Xem mẫu
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM
VĂN HỌC TRUNG QUỐC THỜI KỲ MỚI
(1976 -1986)
ĐỂ TÀI NGHIÊN CỨU CẤP BỘ
1998 -1999
Người thực hiện:
TS. Hồ Sĩ Hiệp
TP. Hồ Chí Minh
1999
MỤC LỤC
CHƢƠNG I: VĂN HỌC TRƢỚC THỜI KỲ MỚI ................................................................... 1
I. Văn học 17 năm xây dựng chủ nghĩa xã hội (1949 - 1966); .............................................. 1
II. Văn học thời kỳ Cách mạng văn hóa (1966-1976): .......................................................... 7
CHƢƠNG II: VĂN HỌC GIAI ĐOẠN ĐẦU CỦA THỜI KỲ MỚI (1976 - 1982) .............. 20
I. Hiện tƣợng mới, sự vật mới trong văn học. ...................................................................... 20
II. Bài học kinh nghiệm quý báu .......................................................................................... 36
CHƢƠNG III: TƢ TƢỞNG VĂN HỌC VÀ LÝ LUẬN VĂN NGHỆ THỜI KỲ MỚI ........ 49
I. Đại hội văn nghệ lần thứ 4, 5: .......................................................................................... 49
II. Thảo luận và tranh luận lý luận văn nghệ: ...................................................................... 54
III. Những kết quả đạt đƣợc: ................................................................................................ 60
CHƢƠNG IV: THUYỆN NGẮN PHỤC HƢNG ................................................................... 69
I. Bối cảnh sáng tác truyện ngắn .......................................................................................... 69
II. Thành tích lịch sử của truyện ngắn ................................................................................. 70
III. Lƣu Tâm Vũ - Chủ tƣớng của văn học vết thƣơng ........................................................ 76
IV. Nhƣ Chí Quyện Từ "Mỉm cƣời đến trầm tƣ"................................................................. 82
V."Họa gia phong tục" Uông Tăng Kỳ ................................................................................ 85
VI. Trƣơng Huyền, Trần Kiến Công và Vƣơng An Ức ....................................................... 88
VII. Nữ nghệ thuật gia trữ tình Trƣơng Khiết ..................................................................... 92
CHƢƠNG V: THÀNH CÔNG CỦA TIỂU THUYẾT ........................................................... 97
I. Sự tiên tiến của tiểu thuyết trong thời kỳ mới. ................................................................. 97
II. Diệu Tuyết Ngân và tiểu thuyết lịch sử "Lý Tự Thành" ............................................... 106
III. Tác phẩm "Hứa Mậu và con gái của ông ta " của Chu Khắc Cần. ............................. 108
IV. Tác phẩm " Phù Dung trấn" của Cổ Hoa. .................................................................... 110
V. Tác phẩm "Tƣớng quân ngâm " của Mạc Ứng Phong ................................................. 111
CHƢƠNG VI: SÁNG TÁC THƠ CA ................................................................................... 113
I. Cụ diện mới của sáng tác thơ ca ..................................................................................... 113
II. " Thời đại hoàng kim thứ 2" của Ngải Thanh ............................................................... 117
III. Công Lƣu - Nhà thơ "Sống Lại" .................................................................................. 118
PHỤ LỤC
1. LỜI CHÀO MỪNG TẠI ĐẠI HỘI VĂN NGHỆ LẦN THỨ TƢ (10/1979)- Đặng Tiểu
Bình ........................................................................................................................................ 120
2. BÀI NÓI CHUYỆN TẠI CUỘC TỌA ĐÀM VỀ SÁNG TÁC KỊCH BẢN (12/3/1980)Hồ Diệu Bang ........................................................................................................................ 124
3. LỜI CHÀO MỪNG ĐẠI HỘI NHÀ VĂN TRUNG QUỐC LẦN THỨ TƢ (29/ 12/ 1984 5/1/1985)- Hồ Khởi Lập ........................................................................................................ 130
4. CỐ GẮNG LỚN, ĐOÀN KẾT LỚN, PHỒN VINH LỚN TẤT YẾU SẼ ĐEM LẠI SỰ
SÔI ĐỘNG LỚN, SỰ THI ĐUA LỚN, SỰ NÂNG CAO LỚN- Trƣơng Quang Niên ........ 135
5. NĂM THẾ HỆ NHÀ VĂN TRUNG HOA- Đinh Linh ................................................... 141
6. HAI MƢƠI NĂM VĂN HỌC CỦA NƢỚC TRUNG QUỐC MỚI- Trƣơng Quýnh ....... 148
7. HƢỚNG ĐI CỦA VĂN HỌC THỜI KỲ MỚI- Vƣơng Kỳ Nhân .................................... 156
8. VÀI SUY NGHĨ VỀ LÝ LUẬN VĂN HỌC DÂN TỘC THIỂU SỐ (Ở TRUNG QUỐC)Khuê Tăng .............................................................................................................................. 162
9. LÝ LUẬN VĂN HỌC VÀ VIỆC XÂY DỰNG LÝ LUẬN VĂN NGHỆ ĐƢƠNG ĐẠI
CỦA TRUNG QUỐC- Đồng Khánh Bính ............................................................................ 169
CHƢƠNG I: VĂN HỌC TRƢỚC THỜI KỲ MỚI
I. Văn học 17 năm xây dựng chủ nghĩa xã hội (1949 - 1966);
1.Khái quát tình hình văn học:
Sự thành lập nƣớc Cộng hòa nhân dân Trung Hoa đánh dấu thời điểm kết thúc cơ bản
giai đoạn chủ nghĩa dân chủ mới và mở đầu giai đoạn xã hội chủ nghĩa, đồng thời cũng mở
màn cho sự phát triển của văn học đƣơng đại Trung Quốc. Trong giai đoạn xã hội chủ nghĩa,
chủ nghĩa xã hội không chỉ là một hệ thống tƣ tƣởng hoặc một loại tƣ tƣởng mà là một tồn tại
hiện thực của chế độ chính trị và chế độ kinh tế. Nó quyết định và ảnh hƣởng một cách sâu
sắc đến các hình thức sinh hoạt, hình thức đấu tranh và bộ mặt tinh thần của các tầng lớp
nhân dân các dân tộc. Cuộc đấu tranh to lớn và cải cách vĩ đại để xây dựng, phát triển, củng
cố, hoàn thiện chế độ chính trị và chế độ kinh tế của chủ nghĩa xã hội trở thành nội dung cơ
bản của đời sống xã hội nƣớc ta. Văn học đƣơng đại với chức trách phản ánh chân thực cuộc
sống của nhân dân, không chỉ đối với đề tài hiện thực hay đề tài lịch sử đều không thể không
mang dấu ấn tinh thần Thời đại xã hội chủ nghĩa, nó phối hợp và phục tùng mục tiêu lịch sử
vĩ đại của nhân dân nƣớc ta là xây dựng cƣờng quốc hiện đại hóa xã hội chủ nghĩa. Do đó,
xét về tổng thể, văn học đƣơng đại nƣớc ta thuộc lại văn học mới của loại hình văn học xã hội
chủ nghĩa trẻ trung mới xuất hiện trong lịch sử thế giới.
Ở nƣớc ta, vận mệnh của văn học gắn chặt với vận mệnh của đất nƣớc và nhân dân.
Nƣớc Trung Quốc xã hội chủ nghĩa trẻ trung của chúng ta 35 năm qua đã trải qua một chặng
đƣờng lịch sử quang vinh vĩ đại nhƣng cũng rất gian nan gập ghềnh, nền văn học xã hội chủ
nghĩa trẻ trung của chúng ta cùng trải qua một quá trình nhƣ vậy và đồng thời phản ánh giai
đoạn lịch sử này. Nó kiên cƣờng bền bỉ phát triển và trƣởng thành trong một hoàn cảnh vừa
sinh động và phong phú, vừa vĩ đại và phức tạp của xã hội chủ nghĩa, với ngòi bút phong phú
đa dạng, khẳng khái bi tráng, hùng vĩ rực rỡ, đã viết nên những trang vĩ đại, dệt bằng hy vọng
và đau khổ, thắng lợi và dày vò. Tuy nhiên hiện nay nó còn nằm trong giai đoạn phát triển
chƣa thành thục, nhƣng với nội dung tƣ tƣởng và hình thức nghệ thuật tƣơi mới mang đặc sắc
dân tộc, nó đã phát huy ảnh hƣởng ngày càng to lớn trong văn học tiến bộ đƣơng đại của thế
giới.
Năm mƣơi lăm năm nay, sự phát triển của văn học xã hội chủ nghĩa nƣớc ta trải qua
ba thời kỳ:
1
nguon tai.lieu . vn
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP.HCM
VĂN HỌC TRUNG QUỐC THỜI KỲ MỚI
(1976 -1986)
ĐỂ TÀI NGHIÊN CỨU CẤP BỘ
1998 -1999
Người thực hiện:
TS. Hồ Sĩ Hiệp
TP. Hồ Chí Minh
1999
MỤC LỤC
CHƢƠNG I: VĂN HỌC TRƢỚC THỜI KỲ MỚI ................................................................... 1
I. Văn học 17 năm xây dựng chủ nghĩa xã hội (1949 - 1966); .............................................. 1
II. Văn học thời kỳ Cách mạng văn hóa (1966-1976): .......................................................... 7
CHƢƠNG II: VĂN HỌC GIAI ĐOẠN ĐẦU CỦA THỜI KỲ MỚI (1976 - 1982) .............. 20
I. Hiện tƣợng mới, sự vật mới trong văn học. ...................................................................... 20
II. Bài học kinh nghiệm quý báu .......................................................................................... 36
CHƢƠNG III: TƢ TƢỞNG VĂN HỌC VÀ LÝ LUẬN VĂN NGHỆ THỜI KỲ MỚI ........ 49
I. Đại hội văn nghệ lần thứ 4, 5: .......................................................................................... 49
II. Thảo luận và tranh luận lý luận văn nghệ: ...................................................................... 54
III. Những kết quả đạt đƣợc: ................................................................................................ 60
CHƢƠNG IV: THUYỆN NGẮN PHỤC HƢNG ................................................................... 69
I. Bối cảnh sáng tác truyện ngắn .......................................................................................... 69
II. Thành tích lịch sử của truyện ngắn ................................................................................. 70
III. Lƣu Tâm Vũ - Chủ tƣớng của văn học vết thƣơng ........................................................ 76
IV. Nhƣ Chí Quyện Từ "Mỉm cƣời đến trầm tƣ"................................................................. 82
V."Họa gia phong tục" Uông Tăng Kỳ ................................................................................ 85
VI. Trƣơng Huyền, Trần Kiến Công và Vƣơng An Ức ....................................................... 88
VII. Nữ nghệ thuật gia trữ tình Trƣơng Khiết ..................................................................... 92
CHƢƠNG V: THÀNH CÔNG CỦA TIỂU THUYẾT ........................................................... 97
I. Sự tiên tiến của tiểu thuyết trong thời kỳ mới. ................................................................. 97
II. Diệu Tuyết Ngân và tiểu thuyết lịch sử "Lý Tự Thành" ............................................... 106
III. Tác phẩm "Hứa Mậu và con gái của ông ta " của Chu Khắc Cần. ............................. 108
IV. Tác phẩm " Phù Dung trấn" của Cổ Hoa. .................................................................... 110
V. Tác phẩm "Tƣớng quân ngâm " của Mạc Ứng Phong ................................................. 111
CHƢƠNG VI: SÁNG TÁC THƠ CA ................................................................................... 113
I. Cụ diện mới của sáng tác thơ ca ..................................................................................... 113
II. " Thời đại hoàng kim thứ 2" của Ngải Thanh ............................................................... 117
III. Công Lƣu - Nhà thơ "Sống Lại" .................................................................................. 118
PHỤ LỤC
1. LỜI CHÀO MỪNG TẠI ĐẠI HỘI VĂN NGHỆ LẦN THỨ TƢ (10/1979)- Đặng Tiểu
Bình ........................................................................................................................................ 120
2. BÀI NÓI CHUYỆN TẠI CUỘC TỌA ĐÀM VỀ SÁNG TÁC KỊCH BẢN (12/3/1980)Hồ Diệu Bang ........................................................................................................................ 124
3. LỜI CHÀO MỪNG ĐẠI HỘI NHÀ VĂN TRUNG QUỐC LẦN THỨ TƢ (29/ 12/ 1984 5/1/1985)- Hồ Khởi Lập ........................................................................................................ 130
4. CỐ GẮNG LỚN, ĐOÀN KẾT LỚN, PHỒN VINH LỚN TẤT YẾU SẼ ĐEM LẠI SỰ
SÔI ĐỘNG LỚN, SỰ THI ĐUA LỚN, SỰ NÂNG CAO LỚN- Trƣơng Quang Niên ........ 135
5. NĂM THẾ HỆ NHÀ VĂN TRUNG HOA- Đinh Linh ................................................... 141
6. HAI MƢƠI NĂM VĂN HỌC CỦA NƢỚC TRUNG QUỐC MỚI- Trƣơng Quýnh ....... 148
7. HƢỚNG ĐI CỦA VĂN HỌC THỜI KỲ MỚI- Vƣơng Kỳ Nhân .................................... 156
8. VÀI SUY NGHĨ VỀ LÝ LUẬN VĂN HỌC DÂN TỘC THIỂU SỐ (Ở TRUNG QUỐC)Khuê Tăng .............................................................................................................................. 162
9. LÝ LUẬN VĂN HỌC VÀ VIỆC XÂY DỰNG LÝ LUẬN VĂN NGHỆ ĐƢƠNG ĐẠI
CỦA TRUNG QUỐC- Đồng Khánh Bính ............................................................................ 169
CHƢƠNG I: VĂN HỌC TRƢỚC THỜI KỲ MỚI
I. Văn học 17 năm xây dựng chủ nghĩa xã hội (1949 - 1966);
1.Khái quát tình hình văn học:
Sự thành lập nƣớc Cộng hòa nhân dân Trung Hoa đánh dấu thời điểm kết thúc cơ bản
giai đoạn chủ nghĩa dân chủ mới và mở đầu giai đoạn xã hội chủ nghĩa, đồng thời cũng mở
màn cho sự phát triển của văn học đƣơng đại Trung Quốc. Trong giai đoạn xã hội chủ nghĩa,
chủ nghĩa xã hội không chỉ là một hệ thống tƣ tƣởng hoặc một loại tƣ tƣởng mà là một tồn tại
hiện thực của chế độ chính trị và chế độ kinh tế. Nó quyết định và ảnh hƣởng một cách sâu
sắc đến các hình thức sinh hoạt, hình thức đấu tranh và bộ mặt tinh thần của các tầng lớp
nhân dân các dân tộc. Cuộc đấu tranh to lớn và cải cách vĩ đại để xây dựng, phát triển, củng
cố, hoàn thiện chế độ chính trị và chế độ kinh tế của chủ nghĩa xã hội trở thành nội dung cơ
bản của đời sống xã hội nƣớc ta. Văn học đƣơng đại với chức trách phản ánh chân thực cuộc
sống của nhân dân, không chỉ đối với đề tài hiện thực hay đề tài lịch sử đều không thể không
mang dấu ấn tinh thần Thời đại xã hội chủ nghĩa, nó phối hợp và phục tùng mục tiêu lịch sử
vĩ đại của nhân dân nƣớc ta là xây dựng cƣờng quốc hiện đại hóa xã hội chủ nghĩa. Do đó,
xét về tổng thể, văn học đƣơng đại nƣớc ta thuộc lại văn học mới của loại hình văn học xã hội
chủ nghĩa trẻ trung mới xuất hiện trong lịch sử thế giới.
Ở nƣớc ta, vận mệnh của văn học gắn chặt với vận mệnh của đất nƣớc và nhân dân.
Nƣớc Trung Quốc xã hội chủ nghĩa trẻ trung của chúng ta 35 năm qua đã trải qua một chặng
đƣờng lịch sử quang vinh vĩ đại nhƣng cũng rất gian nan gập ghềnh, nền văn học xã hội chủ
nghĩa trẻ trung của chúng ta cùng trải qua một quá trình nhƣ vậy và đồng thời phản ánh giai
đoạn lịch sử này. Nó kiên cƣờng bền bỉ phát triển và trƣởng thành trong một hoàn cảnh vừa
sinh động và phong phú, vừa vĩ đại và phức tạp của xã hội chủ nghĩa, với ngòi bút phong phú
đa dạng, khẳng khái bi tráng, hùng vĩ rực rỡ, đã viết nên những trang vĩ đại, dệt bằng hy vọng
và đau khổ, thắng lợi và dày vò. Tuy nhiên hiện nay nó còn nằm trong giai đoạn phát triển
chƣa thành thục, nhƣng với nội dung tƣ tƣởng và hình thức nghệ thuật tƣơi mới mang đặc sắc
dân tộc, nó đã phát huy ảnh hƣởng ngày càng to lớn trong văn học tiến bộ đƣơng đại của thế
giới.
Năm mƣơi lăm năm nay, sự phát triển của văn học xã hội chủ nghĩa nƣớc ta trải qua
ba thời kỳ:
1