Xem mẫu
- Luận văn tốt nghiệp
Đề tài
PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH
THỰC HIỆN DOANH THU
BÁN HÀNG TẠI CÔNG TY
GIẦY THUỴ KHUÊ
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Lêi më ®Çu
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng víi sù tån t¹i vµ ®iÒu tiÕt cña nh÷ng quy luËt
kinh tÕ kh¸ch quan nh quy luËt c¹nh tranh, quy luËt cung cÇu, gi¸ c¶…. ®ßi hái
ph¶i cung cÊp nh÷ng th«ng tin mét c¸ch kÞp thêi, chÝnh x¸c vµ toµn diÖn vÒ t×nh
h×nh thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®Ó trªn c¬ së ®ã ®Ò ra c¸c chñ
tr¬ng, c¸c chÝnh s¸ch vµ biÖn ph¸p qu¶n lý thÝch hîp nh»m n©ng cao hiÖu qu¶
kinh tÕ.
§Ó ®¹t ®îc môc ®Ých trªn ®ßi hái c¸c c¸n bé qu¶n lý trong doanh nghiÖp
ph¶i thêng xuyªn ph©n tÝch c¸c hiÖn tîng vµ qu¸ tr×nh kinh tÕ nh»m ®a ra c¸c
quyÕt ®Þnh tèi u nhÊt trong viÖc chØ ®¹o kinh doanh còng nh qu¶n lý kinh tÕ.
Ph©n tÝch doanh thu b¸n hµng lµ mét trong nh÷ng chØ tiªu quan träng ®Ó ph©n
tÝch ho¹t ®éng kinh tÕ cña mét doanh nghiÖp.
Doanh thu b¸n hµng lµ mét chØ tiªu kinh tÕ quan träng ph¶n ¸nh kÕt qu¶
ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña mét doanh nghiÖp. V× thÕ cÇn ph¶i ph©n tÝch
doanh thu ®Ó ®óc kÕt ®îc nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm, nh÷ng s¸ng kiÕn c¶i tiÕn
rót ra tõ thùc tiÔn kÓ c¶ nh÷ng bµi häc rót kinh nghiÖm thµnh c«ng hay thÊt b¹i
lµm c¬ së cho viÖc ®Ò ra nh÷ng ph¬ng ¸n, kÕ ho¹ch kinh doanh trong kú tíi.
Tríc nh÷ng yªu cÇu nµy, víi vèn kiÕn thøc tÝch luü ®îc trong qu¸ tr×nh
häc tËp vµ nghiªn cøu ë trêng §¹i häc Th¬ng M¹i cïng víi sù ®Þnh híng cña
thÇy c« gi¸o, cïng c¸c c« chó c«ng t¸c trong phßng tµi vô cña C«ng ty giÇy Thôy
Khuª em ®· chän ®Ò tµi: “Ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn doanh thu b¸n hµng
t¹i C«ng ty giÇy Thuþ Khuª” lµm chuyªn ®Ò tèt nghiÖp cña m×nh.
Néi dung cña chuyªn ®Ò kÕt cÊu gåm ba phÇn:
PhÇn 1: Lý luËn c¬ b¶n vÒ ph©n tÝch doanh thu b¸n hµng ë c¸c doanh
nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng.
PhÇn 2: Ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn doanh thu b¸n hµng t¹i C«ng ty giÇy
Thuþ Khuª - Hµ Néi.
PhÇn 3: Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m gãp phÇn t¨ng doanh thu t¹i C«ng ty
giÇy Thuþ Khuª - Hµ Néi.
1
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Víi nh÷ng ®iÒu kiÖn, kh¶ n¨ng vµ h¹n chÕ, chuyªn ®Ò nµy sÏ cßn nhiÒu thiÕu sãt
bÊt cËp. Em kÝnh mong nhËn ®îc nh÷ng ý kiÕn ®ãng gãp quý b¸u cña thÇy gi¸o
híng dÉn ®Ó chuyªn ®Ò cña em ®îc hoµn thiÖn h¬n n÷a.
Cuèi cïng em xin phÐp ®îc bµy tá sù biÕt ¬n s©u s¾c tríc sù híng dÉn
trùc tiÕp, nhiÖt t×nh cña thÇy gi¸o T¹ Quang B×nh. Ch¸u xin ch©n thµnh c¶m ¬n
sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña c¸c c« chó c¸n bé c«ng nh©n viªn trong C«ng ty giÇy
Thuþ Khuª.
2
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
PhÇn 1
lý luËn c¬ b¶n vÒ ph©n tÝch doanh thu b¸n
hµngë c¸c doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ
thÞ trêng
1.1. Kh¸i qu¸t vÒ doanh thu b¸n hµng cña doanh nghiÖp:
1.1.1. Kh¸i niÖm vÒ doanh thu vµ ý nghÜa cña viÖc t¨ng doanh thu.
*Kh¸i niÖm vÒ doanh thu.
Doanh thu lµ tæng sè tiÒn mµ doanh nghiÖp ®· thu vÒ hoÆc cã quyÒn ®ßi vÒ
do viÖc b¸n c¸c s¶n phÈm hµng ho¸ vµ dÞch vô ®îc x¸c ®Þnh lµ ®· hoµn thµnh
trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh.
ChØ tiªu nµy bao gåm c¸c doanh nghiÖp kinh tÕ sau:
-Gi¸ trÞ s¶n phÈm, vËt chÊt, dÞch vô hoµn thµnh vµ ®· tiªu thô ngay trong
kú ph©n tÝch.
-Gi¸ trÞ s¶n phÈm vËt chÊt, dÞch vô hoµn thµnh trong c¸c kú tríc nhng
míi tiªu thô ®îc trong kú ph©n tÝch.
-Gi¸ trÞ s¶n ph©m vËt chÊt, doanh nghiÖp hoµn thµnh vµ giao cho kh¸ch
hµng trong c¸c kú tríc nhng nhËn ®îc thanh to¸n trong kú ph©n tÝch.
-C¸c kho¶n trî gi¸, phô thu theo quy ®Þnh Nhµ níc ®Ó sö dông cho doanh
nghiÖp ®èi víi hµng ho¸, dÞch vô cña doanh nghiÖp tiªu thô trong kú ®îc Nhµ
níc cho phÐp.
-Gi¸ trÞ c¸c s¶n phÈm hµng ho¸ ®em biÕu tÆng hoÆc tiªu dïng trong néi bé
doanh nghiÖp. C¸c doanh nghiÖp ph¶i c¨n cø vµo gi¸ thÞ trêng ë thêi ®iÓm b¸n
hµng, cung cÊp dÞch vô ®Ó ®¸nh gi¸ tiªu thô.
ChØ tiªu doanh thu b¸n hµng cña doanh nghiÖp ®îc x¸c ®Þnh b»ng c«ng
thøc.
3
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
n
M = qi x pi
i1
Trong ®ã: M: lµ doanh thu tiªu thô.
qi: lµ khèi lîng s¶n phÈm, hµng ho¸ i ®· tiªu thô trong kú
pi: gi¸ b¸n ®¬n vÞ s¶n phÈm, hµng ho¸ i
i,n: sè lîng mÆt hµng s¶n phÈm hµng ho¸ mµ doanh nghiÖp ®· tiªu
thô trong kú.
Thêi ®iÓm x¸c ®Þnh doanh thu b¸n hµng lµ khi kh¸ch hµng chÊp nhËn
thanh to¸n, bÊt kÓ doanh nghiÖp ®· nhËn tiÒn hay cha.
CÇn ph©n biÖt c¸c thuËt ng÷ vÒ doanh thu lµ doanh thu tæng thÓ, doanh thu
b¸n hµng vµ doanh thu thuÇn.
1.1.1.1. Doanh thu tæng thÓ: Hay cßn gäi lµ tæng doanh thu lµ tæng sè
tiÒn ghi trªn ho¸ ®¬n b¸n hµng.
Hîp ®ång b¸n hµng cã thÓ lµ hµng tæng gi¸ thanh to¸n (®èi víi c¸c doanh
nghiÖp tÝnh thuÕ VAT theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp còng nh c¸c ®èi tîng chÞu
thuÕ xuÊt khÈu, thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt) hoÆc gi¸ kh«ng cã thuÕ VAT (®èi víi c¸c
doanh nghiÖp tÝnh thuÕ VAT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ).
Doanh thu tæng thÓ bao gåm c¸c kho¶n doanh thu bÞ gi¶m trõ nh chiÕt
khÊu, gi¶m gi¸ hµng b¸n, hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i c¸c kho¶n båi thêng, chi phÝ söa
ch÷a hµng bÞ háng trong thêi gian b¶o hµnh vµ c¸c lo¹i thuÕ gi¸n thu.
Doanh thu Doanh thu C¸c kho¶n bÞ C¸c kho¶n thuÕ
= - -
b¸n hµng thuÇn tæng thÓ gi¶m trõ gi¶m thu
ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh gi¸ trÞ hµng ho¸ cña doanh nghiÖp trong kú b¸o c¸o
1.1.1.2. Tæng doanh thu thuÇn:
Tæng doanh thu Tæng doanh thu C¸c kho¶n
= _
b¸n hµng thuÇn b¸n hµng gi¶m trõ
4
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
C¸c kho¶n gi¶m trõ bao gåm:
-Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i: §©y lµ gi¸ trÞ sè s¶n phÈm hµng ho¸, dÞch vô, lao vô
®· tiªu thô bÞ kh¸ch hµng tr¶ l¹i do c¸c nguyªn nh©n vi ph¹m cam kÕt, vi ph¹m
hîp ®ång kinh tÕ, hµng bÞ mÊt, kÐm phÈm chÊt kh«ng ®óng chñng lo¹i quy ®Þnh.
-Gi¶m gi¸ hµng b¸n: §©y lµ kho¶n gi¶m trõ ®îc ngêi b¸n chÊp thuËn
mét c¸ch ®Æc biÖt trªn gi¸ tho¶ thuËn do hµng b¸n kÐm phÈm chÊt, kh«ng ®óng
quy c¸ch phÈm chÊt quy ®Þnh trªn hîp ®ång kinh tÕ.
-C¸c kho¶n thuÕ gi¸n thu bao gåm: ThuÕ GTGT(theo ph¬ng ph¸p trùc
tiÕp), thuÕ xuÊt khÈu, thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt.
+ThuÕ xuÊt khÈu lµ c¸c lo¹i thuÕ gi¸n thu ®¸nh vµo c¸c lo¹i hµng ho¸ xuÊt
khÈu (thuéc doanh môc hµng ho¸ bÞ ®¸nh thuÕ) qua c¸c cöa khÈu vµ biªn giíi
ViÖt Nam.
+ThuÕ tiªu thô ®Æc biÖt: Lµ lo¹i thuÕ gi¸n thu ®¸nh vµo mét sè hµng ho¸,
dÞch vô nhÊt ®Þnh (hµng ho¸, dÞch vô ®Æc biÖt). Th«ng thêng ®©y lµ nh÷ng hµng
ho¸, dÞch vô cao cÊp mµ kh«ng ph¶i bÊt cø ai còng cã ®iÒu kiÖn sö dông hay
hëng thô do kh¶ n¨ng tµi chÝnh cã h¹n hoÆc cã thÓ lµ nh÷ng hµng ho¸, dÞch vô
kh¸c cã t¸c dông kh«ng tèt ®èi víi ®êi sèng søc khoÎ con ngêi, v¨n minh x·
héi mµ ChÝnh phñ cã chÝnh s¸ch h¹n chÕ s¶n xuÊt, tiªu dïng.
+ ThuÕ GTGT( theo phng ph¸p trùc tiÕp): §©y lµ lo¹i thuÕ gi¸n thu ®îc
tÝnh trªn kho¶n gi¸ trÞ t¨ng thªm cña hµng ho¸, dÞch vô ph¸t sinh qua mçi kh©u
qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh vµ tæng sè thuÕ thu ®îc ë mçi kh©u b»ng chÝnh
sè thuÕ tÝnh trªn gi¸ b¸n cña ngêi tiªu dïng cuèi cïng.
Ph¬ng ph¸p trùc tiÕp: ChØ ¸p dông ®èi víi c¸c ®èi tîng sau:
-C¸ nh©n tæ chøc kinh doanh lµ ngêi ViÖt Nam.
-Tæ chøc, c¸ nh©n níc ngoµi kinh doanh ë ViÖt Nam kh«ng theo luËt ®Çu
t níc ngoµi t¹i ViÖt Nam.
-C¸c c¬ së kinh doanh vµng b¹c, ®¸ quý, ngo¹i tÖ
5
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
C¸ch tÝnh thuÕ, sè thuÕ GTGT ph¶i nép trong kú ®îc tÝnh theo c«ng thøc
sau:
6
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Sè thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng cña ThuÕ suÊt thuÕ GTGT
GTGT = hµng ho¸, dÞch vô x cña hµng ho¸
ph¶i nép tiªu thô trong kú dÞch vô ®ã
Trong ®ã:
Gi¸ trÞ gia t¨ng cña Doanh thu Gi¸ vèn cña hµng ho¸
hµng ho¸, dÞch vô = tiªu thô hµng ho¸ - dÞch vô tiªu thô
tiªu thô trong kú dÞch vô trong kú (1) trong kú (2)
(1) ®îc tÝnh theo gi¸ b¸n thùc tÕ bªn mua ph¶i thanh to¸n phô thu, phô
thu thªm mµ bªn mua ph¶i tr¶.
(2) bao gåm: Gi¸ mua cña hµng ho¸ tiªu thô trong kú, c¸c chi phÝ vÒ dÞch
vô mua ngoµi (bao gåm c¶ thuÕ GTGT) ph©n bæ cho hµng ho¸, dÞch vô tiªu thô
trong kú.
*ý nghÜa cña viÖc t¨ng doanh thu:
Doanh thu tiªu thô s¶n phÈm lµ mét chØ tiªu kinh tÕ c¬ b¶n ph¶n ¸nh môc
®Ých kinh doanh còng nh kÕt qu¶ vÒ tiªu thô hµng ho¸, thµnh phÈm. T¨ng doanh
thu lµ mét trong nh÷ng môc tiªu nh»m thóc ®Èy s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh
nghiÖp. §ång thêi t¨ng doanh thu cã nghÜa lµ t¨ng lîng tiÒn vÒ cho doanh
nghiÖp vµ t¨ng lîng hµng ho¸ tung ra trªn thÞ trêng. V× vËy viÖc t¨ng doanh
thu võa cã ý nghÜa víi x· héi vµ cã ý nghÜa víi doanh nghiÖp.
-§èi víi x· héi: T¨ng doanh thu b¸n hµng gãp phÇn tho¶ m·n tèt h¬n c¸c
nhu cÇu tiªu dïng hµng ho¸ cho x· héi, ®¶m b¶o c©n ®èi cung cÇu, æn ®Þnh gi¸
c¶ thÞ trêng vµ më réng giao lu kinh tÕ gi÷a c¸c vïng.
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng ®Ó ®øng v÷ng, tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®èi víi
mét doanh nghiÖp kh«ng ph¶i lµ ®iÒu dÔ. V× vËy doanh nghiÖp ph¶i kh«ng ngõng
®æi míi vµ hoµn thiÖn c¬ cÊu còng nhu ph¬ng thøc s¶n xuÊt nh»m ®a doanh
nghiÖp m×nh ngµy mét ph¸t triÓn.
7
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Doanh thu t¨ng cã nghÜa lµ doanh nghiÖp ®¸p øng ®îc c¸c nhu cÇu vÒ vËt
chÊt cho x· héi, lµm cho ®êi sèng nh©n d©n ngµy cµng ®îc c¶i thiÖn, nhê ®ã mµ
®êi sèng tinh thÇn còng ®îc n©ng lªn. §ång thêi kho doanh thu cña doanh
nghiÖp t¨ng còng cã nghÜa lµ doanh nghiÖp ®· cã chç ®øng v÷ng trªn thÞ trêng,
®· chiÕm ®îc thÞ phÇn thu lîi nhuËn, t¹o vÞ thÕ vµ uy tÝn cña m×nh trªn th¬ng
trêng.
-§èi víi doanh nghiÖp: T¨ng doanh thu b¸n hµng lµ ®iÒu kiÖn ®Ó doanh
nghiÖp thùc hiÖn tèt chøc n¨ng kinh doanh, thu håi vèn nhanh, bï ®¾p c¸c chi
phÝ s¶n xuÊt kinh doanh, thùc hiÖn tèt nghÜa vô ®èi víi Nhµ níc. Cô thÓ:
+Doanh thu t¨ng gióp cho doanh nghiÖp cã ®iÒu kiÖn thùc hiÖn tèt chøc
n¨ng nhiÖm vô cña m×nh vµ lµ ®iÒu kiÖn ®Ó ®¹t ®îc môc ®Ých kinh doanh mµ
doanh nghiÖp ®Ò ra ®ång thêi nã lµ ®iÒu kiÖn c¬ b¶n ®Ó t¨ng thu nhËp nh»m t¸i
më réng vµ c¶i thiÖn ®êi sèng vËt chÊt tinh thÇn cho c¸n bé c«ng nh©n viªn.
+ Doanh thu b¸n hµng lµ nguån tµi chÝnh quan träng gióp doanh nghiÖp
trang tr¶i c¸c kho¶n chi phÝ trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, kinh doanh gãp phÇn ®¶m
b¶o cho qu¸ tr×nh kinh doanh cña doanh nghiÖp liªn tôc vµ t¹o ra lîi nhuËn. Do
®ã khi doanh thu t¨ng th× doanh nghiÖp cã kh¶ n¨ng tù chñ vÒ vèn, kh«ng ph¶i
phô thuéc vµo nguån vèn bªn ngoµi vµ lµm gi¶m chi phÝ vÒ vèn.
+ ViÖc t¨ng doanh thu sÏ gióp cho doanh nghiÖp gi¶i quyÕt tèt nh÷ng vÊn
®Ò tµi chÝnh nh chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh ®îc trang tr¶i, vèn ®îc thu håi vµ
gãp phÇn t¨ng thu nhËp cho c¸c quü cña doanh nghiÖp tõ ®ã më réng quy m« s¶n
xuÊt. §ång thêi doanh thu t¨ng t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp hoµn thµnh nghÜa
vô cña m×nh ®èi víi Nhµ níc.
Ngoµi ra khi doanh thu cña mét doanh nghiÖp t¨ng sÏ chøng tá ®îc vÞ thÕ
vµ uy tÝn cña m×nh trªn th¬ng trêng cñng cè vÞ trÝ v÷ng ch¾c cho doanh
nghiÖp, duy tr× sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp.
1.1.2. Môc ®Ých ph©n tÝch doanh thu b¸n hµng trong c¸c doanh
nghiÖp.
8
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Doanh thu b¸n hµng lµ mét chØ tiªu kinh tÕ quan träng ph¶n ¸nh kÕt qu¶
ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña mét doanh nghiÖp. Do vËy, ph©n tÝch t×nh
h×nh doanh thu b¸n hµng lµ mét néi dung quan träng trong ph©n tÝch ho¹t ®éng
kinh tÕ doanh nghiÖp.
Ph©n tÝch t×nh h×nh doanh thu b¸n hµng nh»m môc ®Ých nhËn thøc vµ ®¸nh
gi¸ mét c¸ch ®óng ®¾n, toµn diÖn vµ kh¸ch quan t×nh h×nh b¸n hµng cña doanh
nghiÖp trong kú vÒ sè lîng, kÕt cÊu chñng lo¹i vµ gi¸ c¶ hµng b¸n ... qua ®ã
thÊy ®îc møc ®é hoµn thµnh c¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch doanh thu b¸n hµng cña
doanh nghiÖp. §ång thêi qua ph©n tÝch còng nh»m thÊy ®îc nh÷ng m©u thuÉn
tån t¹i vµ nh÷ng nguyªn nh©n ¶nh hëng kh¸ch quan còng nh chñ quan trong
kh©u b¸n hµng ®Ó tõ ®ã t×m ra ®îc nh÷ng chÝnh s¸ch, biÖn ph¸p thÝch hîp nh»m
®Èy m¹nh b¸n hµng t¨ng doanh thu.
Nh÷ng sè liÖu, tµi liÖu ph©n tÝch doanh thu b¸n hµng lµ c¬ së, c¨n cø ®Ó
ph©n tÝch c¸c chØ tiªu kinh tÕ kh¸ nh: Ph©n tÝch t×nh h×nh mua hµng, ph©n tÝch
t×nh h×nh chi phÝ hoÆc lîi nhuËn (kÕt qu¶) kinh doanh. Ngoµi ra doanh nghiÖp
còng sö dông c¸c sè liÖu ph©n tÝch doanh thu b¸n hµng ®Ó lµm c¬ së, c¨n cø x©y
dùng kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh cho kú sau.
1.1.3. Nguån tµi liÖu ®Ó ph©n tÝch doanh thu b¸n hµng.
*Tµi liÖu bªn trong: Bao gåm.
-C¸c chØ tiªu kÕ ho¹ch doanh thu b¸n hµng cña doanh nghiÖp trong kú.
C¸c chØ tiªu doanh thu b¸n hµng cña doanh nghiÖp ®îc x©y dùng tuú
thuéc vµo chøc n¨ng, nhiÖm vô vµ ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh còng
nh c¨n cø vµo yªu cÇu qu¶n lý cña doanh nghiÖp. Doanh thu b¸n hµng cã thÓ
®îc x©y dùng theo c¸c nghiÖp vô kinh doanh nh: Doanh thu b¸n hµng ho¸
(kinh doanh th¬ng m¹i), doanh thu b¸n hµng thµnh phÈm (ho¹t ®éng s¶n xuÊt),
doanh thu dÞch vô... Ngoµi ra doanh thu b¸n hµng cã thÓ ®îc x©y dùng kÕ ho¹ch
theo ngµnh, nhãm hµng hoÆc nh÷ng mÆt hµng chñ yÕu theo c¸c ph¬ng thøc b¸n
(b¸n bu«n, b¸n lÎ ...) theo tõng ®Þa ®iÓm kinh doanh (theo cöa hµng, quÇy b¸n).
9
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
-C¸c sè liÖu kÕ to¸n doanh thu b¸n hµng ®îc sö dông trong ph©n tÝch
ho¹t ®éng kinh tÕ, c¸c hîp ®ång b¸n hµng vµ c¸c ®¬n vÞ ®Æt hµng, c¸c chøng tõ
ho¸ ®¬n b¸n hµng.
*Tµi liÖu bªn ngoµi:
-C¸c sè liÖu th«ng tin kinh tÕ thÞ trêng, gi¸ c¶ cña nh÷ng mÆt hµng mµ
doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh bao gåm c¶ th«ng tin trong níc vµ th«ng tin
trªn thÞ trêng Quèc tÕ vµ khu vùc (®èi víi nh÷ng doanh nghiÖp kinh doanh
Quèc tÕ).
-C¸c chÕ ®é, chÝnh s¸ch vÒ th¬ng m¹i, chÝnh s¸ch tµi chÝnh, tÝn dông cã
liªn quan ®Õn ho¹t ®éng doanh nghiÖp do Nhµ níc ban hµnh.
1.1.4. Tr×nh tù ph©n tÝch doanh thu b¸n hµng:
Thu thËp tµi liÖu vµ xö lý sè liÖu. §©y lµ bíc quan träng ¶nh hëng ®Õn
chÊt lîng ph©n tÝch, tµi liÖu thu thËp ph¶i ®Çy ®ñ kh«ng m©u thuÉn gi÷a c¸c sè
liÖu thu thËp. Tµi liÖu, sè liÖu ph¶i ®îc thu thËp qua mét sè n¨m vµ sè kÕ ho¹ch
dù kiÕn ®Ó lµm c¬ së cho viÖc so s¸nh ®¸nh gi¸, ph©n tÝch.
-X©y dùng c¸c b¶ng biÓu, c¸c chØ tiªu kinh tÕ ph¶n ¸nh t×nh h×nh ho¹t
®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp trªn c¬ së tµi liÖu thu thËp x©y dùng c¸c b¶ng
biÓu, x¸c ®Þnh c¸c chØ tiªu kinh tÕ ®Ó nªu thùc tr¹ng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh
doanh cña doanh nghiÖp.
-Nghiªn cøu c¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn thùc tr¹ng doanh thu cña doanh
nghiÖp nh»m ph©n tÝch, nghiªn cøu nguyªn nh©n kh¸ch quan vµ chñ quan ¶nh
hëng tÝch cùc vµ ¶nh hëng tiªu cùc ®Õn kÕt qu¶ vµ hiÖu qu¶ cña doanh thu ®Õn
tõng giai ®o¹n cña qu¸ tr×nh kinh doanh. §ång thêi x¸c ®Þnh møc ®é ¶nh hëng
cña tõng nh©n tè ®Õn doanh thu.
-Tæng hîp kÕt qu¶n ph©n tÝch, ®a ra c¸c kÕt luËn ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng kinh
doanh cña doanh nghiÖp.
-X©y dùng ®Þnh híng vµ ®a ra c¸c gi¶i ph¸p cô thÓ, trªn c¬ së ®a ra
nh÷ng mÆt m¹nh, x©y dùng ®Þnh híng ph¸t triÓn trong thêi gian tíi nh»m n©ng
10
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
cao hiÖu qu¶ kinh tÕ cña doanh nghiÖp. Tõ ®ã t×m ra nh÷ng mÆt yÕu, nh÷ng mÆt
cßn h¹n chÕ vµ ®Ò ra c¸c gi¶i ph¸p nh»m kh¾c phôc, ph¸t huy c¸c mÆt m¹nh.
11
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
1.2. C¸c ph¬ng ph¸p ph©n tÝch doanh thu b¸n hµng trong c¸c
doanh nghiÖp.
Ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh tÕ doanh nghiÖp lµ m«n khoa häc x· héi nghiªn
cøu c¸c hiÖn tîng vµ qu¸ tr×nh kinh tÕ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh
doanh cña doanh nghiÖp. Do vËy, viÖc ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh tÕ ph¶i dùa vµo
nh÷ng lý luËn c¬ b¶n cña c¸c m«n kinh tÕ chÝnh trÞ häc, kinh tÕ häc vµ nh÷ng
m«n kinh tÕ chuyªn ngµnh cã liªn quan ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña
doanh nghiÖp.
Ngoµi ra, ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh tÕ doanh nghiÖp cßn c¨n cø vµo c¸c
®êng lèi, chñ tr¬ng chÝnh s¸ch vµ ph¸p luËt cña Nhµ níc vÒ kinh tÕ. §ã lµ sù
nhËn thøc vµ vËn dông c¸c lý luËn khoa häc, kinh tÕ cña Nhµ níc trong nh÷ng
®iÒu kiÖn ph¸t triÓn lÞch sö cô thÓ cña mét ®Êt níc mµ ®ßi hái tÊt c¶ c¸c doanh
nghiÖp vµ c¸c tæ chøc kinh tÕ ph¶i thùc hiÖn nghiªm ngÆt. Do vËy mµ viÖc
nghiªn cøu n¾m v÷ng c¸c chÕ ®é, chÝnh s¸ch vµ ph¸p luËt kinh tÕ cña Nhµ níc
lµ mét trong nh÷ng c¬ së ®Ó ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh tÕ. §Ó ph©n tÝch doanh thu
b¸n hµng chóng ta sö dông c¸c ph¬ng ph¸p sau:
1.2.1. Ph¬ng ph¸p so s¸nh.
So s¸nh lµ mét ph¬ng ph¸p nghiªn cøu ®Ó nhËn thøc ®îc c¸c hiÖn tîng,
sù vËt th«ng qua quan hÖ ®èi chiÕu t¬ng hç gi÷a sù vËt, hiÖn tîng nµy víi sù
vËt, hiÖn tîng kh¸c nh»m môc ®Ých lµ thÊy®îc sù gièng nhau vµ kh¸c nhau
gi÷a c¸c sù vËt hiÖn tîng. So s¸nh lµ ph¬ng ph¸p nghiªn cøu ®îc sö dông
réng r·i trong nhiÒu lÜnh vùc khoa häc trong ®ã cã ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh tÕ
néi dung cña ph¬ng ph¸p so s¸nh bao gåm:
-So s¸nh gi÷a sè thùc hiÖn cña kú b¸o c¸o víi sè kÕ ho¹ch hoÆc sè ®Þnh
møc ®Ó thÊy ®îc møc ®é hoµn thµnh b»ng tû lÖ phÇn tr¨m (%) hoÆc sè chªnh
lÖch t¨ng gi¶m.
-So s¸nh gi÷a sè liÖu thùc hiÖn kú b¸o c¸o víi sè thùc hiÖn cïng kú n¨m
tríc hoÆc c¸c n¨m tríc ®Ó thÊy ®îc sù biÕn ®éng t¨ng gi¶m cña c¸c chØ tiªu
12
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
kinh tÕ qua nh÷ng thêi kú kh¸c nhau vµ xu thÕ ph¸t triÓn cña chóng trong t¬ng
lai.
-So s¸nh gi÷a sè liÖu thùc hiÖn cña mét ®¬n vÞ nµy víi mét ®¬n vÞ kh¸c ®Ó
thÊy ®îc sù kh¸c nhau vµ møc ®é kh¶ n¨ng phÊn ®Êu cña ®¬n vÞ.
-Ngoµi ra còng cã thÓ so s¸nh gia doanh thu bé phËn víi doanh thu tæng
thÓ ®Ó thÊy ®îc vai trß vÞ trÝ cña bé phËn trong tæng thÓ ®ã.
§Ó ®¸p øng ph¬ng ph¸p so s¸nh trong ph©n tÝch doanh thu b¸n hµng th×
c¸c chØ tiªu ®em so s¸nh ph¶i ®¶m b¶o tÝnh ®ång nhÊt, tøc lµ ph¶n ¸nh cïng mét
néi dung kinh tÕ, ph¶n ¸nh cïng mét thêi ®iÓm hoÆc cïng mét thêi gian ph¸t
sinh vµ cïng mét ph¬ng ph¸p tÝnh to¸n.
a. So s¸nh tuyÖt ®èi: Lµ kÕt qu¶ so s¸nh trÞ sè cña chØ tiªu gi÷a hai kú. Sè
tuyÖt ®èi cã thÓ tÝnh b»ng gi¸ trÞ, hiÖn vËt, giê c«ng vµ lµm c¬ së ®Ó tÝnh trÞ sè
kh¸c.
b. So s¸nh t¬ng ®èi: Lµ kÕt qu¶ so s¸nh gi÷a sè kú ph©n tÝch víi sè kú ®·
®îc®iÒu chØnh theo hÖ sè chØ tiªu cã liªn quan theo quyÕt ®Þnh quy m« cña chi
tiªu ph©n tÝch.
-Sè t¬ng ®èi hoµn thµnh kÕ ho¹ch: BiÓu hiÖn quan hÖ tû lÖ gi÷a møc ®é
doanh thu ®¹t ®îc trong kú ph©n tÝch so víi møc doanh thu cÇn ®¹t mµ kÕ ho¹ch
®Æt ra.
Sè t¬ng ®èi hoµn Sè liÖu thùc tÕ ®¹t ®îc trong kú
= x 100
thµnh kÕ ho¹ch Sè liÖu cÇn ®¹t ®îc theo kÕ ho¹ch
-Sè t¬ng ®èi kÕt cÊu (tû träng): biÓu hiÖn mèi quan hÖ gi÷a chØ tiªu
doanh thu bé phËn víi doanh thu tæng thÓ ®Ó thÊy ®îc vai trß cña tõng bé phËn
trong tæng thÓ.
Sè t¬ng ®èi Sè liÖu bé phËn
= x 100
kÕt cÊu Sè liÖu tæng thÓ
13
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
-Sè t¬ng ®èi ®ång th¸i thÓ hiÖn mèi quan hÖ tû lÖ gi÷a doanh thu qua c¸c
kú.
+So s¸nh ®Þnh gèc:
Tû lÖ ph¸t triÓn Sè liÖu kú ph©n tÝch
= x 100
®Þnh gèc Sè liÖu ®îc chän lµ kú gèc
+So s¸nh liªn hoµn:
Tû lÖ ph¸t triÓn Doanh thu kú ph©n tÝch
= x 100
liªn hoµn Doanh thu kú liÒn kÒ tríc ®ã
+So s¸nh b×nh qu©n:
n-1
Tû lÖ ph¸t triÓn b×nh qu©n=== .T1 x T2 x...x Tn
Trong ®ã: T1, T2 ...Tn lµ tû lÖ ph¸t triÓn liªn hoµn qua c¸c n¨m.
1.2.2. Ph¬ng ph¸p thay thÕ liªn hoµn.
Ph¬ng ph¸p thay thÕ liªn hoµn ®îc sö dông trong trêng hîp gi÷a ®èi
tîng ph©n tÝch víi c¸c nh©n tè ¶nh hëng cã mèi liªn hÖ phô thuéc chÆt chÏ
®îc thÓ hiÖn b»ng nh÷ng c«ng thøc to¸n häc mang tÝnh chÊt hµm sè trong ®ã cã
sù thay ®æi cña c¸c nh©n tè th× kÐo theo sù biÕn ®æi cña chØ tiªu ph©n tÝch.
Tr×nh tù ¸p dông ph¬ng ph¸p liªn hoµn:
Bíc 1: X¸c lËp c«ng thøc tÝnh doanh thu víi c¸c nh©n tè ¶nh hëng cã
thÓ tÝnh ®îc sù ¶nh hëng tuú theo ®iÒu kiÖn cho phÐp
VÝ dô : Khi ph©n tÝch doanh thu b¸n hµng ta thÊy cã hai nh©n tè ¶nh hëng c¬
b¶n lµ sè lîng hµng b¸n vµ ®¬n gi¸ b¸n.Hai nh©n tè ®ã cã sù liªn hÖ víi doanh
thu b»ng c«ngthøc:
Doanh thu b¸n hµng = Sè lîng hµng b¸n x §¬n gi¸ b¸n
Hay: M =qxp
Trong ®ã: M: Lµ doanh thu b¸n hµng
14
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
q:Sè lîng hµng b¸n
p : §¬n gi¸ b¸n.
Bíc 2: X¾p xÕp vÞ trÝ c¸c nh©n tè trong c«ng thøc
Ph¶i tu©n theo mét trËt tù nhÊt ®Þnh ®¶m b¶o theo nguyªn t¾c nh©n tè sè
lîng tríc , nh©n tè chÊt lîng sau hoÆc nh©n tè quan träng tríc , thø yÕu sau.
Theo vÝ dô trªn th× ta cã: M = q xp.
Bíc 3: TiÕn hµnh thay thÕ ®Ó x¸c ®Þnh ¶nh hëng.
ViÖc thay thÕ dùa theo quy t¾c sau:
Quy t¾c : Khi nghiªn cøu ¶nh hëng cña nh©n tè nµo ®ã ®Õn ®ãi tîng
cÇn ph©n tÝch b»ng ph¬ng ph¸p liªn hoµn ta cho nh©n tè ®ã biÕn ®éng tõ kú gèc
sang kú b¸o c¸o råi cè ®Þnh nh©n tè ®øng tríc nã b»ng sè liÖu kú b¸o c¸o vµ
nh©n tè ®øng sau nã b»ng sè liÖu kú gèc. Anh hëng cña hai nh©n tè ®ã ®Õn ®èi
tîng ph©n tÝch chÝnh b»ng hiÖu sè cña lÇn thay thÕ sau víi lÇn thay thÕ tríc
(hoÆc víi sè liÖu kú gèc nÕu lµ lÇn thay thÕ thø nhÊt).Quy ®Þnh nµy kÓ tõ tr¸i
sang ph¶i cña c«ng thøc
VËn dông quy t¾c nµy vµo vÝ dô trªn ta cã:
M=qxp
+ M thay ®æi do nh©n tè q: M q q1 p 0 q 0 p 0
+ M thay ®æi do nh©n tè p: M p q1 p1 q1 p0
Bíc 4: Céng ¶nh hëng cña c¸c nh©n tè råi ®èi chiÕu víi t¨ng gi¶m
chung cña ®èi tîng ph©n tÝch ®Ó rót ra nhËn xÐt
M Mq Mp
M (q1 p0 q0 p0) (q1p1 q1 p0)
15
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
1.2.3. Ph¬ng ph¸p sè chªnh lÖch.
Ph¬ng ph¸p sè chªnh lÖch lµ d¹ng rót gän cña ph¬ng ph¸p thay thÕ liªn
hoµn, ®iÒu kiÖn, ph¹m vi ¸p dông t¬ng tù nh ph¬ng ph¸p thay thÕ liªn hoµn
nhng ph¬ng ph¸p nµy chØ nªn ¸p dông trong trêng hîp c«ng thøc tÝnh doanh
thu cã d¹ng tÝnh sè, sè nh©n tè ¶nh hëng cã tõ 2 ®Õn 3 nh©n tè, sè liÖu cã Ýt ch÷
sè vµ lµ sè nguyªn. C¸ch t×m nµy ®¬n gi¶n h¬n ph¬ng ph¸p thay thÕ liªn hoµn
vµ cho phÐp tÝnh ngay kÕt qu¶ cuèi cïng b»ng c¸ch x¸c ®Þnh møc ®é ¶nh hëng
cña c¸c nh©n tè nµo th× lÊy ngay sè chªnh lÖch gi÷a kú gèc vµ kú ph©n tÝch cña
nh©n tè ®ã råi nh©n víi sè liÖu kú gèc vµ kú ph©n tÝch cña nh©n tè ®øng tríc.
1.2.4. Ph¬ng ph¸p c©n ®èi.
Trong ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp h×nh thµnh nhiÒu mèi quan
hÖ c©n ®èi nh c©n ®èi gi÷a vèn vµ nguån vèn, c©n ®èi gi÷a nhu cÇu vµ kh¶ n¨ng
thanh to¸n, c©n ®èi gi÷a thu vµ chi, c©n ®èi gi÷a nhËp kho, xuÊt kho vµ tån kho.
Ph¬ng ph¸p c©n ®èi ®îc sö dông trong ph©n tÝch nh»m ®¸nh gi¸ toµn diÖn c¸c
mèi quan hÖ c©n ®èi ®Ó tõ ®ã ph¸t hiÖn sè mÊt c©n ®èi cÇn gi¶i quyÕt, nh÷ng
hiÖn tîng vi ph¹m vµ c¸c ho¹t ®éng tiÒm n¨ng cÇn khai th¸c.
VÝ dô: VËn dông ph¬ng ph¸p c©n ®èi vµo chØ tiªu lu chuyÓn hµng ho¸
qua c«ng thøc nh sau:
Hµng tån Hµng nhËp Hµng b¸n Hao Hµng tån
+ = + +
®Çu kú trong kú trong kú hôt cuèi kú
hay: D1 + N = B + H + D2
=> B= D1 + N - D2 - H
Trong ®ã: B : hµng b¸n ra trong kú
D1: hµng tån cuèi kú
D2: hµng tån cuèi kú
16
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
N : hµng nhËp trong kú
H : hao hôt
Tõ nh÷ng mèi quan hÖ mang tÝnh c©n ®èi nÕu cã sù thay ®æi mét chØ tiªu sÏ dÉn
®Õn sù thay ®æi mét chØ tiªu kh¸c.
1.2.5. C¸c ph¬ng ph¸p kh¸c.
Ngoµi nh÷ng ph¬ng ph¸p ph©n tÝch doanh thu trªn ngêi ta cßn sö dông
c¸c ph¬ng ph¸p sau ®Ó ph©n tÝch doanh thu:
-Ph¬ng ph¸p tÝnh chØ sè, tû lÖ, tû suÊt .v.v...
-Ph¬ng ph¸p dïng biÓu ®å, s¬ ®å ph©n tÝch.
-Ph¬ng ph¸p dïng to¸n kinh tÕ.
1.3. Néi dung ph©n tÝch t×nh h×nh doanh thu b¸n hµng
trongc¸c doanh nghiÖp.
1.3.1. Ph©n tÝch sù thay ®æi cña doanh thu b¸n hµng qua c¸c n¨m.
Ph©n tÝch doanh thu b¸n hµng cÇn ph¶i ph©n tÝch tèc ®é ph¸t triÓn qua c¸c
n¨m, qua ®ã thÊy ®îc sù biÕn ®éng vµ xu híng ph¸t triÓn cña doanh thu b¸n
hµng lµm c¬ së cho viÖc x©y dùng kÕ ho¹ch kinh doanh trung h¹n hoÆc dµi h¹n.
Nguån sè liÖu ®Ó ph©n tÝch lµ c¸c sè liÖu doanh thu b¸n hµng thùc tÕ qua c¸c
n¨m ph¬ng ph¸p ph©n tÝch ®îc ¸p dông lµ tÝnh to¸n c¸c chØ tiªu tû lÖ ph¸t triÓn
liªn hoµn, tû lÖ ph¸t triÓn ®Þnh gèc vµ tû lÖ ph¸t triÓn b×nh qu©n theo c¸c c«ng
thøc sau:
- Tèc ®é ph¸t triÓn liªn hoµn:
Mi
Ti x100
M i 1
- Tèc ®é ph¸t triÓn ®Þnh gèc
17
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Mi
T0 i x100
M0
18
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
- Tèc ®é ph¸t triÓn b×nh qu©n:
T n 1 T1xT2 x...xTn
HoÆc :
Mn
T x100
M0
Trong ®ã: Ti: Tû lÖ ph¸t triÓn liªn hoµn.
T : Tû lÖ ph¸t triÓn b×nh qu©n.
Toi: Tû lÖ ph¸t triÓn ®Þnh gèc.
Mi-1: Doanh thu b¸n hµng kú i-1
Mo: Doanh thu b¸n hµng kú gèc
Ngoµi ra ta cßn cã thÓ dïng ®å thÞ ®Ó minh ho¹ trong trêng hîp qua c¸c
kú cã sù biÕn ®éng sö dông nh÷ng mÆt hµng mµ doanh nghiÖp kinh doanh th×
ph¶i sö dông chØ sè gi¸ qua c¸c n¨m ®Ó tÝnh to¸n lo¹i trõ.
1.3.2. Ph©n tÝch t×nh h×nh doanh thu theo tæng møc vµ kÕt cÊu mÆt
hµng.
Mét doanh nghiÖp thêng s¶n xuÊt kinh doanh nhiÒu mÆt hµng hoÆc nhãm
hµng, nhÊt lµ doanh nghiÖp th¬ng m¹i. Mçi mÆt hµng nhãm hµng cã nh÷ng ®Æc
®iÓm kinh tÕ kü thuËt kh¸c nhau trong s¶n xuÊt kinh doanh ®¸p øng nh÷ng nhu
cÇu tiªu dïng còng nh møc doanh thu ®¹t ®îc còng rÊt kh¸c nhau. MÆt kh¸c,
trong nh÷ng mÆt hµng, nhãm hµng mµ doanh nghiÖp cã kh¶ n¨ng vµ lîi thÕ c¹nh
tranh trong s¶n xuÊt kinh doanh, mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao.
Do vËy, ph©n tÝch doanh thu b¸n hµng trong doanh nghiÖp cÇn ph¶i ph©n
tÝch chi tiÕt theo tõng mÆt hµng, nhãm hµng trong ®ã cã nh÷ng mÆt hµng, nhãm
hµng chñ yÕu ®Ó qua ®ã thÊy ®îc sù biÕn ®æi t¨ng gi¶m vµ xu híng ph¸t triÓn
cña chóng lµm c¬ së cho viÖc ho¹ch ®Þnh chiÕn lîc ®Çu t trong nh÷ng mÆt
hµng nhãm hµng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp.
19
nguon tai.lieu . vn