Xem mẫu
- Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com 1 . Chính phủ Theo hiến pháp 1992 - Điều 109 quy đ ịnh:"Chính phủ là cơ q uan ch ấp h ành của Quốc hội, cơ quan hành chính Nhà nư ớc cao nhất của nước CHXHCNVN" Như vậy Hiến pháp 1992 đa kh ẳng định rằng về hoạt động chính Nhà (hoạt động h ành pháp) thì Chính phủ là cơ quan cao nh ất của Nhà nước ta, tức là cơ q uan đứng đ ầu hệ thống h ành pháp. Địa vị pháp lý của chính phủ còn được thể hiện các nhiệm vụ chính trị, kinh tế, văn hoá xã hội, quốc phòng an ninh và đối ngoại của Nh à nước, bảo đảm hiệu lực của bộ máy Nhà nước từ Trung ương đ ến cơ sở, bảo đảm việc tôn trọng và chấp hành hiến pháp và pháp luật, phát huy quyền làm chủ của nhân dân trong sự nghiệp xây dựng và b ảo vệ Tổ quốc, bảo đảm ổn định và nâng cao đời sống vật chất và văn hoá của nhân dân. (Điều 109 khoản 2) Xuất phát từ địa vị pháp lý, từ vai trò nhiệm vụ của Chính phủ"căn cứ vào Hiến pháp, Lu ật, Nghị quyết của Quốc hội, Pháp lệnh, Nghị quyết của Uỷ ban thường vụ Quốc hội, Lệnh, Quyết đ ịnh của Chủ tịch nước, Chính phủ ban hành Nghị quyết, Ngh ị định"(Điều 15. Luật ban h ành văieọt nam bản quy định phạm pháp luật). Các văn bản của Chính phủ có hiệu lực trong phạm vi toàn quốc và là cơ sở pháp lý quan trọng cho hoạt động của cả hệ thống bộ máy quản lý là phương tiện chủ yếu đ ảm bảo việc thi hành các nhiệm vụ, chức năng quản lý trên phạm vi cả nư ớc. Chế độ Thủ tướng thể hiện cụ thể và rõ nét nhất trong các quyền hạn cụ thể của Thủ tướng. Điều 114 - Hiến pháp 1992 đã quy định cụ thể cho Thủ tướng một số quyền h ạn rất quan trọng m à trước đây thuộc quyền hạn của Hội đồng bộ trưởng hoặc của Hội đồng nhân dân dân tỉnh. Đặc biệt thủ tướng chính phủ còn có th ẩm quyền ban h ành quyết định và chỉ thị. (Điều 15 - Lu ật ban h ành văn b ản quy phạm pháp lý).
- Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com Các văn b ản của Thủ tướng chính phủ có hiệu lực trong toàn quốc trên cơ sở văn b ản của các cơ quan Nhà nước cấp trên và kiểm tra việc thi hành các văn b ản đó (Điều 115 - Hiến pháp 1992). Như vậy theo Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 1996 (sửa đổi bổ sung năm 2002) thì hệ thống văn bản pháp luật của Chính phủ đã đơn giản và khoa học hơn trước. Theo hiến pháp mới tập thể Chính phủ và Thủ tướng chính phủ ban h ành 4 loại văn b ản (Nghị định, Nghị quyết, Quyết đ ịnh, Chỉ thị) và chúng phân biệt rõ ràng với nhau về tên gọi, trình tự ban hành. Điều đó chứng tỏ địa vị pháp lý của Chính phủ cũng đã được thay đổi so với trư ớc kia. 2 . Các cơ quan qu ản lý Nhà n ước ở trung ương. "Bộ, chính quyền ngang bộ là chính quyền của Chính phủ, thực hiện chức năng quản lý Nhà nước đối với n gành ho ặc lĩnh vực công tác trong phạm vi cả nước" (Điều 22 Luật tổ chức Chính phủ, thông qua ngày 30/9/1992, Điều 1 Nghị quyết số 15 Công ty cổ phần vật liệu và xây lắp Nghĩa Hưng của Chính phủ ngày 2/3/1993 về nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm quản lý Nhà nước của bộ, cơ quan ngang bộ). Các cơ q uan qu ản lý Nhà nước ở Trung ương (sau đây gọi chung là "Bộ" thực hiện chức năng "quản lý Nhà nước của bộ và hoạt động của các tổ chức kinh doanh sự n ghiệp "Điều 2 Nghị định số 15/CP). Đặc biệt, Hiến pháp 1992 qu y định rõ trách nhiệm của Bộ trư ởng và các thành viên khác của Chính phủ phải "bảo đ ảm quyền tự chủ trong hoạt động sản xuất, kinh doanh của các cơ sở theo quy đ ịnh của pháp lu ật" (Điều 116)
- Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com Như vậy vị trí và tính chất pháp lý của Bộ được quy đ ịnh khá rõ ràng trong các văn b ản luật của Nh à nước. Để có những quyền hạn cụ thể để quản lý đ ược tốt, Luật ban h ành văn bản quy định pháp luật đã trao th ẩm quyền cho Bộ trưởng, Thủ tướng chính quyền ngang Bộ, Thủ tướng cơ quan thuộc Bộ, Thủ tướng cơ quan Chính phủ"căn cứ vào Hiến pháp, Luật, Nghị quyết của Quốc hội, Pháp lệnh, Nghị quyết của Uỷ ban thường vụ Quốc hội, Lệnh, Quyết định, Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng, Thủ tướng cơ quan ngang Bộ, Thủ tướng cơ q uan thuộc Chính phủ b an hành Quyết định, Chỉ thị, Thông tư". Để thực hiện các quyền hạn của mình ngoài việc ban hành văn bản thì việc đồng th ời với nó là Bộ trưởng và Thủ tướng các cơ quan quản lý ngành và lĩnh vực thuộc Chính phủ phải kiểm tra việc thi hành các văn bản đó với tất cả các ngành, các đ ịa phương và cơ sở. Những Quyết đ ịnh, Chỉ thị, Thông tư trái pháp luật của Bộ trưởng và Thủ trưởng các cơ quan thuộc Chính phủ thì bị Thủ tư ớng đình chỉ hoặc bãi bỏ. 3 . Các cơ quan qu ản lý Nhà n ước ở đ ịa phương. Hiến pháp 1992 quy định "UBND do Hội đồng nhân dân bầu là chính quyền chấp h ành Hội đồng nhân dân, chính quyền h ành chính Nhà n ước ở địa phương chịu trách nhiệm chấp hành Hiến pháp, Luật, các văn bản của các cơ quan Nhà n ước cấp trên và ngh ị quyết của Hội đồng nhân dân (Điều 123)" UBND là cơ quan qu ản lý thẩm quyền chung đứng đầu bộ máy quản lý thuộc đơn vị h ành chính - lãnh thổ của m ình. Như tiểu Chính phủ ở địa phương, UBND thực hiện chức năng qu ản lý tổng thể theo tổng lãnh thổ đối với mọi ngành, lĩnh vực trực thuộc địa ph ương mình, b ảo đ ảm việc th i hành pháp luật, văn bản của cấp trên và của Hội đồng nhân dân cấp mình ở địa phương, giám sát việc thi hành pháp luật của
- Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com các cơ quan cấp trên ở điạ phương trong phạm vi những vấn đề thuộc quyền quản lý theo lãnh thổ, củng cố theo pháp chế XHCN, bảo vệ lợi ích Nh à nước, quyền tự do và lợi ích hợp pháp của công dân, của các cơ quan tổ chức. Để thực hiện nhiệm vụ, chức năng, các quyền chung của m ình, UBND được quyền ra Quyết định, Chỉ thị trong phạm vi thẩm quyền và kiểm tra việc thi hành những văn bản đó. III. Những hạn chế và kiến nghị liên quan đến việc ban h ành các văn bản pháp luật của các cơ quan quản lý Nhà nước. Theo Hiến pháp năm 1992 đ ã có nhiều điểm thay đổi, tiến bộ phù hợp với công tác quản lý của các cơ quan qu ản lý Nhà nước. Song riêng vấn đ ề b an hành các văn bản pháp lý thì cong nhiều chỗ bất cập đó là: Hiến pháp 1992 đ ã bỏ qua những khía cạnh quan trọng trong quan hệ giữa văn bản của Chính phủ và Chủ tịch nước. Theo điều 115 văn bản của Thủ tướng Chính phủ vẫn phải phù hợp với văn bản của Chủ tịch nước, nhưng khi nó không phù hợp thì lại không quy đ ịnh cơ quan nào có thẩm quyền đ ình ch ỉ hoặc bãi bỏ. Chủ tịch nước không có quyền này (điều 113). Mặt khác, tương quan về hiệu lực pháp lý giữa văn b ản của Chính phủ và Thủ tướng lại không rõ. Đây cũng là điểm mắc mớ quan trọng trong "bước chuyển" sang n guyên tắc kết hợp chế độ tập thể lãnh đạo và chế độ Thủ trưởng đối với Chính phủ trong hiến pháp 1992. Đối với các cơ quan qu ản lý Nh à nước ở Trung ương thì Bộ, các cơ quan chuyên môn của Bộ và các cơ quan khác trực thuộc Bộ đặt tại đ ịa phương phải chấp hành các quy định của UBND các cấp về vấn đề thuộc chức năng quản lý theo lãnh thổ
- Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com như: an ninh, trật tự an toàn công cộng, bảo vệ môi trường đất đai… nhưng trong thực tiễn quản lý vẫn còn nhiều mâu thuẫn giữa Bộ và UBND rất phức tạp, khó giải quyết. Các cơ quan quản lý Nh à nước ở đ ịa phương thì việc ban hành văn b ản pháp luật thì cả Hiến pháp 1992 và lu ật ban hành văn bản quy phạm pháp luật 1996 (sửa đổi bổ sung 2002) chư a quy định rõ ràng văieọt nam bản n ào là của tập thể UBND và văn b ản nào là của Chủ tịch UBND. Trên đ ây là những đ iểm hạn chế với việc ban hành và thực thi các văn bản pháp luật của các cơ quan Nhà nước - đây cũng chính là những kiến nghị với các cơ quan quyền lực Nhà nư ớc cần xem xét và quy định sao cho phù hợp với từng chức năng, nhiệm vụ của từng cơ quan để các cơ quan qu ản lý xã hội được tốt trong thời gian tới. IV. Kết luận Địa vị pháp lý của các cơ quan Bộ máy hành chính Nhà nước đó là tổng hợp những quyền và nghĩa vụ trong từng lĩnh vực quản lý của m ình. Địa vị pháp lý rất quan trọng đối với từng cơ quan vì nó đã th ể hiện chỗ đứng, vị tró, quyền hạn đối với lĩnh vực m à mình điều chỉnh. Có những quyền và nghĩa vụ cụ thể thì các cơ quan quản lý mới góp phần và đ ảm bảo cho xã hội được tốt hơn. Tài liệu tham khảo - HP 1992 - Lu ật tổ chức Chính phủ - Lu ật tổ chức Quốc hội - Lu ật ban hành văn b ản vi phạm pháp luật 1996 (sửa đổi bổ sung 2002)
- Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version - http://www.simpopdf.com - Nghị định số 15/Công ty cổ phần vật liệu và xây lắp Nghĩa Hưng của Chính phủ n gày 2/3/1993 về nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm quản lý Nhà nước của Bộ, cơ quan ngang Bộ. - Lu ật tổ chức Hội đồng nhân dân và UBND các cấp. - Giáo trình pháp luật đ ại cương của trư ờng Đại hoc kinh tế Quốc dân.
Chính trị học
Báo chí - Truyền thông
Xã hội học
Giáo dục học
Tâm lý học
Lịch sử - Văn hoá
Triết học
Ngôn ngữ học
Thư viện thông tin
Văn học nước ngoài
Ngư nghiệp
Hành chính - Pháp luật
Địa lý - Địa danh
Văn học Việt nam
Lịch sử Đảng
CNXH - KH
Tư Tưởng HCM
Ngụ ngôn - Cổ tích
Ca dao - Tục ngữ
Hoá học
Sinh học
Y khoa - Dược
Kinh tế học