Xem mẫu

  1. ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP Đề tài Nâng cao khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp xây dựng
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Lêi më ®Çu C¹nh tranh lµ c¬ chÕ vËn hµnh chñ yÕu cña kinh tÕ thÞ tr­êng, lµ ®éng lùc thóc ®Èy ph¸t triÓn kinh tÕ. §èi víi mçi chñ thÓ kinh doanh, c¹nh tranh t¹o søc Ðp hoÆc kÝch øng dông khoa häc, c«ng nghÖ tiªn tiÕn trong s¶n xuÊt, c¶i tiÕn c«ng nghÖ, thiÕt bÞ s¶n xuÊt vµ ph­¬ng thøc qu¶n lý nh»m n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, h¹ gi¸ thµnh vµ gi¸ b¸n hµng ho¸. C¹nh tranh víi c¸c tÝn hiÖu gi¸ c¶ vµ lîi nhuËn sÏ h­íng ng­êi kinh doanh chuyÓn nguån lùc tõ n¬i sö dông cã hiÖu qu¶ thÊp h¬n sang n¬i sö dông cã hiÖu qu¶ cao h¬n. §èi víi x· héi, c¹nh tranh lµ ®éng lùc quan träng nhÊt ®Ó huy ®éng nguån lùc cña x· héi vµo s¶n xuÊt kinhdoanh hµng ho¸, dÞch vô cßn thiÕu. Qua ®ã n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt cña toµn x· héi. Do ®ã, viÖc n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh trong mçi doanh nghiÖp lµ rÊt cÇn thiÕt, nã gióp doanh nghiÖp chñ ®éng h¬n trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña s¶n xuÊt kinh doanh. Víi ®Ò tµi: “N©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp x©y dùng", kÕt hîp víi qu¸ tr×nh thùc tËp t¹i C«ng ty x©y dùng CTGT 892 thuéc Tæng c«ng ty x©y dùng c«ng tr×nh 892, em ®· hoµn thµnh luËn v¨n tèt nghiÖp cña m×nh. KÕt cÊu luËn v¨n PhÇn I- Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ c¹nh tranh Ch­¬ng I: Tæng quan vÒ c¹nh tranh Ch­¬ng II: C¸c yÕu tè ¶nh h­ëng ®Õn kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp. PhÇn III: Mét sè gi¶i ph¸p n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña C«ng ty x©y dùng CTGT 892 Ch­¬ng I: Giíi thiÖu kh¸i qu¸t vÒ doanh nghiÖp. Ch­¬ng II: VËn dông c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng c¹nh tranh vµo thùc tr¹ng C«ng ty XDCTGT 892. Ch­¬ng III: Mét sè gi¶i ph¸p chñ yÕu n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña C«ng ty x©y dùng c«ng tr×nh giao th«ng 892. 1
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù h­íng dÉn tËn t×nh cña thÇy gi¸o Nghiªm Xu©n Ph­îng vµ c¸c c¸n bé cña C«ng ty x©y dùng c«ng tr×nh giao th«ng 892 ®· gióp ®ì em hoµn thµnh luËn v¨n. Hµ Néi, th¸ng 5 n¨m 2004 2
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. PhÇn I: Nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ c¹nh tranh Ch­¬ng I: Tæng quan vÒ c¹nh tranh 1.1- Kh¸i niÖm vÒ c¹nh tranh ThuËt ng÷ “C¹nh tranh” cã nguån gèc tõ tiÕng La Tinh víi nghÜa chñ yÕu lµ sù ®Êu tranh, ganh ®ua, thi ®ua gi÷a c¸c ®èi t­îng cïng phÈm chÊt, cïng lo¹i, ®ång gi¸ trÞ nh»m ®¹t ®­îc nh÷ng ­u thÕ, lîi thÕ, môc tiªu x¸c ®Þnh. Trong h×nh th¸i c¹nh tranh thÞ tr­êng, quan hÖ ganh ®ua x¶y ra gi÷a hai chñ thÓ cïng (nhãm ng­êi b¸n), còng nh­ chñ thÓ cÇu (Nhãm ng­êi mua), c¶ hai nhãm nµy tiÕn tíi c¹nh tranh víi nhau vµ ®­îc liªn kÕt víi nhau b»ng gi¸ c¶ thÞ tr­êng. Theo Samuelson: C¹nh tranh lµ sù k×nh ®Þch gi÷a c¸c doanh nghiÖp c¹nh tranh víi nhau ®Ó giµnh kh¸ch hµng. Theo Kac-Marx: C¹nh tranh lµ sù ganh ®ua, sù ®Êu tranh gay g¾t gi÷a c¸c nhµ t­ b¶n ®Ó giµnh giËt nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi trong s¶n xuÊt vµ tiªu thô hµng ho¸ ®Îe thu ®­îc lîi nhuËn siªu ng¹ch. Theo kinh tÕ Am« th× mét thÞ tr­êng c¹nh tranh hoµn h¶o cã rÊt nhiÒu ng­êi mua, ng­êi b¸n ®Ó cho kh«ng cã mét ng­êi mua hoÆc mét ng­êi b¸n duy nhÊt nµo cã ¶nh h­ëng, cã ý nghÜa ®èi víi gi¸ c¶. Theo cuèn “C¸c vÊn ®Ò ph¸p lý vµ thÓ chÕ vÒ chÝnh s¸ch c¹nh tranh vµ kiÓm so¸t ®éc quyÒn kinh doanh” th× c¹nh tranh lµ mét trong nh÷ng ®Æc tr­ng c¬ b¶n cña kinh tÕ thÞ tr­êng, lµ n¨ng lùc ph¸t triÓn cña kinh tÕ thÞ tr­êng. C¹nh tranh lµ sù sèng cßn cña mçi doanh nghiÖp, ®ã lµ sù ganh ®ua gi÷a c¸c nhµ doanh nghiÖp trong viÖc giµnh mét nh©n tè s¶n xuÊt hoÆc kh¸ch hµng nh»m n©ng cao lîi thÕ cña m×nh trªn thÞ tr­êng ®Ó ®¹t ®­îc mét môc tiªu kinh doanh cô thÓ nh­ lîi nhuËn, doanh sè hoÆc thÞ phÇn. §èi víi x· héi, c¹nh tranh lµ ®éng lùc quan träng nhÊt ®Ó huy ®éng nguån lùc cña x· héi vµo s¶n xuÊt kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô cßn thiÕu. Qua ®ã n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt cña toµn x· héi. Trong c¹nh tranh, c¸c doanh nghie­Ñp yÕu kÐm bÞ ®µo th¶i, doanh nghiÖp míi xuÊt hiÖn. Doanh nghiÖp lµm ¨n cã hiÖu qu¶ sÏ tiÕp tôc tån t¹i vµ ph¸t triÓn, nhê ®ã nguån lùc x· héi ®­îc sö 3
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. dông hîp lý, lµ c¬ së, tiÒn ®Ò cho sù thµnh c«ng trong viÖc t¨ng tr­ëng nÒn kinh tÕ ë mçi quèc gia. 1.2- C¸c lo¹i h×nh c¹nh tranh 1.2.1- C¨n cø vµo ®èi t­îng c¹nh tranh: 2 lo¹i 1.2.1.1- C¹nh tranh gi÷a nh÷ng ng­êi b¸n víi nhau Lµ cuéc c¹nh tranh chÝnh vµ khèc liÖt nhÊt trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. Nã cã ý nghÜa sèng cßn ®èi víi c¸c chñ doanh nghiÖp. C¹nh tranh gi÷a nh÷ng ng­êi b¸n ®iÒu chØnh cung cÇu hµng ho¸ trªn thÞ tr­êng. Khi cung mét hµng ho¸ nµo ®ã lín h¬n cÇu th× c¹nh tranh gi÷a nh÷ng ng­êi b¸n lµm cho gi¸ c¶ hµng ho¸ ®ã gi¶m xuèng, chØ nh÷ng doanh nghiÖp nµo ®ñ kh¶ n¨ng c¶i tiÕn c«ng nghÖ, trang bÞ kü thuËt, ph­¬ng thøc qu¶n lý vµ h¹ ®­îc gi¸ b¸n s¶n phÈm míi cã thÓ tån t¹i. KÕt qu¶ ®Ó ®¸nh gi¸ doanh nghiÖp nµo chiÕn th¾ng trong cuéc c¹nh tranh nµy lµ t¨ng lîi nhuËn, t¨ng doanh sè vµ thÞ phÇn. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, viÖc c¹nh tranh lµ hiÖn t­îng tÊt yÕu kh«ng thÓ tr¸nh khái ®èi víi bÊt kú doanh nghiÖp nµo. Thùc tÕt cho thÊy c¹nh tranh gi÷a nh÷ng ng­êi b¸n víi nhau sÏ ®em l¹i lîi Ých cho ng­êi mua vµ trong qu¸ tr×nh Êy nh÷ng doanh nghiÖp nµo kh«ng cã chiÕn l­îc c¹nh tranh thÝch hîp th× sÏ bÞ g¹t ra khái thÞ tr­êng vµ ®i ®Õn ph¸ s¶n. Nh­ng mÆt kh¸c sÏ cã nh÷ng doanh nghiÖp ngµy cµng lín m¹nh nhê n¾m ch¾c “Vò khÝ” c¹nh tranh thÞ tr­êng vµ d¸m chÊp nhËn “luËt ch¬i” ph¸t triÓn. 1.2.1.2- C¹nh tranh gi÷a nh÷ng ng­êi mua Lµ cuéc c¹nh tranh trªn c¬ së quy luËt cung cÇu, khi mét lo¹i hµng ho¸, dÞch vô nµo ®ã mµ møc cung nhá h¬n møc cÇu th× cuéc c¹nh tranh cµng trë nªn quyÕt liÖt vµ gi¸ hµng ho¸, dÞch vô ®ã sÏ cµng t¨ng. KÕt qu¶ cuèi cïng lµ ng­êi b¸n thu ®­îc lîi nhuËn cao, cßn ng­êi mua ph¶i mÊt thªm mét sè tiÒn. Khi ®ã ng­êi kinh doanh sÏ ®Çu t­ vèn x©y dùng thªm c¬ së s¶n xuÊt míi hoÆc n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt cña nh÷ng c¬ së s¶n xuÊt s½n cã. §ã lµ ®éng lùc quan träng nhÊt lµm t¨ng thªm l­îng vèn ®Çu t­ cho s¶n xuÊt, kinh doanh, n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt trong toµn x· héi. §iÒu quan träng lµ ®éng lùc ®ã hoµn toµn tù nhiªn, kh«ng theo vµ kh«ng cÇn bÊt kú mét mÖnh lÖnh hµnh chÝnh nµo cña c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ n­íc. 4
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 1.2.2- C¨n cø vµo møc ®é c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng: 3 lo¹i 1.2.2.1- C¹nh tranh hoµn h¶o Lµ h×nh thøc c¹nh tranh mµ trªn thÞ tr­êng cã rÊt nhiÒu ng­êi b¸n, hä ®Òu qu¸ nhá lÎ nªn kh«ng ¶nh h­ëng ®Õn gi¸ c¶ thÞ tr­êng. §iÒu ®ã cã nghÜa lµ kh«ng cÇn biÕt s¶n xuÊt ®­îc bao nhiªu, hä ®Òu cã thÓ b¸n tÊt c¶ s¶n phÈm cña m×nh t¹i møc gi¸ thÞ tr­êng hiÖn hµnh. V× vËy mÆt hµng trong thÞ tr­êng c¹nh tranh hoµn h¶o kh«ng cã lý do g× ®Ó b¸n rÎ h¬n møc gi¸ thÞ tr­êng. §ång thêi hµng n¨m còng kh«ng t¨ng gi¸ cña m×nh lªn cao h¬n gi¸ thÞ tr­êng v× nÕu t¨ng gi¸ th× h·ng sÏ kh«ng b¸n ®­îc hµng, do ng­êi tiªu dïng sÏ ®i mua hµng víi møc gi¸ hîp lý tõ c¸c ®èi thñ c¹nh tranh cña h·ng . Do ®ã c¸c h·ng s¶n xuÊt sÏ lu«n t×m c¸c biÖn ph¸p ®Ó gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt ®Õn møc tèi ®a, nhê ®ã ®Ó cã thÓ t¨ng lîi nhuËn. §èi víi thÞ tr­êng c¹nh tranh hoµn h¶o sÏ kh«ng cã nh÷ng hiÖn t­îng cung cÇu gi¶ t¹o, kh«ng bÞ h¹n chÕ bëi c¸c biÖn ph¸p hµnh chÝnh Nhµ n­íc, v× vËy trong thÞ tr­êng c¹nh tranh hoµn h¶o gi¸ c¶ thÞ tr­êng sÏ dÇn tíi chi phÝ s¶n xuÊt. 1.2.2.2 - C¹nh tranh kh«ng hoµn h¶o NÕu mét hµng cã thÓ t¸c ®éng ®¸ng kÓ ®Õn gi¸ c¶ thÞ tr­êng ®èi víi ®Çu ra cña h·ng Êy th× h·ng Êy ®­îc liÖt vµo “hµng c¹nh tranh kh«ng ho¶n h¶o”. Nh­ vËy, c¹nh tranh kh«ng hoµn h¶o lµ c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng kh«ng ®ång nhÊt víi nhau. Mçi lo¹i s¶n phÈm cã thÓ cã nhiÒu nh·n hiÖu kh¸c nhau mÆc dï sù kh¸c biÖt gi÷a c¸c s¶n phÈm lµ kh«ng ®¸ng kÓ. Mçi lo¹i s¶n phÈm l¹i cã uy tÝn, h×nh ¶nh kh¸c nhau, c¸c ®iÒu kiÖn mua b¸n hµng còng rÊt kh¸c nhau. Ng­êi b¸n cã thÓ cã uy tÝn ®éc ®¸o kh¸c nhau ®èi víi ng­êi mua do nhiÒu lý do kh¸c nhau nh­: Kh¸ch hµng quen, g©y ®­îc lßng tin tõ tr­íc... Ng­êi b¸n lµ kÐo kh¸ch vÒ phÝa m×nh b»ng nhiÒu c¸ch: qu¶ng c¸o, khuyÕn m¹i, ph­¬ng thøc b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô, tÝn dông, chiÕt khÊu gi¸... Lo¹i h×nh c¹nh tranh kh«ng hoµn h¶o hiÖn nay rÊt phæ biÕn trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. 1.2.2.3- C¹nh tranh ®éc quyÒn Lµ c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng mµ ë ®ã cã mét sè ng­êi b¸n mét sè s¶n phÈm thuÇn nhÊt hoÆc nhiÒu ng­êi b¸n mét lo¹i s¶n phÈm kh«ng ®ång nhÊt. 5
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Hä cã thÓ kiÓm so¸t gÇn nh­ toµn bé sè l­îng s¶n phÈm hay hµng ho¸ b¸n ra trªn thÞ tr­êng. ThÞ tr­êng nµy cã pha trén gi÷a ®éc quyÒn vµ c¹nh tranh, ®­îc gäi lµ thÞ tr­êng c¹nh tranh ®éc quyÒn. ë ®©y x¶y ra c¹nh tranh gi÷a c¸c nhµ ®éc quyÒn. §iÒu kiÖn ra nhËp hoÆc rót lui khái thÞ tr­êng c¹nh tranh ®éc quyÒn cã nhiÒu trë ng¹i do vèn ®Çu t­ lín hoÆc do ®éc quyÒn vÒ bÝ quyÕt c«ng nghÖ. ThÞ tr­êng nµy kh«ng cã c¹nh tranh vÒ gi¸ c¶, mµ mét sè ng­êi b¸n toµn quyÒn quyÕt ®Þnh gi¸ c¶. Hä cã thÓ ®Þnh gi¸ cao h¬n, ®iÒu nµy tuú thuéc vµo ®Æc ®iÓm tiªu dïng cña tõng s¶n phÈm, môc ®Ých cuèi cïng lµ hä thu ®­îc lîi nhuËn tèi ®a. Nh÷ng doanh nghiÖp nhá tham gia thÞ tr­êng nµy th­êng ph¶i chÊp nhËn b¸n hµng theo gi¸ c¶ cña Nhµ ®éc quyÒn. Trong thùc tÕ cã thÓ cã t×nh tr¹ng ®éc quyÒn x¶y ra nÕu kh«ng cã s¶n phÈm nµo thay thÕ s¶n phÈm ®éc quyÒn hoÆc khi c¸c nhµ ®éc quyÒn liªn kÕt víi nhau. §éc quyÒn g©y trë ng¹i cho sù ph¸t triÓn vµ lµm thiÖt h¹i ®Õn ng­êi tiªu dïng. V× vËy, hiÖn nay ë mét sè n­íc ®· cã luËt chèng ®éc quyÒn nh»m chèng l¹i sù liªn minh ®éc quyÒn gi÷a c¸c nhµ kinh doanh. 1.2.3- C¨n cø vµo ph¹m vi ngµnh kinh tÕ: 2 lo¹i 1.2.3.1- C¹nh tranh trong néi bé ngµnh Lµ sù c¹nh tranh gi÷a c¸c doanh nghiÖp cïng s¶n xuÊt vµ tiªu thô mét lo¹i hµng ho¸ hoÆc dÞch vô nµo ®ã. Trong cuéc c¹nh tranh nµy c¸c chñ doanh nghiÖp th«ntÝnh nhau. Nh÷ng doanh nghiÖp chiÕn th¾ng sÏ më réng ph¹m vi ho¹t ®éng cña m×nh trªn thÞ tr­êng. Nh÷ng doanh nghiÖp thu cuéc sÏ ph¶i thu hÑp kinh doanh, thËm chÝ bÞ ph¸ s¶n. 1.2.3.2- C¹nh tranh gi÷a c¸c ngµnh Lµ sù c¹nh tranh gi÷a c¸c chñ doanh nghiÖp trong c¸c ngµnh kinh tÕ kh¸c nhau nh»m giµnh lÊy lîi nhuËn lín nhÊt. Trong qu¸ tr×nh c¹nh tranh nµy, c¸c chñ doanh nghiÖp lu«n say mª víi nh÷ng ngµnh ®Çu t­ cã lîi nhuËn nªn ®· chuyÓn vèn kinh doanh tõ nh÷ng ngµnh Ýt thu ®­îc lîi nhuËn sang nh÷ng ngµnh cã lîi nhuËn cao h¬n. Sù ®iÒu chØnh nµy sau mét thêi gian nhÊt ®Þnh sÏ h×nh thµnh nªn sù ph©n phèi vèn hîp lý gi÷a c¸c ngµnh s¶n xuÊt. KÕt qu¶ cuèi cïng lµ c¸c chñ doanh nghiÖp ®Çu t­ ë c¸c ngµnh kh¸c nhau víi sè vèn b»ng nhau vµ 6
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. chØ thu ®­îc lîi nhuËn nh­ nhau. Tøc lµ h×nh thµnh tû suÊt lîi nhuËn b×nh qu©n cho tÊt c¶ c¸c ngµnh. 1.3- C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng c¹nh tranh: 1.3.1- C¸c chØ tiªu chung - HÖ sè vay nî: Tµi s¶n nî HÖ sè vay nî = Tæng tµi s¶n HÖ sè nµy cµng cao, kh¶ n¨ng tù chñ vÒ mÆt tµi chÝnh cña doanh nghiÖp cµng gi¶m. - HÖ sè thanh to¸n l·i vay LN tr­íc thuÕ + L·i tiÒn vay HÖ sè thanh to¸n l·i vay = L·i tiÒn vay ChØ tiªu nµy cho biÕt kh¶ n¨ng thanh to¸n l·i vay cña doanh nghiÖp. NÕu tû lÖ nµy qu¸ thÊp sÏ lµm gi¶m kh¶ n¨ng tr¶ l·i, ®ång thêi lîi nhuËn cña doanh nghiÖp còng kh«ng thÓ cao. §©y lµ mét trong c¸c c¨n cø ®Ó Ng©n hµng quyÕt ®Þnh cã cung cÊp c¸c kho¶n cho vay tiÕp theo hay kh«ng. - HÖ sè thanh to¸n hiÖn hµnh: Tµi s¶n l­u ®éng HÖ sè thanh to¸n hiÖn hµnh = Nî ng¾n h¹n - HÖ sè thanh to¸n nhanh: Tµi s¶n l­u ®éng – hµng tån kho HÖ sè thanh to¸n nhanh = Nî ng¾n h¹n - HÖ sè thanh to¸n tøc thêi: TiÒn mÆt HÖ sè thanh to¸n tøc thßi = Nî ng¾n h¹n - HÖ sè doanh lîi: 7
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Lîi nhuËn tr­íc thuÕ + Tû lÖ lîi nhuËn trªn doanh thu = Doanh thu Lîi nhuËn tr­íc thuÕ + Tû lÖ lîi nhuËn trªn vèn SXKD = Vèn s¶n xuÊt kinh doanh Hai hÖ sè trªn ph¶n ¸nh t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. NÕu hÖ sè nµy cµng cao th× hiÖu qu¶ SXKD cña doanh nghiÖp cµng lín. 1.3.2- Nh÷ng chØ tiªu riªng ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp 1.3.2.1- Gi¸ trÞ tróng thÇu vµ sè l­îng c¸c c«ng tr×nh th¾ng thÇu ChØ tiªu nµy cho biÕt mét c¸ch kh¸i qu¸t t×nh h×nh kÕt qu¶ dù thÇu cña doanh nghiÖp. Qua ®ã cã thÓ ®¸nh gi¸ ®­îc chÊt l­îng, hiÖu qu¶ cña c«ngt¸c dù thÇu trong n¨m vµ biÕt quy m« cña c¸c c«ng tr×nh mµ doanh nghiÖp ®· tróng thÇu. Tõ ®ã ta thÊy ®­îc kh¶ n¨ng, tiÒm lùc cña doanh nghiÖp. - X¸c xuÊt tróng thÇu. + TÝnh theo sè hîp ®ång Ltt K1 = . 100% Ldt Trong ®ã: - K1 x¸c suÊt tróng thÇu theo sè hîp ®ång (%) - Ltt: Tæng sè lÇn th¾ng thÇu - Ldt: Tæng sè lÇn tham gia dù thÇu + TÝnh theo gi¸ trÞ hîp ®ång Gtt K2 = . 100%  Gdt Trong ®ã: - K2: X¸c suÊt tróng thÇu theo gi¸ trÞ hîp ®ång (%) - Gtt: Tæng gi¸ trÞ hîp ®ång th¾ng thÇu - Gdt: Tæng gi¸ trÞ hîp ®ång tham gia dù thÇu 1.3.2.2.2- ThÞ phÇn vµ uy tÝn cña doanh nghiÖp 8
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §©y lµ chØ tiªu ®¸nh gi¸ mét c¸ch kh¸i qu¸t kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp. Trong ®ã thÞ phÇn biÓu hiÖn thµnh hai mÆt: ThÞphÇn tuyÖt ®èi vµ thÞ phÇn t­¬ng ®èi. Z gi¸ trÞ x©y l¾p cña doanh nghiÖp PhÇn thÞ tr­êng tuyÖt ®èi = Z gi¸ trÞ x©y l¾p toµn ngµnh Z GTXL cña doanh nghiÖp HoÆc: = Z doanh thu x©y l¾p toµn ngµnh ThÞ phÇn t­¬ng ®èi: §­îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së sù so s¸nh ph©n thÞ tr­êng tuyÖt ®èi cña doanh nghiÖp víi phÇn thÞ tr­êng tuyÖt ®èi cña mét sè ®èi thñ c¹nh tranh nhÊt. Uy tÝn cña doanh nghiÖp: ChØ tiªu nµy liªn quan ®Õn tÊt c¶ c¸c chØ tiªu trªn vµ c¸c yÕu tè kh¸c nh­: ChÊt l­îng c«ng tr×nh, tæ chøc doanh nghiÖp, tæ chøc c¸c dù ¸n thi c«ng, markesting... Ch­¬ng II: C¸c yÕu tè ¶nh h­ëng ®Õn kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp 2.1- M«i tr­êng kinh doanh cña doanh nghiÖp 2.1.1- C¸c lo¹i m«i tr­êng kinh doanh Mét doanh nghiÖp nãi chung vµ doanh nghiÖp x©y dùng giao th«ng nãi riªng kh«png thÓ ë thÕ khÐp kÝn, mµ cã ph¶i cã mét m«i tr­êng tån t¹i nhÊt ®Þnh. NhÊt lµ trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, doanh nghiÖp lu«n lu«n ph¶i trao ®æi th­êng xuyªn víi nh÷ng ®èit­îng cã liªn quan ®Õn sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiªpj nh­: kh¸ch hµng, b¹n hµng, ®èi thñ c¹nh tranh, c¬ quan qu¶n lý Nhµ n­íc... Nh­ vËy, m«i tr­êng kinh doanh lµ toµn bé c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp. M«i tr­êng ho¹t ®éng cña mét doanh nghiÖp cã thÓ chia thµnh 3 møc ®é: 2.1.1.1- M«i tr­êng vÜ m« Gåm c¸c yÕu tè n»m bªn ngoµi doanh nghiÖp, ®Þnh h×nh vµ cã ¶nh h­ëng ®Õn c¸c m«i tr­êng t¸c nghiÖp vµ m«i tr­êng néi bé, t¹o ra c¸c c¬ héi vµ nguy 9
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. c¬ ®èi víi doanh nghiÖp. Nã ¶nh h­ëng ®Õn tÊt c¶ c¸c ngµnh kinh doanh, nh­ng kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i theo. 2.1.1.2 - M«i tr­êng t¸c nghiÖp Bao hµm c¸c yÕu tè bªn ngoµi doanh nghiÖp, ®Þnh h­íng sù c¹nh tranh trong ngµnh, ®­îc x¸c ®Þnh ®èi víi mét ngµnh cô thÓ. TÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp trong ngµnh ®Òu chÞu ¶nh h­ëng cña m«i tr­êng nµy. NhiÒu khi m«i tr­êng vÜ m« vµ m«i tr­êng t¸c nghiÖp kÕt hîp víi nhau ®­îc gäi lµ m«i tr­êng bªn ngoµi, nghÜa lµ n»m ngoµi tÇm kiÓm so¸t cña doanh nghiÖp. 2.1.1.3- Hoµn c¶nh néi bé (hay c¸c yÕu tè bªn trong cña doanh nghiÖp) Bao gåm c¸c yÕu tè néi t¹i trong doanh nghiÖp, ®«i khi hoµn c¶nh néi bé ®­îc gäi lµ m«i tr­êng néi bé hoÆc m«i tr­êng kiÓm so¸t ®­îc. 2.1.2- Ph©n tÝch m«i tr­êng vµ dù b¸o diÔn biÕn m«i tr­êng kinh doanh Ph©n tÝch m«i tr­êng vµ dù b¸o diÔn biÕn m«i tr­êng kinh doanh nh»m khai th¸c triÖt ®Ó nh÷ng mÆt m¹nh vµ h¹n chÕ tèi ®a nh÷ng yÕu ®iÓm cña doanh nghiÖp nh»m thùc hiÖn tèt nhÊt môc tiªu ®· ®Ò ra, ®ång thêi n¾m b¾t c¸c c¬ héi vµ gi¶m thiÓu c¸c nguy c¬ do m«i tr­êng t¹o nªn, ®ÆcbiÖt lµ trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Çy biÕn ®éng hiÖn nay. §Ó cã thÓ cã ®­îc nh÷ng quyÕt ®Þnh ®óng vµ kÞp thêi, c¸c nhµ qu¶n trÞ doanh nghiÖp cÇn cã hÖ thèng th«ng tin thÝch hîp vµ ®óng lóc. Néi dung chÝnh cña hÖ thèng nµy gåm c¸c b­íc: - ThiÕt lËp nhu cÇu th«ng tin. - ThiÕt lËp hÖ thèng thu nhËp th«ng tin. - Dù b¸o diÔn biÕn m«i tr­êng kinh doanh. 2.1.2.1- ThiÕt lËp nhu cÇu th«ng tin B¶ng 2.1 - M« h×nh hÖ thèng th«ng tin qu¶n lý X¸c ®Þnh nhu cÇu th«ng tin X¸c ®Þnh c¸c nguån th«ng tin tæng qu¸t X¸c ®Þnh c¸c nguån th«ng tin cô thÓ ThiÕt lËp hÖ thèng th«ng tin 10 PDVrab¶ngvµøngthèngyÕu,tr­êngth«ng doanh dù lý MTKD T Ò Ëndâi mÆt biÕn m«il­îc héi,kinh tin ®Ó §heotÝchdiÔncËphîp m«i thèngkinh doanh h©nb¸o tæng chiÕnthu c¬ LËp ph¶n hÖ nhËt hÖ nhËp nguy c¬qu¶n b¸o ù hµnh m¹nh, tr­êng
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. a- X¸c ®Þnh nhu cÇu th«ng tin Doanh nghiÖp cÇn ph¶i x¸c ®Þnh sè l­îng vµ lo¹i th«ng tin nµo cÇn thu thËp, thêi gian vµ giíi thiÖu kinh phÝ nh»m tho¶ m·n tèt nhÊt c¸c nhu cÇu cô thÓ, khi so¹n th¶o quyÕt ®Þnh. CÇn thu thËp c¸c th«ng tin, d÷ liÖu sau: - B¶ng tæng hîp ®iÒu kiÖn m«i tr­êng vÜ m« - B¶ng tæng hîp m«i tr­êng t¸c nghiÖp. - Hoµn c¶nh néi bé - B¶ng th«ng tin vÒ ®èi thñ c¹nh tranh. - B¶ng tæng hîp th«ng tin vÒ kh¸ch hµng. - B¶ng tæng hîp th«ng tin vÒ ng­êi cung cÊp hµng. ViÖc x¸c ®Þnh nhu cÇu th«ng tin lµ c¬ së cho viÖc t×m kiÕm th«ng tin sau nµy, nã gióp gi¶m nhÑ t×nh tr¹ng thiÕu th«ng tin hay th«ng tin kh«ng thÝch hîp cho viÖc ra quyÕt ®Þnh. b- X¸c ®Þnh nguån th«ng tin tæng qu¸t: Th«ng tin tæng qu¸t gåm 4 nguån: - Nguån th«ng tin thø cËp néi bé. - Nguån th«ng tin thø cÊp bªn ngoµi. - Nguån th«ng tin s¬ cÊp néi bé. - Nguån th«ng tin s¬ cÊp bªn ngoµi. Th«ng tin thø cÊp lµ c¸c th«ng tin ®­îc thu thËp theo mét môc ®Ých nµo ®ã. Th«ng tin s¬ cÊp thu ®­îc tõ c¸c nghiªn cøu, kh¶o s¸t ban ®Çu. C¸c nguån th«ng tin thø cÊp néi bé cÇn ®­îc th«ng tin qu¶n lý. Sau ®ã lÇn l­ît tham kh¶o c¸c th«ng tin thø cÊp bªn ngoµi, th«ng tin s¬ cÊp néi bé vµ cuèi cïng lµ c¸c th«ng tin s¬ cÊp bªn ngoµi v× lý do thêi gian vµ chi phÝ. c- X¸c ®Þnh râ c¸c nguån th«ng tin cô thÓ: Nguån th«ng tin thø cÊp néi bé lµ c¸c chøng tõ thu tiÒn, biªn lai b¸n hµng, c¸c lo¹i b¸o c¸o, c¸c kÕt qu¶ kh¶o s¸t tr­íc ®©y, ®¸nh gi¸ vÒ nh©n sù... Nguån th«ng tin thø cÊp bªn ngoµi lµ c¸c tµi liÖu ®­îc c«ng bè cña ChÝnh phñ Trung ­¬ng vµ ®Þa ph­¬ng, c¸c b¸o, t¹p chÝ, v¨n b¶n, tµi liÖu cña c¸c tæ chøc ph¸t hµnh. 11
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Nguån th«ng tin s¬ cÊp néi bé chÝnh lµ khai th¸c tõ néi bé, träng t©m lµ nh©n sù cña doanh nghiÖp trong mèi quan hÖ t­¬ng t¸c víi c¸c yÕu tè cña mioi tr­êng vÜ m« còng nh­ m«i tr­êng t¸c nghiÖp. 2.1.2.2- ThiÕt lËp hÖ thèng thu thËp th«ng tin a- X©y dùng hÖ thèng thu thËp th«ng tin: Thu thËp th«ng tin m«i tr­êng lµ qu¸ tr×nh t×m kiÕm th«ng tin vÒ c¸c ®iÒu kiÖn m«i tr­êng liªn quan. Néi dung cña c«n viÖc nµy lµ ®Ò ra tr¸ch nhiÖm, x©y dùng mét c¬ chÕ h÷u hiÑu cho c«ng t¸c thu thËp th«ng tin vµ th«ng qua quyÕt ®Þnh ®Ó phæ biÕn th«ng tin trong toµn doanh nghiÖp. *Th«ng tin vÒ c¹nh tranh Doanh nghiÖp cã thÓ cã c¸i nh×n thÊu suÊt b»ng c¸ch theo dâi c¸c tÝn hiÖu thÞ tr­êng cña ®èi thñ c¹nh tranh. TÝn hiÖu thÞ tr­êng lµ bÊt kú hµnh ®éng nµo cña ®èi thñ c¹nh tranh, trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp cho thÊy ý ®Þnh, ®éng c¬, môc ®Ých hoÆc t×nhh×nh néi bé cña hä. Cã mÊy lo¹i tÝn hiÖu thÞ tr­êng chñ yÕu cña ®èi thñ c¹nh tranh: - Th«ng b¸o tr­íc - C«ng bè sau -Th¶o luËn hoÆc nhËn xÐt c«ng khai. - Tæ chøc héi nghÞ - §iÒu chØnh c¨n b¶n do chÖch h­íng. - §Ó lé chiÕn thuËt dù bÞ - §èi phã chÐo - §èi diÔn vâ d­¬ng oai - KiÖn tông * Th«ng tin vÒ nguån nh©n lùc Th«ng tin vÒ nguån nh©n lùc cung cÊp cho nhµ qu¶n trÞ vÒ quy m«, ®Æc ®iÓm cña thÞ tr­êng hiÖn cã, ®¸nh gi¸ n¨ng lùc vµ chi phÝ nh©n c«ng ®èi víi c¸c ph­¬ng ¸n chiÕn l­îc kh¸c nhau cña doanh nghiÖp. * Th«ng tin s¶n xuÊt Bé phËn s¶n xuÊt chÞu tr¸ch nhiÖm cung cÊp nhiÒu th«ng tin cho l·nh ®¹o doanh nghiÖp, tr­íc hÕt lµ c¸c d÷ liÖu liªn quan ®Õn gi¸ thµnh s¶n xuÊt baogåm: 12
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §¸nh gi¸ triÓn väng gi¸ thµnh dùa trªn dù b¸o vÒ ®iÒu kiÖn m«i tr­êng liªn quan, dù b¸o vÒ chi phÝ c¨n cø vµo thay ®æi néi bé ®· ®­îc ®Ò xuÊt vµ c¸c chi phÝ liªn quan c¨n cø vµo nguyªn liÖu, nh©n sù vµ thiÕt bÞ t­¬ng tù ®­îc sö dông ®Ó s¶n xuÊt nhiÒu lo¹i s¶n phÈm. * Th«ng tin vÒ nghiªn cøu ph¸t triÓn Th«ng tin do bé phËn nghiªn cøu ph¸t triÓn cung cÊp, chñ yÕu lµ vÒ s¶n phÈm hoÆc quy tr×nh s¶n xuÊt míi cã liªn quan ®Õn doanh nghiÖp, tÝnh thiÕt thùc cña c¸c ý ®å s¶n phÈm, gi¸ thµnh ph¸t triÓn vµ s¶n xuÊt s¶n phÈm míi. §©y cã thÓ lµ nguån ®Çu tiªu cung cÊp sè liÖu liªn quan ®Õn c«ng nghÖ. * Th«ng tin vÒ tµi chÝnh Bé phËn tµi chÝnh ph¶i cung cÊp nhiÒu th«ng tin h¬n so víi bÊt kú lÜnh vùc nµo kh¸c th«ng qua c¸c ®ît b¸o c¸o th­êng xuyªn hoÆc ®ét xuÊt. B¸o c¸o th­êng xuyªn ®Þnh kú lµ c¸c b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n, tæng kÕt tµi s¶n, b¸o c¸o t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh... B¸o c¸o ®ét xuÊt do bé phËn tµi chÝnh cung cÊp cã thÓ lµ c¸c sè liÖu ph©n tÝch chi tiÕt vÒ chi phÝ, dù to¸n, chi phÝ huy ®éng vèn, dù b¸o vÒ thuÕ, c¸c hÖ sè ®iÒu chØnh, c¬ cÊu tµi chØnh, kh¶ n¨ng sinh lêi... * Th«ng tin vÒ Marketing Th«ng tin th­êng xuyªn mµ bé phËn Marketing ph¶i cung cÊp cho l·nh ®¹o doanh nghiÖp lµ sè liÖu vÒ l­îng hµng b¸n ra, chi phÝ qu¶ng c¸o vµ thÞ phÇn. Th«ng tin ®ét xuÊt cã thÓ lµ sè liÖu ph©n tÝch vÒ tÝch hÊp dÉn cña ngµnh hµng, quy m« thÞ tr­êng, møc t¨ng tr­êng cña thÞ tr­êng, c­êng ®é c¹nh tranh, tÝnhthêi vô, søc c¹nh tranh cña gi¸... C¸c sè liÖu kh¸c mµ bé phËn Marketing cã thÓ cung cÊp lµ ph©n tÝch kh¶ n¨ng c¹nh tranh, so s¶n s¶n phÈm theo ý kiÕn kh¸c hµng vµ c¸c sè liÖu tr¾c nghiÖm kh¸c còng nh­ ®¸nh gi¸ vÒ c¸cchiÕn dÞch qu¶ng c¸o. Ngoµi ra bé phËn Marketing cßn cã nhiÖm vô theo dâi diÔnbiÕn t×nh h×nh hoÆc c¸c mÆt ho¹t ®éng cô thÓ mét c¸ch liªn tôc hoÆc theo ®Þnh kú, thu thËp th«ng tin cã tÝnh tæng qu¸t vÒ m«i tr­êng vÜ m«, m«i tr­êng t¸c nghiÖp. * Th«ng tin vÒ v¨n ho¸ tæ chøc 13
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. V¨n ho¸ tæ chøc cña mét doanh nghiÖp cã thÓ t×m hiÓu b»ng viÖc nghiªn cøu nh÷ng biÓu hiÖn bªn ngoµi vµ tiÕp tôc ®i s©u vµo c¸c thãi quen vµ quan ®iÓm th«ng th­êng cña nh©n viªn mµ b×nh th­êng kh«ng nhËn ra ®­îc. b- VËn hµnh hÖ thèng thu thËp th«ng tin theo dâi m«i tr­êng kinh doanh Môc ®Ých cña viÖc theo dâi m«i tr­êng kinh doanh lµ nh»m x¸c ®Þnh chiÒu h­íng, møc ®é, tèc ®é vµ biªn ®é cña sù thay ®æi trong c¸c ¶nh h­ëng m«i tr­êng. ViÖc nhËn biÕt c¸c yÕu tè nµy gióp ta x¸c ®Þnh ®­îc kh¶ n¨ng t¸c ®éng cña biÕn ®æi m«i tr­êng vµ c¸c nç lùc chiÕn l­îc cña doanh nghiÖp. Mét c«ng viÖc quan träng trong hÖ thèng thu thËp th«ng tin lµ phæ biÕn chóng. V× vËy doanh nghiÖp cÇn ®¶m b¶o cho c¸c kªnh truyÒn ®¹t th«ng tin néi bé lu«n lu«n më . Ngoµi ra cÇn ph¶i n¾m ®­îc th«ng tin nµo lµ cÇn thiÕt víi mét h×nh thøc ®óng, tr¸nh tr­êng hîp qu¸ th«ng tin vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho ng­êi sö dông th«ng tin. 2.1.2.3- Dù b¸o diÔn biÕn m«i tr­êng kinh doanh a- Dù b¸o diÔn biÕn: Ph­¬ng ph¸p Néi dung 1- Quan ®iÓm cña Chän nh÷ng ng­êi am hiÓu vµ ®Ò nghÞ hä ®¸nh gi¸ vÒ chuyªn viªn tÇm quan träng vµ x¸c xuÊt cña c¸c diÔn biÕn kh¸c nhau cã thÓ x¶y ra trong t­¬ng lai 2- Ngo¹i suy xu h­íng Nhµ nghiªn cøu dông c¸c ®­êng cong phï hîp nhÊt theo chuçi thêi gian trong qu¸ khø lµm c¬ së cho phÐp ngo¹i suy, ph­¬ng ph¸p nµy cã ®é tin cËy thÊp. 3- Liªn hÖ su h­íng Nhµ nghiªn cøu liªn hÖ nhiÒu chuçi thêi gian kh¸c nhau ®Ó t×m ra mèi quan hÖ cÇn dù b¸o 4- M« h×nh ho¸ n¨ng LËp ra c¸c hÖ ph­¬ng tr×nh nh»m m« t¶ hÖ thèng bªn l­îng d­íi, trong ®ã c¸c hÖ sè cña ph­¬ng tr×nh lµ c¸c sè trung b×nh thèng kª. 5- Ph©n tÝch ¶nh Nh»m nghiªn cøu ¶nh h­ëng cña mét sù kiÖn nÕu nã h­ëng chÐo x¶y ra ®Õn c¸c khuynh h­íng kh¸c. 14
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 6- Dù b¸o møc ®é Nghiªn cøu nh÷ng sù kiÖn kinh tÕ cã thÓ g©y ¶nh nguy hiÓm h­íng lín ®Õn doanh nghiÖp B¶ng 2.3: C¸c ph­¬ng ph¸p c¬ b¶n dù b¸o m«i tr­êng kinh doanh Muèn ®Ò ra ®­îc chiÕn l­îc cña doanh nghiÖp trong t­¬ng lai th× ®iÒu quan träng lµ ph¶i tiªn liÖu ®­îc lo¹i h×nh m«i tr­êng kinh doanh mµ doanh nghiÖp sÏ gÆp ph¶i trong t­¬ng lai. Do vËy môc ®Ých cña viÖc dù b¸o m«i tr­êng kinh doanh vµ l­îng ®Þch thêi gian vµ kh¶ n¨ng t¸c ®éng cña c¸c ¶nh h­ëng m«i tr­êng. Nãi c¸ch kh¸c lµ cÇn dù b¸o khi nµo c¸c ¶nh h­ëng ®ã sÏ diÔn ra vµ kh¶ n¨ng diÔn biÕn cña chóng ­ nh­ thÕ nµo. Cã nhiÒu ph­¬ng ph¸p ®Ó dù b¸o diÔn biÕn m«i tr­êng, chóng kh¸c nhau vÒ møc ®é phøc t¹p vµ ®é tin cËy. Mçi doanh nghiÖp cÇn ®¸nh s¸t thùc c¸c nhu cÇu vµ kh¶ n¨ng cña m×nh khi lùa chän ph­¬ng ph¸p dù b¸o, b¶ng 2.3 m« t¶ v¾n t¾t c¸c ph­¬ng ph¸p dù b¸o. b- LËp b¶ng tæng hîp m«i tr­êng kinh doanh B¶ng 2.4 lµ c«ng cô h÷u Ých cho viÖc ph©n tÝch m«i tr­êng vÜ m«, m«i tr­êng c¹nh tranh vµ t×nh h×nh néi bé, b¶ng tæng hîp m«i tr­êng kinh doanh tæng hîp c¸c yÕu tè m«i tr­êng chÝnh yÕu trong ®ã liÖt kª tõng yÕu tè vµ ®¸nh gi¸ ¶nh h­ëng (tèt hay xÊu) vµ ý nghÜa (hoÆc t¸c ®éng) cña yÕu tè ®ã víi doanh nghiÖp. 1 2 3 4 5 C¸c yÕu tè m«i Møc ®é quan träng T¸c ®éng ®èi víi TÝnh chÊt t¸c §iÓm tr­êng cña yÕu tè ®èi víi doanh nghiÖp ®éng ngµnh LiÖt kª c¸c yÕu tè Ph©n lo¹i møc ®é Ph©n lo¹i møc ®é M« t¶ tÝnh Ph©n lo¹i sè ë m«i tr­êng c¬ b¶n quan träng cña mçi t¸c ®éng cña mçi chÊt t¸c ®éng cét 2 víi cét 3 vµ c¸c thµnh tè cña yÕu tè cao = 2, yÕu tè ®èi víi doanh Tèt = (+) vµ lÊy kÕt qu¶ chóng trung b×nh = 3 thÊp nghiÖp NhiÒu = 3, cét 4 XÊu = (-) 15
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. =1 trung b×nh =2 kh«ng t¸c ®éng = 1 B¶ng 2.4- B¶ng tæng hîp m«i tr­êng kinh doanh c- Ph©n tÝch mÆt m¹nh, mÆt yÕu, c¬ héi, nguy c¬: C¸c yÕu tè ®¸nh gi¸ lµ tèt trong phÇn tæng hîp m«i tr­êng vÜ m«, m«i tr­êng t¸c nghiÖp vµ t×nh h×nh néi bé cho thÊy c¬ héi mµ doanh nghiÖp cã thÓ tranh thñ, cßn c¸c yÕu tè ¶nh h­ëng xÊu cho thÊy nguy c¬ tiÒm Èn ®èi víi doanh nghiÖp. Ng­îc l¹i sè ®iÓm céng dån cã gi¸ trÞ cao ë phÇn tæng hîp t×nh h×nh ®Çy ®ñ c¹nh tranh chØ ra lÜnh vùc nµo cã thÓ g©y nguy c¬ tõ phÝa ®ã. Khi doanh nghiÖp ph©n tÝch c¸c c¬ héi vµ nguy c¬ cÇn chó ý ®Õn c¸c c¬ héi tèt nhÊt vµ nguy c¬ xÊu nhÊt. §ång thêi t×m ra sù c©n ®èi gi÷a c¸c mÆt m¹nh, mÆt yÕu, c¬héi vµ nguy c¬ sao cho cã lîi nhÊt. Cã hai kiÓu ma trËn ph©n lîi ­u tiªn vµ khung ph©n tÝch mÆt m¹nh, mÆt yÕu, c¬ héi vµ nguy c¬ nh­ sau: * Ma trËn c¬ héi Ma trËn c¬ héi ph©n lo¹i c¬ héi theo thø tù ­u tiªn trªn c¬ së x¸c ®Þnh møc ®é t¸c ®éng cña chóng ®èi víi doanh nghiÖp vµ x¸c suÊt mµ doanh nhiÖp cã thÓ tranh thñ ®­îc c¬ héi ®ã (h×nh 2.5) nÕu x¸c suÊt mµ dianh nghiÖp cã thÓ tranh thñ c¬ héi cô thÓ nµo ®ã cã thÓ tÝnh ®­îc vµ t¸c ®éng tµi chÝnh cña c¬ héi cã thÓ dù b¸o ®­îc th× cã thÓ ghi gi¸ trÞ kú väng cña c¬ héi ®ã vµo mét « cña ma trËn. X¸c xuÊt tranh thñ c¬ héi Ma trËn nguy c¬ gièng hÖt nh­ ma trËn c¬ héi, chØ kh¸c lµ cã thªm mét cét vÒ møc ®é t¸c ®éng. Cét nµy ph¶n ¸nh c¸c nguy c¬ c¸c t¸c ®éng hiÓm nghÌo, cã thÓ lµm cho doanh nghiÖp sôp ®æ hoµn toµn nh­ nguy c¬ ph¸ s¶n. Lo¹i nguy c¬ nµy thËm chÝ víi mét x¸c xuÊt x¶y ra ë møc ®é trung b×nh còng cÇn ph¶i ®­îc gi¶m thiÓu nÕu doanh nghiÖp cßnmuèn duy tr× ho¹t ®éng. * Ma trËn ph©n tÝch mÆt m¹nh, mÆt yÕu, c¬ héi, nguy c¬ Môc ®Ých cña viÖc ph©n tÝch nµy lµ phèi hîp c¸c mÆt m¹nh, mÆt yÕu víi c¸c c¬ héi vµ nguy c¬ thÝch hîp. Cã thÓ thùc hiÖn qu¸ tr×nh phèi hîp nµy b»ng c¸ch sö dông ma trËn SWOT (h×nh 2.7) 16
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ó x©y dùng ma trËn SWOT, tr­íc tiªn cÇn ph¶i kÓ ra c¸c mÆt m¹nh, mÆt yÕu, c¬ héi vµ nguy c¬ ®­îc x¸c lËp b»ng c¸c ma trËn thø tù ­u tiªn theo c¸c « t­¬ng øng. Sau ®ã mµ ph©n tÝch chiÕn l­îc tiÕn hµnh so s¸nh mét c¸ch cã hÖ thèng tõng cÆp t­¬ng øng c¸c yÕu tè nãi trªn ®Ó t¹o ra c¸c cÆp phèi hîp LogÝc. Qu¸ tr×nh nµy t¹o ra 4 nhãm phèi hîp c¬ b¶n, t­¬ng øng víi c¸c nhãm nµy lµ c¸c ph­¬ng ¸n, chiÕn l­îc mµ ta cÇn xem xÐt. C¬ héi (O) Nguy c¬ (T) MÆt m¹nh (S) Phèi hîp S/O Phèi hîp T/S MÆt yÕu (W) Phèi hîp W/O Phèi hîp W/T B¶ng 2.7: Ma trËn SWOT d- §Ò ra chiÕn l­îc ph¶n øng §Õn ®©y doanh nghiÖp ®· cã ®ñ th«ng tin ®Ó ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p chiÕn l­îc ®¸p l¹i c¸c nguy c¬ hoÆc c¬ héi ph¸t sinh trong m«i tr­êng kinh doanh. C¸c biÖn ph¸p ®ã cã thÓ lµ th«ng qua chiÕn l­îc míi, th«ng qua môc tiªu míi vµ chiÕn l­îc t­¬ng øng hoÆc chøc n¨ng, nhiÖm vô míi cïng víi c¸c môc tiªu vµ chiÕn l­îc liªn quan. C¸c chiÕn l­îc ®Ò ra dùa trªn c¬ së dù b¸o vÒ m«i tr­êng. §Ó ®Ò phßng dù b¸o kh«ng chÝnh x¸c, doanh nghiÖp cÇn ®Ò ra chiÕn l­îc víi mét ®é linh ho¹t vµ cã tÝnh dù phßng. e- Theo dâi vµ cËp nhËt th«ng tin Doanh nghiÖp ph¶i kh«ng ngõng theo dâi hÖ thèng th«ng tin qu¶n lý ®Ó ®¶m b¶o ch¾c ch¾n lµ hÖ thèng nµy ho¹t ®éng nh­ dù kiÕn, nÕu cã trôc chÆc th× cã thÓ ®iÒu chØnh kÞp thêi. 2.2- Ph©n tÝch c¸c yÕu tè hoµn c¶nh bªn ngoµi vµ hoµn c¶nh néi bé ¶nh h­ëng ®Õn kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp 2.2.1- Hoµn c¶nh bªn ngoµi: Lµ toµn bé c¸c yÕu tè bªn ngoµi doanh nghiÖp t¸c ®éng ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp, nã bao gåm c¸c yÕu tè sau: 2.2.1.1- YÕu tè ChÝnh phñ vµ chÝnh trÞ: 17
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ThÞ tr­êng cã t¸c dông nh­ mét “bµn tay v« h×nh” ®iÒu tiÕt nÒn kinh tÕ. Song nÕu chØ phã mÆc cho thÞ tr­êng th× dÔ bÞ ®i ®Õn khñng ho¶ng thõa hoÆc khñng ho¶ng thiÕu. ë ®©y rÊt cÇn mét “Bµn tay h÷u h×nh” can thiÖp, h­íng dÉn nÒn kinh tÕ ®i theo môc tiªu, chiÕn l­îc ®· chän. §ã chÝnh lµ sù ®iÒu tiÕt cña Nhµ n­íc. V× vËy, yÕu tè ChÝnh phñ vµ chÝnh trÞ cã ¶nh h­ëng ngµy cµng lín ®Õn ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. Sù æn ®Þnh chÝnh trÞ cña ®Êt n­íc, trong ®ã cã sù æn ®Þnh cña ChÝnh phñ lµ tiÒn ®Ò cho sù æn ®Þnh cña c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ. Ngoµi ra c¸c c«ng cô qu¶n lý vÜ m« cña ChÝnh phñ nh­: - Quy ®Þnh vÒ chèng ®éc quyÒn - LuËt b¶o vÖ m«i tr­êng - ThuÕ - C¸c chÕ ®é ®·i ngé ®Æc biÖt. - Quy ®Þnh vÒ thuª m­ín vµ khuyÕn m·i. Lu«n t¹o ra c¸c c¬ héi vµ nguy c¬ cho doanh nghiÖp, nh»m h­íng chóng theo mét quü ®¹o cÇn thiÕt. HiÖn nay, c¸c doanh nghiÖp x©y dùng ho¹t ®éng dùa theo c¸c NghÞ ®Þnh vµ v¨n b¶n h­íng dÉn, ®Æc biÖt lµ c¸c NghÞ ®Þnh: - NghÞ ®Þnh 52/1999/N§-CP ngµy 08/7/1999 vÒ viÖc ban hµnh quy chÕ qu¶n lý ®Çu t­ vµ x©y dùng c¬ b¶n. - NghÞ ®Þnh 12/2000/N§-CP ngµy 05/5/2000 vÒ viÖc söa ®æi, bæ sung mét sè ®iÒu cña quy chÕ qu¶n lý ®Çu t­ ban hµnh kÌm theo NghÞ ®Þnh 52/1999/N§-CP. - NghÞ ®Þnh 88/1999/N§-CP ngµy 01/9/1999 vÒ viÖc ban hµnh quy chÕ ®Êu thÇu. - NghÞ ®Þnh 14/N§-CP ngµy 05/5//2000 vÒ viÖc söa ®æi, bæ sung mét sè ®iÒu cña quy chÕ ®Êu thÇu, ban hµnh kÌm NghÞ ®Þnh 88/1999/N§-CP. Ngoµi ra cßn cã c¸c quy ®Þnh vÒ khung gi¸, møc gi¸, nh÷ng quy ®Þnh vÒ thuª m­ín, thuÕ, cho vay, qu¶ng c¸o... b¾t buéc c¸c doanh nghiÖp ph¶i tu©n theo. 18
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ChÝnh phñ cã thÓ t¹o ra c¸c c¬ héi hoÆc nguy c¬ ®èi víi doanh nghiÖp ch¼ng h¹n, ®iÒu 10 quy chÕ ®Êu thÇu ban hµnh kÌm NghÞ ®Þnh 88/1999/N§-CP ngµy 01/9/1999, quy ®Þnh vÒ ®iÒu kiÖn ®Êu thÇu quèc tÕ vµ ­u ®·i nhµ thÇu “Nhµ thÇu n­íc ngoµi khi tham dù ®Êu thÇu quèc tÕ t¹i ViÖt Nam hoÆc ph¶i liªn doanh víi nhµ thÇu ViÖt Nam hoÆc ph¶i cam kÕt sö dông thÇu phô ViÖt Nam...” quy ®Þnh nµy nh»m t¹o ra ­u ®·i cho c¸c nhµ thÇu ViÖt Nam khi tham gia ®Êu thÇu. 2.2.1.2- C¸c ®èi thñ c¹nh tranh Sù hiÓu biÕt vÒ ®èi thñ c¹nh tranh cã mét ý nghÜa quan träng ®èi víi c¸c doanh nghiÖp. C¸c ®èi thñ c¹nh tranh nhau sÏ quyÕt ®Þnh tÝnh chÊt vµ møc ®é ganh ®ua, thñ thuËt dµnh lîi thÕ trong ngµnh. Møc ®é c¹nh tranh phô thuéc vµo mèi t­¬ng t¸c gi÷a c¸c yÕu tè nh­: sè l­îng doanh nghiÖp tham gia c¹nh tranh, møc ®é t¨ng tr­ëng cña c¸c ngµnh, c¬ cÊu chi phÝ cè ®Þnh vµ møc ®é ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm. Ngoµi ra c¸c ®èi thñ c¹nh tranh míi vµ gi¶i ph¸p c«ng nghÖ míi còng th­êng lµm thay ®æi møc ®é vµ tÝnh chÊt c¹nh tranh §iÒu g× ®èi thñ c¹nh tranh muèn ®¹t tíi §iÒu g× ®èi thñ c¹nh tranh ®ang lµm vµ cã thÓ lµm ®­îc ? Môc ®Ých t­¬ng lai ChiÕn l­îc hiÖn t¹i C¸c vÊn ®Ò cÇn tr¶ lêi vÒ ®èi thñ c¹nh tranh - §èi thñ cã b»ng lßng víi vÞ trÝ hiÖn t¹i kh«ng ? - Kh¶ n¨ng ®èi thñ chuyÓn dÞch vµ ®æi h­íng chiÕn l­îc nh­ thÕ nµo? - §iÓm yÕu cña ®èi thñ c¹nh tranh lµ g× ? - §iÒu g× cã thÓ khiÕn ®èi thñ c¹nh tranh mét c¸ch m¹nh mÏ vµ co hiÖu qu¶ nhÊt. NhËn ®Þnh C¸c tiÒm n¨ng (c¶ mÆt m¹nh vµ mÆt yÕu) a- Môc ®Ých t­¬ng lai 19
nguon tai.lieu . vn