Xem mẫu

  1. LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP ĐỀ TÀI Thành lập bản đồ địa hình tỷ lệ lớn bằng phương pháp đo vẽ phối hợp
  2. Tr­êng §¹i Häc Má - §Þa chÊt Khoa tr¾c ®Þa Lêi nãi ®Çu Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, víi sù ph¸t triÓn nh¶y vät cña c¸c ngµnh khoa häc kü thuËt ®· ®em l¹i nh÷ng thµnh tùu khoa häc hÕt søc rùc rì vµ ®­îc øng dông réng r·i trong mäi lÜnh vùc. §iÒu ®ã ®· gióp cho ngµnh khoa häc Tr¾c ®Þa ¶nh ngµy cµng tiÕn bé vµ hiÖn ®¹i h¬n, thay thÕ dÇn c¸c ph­¬ng ph¸p thµnh lËp b¶n ®å truyÒn thèng. Trong giai ®o¹n hiÖn nay, viÖc thùc hiÖn chiÕn l­îc c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc cña §¶ng ta ®Ò ra ngµy cµng ®­îc ®Èy m¹nh trªn ph¹m vi toµn quèc. Theo ®ã c¸c yªu cÇu ®ßi hái vÒ b¶n ®å ®Þa h×nh ®Ó phôc vô c«ng t¸c kh¶o s¸t, thiÕt kÕ, quy ho¹ch lµ rÊt cÇn thiÕt, ®Æc biÖt lµ t¹i c¸c vïng kinh tÕ träng ®iÓm, c¸c khu c«ng nghiÖp, khu c«ng tr×nh ®Çu mèi thuû lîi, thuû ®iÖn ...vv. V× vËy ®Ó ®¸p øng kÞp thêi c¸c môc ®Ých sö dông th× c«ng t¸c thµnh lËp b¶n ®å ®Þa h×nh lµ mét c«ng viÖc mang tÝnh cÊp b¸ch hiÖn nay. §Ó thµnh lËp b¶n ®å ®Þa h×nh ng­êi ta cã thÓ sö dông nhiÒu ph­¬ng ph¸p kh¸c nhau, ngµy nay víi sù ph¸t triÓn cña khoa häc kü thuËt th× vÊn ®Ò ®Æt ra lµ cÇn thµnh lËp b¶n ®å víi ph­¬ng ph¸p phï hîp vµ hiÖu qu¶ nhÊt. §Ó ®¸p øng yªu cÇu ®ã c«ng nghÖ thµnh lËp b¶n ®å ®Þa h×nh b»ng ¶nh hµng kh«ng vµ c¸c phÇn mÒm øng dông ®· ra ®êi. Chóng ®­îc øng dông ®Ó thµnh lËp b¶n ®å ®Þa h×nh tõ ¶nh hµng kh«ng nhê c¸c hÖ thèng m¸y tÝnh hiÖn ®¹i. Trªn c¬ së tæng hîp nh÷ng kiÕn thøc ®· häc cïng víi sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña thÇy gi¸o ThS. TrÇn §×nh TrÝ, cïng c¸c thÇy c« gi¸o trong bé m«n, ®­îc sù ®ång ý cña Bé m«n Tr¾c ®Þa ¶nh - Khoa Tr¾c ®Þa - Tr­êng ®¹i häc Má - §Þa chÊt nªn em ®· chän ®Ò tµi tèt nghiÖp : (( Thµnh lËp b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ lín b»ng ph­¬ng ph¸p ®o vÏ phèi hîp )) Néi dung cña ®Ò tµi ®­îc tr×nh bµy bao gåm 4 ch­¬ng. Ch­¬ng1 : Kh¸i qu¸t vÒ b¶n ®å ®Þa h×nh Ch­¬ng2 : C¸c ph­¬ng ph¸p thµnh lËp b¶n ®å ®Þa h×nh Ch­¬ng3: Thµnh lËp B§§H b»ng Pp ®o vÏ phèi hîp Ch­¬ng4: C«ng t¸c thùc nghiÖm Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n thÇy gi¸o ThS. TrÇn §×nh TrÝ, cïng c¸c thÇy c« gi¸o trong bé m«n Tr¾c ®Þa ¶nh vµ c¸c b¹n ®ång nghiÖp ®· nhiÖt t×nh gióp ®ì em trong suèt qu¸ tr×nh lµm ®å ¸n tèt nghiÖp. Sinh viªn NguyÔn §øc Toµn §å ¸n Tèt nghiÖp -1-
  3. Tr­êng §¹i Häc Má - §Þa chÊt Khoa tr¾c ®Þa Ch­¬ng 1 Kh¸i qu¸t vÒ b¶n ®å ®Þa h×nh. 1.1 Mét sè vÊn ®Ò chung vÒ b¶n ®å. B¶n ®å lµ mét sù hiÓn thÞ thu nhá trªn mÆt ph¼ng, kh¸i qu¸t ho¸ c¸c ®èi t­îng vµ hiÖn t­îng cã trªn bÒ mÆt hoÆc liªn quan ®Õn bÒ mÆt tr¸i ®Êt. Mçi b¶n ®å ®Òu ®­îc x©y dùng theo mét quy luËt to¸n häc nhÊt ®Þnh gåm : HÖ thèng to¹ ®é, tû lÖ vµ phÐp chiÕu. Nh­ng trong thùc tÕ, kh¸i niÖm vÒ b¶n ®å cã thÓ ®­îc hiÓu víi mét nghÜa réng vÒ sù hiÓn thÞ mét d¹ng th«ng tin bÊt kú nµo ®ã cã thÓ xem ®­îc, ®Æc biÖt lµ ®èi víi nh÷ng th«ng tin thÓ hiÖn tÝnh chÊt, tr¹ng th¸i cña mét d¹ng ®èi t­îng nµo ®ã ®­îc tæng hîp kh¸i qu¸t ho¸ d­íi d¹ng biÓu ®å hoÆc s¬ ®å. Song d¹ng b¶n ®å cã tÝnh khoa häc nhÊt vµ phæ biÕn nhÊt lµ d¹ng ®­îc x©y dùng trªn mét c¬ së to¸n häc x¸c ®Þnh, c¸c yÕu tè néi dung b¶n ®å ®­îc tæng qu¸t ho¸ trªn b¶n ®å vµ ®­îc biÓu thÞ b»ng ng«n ng÷ cña b¶n ®å. C¬ së to¸n häc, sù tæng qu¸t ho¸ c¸c yÕu tè néi dung vµ sù thÓ hiÖn c¸c yÕu tè néi dung b»ng ký hiÖu b¶n ®å chÝnh lµ 3 ®Æc tÝnh c¬ b¶n ph©n biÖt gi÷a b¶n ®å víi c¸c h×nh thøc kh¸c biÓu thÞ bÒ mÆt tr¸i ®Êt. B¶n ®å cã nh÷ng tÝnh chÊt c¬ b¶n lµ: TÝnh trùc quan, tÝnh ®o ®¹c vµ tÝnh th«ng tin. B»ng b¶n ®å ng­êi sö dông cã thÓ t×m ra ®­îc nh÷ng quy luËt cña sù ph©n bè c¸c ®èi t­îng vµ hiÖn t­îng trªn bÒ mÆt ®Êt, tõ b¶n ®å ta cã thÓ x¸c ®Þnh ®­îc c¸c trÞ sè nh­ : To¹ ®é, ®é dµi, diÖn tÝch, thÓ tÝch, gãc, ph­¬ng vÞ... VÒ c¬ b¶n, b¶n ®å ®­îc ph©n chia theo c¸c d·y tû lÖ : Tû lÖ lín (  1: 5000), tû lÖ trung b×nh( 1: 10.000  1: 25.000) vµ tû lÖ nhá (1:100.000  1:100.000 hoÆc nhá h¬n). Cã hai lo¹i b¶n ®å mµ chóng ta th­êng gÆp lµ b¶n ®å ®Þa h×nh vµ b¶n ®å chuyªn ®Ò. Mäi b¶n ®å ®Òu bao gåm : Sù thÓ hiÖn c¸c yÕu tè néi dung, c¬ së to¸n häc, c¸c yÕu tè hç trî vµ bæ xung. + Sù thÓ hiÖn c¸c yÕu tè néi dung b¶n ®å lµ bé phËn chñ yÕu cña b¶n ®å, bao gåm c¸c th«ng tin vÒ c¸c ®èi t­îng vµ c¸c hiÖn t­îng ®­îc biÓu ®¹t trªn b¶n ®å nh­ : sù ph©n bè c¸c tÝnh chÊt, nh÷ng mèi liªn hÖ vµ sù biÕn ®æi cña chóng theo thêi gian. Nh÷ng th«ng tin ®ã chÝnh lµ néi dung b¶n ®å. VÝ dô c¸c yÕu tè néi Sinh viªn NguyÔn §øc Toµn §å ¸n Tèt nghiÖp -2-
  4. Tr­êng §¹i Häc Má - §Þa chÊt Khoa tr¾c ®Þa dung cña b¶n ®å ®Þa h×nh lµ : thuû hÖ, c¸c ®iÓm d©n c­, d¸ng ®Êt, líp phñ thùc vËt, m¹ng l­íi c¸c ®­êng giao th«ng vµ c¸c ®­êng d©y t¶i ®iÖn, d©y th«ng tin, mét sè ®èi t­îng kinh tÕ n«ng nghiÖp vµ v¨n ho¸, sù ph©n chia hµnh chÝnh v.v. §èi víi c¸c yÕu tè néi dung cña b¶n ®å chuyªn ®Ò th× phô thuéc vµo ®Ò tµi cô thÓ cña nã. + C¸c quy luËt h×nh häc cña sù hiÓn thÞ b¶n ®å th× phô thuéc vµo c¬ së to¸n häc cña b¶n ®å. C¸c yÕu tè c¬ së to¸n häc cña b¶n ®å bao gåm : tû lÖ, phÐp chiÕu vµ hÖ l­íi to¹ ®é ®­îc dùng trong phÐp chiÕu ®ã, m¹ng l­íi khèng chÕ tr¾c ®Þa, sù ph©n m¶nh ®¸ng sè vµ bè côc cña b¶n ®å. + C¸c yÕu tè hç trî vµ bæ sung bao gåm : B¶ng chó gi¶i, th­íc tû lÖ vµ c¸c ®å thÞ. Ngoµi ra trªn tê b¶n ®å cßn th­êng cã c¸c b¶n ®å phô, c¸c biÓu ®å, ®å thÞ...nh»m môc ®Ých bæ sung lµm s¸ng tá vµ lµm phong phó thªm vÒ nh÷ng ph­¬ng diÖn nµo ®ã cña néi dung b¶n ®å. 1.2. Kh¸i qu¸t vÒ b¶n ®å ®Þa h×nh. B¶n ®å ®Þa h×nh lµ lo¹i b¶n ®å thÓ hiÖn mét c¸ch cã chän läc c¸c ®èi t­îng tù nhiªn vµ nh©n t¹o cã trªn mÆt ®Êt ë mét tû lÖ nhÊt ®Þnh nµo ®ã. C¸c yÕu tè néi dung c¬ b¶n cña b¶n ®å ®Þa h×nh ®­îc biÓu thÞ trªn b¶n ®å b»ng c¸c ký hiÖu quy ­íc hiÖn hµnh. Møc ®é chi tiÕt biÓu thÞ néi dung cña b¶n ®å phô thuéc vµo tû lÖ vµ môc ®Ých sö dông cña b¶n ®å. B¶n ®å ®Þa h×nh th­êng ®­îc sö dông nh­ lµ mét “khung h×nh häc” cho c¸c lo¹i th«ng tin chuyªn ®Ò kh«ng gian kh¸c. C¸c yÕu tè quan träng cÇn chó ý khi sö dông b¶n ®å ®Þa h×nh lµ: néi dung, tû lÖ, l­íi chiÕu, thêi gian thµnh lËp vµ hiÖu chØnh. C¸c b¶n ®å ®Þa h×nh ë nh÷ng d·y tû lÖ: 1:200, 1:500, 1: 1.000, 1: 2.000, 1: 5.000, 1: 10.000, 1: 25.000, 1: 50.000 vµ 1: 100.000 ®­îc gäi lµ hÖ thèng b¶n ®å ®Þa h×nh c¬ së. Trong ®ã nh÷ng b¶n ®å ë d·y tû lÖ: 1:500, 1: 1.000, 1: 2.000, 1: 5.000 lµ hÖ thèng b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ lín, nh÷ng b¶n ®å ë d·y tû lÖ: 10.000, 1: 25.000 lµ hÖ thèng b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ trung b×nh, vµ nh÷ng b¶n ®å tû lÖ: 1: 50.000 vµ 1: 100.000 lµ hÖ thèng b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ nhá. Sinh viªn NguyÔn §øc Toµn §å ¸n Tèt nghiÖp -3-
  5. Tr­êng §¹i Häc Má - §Þa chÊt Khoa tr¾c ®Þa 1.3. Môc ®Ých sö dông vµ c¸c yªu cÇu cña b¶n ®å ®Þa h×nh. B¶n ®å ®Þa h×nh (B§§H) ®­îc sö dông rÊt réng r·i trong nhiÒu ngµnh nghÒ, nhiÒu lÜnh vùc kh¸c nhau. C¸c tæ chøc kinh tÕ kh¸c nhau th× sö dông B§§H ë gãc ®é kh¸c nhau. ë møc ®é chi tiÕt kh¸c nhau cña mçi lo¹i B§§H sÏ ®¸p øng nhu cÇu kh¸c nhau cho môc ®Ých sö dông. C¸c B§§H tû lÖ lín phôc vô trùc tiÕp cho c«ng t¸c quy ho¹ch vµ thiÕt kÕ chi tiÕt, cô thÓ: - B¶n ®å ®Þa h×nh 1:5.000 ®­îc dïng ®Ó thµnh lËp tæng b×nh ®å thµnh phè, khu c«ng nghiÖp, quy ho¹ch mÆt b»ng cho khu vùc ch­a x©y dùng, thiÕt kÕ c¸c c«ng tr×nh d¹ng th¼ng, lËp thiÕt kÕ kü thuËt cho hÖ thèng t­íi tiªu trong khu vùc cã diÖn tÝch nhá, ®Þa h×nh phøc t¹p. - C¸c b¶n ®å ®Þa h×nh 1: 2.000 ®­îc dïng ®Ó thiÕt kÕ kü thuËt, thiÕt kÕ chi tiÕt mÆt b»ng vµ chuyÓn thiÕt kÕ ra thùc ®Þa cho c¸c c«ng tr×nh c«ng nghiÖp, d©n dông..., lËp b¶n vÏ thi c«ng cho hÖ thèng t­íi tiªu b»ng thiÕt bÞ ngÇm, thiÕt kÕ x©y dùng c¸c tuyÕn kªnh ®µo, c¸c tuyÕn ®­êng giao th«ng ë nh÷ng vïng cã ®Þa h×nh vµ cÊu t¹o ®Þa chÊt phøc t¹p. B§§H tû lÖ 1: 1.000, 1: 500 dïng ®Ó thiÕt kÕ chØ ®¹o thi c«ng c¸c c«ng tr×nh ë khu vùc ch­a x©y dùng vµ ®Ó ®o vÏ hoµn c«ng c¸c c«ng tr×nh. Yªu cÇu vÒ néi dung cña c¸c b¶n ®å ë d·y tû lÖ nµy ph¶i rÊt ®Çy ®ñ vµ râ rµng, c¸c ®èi t­îng ®Þa vËt th­êng ®­îc biÓu thÞ theo tû lÖ vµ ®óng ký hiÖu quy ­íc. §é chÝnh x¸c cña b¶n ®å rÊt cao. C¸c B§§H tû lÖ trung b×nh vµ nhá th­êng ®­îc sö dông réng r·i trong ph¸t triÓn kinh tÕ còng nh­ trong qu©n sù. + VÒ mÆt kinh tÕ: Nã ®­îc dïng lµm quy ho¹ch ruéng ®Êt, ®iÒu tra thæ nh­ìng, thiÕt kÕ hÖ thèng t­íi tiªu ë vïng t­¬ng ®èi b»ng ph¼ng, chän vÞ trÝ ®Ëp n­íc thiÕt kÕ s¬ bé hÖ thèng ®Çu mèi c«ng tr×nh, x¸c ®Þnh diÖn tÝch vµ khèi l­îng hå chøa..., dïng ®Ó th¨m dß vµ quy ho¹ch tæng thÓ c¸c vïng kho¸ng s¶n, tiÕn hµnh kh¶o s¸t thiÕt kÕ c¸c tuyÕn giao th«ng, dïng ®Ó quy ho¹ch qu¶n lý c¸c lo¹i rõng, quy ho¹ch tæng thÓ viÖc x©y dùng thµnh phè, khu c«ng nghiÖp. + VÒ mÆt qu©n sù: Dïng ®Ó nghiªn cøu ®Þa h×nh, tæ chøc l­íi ho¶ lùc. ChØ huy qu©n ®éi t¸c chiÕn. ThiÕt kÕ vµ x©y dùng c¸c hÖ thèng phßng thñ , x©y dùng s©n bay, c¸c c«ng tr×nh vµ môc tiªu qu©n sù kh¸c. Sinh viªn NguyÔn §øc Toµn §å ¸n Tèt nghiÖp -4-
  6. Tr­êng §¹i Häc Má - §Þa chÊt Khoa tr¾c ®Þa - B¶n ®å ®Þa h×nh 1: 50.000, 1: 100.000 ®­îc sö dông trong nhiÒu ngµnh kinh tÕ quèc d©n. Dïng trong c«ng t¸c kh¶o s¸t s¬ bé trong ph¹m vi réng, trong quy ho¹ch l·nh thæ vµ tæ chøc c¸c vïng kinh tÕ träng ®iÓm; dïng nghiªn cøu vÒ mÆt ®Þa chÊt, thuû v¨n cña mét vïng réng lín. B¶n ®å 1: 100.000 cßn lµ c¬ së ®Þa lý ®Ó thµnh lËp c¸c b¶n ®å chuyªn ®Ò tû lÖ lín vµ trung b×nh nh­ b¶n ®å ®Þa chÊt, b¶n ®å thæ nh­ìng. Nh÷ng yªu cÇu c¬ b¶n cña néi dung c¸c B§§H ë nh÷ng d·y tû lÖ nµy lµ ph¶i thÓ hiÖn ch©n thùc, râ rµng, dÔ ®äc, cho phÐp ®Þnh h­íng nhanh chãng ë thùc ®Þa; c¸c yÕu tè biÓu thÞ trªn b¶n ®å ph¶i ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c ®¹t yªu cÇu quy ®Þnh cña quy ph¹m ®o vÏ vµ ký hiÖu B§§H tû lÖ t­¬ng øng, hiÖn hµnh. Møc ®é chi tiÕt cña néi dung b¶n ®å ph¶i phï hîp víi môc ®Ých sö dông vµ ®Æc ®iÓm cña khu vùc. 1.4. C¬ së to¸n häc cña b¶n ®å ®Þa h×nh. C¬ së to¸n häc cña b¶n ®å ®Þa h×nh bao gåm: tû lÖ, phÐp chiÕu, hÖ thèng to¹ ®é, c¬ së tr¾c ®Þa, sù ph©n m¶nh vµ bè côc cña b¶n ®å. 1.4.1. Tû lÖ. Tû lÖ cña b¶n ®å ®­îc x¸c ®Þnh møc ®é thu nhá cña bÒ mÆt tr¸i ®Êt khi biÓu thÞ lªn b¶n ®å. Nã lµ tû sè gi÷a chiÒu dµi mét ®o¹n th¼ng trªn b¶n ®å vµ chiÒu dµi thùc cña ®o¹n th¼ng ®ã ngoµi thùc ®Þa. Cã 3 h×nh thøc thÓ hiÖn tû lÖ trªn b¶n ®å: - Tû lÖ sè: VÝ dô: 1: 10.000 - Tû lÖ ch÷: VÝ dô: “1cm b¶n ®å b»ng 100m thùc ®Þa”. - Tû lÖ th­íc. Gåm th­íc tû lÖ xiªn vµ th­íc tû lÖ th¼ng. Trªn b¶n ®å ®Þa h×nh th­êng thÓ hiÖn c¶ 3 lo¹i tû lÖ trªn. VÒ hÖ thèng tû lÖ b¶n ®å ®Þa h×nh th× n­íc ta còng dïng c¸c d·y tû lÖ nh­ hÇu hÕt c¸c n­íc kh¸c trªn thÕ giíi, gåm c¸c tû lÖ: 1: 200, 1: 1.000, 1: 2.000, 1: 5.000, 1: 10.000, 1: 25.000, 1: 100.000 vµ tû lÖ nhá h¬n. Tû lÖ cña b¶n ®å ®Þa h×nh chñ yÕu ®­îc x¸c ®Þnh tuú thuéc vµo môc ®Ých sö dông b¶n ®å vµ ®Æc ®iÓm khu ®o. Yªu cÇu thiÕt kÕ quy ho¹ch cµng chi tiÕt , ®Þa h×nh, ®Þa vËt hay c¸c c«ng tr×nh cÇn x©y dùng cµng phøc t¹p th× yªu cÇu tû lÖ cña b¶n ®å cµng lín. 1.4.2. PhÐp chiÕu. PhÐp chiÕu b¶n ®å lµ mét quy luËt to¸n häc cña sù biÓu thÞ bÒ mÆt Elippxoid ( hoÆc mÆt cÇu) cña tr¸i ®Êt trªn bÒ mÆt ph¼ng. Sinh viªn NguyÔn §øc Toµn §å ¸n Tèt nghiÖp -5-
  7. Tr­êng §¹i Häc Má - §Þa chÊt Khoa tr¾c ®Þa Trong thùc tÕ cã rÊt nhiÒu phÐp chiÕu kh¸c nhau vµ ®­îc ph©n thµnh nhiÒu lo¹i nh­: phÐp chiÕu ®ång gãc, phÐp chiÕu ®ång diÖn tÝch, phÐp chiÕu tù do,... HoÆc phÐp chiÕu h×nh nãn, phÐp chiÕu h×nh trô,... Mçi lo¹i phÐp chiÕu chØ phï hîp cho tõng ®Æc ®iÓm l·nh thæ cña mçi quèc gia vµ tuú thuéc vµo lo¹i b¶n ®å mµ ta cÇn thµnh lËp. B¶n ®å ®Þa h×nh n­íc ta ®­îc thµnh lËp trªn mÆt ph¼ng chiÕu h×nh Gauss - Kriuger. PhÐp chiÕu Gauss - Kriuger lµ phÐp chiÕu h×nh trô ngang ®ång gãc, lÊy h×nh chiÕu kinh tuyÕn gi÷a mói lµm trôc X vµ lÊy h×nh chiÕu cña xÝch ®¹o lµm trôc Y. Nã øng dông cho tõng mói chiÕu 60 hoÆc 30 cña mÆt ph¼ng Elippxoid. PhÐp chiÕu Gauss ®­îc dïng ®Ó thµnh lËp b¶n ®å ®Þa h×nh cã tû lÖ tõ 1: 50.000 ®Õn lín h¬n. Trong ®ã ®èi víi c¸c b¶n ®å cã tû lÖ  1: 25.000 th× dïng mói chiÕu 60 cßn ®èi víi c¸c b¶n ®å tû lÖ  1: 10.000 th× sö dông mói chiÕu 30 ®Ó tÝnh to¹ ®é cho c¸c ®iÓm khèng chÕ tr¾c ®Þa. Trªn b¶n ®å ®Þa h×nh, sù biÓu hiÖn cña phÐp chiÕu chÝnh lµ m¹ng l­íi c¸c ®­êng kinh tuyÕn, vÜ tuyÕn. 1.4.3. HÖ thèng to¹ ®é. C¸c hÖ thèng to¹ ®é th­êng dïng trong tr¾c ®Þa bao gåm: HÖ to¹ ®é ®Þa lý, hÖ to¹ ®é vu«ng gãc Gauss - Kriuger, hÖ to¹ ®é vu«ng gãc quy ­íc, hÖ to¹ ®é cùc vµ ®é cao. HÖ thèng to¹ ®é trªn b¶n ®å ®­îc biÓu thÞ b»ng m¹ng l­íi to¹ ®é ®­îc dùng theo phÐp chiÕu cña b¶n ®å. HÖ thèng m¹ng l­íi to¹ ®é lµ c¬ së ®Ó thµnh lËp c¸c b¶n ®å vµ ®Ó tiÕn hµnh nh÷ng ®o ®¹c kh¸c nhau trªn b¶n ®å. B¶n ®å ®Þa h×nh ë n­íc ta ®­îc thµnh lËp trªn c¬ së phÐp chiÕu Gauss, hÖ to¹ ®é vµ ®é cao nhµ n­íc 1972. Tõ n¨m 2000 ®Õn nay, c¸c lo¹i b¶n ®å ®­îc chuyÓn vÒ hÖ to¹ ®é VN2000. 1.4.4. C¬ së tr¾c ®Þa. C¬ së tr¾c ®Þa ®Ó thµnh lËp b¶n ®å ®Þa h×nh bao gåm: a. KÝch th­íc Elipxoid. Tõ tr­íc ®Õn nay, n­íc ta sö dông kÝch th­íc Elipxoid krassovsky ®Ó sö lý c¸c kÕt qu¶ ®o ®¹c tr¾c ®Þa vµ ®Ó tÝnh phÐp chiÕu cña c¸c b¶n ®å ®Þa h×nh. Víi c¸c th«ng sè c¬ b¶n nh­ sau: B¸n trôc lín: a = 6378245m. Sinh viªn NguyÔn §øc Toµn §å ¸n Tèt nghiÖp -6-
  8. Tr­êng §¹i Häc Má - §Þa chÊt Khoa tr¾c ®Þa B¸n trôc bÐ: b = 6356863,01877m. §é dÑt thø nhÊt:  = 0,0033523299. HiÖn nay theo quyÕt ®Þnh cña Thñ t­íng chÝnh phñ sè: 83/2000/Q§ - TTg ngµy 12 th¸ng 7 n¨m 2000 th× kÓ tõ ngµy 12/8/2000 n­íc ta sö dông HÖ quy chiÕu vµ HÖ to¹ ®é quèc gia míi: VN-2000 thay thÕ HÖ quy chiÕu vµ hÖ to¹ ®é quèc gia Hµ Néi 1972. HÖ quy chiÕu vµ HÖ to¹ ®é quèc gia: VN-2000 cã c¸c tham sè chÝnh nh­ sau: a. Elipxoid quy chiÕu WGS- 84, cã; + B¸n trôc lín: a = 6378137,000m. + §é dÑt: f = 1/298,257223563. b. §iÓm gèc to¹ ®é quèc gia: §iÓm N00 t¹i khu«n viªn ViÖn nghiªn cøu §Þa chÝnh (Hµ Néi). c. L­íi to¹ ®é ph¼ng c¬ b¶n: L­íi chiÕu h×nh trô ngang ®ång gãc uTm quèc tÕ. d. Chia mói vµ ph©n m¶nh hÖ thèng b¶n ®å c¬ b¶n: Theo hÖ thèng l­íi chiÕu utm quèc tÕ, danh ph¸p tê b¶n ®å theo hÖ thèng hiÖn hµnh cã chó thÝch danh ph¸p UTM quèc tÕ. b. L­íi khèng chÕ c¬ b¶n nhµ n­íc. - L­íi tam gi¸c vµ ®­êng truyÒn h¹ng I,II,III,IV. - L­íi ®é cao h¹ng: I, II, III, IV. c. L­íi khèng chÕ c¬ së (l­íi t¨ng dµy). - L­íi gi¶i tÝch vµ ®­êng truyÒn cÊp 1,2. - L­íi ®é cao kü thuËt. d. L­íi khèng chÕ ®o vÏ. - L­íi tam gi¸c nhá, ®­êng truyÒn kinh vÜ vµ giao héi mÆt ph¼ng. - L­íi ®é cao kinh vÜ, ®é cao l­îng gi¸c. 1.4.5. Sù ph©n m¶nh vµ ®¸nh sè b¶n ®å ®Þa h×nh. B¶n ®å ®Þa h×nh ®­îc thµnh lËp trªn tõng vïng réng lín vµ phñ kh¾p toµn quèc nªn tiÖn cho viÖc ®o vÏ, qu¶n lý vµ sö dông cÇn ph¶i ph©n m¶nh vµ ®¸nh sè m¶nh. Sù ph©n m¶nh vµ ®¸nh sè b¶n ®å lµ dùa vµo mét hÖ thèng ký hiÖu riªng biÖt ®èi víi tõng khu vùc, cho tõng lo¹i tû lÖ vµ tõng m¶nh b¶n ®å. Ký hiÖu riªng cña mçi m¶nh b¶n ®å gäi lµ danh ph¸p (sè hiÖu) cña m¶nh b¶n ®å ®ã. Sinh viªn NguyÔn §øc Toµn §å ¸n Tèt nghiÖp -7-
  9. Tr­êng §¹i Häc Má - §Þa chÊt Khoa tr¾c ®Þa C¬ së cña sù ph©n m¶nh vµ ®¸nh sè c¸c b¶n ®å ®Þa h×nh lµ dùa theo c¸c ®­êng kinh tuyÕn vµ c¸c ®­êng vÜ tuyÕn. Tr­íc hÕt lµ sù ph©n m¶nh vµ ®¸nh sè vµ ®¸nh sè b¶n ®å ®Þa h×nh 1:1.000.000, sau ®ã c¸c b¶n ®å ®Þa h×nh cã tû lÖ lín h¬n sÏ ®­îc ph©n m¶nh vµ ®¸nh sè dùa trªn c¬ së cña sù ph©n m¶nh vµ ®¸nh sè cña b¶n ®å ®Þa h×nh 1:1.000.000. a. Sù ph©n m¶nh vµ ®¸nh sè cña b¶n ®å ®Þa h×nh 1:1.000.000. C¸c b¶n ®å ®Þa h×nh 1: 1.000.000 ®­îc ph©n m¶nh vµ ®¸nh sè thèng nhÊt trªn toµn thÕ giíi. Theo c¸c kinh tuyÕn c¸ch nhau 1 kinh sai  = 60, ng­êi ta chia bÒ mÆt tr¸i ®Êt ra c¸c mói 60 vµ ®­îc ®¸nh dÊu lÇn l­ît b»ng ch÷ sè ¶ RËp tõ 1 ®Õn 60 b¾t ®Çu tõ kinh tuyÕn 1800 theo chiÒu ng­îc kim ®ång hå (tõ T©y sang §«ng). MÆt kh¸c theo c¸c vÜ tuyÕn kh¸c nhau 1 vÜ sai  = 40 chia bÒ mÆt tr¸i ®Êt thµnh c¸c ®ai 40 b¾t ®Çu tõ xÝch ®¹o vÒ hai cùc. C¸c ®ai ®­îc ®¸nh dÊu lÇn l­ît b»ng ch÷ c¸i La tinh tõ A ®Õn V. Nh­ vËy bÒ mÆt tr¸i ®Êt ®­îc chia ra thµnh c¸c h×n h thang cã kÝch th­íc 40 x 60. Mçi h×nh thanh nh­ vËy nã biÓu thÞ chän vÑn 1 m¶nh b¶n ®å ®Þa h×nh 1:1.000.000. Danh ph¸p cña tê b¶n ®å nµy lµ sù biÓu thÞ gi÷a ch÷ c¸i tªn ®ai víi dÊu hiÖu cña mói chia nh­ trªn. VÝ dô: Danh ph¸p cña tê b¶n ®å 1: 1.000.000 lµ F- 48. b. Sù ph©n m¶nh ®¸nh sè cña b¶n ®å ®Þa h×nh1:1.000.000. M¶nh b¶n ®å 1: 1.000.000 chia thµnh 12 hµng x 12 cét theo kinh ®é vµ vÜ ®é, ®­îc 144 m¶nh tû lÖ 1: 100.000, ®¸nh dÊu b»ng c¸c ch÷ sè ¶ RËp tõ 1  144 lÇn l­ît tõ tr¸i sang ph¶i, tõ trªn xuèng d­íi. Danh ph¸p cña m¶nh 1: 100.000 bao gåm danh ph¸p m¶nh 1: 1.000.000 kÌm theo sè thø tù cña m¶nh chia ®ã. VÝ dô: F –48-23 B¶n ®å 1:100.000 lµ c¬ së ®Ó ph©n chia vµ ®¸nh sè c¸c b¶n ®å tû lÖ lín h¬n. c. Ph©n m¶nh, ®¸nh sè b¶n ®å ®Þa h×nh 1: 50.000. Chia m¶nh 1: 100.000 thµnh 4 m¶nh tû lÖ 1: 50.000 vµ ®­îc ®¸nh dÊu b»ng ch÷ c¸i A,B,C,D theo nguyªn t¾c nh­ trªn. Danh ph¸p cña m¶nh 1: 50.000 bao gåm danh ph¸p m¶nh 1:100.000cïng víi dÊu hiÖu ch÷ c¸i m¶nh 1: 50.000 ®ã. VÝ dô: F- 48 - 23- A d. Ph©n m¶nh ®¸nh sè b¶n ®å 1: 25.000. Sinh viªn NguyÔn §øc Toµn §å ¸n Tèt nghiÖp -8-
  10. Tr­êng §¹i Häc Má - §Þa chÊt Khoa tr¾c ®Þa Chia m¶nh 1: 50.000 thµnh 4 phÇn sÏ nhËn ®­îc 4 m¶nh tû lÖ 1: 25.000 vµ ®­îc ®¸nh dÊu b»ng ch÷ viÕt th­êng a, b, c,d. Danh ph¸p cña m¶nh 1: 25.000 lµ danh ph¸p cña m¶nh 1: 50.000 ghÐp víi dÊu hiÖu ®· ®¸nh dÊu m¶nh 1: 25.000 t­¬ng øng. VÝ dô: F- 48-23-A- b. e. Ph©n m¶nh ®¸nh sè b¶n ®å 1: 10.000. Chia m¶nh 1: 25.000 thµnh 4 m¶nh tû lÖ 1:10.000 vµ ®¸nh sè 1,2,3,4. Danh ph¸p cña m¶nh 1: 10.000 gåm danh ph¸p m¶nh 1: 25.000 ghÐp víi sè thø tù cña m¶nh1: 10.000 t­¬ng øng. VÝ dô: F - 48 - 23 - A - b - 1. g. Ph©n m¶nh ®¸nh sè b¶n ®å 1: 5.000. M¶nh b¶n ®å 1: 5.000 ®­îc chi thµnh m¶nh b¶n ®å 1:100.000 theo vÜ ®é lµ 16 hµng vµ theo kinh ®é lµ 24 cét thµnh 384 m¶nh tû lÖ 1: 5000, ®­îc ®¸nh sè theo thø tù tõ tr¸i qua ph¶i tõ trªn xuèng d­íi b¾t ®Çu tõ 1  384. Danh ph¸p cña m¶nh b¶n ®å 1: 5000 bao gåm danh ph¸p cña m¶nh 1: 100.000 ®em chia, cïng víi sè thø tù cña m¶nh chia 1: 5.000 ®­îc ®Ó trong ngoÆc ®¬n. VÝ dô: F-48-23-(384). h. Ph©n m¶nh ®¸nh sè b¶n ®å 1: 2000. Chia m¶nh b¶n ®å 1: 5000 thµnh 3 hµng x 2 cét ®­îc 6 m¶nh tû lÖ 1: 2.000, c¸c m¶nh chia ®­îc ®¸nh dÊu b»ng c¸c ch÷ th­êng: a,b,c,d,e,f. Danh ph¸p m¶nh 1: 2.000 gåm danh ph¸p cña m¶nh 1: 5000 kÌm theo dÊu hiÖu cña m¶nh chia t­¬ng øng. Trong ®ã sè thø tù cña m¶nh 1: 5000 vµ dÊu hiÖu cña m¶nh chia 1: 2000 ®­îc cïng ®Ó trong dÊu ngoÆc ®¬n. VÝ dô: F-48-23-(384-a). - C¸c b¶n ®å tû lÖ lín h¬n ®­îc chia theo l­íi « vu«ng. 1.4.6. Bè côc cña b¶n ®å. Bao gåm sù tr×nh bµy khung, c¸c néi dung trong vµ ngoµi khung, sù ®Þnh h­íng cña b¶n ®å ®ã vµ c¸ch bè trÝ l·nh thæ trong khung. Khung b¶n ®å bao gåm khung trong vµ khung ngoµi. Khung trong cña b¶n ®å ®Þa h×nh ®­îc t¹o bëi hai kinh tuyÕn biªn vµ 2 vÜ tuyÕn biªn. T¹i 4 gãc khung trong ghi râ to¹ ®é ®Þa lý  ,  . Ngoµi ra cßn cã khung ®é phót n»m c¸ch khung trong vÒ phÝa ngoµi 0,6mm (®èi víi b¶n ®å 1: 10.000  1: 25.000). Sinh viªn NguyÔn §øc Toµn §å ¸n Tèt nghiÖp -9-
  11. Tr­êng §¹i Häc Má - §Þa chÊt Khoa tr¾c ®Þa Bªn trong khung trong cña b¶n ®å lµ sù thÓ hiÖn c¸c phÇn tö néi dung b¶n ®å vµ m¹ng l­íi to¹ ®é vu«ng gãc. C¸c néi dung tr×nh bµy bªn ngoµi khung b¶n ®å bao gåm: Danh ph¸p, tªn m¶nh, tªn khu vùc ®o vÏ, ghi chó tû lÖ, gi¶i thÝch ký hiÖu... 1.5 Néi dung cña b¶n ®å ®Þa h×nh. C¸c néi dung c¬ b¶n cÇn thÓ hiÖn trªn b¶n ®å ®Þa h×nh bao gåm c¸c yÕu tè sau: - §iÓm khèng chÕ tr¾c ®Þa. - §iÓm d©n c­. - C¸c ®èi t­îng kinh tÕ, v¨n ho¸, x· héi. - §­êng giao th«ng vµ c¸c thiÕt bÞ phô thuéc. - Thuû hÖ vµ c¸c c«ng tr×nh phô thuéc. - D¸ng ®Êt vµ chÊt ®Êt. - Líp phñ thùc vËt. - Ranh giíi hµnh chÝnh - chÝnh trÞ. - §Þa danh vµ c¸c ghi chó hµnh chÝnh kh¸c. TÊt c¶ c¸c ®èi t­îng nãi trªn ®­îc thÓ hiÖn trªn B§§H víi ®é chi tiÕt cao vµ ®­îc ghi chó vÒ c¸c ®Æc tr­ng sè l­îng, chÊt l­îng. Ngoµi ra khi sö dông B§§H th× viÖc ®Þnh h­íng cã ý nghÜa quan träng. Do vËy c¸c vËt ®Þnh h­íng còng lµ yÕu tè tÊt yÕu cña néi dung b¶n ®å ®Þa h×nh.  §Þa vËt ®Þnh h­íng: Lµ ®Þa vËt dÔ dµng nhËn biÕt ngoµi thùc ®Þa, nã cho phÐp x¸c ®Þnh ®­îc vÞ trÝ nhanh chãng vµ x¸c ®Þnh trªn b¶n ®å. C¸c vËt ®Þnh h­íng cã thÓ lµ: toµ nhµ cao tÇng, nhµ thê, c©y ®éc lËp, ng· t­ ®­êng...  §iÓm khèng chÕ tr¾c ®Þa. §èi víi b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ 1: 10.000 vµ lín h¬n th× nãi chung c¸c ®iÓm khèng chÕ tr¾c ®Þa cã tr«n mèc cè ®Þnh ph¶i biÓu thÞ lªn b¶n ®å. Trªn c¸c b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ 1: 25.000 ®Õn 1: 100.000 biÓu thÞ c¸c ®iÓm cña m¹ng l­íi tr¾c ®Þa nhµ n­íc h¹ng I,II,III,IV, c¸c ®iÓm truyÒn kinh vÜ vµ ®iÓm thuû chuÈn.  §iÓm d©n c­. D©n c­ lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quan träng nhÊt cña b¶n ®å ®Þa h×nh. Khi thÓ hiÖn c¸c ®iÓm d©n c­ trªn b¶n ®å ®Þa h×nh ph¶i gi÷ ®­îc ®Æc ®iÓm ®Æc tr­ng cña chóng vÒ quy ho¹ch vµ cÊu tróc. Sinh viªn NguyÔn §øc Toµn §å ¸n Tèt nghiÖp - 10 -
  12. Tr­êng §¹i Häc Má - §Þa chÊt Khoa tr¾c ®Þa B¶n ®å tû lÖ cµng lín th× sù biÓu thÞ c¸c ®iÓm d©n c­ cµng chi tiÕt. C¸c ®iÓm d©n c­ ®­îc ®Æc tr­ng bëi kiÓu c­ tró, sè ng­êi vµ ý nghÜa hµnh chÝnh, chÝnh trÞ cña nã, nh­: c¸c thµnh phè, c¸c kiÓu d©n c­ thµnh phè, kiÓu d©n c­ n«ng th«n. KiÓu d©n c­ ®­îc thÓ hiÖn trªn b¶n ®å ®Þa h×nh b»ng kiÓu ghi chó tªn cña nã. Trªn b¶n ®å tû lÖ 1: 10.000 vµ 1: 25.000 c¸c ®iÓm d©n c­ ®­îc biÓu thÞ b»ng ký hiÖu quy ­íc ®èi víi c¸c ng«i nhµ vµ c¸c vËt kiÕn tróc riªng biÖt, nh­ trong ®ã ®· cã sù lùa chän nhÊt ®Þnh.  C¸c ®èi t­îng kinh tÕ, v¨n ho¸ x· héi. C¸c c«ng tr×nh c«ng céng ph¶i biÓu thÞ tÝnh chÊt kinh tÕ, v¨n ho¸ x· héi cña chóng nh­: nhµ m¸y, ubnd, nhµ thê, chïa, b­u ®iÖn, nghÜa trang, t­îng ®µi, tr­êng häc, bÖnh viÖn, c¸c ®­êng d©y ®iÖn cao thÕ - h¹ thÕ, ®­êng d©y th«ng tin v.v. Nãi chung c¸c ®èi t­îng kinh tÕ, v¨n ho¸ x· héi khi biÓu thÞ ph¶i cã sù lùa chän tuú theo tû lÖ b¶n ®å; ­u tiªn biÓu thÞ c¸c ®èi t­îng cã ý nghÜa lÞch sö, v¨n ho¸ hoÆc ý nghÜa ph­¬ng vÞ. Ghi chó chiÒu cao cho c¸c ®èi t­îng cao tõ 15m trë lªn vµ ghi chó tªn riªng nÕu cã.  §­êng giao th«ng vµ c¸c tthiÕt bÞ phô thuéc. HÖ giao th«ng bao gåm c¸c lo¹i: §­êng s¾t, ®­êng «t«, ®­êng ®Êt, ®­êng mßn, ®­êng bê ruéng vµ c¸c s©n bay, bÕn tµu thuyÒn vµ bÕn ®ß... C¸c thiÕt bÞ phô thuéc gåm c¸c lo¹i cÇu, cèng b¾c qua ®­êng. C¸c cÇu «t« qua ®­îc ®Òu ph¶i ghi chó vËt liÖu lµm cÇu, träng t¶i cÇu, chiÒu dµi, chiÒu réng. Ghi chó ®Çy ®ñ tªn riªng nÕu cã. Trªn c¸c b¶n ®å tû lÖ 1: 10.000 lín h¬n ph¶i biÓu thÞ tÊt c¶ m¹ng l­íi giao th«ng vµ c¸c ®èi t­îng liªn quan. Trªn c¸c b¶n ®å tû lÖ 1: 25.000 vµ nhá h¬n th× sù biÓu thÞ hÖ thèng ®­êng giao th«ng cã sù chän läc lÊy bá vµ kh¸i qu¸t cao h¬n. ¦u tiªn chän läc theo ý nghÜa cña tõng con ®­êng. Khi biÓu thÞ hÖ thèng giao th«ng cÇn l­u ý ®Õn c¸c cÊp ®­êng, c¸c ®o¹n ®­êng ®¾p cao, xÎ s©u, cÇu cèng, biÓn chØ ®­êng, cét c©y sè... §èi víi ®­êng s¾t khi biÓu thÞ cÇn ph©n lo¹i ®é réng ®­êng ray vµ l­u ý ®Õn c¸c ®èi t­îng liªn quan nh­: nhµ ga, nhµ tuÇn phßng... §èi víi ®­êng « t« cÇn thÓ hiÖn chÊt liÖu r¶i mÆt, ®é réng lßng ®­êng vµ tªn ®­êng b»ng ghi chó. Sinh viªn NguyÔn §øc Toµn §å ¸n Tèt nghiÖp - 11 -
  13. Tr­êng §¹i Häc Má - §Þa chÊt Khoa tr¾c ®Þa  Thuû hÖ vµ c¸c c«ng tr×nh phô thuéc. C¸c yÕu tè thuû hÖ ®­îc biÓu thÞ chi tiÕt trªn b¶n ®å ®Þa h×nh, gåm ®­êng bÒ vµ ®­êng mÐp n­íc cña biÓn, hå, s«ng ngßi, kªnh, m­¬ng, r¹ch... Khi biÓu thÞ cÇn t¸ch biÖt ®­êng bê vµ ®­êng mÐp n­íc. Tuú theo tû lÖ cña b¶n ®å vµ ®é réng cña s«ng, hå, kªnh, m­¬ng... mµ ta thÓ hiÖn nã b»ng nÐt ®«i hay nÐt ®¬n. Trªn b¶n ®å biÓu thÞ c¸c con s«ng cã chiÒu dµi 1cm trë lªn. §é réng cña s«ng ®­îc tÝnh b»ng mÐt vµ ®­îc biÓu thÞ b»ng ghi chó. Ph¶i x¸c ®Þnh biÓu thÞ chÊt liÖu ®¸y, h­íng n­íc ch¶y. Ngoµi c¸c yÕu tè thuû hÖ chÝnh nªu trªn, trªn b¶n ®å ®Þa h×nh cßn thÓ hiÖn c¸c nguån n­íc tù nhiªn vµ nh©n t¹o nh­ giÕng n­íc, m¹ch n­íc... vµ c¸c ®èi t­îng liªn quan nh­: m¸ng dÉn n­íc, tr¹m b¬m, cèng, c¸c lo¹i ®ª, ®Ëp...  D¸ng ®Êt vµ chÊt ®Êt. §Þa h×nh ®­îc thÓ hiÖn lªn b¶n ®å b»ng ®­êng b×nh ®é. Nh÷ng yÕu tè d¸ng ®Êt vµ ®­êng b×nh ®é kh«ng thÓ hiÖn ®­îc th× thÓ hiÖn b»ng c¸c ký hiÖu riªng vµ ghi chó. T¹i nh÷ng ®iÓm ®Æc tr­ng cña ®Þa h×nh ®Þa vËt nh­: ®Ønh nói, yªn ngùa, lßng ch¶o, ng· ba ®­êng, ch©n vËt ®Þnh h­íng...cÇn ph¶i ghi chó ®iÓm ®é cao ®Ó t¨ng c­êng cho biÓu thÞ ®Þa h×nh. ë nh÷ng n¬i ®Þa h×nh phøc t¹p nÕu ®­êng b×nh ®é c¬ b¶n kh«ng ®ñ m« t¶ th× cã thÓ sö dông c¸c lo¹i ®­êng b×nh ®é nöa kho¶ng cao ®Òu, b×nh ®é phô, b×nh ®é vÏ nh¸p vµ ký hiÖu ®Þa h×nh kh¸c. VÒ lo¹i ®Êt vµ chÊt ®Êt trªn B§§H ®­îc biÓu thÞ theo tr¹ng th¸i bÒ mÆt vµ ph©n ra c¸c lo¹i: ®¸, sái, c¸t, bïn, sÐt. Cßn c¸c yÕu tè kh¸c biÓu thÞ theo yªu cÇu cô thÓ.  Thùc vËt. §èi víi th¶m thùc vËt cÇn ®iÒu tra biÓu thÞ lo¹i rõng, c©y c«ng nghiÖp, c©y n«ng nghiÖp, rau, hoa mµu, c¸c lo¹i cá...C©y vµ côm c©y ®éc lËp ph¶i ®o ®é cao, ®­êng kÝnh th©n c©y vµ biÓu thÞ vµ biÓu thÞ ®Çy ®ñ ë c¸c tû lÖ b¶n ®å. Danh giíi cña c¸c khu thùc phñ ®­îc biÓu thÞ b»ng c¸c ®­êng chÊm, ë diÖn tÝch bªn trong ®­êng viÒn th× vÏ c¸c ký hiÖu quy ­íc ®Æc tr­ng cho tõng lo¹i thùc vËt. Khi biªn vÏ thùc vËt ph¶i tiÕn hµnh lùa chän vµ kh¸i qu¸t; viÖc chän läc Sinh viªn NguyÔn §øc Toµn §å ¸n Tèt nghiÖp - 12 -
  14. Tr­êng §¹i Häc Má - §Þa chÊt Khoa tr¾c ®Þa th­êng dùa theo tiªu chuÈn kÝch th­íc vµ diÖn tÝch nhá nhÊt cña c¸c ®­êng viÒn ®­îc thÓ hiÖn trªn b¶n ®å.  Ranh giíi. Trªn c¸c b¶n ®å ®Þa h×nh khi thÓ hiÖn ®Þa giíi hµnh chÝnh th× ngoµi ®­êng biªn giíi quèc gia cßn ph¶i biÓu thÞ ®Þa giíi cña c¸c cÊp hµnh chÝnh. C¸c ®­êng ranh giíi ph©n chia hµnh chÝnh ®ßi hái ph¶i thÓ hiÖn râ rµng chÝnh x¸c theo hå s¬ ®Þa giíi hµnh chÝnh ( theo c¸c tµi liÖu chÝnh thøc cña nhµ n­íc). C¸c mèc ®Þa giíi khi ®o vÏ ph¶i x¸c ®Þnh chÝnh x¸c vµ vÏ ®óng vÞ trÝ. §­êng ranh giíi hµnh chÝnh cÊp cao ®­îc thay thÕ cho ®­êng ranh giíi hµnh chÝnh cÊp thÊp vµ ph¶i ®­îc khÐp kÝn. Ranh giíi thùc vËt vµ ranh giíi c¸c ®Þa vËt kh¸c ph©n ra lo¹i chÝnh x¸c vµ kh«ng chÝnh x¸c. ThÓ hiÖn b»ng ký hiÖu t­¬ng øng.  §Þa danh vµ c¸c ghi chó kh¸c. Tªn gäi vïng d©n c­ ph¶i ®­îc ®iÒu tra t¹i UBND c¸c ®Þa ph­¬ng. Tªn s«ng, nói, c¸c di tÝch v¨n ho¸... ph¶i biÓu thÞ theo c¸ch gäi phæ th«ng, l©u ®êi cña nh©n d©n c¸c ®Þa ph­¬ng. Trªn b¶n ®å ®Þa h×nh, tÊt c¶ c¸c ghi chó b»ng ch÷ thay b»ng sè ph¶i theo mÉu ch÷ vµ kÝch cì tiªu chuÈn ®· quy ®Þnh. Kho¶ng c¸ch gi÷a ghi chó vµ ký hiÖu th­êng quy ®Þnh tõ 0,5mm ®Õn 1mm. Nãi chung, ®Æt ghi chó ë bªn ph¶i ký hiÖu, tr­êng hîp kh«ng ®ñ chç ®Ó ghi th× cã thÓ chän chç kh¸c nh­ng vÉn ph¶i râ rµng dÔ ®äc. TÊt c¶ c¸c ghi chó b»ng sè, ph©n sè ®Òu viÕt song song víi khung nam b¶n ®å ( trõ ghi chó sè nhµ tÇng, sè ®­êng b×nh ®é, sè ®­êng d©y, sè èng dÉn, sè ®­êng giao th«ng). Víi ®é réng, ®é s©u vµ chÊt ®¸y cña s«ng suèi th× ghi vµo bªn trong lßng s«ng däc theo ký hiÖu mòi tªn ®é réng ®Æt t¹i n¬i ®o, nÕu s«ng suèi ®ñ réng, c¸c tr­êng hîp kh¸c ®Æt song song víi khung Nam b¶n ®å. 1.6. ®é chÝnh x¸c cña b¶n ®å ®Þa h×nh. Trªn b¶n ®å ®Þa h×nh, chñ yÕu ®­îc thÓ hiÖn 3 néi dung c¬ b¶n lµ: VÞ trÝ c¸c ®iÓm khèng chÕ tr¾c ®Þa, vÞ trÝ c¸c th«ng tin vÒ néi dung cña ®iÓm ®Þa vËt, sù biÓu thÞ ®Þa h×nh b»ng ®­êng b×nh ®é vµ ®iÓm ghi chó ®é cao, ®iÓm ®Æc tr­ng ®Þa h×nh. §é chÝnh x¸c cña viÖc thÓ hiÖn 3 néi dung trªn sÏ quyÕt ®Þnh ®é chÝnh x¸c cña b¶n ®å ®Þa h×nh. Sinh viªn NguyÔn §øc Toµn §å ¸n Tèt nghiÖp - 13 -
  15. Tr­êng §¹i Häc Má - §Þa chÊt Khoa tr¾c ®Þa Quy ph¹m ®o vÏ b¶n ®å ®Þa h×nh quy ®Þnh: Sai sè giíi h¹n vÞ trÝ ®iÓm khèng chÕ mÆt ph¼ng cña l­íi khèng chÕ ®o vÏ sau b×nh sai so víi ®iÓm khèng chÕ tr¾c ®Þa cÊp cao gÇn nhÊt kh«ng v­ît qu¸ 0,2mm ë vïng quang ®·ng vµ 0,3mm ë vïng rËm r¹p ( tÝnh theo tû lÖ b¶n ®å). Sai sè giíi h¹n cña ®iÓm khèng chÕ ®é cao ®o vÏ sau b×nh sai so víi ®é cao cña mèc ®é cao gÇn nhÊt kh«ng v­ît qu¸ 1/5 kho¶ng cao ®Òu c¬ b¶n ë vïng ®ång b»ng vµ 1/3 kho¶ng cao ®Òu c¬ b¶n ë vïng nói. §é chÝnh x¸c vÞ trÝ mÆt b»ng c¸c ®iÓm ®Þa vËt ®­îc ®Æc tr­ng bëi sai sè trung b×nh vÞ trÝ ®iÓm cña chóng so víi ®iÓm khèng chÕ ®o vÏ gÇn nhÊt (®iÓm khèng chÕ mÆt ph¼ng). Ng­êi ta th­êng quy ®Þnh sai sè nµy kh«ng lín qu¸ 0,5mm trªn b¶n ®å víi c¸c ®Þa vËt chñ yÕu, râ nÐt hoÆc ®èi víi khi thµnh lËp b¶n ®å ë vïng ®ång b»ng, vïng ®åi. Sai sè nµy kh«ng v­ît qu¸ 0,7mm trªn b¶n ®å ®èi víi c¸c ®Þa vËt thø yÕu, cã ®­êng viÒn kh«ng râ rµng hoÆc lµ ®èi víi khi thµnh lËp b¶n ®å ë vïng nói, vïng cao. VÒ ®é chÝnh x¸c biÓu thÞ d¸ng ®Êt th× sai sè trung b×nh vÒ ®é cao cña ®­êng b×nh ®é, ®é cao cña ®iÓm ®Æc tr­ng ®Þa h×nh vµ ®iÓm ghi chó ®é cao biÓu thÞ trªn b¶n ®å so víi ®é cao ®iÓm khèng chÕ ®o vÏ gÇn nhÊt (®iÓm khèng chÕ ®é cao) kh«ng v­ît qu¸ quy ®Þnh trong quy ph¹m thµnh lËp b¶n ®å). Sai sè trung b×nh vÒ ®é cao ®­êng b×nh ®é Kho¶ng (kho¶ng cao ®Òu) cao ®Òu (m) 1/500 1/1000 1/2000 1/5000 1/10.000 1/25.000 0,25 1/4 1/4 - - - - 0,50 1/4 1/4 1/4 1/4 1/3 - 1,00 1/4 1/4 1/4 1/4 1/4 - 2,50 - - - - 1/3 1/3 5,00 - - - - - 1/2 10,00 - - - - - 1/2 §èi víi c¸c khu vùc Èn khuÊt, ®Çm lÇy... c¸c sai sè ®Òu biÓu thÞ d¸ng ®Êt nãi trªn ®­îc phÐp t¨ng lªn 1,5 lÇn. Sinh viªn NguyÔn §øc Toµn §å ¸n Tèt nghiÖp - 14 -
  16. Tr­êng §¹i Häc Má - §Þa chÊt Khoa tr¾c ®Þa Ch­¬ng 2 C¸c ph­¬ng ph¸p thµnh lËp b¶n ®å ®Þa h×nh 2.1 C¸c ph­¬ng ph¸p thµnh lËp b¶n ®å ®Þa h×nh 2.1.1 §o trùc tiÕp ngoµi thùc ®Þa. a. Ph­¬ng ph¸p ®o vÏ bµn ®¹c. §­îc ¸p dông ë khu vùc kh«ng lín, b»ng ph¼ng, cã ®é dèc d­íi 60 hoÆc khi kh«ng cã tµi liÖu bay chôp. ChuyÓn tÊt c¶ c¸c ®iÓm khèng chÕ lªn mÆt v¸n ( giÊy båi trªn nÒn cøng b»ng b¶n kÏm, gç hoÆc nh«m) sau ®ã tiÕn hµnh ®o vÏ. §o chi tiÕt trªn tr¹m m¸y ®­îc tiÕn hµnh b»ng ph­¬ng ph¸p cùc. Khi ®é dèc nhá h¬n 30 cã thÓ dïng m¸y thuû chuÈn hoÆc tia ng¾m ngang cña m¸y bµn ®¹c ®o ®é cao cña ®iÓm mia chi tiÕt. Khi ®o vÏ chi tiÕt ph¶i x¸c ®Þnh vµ ®­a lªn b¶n vÏ ®é cao c¸c ®iÓm ®Æc tr­ng cña ®Þa h×nh. Trªn c¬ së ®é cao cña c¸c ®iÓm mia chi tiÕt vÏ ®­êng b×nh ®é ngay t¹i thùc ®Þa.  NhËn xÐt ­u nh­îc ®iÓm cña ph­¬ng ph¸p: - ¦u ®iÓm: Thao t¸c ®o vÏ ®¬n gi¶n, c¸c ®iÓm nèi Ýt bÞ nhÇm lÉn, cã thÓ kiÕm tra sai sãt trùc tiÕp, gi¶m bít khèi l­îng c«ng t¸c tÝnh to¸n... - Nh­îc ®iÓm: ChÞu ¶nh h­ëng cña yÕu tè thêi tiÕt, dÔ bÞ h­ háng nÕu b¶o qu¶n b¶n vÏ kh«ng tèt, c«ng t¸c l­u tr÷ b¶n vÏ gÆp nhiÒu khã kh¨n, thêi gian ngoµi trêi chiÕm 80%, ®é chÝnh x¸c kh«ng cao chØ cho phÐp ®o ë khu vùc nhá. b. Ph­¬ng ph¸p ®o vÏ toµn ®¹c. Th­êng ®­îc sö dông ®Ó ®o vÏ ë khu vùc kh«ng lín, cã ®é dèc lín h¬n 60, c©y cèi rËm r¹p, hoÆc tr­êng hîp chØ ®o vÏ d¸ng ®Êt ë khu vùc ®· x©y dùng vµ khu vùc cã d¹ng dµi hÑp mµ c¸c ph­¬ng ph¸p kh¸c sö dông kh«ng kinh tÕ. M¸y ®­îc sö dông ®o vÏ lµ m¸y toµn ®¹c ®iÖn tö hoÆc m¸y kinh vÜ. C¸c sè liÖu ®o gãc, c¹nh ®­îc ghi vµo sæ ®o vµ vÏ s¬ ho¹ c¸c ®iÓm chi tiÕt, kÌm theo. Trªn s¬ ®å thÓ hiÖn c¸c ®iÓm ®Þnh h­íng, ®iÓm mia ®Æc tr­ng ®Þa h×nh vµ c¸c ghi chó cÇn thiÕt kh¸c. Tû lÖ s¬ ®å xÊp xØ b»ng tû lÖ b¶n ®å ®o vÏ. ViÖc tÝnh to¸n vµ chuyÓn nèi c¸c ®iÓm chi tiÕt lªn v¸n vÏ thùc hiÖn ë trong phßng. HiÖn nay víi sù ph¸t triÓn cña c«ng nghÖ m¸y tÝnh kÕt hîp sù hç trî cña mét sè phÇn mÒm th× viÖc ¸p dông ph­¬ng ph¸p nµy sÏ gi¶m bít khèi l­îng c«ng t¸c néi nghiÖp. B»ng c¸ch ®­a c¸c sè liÖu ®­îc ®o trùc tiÕp tõ ngo¹i nghiÖp b»ng c¸c m¸y kinh vÜ th«ng th­êng, m¸y toµn ®¹c ®iÖn tö hoÆc c«ng nghÖ ®o GPS ®éng. Sinh viªn NguyÔn §øc Toµn §å ¸n Tèt nghiÖp - 15 -
  17. Tr­êng §¹i Häc Má - §Þa chÊt Khoa tr¾c ®Þa Sau ®ã chóng ta trót sè liÖu vµo m¸y theo to¹ ®é hoÆc filedbook vµ tiÕn hµnh nèi ®iÓm cã sù hç trî cña b¶ng s¬ ho¹. Thµnh lËp b¶n ®å cã sù hç trî cña m¸y tÝnh còng ph¶i dùa trªn ph­¬ng ph¸p truyÒn thèng hay nãi c¸ch kh¸c s¶n xuÊt b¶n ®å cã sù trî gióp cña m¸y tÝnh lµ sù kÕt hîp nhÞp nhµng gi÷a ph­¬ng ph¸p truyÒn thèng vµ ph­¬ng ph¸p hiÖn ®¹i.  NhËn xÐt ­u nh­îc ®iÓm cña ph­¬ng ph¸p. - ¦u ®iÓm: §¹t ®­îc ®é chÝnh x¸c cao, thuËn lîi cho khu vùc thµnh lËp nhá, vïng cÇn thµnh lËp cã ®Þa vËt phøc t¹p, che khuÊt nhiÒu, tËn dông sö dông ®­îc c¸c lo¹i m¸y mãc truyÒn thèng hiÖn cã. Chñ yÕu ¸p dông cho thµnh lËp b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ nhá vµ trung b×nh (1:25.000,1:10.0000 vµ thµnh lËp b¶n ®å ®Þa chÝnh. - Nh­îc ®iÓm: Tèn nhiÒu c«ng søc, thêi gian thi c«ng kÐo dµi, chÞu nhiÒu ¶nh h­ëng cña ®iÒu kiÖn ngo¹i c¶nh, kÐm hiÖu qu¶ kinh tÕ. ViÖc nèi c¸c ®iÓm chi tiÕt trong phßng theo s¬ ho¹ thùc ®Þa hay theo trÝ nhí cña ng­êi ®o vÏ rÊt dÔ bÞ nhÇm lÉn. §«i khi kh«ng thÓ thùc hiÖn ®­îc khi vïng cÇn thµnh lËp cã ®Þa h×nh phøc t¹p, khã kh¨n cho viÖc tiÕn hµnh ®o ®¹c t¹i thùc ®Þa. 2.1.2. Biªn tËp tõ b¶n ®å cã tû lÖ lín h¬n. Ph­¬ng ph¸p nµy ®­îc ¸p dông khi khu vùc cÇn thµnh lËp ®· cã b¶n ®å tû lÖ lín h¬n míi ®­îc thµnh lËp hoÆc míi hiÖu chØnh. Cã thÓ sö dông b¶n ®å míi ®­îc thµnh lËp c¸ch thêi ®iÓm triÓn khai c«ng t¸c thµnh lËp kho¶ng 2-3 n¨m ( tÝnh theo thêi ®iÓm th«ng tin cña b¶n ®å) song tr­íc khi sö dông ph¶i ®¸nh gi¸ møc ®é biÕn ®æi ë ngoµi thùc ®Þa so víi b¶n ®å. Néi dung trªn b¶n ®å tµi liÖu ®­îc coi lµ míi vµ chuÈn, ng­êi ta tiÕn hµnh x¸c ®Þnh sù kh¸c nhau gi÷a b¶n ®å cÇn thµnh lËp víi b¶n ®å tµi liÖu. YÕu tè nµo cã trªn b¶n ®å cÇn thµnh lËp mµ kh«ng cã trªn b¶n ®å tµi liÖu th× g¹ch bá trªn b¶n ®å cò, yÕu tè nµo thay ®æi vµ míi cã trªn b¶n ®å tµi liÖu mµ kh«ng cã trªn b¶n ®å cÇn thµnh lËp (b¶n ®å gèc) th× tiÕn hµnh chuyÓn vÏ lªn b¶n ®å gèc th«ng qua sù tæng qu¸t ho¸ néi dung b¶n ®å vµ theo quy ®Þnh trong quy ph¹m thµnh lËp b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ t­¬ng øng.  NhËn xÐt ­u nh­îc ®iÓm cña ph­¬ng ph¸p. - ¦u ®iÓm: C«ng t¸c thµnh lËp b¶n ®å ®­îc thùc hiÖn nhanh chãng, ®¹t ®é chÝnh x¸c cao, c«ng viÖc thµnh lËp ®­îc tiÕn hµnh hoµn toµn trong phßng nªn Sinh viªn NguyÔn §øc Toµn §å ¸n Tèt nghiÖp - 16 -
  18. Tr­êng §¹i Häc Má - §Þa chÊt Khoa tr¾c ®Þa triÓn khai c«ng viÖc kh¸ thuËn tiÖn, chØ cÇn sö dông c¸c ph­¬ng tiÖn, dông cô truyÒn thèng. - Nh­îc ®iÓm: Ph­¬ng ph¸p nµy chØ thùc hiÖn ®­îc ë khu vùc cÇn thµnh lËp ®· cã b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ lín h¬n míi ®­îc thµnh lËp hoÆc míi hiÖu chØnh. §é chÝnh x¸c cña b¶n ®å ®· thµnh lËp phô thuéc vµo ®é chÝnh x¸c cña b¶n ®å tµi liÖu vµ ph­¬ng ph¸p chuyÓn vÏ. 2.1.3. Thµnh lËp b¶n ®å b»ng ¶nh hµng kh«ng. §· tõ l©u ¶nh hµng kh«ng ®· ®­îc sö dông réng r·i vµ rÊt cã hiÖu qu¶ trong lÜnh vùc thµnh lËp b¶n ®å ®Þa h×nh tØ lÖ nhá, tû lÖ trung b×nh vµ tû lÖ lín, ¶nh hµng kh«ng cßn dïng ®Ó thµnh lËp b¶n ®å ®Þa chÝnh cho c¸c khu vùc ®Êt n«ng - l©m nghiÖp hoÆc ë khu vùc cã ®é che phñ Ýt. ¶nh hµng kh«ng cho ta kh¶ n¨ng ®o ®¹c tÊt c¶ c¸c ®èi t­îng ®o mµ kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i tiÕp xóc hoÆc ®Õn gÇn chóng, miÔn c¸c ®èi t­îng cã h×nh ¶nh trªn ¶nh, ¶nh hµng kh«ng gióp ta thu nhËp th«ng tin ®Þa vËt, ®Þa h×nh mét c¸ch nhanh chãng vµ kh¸ch quan. Sö dông ¶nh hµng kh«ng ®Ó thµnh lËp b¶n ®å cho phÐp gi¶m nhÑ c«ng t¸c ngoµi trêi, tr¸nh c¸c ¶nh h­ëng cña thêi tiÕt ®èi víi kÕ ho¹ch vµ kÕt qu¶ c«ng t¸c. Gi¸ thµnh s¶n phÈm cña c¸c ph­¬ng ph¸p ®o vÏ ¶nh hµng kh«ng thÊp h¬n c¸c ph­¬ng ph¸p ®o vÏ trùc tiÕp 3 lÇn, thêi gian thµnh lËp còng nhanh h¬n rÊt nhiÒu vµ ®o vÏ ë mäi ®Þa h×nh, ®Æc biÖt nh÷ng vïng con ng­êi kh«ng ®Æt ch©n tíi ®­îc. HiÖn nay, c¸c tiÕn bé kü thuËt vµ c«ng nghÖ míi nhanh chãng ®­îc ®¸p øng vµo ngµnh ®o ¶nh, v× thÕ kh¶ n¨ng tù ®éng ho¸ viÖc thµnh lËp b¶n ®å b»ng ¶nh rÊt lín, cµng n©ng cao hiÖu suÊt c«ng t¸c vµ tÝnh kinh tÕ cña ph­¬ng ph¸p. Trªn toµn n­íc hiÖn nay (kho¶ng 98%) hÇu hÕt thµnh lËp b¶n ®å tõ ¶nh hµng kh«ng víi c¸c lo¹i tû lÖ. Sau ®©y lµ s¬ ®å quy tr×nh c«ng nghÖ thµnh lËp b¶n ®å b»ng ¶nh hµng kh«ng theo c¸c ph­¬ng ph¸p ®o ¶nh ®¬n vµ ®o ¶nh lËp thÓ. Sinh viªn NguyÔn §øc Toµn §å ¸n Tèt nghiÖp - 17 -
  19. Tr­êng §¹i Häc Má - §Þa chÊt Khoa tr¾c ®Þa S¬ ®å quy tr×nh c«ng nghÖ tæng qu¸t ph­¬ng ph¸p ®o vÏ ¶nh hµng kh«ng. MiÒn thùc ®Þa, kh¶o s¸t thiÕt kÕ C«ng t¸c bay chôp hoÆc t­ liÖu ¶nh HK ®· cã C«ng t¸c ®o nèi C«ng t¸c ®o¸n ®äc khèng chÕ ¶nh ®iÒu vÏ ¶nh C«ng t¸c t¨ng dµy khèng chÕ ¶nh C«ng t¸c ®o vÏ néi nghiÖp §o ¶nh lËp thÓ §o vÏ ¶nh ®¬n Ph­¬ng ph¸p gi¶i tÝch, Quang c¬ ph­¬ng ph¸p ¶nh sè Thµnh lËp m« h×nh sè ®Þa N¾n ¶nh §o vÏ ®Þa h×nh, ®Þa vËt h×nh (DTM) hoÆc m« h×nh trªn m¸y quang c¬ vµ sè ®é cao (DEM) m¸y gi¶i tÝch §o vÏ ®Þa h×nh LËp b×nh ®å ¶nh T¹o trùc ¶nh §èi so¸t, ®o vÏ bæ sung ë thùc ®Þa Sè ho¸ néi dung b¶n ®å §o vÏ bæ sung ®Þa vËt. §o vÏ ®Þa h×nh lªn b×nh ®å ¶nh KiÓm tra, ®o vÏ bæ hoÆc ¶nh ®¬n n¾n sung ë thùc ®Þa Biªn vÏ vµ chÕ in b¶n ®å Biªn vÏ vµ chÕ in Biªn tËp, l­u tr÷ d÷ b¶n ®å liÖu vµ in b¶n ®å Sinh viªn NguyÔn §øc Toµn §å ¸n Tèt nghiÖp - 18 -
  20. Tr­êng §¹i Häc Má - §Þa chÊt Khoa tr¾c ®Þa 1. §o ¶nh ®¬n. Ph­¬ng ph¸p ®o ¶nh ®¬n ®­îc dïng ë vïng b»ng ph¼ng lµ chñ yÕu, nã ®­îc ¸p dông ®Ó ®o vÏ ®Þa h×nh khi mµ ®é chÝnh x¸c ®o ®é cao cña ph­¬ng ph¸p ®o ¶nh lËp thÓ khã tho¶ m·n. §o ¶nh ®¬n ¸p dông cho thµnh lËp b¶n ®å ®Þa h×nh tû lÖ lín vµ b¶n ®å ®Þa chÝnh rÊt cã hiÖu qu¶ ë vïng thæ canh cã ®Þa h×nh b»ng ph¼ng.  NhËn xÐt ­u nh­îc ®iÓm cña ph­¬ng ph¸p. - ¦u ®iÓm: §é chÝnh x¸c cao, ®­îc øng dông trong thµnh lËp b¶n ®å vïng réng lín, b»ng ph¼ng, b¶n ®å cã yªu cÇu kho¶ng cao ®Òu vµ ®é chÝnh x¸c ®é cao ngo¹i lÖ. - Nh­îc ®iÓm: Khèi l­îng c«ng t¸c ngo¹i nghiÖp kh¸ nhiÒu do ®ã lµm gi¶m tÝnh ­u viÖt cña ph­¬ng ph¸p ®o ¶nh. 2. §o ¶nh tËp thÓ. a. Ph­¬ng ph¸p ®o vÏ trªn m¸y toµn n¨ng.  NhËn xÐt ­u nh­îc ®iÓm cña ph­¬ng ph¸p. - ¦u ®iÓm: §é chÝnh x¸c cao vµ æn ®Þnh, n¨ng xuÊt lao ®éng cao, cã ®iÒu kiÖn lµm viÖc thuËn lîi. - Nh­îc ®iÓm: ThiÕt bÞ sö dông cång kÒnh vµ ®¾t tiÒn, ®ßi hái nh÷ng ®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh trong sö dông vµ b¶o qu¶n, ®Æc biÖt ®èi víi khÝ hËu nhiÖt ®íi ë n­íc ta. b. Ph­¬ng ph¸p gi¶i tÝch.  NhËn xÐt ­u nh­îc ®iÓm cña ph­¬ng ph¸p. - ¦u ®iÓm: §é chÝnh x¸c cao vµ æn ®inh, cã ®iÒu kiÖn lµm viÖc thuËn lîi. - Nh­îc ®iÓm: ThiÕt bÞ sö dông ®¾t tiÒn, khèi l­îng tÝnh to¸n lín vµ phøc t¹p, n¨ng suÊt lao ®éng kh«ng cao. c. Ph­¬ng ph¸p ¶nh sè.  NhËn xÐt ­u nh­îc ®iÓm cña ph­¬ng ph¸p. - ¦u ®iÓm: Kh¶ n¨ng tù ®éng ho¸ cao, ®iÒu kiÖn lµm viÖc thuËn tiÖn do ®ã t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng. C¸c s¶n phÈm ®­îc l­u tr÷ d­íi d¹ng sè, do ®ã rÊt thuËn tiÖn cho viÖc chØnh söa, cËp nhËt th«ng tin cÇn thiÕt. Cã kh¶ n¨ng trao ®æi th«ng tin víi hÖ thèng ®Þa lý vµ hÖ thèng th«ng tin ®Êt ®ai. Sinh viªn NguyÔn §øc Toµn §å ¸n Tèt nghiÖp - 19 -
nguon tai.lieu . vn