêìn thiïët phaãi tùng mûác àöå chùm soác vaâ nhûäng giûä ngûúâi giaâ trong nhaâ cuãa hoå lêu hún laâ chùm soác àiïím yïëu trong hïå thöëng chùm soác (nhû thiïëu huåt thay thïë. Loaåi chùm soác naây cho pheáp ngûúâi chùm lûåc lûúång lao àöång laânh nghïì vaâ phên böí khöng àöìng soác coá cú höåi ài nghó hoùåc ài cöng taác vaâ biïët rùçng àïìu), dêîn àïën möåt söë àaánh giaá trong nhûäng nùm thaânh viïn gia àònh cuãa hoå coá chêët lûúång chùm soác 2000 àïí kïët luêån rùçng hïå thöëng chùm soác ngûúâi giaâ taåm thúâi töët. Ngoaâi ra, nïëu khöng coá sûå giuáp àúä naây, cuãa UÁc cêìn caãi caách. Chùm soác laäo hoáa UÁc thûúâng ngûúâi cao tuöíi coá thïí phaãi chuyïín vônh viïîn àïën möåt àûúåc coi laâ phûác taåp do nhiïìu nguöìn taâi trúå cuãa tiïíu cú súã bïn ngoaâi. Möåt loaåi chùm soác àöåc àaáo khaác bang vaâ liïn bang. Chñnh phuã UÁc taâi trúå cho phêìn lúán trong caác bïånh viïån úã Hoa Kyâ àûúåc goåi laâ chùm soácchùm soác ngûúâi giaâ úã UÁc nhûng moåi ngûúâi dûå kiïën cêëp tñnh cho caác nhoám cao tuöíi , cung cêëp dõch vuå seä àoáng goáp vaâo chi phñ chùm soác nïëu hoå coá àuã khaã “giöëng nhû úã nhaâ” trong möåt trung têm y tïë daânh nùng. Ngoaâi ra coân coá caác chûúng trònh vaâ thöng tin riïng cho ngûúâi cao tuöíi. cuå thïí daânh cho ngûúâi Thöí dên vaâ nhûäng ngûúâi tûâ Canada [4] nguöìn göëc àa daång vïì vùn hoáa hoùåc ngön ngûä; nhûäng ÚÃ Canada, caác cú súã phi lúåi nhuêån vaâ lúåi nhuêånngûúâi àöìng tñnh nûä, àöìng tñnh nam, song tñnh, chuyïín tûúng tûå nhû Hoa Kyâ cuäng töìn taåi. Do caác yïëu töë chi giúái hoùåc liïn giúái tñnh; Caác cûåu chiïën binh lúán tuöíi, phñ, möåt söë thaânh phöë vêån haânh caác cú súã chùm soácnhûäng ngûúâi coá hoaân caãnh khoá khùn vïì taâi chñnh, cöng do chñnh phuã taâi trúå. Trong nhûäng nhaâ chùm nhûäng ngûúâi bõ khuyïët têåt vaâ nhûäng ngûúâi söëng xa soác naây, ngûúâi Canada cao tuöíi coá thïí traã tiïìn cho caác thõ trêën lúán cuäng coá thïí àûúåc höî trúå phuâ húåp. Àïí viïåc chùm soác cuãa hoå theo nhu cêìu riïng dûåa trïn xaác àõnh àuã àiïìu kiïån nhêån taâi trúå, möåt thaânh viïn thu nhêåp haâng nùm. Thang ào maâ hoå bõ tñnh phñ tuây cuãa Nhoám àaánh giaá chùm soác ngûúâi cao tuöíi (ACAT) thuöåc vaâo viïåc hoå àûúåc xem xeát cho “Chùm soác daâi seä thûåc hiïån àaánh giaá vúái ngûúâi àoá àïí xaác àõnh nhu haån” hay “chùm soác coá höî trúå”. Vñ duå, vaâo thaáng 1cêìu vaâ hoaân caãnh cuãa hoå vaâ tòm ra nhûäng lûåa choån nùm 2010, ngûúâi cao tuöíi söëng trong “Chùm soác daâi coá sùén cho hoå tûâ chñnh phuã. haån” do chñnh phuã trúå cêëp (coân goåi laâ “Chùm soác taåi nhaâ”) bùæt àêìu traã 80% thu nhêåp sau thuïë cuãa hoå trûâ1 Chùm soác ngûúâi cao tuöíi taåi Hoa Kyâ. Truy cêåp taåi àõa chó https:/ khi thu nhêåp sau thuïë cuãa hoå dûúái 16.500 àö la. Vò /nypost.com/2017/11/16/america-is-particularly-terrible-at- taking-care-of-its-elderly/ vêåy, caác gia àònh coá thïí cêìn phaãi thuï ngûúâi chùm 2 Chùm soác ngûúâi cao tuöíi taåi Canada - truy cêåp taåi https:// soác sûác khoãe taåi nhaâ khi thu nhêåp cuãa hoå cao hún eldercare.com/elder-care-providers/canada mûác quy àõnh cuãa Chñnh phuã2. 3 Australia, Healthdirect (2016-10-14). “Aged care services”. Taåp chñ Nghiïn cûáu khoa hoåc 53 cöng àoaâ Söë 18 thaáng 3/2020
- NGHIÏN CÛÁU - TRAO ÀÖÍI Nepal [2] àûúåc taåo ra möåt caách riïng biïåt maâ bùçng caách thïm Do lúåi ñch vïì sûác khoãe vaâ kinh tïë, tuöíi thoå úã Nepalcaác dõch vuå vaâ chûúng trònh múái vaâo hïå thöëng cung àaä tùng tûâ 27 nùm 1951 lïn 65 vaâo nùm 2008. Hêìu cêëp dõch vuå toaân diïån vaâ tñch húåp hiïån coá. hïët ngûúâi giaâ Nepal, khoaãng 85%, söëng úã khu vûåc Möi trûúâng chñnh trõ vaâ kinh tïë xaä höåi thay àöíi nöng thön nïn thiïëu rêët nhiïìu chûúng trònh hoùåc nhaâ cung cêëp möåt cú höåi múái àïí laâm cho caác dõch vuå y tïë úã do chñnh phuã taâi trúå. Theo truyïìn thöëng, cha meå vaâ xaä höåi àaáp ûáng töët hún nhu cêìu cuãa ngûúâi cao söëng vúái con caái cuãa hoå, vaâ ngaây nay, ûúác tñnh 90%tuöíi, hiïån taåi vaâ trong tûúng lai. ngûúâi giaâ söëng trong nhaâ cuãa gia àònh hoå. Con söë Tñnh àïën nùm 2011, chó coá 25 ngöi nhaâ àûúåc nhaâ naây àang thay àöíi khi nhiïìu ngûúâi treã rúâi khoãi nhaâ ài nûúác baão trúå cho ngûúâi giaâ, vúái khöng quaá vaâi nghòn laâm hoùåc ài hoåc, dêîn àïën sûå cö àún vaâ caác vêën àïì vïì thaânh viïn cuãa möîi ngöi nhaâ. Caác chûúng trònh nhû tinh thêìn úã ngûúâi giaâ Nepal. vêåy phêìn lúán àûúåc àiïìu haânh búãi caác tònh nguyïån Kïë hoaåch nùm nùm lêìn thûá chñn bao göìm caác viïn vaâ caác dõch vuå coá xu hûúáng bõ haån chïë, vò khöng chñnh saách trong nöî lûåc chùm soác ngûúâi giaâ khöng phaãi luác naâo cuäng àaãm baão rùçng dõch vuå chùm soác coá con caái chùm soác. Möåt quyä Y tïë àaä àûúåc thaânhseä coá sùén. Mùåc duâ coá nhûäng chûúng trònh chùm soác lêåp úã möîi huyïån, cung cêëp caác cú súã y tïë cho ngûúâi daânh cho ngûúâi giaâ úã Thaái Lan sûã duång, nhûng khöng giaâ vaâ thuöëc miïîn phñ cuäng nhû chùm soác sûác khoãe thïí àaáp ûáng àûúåc hïët caác nhu cêìu cuãa hoå khi khoaãng cho nhûäng ngûúâi ngheâo taåi àêy. Trong ngên saách caách thu nhêåp laâ nhên töë quyïët àõnh. Ngûúâi giaâ giaâu haâng nùm cuãa mònh, chñnh phuã àaä lïn kïë hoaåch taâi úã Thaái Lan coá nhiïìu khaã nùng tiïëp cêån caác nguöìn lûåc trúå chùm soác sûác khoãe miïîn phñ cho têët caã bïånh chùm soác hún, trong khi ngûúâi giaâ ngheâo ñt coá sûå lûåa nhên tim vaâ thêån trïn 75 tuöíi. Tuy nhiïn, Nepal laâ choån. Tuy nhiïn, hún 96% ngûúâi dên coá baão hiïím y möåt quöëc gia àang phaát triïín vaâ khöng thïí taâi trúå tïë vúái caác mûác àöå chùm soác khaác nhau laâ àiïìu kiïån cho têët caã caác chûúng trònh naây sau khi phaát triïín thuêån lúåi àïí chñnh phuã tùng thïm chi phñ trong chùm chûúng trònh Trúå cêëp Tuöíi giaâ (OAA). Chûúng trònh soác ngûúâi cao tuöíi hiïån nay. naây cung cêëp möåt khoaãn trúå cêëp haâng thaáng cho têët ÊËn Àöå [7] caã cöng dên trïn 70 tuöíi vaâ goáa phuå trïn 60 tuöíi 4. Quan àiïím vùn hoáa cuãa ÊËn Àöå vïì chùm soác ngûúâi Coá möåt söë ñt caác cú súã chùm soác ban ngaây cuãa tû giaâ tûúng tûå nhû cuãa Nepal. Cha meå thûúâng àûúåc nhên cho ngûúâi giaâ, nhûng chuáng chó giúái haån úã thaânh chùm soác búãi con caái cuãa hoå cho àïën tuöíi giaâ, phöí phöë. Nhûäng dõch vuå chùm soác ban ngaây naây rêët àùætbiïën nhêët laâ búãi con trai cuãa hoå. ÚÃ nhûäng nûúác naây, àoã vaâ vûúåt quaá chi traã cuãa phêìn lúán cöng chuáng. ngûúâi giaâ, àùåc biïåt laâ nam giúái, àûúåc àaánh giaá rêët Thaái Lan [5] cao. Giaá trõ truyïìn thöëng àoâi hoãi danh dûå vaâ tön Thaái Lan àang phaãi àöëi mùåt vúái möåt thaách thûáctroång ngûúâi giaâ. Möåt nghiïn cûáu cho thêëy gêìn möåt lúán vïì caách àaãm baão sûác khoãe vaâ chêët lûúång cuöåc phêìn tû ngûúâi cao tuöíi cho biïët sûác khoãe keám. Caác söëng cho söë lûúång ngûúâi giaâ tùng nhanh. Hïå thöëng baáo caáo vïì sûác khoãe keám àûúåc têåp húåp trong söë caác dõch vuå y tïë hiïån àaåi àûúåc thaânh lêåp caách àêy möåtnhoám ngheâo, àöåc thên, coá trònh àöå hoåc vêën thêëp vaâ thïë kyã coá tyã lïå lúán hún caác nhaâ cung cêëp tû nhên, khöng hoaåt àöång kinh tïë. nhûng chó coá 35 - 40% chia seã chi tiïu cho y tïë. Cú Theo kïë hoaåch nùm nùm lêìn thûá mûúâi möåt, chñnh quan quaãn lyá dõch vuå y tïë, cú súã haå têìng vaâ chñnh phuã ÊËn Àöå àaä àaåt àûúåc nhiïìu bûúác tiïën tûúng tûå saách y tïë àaä traãi qua möåt söë caãi caách dêîn àïën möåt hïånhû cuãa Nepal. Àiïìu 41 cuãa Hiïën phaáp ÊËn Àöå quy thöëng nhêën maånh caác dõch vuå y tïë toaân diïån dûåa vaâoàõnh rùçng cöng dên cao tuöíi seä àûúåc àaãm baão höî trúå cöång àöìng vúái caách tiïëp cêån àa ngaânh. Àaä coá möëiAn sinh xaä höåi cho chùm soác sûác khoãe vaâ phuác lúåi. quan têm àaáng chuá yá vïì sûác khoãe vaâ haånh phuác cuãa Möåt phêìn cuãa Böå luêåt Töë tuång Hònh sûå nùm 1973, ngûúâi cao tuöíi trong hai thêåp kyã qua, dêîn àïën viïåc aám chó nïìn taãng truyïìn thöëng cuãa noá, bùæt buöåc con àûa ra caác chñnh saách vaâ chûúng trònh cuå thïí, caã caái phaãi höî trúå cha meå khi vïì giaâ 6 . trong lônh vûåc y tïë vaâ xaä höåi 5 . Cú súã haå têìng dõch vuå y tïë coá phaåm vi baão hiïím töët Böå Phuå nûä, treã em vaâ phuác lúåi xaä höåi Nepal (2006): Thuác àêíy 4 hún so vúái caác dõch vuå xaä höåi, vúái mûác àöå tñch húåp sûác khoãe cho ngûúâi cao tuöíi taåi Nepal 5 Chùm soác sûác khoãe cho ngûúâi cao tuöíi taåi Thaái Lan: truy cêåp khaác nhau giûäa hai bïn phuå thuöåc möåt phêìn vaâo caác taåi trang https://www.bangkokpost.com/learning/advanced/ nguöìn lûåc vaâ quaãn lyá hiïån coá úã möîi àõa phûúng. Trong 1029038/who-will-care-for-thailands-elderly söë nhiïìu dõch vuå xaä höåi khaác, coá nhaâ cho ngûúâi giaâ vaâ6 Chùm soác ngûúâi cao tuöíi taåi ÊËn Àöå: truy cêåp taåi àõa chó: https:/ höî trúå thu nhêåp cho ngûúâi giaâ ngheâo. Tuy nhiïn, caác /www.longdom.org/open-access/elderly-care-in-india-way- dõch vuå y tïë vaâ caác töí chûác cho ngûúâi cao tuöíi khöng forward-2167-7182-1000339.pdf 54 Taåp chñ Nghiïn cûáu khoa hoåc cöng àoaân Söë 18 thaáng 3/2020
- NGHIÏN CÛÁU - TRAO ÀÖÍI Trung Quöëc [6] nhanh choáng kïí tûâ giûäa nhûäng nùm 1990. Caác cú súã ÚÃ Trung Quöëc, caác cú súã chùm soác sûác khoãe do chùm soác daâi haån tû nhên naây buâ àùæp cho sûå thiïëu chñnh phuã taâi trúå chó daânh cho möåt söë ñt ngûúâi coá huåt caác höî trúå xaä höåi cho ngûúâi Trung Quöëc lúán tuöíi àùåc quyïìn cû truá taåi caác thaânh phöë núi coá lûúng nhûng chó cung cêëp dõch vuå cho nhûäng ngûúâi giaâu hûu vaâ baão hiïím y tïë. Nhûäng ngûúâi söëng úã thaânh nhêët vò chi phñ cao. thõ coá lúåi thïë vïì thu nhêåp vaâ mûác söëng cao hún. Giaâ hoáa dên söë laâ möåt thaách thûác trïn toaân Mùåc duâ phêìn lúán dên söë Trung Quöëc lúán tuöíi söëngthïë giúái vaâ Trung Quöëc cuäng khöng ngoaåi lïå. Do úã khu vûåc nöng thön, coá rêët ñt höî trúå xaä höåi daânh chñnh saách möåt con, di cû nöng thön / thaânh thõ vaâ cho hoå. Múã röång caác hïå thöëng höî trúå do chñnh phuãcaác thay àöíi xaä höåi khaác, viïåc chùm soác daâi haån taâi trúå úã caã khu vûåc thaânh thõ vaâ nöng thön roä raâng truyïìn thöëng cho ngûúâi cao tuöíi thöng qua chùm laâ cêìn thiïët vaâ coá nhu cêìu. soác gia àònh trong quaá khûá seä khöng coân àuã. Trung Hïå thöëng chùm soác sûác khoãe úã Trung Quöëc àaä Quöëc vêîn àang úã giai àoaån phaát triïín kinh tïë vaâ phaát triïín qua hai giai àoaån chñnh: giai àoaån àêìu cuãa vêën àïì chùm soác ngûúâi giaâ coân gùåp nhiïìu thaách tiïëp cêån phöí cêåp vaâ giai àoaån tiïëp cêån khöng àöìng thûác trong hïå thöëng cung cêëp dõch vuå an sinh xaä àïìu hiïån nay. Giai àoaån àêìu tiïn, coân àûúåc goåi laâ y höåi cuãa nûúác naây. hoåc xaä höåi, keáo daâi trong giai àoaån 1949 àïën 1980, 3. Baâi hoåc kinh nghiïåm tûâ chñnh saách chùm khi chñnh phuã Trung Quöëc höî trúå vaâ thûåc hiïån chñnh soác ngûúâi cao tuöíi cuãa caác quöëc gia vaâ möåt söë saách cho pheáp têët caã cöng dên cuãa mònh tiïëp cêån vúái khuyïën nghõ trong chñnh saách chùm soác ngûúâi chùm soác sûác khoãe. Mùåc duâ lyá tûúãng tû tûúãng, chócao tuöíi úã Viïåt Nam hiïån nay nhûäng cöng dên coá viïåc laâm àûúåc hûúãng lúåi tûâ chñnh Hònh thûác chùm soác àûúåc cung cêëp cho ngûúâi saách. Giai àoaån thûá hai, hïå thöëng baão hiïím chùm cao tuöíi rêët khaác nhau giûäa caác quöëc gia vaâ àang soác sûác khoãe àö thõ vaâ thõ trêën, daânh cho têët caã caácthay àöíi nhanh choáng. Ngay caã trong cuâng möåt quöëc caá nhên coá viïåc laâm vaâ laâ möåt hïå thöëng caác taâi khoaãn gia, sûå khaác biïåt trong khu vûåc vêîn töìn taåi àöëi vúái chùm soác sûác khoãe caá nhên. Coá hai nguöìn thanh viïåc chùm soác ngûúâi giaâ. Caác phên tñch àaä chó ra toaán vaâo taâi khoaãn naây: möåt tûâ ngûúâi sûã duång lao rùçng, ngûúâi giaâ tiïu thuå chi phñ y tïë nhiïìu nhêët trong àöång (khoaãng 70% àïën 80% baão hiïím y tïë) vaâ nguöìn söë caác nhoám tuöíi khaác. Baâi hoåc kinh nghiïåm tûâ chñnh khaác tûâ caác caá nhên (khoaãng 20% àïën 30% baão hiïím saách chùm soác ngûúâi cao tuöíi cuãa caác quöëc gia qua y tïë). Tuy nhiïn, coá sûå khaác biïåt giûäa caác khu vûåc coá thïí toám lûúåc nhû sau: àõa lyá. Nhûäng ngûúâi söëng úã caác thaânh phöë, àùåc biïåt Hïå thöëng cung cêëp dõch vuå chùm soác sûác laâ úã caác khu vûåc ven biïín vaâ caác thaânh phöë lúán trongkhoãe cho ngûúâi cao tuöíi àêët liïìn, àûúåc hûúãng lúåi nhiïìu hún nhûäng ngûúâi úã Dên söë giaâ phaãi àöëi mùåt vúái möåt loaåt caác vêën àïì vuâng sêu vuâng xa7. sûác khoãe vaâ caác dõch vuå cêìn thiïët. Sûå gia tùng vïì söë Àiïìu àûúåc goåi laâ caãi caách chùm soác sûác khoãelûúång ngûúâi cao tuöíi gùæn liïìn vúái nhiïìu vêën àïì cêìn thûåc sûå taåo ra sûå chïnh lïåch vïì chùm soác sûác khoãe phaãi àûúåc ûu tiïën giaãi quyïët. Àiïìu àêìu tiïn laâ cêìn bùçng caách giaãm phaåm vi baão hiïím cho cû dên thaânh àöëi phoá vúái àùåc àiïím cuãa caác bïånh cêëp tñnh, truyïìn thõ trúã nïn thêët nghiïåp, ñt hoåc vaâ ngûúâi giaâ. Nhûängnhiïîm sang bïånh maän tñnh vaâ khöng truyïìn ngûúâi àoá àaä tiïëp cêån dïî daâng hún vúái chùm soác sûác nhiïîm. Chùèng haån vaâo cuöëi nhûäng nùm 1980, caác khoãe trong giai àoaån àêìu tiïn cuãa hïå thöëng chùm bïånh tim maåch àaä trúã thaânh nguyïn nhên gêy tûã soác sûác khoãe so vúái bêy giúâ hoå traãi nghiïåm. vong haâng àêìu úã ba mûúi möët quöëc gia trïn khùæp Àiïìu trõ y tïë vaâ caác cú súã chùm soác sûác khoãe laâChêu Myä Latinh vaâ Caribï. Nhiïìu quöëc gia phaãi àöëi khöng àuã úã Trung Quöëc mùåc duâ nïìn kinh tïë àang mùåt vúái sûå mêët cên bùçng giûäa núi cung cêëp dõch vuå phaát triïín gêìn àêy. Caác dõch vuå y tïë cho ngûúâi cao vaâ núi ngûúâi cao tuöíi sinh söëng. Khu vûåc nöng thön tuöíi úã Trung Quöëc àaä tuåt laåi phña sau Hoa Kyâ. Chùèngcoá xu hûúáng coá tyã lïå ngûúâi cao tuöíi cao hún, trong haån, taåi Thûúång Haãi, coá 400 cú súã do chñnh phuã taâikhi caác dõch vuå chùm soác sûác khoãe (àùåc biïåt laâ chùm trúå hoùåc tû nhên cung cêëp caác loaåi dõch vuå khaác nhau soác maän tñnh) laåi têåp trung nhiïìu hún úã caác trung cho ngûúâi cao tuöíi: nhaâ dûúäng laäo, bïånh viïån, cùn têm àö thõ. Troång têm cuãa chñnh saách naây laâ cêìn höå cho ngûúâi giaâ, chùm soác ngûúâi lúán vaâ chùm soác chuyïín caách thûác cung cêëp dõch vuå chùm soác trïn taåi nhaâ. Töíng söë giûúâng coá sùén ñt hún 30.000, coá thïí phaåm vi toaân laänh thöí, khöng chó àún giaãn laâ caác àaáp ûáng nhu cêìu cuãa chó 10% ngûúâi giaâ yïëu cêìn nhûäng dõch vuå naây. Àöìng thúâi, caác dõch vuå àûúåc taâi 7 Chùm soác ngûúâi cao tuöíi taåi Trung Quöëc: Truy cêåp taåi àõa chó trúå búãi tû nhên nhû viïån dûúäng laäo àaä phaát triïín https://daxueconsulting.com/elderly-care-service-in-china/ Taåp chñ Nghiïn cûáu khoa hoåc 55 cöng àoaâ Söë 18 thaáng 3/2020
- NGHIÏN CÛÁU - TRAO ÀÖÍI dõch vuå chùm soác cêëp tñnh úã caác àõa àiïím trung thêëp vaâ kinh phñ thêëp laåi bùæt nguöìn tûâ àöå bao phuã têm. Ngoaâi ra, viïåc thûåc hiïån caác chûúng trònh nêng thêëp vaâ mûác hûúãng trúå cêëp thêëp. Nhòn chung, kinh cao sûác khoãe vaâ phoâng chöëng bïånh hiïåu quaã seä laâm phñ trúå giuáp xaä höåi thûúâng xuyïn cuãa Viïåt Nam thêëp giaãm caác yïëu töë nguy cú mùæc bïånh maän tñnh vaâ laâmhún nhiïìu so vúái möåt söë nûúác thu nhêåp trung bònh, giaãm gaánh nùång bïånh têåt trong tûúng lai cuãa möåt nhû Nam Phi vaâ Brazil - caã hai nûúác àïìu coá mûác chi quöëc gia. khoaãng 3% GDP, trong khi tyã lïå naây úã Georgia laâ Taâi chñnh trong chùm soác sûác khoãe ngûúâi hún 6% GDP. Trïn thûåc tïë, mûác chi cuãa Viïåt Nam cao tuöíi coân thêëp hún möåt söë nûúác thu nhêåp thêëp úã chêu AÁ Bùçng chûáng cho thêëy hai taác àöång chñnh cuãa quaá nhû Nepal vaâ Bangladesh. Trong khi trúå giuáp cho trònh chuyïín àöíi nhên khêíu hoåc àöëi vúái taâi chñnh chùm ngûúâi cao tuöíi trïn 80 tuöíi úã Viïåt Nam laâ chûúng soác sûác khoãe: (1) tùng mûác tiïu thuå vaâ chi tiïu theo trònh trúå giuáp xaä höåi thûúâng xuyïn lúán nhêët thò töíng àöå tuöíi cuãa ngûúâi giaâ vaâ (2) thay àöíi vïì quy mö cuãa chi cho chûúng trònh naây múái chó laâ 0,09%, thêëp hún ngûúâi nhêån trúå cêëp (ngûúâi cao tuöíi). Ba mûúi hai nhiïìu so vúái caác nûúác àang phaát triïín khaác, vò nhiïìu tiïíu bang Hoa Kyâ chi traã cho viïåc chùm soác taåi caác trong söë caác nûúác naây àaä àêìu tû trïn 1% GDP cho cú súã trúå giuáp sinh hoaåt thöng qua caác chûúng trònh chûúng trònh 8. miïîn trûâ Trúå cêëp y tïë cuãa hoå. Tûúng tûå, taåi Canada, Kïí tûâ thaáng 1/2015, mûác hûúãng trúå cêëp cho caác dõch vuå Y tïë Quöëc gia cung cêëp dõch vuå chùm soác y nhoám àöëi tûúång cuãa Böå Lao àöång - Thûúng binh vaâ tïë cho ngûúâi giaâ miïîn phñ taåi àiïím sûã duång, nhûng Xaä höåi àûúåc quy àõnh laâ 270.000 VNÀ/thaáng, mùåc dõch vuå chùm soác xaä höåi chó àûúåc nhaâ nûúác chi traãduâ coá möåt söë nhoám àöëi tûúång àûúåc hûúãng mûác cao taåi möåt söë bang. Taåi UÁc, tiïìn cung cêëp cho viïåc höîhún, tñnh theo hïå söë. Möåt söë tónh - nhêët laâ caác tónh trúå ngûúâi cao tuöíi àaä giaãm 20% möîi ngûúâi trong coá thùång dû ngên saách chi traã mûác hûúãng cao hún, mûúâi nùm tûâ 2005 àïën 2015 vaâ theo nghôa thûåc tïë, tûå cêëp kinh phñ tûâ nguöìn lûåc cuãa tónh mònh. Mûác sûå suåt giaãm thêåm chñ coân lúán hún. Caác chuyïn gia hûúãng trúå cêëp cú baãn nùm 2012 bùçng khoaãng 45% tuyïn böë rùçng nhûäng ngûúâi cao tuöíi úã UÁc dïî bõ töínchuêín ngheâo nöng thön vaâ 36% chuêín ngheâo thaânh thûúng do khöng coá àûúåc thûá hoå cêìn. Nhû vêåy, ngay thõ. Mûác trúå cêëp cho ngûúâi trïn 80 tuöíi laâ möåt trong caã caác quöëc gia phaát triïín, viïåc chi traã taâi chñnh cho nhûäng mûác thêëp nhêët úã caác nûúác àang phaát triïín, quaá trònh chùm soác ngûúâi cao tuöíi vêîn laâ thaách thûác chó bùçng 6,7% GDP àêìu ngûúâi, trong khi nhiïìu nûúác khöng nhoã [4]. àang höî trúå trïn 15% GDP àêìu ngûúâi. Do vêåy, nhòn Viïåt Nam àang nöî lûåc caãi thiïån hïå thöëng trúå giuápchung hïå thöëng trúå giuáp xaä höåi thûúâng xuyïn hiïån taåi xaä höåi àïí bùæt kõp töëc àöå phaát triïín cuãa àêët nûúác kïí tûâ chûa tûúng xûáng vúái võ thïë cuãa möåt nûúác thu nhêåp khi bùæt àêìu cöng cuöåc àöíi múái vaâo cuöëi thêåp niïn trung bònh. Mûác àêìu tû coân thêëp, àöå bao phuã cuäng 1980 vaâ hiïån vêîn àang phaãi àöëi mùåt vúái nhiïìu thaách nhû mûác höî trúå coân haån chïë. Trong voâng àúâi coân töìn thûác. Thûá nhêët, caác chñnh saách trúå giuáp xaä höåi coân taåi nhiïìu khoaãng tröëng lúán chûa àûúåc höî trúå, kïí caã nhiïìu haån chïë vaâ dûúâng nhû boã soát phêìn lúán dên söë vúái ngûúâi cao tuöíi 9 . trong àöå tuöíi lao àöång coá thu nhêåp thêëp vaâ baão trúå Möåt hïå thöëng chùm soác xaä höåi phuâ húåp laâ möåt xaä höåi àaä khöng baão phuã àûúåc toaân böå caác giai àoaåncêëu phêìn quan troång cuãa nïìn kinh tïë thõ trûúâng vêån quan troång nhêët trong cuöåc àúâi cuãa àöëi tûúång dïî bõ haânh hiïåu quaã. Búãi vêåy, Àïì aán àöíi múái hïå thöëng töín thûúng. Mûác àöå bao phuã, mûác trúå giuáp xaä höåichùm soác xaä höåi cêìn xaác àõnh àõnh hûúáng múã röång thûúâng xuyïn bùçng tiïìn mùåt vaâ chêët lûúång dõch vuå vaâ hiïån àaåi hoáa hïå thöëng chùm soác xaä höåi quöëc gia, chùm soác xaä höåi chûa àaáp ûáng nhu cêìu cuãa Viïåt àïí coá thïí goáp phêìn tùng trûúãng kinh tïë vaâ gùæn kïët xaä Nam trong giai àoaån phaát triïín hiïån nay. Viïåt Nam höåi. Àïën 2025, muåc tiïu cuãa Viïåt Nam laâ coá àûúåc hïå cêìn coá tû duy múái trong phûúng phaáp tiïëp cêån vaâ thöëng trúå giuáp xaä höåi thûúâng xuyïn, coá sûå phöëi húåp àõnh hûúáng daâi haån cho caã hïå thöëng. Thûá hai, nhûäng vúái hïå thöëng BHXH, nhùçm àaãm baão thu nhêåp töëi haån chïë vïì thuã tuåc haânh chñnh, cú chïë vêån haânh vaâ thiïíu cho moåi ngûúâi cao tuöíi trïn 65 tuöíi. Moåi ngûúâi töí chûác böå maáy cêìn àûúåc khùæc phuåc úã caã ba truå cöåt tûâ 65 tuöíi trúã lïn coá thïí tiïëp cêån Lûúng hûu töëi thiïíu, cuãa hïå thöëng trúå giuáp xaä höåi - trúå giuáp xaä höåi thûúâng tûúng àûúng vúái 8% GDP trïn àêìu ngûúâi, dûúái hònh xuyïn, trúå giuáp xaä höåi àöåt xuêët vaâ chùm soác xaä höåi. Taác àöång cuãa caác chñnh saách, chûúng trònh trúå 8 UNDP (2016): Töíng quan vaâ àïì xuêët àöíi múái hïå thöëng trúå giuáp giuáp xaä höåi thûúâng xuyïn úã Viïåt Nam coân haån chïë, xaä höåi Viïåt Nam. chó giuáp giaãm 1,9 àiïím phêìn trùm cuãa tyã lïå ngheâo 9 Böå Y tïë: Quyïët àõnh vïì viïåc phï duyïåt Àïì aán chùm soác sûác quöëc gia. Àêy laâ hïå quaã cuãa viïåc kinh phñ trúå giuáp khoãe ngûúâi cao tuöíi giai àoaån 2017-2025. 56 Taåp chñ Nghiïn cûáu khoa hoåc cöng àoaân Söë 18 thaáng 3/2020
- NGHIÏN CÛÁU - TRAO ÀÖÍI thûác trúå giuáp xaä höåi thûúâng xuyïn hoùåc möåt phêìnphïë. Cêìn chuá troång àïën viïåc quaãn lyá vaâ kiïím soaát cuãa hïå thöëng BHXH 10 . caác bïånh maän tñnh (àùåc biïåt nhû tim maåch, tùng Töíng quan caác chûúng trònh, chñnh saách höî trúå huyïët aáp, thoaái khúáp, tiïíu àûúâng, ung thû...) cuâng chùm soác ngûúâi cao tuöíi úã möåt söë quöëc gia trïn thïë vúái viïåc ûáng duång caác kyä thuêåt múái trong chêín àoaán giúái, baâi viïët gúåi yá nhûäng vêën àïì Viïåt Nam cêìnvaâ àiïìu trõ súám, àiïìu trõ lêu daâi caác bïånh maän tñnh. quan têm trong chñnh saách chùm soác ngûúâi cao Thûåc hiïån nghiïm tuác caác quy àõnh cuãa Chñnh phuã tuöíi hiïån nay. vaâ caác Böå, Ngaânh vïì viïåc taåo ra möi trûúâng söëng Thûá nhêët, àöíi múái hïå thöëng chùm soác xaä höåi. thên thiïån cho ngûúâi cao tuöíi (nhû xêy dûång nhaâ Cêìn tùng cûúâng nguöìn lûåc àêìu tû cho hïå thöëng cao têìng phaãi coá thang maáy hoùåc àûúâng ài cho xe chùm soác xaä höåi quöëc gia do dõch vuå hiïån nay múái lùn cuãa ngûúâi bõ taân têåt hoùåc giaâ yïëu...). Cêìn phaãi coá chó giaãi quyïët àûúåc möåt phêìn nhu cêìu. Möåt mùåt, möåt chûúng trònh muåc tiïu quöëc gia toaân diïån vïì cêìn thiïët phaãi taåo cú höåi cho khu vûåc tû nhên vaâ chùm soác ngûúâi cao tuöíi maâ trong àoá cêìn xaác àõnh caác töí chûác phi chñnh phuã tham gia lônh vûåc naây, möåt söë muåc tiïu lûúång hoaá àûúåc vaâ coá tñnh àùåc trûng mùåt khaác, cêìn thöëng nhêët rùçng Chñnh phuã laâ cúgiúái àïí caãi thiïån tònh traång sûác khoãe ngûúâi cao tuöíi, quan seä chi traã chñnh cho caác dõch vuå naây. Nhòn giaãm thiïíu caác bïånh maån tñnh, taân phïë vaâ tûã vong chung, cêìn thêëy roä ba mûác trònh àöå cuãa àöåi nguä caánkhi bûúác vaâo tuöíi giaâ. böå cöng taác xaä höåi. Möåt laâ caán böå cöng taác xaä höåiThûá ba, xêy dûång vaâ cuãng cöë maång lûúái y tïë chuyïn nghiïåp - coá trònh àöå töëi thiïíu laâ cûã nhên; chùm soác sûác khoeã ngûúâi cao tuöíi, àùåc biïåt laâ maång hai laâ nhên viïn chùm soác caã úã cöång àöìng vaâ trung lûúái kiïím soaát caác bïånh maän tñnh. Maång lûúái y tïë têm; ba laâ ngûúâi chùm soác - àa phêìn laâ caác thaânh naây cêìn àaãm baão àûúåc sûå tiïëp cêån thuêån lúåi cho caác viïn trong gia àònh, phaãi boã viïåc àïí chùm soác ngûúâi nhoám ngûúâi cao tuöíi thiïåt thoâi hoùåc bêët lúåi nhû ngûúâi thên, hiïån vêîn chûa àûúåc nhêån khoaãn höî trúå töëi cao tuöíi úã nöng thön, phuå nûä cao tuöíi hoùåc ngûúâi thiïíu naâo. Cêìn tùng söë lûúång caán böå cöng taác xaä cao tuöíi dên töåc ñt ngûúâi. Àùåc biïåt, caác khoá khùn vïì höåi chuyïn nghiïåp, coá thïí àïën 2025 laâ 1 caán böå taâi chñnh cuãa caác nhoám bêët lúåi naây cêìn àûúåc giaãi trïn 10.000 dên. Söë lûúång nhên viïn chùm soác cuäng quyïët thöng qua khaám chûäa bïånh miïîn phñ hoùåc höî cêìn tùng àaáng kïí àïí coá thïí chùm soác àöëi tûúång dïî trúå toaân phêìn bùçng theã BHYT. bõ töín thûúng taåi gia àònh - vñ duå nhû cung cêëp Thûá tû, nhaâ nûúác cêìn àêíy maånh caác hoaåt àöång lûúng thûåc, àaáp ûáng nhu cêìu vïì vïå sinh caá nhên, höî trúå cuå thïí cho caác trung têm baão trúå xaä höåi vaâ quêìn aáo, mua sùæm, vv., àöìng thúâi cuäng nêng cao caác trung têm chùm soác, nuöi dûúäng ngûúâi cao tuöíi trònh àöå nhên viïn chùm soác taåi caác trung têm BTXH. do tû nhên cung cêëp. Höî trúå thöng qua giaãm thuïë Viïåc cung cêëp nhên viïn chùm soác xaä höåi coá thïí coi thu nhêåp doanh nghiïåp, àõnh hûúáng phaát triïín nguöìn laâ möåt chûúng trònh viïåc laâm, vò thûåc chêët seä giuápnhên lûåc... laâ nhûäng viïåc laâm thiïët thûåc nhêët àïí giaãi quyïët tònh traång thêët nghiïåp thöng qua cung taåo àiïìu kiïån cho caác töí chûác naây xêy dûång, cuãng cêëp viïåc laâm cho haâng trùm ngaân ngûúâi. Chñnh phuã cöë vaâ phaát triïín trong àiïìu kiïån nhu cêìu chùm soác nïn xêy dûång möåt hïå thöëng höî trúå cho haâng triïåu ngûúâi cao tuöíi ngaây caâng cao. Kïët húåp hònh thûác ngûúâi àang chùm soác ngûúâi thên cuãa mònh, àïí hoå naây vúái viïåc khuyïën khñch chùm soác ngûúâi cao tuöíi khöng caãm thêëy bõ cö lêåp vaâ phaãi chõu aáp lûåc, trúå dûåa vaâo cöång àöìng vaâ tûâng bûúác nêng cao vaâ múã giuáp hoå vïì taâi chñnh, coá thúâi gian nghó ngúi, àaâo röång dõch vuå chùm soác ngûúâi cao tuöíi taåi nhaâ. Àêy taåo vaâ tû vêën. Cêìn tiïëp tuåc thaânh lêåp caác trung têm laâ hoaåt àöång xaä höåi hoáa chùm soác ngûúâi cao tuöíi cöng taác xaä höåi, àïí àïën 2025 coá thïí hoaåt àöång cêìn àûúåc quan têm ngay. Vïì daâi haån, vúái nguöìn àûúåc úã têët caã caác huyïån, vúái àöåi nguä caán böå, nhên nhên lûåc döìi daâo vaâ coá chêët lûúång, Viïåt Nam coá viïn cöng taác xaä höåi phuâ húåp. Nïn chia hïå thöëng thïí cung cêëp nhên lûåc àiïìu dûúäng laäo khoa cho cöng taác xaä höåi vaâ chùm soác xaä höåi thaânh hai nhoámkhu vûåc vaâ quöëc tïë. dõch vuå: cho treã em vaâ ngûúâi lúán, do möîi nhoám seä Thûá nùm, xêy dûång hïå thöëng bïånh viïån vaâ töí coá nhûäng thaách thûác riïng. Àöìng thúâi, Chñnh phuã chûác nghiïn cûáu laäo khoa trïn phaåm vi caã nûúác. cuäng cêìn àaãm baão hoaân thiïån khung phaáp lyá töíng Tûâng bûúác xêy dûång vaâ phaát triïín caác chûúng trònh thïí àïí vêån haânh hïå thöëng cöng taác xaä höåi àaâo taåo Àiïìu dûúäng Laäo khoa phuâ húåp vúái nhu Thûá hai, cêìn àêíy maånh cöng taác truyïìn thöng (Xem tiïëp trang 74) giaáo duåc sûác khoãe vaâ nêng cao nhêån thûác, yá thûác vïì sûác khoãe cho moåi lûáa tuöíi àïí chuêín bõ cho möåt tuöíi 10 Böå Y tïë: Quyïët àõnh vïì viïåc phï duyïåt Àïì aán chùm soác sûác giaâ khoãe maånh, traánh bïånh têåt, thûúng têåt vaâ taân khoãe ngûúâi cao tuöíi giai àoaån 2017-2025. Taåp chñ Nghiïn cûáu khoa hoåc 57 cöng àoaâ Söë 18 thaáng 3/2020
Chính trị học
Báo chí - Truyền thông
Xã hội học
Giáo dục học
Tâm lý học
Lịch sử - Văn hoá
Triết học
Ngôn ngữ học
Thư viện thông tin
Văn học nước ngoài
Ngư nghiệp
Hành chính - Pháp luật
Địa lý - Địa danh
Văn học Việt nam
Lịch sử Đảng
CNXH - KH
Tư Tưởng HCM
Ngụ ngôn - Cổ tích
Ca dao - Tục ngữ
Hoá học
Sinh học
Y khoa - Dược
Kinh tế học