Xem mẫu
- SỞ GIÁO DỤC-ĐÀO TẠO TỈNH QUẢNG NINH
PHÒNG GIÁO DỤC-ĐÀO TẠO T.P HẠ LONG
DẠY MỘT GIỜ LÝ THUYẾT VẬT LÝ
ĐẠT HIỆU QUẢ CAO
NHỜ ỨNG DỤNG CỦA TIN HỌC
(TIẾT 61-BÀI 55- VẬT LÝ LỚP 9)
- MỤC LỤC CỦA BÀI VIẾT
Chương 1 : Lời nói đầu
Chương II : Kế hoạch nghiên cứu
Chương III: Nội dung
A- Điều tra thực tế
B-Những biện pháp cơ bản để dạy một tiết lí thuyết vật lí đạt hiệu quả cao.
I-Phấn đấu làm đầy đủ ,có chất lượng các thí nghiệm trên lớp.
II-Chuẩn bị kĩ hệ thống câu hỏi giúp tổ chức tốt cho học sinh tích cực làm
việc.
III- Coi trọng tính thực tế,gắn với đời sống của kiến thức cần truyền đạtt.
C- Giáo án minh họa
I-Giáo án minh họa
II-Kết quả đạt được
D- Rút ra bài học kinh nghiệm
- Chương I: LỜI NÓI ĐẦU
Tôi nhận thức rằng một trong những mục đích của việc dạy học là làm cho
học sinh nắm vững cơ sở khoa học một cách tự giác,tích cực,sáng tạo.Học sinh càng
được tham gia tích cực,chủ động vào các hoạt động thì các phẩm chất và năng lực
càng sớm được hình thành và phát triển hoàn thiện.Tính năng động và sáng tạo là
những phẩm chất rất cần thiết trong cuộc sống hiện đại,phải được hình thành ngay từ
khi ngồi trên ghế nhà trường.
Mỗi môn học đều có đặc trưng riêng,mỗi loại tiết học: tiếp nhận kiến thức
mới,bài tập,thực hành,ôn tập tổng kết .... đều có đặc thù riêng nhưng cuối cùng đều
phải đạt được mục đích như đã nói ở trên.Môn vật lí là môn khoa học thực nghiệm,các
tri thức vật lí là sự khái quát các kết quả nghiên cứu thực nghiệm và các hiện tượng
diễn ra trong đời sống.Việc có thí nghiệm và việc khai thác vốn sống của học sinh,kiến
thức thực tế trong đời sống sẽ giúp học sinh có cơ sở để thực hiện các thao tác tư duy
để tiếp nhận tri thức mới,hiểu kiến thức mới một cách năng động sâu sắc,
Để có một giờ dạy lí thuyết vật lí tạo được hứng thú,hiểu bài sâu sắc,hình
thành được tư duy tích cực,độc lập sáng tạo cho học sinh –người giáo viên vật lí phải
hết sức nỗ lực.Từ việc chuẩn bị dụng cụ thí nghiệm chu đáo,coi trọng tính thực tế gắn
với đời sống của kiến thức cần truyền đạt,soạn bài tỉ mỉ với hệ thống câu hỏi kiểm tra
bài cũ,câu hỏi dẫn dắt,gợi mở một cách logic từ kiến thức cũ sang kiến thức mới,từ bài
này sang bài sau - đến việc đặc biệt quan tâm đến phương tiện dạy học.Trong điều
kiện từng trường,từng bài người gv có thể lựa chọn sự hỗ trợ của bảng phụ bằng tranh
phóng to,bằng máy chiếu H,bằng trình chiếu trên Power Point và đặc biệt có sự hỗ trợ
của các phần mềm vật lí để có được phần động của động cơ,máy phát... hết sức sinh
động.
Tháng 4 năm 2007 tôi dạy bài “Màu sắc vật dưới ánh sáng trắng và dưới ánh
sáng màu”với sự hỗ trợ của máy chiếu H.Tiết dạy của tôi đã đạt giải nhất của Hội thi
Giáo viên giỏi củaThành phố.Sau khi nghiên cứu về Power Point,học hỏi đồng nghiệp
tôi đã soạn và dạy trên Power Point và thấy quá rõ sự tuyệt vời của công nghệ thông
tin.Tuy vẫn trên nền giáo án cũ sử dụng máy chiếu H nhưng tôi đã phải suy nghĩ rất
- nhiều cho ý tưởng mới,khi tôi dạy cho cả trường dự được đồng nghiệp đánh giá cao về
hiệu quả do công nghệ thông tin mang lại.
Trong tình hình cấp thiết cần ứng dụng rộng rãi công nghệ thông tin vào
giảng dạy mà tôi và nhiều giáo viên còn rất bỡ ngỡ.Tôi xin trình bày bài dạy của mình
để mong được trao đổi với các đồng nghiệp,mong được sự đánh giá,góp ý của các
đồng chí để tôi ngày càng tiến bộ,có nhiều giờ dạy áp dụng công nghệ thông tin thành
công hơn.
Tôi xin trân trọng cảm ơn các đồng chí!
Chương II- Kế hoạch nghiên cứu
I-Xác định rõ nhiệm vụ nghiên cứu:
- Nghiên cứu những biện pháp cơ bản để dạy một tiết lí thuyết vật lí đạt hiệu
quả cao.
-Học vi tính,nghiên cứu Power Point,cố gắng học hỏi để hiểu và sử dụng được
một số phần mềm vật lí hỗ trợ cho vẽ...,vào mạng để tìm thêm tư liệu.
II-Xác định đối tượng:
-Học sinh lớp 9C(lớp thường),lớp 9D(nhiều học sinh khá hơn) của trường Lê
Văn Tám.
III- Phương pháp tiến hành:
- 1-Điều tra học sinh
2-Tìm hiểu thực tế dạy lí thuyết vật lí
3-Nghiên cứu những biện pháp cơ bản để dạy lí thuyết vật lí đạt hiệu quả
4-Thể nghiệm trên lớp
5-Kiểm tra,nhận định kết quả
IV-Kế hoạch thời gian:
-Tháng 9,10: Điều tra trên học sinh và sách giáo khoa
-Từ tháng 10 đến tháng 3 : Nghiên cứu tài liệu,trao đổi với đồng nghiệp,thể
nghiệm trên lớp,thường xuyên kiểm tra đánh giá
-Tháng 3,4,5 tiếp tục thể nghiệm và hoàn thành.
- Chương III : NỘI DUNG
A- Điều tra thực tế:
1- Về học sinh:
+Lớp 9C: 42 học sinh,03 học sinh giỏi,11 hs khá,23 hs trung bình,05 hs
yếu.
+Lớp 9D: 43 học sinh,10 hs giỏi,18 hs khá,11 hs trung bình,4 hs yếu
Qua kiểm tra khảo sát,kiểm tra miệng,trao đổi với hs tôi nhận thấy hầu như
sợ hoặc không thích học vật lí,các em cho rằng môn vật lí khô khan,khó hiểu không
hấp dẫn.Nhưng tất cả hs đều rất thích được học những giờ có thí nghiệm và có ứng
dụng công nghệ thông tin,những giờ đó hs đặc biệt hứng thú và hiểu bài.
2- Về thực tế dạy một tiết lí thuyết vật lí và việc ứng dụng công
nghệ thông tin vào dạy vật lí:
Ở trường tôi sự chỉ đạo,giám sát của ban giám hiệu,tổ chuyên
môn,bộ phận quản lí thí nghiệm rất chặt chẽ và Bộ giáo dục đã trang bị mới
rất nhiều dụng cụ thí nghiệm nên các giờ dạy,giáo viên đều sử dụng tốt các thí
nghiệm.Tuy nhiên chỉ những giờ dạy được chuẩn bị kĩ hệ thống câu hỏi nhằm
giúp học sinh tự lực phát hiện, lĩnh hội kiến thức,những giờ dạy gắn với nhiều
kiến thức thực tế phù hợp với các em và đặc biệt là những giờ dạy có sử dụng
công nghệ thông tin mới thực sự mang lại hiệu quả cao.
Thực tế,do điều kiện cơ sở vật chất của nhà trường về phòng học
chức năng,về phương tiện máy chiếu qua đầu,về trình độ tin học của giáo
viên,về ý thức quyết tâm vươn tới lĩnh hội công nghệ mới của giáo viên còn
chưa đồng đều nên việc dạy học có áp dụng công nghệ thông tin còn chưa
phát triển mạnh mẽ,rộng khắp.Trong khi môn vật lí bao gồm phần
điện,quang,điện từ,năng lượng có khá nhiều thí nghiệm,nhiều nội dung kiến
thức gắn với thực tế,đời sống của học sinh mà nhờ áp dụng công nghệ thông
tin sẽ giúp ích vô cùng lớn cho hiệu quả của giờ dạy.
- B- Những biện pháp cơ bản để dạy một giờ lí thuyết vật lí đạt
hiệu quả cao:
1-Phấn đấu làm đầy đủ,có chất lượng các thí nghiệm trên lớp.
Vật lí phổ thông là môn khoa học thực nghiệm,các tri thức vật lí là sự
khái quát hóa các kết quả nghiên cứu thực nghiệm và các hiện tượng diễn ra
trong đời sống.Không có thí nghiệm,học sinh rất khó có cơ sở để thực hiện các
thao tác tư duy để tiếp nhận tri thức mới.Có thí nghiệm,học sinh tiếp thu hứng
thú hơn,dễ dàng,hiệuquả hơn.
Xác định rõ như vậy nên BGH và tổ chuyên môn trường tôi chỉ
đạo,kiểm tra sát sao,đôn đốc tận dụng tối đa điều kiện đã có để không dạy
chay.Thậm chí có những giờ dạy tôi phải đi đến mấy trường mới đủ dụng cụ thí
nghiệm.Thí dụ,khi dạy bài “Sự truyền âm,phản xạ âm”trước đây,tôi đã phải đến
trường Chuyên Hạ long nhờ bạn mượn được cái chuông điện,sang Cấp III Hòn
gai mượn đế và cái chụp thủy tinh,về lại nhờ bạn là thợ điện lạnh lấy lốc của tủ
lạnh làm bơm hút khí.Mua bộ nguồn hạ thế có nắn dòng 220V-6V(tháo bỏ điôt)
thành máy hạ thế xoay chiều(để chuông kêu liên tục-đỡ phải đóng ngắt).Tìm
keo dán,thay ống...để đảm bảo có được môi trường chân không.Hay để dạy
bài”Màu sắc vật dưới ánh sáng trắng và dưới ánh sáng màu”phải có đèn phát
ánh sáng màu,đèn màu quay-tôi phải đi nhiều cửa hàng mới tìm được đèn phù
hợp.Nhưng bù đắp lại,nhìn vẻ hứng thú,háo hức của học sinh,thấy kết quả giờ
dạy- tôi lại thấy mình có thể quyết tâm đi tìm,mượn được lần khác nữa.
2-Chuẩn bị kĩ lưỡng hệ thống câu hỏi giúp tổ chức tốt cho học sinh làm
việc.
Chuẩn bị thí nghiệm đôi khi là một kì công.Nhưng cái hồn của giờ
dạy,để đạt kết quả cao-tôi cho rằng còn là hệ thống câu hỏi.Nếu không khéo léo
dẫn dắt,để học sinh nhập vai”người nghiên cứu”- tiết học vẫn có thể mang tính áp
đặt,học sinh ít hứng thú.Từ nội dung kiểm tra bài cũ sao cho gắn kết bài cũ-
mới,gắn được với đời sống-mang tính sâu sắc...đến nội dung kiến thức cần truyền
đạt,rồi phần củng cố hướng dẫn về nhà,đặt câu hỏi liên kết cho bài sau-đều cần
- một hệ thống câu hỏi mang tính hệ thống,đảm bảo tính logic.Đặc biệt là phần thí
nghiệm,học sinh phải được hiểu rõ mục đích để hiểu rõ từng dụng cụ,được dự
đoán trước hiện tượng xảy ra(dựa trên kiến thức cũ),rồi mới quan sát hoặc làm-
phân tích kết quả thí nghiệm,vận dụng các kiến thức có liên quan...để đi đến tri
thức mới.Có những câu hỏi chung,khái quát cho học sinh khá giỏi.Học sinh trung
bình,yếu phải được trả lời các câu hỏi cụ thể chi tiết hơn.Hệ thống câu hỏi phải
phát huy được năng lực của mọi đối tượng.Giáo viên cũng phải chuẩn bị các câu
hỏi gợi ý chi tiết-các câu hỏi phải diễn đạt rõ ràng ngắn gọn.Các câu hỏi củng cố
phải bám sát mục đích yêu cầu,trọng tâm của bài-cố gắng liên kết kiến thức
cũ,mới để học sinh nắm kiến thức theo mạch một cách logic-về nhà học và làm
bài sẽ dễ dàng.
Qua hệ thống câu hỏi của giáo viên,câu trả lời của học sinh – giáo viên
còn tiếp nhận thông tin ngược từ học sinh để tiếp nhận những tri thức còn
thiếu,uốn nắn những sai lầm thường mắc phải .
Nói chung một hệ thống câu hỏi có tính hệ thống,logic,thực tế,gắn với
đời sống sẽ tạo điều kiện để học sinh làm việc độc lập,giúp học sinh hoàn thiện tri
thức cũ,mới và biết vận dụng các tri thức đó để giải quyết các nhiệm vụ thực
tiễn,giờ học sẽ đạt hiệu quả cao .
3 – Coi trọng tính thực tế gắn với đời sống của kiến thức cần truyền đạt :
Trong phần kiểm tra bài cũ,khi dạy kiến thức mới và đặc biệt là phần
củng cố luyện tập – Phần hấp dẫn mà quan trọng – đó là câu hỏi,bài tập có nội
dung thực tế gắn với đời sống.Mỗi học sinh dù ở trình độ,năng lực nào đều có
ít nhiều kinh nghiệm sống – về những hiện tượng vật lý đã học.Nếu người
giáo viên chịu khó khai thác,khéo léo đưa vào bài học thì những bài giảng mới
thật sự đạt hiệu quả cao . Mới đạt được một mục đích của môn học : học sinh
hoàn thiện tri thức mới và biết vận dụng tri thức đó để giải quyết các nhiệm vụ
thực tiễn . Kinh nghiệm cho thấy phần này,học sinh tham gia hào hứng,thích
thú không kém phần học có thí nghiệm.Và học sinh phải cảm thấy ở đâu trong
cuộc sống cũng có thể thấy kiến thức liên quan đến vật lý .
- Vậy người giáo viên khai thác tính thực tế gắn với đời sống của
kiến thức vật lý như thế nào ? tôi nghĩ rằng nếu đã có mục đích thì bất cứ lúc
nào,ở đâu ta cũng thu lượm được những gì ta cần.Nghe bản tin
qua đài,đọc từ báo( nhất là báo Thiếu niên ),xem qua vô tuyến ( Đặc
biệt là các cuộc thi của học sinh các cấp trên truyền hình ),qua các câu chuyện
hàng ngày,qua các câu thành ngữ từ xưa để lại,thậm chí đến bóc một tờ lịch
cũng thấy điều ta cần – thật là thú vị.Trong tháng 5 -07 tôi nghe được thông
tin về năng lượng sinh học,về êtanon sản xuất từ mía thay được xăng dầu,về
nhà máy sản xuất điện từ gió bắt đầu xây dựng ở Miền Trung nước ta,về vấn
đề hạt nhân ở Bắc Triều tiên ... vừa may lúc tôi chuẩn bị dạy bài “ Năng lượng
và sự chuyển hóa năng lượng “ và bài “ Điện gió . Điện mặt trời . Điện hạt
nhân “.Rồi một lượng thông tin lớn ở tài liệu chuyên môn , sách tham khảo,ở
trên mạng theo địa chỉ”thư viện tư liệu vật lí”mà người giáo viên phải tự chủ
động tìm kiếm và gìn giữ.
Những kiến thức cần khai thác tôi chia làm các dạng : vốn sống
của học sinh về những hiện tượng vật lý đã gặp ; tìm hiểu từ những kiến thức
đã học ; những câu chuyện về các nhà bác học liên quan đến lịch sử vật lý (khi
tôi kể các em nghe về nhà vật lí người Anh J.P.Jun,là chủ một hãng sản xuất
rượu bia vì say mê vật lí mà trở thành nhà bác học-các em đã rất hứng thú).;
những trò chơi vật lý ; những tư liệu có tính giáo dục tư tưởng ; những câu hỏi
để học sinh vận dụng tri thức giải quyết bài toán thực tiễn,những câu thành
ngữ,tục ngữ dân gian... Tôi nghĩ rằng,dù mình đã quan tâm tìm kiếm,cũng
chưa khai thác được nhiều . Tuy nhiên những gì tôi đã tìm được cũng khó có
thể ghi hết lại ở đây . Tôi xin phép chỉ đơn cử lại một trong các tư liệu tôi đã
sử dụng để dạy học .
Một số câu thành ngữ dân gian để lại như :
“ Nặng bồng , nhẹ tếch “ ( cho bài đòn bẩy )
“ Nước chảy chỗ trũng “ ( Trọng lực )
- “ Rát hầu , bỏng cổ “ ; “Gang họng ra” (Nguồn gốc âm , biên độ dao
động )
“Lạnh như tiền “ ( Dẫn nhiệt )
“Nắng quái chiều hôm” ( Bức xạ nhiệt )
“Tức nước vỡ bờ “ ( Bài lực )
“Ở bầu thì tròn , ở ống thì dài” ( bài cấu tạo phân tử ) ;
“Tranh tối tranh sáng” ( bài ánh sáng ) .
Câu tục ngữ :
“Thường quấn ba vòng mới chặt “ ( dạy bài lực )
Và năm 1999 khi bóc lịch , tình cờ tôi bắt gặp đoạn thơ của nhà thơ
Phạm Hổ :
“Áo trắng hỡi thủa tìm em không thấy
Nắng mênh mang mấy nhịp Tràng tiền
Nóng rất Huế nhưng đời không phải thế
Mặt trời lên từ phía nón em nghiêng “
Khi kiểm tra bài cũ – câu hỏi thêm , tôi yêu cầu học sinh dùng “ con
mắt “ của nhà vật lý để phân tích khổ thơ . Các em rất thích thú và phát hiện ra
do tia nắng mặt trời là tia bức xạ nhiệt đi thẳng – nên nhà thơ phát hiện ra hình
ảnh “ mặt trời lên ...”
Rồi một câu hát thôi – trong một bài hát của các em : “Hương lúa
chín thoang thoảng bay làm lung lay hàng cột điện “ ( Bài “Em đi giữa biển
vàng “ – nhạc sỹ Bùi Đình Thảo ) cũng cho các em dẫn chứng điện đã về đến
nông thôn ( Dạy bài điện khí hóa đất nước ) . Qua báo Thiếu niên và các báo
- khác tôi sưu tầm được khá nhiều tư liệu . Đọc báo của nghành kiến trúc tôi
biết thêm về bộ môn “ Âm học kiến trúc “ . Hiểu tại sao kiến trúc Châu âu có
nhiều tòa nhà hình vòm ... ; cắt được nhiều tranh ảnh về nhật thực , nguyệt
thực ( nhất là hiện tượng nhật thực toàn phần ở nước ta 24/10/95 ) . Một số bài
của tạp chí Thế Giới Mới cho tôi tư liệu về “ Mối duyên giữa thể thao và vật
lý “ . Cung cấp cho các em thông tin thú vị về các vận động viên quyền anh ,
đẩy tạ , nhảy xa , nhảy cao , chạy , bóng đá , trượt băng , trượt tuyết ... , muốn
đạt được thành tích cao , hiệu quả phải vân dụng các định luật quan trọng của
vật lý như thế nào ? ; Mục “ Kính lúp trả lời “ , “ Em yêu khoa học “ của báo
Thiếu Niên – thật quý báu cho những em thích tìm hiểu và hiểu sâu kiến thức
vật lý . Báo cũng cho khá nhiều câu chuyện giúp giáo dục tư tưởng chẳng hạn
bài “Khi học trò sử dụng điện thoại “.Tôi đã nêu sau khi dạy bài ứng dụng
của nam châm ) ; ảnh hai học trò nông thôn trèo cột điện(khidạy bài điện khí
hóa toàn quốc),tôi hỏi:quan sát bức ảnh em thấy được gì?-hình ảnh đồng
lúa,cột điện là hình ảnh điện về nông thôn,nhưng trèo lên cột điện...thì không
nên vì nguy hiểm...;Bài “Khi gặp cơn giông” giúp các em hiểu hơn và biết
cách phòng tránh;”Bệnh truyền hình”,”Nói vỡ giọng” tăng thêm hiểu biết cho
cac em.Từ báo Nhân dân”Năng lượng thế kỉ 21:Gió,quà tặng vô tận”-tôi đọc
cho các em khi dạy bài “Đối lưu” và “Điện gió”.Liên hệ với môn địa lí để hiểu
thêm về dòng đối lưu,hải lưu,khí hậu,hiểu về Enino...;Xem phim”Của để
dành”,rồi môn văn có “Truyền kì mạn lục” cũng có hình ảnh để nói thêm về
“vùng bóng đen” .Có một số báo Thiếu Niên cũng có hẳn một trang in màu
giúp học sinh chơi trò “bắt bóng nhại hình” bằng hai tay của mình .Những trò
chơi như “dùng tĩnh điện câu ếch” “lên bổng xuống trầm”;”nấu nước sôi bằng
cốc nhựa”;”làm máy điện thoại đơn giản”;”làm kinh khí cầu” “Nước chảy
ngược”;”tuy hai mà một” ( về nam châm điện ) ; “xem mặt từ trường”;”máy
bay lên thẳng”;”Nổi hay chìm”;”Chiếc kim biết tìm hướng”;”tự dự báo thời
tiết” ( áp kế);”quả trứng biết làm trò”...tôi sưu tầm ở báo và quyển “hội vui vật
lý”-Các em sẽ được “chơi mà học” rất hiệu quả cho củng cố kiến thức . Khi đi
miền Nam bằng tàu hỏa , lúc về tôi có thể kể thêm về hình ảnh đoàn tàu khi
“leo” đèo Hải Vân cần một đầu máy kéo,một đầu máy đẩy;tiếng bánh xe
nghiến trên đường ray khi qua cầu sắt và trong đường hầm như thế nào...;đọc
- lại bộ sách giáo khoa vật lý cấp 3,bộ “Vật lý phổ thông” trình bày theo lỗi
mới”,”lịch sử vật lý”...giúp tôi nắm vững hơn về kiến thức vật lý;về vị trí 2cực
từ của Trái đất... và những câu chuyện thú vị về những nhà bác học vật lý có
khi nguyên chỉ là một nhà sản xuất rượu bia,một kế toán,một nhà buôn,một
bác sĩ - tôi kể cho các em , các em rất ngạc nhiên , thích thú . Và biết đâu có
em đã nghĩ – dù sau này làm gì – mình cũng nghiên cứu vật lý ! Từ báo , lịch
tường... cũng có thể khai thác được tranh ảnh – để dạy Vật lý . Một bức ảnh to
: núi cây in bóng xuống mặt hồ ( gương phẳng ) ; cảnh điện thành phố về đêm
, ảnh các quạt gió làm ra “than xanh” . thác nước làm ra “than trắng”,các cột
điện cao thế của đường dây tải điện Bắc – Nam;ảnh ánh điện làm huyền ảo
hang động ( Điện phục vụ cho công nghiệp du lịch , dạy về màu sắc vật dưới
ánh sáng màu),một bức tranh của lịch tường có gam màu chủ đạo là màu xanh
da trời sẽ như được chụp lúc bình minh khi chiếu đến nó ánh sáng màu xanh
lam , hoặc như chụp lúc chiều tà nếu chiếu đến nó ánh sáng màu đỏ ...
Sưu tầm hệ thống câu hỏi để học sinh vận dụng tri thức giải quyết các
bài toán thực tiễn là việc làm rất cần thiết giúp học sinh củng cố kiến thức,
phát huy năng lực độc lập sáng tạo biết vận dụng kiến thức vào đời sống .
Stt Ví dụ một số câu hỏi Được dùng ở
bài
1 Vì sao dùng đòn gánh đồ vật lại Lực,trọng lực
đỡ tốn sức,và vì sao người gánh thường
dùng hai tay kéo vật nặng về phía trong
?
2 Vì sao răng lưỡi cưa lại tõe sang Lực ma sát
hai bên ?
- 3 Khi đẩy tạ góc tối ưu có phải là Lực cản của
45 0 không ? (Hỗ trợ tốt nhất cho thể không khí
dục)
4 Vì sao cái diều có thể bay tự do Lực,trọng
lên trời ? lực,trọng tâm vật,sự
cân bằng của vật
5 Tàu thủy đi từ sông ra biển,ở Lực đẩy
đâu phần chìm nhiều hơn ? Acsimet
6 Vì sao tắm rửa trên tàu vũ trụ là Trọng lực
một việc khó khăn ?
7 Vì sao vận động viên bóng Áp lực
chuyền khi cứu bóng phải nhào lăn ?
(chứng tỏ ngay cả sự ngã cũng phải có
khoa học!)
8 Có phải khi kéo co ai khỏe hơn Lực ma sát ,
sẽ thắng? hợp lực .
9 Vì sao khi trèo lên cột điện chân Áp lực , lực ma
thợ điện phải đeo móc sắt ? sát , trọng lượng .
10 Vì sao động tác lăn mình trên Trọng lực
không của mèo được các nhà khoa học
chú ý ?
- 11 Vì sao nói trong cơ thể người có Đòn bẩy
đòn bẩy ?
12 Vì sao khi kéo vật nặng thường Lực kéo,lực ma
phải quấn dây thừng mấy vòng vào sát
cột?(Ví dụ như em bé chăn trâu buộc
chiếc thừng buộc mũi trâu mấy vòng
vào thân cây là có thể chạy đi nơi khác
chơi đùa mà không sợ con trâu có thể
thoát nổi chiếc thừng mà đi;rồi kéo
thuyền;múc nước ở giếng;giữ chặt một
con ngựa chưa thuần...)
13 Vì sao cú sút bóng “lá vàng rơi” Áp suất dòng
lại bay theo đường vòng cung ? hay khí
đánh bóng chuyền , bóng bàn đánh
được xoáy lên trên hay xoáy xuống
dưới ?
14 Vì sao phần cuối xe ôtô lại xóc Quán tính
hơn cả ?
15 Vì sao càng đung đưa,cây đu Thế năng trọng
càng lên cao trường
16 Vào lúc nào vận động viên nhảy Đòn bảy
cầu ván tốt nhất ?
17 Vì sao bơm xe , ống bơm lại Nội năng
- nóng lên ?
18 Vì sao hình cầu làm các nhà Cân bằng , áp
kiến trúc thích thú ? lực , phản xạ âm
thanh.
19 Gió lầu cao là gì ? Đối lưu
20 Vì sao nồi áp suất có thể ninh Áp suất
thịt chóng nhừ ?
22 Âm thanh có thể phản xạ được Phản xạ âm
không ?
23 Vì sao có lúc đường ống nước Sự truyền âm
lại phát ra tiếng kêu òng ọc ?
Vì sao con dơi có thể lợi dụng
âm thanh để bắt mồi ?
24 Kỹ thuật sonar là gì ? (Máy Môi trường
dùng âm thanh để định vị) truyền âm
25 Vì sao người có thể nói được ? Nguồn gốc của
âm
26 Một độ nhiệt được xác định như Nhiệt kế
thế nào
- 27 Vì sao đồ vật ẩm ướt lại thẫm Phản xạ ánh
mầu hơn sáng
28 Vì sao cửa kính chắn gió trước Sự tạo ảnh bởi
cửa ôtô lại nắp nghiêng ? gương phẳng
29 Vì sao kim cương lại có màu sắc Phản xạ,khúc
sặc sỡ xạ ánh .sáng
30 Vì sao địa nhiệt là một loại năng Sản xuất điện
lượng tốt?
31 Vì sao phải phát triển việc tải Tải điện năng
điện bằng dòng điện một chiều cao thế đi xa
?
32 Vì sao nói tính siêu dẫn có ma Như trên và
lực đối với con người ? điện khí hóa
33 Vì sao bức xạ điện từ là 1 loại ô Tổng kết
nhiễm môi trường ? chương từ trường
Vì sao không nên để đồng hồ
lên trên mặt tivi hay máy biến thế?
34 Vì sao khi chạm vào vỏ kim loại Hiện tưởng
của đồ điện lại có cảm giác tê tê ? cảm ứng điện từ
Vì sao phải có dây nối đát ở các
- thiết bị điên ?
35 Người ta làm thế nào để quan Cảm ứng từ
sát trái đất từ bên ngoài ?
36 Xung quanh trái đất có từ trường Từ trường của
trái đất
vậy lực hút của trái đất có liên
quan đếntừ trường này không ?
Hiện nay hai cực từ của NC trái
đất đang ở vị trí nào ?
37 Vì sao vật thể lại có màu sắc? Màu sắc vật...
38 Mái che màu xanh trong ở chợ Màu sắc vật
Hạ long 1 có nhược điểm gì? dưới ánh sáng trắng và
dưới ánh sáng màu.
39 -Hang động ở vịnh Hạ Long Màu sắc vật
trang bị thêm các đèn phát ánh sáng dưới ánh sáng trắng và
màu để làm gì ? dưới ánh sáng màu
40 Ở các phòng tranh nên bố trí hệ Màu sắc vật ...
thống đèn như thế nào? có nên dùng
đèn màu rực rỡ không? Tại sao?
41 Quang cảnh Vịnh Hạ Long vào Màu sắc vật...
các thời điểm khác nhau trong
ngày,trong năm có khác nhau không?
- Tại sao?
42 Tại sao đoàn người đi trên sa Khúc xạ
mạc hoặc đồng cỏ hay nhìn thấy ảo ảnh
là thành phố người đi lại ở phía trước ?
42 Trong rạp hát , vũ trường có hệ Màu sắc vật...
thống đèn màu , đèn lade để làm gì ?
43 -Lỗ đen vũ trụ là gì ? Màu sắc vật...
44 Vật den không tán xạ bất kì ánh Màu sắc vật...
sáng nào,vậy ánh sáng đó đi đâu?
45 Vì sao bầu trời màu xanh ? Màu sắc vật...
46 Tại sao tường , trần lớp học lại Màu sắc vật...
quét vôi trắng ?
47 Tại sao đèn nêon có thể tỏa ra Ánh sáng
ánh sáng nhiều màu sắc? trắng,ánh sáng màu,
48 Nước ta,tỉnh ta hiện nay có bao Máy phát điện
nhiêu nhà máy điện?quay roto bằng xoay chiều.
cách nào? Em có biết nước ta sắp xây
dựng những nhà máy điện nào
không?những nhà máy ấy phải được
xây dựng ở địa điểm có vị trí địa lí như
thế nào?
- 49 Tại sao khi muốn tạo ra d đ xoay Máy phát điện
chiều lại chỉ chọn cách quay NC hoặc xoay chiều.
cuộn dây dẫn ?
50 Máy biến thế có biến đổi được Máy biến thế.
hiệu điện thế giữa 2 cực pin Con thỏ
hay acqui được không?Vì sao?
51 Trong lớp em có bao nhiêu bạn Mắt cận,mắt
bị cận,vì sao các bạn ấy cận và bị từ lão
bao giờ?
52 Vì sao ngắm súng lại phải nheo Mắt
1 mắt?
53 Hiện nay ở các quốc gia dùng Truyền tải điện
những cách gì để giảm hao phí điện năng...
năng trên đường dây tải điện ? còn
nước ta?
54 Tại sao dùng bóng đèn huỳnh Tiết kiệm điện
quang tiết kiệm điện hơn bóng đèn dây
tóc?
Tại sao phải tiết kiệm điện?
55 Pin mặt trời có tác dụng như thế Điện Mặt trời
nào ?
Hiện nay ở nước ta vùng nào
- đang sử dụng Pin mặt trời?
Trên đây chỉ là một số câu hỏi trong số rất nhiều câu hỏi tôi sưu tầm
được ở sách,báo,chuyên môn thường tôi hỏi khi kiểm tra bài cũ để cho thêm
điểm khuyến khích hoặc khi củng cố,cho chép về nhà tìm hiểu.Những câu hỏi
như vậy đã hỗ trợ cho những bài giảng của tôi thêm phong phú,sâu sắc . Và
những học sinh thường vẫn hay sợ vật lý , cho rằng vật lý khô khan trừu tượng
sẽ bớt căng thẳng hơn,yêu thích môn học hơn .Tôi nghĩ rằng người giáo viên
không nên bỏ lỡ cơ hội để giờ học nhẹ nhàng ,sinh động mà sâu sắc hơn .
4-Cố gắng tiếp cận và làm chủ các phương tiện dạy học hiện đại
Đơn giản nhất là máy chiếu H dạy kết hợp với bảng đen.Có thể thay thế các
bảng phụ rất thuận tiện.
Rất khó nhưng không phải là không thể học đượcđể sử dụng đến một mức độ
nào đó-là dạy bằng giáo án điện tử.Có khi cũng chưa hẳn là giáo án điện tử,mới chỉ là
sử dụng Power Point để trình chiếu,như bài tôi đã dạy.Nhưng hiệu quả vẫn hơn hẳn
dùng máy chiếu H,rất tiện lợi và sắc nét. Để dạy bằng cách này người giáo viên rất vất
vả,từ việc phải học vi tính tối thiểu trình độ A,học cách dùng Power Point,vẽ hình
động,phải có máy tính xách tay đến soạn bài,còn nếu chưa có phòng học chức năng thì
còn vất vả hơn nữa.Khi chưa tự vẽ được tôi đã phải hỏi đồng nghiệp cấp III để có mô
hình quay của máy phát điện xoay chiều kiểu nam châm quay và bức tranh động về
hình ảnh các nhà máy thủy điện,nhiệt điện,điện gió,điện nguyên tử,hình vẽ trong bài
MẮT CẬN,MẮT LÃO,lên mạng lấy mô hình động máy phát điện kiểu tịnh tiến,máy
phát điện một chiều, ảnh các đường sức từ....Copy từ đĩa học nghiệp vụ hè mô hình
động của máy phát điện xoay chiều loại cuộn dây quay,tất cả được liên kết vào bài
giảng và khi chưa thạo tin học tôi đã phải liên tục hỏi một đồng nghiệp là giáo viên tin
học,tôi đã được chỉ bảo rất tận tình.Một điều nữa cũng rất quan trọng,dạy bằng máy
chiếu dùng Power Point tùy theo từng bài,lượng kiến thức hay tranh vẽ,mô hình đưa
vào bài mà một bài dạy có thể phải có nhiều trang,nhưng làm sao để các kiến thức toàn
nguon tai.lieu . vn