Xem mẫu

  1. §Ò tµi khoa häc Sè: 04-2003 Nghiªn cøu x©y dùng hÖ thèng chØ tiªu thèng kª ph¶n ¸nh sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng ë ViÖt Nam 1. CÊp ®Ò tµi : Tæng côc 2. Thêi gian nghiªn cøu : 2002-2003 3. §¬n vÞ chñ tr× : Vô Thèng kª Tæng hîp 4. §¬n vÞ qu¶n lý : Tæng côc Thèng kª 5. Chñ nhiÖm ®Ò tµi : CN. NguyÔn V¨n PhÈm 6. Nh÷ng ng−êi phèi hîp nghiªn cøu: CN. NguyÔn ThÞ Hång H¶i CN. §inh Ngäc Mai CN. Lª ThÞ Ph−îng CN. NguyÔn §×nh Chung CN. NguyÔn ThÞ Xu©n Mai. 2.7. KÕt qu¶ b¶o vÖ: lo¹i giái 86
  2. I. C¸c m¶ng chØ tiªu thèng kª c¬ b¶n ph¶n ¸nh sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng Theo nguyªn lý vµ b¶n chÊt, th× PTBV chÝnh lµ ph¸t triÓn mang nÆng tÝnh nh©n v¨n ®i ®«i víi b¶o vÖ m«i tr−êng, g×n gi÷ c¸c nguån tµi nguyªn cho con ch¸u mai sau. Quan niÖm Êy ph¶i kÕt hîp hµi hoµ gi÷a ph¸t triÓn kinh tÕ víi ph¸t triÓn x· héi, xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, c«ng b»ng x· héi. Muèn vËy, ph¶i ®¶m b¶o ®−îc m«i tr−êng thuËn lîi cho ph¸t triÓn. Trong m«i tr−êng Êy kh«ng thÓ kh«ng nh¾c tíi vÊn ®Ò bÒn v÷ng vÒ chÕ ®é, æn ®Þnh vÒ chÝnh trÞ. Môc tiªu ph¸t triÓn Thiªn niªn kû chÝnh lµ nÒn t¶ng ®Ó x©y dùng hÖ thèng chØ tiªu thèng kª ph¶n ¸nh PTBV, vµ ®Ó dùa vµo ®ã mµ theo dâi qu¸ tr×nh PTBV HÖ thèng nµy bao gåm mét sè m¶ng c¬ b¶n: M¶ng vÒ ph¸t triÓn kinh tÕ; M¶ng vÒ ph¸t triÓn x· héi; M¶ng vÒ b¶o vÖ m«i tr−êng; M¶ng vÒ c¸c vÊn ®Ò kh¸c liªn quan tíi PTBV. VËy th× chç dùa cña viÖc x©y dùng hÖ thèng chØ tiªu thèng kª ph¶n ¸nh sù PTBV ë n−íc ta chÝnh lµ c¸c Môc tiªu ph¸t triÓn thiªn niªn kû (MDG); quan ®iÓm vÒ PTBV; chÝnh s¸ch ph¸t triÓn con ng−êi; ®−êng lèi ph¸t triÓn mang nÆng tÝnh nh©n v¨n vµ nguyªn t¾c ph¸t triÓn víi môc tiªu b¶o vÖ m«i tr−êng vµ b¶o tån c¸c nguån tµi nguyªn cho c¸c thÕ hÖ mai sau cña §¶ng vµ Nhµ n−íc ViÖt Nam. D−íi ®©y lµ nh÷ng chØ tiªu cô thÓ ®−îc ®Ò xuÊt trong hÖ thèng chØ tiªu thèng kª ph¶n ¸nh sù PTBV, víi tªn gäi, thø tù −u tiªn vµ kh¶ n¨ng sè liÖu, c¬ quan cã thÓ tiÕn hµnh thu thËp vµ cung cÊp th«ng tin. Møc −u tiªn ®−îc biÓu thÞ qua c¸c ký hiÖu: a; b, trong ®ã: “a” cã nghÜa lµ cã tÝnh cÊp b¸ch, −u tiªn sè mét; “b” cã nghÜa lµ ®é cÇn ngay ch−a cao, nh−ng nÕu cã ®−îc th× tèt. Kh¶ n¨ng sè liÖu ®−îc biÓu thÞ qua c¸c con sè: 1; 2; 3; trong ®ã: “1” cã nghÜa lµ sè liÖu ®· cã s½n vµ ®· ®−îc c«ng bè theo mét h×nh thøc nµo ®ã; “2” cã nghÜa lµ ®· cã c¬ së ®Ó tÝnh to¸n nh−ng ch−a ®−îc c«ng bè, hoÆc ®· cã c«ng bè nh−ng Ýt khi; “3” cã nghÜa lµ hoµn toµn ch−a thÊy xuÊt hiÖn trong c¸c c«ng bè, mµ còng ch−a cã c¬ së ®Ó tÝnh to¸n, cÇn tiÕn hµnh thu thËp hoÆc biªn so¹n míi. 87
  3. C¬ quan thùc hiÖn lµ tªn c¸c Bé, ngµnh ®−îc ®Ò xuÊt thu thËp, tÝnh to¸n. Kh¶ C¬ quan Møc −u STT Tªn chØ tiªu n¨ng sè thùc hiÖn tiªn liÖu 1- C¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh Ph¸t triÓn kinh tÕ 1.1. C¸c chØ tiªu kinh tÕ tæng hîp 1 GDP b×nh qu©n ®Çu ng−êi TCTK a 1 2 Tû lÖ tÝch luü trong GDP TCTK a 1 3 Tû lÖ vèn ®Çu t− ph¸t triÓn so víi GDP TCTK a 1 4 Tû lÖ tæng kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu so TCTK a 1 víi GDP 5 GDP “xanh” b×nh qu©n ®Çu ng−êi (GDP TCTK a 3 thuÇn sau khi trõ t¸c h¹i ®Õn m«i tr−êng tÝnh trªn ®Çu ng−êi) 6 Tû lÖ c¸c mÆt hµng c«ng nghÖ phÈm trong TCTK a 2 tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng ho¸ 1.2. Tiªu dïng tµi nguyªn 7 Tiªu dïng n¨ng l−îng hµng n¨m TCTK a 3 8 Tû träng gi¸ trÞ t¨ng thªm cña c¸c ngµnh TCTK a 3 chÕ biÕn nhiÒu tµi nguyªn thiªn nhiªn trong Gi¸ trÞ t¨ng thªm cña c«ng nghiÖp 9 Dù tr÷ kho¸ng s¶n ®· ®−îc t×m thÊy Bé TN-MT a 2 10 Dù tr÷ n¨ng l−îng ho¸ th¹ch ®· ®−îc t×m Bé TN-MT a 2 thÊy 11 Thêi gian ®Ó khai th¸c hÕt dù tr÷ kho¸ng Bé TN-MT a 2 s¶n ®· ®−îc t×m thÊy 12 C−êng ®é sö dông nguyªn liÖu trªn mçi TCTK a 2 ®¬n vÞ GDP 13 Tû träng gi¸ trÞ t¨ng thªm cña c«ng TCTK a 1 nghiÖp trong GDP 14 Tû träng tiªu dïng c¸c lo¹i n¨ng l−îng cã TCTK a 3 kh¶ n¨ng t¸i sinh trong tæng nguån n¨ng l−îng 88
  4. Kh¶ C¬ quan Møc −u STT Tªn chØ tiªu n¨ng sè thùc hiÖn tiªn liÖu 1.3. Nguån vµ c¬ chÕ tµi chÝnh 15 ChuyÓn nh−îng tµi s¶n thuÇn so víi GNP TCTK a 2 16 Tû lÖ tæng ODA ®· nhËn hoÆc ®· cung TCTK a 2 cÊp tÝnh trªn GNP 17 Tû lÖ tæng nî tÝnh trªn GNP TCTK a 2 18 Tû lÖ tæng dÞch vô nî tÝnh trªn kim ng¹ch TCTK b 3 xuÊt khÈu 19 Tû lÖ chi phÝ cho B¶o vÖ m«i tr−êng so TCTK a 3 víi GDP 20 C¬ cÊu kinh phÝ giµnh cho PTBV Bé TC a 3 1.4. Hîp t¸c vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ th©n thiÖn víi m«i tr−êng 21 NhËp khÈu hµng, m¸y mãc thiÕt bÞ cho TCTK b 3 ®Çu t− x©y dùng c¬ b¶n 22 §Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi (FDI) Bé KH-§T a 1 23 Tû träng nhËp khÈu hµng, m¸y mãc thiÕt TCTK b 3 bÞ cho ®Çu t− x©y dùng c¬ b¶n th©n thiÖn víi m«i tr−êng 24 Gi¸ tri hîp t¸c trî gióp kü thuËt Bé KH-§T b 3 2- C¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh Ph¸t triÓn x∙ héi 2.1. Chèng nghÌo ®ãi 25 Tû lÖ d©n sè nghÌo ®ãi TCTK a 1 26 Tû lÖ thÊt nghiÖp ë thµnh thÞ Bé L§ a 1 27 Tû lÖ sö dông thêi gian lao ®éng ë n«ng Bé L§ a 1 th«n 28 ChØ sè chªnh lÖch giµu nghÌo TCTK a 1 29 ChØ sè GINI vÒ bÊt b×nh ®¼ng trong thu TCTK a 1 nhËp 30 Tû lÖ tiÒn l−¬ng trung b×nh cña n÷ so víi TCTK a 2 cña nam 2.2. T×nh tr¹ng d©n sè 31 Tèc ®é t¨ng d©n sè TCTK a 1 89
  5. Kh¶ C¬ quan Møc −u STT Tªn chØ tiªu n¨ng sè thùc hiÖn tiªn liÖu 32 Tû lÖ d©n sè di c− thuÇn trong tæng sè d©n TCTK a 3 33 Tû lÖ sinh tæng céng (TFR) TCTK a 1 34 MËt ®é d©n sè TCTK a 1 2.3. Gi¸o dôc, ®µo t¹o 35 Tû lÖ biÕn ®éng d©n sè trong ®é tuæi häc TCTK b 2 phæ th«ng 36 Tû lÖ ®i häc chung (th«) bËc tiÓu häc TCTK a 2 37 Tû lÖ ®i häc ®óng tuæi (thuÇn) bËc tiÓu TCTK a 2 häc 38 Tû lÖ ®i häc chung (th«) bËc trung häc TCTK a 2 39 Tû lÖ ®i häc ®óng tuæi (thuÇn) bËc trung TCTK a 2 häc 40 Tû lÖ biÕt ch÷ cña ng−êi lín TCTK a 2 41 Sè trÎ em häc ®Õn líp 5 tiÓu häc TCTK a 2 42 Sè n¨m ®i häc b×nh qu©n TCTK a 3 43 §é chªnh lÖch gi÷a tû lÖ nhËp häc nam vµ TCTK a 2 n÷ 44 Lùc l−îng lao ®éng n÷ tÝnh trªn 100 nam TCTK b 3 45 Tiªu dïng GDP cho gi¸o dôc TCTK a 3 2.4. B¶o vÖ vµ n©ng cao søc khoÎ 46 Tû lÖ d©n sè cã hÖ thèng vÖ sinh b¶o ®¶m TCTK a 2 47 Tû lÖ d©n sè ®−îc tiÕp cËn n−íc ¨n an TCTK a 2 toµn 48 Tuæi thä trung b×nh (cßn gäi lµ Tuæi hy TCTK a 1 väng sèng t¹i lóc sinh) 49 Tû lÖ trÎ em sinh ra sèng cã c©n nÆng Bé YT a 2 d−íi 2500 gram (kh«ng ®ñ c©n) 50 Tû lÖ trÎ em chÕt yÓu d−íi 1 tuæi (IMR) TCTK a 1 51 Tû lÖ mÑ chÕt liªn quan ®Õn thai s¶n TCTK a 3 (MMR) 52 T×nh tr¹ng suy dinh d−ìng cña trÎ em Bé YT a 1 d−íi 5 tuæi 90
  6. Kh¶ C¬ quan Møc −u STT Tªn chØ tiªu n¨ng sè thùc hiÖn tiªn liÖu 53 Tû lÖ trÎ em tiªm chñng ®Çy ®ñ phßng Bé YT a 1 chèng c¸c bÖnh truyÒn nhiÔm 54 Tû lÖ phô n÷ cã chång ®é tuæi 15-49 thùc UBQG DS- a 1 hiÖn c¸c biÖn ph¸p tr¸nh thai G§-TE 55 Tû lÖ sè vô ngé ®éc thùc phÈm ®−îc ng¨n Bé YT a 3 chÆn 56 Tû lÖ chi y tÕ dµnh cho ch¨m sãc søc Bé Y tÕ a 2 khoÎ ban ®Çu t¹i ®Þa ph−¬ng trong tæng chi cho b¶o vÖ søc khoÎ 57 Tû lÖ chi y tÕ trong GNI (tr−íc ®©y GNI TCTK a 2 ®−îc gäi lµ GNP) 2.5. Cñng cè ®Þnh c− bÒn v÷ng 58 Tû lÖ t¨ng d©n sè thµnh thÞ TCTK a 1 59 Tiªu dïng x¨ng dÇu cho giao th«ng vËn TCTK a 3 t¶i tÝnh b×nh qu©n ®Çu ng−êi 60 ThiÖt h¹i ng−êi vµ cña do thiªn tai TCTK a 2 61 Tû lÖ d©n sè thµnh thÞ TCTK a 1 62 MËt ®é d©n sè thµnh thÞ TCTK a 2 63 DiÖn tÝch nhµ ë b×nh qu©n ®Çu ng−êi TCTK a 1 64 Tû lÖ tiÒn thuª nhµ so víi thu nhËp TCTK b 3 65 Chi phÝ cho x©y dùng c¬ së h¹ tÇng tÝnh TCTK a 3 b×nh qu©n ®Çu ng−êi 3- C¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh B¶o vÖ m«i tr−êng 3.1. M«i tr−êng n−íc 3.1.1- ChÊt l−îng vµ khèi l−îng cung cÊp n−íc s¹ch 66 L−îng n−íc mÆt vµ n−íc ngÇm khai th¸c Bé CN a 3 cho tiªu dïng hµng n¨m 67 Tiªu dïng n−íc sinh ho¹t b×nh qu©n ®Çu TCTK a 3 ng−êi 68 Dù tr÷ n−íc ngÇm TCTK a 3 91
  7. Kh¶ C¬ quan Møc −u STT Tªn chØ tiªu n¨ng sè thùc hiÖn tiªn liÖu 69 MËt ®é trïng E-C«li (Esherichia Coli) Bé TN-MT b 3 trong n−íc sinh ho¹t 70 BOD (nhu cÇu «-xy sinh ho¸) trong n−íc Bé TN-MT b 3 71 N¨ng lùc (c«ng suÊt) xö lý n−íc th¶i Bé TN-MT b 3 72 MËt ®é c¸c hÖ thèng n−íc Bé NNPTNT b 3 3.1.2- B¶o vÖ ®¹i d−¬ng, biÓn vµ vïng duyªn h¶i 73 Tèc ®é t¨ng d©n sè t¹i c¸c vïng duyªn h¶i TCTK a 2 74 L−îng dÇu loang ë c¸c vïng n−íc ven bê Bé TN-MT b 3 75 L−îng Ni-t¬ vµ Phèt-pho th¶i ra c¸c vïng Bé TN-MT b 3 n−íc ven bê 76 S¶n l−îng h¶i s¶n khai th¸c TCTK a 1 77 ChØ sè Algae (T¶o) Bé TN-MT b 3 3.2. ChÊt th¶i 3.2.1 Qu¶n lý chÊt th¶i theo h−íng cã lîi cho m«i tr−êng 78 L−îng chÊt th¶i r¾n t¹o ra tõ c«ng nghiÖp Bé TN-MT a 3 vµ c¸c khu d©n c− 79 ChÊt th¶i sinh ho¹t b×nh qu©n ®Çu ng−êi Bé TN-MT a 3 80 Chi phÝ cho qu¶n lý chÊt th¶i TCTK a 3 81 L−îng chÊt th¶i t¸i chÕ vµ t¸i sö dông Bé TN-MT a 3 82 Khèi l−îng ChÊt th¶i c«ng céng Bé TN-MT a 3 3.2.2- Qu¶n lý cã lîi cho m«i tr−êng ®èi víi ho¸ chÊt ®éc h¹i 83 Sè ng−êi bÞ nhiÔm ®éc nÆng do ho¸ chÊt Bé YT a 3 84 Sè l−îng ho¸ chÊt bÞ cÊm hoÆc h¹n chÕ Bé TN-MT b 3 nghiªm ngÆt 3.2.3- Qu¶n lý cã lîi cho m«i tr−êng ®èi víi chÊt th¶i ®éc h¹i 85 L−îng chÊt th¶i ®éc h¹i ®−îc t¹o ra Bé TN-MT b 3 86 XuÊt, nhËp khÈu chÊt th¶i ®éc h¹i Bé TM b 3 92
  8. Kh¶ C¬ quan Møc −u STT Tªn chØ tiªu n¨ng sè thùc hiÖn tiªn liÖu 87 DiÖn tÝch ®Êt bÞ chÊt th¶i ®éc h¹i lµm « Bé b 3 nhiÔm NNPTNT 88 Chi phÝ cho xö lý chÊt th¶i ®éc h¹i Bé b 3 NNPTNT 3.2.4- Qu¶n lý cã lîi cho m«i tr−êng ®èi víi chÊt th¶i phãng x¹ 89 L−îng chÊt th¶i phãng x¹ ®−îc t¹o ra Bé TN-MT b 3 3.3. §Êt, rõng vµ ®a d¹ng sinh häc 3.3.1- §Êt 3.3.1.1 Thay ®æi sö dông ®Êt 90 DiÖn tÝch ®Êt ®−îc thay ®æi chøc n¨ng sö Bé TN-MT a 3 dông 3.3.1.2 Chèng sa m¹c ho¸ vµ h¹n h¸n 91 D©n sè sèng d−íi møc nghÌo ë vïng ®Êt TCTK b 3 kh« h¹n 92 L−îng m−a hµng th¸ng Bé TN-MT a 1 93 DiÖn tÝch ®Êt bÞ sa m¹c ho¸ Bé TN-MT b 3 3.3.1.3 Ph¸t triÓn miÒn nói bÒn v÷ng 94 BiÕn ®éng d©n sè ë c¸c khu vùc miÒn nói TCTK a 2 95 DiÖn tÝch ®Êt, rõng ë miÒn nói bÞ suy Bé a 3 tho¸i NNPTNT 96 Tû lÖ trÎ d−íi 5 tuæi ë miÒn nói bÞ suy Bé YT a 3 dinh d−ìng 3.3.1.4 Cñng cè n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n bÒn v÷ng 97 L−îng thuèc trõ s©u ®−îc sö dông Bé a 3 NNPTNT 98 L−îng ph©n ho¸ häc ®−îc sö dông Bé a 3 NNPTNT 99 Tû lÖ ®Êt canh t¸c ®−îc thuû lîi ho¸ Bé a 3 NNPTNT 100 N¨ng l−îng ®−îc sö dông trong n«ng Bé a 3 nghiÖp NNPTNT 93
  9. Kh¶ C¬ quan Møc −u STT Tªn chØ tiªu n¨ng sè thùc hiÖn tiªn liÖu 101 DiÖn tÝch ®Êt canh t¸c b×nh qu©n ®Çu TCTK a 1 ng−êi 102 DiÖn tÝch ®Êt bÞ óng vµ ngËp mÆn Bé a 3 NNPTNT 103 Chi phÝ cho Gi¸o dôc n«ng häc so víi Bé TC a 3 GDP 3.3.2- Rõng 3.3.2.1 Chèng ph¸ rõng 104 C−êng ®é (s¶n l−îng) khai th¸c gç TCTK a 1 105 T¨ng, gi¶m diÖn tÝch rõng Bé TN-MT a 1 106 Tû lÖ diÖn tÝch rõng ®−îc qu¶n lý Bé a 1 NNPTNT 107 Tû lÖ rõng phßng hé so víi tæng diÖn tÝch Bé a 1 rõng NNPTNT 3.3.3- §a d¹ng sinh häc 3.3.3.1 B¶o tån ®a d¹ng sinh häc 108 Tû lÖ bÞ ®e do¹ diÖt chñng trong tæng sè Bé TN-MT a 3 loµi sinh vËt ë ®Þa ph−¬ng 109 Tû lÖ diÖn tÝch ®−îc b¶o vÖ so víi tæng Bé TN-MT b 3 diÖn tÝch 3.3.3.2 Qu¶n lý c«ng nghÖ sinh häc cã lîi cho m«i tr−êng 110 Chi phÝ cho nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn c«ng Bé TC a 3 nghÖ sinh häc 111 Sè l−îng v¨n b¶n vÒ qui chÕ an toµn sinh Bé TN-MT b 2 häc quèc gia hiÖn hµnh 3.4. BÇu khÝ quyÓn 3.4.1- B¶o vÖ bÇu khÝ quyÓn 112 L−îng th¶i khÝ nhµ kÝnh Bé TN-MT b 3 113 L−îng th¶i khÝ «xit sunphua (SO2) Bé TN-MT b 3 114 L−îng th¶i khÝ «-xit ni-t¬ (NO2) Bé TN-MT b 3 94
  10. Kh¶ C¬ quan Møc −u STT Tªn chØ tiªu n¨ng sè thùc hiÖn tiªn liÖu 115 Chi phÝ cho c«ng t¸c gi¶m thiÓu « nhiÔm Bé TN-MT a 3 kh«ng khÝ 4- C¸c chØ tiªu liªn quan tíi nh÷ng lÜnh vùc kh¸c cña PTBV 4.1. Lång ghÐp m«i tr−êng víi ph¸t triÓn trong c¸c chÝnh s¸ch 116 ChiÕn l−îc PTBV (Agenda) Bé KH-§T a 2 117 Ch−¬ng tr×nh lång ghÐp h¹ch to¸n kinh tÕ Bé TC a 2 víi m«i tr−êng 118 B¸o c¸o ®¸nh gi¸ t¸c ®éng cña m«i tr−êng Bé TN-MT a 2 119 Héi ®ång quèc gia vÒ PTBV Bé KH-§T a 2 4.2. Khoa häc víi PTBV 120 Sè l−îng nhµ khoa häc vµ kü s− tÝnh trªn Bé KhH-CN a 2 1 triÖu d©n 121 Sè nhµ khoa häc, kü s− tham gia nghiªn Bé KhH-CN a 2 cøu vµ ph¸t triÓn (R&D) trªn 1 triÖu d©n 122 Tû lÖ chi phÝ cho nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn Bé KhH-CN a 2 so víi GDP 4.3. C¸c c«ng cô ph¸p lý quèc tÕ 123 Sè hiÖp −íc toµn cÇu ®· ký Bé NG a 2 124 Sè hiÖp −íc toµn cÇu ®· phª chuÈn VPQH a 2 4.4. Th«ng tin phôc vô so¹n th¶o chÝnh s¸ch 125 Sè m¸y ®iÖn tho¹i tÝnh trªn 100 d©n TCTK a 1 126 Sè b¶n b¸o vµ t¹p chÝ trªn 100 d©n TCTK a 2 127 Sè ch−¬ng tr×nh vÒ thèng kª m«i tr−êng TCTK a 2 quèc gia 4.5. N©ng cao vai trß c¸c ®oµn thÓ 128 Sè ®¹i diÖn cña c¸c ®oµn thÓ trong Héi Bé KH-§T a 2 ®ång quèc gia vÒ PTBV 129 Sè ®¹i biÓu c¸c d©n téc thiÓu sè trong Héi Bé KH-§T a 2 ®ång quèc gia vÒ PTBV 130 Sè ®oµn thÓ, tæ chøc tham gia vµo c¸c Bé KH-§T a 2 ho¹t ®éng v× sù PTBV 95
  11. II. Thùc tr¹ng nh÷ng chØ tiªu ph¶n ¸nh sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng Trªn thÕ giíi, nhiÒu chØ tiªu ®· cã vµ ®−îc c«ng bè trong nhiÒu Ên phÈm kh¸c nhau, nh−ng ch−a ®−îc tËp hîp l¹i víi tiªu ®Ò PTBV. NhiÒu chØ tiªu chØ mét sè quèc gia giµu cã míi cã thÓ thèng kª ®−îc, chóng th−êng thiÕu nhÊt qu¸n trong c¸c Ên phÈm kh¸c nhau, vµ kh¸c nhiÒu so víi c«ng bè cña c¸c c¬ quan thèng kª quèc gia, tÝnh kÞp thêi rÊt thÊp, trÔ tíi 4 - 5 n¨m, dÉn tíi tÝnh hiÖu qu¶ cho viÖc sö dông kh«ng cao. §èi víi ViÖt Nam, nh÷ng n¨m gÇn ®©y, víi xu thÕ héi nhËp quèc tÕ, TCTK ®· cã nhiÒu cè g¾ng ®Èy m¹nh ho¹t ®éng nh»m ®−a c«ng t¸c thèng kª n−íc ta tiÕn tíi tr×nh ®é ngang tÇm víi c¸c n−íc tiªn tiÕn trong khu vùc. NhiÒu chØ tiªu ®−îc xem xÐt l¹i vÒ mÆt ph−¬ng ph¸p chÕ ®é cho phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ. Song còng cã nh÷ng chØ tiªu trªn thùc tÕ ®· tån t¹i, nh−ng thu thËp ch−a ®Òu, ch−a ®−îc c«ng bè réng r·i vµ còng ch−a ®−îc tËp hîp vÒ cïng mét ®Çu mèi. Ch−a cã ®−îc mét hÖ thèng c¸c chØ tiªu thèng kª quèc gia phï hîp víi hoµn c¶nh míi cña sù ph¸t triÓn víi sù ph©n c«ng ph©n nhiÖm râ rµng gi÷a c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ n−íc còng nh− c¸c c¬ quan, tæ chøc. VÊn ®Ò cña c¸c chØ tiªu thèng kª ph¶n ¸nh sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng ë n−íc ta còng n»m trong bèi c¶nh vµ thùc tr¹ng Êy. IV. KÕt luËn, kiÕn nghÞ • Qua tr×nh bµy ë c¸c phÇn trªn, cã thÓ kÕt luËn r»ng ph¸t triÓn bÒn v÷ng lµ nhu cÇu sèng cßn vµ nÒn t¶ng sinh tån cña x· héi loµi ng−êi kÓ c¶ hiÖn t¹i vµ trong t−¬ng lai, mµ tÊt c¶ c¸c quèc gia ®Òu ph¶i thùc hiÖn. • Muèn thùc hiÖn tèt ph¸t triÓn bÒn v÷ng th× Nhµ n−íc ph¶i cã chÝnh s¸ch, ph¶i quan t©m vµ ®Çu t− tho¶ ®¸ng, mµ theo khuyÕn nghÞ cña LHQ th× cÇn cã AGENDA 21 cña quèc gia. ViÖt nam ®· x©y dùng xong Dù th¶o AGENDA 21- VN vµ ®ang chê ChÝnh phñ th«ng qua. • Ph¶i th−êng xuyªn theo dâi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn bÒn v÷ng vµ cã nh÷ng ®iÒu chØnh cho phï hîp, muèn vËy ph¶i cã hÖ thèng c¸c chØ tiªu thèng kª t−¬ng øng. 96
  12. • §Ò tµi nghiªn cøu nµy ®· ®Ò xuÊt mét hÖ thèng chØ tiªu ph¶n ¸nh c¸c m¶ng c¬ b¶n cña ph¸t triÓn bÒn v÷ng, víi tªn gäi, ý nghÜa, kh¶ n¨ng thu thËp sè liÖu, c¬ quan ®¶m tr¸ch viÖc thu thËp th«ng tin. • CÇn tiÕp tôc nghiªn cøu s©u h¬n cho phï hîp víi hoµn c¶nh cô thÓ cña c¸c ®Þa ph−¬ng, c¸c ngµnh, c¸c lÜnh vùc. • CÇn läc ra c¸c chØ tiªu thùc hiÖn tr−íc m¾t, c¸c chØ tiªu cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn trong t−¬ng lai gÇn vµ c¸c chØ tiªu cÇn thùc hiÖn trong t−¬ng lai l©u dµi. Theo nh− dù kiÕn cña ®Ò tµi nghiªn cøu nµy th× tæng sè chØ tiªu thèng kª ph¶n ¸nh sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng ë n−íc ta gåm 130 chØ tiªu, trong ®ã: - Sè l−îng chØ tiªu kh«ng thÓ thiÕu lµ 103; - Sè l−îng chØ tiªu cã thÓ t¹m thiÕu lµ 27; - Sè l−îng chØ tiªu ®· ®−îc c«ng bè lµ 30; - Sè l−îng chØ tiªu tuy ch−a ®−îc c«ng bè nh−ng cã thÓ tÝnh to¸n, hoÆc dÔ dµng thùc hiÖn viÖc thu thËp nÕu cÇn: 41; - Sè l−îng chØ tiªu mµ kh¶ n¨ng thu thËp sè liÖu tr−íc m¾t lµ rÊt khã, ph¶i ®Çu t− nhiÒu tµi lùc, vËt lùc, kÓ c¶ ph¶i hoµn thiÖn vÒ ph−¬ng ph¸p luËn còng nh− kh¸i niÖm míi cã thÓ thèng kª ®−îc: 59. • §Ò tµi kiÕn nghÞ ®−a hÖ thèng chØ tiªu thèng kª ph¶n ¸nh sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng vµo hÖ thèng chØ tiªu thèng kª quèc gia, v× nhu cÇu cña ph¸t triÓn vµ qu¶n lý, ®Ò ra chÝnh s¸ch cña chóng ta hiÖn nay rÊt bøc b¸ch. Tµi liÖu tham kh¶o • V¨n kiÖn §¹i héi lÇn thø IX §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam: B¸o c¸o chÝnh trÞ; • §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam - V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø IX, NXB ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi, 2001; • Bµi ph¸t biÓu t¹i kú häp thø nhÊt Quèc héi Kho¸ XI cña Thñ t−íng ChÝnh phñ n−íc Céng hoµ X· héi chñ nghÜa ViÖt Nam; 97
  13. • §Þnh h−íng chiÕn l−îc ®Ó tiÕn tíi ph¸t triÓn bÒn v÷ng (Ch−¬ng tr×nh NghÞ sù 21 cña ViÖt Nam) - B¶n th¶o, Hµ Néi, 4/2002; • Ng−ìng ph¸t triÓn vµ quan ®iÓm vÒ ph¸t triÓn bÒn v÷ng ®èi víi ViÖt Nam, UNDP + MPI + DANIDA, Dù ¸n VIE/01/021 - Hç trî x©y dùng vµ thùc hiÖn Ch−¬ng tr×nh NghÞ sù 21 Quèc gia cña ViÖt Nam (AGENDA 21-VN), Hµ Néi, 6-2002; • H−íng tíi Ph¸t triÓn bÒn v÷ng ë ViÖt Nam, Kû yÕu Héi th¶o, tõ 6 ®Õn 8 th¸ng 3 n¨m 2002, Hµ Néi, Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t−, Dù ¸n VIE/01/021; • Kh¸i niÖm ®« thÞ bÒn v÷ng vµ viÖc øng dông t¹i ViÖt Nam, UNDP + MPI + DANIDA, Dù ¸n VIE/01/021 - Hç trî x©y dùng vµ thùc hiÖn Ch−¬ng tr×nh NghÞ sù 21 Quèc gia cña ViÖt Nam (AGENDA 21-VN), Hµ Néi, 6-2002; • B¸o c¸o nghiªn cøu: thµnh lËp Héi ®ång quèc gia Ph¸t triÓn bÒn v÷ng, UNDP + MPI + DANIDA, Dù ¸n VIE/01/021 - Hç trî x©y dùng vµ thùc hiÖn Ch−¬ng tr×nh NghÞ sù 21 Quèc gia cña ViÖt Nam (AGENDA 21-VN), Hµ Néi, 6 n¨m 2002; • B¸o c¸o ph¸t triÓn thÕ giíi 2003: “Ph¸t triÓn bÒn v÷ng trong thÕ giíi n¨ng ®éng”, WB, NXB ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi, 1-2003; • Tµi liÖu h−íng dÉn ph−¬ng ph¸p lång ghÐp biÕn d©n sè vµo kÕ ho¹ch ho¸ ph¸t triÓn bÒn v÷ng – dù ¸n VIE/97/P15, UNFPA vµ Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t−, Hµ Néi, 12-2001; • ChiÕn l−îc D©n sè ViÖt Nam 2001 - 2010, Uû ban quèc gia D©n sè - KÕ ho¹ch ho¸ gia ®×nh, Hµ Néi, 2000; • Nh÷ng néi dung chñ yÕu cña ChiÕn l−îc d©n sè ViÖt nam, UBQG DS- KHHG§ + UNFPA, Dù ¸n VIE/97/P16, Hµ Néi, 7- 2002; • ChØ tiªu x· héi ë ViÖt Nam 1990 - 1995, NXB Thèng kª, Hµ Néi, th¸ng 1 n¨m 1997; • B¸o c¸o ph¸t triÓn con ng−êi ViÖt Nam 2001 "§æi míi vµ sù nghiÖp ph¸t triÓn con ng−êi", Trung t©m khoa häc x· héi vµ nh©n v¨n quèc gia, NXB ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi, 2001; 98
  14. • NghÌo ®ãi vµ xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo ë ViÖt Nam, TS. Nghiªm Xu©n B¸, TS. Chu ThÕ Quang, TS. NguyÔn H÷u TiÕn, TS. Lª Xu©n §×nh, NXB N«ng nghiÖp, Hµ Néi, 2001; • Tæng quan Viªn trî ph¸t triÓn chÝnh thøc t¹i ViÖt Nam, UNDP, Hµ Néi, 12-2002; • C©n b»ng, b¶o vÖ vµ sö dông cã hiÖu qu¶ nguån n−íc quèc gia, B¸o c¸o “Tµi nguyªn n−íc mÆt trªn l·nh thæ ViÖt nam”, TS. NguyÔn Träng Sinh, Bé Thuû lîi, Ch−¬ng tr×nh KC12, DÒ tµi KC 12.07, ViÖn Qui ho¹ch vµ Qu¶n lý n−íc, Hµ Néi, 8-1995; • Tµi liÖu Héi th¶o “§¸nh gi¸ nhu cÇu chia sÎ vµ x· héi ho¸ th«ng tin m«i tr−êng ë ViÖt Nam”, §å S¬n, 30-31/10/2000; • Tµi nguyªn vµ m«i tr−êng, TuyÓn tËp Héi nghÞ khoa häc, Bé Khoa häc, C«ng nghÖ vµ M«i tr−êng, Ch−¬ng tr×nh khoa häc c«ng nghÖ cÊp nhµ n−íc vÒ sö dông hîp lý tµi nguyªn vµ b¶o vÖ m«i tr−êng-KHCN.07, NXB KHKT, Hµ Néi, 2001; • DÊu ch©n vµ cét mèc: D©n sè vµ biÕn ®æi m«i tr−êng: T×nh tr¹ng d©n sè thÕ giíi 2001, UNFPA Hµ Néi, 26-9-2001; • QuÜ m«i tr−êng thö nghiÖm Hµ Néi: §¸nh gi¸ vµ kiÕn nghÞ mét sè söa ®æi, UNDP + MPI + C¬ quan hîp t¸c vµ ph¸t triÓn Thuþ SÜ, Hµ Néi, 12-2002; • Hunting of Wildlife in Tropical Forests - Toward Environmentally and socially sustainable Development, WB, 9-2000; • B¸o c¸o ph¸t triÓn thÕ giíi 2004: “C¶i thiÖn c¸c dÞch vô ®Ó phôc vô ng−êi nghÌo”, WB, NXB ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi, 10-2003; • C¸c môc tiªu ph¸t triÓn Thiªn niªn kû (MDG): “§−a c¸c MDG ®Õn víi ng−êi d©n”, Liªn hîp quèc t¹i ViÖt Nam, Hµ Néi, 11-2002; • Millennium Development Goals: Data and Trends, 2002 “Report of the Inter-agency Expert Group on MDG Indicators”, UN, New york, 4-2002; • Philippines Country Study on Meeting the MDG”, UNDP, Makati City, 3-2002; 99
  15. • Tµi liÖu Héi th¶o “KÕ ho¹ch gi¸m s¸t, ®¸nh gi¸ vµ b¸o c¸o quèc gia vÒ Môc tiªu ph¸t triÓn thiªn niªn kû t¹i ViÖt Nam”, UNDP + MPI, Dù ¸n VIE/02/Mo6/PJ, H¶i Phßng, 10-2003; • Making ASEAN a community of nations with sustainable development, equality and cooperation (selected papers of international conference - Ha Noi, 11-1998), TT KHXH-NVQG, Hµ Néi, 1999; • TiÕn ®é thùc hiÖn c¸c chØ tiªu ph¸t triÓn quèc tÕ/ MDG ViÖt Nam, UN t¹i ViÖt Nam, Hµ Néi, 7-2001; • ViÖt Nam: TiÕn triÓn trong quan hÖ ®èi t¸c - B¸o c¸o cËp nhËt, B¸o c¸o kh«ng chÝnh thøc Héi nghÞ gi÷a kú Nhãm t− vÊn c¸c nhµ tµi trî, Sa Pa, tõ 19 ®Õn 21 th¸ng 6 n¨m 2003; • ViÖt Nam: N©ng cao hiÖu qu¶ ODA - B¸o c¸o cËp nhËt, B¸o c¸o t¹i Héi nghÞ gi÷a kú Nhãm t− vÊn c¸c nhµ tµi trî, Sa Pa, 19-21/6/2003; • §iÓm l¹i nh÷ng tiÕn bé ®· ®¹t ®−îc vµ hç trî cña c¸c nhµ tµi trî - B¸o c¸o cËp nhËt vÒ t×nh h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ vµ c¶i c¸ch cña ViÖt Nam, Héi nghÞ gi÷a kú Nhãm t− vÊn c¸c nhµ tµi trî, Sa Pa, 19-21/6/2003; • Mèi quan hÖ d©n sè vµ ph¸t triÓn, lång ghÐp c¸c biÕn d©n sè vµo kÕ ho¹ch ho¸ ph¸t triÓn ë ViÖt Nam – Dù ¸n VIE/97/P15, UNFPA vµ Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t−, Hµ Néi, 11-2001; • B¸o c¸o ph¸t triÓn ViÖt Nam n¨m 2004, B¸o c¸o chung cña c¸c nhµ tµi trî t¹i Héi nghÞ T− vÊn c¸c Nhµ Tµi trî ViÖt Nam, Hµ Néi, 12-2003; • ViÖt Nam- Quan hÖ §èi t¸c phôc vô Ph¸t triÓn, B¸o c¸o kh«ng chÝnh thøc t¹i Héi nghÞ T− vÊn c¸c Nhµ Tµi trî cho ViÖt Nam, Hµ Néi, 12-2003. 100
nguon tai.lieu . vn