- Trang Chủ
- Luận Văn - Báo Cáo
- Đề tài: Nghiên cứu ảnh hưởng của nhiệt độ ép tới một số tính chất của ván LVL sản xuất từ gỗ Keo lai (part 2)
Xem mẫu
- C¨n cø vµo c¸c ®Æc ®iÓm ngo¹i quan, cÊu t¹o, tÝnh chÊt vËt lý, c¬ häc
cña gç Keo lai ®· ®îc kiÓm tra, cïng víi c¸c yªu cÇu vÒ nguyªn liÖu s¶n xuÊt
v¸n máng khi bãc chóng ta thÊy r»ng : Gç Keo lai hoµn toµn cã thÓ ®¸p øng
®îc yªu cÇu ®èi víi nguyªn liÖu lµm v¸n máng.
Tuy nhiªn, ®©y míi chØ lµ kÕt luËn dùa trªn yªu cÇu ®èi víi nguyªn liÖu
s¶n xuÊt v¸n d¸n. §Ó cã thÓ kh¼ng ®Þng gç Keo lai cã thùc sù dïng lµm
nguyªn liÖu s¶n xuÊt v¸n LVL ®îc hay kh«ng cÇn ph¶i tiÕn hµnh thùc
nghiÖm t¹o v¸n máng vµ s¶n xuÊt thö s¶n phÈm v¸n LVL, th«ng qua kiÓm tra
tÝnh chÊt cña v¸n ®Ó kh¼ng ®Þnh kh¶ n¨ng sö dông gç Keo lai dïng lµm
nguyªn liÖu s¶n xuÊt v¸n LVL.
2.2. C¸c yÕu tè ¶nh hëng ®Õn chÊt lîng v¸n LVL.
2.2.1.Sù ¶nh hëng cña nguyªn liÖu
+Lo¹i gç:
C¸c lo¹i gç kh¸c nhau sÏ ®ßi hái c«ng nghÖ s¶n xuÊt kh¸c nhau, ®ång
thêi còng sÏ t¹o ra c¸c s¶n phÈm cã c¸c tÝnh chÊt kh¸c nhau. Lo¹i gç mÒm sÏ
thuËn lîi cho qu¸ trÝnh gia c«ng c¾t gät h¬n gç cøng, ®Æc biÖt trong qu¸ tr×nh
bãc v¸n máng, ®Ó ®¶m b¶o chÊt lîng c¸c lo¹i gç cóng nhÊt thiÕt ph¶i ®îc xö
lý nhiÖt tríc khi bãc. Ngoµi ra, lo¹i gç mÒm sÏ dÔ sÊy, kh¶ n¨ng thÈm thÊu
keo cao, vµ ®îc nÐn Ðp nhiÒu h¬n khi Ðp nhiÖt, v× vËy nã sÏ cã chÊt lîng mèi
d¸n tèt h¬n cøng víi cïng mét ¸p suÊt Ðp. Tuy nhiªn, gç mÒm thêng cã
cêng ®é thÊp do ®ã t¹o ra s¶n phÈm cã cêng ®é thÊp h¬n khi sö dông
nguyªn liÖu lµ gç cøng hay gç cã khèi lîng thÓ tÝch cao h¬n. ChÝnh v× vËy,
khi s¶n xuÊt v¸n d¸n nãi chung vµ v¸n LVL nãi riªng ngêi ta thêng sö dông
c¸c lo¹i gç cã khèi lîng thÓ tÝch trung b×nh tõ 0,4 – 0,7g/cm3. Gç Keo lai
còng thuéc nhãm c¸c lo¹i gç cã khèi lîng thÓ tÝch trung b×nh cho nªn hoµn
toµn cã thÓ t¹o ra ®îc s¶n phÈm cã chÊt lîng tèt.
+ChiÒu dµy vµ khuyÕt tËt v¸n máng:
ChiÒu dµy v¸n máng cã ¶nh hëng rÊt lín ®Õn c¸c khuyÕt tËt cña nã.
ChiÒu dµy v¸n máng cµng lín th× chiÒu s©u vÕt nøt, tÇn sè vÕt nøt, sai sè chiÒu
- dµy v¸n cµng lín [2]. Nh÷ng khuyÕt tËt nµy cµng lín th× lîng keo dïng cho
mét ®¬n vÞ diÖn tÝch v¸n cµng lín, mµng keo khã cã thÓ máng ®Òu liªn tôc, do
®ã chÊt lîng mèi d¸n còng sÏ gi¶m xuèng râ rÖt. §èi víi v¸n LVL chiÒu dµy
v¸n máng thêng lín (2mm) do ®ã khuyÕt tËt cña v¸n máng lµ khã tr¸nh
khái. §Ó h¹n chÕ khuyÕt tËt cña v¸n ngêi ta thêng sö dông c¸c gi¶i ph¸p
nh xö lý nhiÖt cho gç tríc khi bãc, dïng thíc nÐn trong qu¸ tr×nh bãc v¸n
máng.
+§é Èm v¸n máng:
§é Èm cña v¸n máng tríc khi tr¸ng keo lµ mét trong nh÷ng yÕu tè ¶nh
hëng rÊt lín ®Õn chÊt lîng cña v¸n. §é Èm cña v¸n máng qóa lín, khã cã
thÓ ®a ®îc mét lîng keo cÇn thiÕt lªn bÒ mÆt v¸n máng, ®ång thêi khi Ðp
nhiÖt sÏ t¹o ra c¸c tói khÝ lµm cho kh¶ n¨ng næ v¸n rÊt cao, cêng ®é d¸n dÝnh
thÊp. NÕu ®é Èm v¸n máng qu¸ thÊp lîng keo thÊm vµo v¸n nhiÒu lµm cho
lîng keo trªn bÒ mÆt gi¶m còng lµm cho cêng ®é liªn kÕt cña mµng keo
gi¶m. V× vËy, ®é Èm cña v¸n sau khi sÊy ph¶i ®¶m b¶o n»m trong kho¶ng 6-
8%.
b/Sù ¶nh hëng cña chÊt kÕt dÝnh
§èi víi v¸n d¸n nãi chung vµ v¸n LVL nãi riªng cã thÓ sö dông c¸c lo¹i
chÊt kÕt dÝnh kh¸c nhau. HiÖn nay, ngêi ta thêng sö dông c¸c lo¹i chÊt kÕt
dÝnh cã nguån gèc tõ nhùa nhiÖt r¾n ®Ó s¶n xuÊt v¸n LVL nh: U-F (Urea
Formal®ehye); P-F (Phenol Formaldehye); U-M-F (Urea Melamine
Formaldehyde) [5]. Mçi mét lo¹i chÊt kÕt dÝnh sÏ t¹o ra mét lo¹i v¸n cã tÝnh
chÊt vµ c«ng dông kh¸c nhau nh v¸n dïng trong ®å méc, v¸n chÞu níc, v¸n
chèng chÞu thêi tiÕt. Trong c¸c lo¹i chÊt kÕt dÝnh trªn th× nhùa P-F ®îc dïng
phæ biÕn nhÊt trong c«ng nghiÖp s¶n xuÊt v¸n LVL, bëi ®©y lµ lo¹i chÊt kÕt
dÝnh cã cêng ®é d¸n dÝnh cao, cã kh¶ n¨ng chÞu níc, chèng chÞu m«i
trêng, mÆc dï mµu s¾c kh«ng ®Ñp, song phÇn lín c¸c s¶n phÈm v¸n LVL ®Òu
sö dông trong c¸c chi tiÕt cÇn d¸n phñ bÒ mÆt nªn nã vÉn ®îc dïng.
- Keo P-F khi sö dông trong s¶n xuÊt v¸n LVL sÏ cho ta c¬ héi Ðp nhiÖt ë
nhiÖt ®é cao h¬n so víi KeoU-F hay U-M-F, do ®ã cã thÓ rót ng¾n ®îc thêi
gian Ðp mµ vÉn ®¶m b¶o chÊt lîng s¶n phÈm. ChÝnh v× vËy, trong ®Ò tµi nµy
chóng t«i sö dông chÊt kÕt dÝnh lµ keo P-F d¹ng láng do h·ng Dynochem ViÖt
Nam cung cÊp, víi tªn th¬ng m¹i Dynosol WG 6111.
Keo P – F d¹ng láng cã c¸c ®Æc ®iÓm sau:
+ D¹ng keo: D¹ng láng mµu n©u ®á.
+ §é nhít t¹i 300C : 70 – 110cps.
+ Hµm lîng chÊt r¾n (2h/ 1200C) : 43 1 %
+ §é pH t¹i 250C : 12 – 13.
Khi sö dông keo P- F ®îc pha chÊt ®ãng r¾n cã tªn th¬ng m¹i H – 632M.
Keo Dynosol WG 6111 ®îc ®ãng gãi trong thïng s¾t m¹ kÏm víi träng
lîng 245 kg/thïng, chÊt ®ãng r¾n H-632M ®îc ®ãng gãi trong bao víi träng
lîng 25 kg/bao. Thêi gian b¶o qu¶n ë n¬i tho¸ng m¸t víi nhiÖt ®é kho¶ng
250C lµ tõ 3 – 4 th¸ng, nÕu nhiÖt ®é cao h¬n thêi gian b¶o qu¶n sÏ ng¾n l¹i;
ChÊt ®ãng r¾n H-632M cã thêi gian b¶o qu¶n v« thêi h¹n nÕu ®îc ®Ó ë n¬i
kh« r¸o, tho¸ng m¸t.
C«ng thøc pha keo khi tr¸ng keo nh sau:
Keo dynosol WG 6111 : 100 phÇn träng lîng.
ChÊt ®ãng r¾n H-632M : 30 phÇn träng lîng.
Níc (dïng pha chÊt ®ãng r¾n): 4 phÇn träng lîng.
ChÊt ®én (bét sä dõa – nÕu cã): 10 phÇn träng lîng.
Thêi gian sèng cña mÎ keo:
Víi nhiÖt ®é (0C) : 30 35
Thêi gian sèng (h): 20 10
- Lîng chÊt kÕt dÝnh còng ¶nh hëng kh«ng nhá ®Ðn chÊt lîng v¸n
LVL. Lîng chÊt ®ãng r¾n qu¸ lín hoÆc qu¸ nhá ®Òu ¶nh hëng xÊu ®Õn tÝnh
chÊt cña v¸n. Lîng chÊt kÕt dÝnh nhá lµm cho mµng keo bÞ nghÌo, nÕu chÊt
lîng v¸n máng vµ ®é Èm v¸n máng th× lîng keo cã thùc trªn bÒ mÆt liªn kÕt
lµ rÊt Ýt, thËm trÝ cã nh÷ng diÖn tÝch kh«ng cã keo, cêng ®é d¸n dÝnh cña v¸n
gi¶m xuèng. NÕu lîng keo tr¸ng qu¸ nhiÒu, sau khi keo ®· ®îc tr¶i ®Òu trªn
bÒ mÆt vµ thÊm vµo trong v¸n máng lîng keo cßn l¹i qu¸ nhiÒu, khi Ðp nhiÖt
keo sÏ trµn ra ngoµi g©y l·ng phÝ keo, ®ång thêi mµng keo cµng dµy kh¶ n¨ng
®µn håi cµng kÐm vµ rÊt dÔ bÞ r¹n nøt, vµ còng lµm cho chÊt lîng mèi d¸n
gi¶m. Lîng keo tr¸ng ph¶i ®îc tÝnh to¸n vµ lùa chän trªn c¬ së th«ng sè kü
thuËt cña keo, tÝnh chÊt cña keo, chÊt lîng bÒ mÆt v¸n máng, ®é Èm v¸n
máng vµ yªu cÇu vÒ chÊt lîng s¶n phÈm. C¨n cø vµo kÕt cÊu s¶n phÈm, lo¹i
gç, lo¹i keo, th«ng sè v¸n máng mµ ®Ò tµi thùc hiÖn, còng nh dùa trªn c¸c kÕt
qu¶ nghiªn cøu ®· cã chóng t«i chän lîng keo tr¸ng lµ 200g/m2 bÒ mÆt tr¸ng
keo.
2.2.1.Sù ¶nh hëng cña th«ng sè chÕ ®é Ðp nhiÖt
Trong s¶n xuÊt v¸n LVL cã rÊt nhiÒu ph¬ng ph¸p Ðp kh¸c nhau, mçi
ph¬ng ph¸p sÏ cã c¸c th«ng sè c«ng nghÖ kh¸c nhau vµ tõ ®ã t¹o ra c¸c s¶n
phÈm cã c¸c ®Æc tÝnh kh¸c nhau. HiÖn nay cã 3 ph¬ng ph¸p chÝnh ®îc sö
dông lµ:
+Ph¬ng ph¸p Ðp mét c«ng ®o¹n Single step hot-pressing”
Ph¬ng ph¸p nµy cã nguyªn t¾c d¸n Ðp gièng nh ®èi víi v¸n d¸n th«ng
thêng. TÊt c¶ c¸c líp v¸n máng sau khi tr¸ng keo, xÕp v¸n theo ®óng kÕt cÊu
vµ Ðp s¬ bé sÏ ®îc ®a vµo Ðp nhiÖt. ChØ sau mét lÇn Ðp nhiÖt sÏ t¹o ra s¶n
phÈm theo thiÕt kÕ. Ph¬ng ph¸p nµy ®ßi hái thêi gian Ðp dµi, nhiÖt ®é Ðp thÊp,
®é Èm v¸n máng sau khi sÊy ph¶i thÊp ( 6%), kh¶ n¨ng x¶y ra næ v¸n hoÆc
v¸n phång rép lµ rÊt cao, ngoµi ra cêng ®é d¸n dÝnh cña mµng keo trong cïng
vµ mµng keo ngoµi cïng còng kh¸c nhau.
- +Ph¬ng ph¸p Ðp nhiÒu c«ng ®o¹n Step by step hot-pressing”
Ph¬ng ph¸p nµy dïng cho c¸c lo¹i v¸n cã sè líp v¸n ch½n hoÆc lÎ,
th«ng thêng sö dông cho v¸n cã sè líp ch½n, tuy nhiªn vÉn ®îc sö dông víi
v¸n cã sè líp le bëi c¸c u ®iÓm cña nã. Ch¼ng h¹n v¸n cã 11 líp, sau khi
tr¸ng keo ngêi ta ®a 3 líp trong cïng vµo Ðp díi ¸p suÊt, nhiÖt ®é tr«ng
mét thêi gian nhÊt ®Þnh, sau khi keo d¸n ®ãng r¾n gÇn nh hoµn toµn th× më
bµn Ðp ®a v¸n ra vµ xÕp 2 líp kÕ tiÕp vµo hai bªn råi tiÕn hµnh tiÕp tôc Ðp. Cø
nh thÕ Ðp cho ®Õn líp v¸n cuèi cïng. Ngo¹i trõ 3 líp ®Çu tiªn ®a vµo Ðp, c¸c
líp tiÕp theo cã thêi gian Ðp rÊt ng¾n do tËn dông ®îc lîng nhiÖt d cña tÊm
tríc ®ã. Ph¬ng ph¸p nµy cã thêi gian rÊt ng¾n, kh¶ n¨ng næ v¸n thÊp, yªu
cÇu vÒ ®é Èm v¸n máng sau khi sÊy kh«ng cÇn qu¸ thÊp. Tuy nhiªn, ph¬ng
ph¸p nµy ®ßi hái thao t¸c phøc t¹p.
+Ph¬ng ph¸p Ðp cao tÇn High frequency pressing
Ph¬ng ph¸p nµy sö dông ®iÖn trêng cã tÇn sè cao (tÇn sè f = 4MHz)
HiÖu ®iÖn thÕ V = 8 kw, c«ng suÊt dßng ®iÖn P = 375 v)®Ó ®ãng r¾n mµng keo,
thêng dïng ®èi víi keo nhiÖt r¾n. Thêi gian Ðp v¸n khi sö dông ph¬ng ph¸p
Ðp nhiÖt cao tÇn còng rÊt ng¾n 30 gi©y ®Õn 3 phót. Tuy nhiªn ®ßi hái cÇn cã
thiÕt bÞ Ðp chuyªn dïng. §©y còng lµ mét ph¬ng ph¸p Ðp phæ biÕn trªn thÕ
giíi, tuy nhiªn trong ®iÒu kiÖn ViÖt Nam th× cßn rÊt h¹n chÕ.
Do ph¬ng ph¸p Ðp nhiÖt nhiÒu c«ng ®o¹n lµ mét ph¬ng ph¸p míi,
thêi gian Ðp ng¾n, h¹n chÕ ®îc kh¶ n¨ng næ v¸n khi Ðp nhiÖt, ®Æc biÖt lµ víi
v¸n nhiÒu líp, v× vËy trong ®Ó tµi nµy chóng t«i chän ph¬ng ph¸p Ðp nhiÒu
c«ng ®o¹n ®Ó s¶n xuÊt v¸n LVL. VÊn ®Ò quan träng cÇn x¸c ®Þnh ë ®©y lµ
th«ng sè chÕ ®é Ðp nhiÖt hîp lý cho lo¹i s¶n phÈm cô thÓ lµ v¸n LVL dµy
30mm, khèi lîng thÓ tÝch 0,65g/cm3 tõ nguyªn liÖu gç Keo lai. §Ó cã thÓ t×m
ra ®îc th«ng sè chÕ ®é Ðp nhiÖt chóng ta cÇn t×m hiÓu sù ¶nh hëng cña c¸c
th«ng sè chÕ ®é Ðp ®Õn c«ng nghÖ vµ tÝnh chÊt cña v¸n.
a/ ¸p suÊt Ðp
Trong c«ng nghiÖp s¶n xuÊt v¸n nh©n t¹o nãi chung vµ v¸n LVL nãi
riªng th× ¸p suÊt Ðp lµ th«ng sè hÕt søc quan träng. Nã quyÕt ®Þnh ®Õn khèi
- lîng thÓ tÝch cña v¸n, ®Õn cêng ®é d¸n dÝnh cña mµng keo, tõ ®ã quyÕt ®Þnh
®Õn chÊt lîng s¶n phÈm. ¸p suÊt Ðp ph¶i ®ñ lín ®Ó t¹o ra kh¶ n¨ng tiÕp xóc
tèt nhÊt gi÷a c¸c líp v¸n, ®ång thêi cã thÓ dµn tr¶i ®îc mµng keo máng, ®Òu
vµ liªn tôc ®Ó cã thÓ t¹o ra mèi d¸n cã cêng ®é lín nhÊt. Th«ng thêng trÞ sè
¸p suÊt Ðp ®îc lùa chän trªn c¬ së lo¹i gç, khèi lîng thÓ tÝch cña gç, tÝnh
chÊt c¬ vËt lý cña gç, lo¹i keo, c¸c th«ng sè kü thuËt cña keo, chiÒu dµy s¶n
phÈm, khèi lîng thÓ tÝch cña s¶n phÈm, kÕt cÊu cña s¶n phÈm, ph¬ng ph¸p
Ðp, nhiÖt ®é Ðp, thiÕt bÞ Ðp nhiÖt. Khi gç cã khèi lîng thÓ tÝch lín, chiÒu dµy
v¸n lín ®ßi hái mét ¸p suÊt Ðp cao h¬n so víi gç cã khèi lîng thÓ tÝch nhá vµ
chiÒu dµy v¸n nhá. §èi víi ph¬ng ph¸p Ðp mét c«ng ®o¹n cÇn mét ¸p suÊt Ðp
lín h¬n so víi ph¬ng ph¸p Ðp nhiÒu c«ng ®o¹n. Bëi v× tÊt c¶c c¸c líp v¸n ®Òu
chÞu mét ¸p lùc Ðp nh nhau khi Ðp theo ph¬ng ph¸p nhiÒu c«ng ®o¹n, do ®ã
chØ cÇn mét ¸p suÊt võa ®ñ ®Ó ®¶m b¶o yªu cÇu thiÕt kÕ s¶n phÈm. Ngîc l¹i,
khi t¹o ra cïng mét s¶n phÈm th× ph¬ng ph¸p Ðp mét c«ng ®o¹n ®ßi hëi mét
¸p suÊt Ðp lín h¬n. §Ó lµm râ h¬n vÊn ®Ò nµy chóng ta t×m hiÓu c¸c bíc cña
qu¸ tr×nh Ðp nhiÖt theo ph¬ng ph¸p nhiÒu c«ng ®o¹n “Step by step” (h×nh 01):
Bíc1: Khi nhiÖt ®é bµn Ðp ®¹t nhiÖt ®é T0C ®a ph«i gåm 1 tÊm lâi (1)
vµ 2 tÊm ngoµi (2 ) vµo bµn Ðp, ®ãng b¸n Ðp vµ t¹o ¸p suÊt Pmax, duy tr× ¸p
suÊt max trong thêi gian 1 sau ®ã gi¶m ¸p lÊy v¸n ra (ta cã tÊm V1).
Bíc 2: Ngay sau khi ®a V1 ra khái bµn Ðp ®a ngay hai tÊm (3) vµo
hai bªn vµ tiÕn hµnh Ðp ngay. Tæng thêi gian tiÕn hµnh h¹ bµn Ðp, ®a V1 ra
khái bµn Ðp xµ xÕp v¸n, ®a v¸n vµo bµn Ðp, ®ãng bµn Ðp lµ 30 gi©y. ChÕ ®é Ðp
t¬ng tù víi tÊm V1. Sau khi Ðp xong ta cã tÊm V3.
Bíc 3: Hoµn toµn t¬ng tù nh bíc 2, ®a hai tÊm (4) vµo hai bªn V3
vµo Ðp ta ®îc tÊm V4 sau khi Ðp.
Bíc 4: T¬ng tù nh bíc 3 ta cã tÊm V5 sau khi Ðp.
Bíc 5: T¬ng tù bíc 4 ta xÕp hai tÊm (6) vµo hai bªn tÊm V5, tiÕn
hµnh Ðp nh c¸c bíc trªn, cuèi cïng ta thu ®îc tÊm V6, ®©y chÝnh lµ tÊm
s¶n phÈm cÇn ph¶i Ðp.
P
(3)
(2) (2)
(1) (1)
- H×nh 01: S¬ ®å Ðp nhiÖt theo ph¬ng ph¸p nhiÒu c«ng ®o¹n (step by step)
TrÞ sè ¸p suÊt Ðp lµ mét hµm phô thuéc vµo rÊt nhiÒu yÕu tè:
P = f( K , K, Pp , tvm, tsp, Kc, v,…)
Trong ®ã:
K - Lo¹i gç
K- Lo¹i keo vµ th«ng sè kü thuËt cña keo.
Pp - Ph¬ng ph¸p Ðp nhiÖt, thiÕt bÞ Ðp.
tvm – ChiÒu dµy v¸n máng
tvm – ChiÒu dµy s¶n phÈm
- Kc – KÕt cÊu v¸n
v – Khèi lîng thÓ tÝch cña v¸n.
Th«ng thêng víi keo P-F ¸p suÊt Ðp cao h¬n so víi keo U-F tõ 0,2 –
0,3MPa [2]. Bªn c¹nh ®ã, khi dïng keo P-F, víi ph¬ng ph¸p Ðp nhiÒu c«ng
®o¹n ¸p suÊt Ðp kho¶ng 0,7 – 1,7MPa tuú thuéc vµo chiÒu dµy v¸n máng, víi
ph¬ng ph¸p Ðp mét c«ng ®o¹n ¸p suÊt Ðp n»m trong kho¶ng 1,1 – 1,9MPa
tuú thuéc vµo lo¹i gç vµ chiÒu dµy s¶n phÈm [5]. Do ®Ò tµi sö dông ph¬ng
ph¸p Ðp nhiÒu c«ng ®o¹n nªn ¸p suÊt Ðp thÊp. C¨n cø vµo ph¬ng ph¸p Ðp,
chiÒu dµy v¸n máng (3 mm), lo¹i chÊt kÕt dÝnh P-F, lo¹i gç keo lai, khèi lîng
thÓ tÝch cña s¶n phÈm (0,65g/cm3), trªn c¬ së c¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu ®· cã [5]
[13] chóng t«i lùa chän ¸p suÊt Ðp ®Ó nghiªn cøu lµ 1,3MPa vµ cè ®Þnh yÕu tè
¸p suÊt. V× ph¬ng ph¸p Ðp nhiÒu c«ng ®o¹n kh«ng sö dông thanh c÷ nªn
kh«ng thÓ kh¶o s¸t sù ¶nh hëng cña ¸p suÊt ®Õn c¸c tÝnh chÊt cña v¸n, bëi
nÕu thay ®æi ¸p suÊt Ðp th× khèi lîng thÓ tÝch v¸n còng thay ®æi, cã nghÜa lµ
®· t¹o ra mét s¶n phÈm kh¸c víi thiÕt kÕ ban ®Çu nªn kh«ng thÓ kh¶o s¸t ®îc
sù ¶nh hëng cña ¸p suÊt trong trêng hîp nµy.
b/ NhiÖt ®é Ðp
NhiÖt ®é Ðp lµ th«ng sè quan träng quyÕt ®Þnh ®Õn chÊt lîng s¶n phÈm
vµ n¨ng suÊt cña m¸y Ðp nhiÖt. NhiÖt ®é Ðp phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè kh¸c
nhau:
T = f( K , K, Pp , tvm, tsp, Kc, MC,…)
Trong ®ã:
K - Lo¹i gç
K- Lo¹i keo vµ th«ng sè kü thuËt cña keo
Pp - Ph¬ng ph¸p Ðp nhiÖt, thiÕt bÞ Ðp
tvm – ChiÒu dµy v¸n máng
tvm – ChiÒu dµy s¶n phÈm
Kc – KÕt cÊu v¸n
MC - §é Èm cña v¸n tríc khi Ðp.
- Víi ph¬ng ph¸p Ðp kh¸c nhau th× nhiÖt ®é Ðp còng kh¸c nhau. Víi
ph¬ng ph¸p mét c«ng ®o¹n thêng rÊt thÊp khi Ðp v¸n cã chiÒu dµy lín (100
– 1300C), víi ph¬ng ph¸p Ðp nhiÒu c«ng ®o¹n nhiÖt ®é Ðp cã thÓ cao h¬n
(130 – 1500C) [5][14]. Khi Ðp nhiÒu tÇng nhiÖt ®é Ðp thêng thÊp h¬n kho¶ng
10 – 200C so víi Ðp nhiÖt trªn m¸y Ðp mét tÇng. Khi sö dông keo P-F nhiÖt
®é Ðp còng cao h¬n 10- 200C so víi keo U-F [2] [5]. Khi ®é Èm v¸n máng lín,
chiÒu dµy lín th× nhÊt thiÕt kh«ng thÓ sö dông nhiÖt ®é Ðp cao, v× nÕu Ðp ë
nhiÖt ®ä cao sÏ rÊt dÔ g©y næ v¸n hoÆc mµng keo phÝa ngoµi sÏ dßn tríc khi
mµng keo trong cïng ®ãng r¾n. §èi víi lo¹i gç kh¸c nhau, chiÒu dµy v¸n
máng kh¸c nhau th× kh¶ n¨ng truyÒn nhiÖt vµ tho¸t Èm cña v¸n còng sÏ kh¸c
nhau. V× vËy, víi lo¹i gç, lo¹i keo, vµ s¶n phÈm ®· ®Þnh tríc chóng ta cÇn
ph¶i kh¶o s¸t ®Ó t×m ra nhiÖt ®é Ðp thÝch hîp nhÊt. C¨n cø vµo c¸c kÕt qu¶
nghiªn cøu ®· cã, dùa trªn c¸c ®Æc tÝnh cña gç Keo lai, chÊt kÕt dÝnh P-F,
ph¬ng ph¸p Ðp nhiÒu c«ng ®o¹n chóng t«i chän kho¶ng gi¸ trÞ nhiÖt ®é cÊn
kh¶o s¸t trong ®Ò tµi nµy lµ:
T = 120; 130; 140;150 (0C)
c/ Thêi gian Ðp
Thêi gian Ðp lµ yÕu tè kh«ng thÓ thiÕu trong c¸c th«ng sè chÕ ®é Ðp
nhiÖt quyÕt ®Þnh ®Õn chÊt lîng s¶n phÈm. MÆc dï vËy, thêi gian Ðp phô thuéc
vµo rÊt nhiÒu yÕu tè kh¸c nhau:
= f( K , K, Pp , tvm, tsp, Kc, MC, T,…)
Trong ®ã:
K - Lo¹i gç
K- Lo¹i keo vµ th«ng sè kü thuËt cña keo
Pp - Ph¬ng ph¸p Ðp nhiÖt, thiÕt bÞ Ðp
tvm – ChiÒu dµy v¸n máng
tvm – ChiÒu dµy s¶n phÈm
Kc – KÕt cÊu v¸n
MC - §é Èm cña v¸n tríc khi Ðp
T – NhiÖt ®é Ðp.
- §èi víi ph¬ng ph¸p Ðp kh¸c nhau thêi gian Ðp còng kh¸c nhau. Khi sö
dông ph¬ng ph¸p Ðp mét c«ng ®o¹n thêi gian Ðp cã thÓ kÐo dµi tõ 1-
2phót/mm chiÒu dµy s¶n phÈm. Víi ph¬ng ph¸p Ðp nhiÖt mét c«ng ®o¹n
nhiÖt ®é Ðp chØ kho¶ng 0,1- 0,6phót/mm chiÒu dµy s¶n phÈm [5]. Gç nhÑ xèp,
chiÒu dµy v¸n máng lín ®ßi hái thêi gian Ðp dµi h¬n so víi gç cã khèi lîng
thÓ tÝch lín vµ chiÒu dµy v¸n máng thÊp, do hÖ sè truyÒn nhiÖt cña c¸c lo¹i gç
kh¸c nhau lµ kh¸c nhau, chiÒu dµy v¸n cµng lín th× thêi gian truyÒn nhiÖt còng
cµng dµi. B¶n th©n lo¹i keo vµ c¸c th«ng sè cña keo khi Ðp quyÕt ®Þnh rÊt lín
®Õn thêi gian Ðp. Thêi gian Ðp cã thÓ tÝnh theo c«ng thøc :
= t + geltime; [1]
Trong ®ã: t lµ thêi gian truyÒn nhiÖt tõ bµn Ðp ®Õn mµng keo ®Ó ®¹t nhiÖt ®é
®ãng r¾n. Geltime lµ thêi gian gel ho¸ cña mµng keo, phô thuéc vµo tõng lo¹i
keo, nhiÖt ®é, pH cña keo khi Ðp.
NhiÖt ®é Ðp cµng cao th× thêi gian Ðp cµng ng¾n. Tuy nhiªn, ngêi ta kh«ng
thÓ Ðp ë nhiÖt ®é qu¸ cao ®Ó gi¶m thêi gian Ðp nÕu ®é Èm v¸n máng qu¸ cao,
mÆc dï ®é Èm cao lµm kh¶ n¨ng truyÒn nhiÖt sÏ tèt h¬n nhng dÔ g©y næ v¸n.
Do ®ã thêi gian Ðp cßn phô thuéc vµo c¶ ®é Èm cña v¸n máng sau khi tr¸ng
keo. C¨n cø vµo lo¹i gç, lo¹i keo, ph¬ng ph¸p Ðp, nhiÖt ®é Ðp, chiÒu dµy v¸n
máng vµ c¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu ®· cã chóng t«i quyÕt ®Þnh chän kho¶ng thêi
gian Ðp cÇn kh¶o s¸t trong ®Ò tµi nµy lµ:
= 0,2; 0,4; 0,6 (phót/mm chiÒu dµy s¶n phÈm)
Së dÜ chän kho¶ng thêi gian ng¾n nh vËy lµ v×: Ngoµi bíc 1 (h×nh 01) cÇn
thêi gian dµi do mÊt thêi gian nhiÖt lîng truyÒn tõ mÆt bµn Ðp ®Õn mµng keo
(b»ng chiÒu dµy v¸n máng 3mm) th× c¸c bíc tiÕp theo thêi gian Ðp lµ rÊt
ng¾n. Tõ bíc thø 2 trë ®i qu·ng ®êng tryuÒn nhiÖt gÇn nh b»ng 0 do mµng
keo tiÕp xóc trùc tiÕp víi líp lâi ®ang cã nhiÖt ®é cao (100 0C). B¶n th©n
lîng nhiÖt d còng ®· ®¶m b¶o cho keo ®ãng r¾n ngay. Bªn c¹nh ®ã, thêi
gian gel ho¸ cña keo còng ®ñ lín (60 – 90 gi©y) ®Ó thùc hiÖn tÊt c¶ c¸c c«ng
®o¹n: xÕp dì v¸n, ®ãng khoang m¸y Ðp, t¹o ¸p suÊt max (1 + 2 + 3 = 30-50
gi©y), cho nªn mµng keo khã cã thÓ ®ãng r¾n tríc khi ®¹t ®îc ¸p suÊt Ðp
- max. Tuy nhiªn, trong qua tr×nh pha keo cÇn ph¶i pha chÕ sao cho thêi gian
gel ho¸ cã thÓ dµi h¬n ®Ó ®¶m b¶o chÊt lîng mèi d¸n, thêng lµ geltime xÊp
xØ 90-120gi©y.
nguon tai.lieu . vn
