Xem mẫu

  1. LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP ĐỀ TÀI Hiệu quả kinh doanh ở Công ty Giầy Thăng Long thực trạng và giải pháp
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. lêi nãi ®Çu Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, s¶n phÈm cña c«ng ty lu«n ph¶i ®èi mÆt sù c¹nh tranh cña c¸c s¶n phÈm cïng lo¹i vµ nh÷ng biÕn ®éng kh«ng ngõng trong m«i tr­êng kinh doanh. §Ó ®¹t ®­îc c¸c môc tiªu trong m«i tr­êng kinh doanh lu«n biÕn ®éng nµy c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông c¸c nguån lùc nh­: nguån lùc vÒ vèn, vÒ con ng­êi, kh«ng ngõng tæ chøc c¬ cÊu l¹i bé m¸y ho¹t ®éng... Thùc chÊt nh÷ng viÖc nµy lµ doanh nghiÖp thùc hiÖn hiÖu qu¶ kinh doanh vµ n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh. HiÖu qu¶ kinh doanh lµ th­íc ®o tæng hîp, ph¶n ¸nh n¨ng lùc s¶n xuÊt vµ tr×nh ®é kinh doanh cña mét doanh nghiÖp, lµ ®iÒu kiÖn quyÕt ®Þnh sù thµnh b¹i cña tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp nãi chung vµ C«ng ty GiÇy Th¨ng Long nãi riªng. §Ó khai th¸c triÖt ®Ó c¸c nguån lùc khan hiÕm nh»m t¹o ra c¸c s¶n phÈm hµng ho¸ tho¶ m·n nhu cÇu cña ng­êi tiªu dïng, c¸c C«ng ty cÇn ph¶i n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh, tiÕn hµnh ®¸nh gi¸ c¸c kÕt qu¶ ®· thùc hiÖn vµ ®­a ra c¸c gi¶i ph¸p, biÖn ph¸p ®Ó n©ng cao h¬n n÷a hiÖu qu¶. VÊn ®Ò hiÖu qu¶ kinh doanh lu«n ®­îc ban l·nh ®¹o C«ng ty giÇy Th¨ng Long quan t©m xem ®©y lµ th­íc ®o vµ c«ng cô thùc hiÖn môc tiªu kinh doanh t¹i C«ng ty. Víi nh÷ng kiÕn thùc thu ®­îc trong qu¸ tr×nh häc tËp vµ xuÊt ph¸t tõ thùc tÕ cña C«ng ty, nhËn thøc ®­îc tÇm quan träng cña vÊn ®Ò n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh, trong thêi gian thùc tËp ë C«ng ty GiÇy Th¨ng Long cïng víi sù h­íng dÉn tËn t×nh cña thÇy gi¸o PGS.TS. Phan Kim ChiÕn em ®· chän ®Ò tµi: "HiÖu qu¶ kinh doanh ë C«ng ty GiÇy Th¨ng Long thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p" lµm chuyªn ®Ò thùc tËp. Néi dung cña chuyªn ®Ò gåm 3 phÇn: PhÇn I: N©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh lµ môc tiªu hµng ®Çu cña c¸c doanh nghiÖp. PhÇn II: Ph©n tÝch thùc tr¹ng hiÖu qu¶ kinh doanh cña C«ng ty GiÇy Th¨ng Long PhÇn III: Mét sè biÖn ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh vµ ®Þnh h­íng ph¸t triÓn giai ®o¹n 2005 - 2010 cña C«ng ty GiÇy Th¨ng Long 1
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. PhÇn I N©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh lµ môc tiªu hµng ®Çu cña c¸c doanh nghiÖp I. Quan niÖm vÒ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh 1. Kh¸i niÖm hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh §èi víi tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp , c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh ho¹t ®éng trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, víi c¸c c¬ chÕ qu¶n lý kh¸c nhau, nh­ng trong mçi giai ®o¹n ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp còng cã c¸c môc tiªu kh¸c nhau. Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng ë n­íc ta hiÖn nay, mäi doanh nghiÖp ®Òu cã môc tiªu bao trïm l©u dµi lµ tèi ®a hãa lîi nhuËn. §Ó ®¹t ®­îc môc tiªu nµy mäi doanh nghiÖp ph¶i x©y dùng cho m×nh mét chiÕn l­îc kinh doanh vµ ph¸t triÓn doanh nghiÖp thÝch øng víi c¸c biÕn ®éng cña thÞ tr­êng, ph¶i thùc hiÖn viÖc x©y dùng c¸c kÕ ho¹ch kinh doanh, c¸c ph­¬ng ¸n kinh doanh, ph¶i kÕ ho¹ch hãa c¸c ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp vµ ®ång thêi tæ chøc thùc hiÖn chóng mét c¸ch cã hiÖu qu¶. Trong qu¸ tr×nh tæ chøc x©y dùng vµ thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng qu¶n trÞ trªn, c¸c doanh nghiÖp ph¶i lu«n lu«n kiÓm tra ®¸nh gi¸ tÝnh hiÖu qu¶ cña chóng. Muèn kiÓm tra ®¸nh gi¸ c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh chung cña doanh nghiÖp còng nh­ tõng lÜnh vùc, tõng bé phËn bªn trong doanh nghiÖp th× doanh nghiÖp kh«ng thÓ thùc hiÖn viÖc tÝnh hiÖu qu¶ kinh tÕ cña c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®ã. VËy th× hiÖu qu¶ kinh tÕ cña c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh lµ g×? §Ó hiÓu ®­îc ph¹m trï hiÖu qu¶ kinh tÕ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh th× tr­íc tiªn chóng ta t×m hiÓu xem hiÖu qu¶ kinh tÕ nãi chung lµ g×. Tõ tr­íc ®Õn nay cã rÊt nhiÒu t¸c gi¶ ®­a ra c¸c quan ®iÓm kh¸c nhau vÒ hiÖu qu¶ kinh tÕ: - Theo P.Samuellson vµ W.Nordhaus th× "hiÖu qu¶ s¶n xuÊt diÔn ra khi x· héi kh«ng thÓ t¨ng s¶n l­îng mét c¸ch hµng lo¹t hµng hãa mµ kh«ng c¾t 2
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. gi¶m mét lo¹t hµng hãa kh¸c. Mét nÒn kinh tÕ cã hiÖu qu¶ n»m trªn giíi h¹n kh¶ n¨ng s¶n xuÊt cña nã". Thùc chÊt cña quan niÖm nµy lµ ®Ò cËp ®Õn khÝa c¹nh ph©n bæ cã hiÖu qu¶ c¸c nguån lùc cña nÒn s¶n xuÊt x· héi. ViÖc ph©n bæ vµ sö dông c¸c nguån lùc s¶n xuÊt trªn ®­êng giíi h¹n kh¶ n¨ng s¶n xuÊt sÏ lµm cho nÒn kinh tÕ cã hiÖu qu¶ cao. Cã thÓ nãi møc hiÖu qu¶ ë ®©y mµ t¸c gi¶ ®­a ra lµ cao nhÊt, lµ lý t­ëng vµ kh«ng cã møc hiÖu qu¶ cao h¬n n÷a. - Hai t¸c gi¶ Wohe vµ Doring l¹i ®­a ra hai kh¸i niÖm vÒ hiÖu qu¶ kinh tÕ. §ã lµ hiÖu qu¶ kinh tÕ tÝnh b»ng ®¬n vÞ hiÖn vËt vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ tÝnh b»ng ®¬n vÞ gi¸ trÞ. Theo hai «ng th× hai kh¸i niÖm nµy hoµn toµn kh¸c nhau: "Mèi quan hÖ tû lÖ gi÷a s¶n l­îng tÝnh theo ®¬n vÞ hiÖn vËt (chiÕc, kg…) vµ l­îng c¸c nh©n tè ®Çu vµo (giê lao ®éng, ®¬n vÞ thiÕt bÞ, nguyªn vËt liÖu…) ®­îc gäi lµ tÝnh hiÖu qu¶ cã tÝnh chÊt kü thuËt hay hiÖn vËt", "Mèi quan hÖ tû lÖ gi÷a chi phÝ kinh doanh ph¶i chi ra trong ®iÒu kiÖn thuËn lîi nhÊt vµ chi phÝ kinh doanh thùc tÕ ph¶i chi ra ®­îc gäi lµ tÝnh hiÖu qu¶ xÐt vÒ mÆt gi¸ trÞ" vµ "®Ó x¸c ®Þnh tÝnh hiÖu qu¶ vÒ mÆt gi¸ trÞ ng­êi ta cßn h×nh thµnh tû lÖ gi÷a s¶n l­îng tÝnh b»ng tiÒn vµ c¸c nh©n tè ®Çu vµo tÝnh b»ng tiÒn". Kh¸i niÖm hiÖu qu¶ kinh tÕ tÝnh b»ng ®¬n vÞ cña hai «ng chÝnh lµ n¨ng suÊt lao ®éng, m¸y mãc thiÕt bÞ vµ hiÖu suÊt tiªu hao vËt t­, cßn hiÖu qu¶ tÝnh b»ng gi¸ trÞ lµ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng qu¶n trÞ chi phÝ. - Theo c¸c t¸c gi¶ kh¸c: Cã mét sè t¸c gi¶ cho r»ng hiÖu qu¶ kinh tÕ ®­îc x¸c ®Þnh bëi quan hÖ gi÷a tû lÖ t¨ng lªn cña hai ®¹i l­îng kÕt qu¶ vµ chi phÝ. C¸c quan ®iÓm nµy míi chØ ®Ò cËp ®Õn hiÖu qu¶ cña phÇn t¨ng thªm chø kh«ng ph¶i cña toµn bé phÇn tham gia vµo quy tr×nh kinh tÕ. Mét sè quan ®iÓm l¹i cho r»ng hiÖu qu¶ kinh tÕ ®­îc x¸c ®Þnh bëi tû sè gi÷a kÕt qu¶ nhËn ®­îc vµ chi phÝ bá ra ®Ó cã ®­îc kÕt qu¶ ®ã. §iÓn h×nh cho quan ®iÓm nµy lµ t¸c gi¶ Manfred Kuhu, theo «ng: "TÝnh hiÖu qu¶ ®­îc x¸c ®Þnh b»ng c¸ch lÊy kÕt qu¶ tÝnh theo ®¬n vÞ gi¸ trÞ chia cho chi phÝ kinh 3
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. doanh". §©y lµ quan ®iÓm ®­îc nhiÒu nhµ kinh tÕ vµ qu¶n trÞ kinh doanh ¸p dông vµo tÝnh hiÖu qu¶ kinh tÕ cña c¸c qu¸ tr×nh kinh tÕ. Mét kh¸i niÖm ®­îc nhiÒu nhµ kinh tÕ trong vµ ngoµi n­íc quan t©m chó ý vµ sö dông phæ biÕn ®ã lµ: HiÖu qu¶ kinh tÕ cña mét sè hiÖn t­îng (hoÆc mét qu¸ tr×nh) kinh tÕ ph¶n ¸nh tr×nh ®é lîi dông c¸c nguån lùc ®Ó ®¹t ®­îc môc tiªu x¸c ®Þnh. §©y lµ kh¸i niÖm t­¬ng ®èi ®Çy ®ñ ph¶n ¸nh ®­îc tÝnh hiÖu qu¶ kinh tÕ cña c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Tõ c¸c quan ®iÓm vÒ hiÖu qu¶ kinh tÕ th× ta cã thÓ ®­a ra kh¸i niÖm vÒ hiÖu qu¶ kinh tÕ cña c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp nh­ sau: hiÖu qu¶ kinh doanh lµ mét ph¹m trï kinh tÕ ph¶n ¸nh tr×nh ®é lîi dông c¸c nguån lùc (lao ®éng, m¸y mãc, thiÕt bÞ, tiÒn vèn vµ c¸c yÕu tè kh¸c) nh»m ®¹t ®­îc môc tiªu mµ doanh nghiÖp ®· ®Ò ra. 2. B¶n chÊt cña hiÖu qu¶ kinh doanh Kh¸i niÖm hiÖu qu¶ kinh doanh ®· cho thÊy b¶n chÊt cña nã lµ ph¶n ¸nh mÆt chÊt l­îng cña c¸c ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp, ph¶n ¸nh tr×nh ®é lîi dông c¸c nguån lùc ®¹t ®­îc môc tiªu cña doanh nghiÖp. Tuy nhiªn ®Ó hiÓu râ vµ øng dông ®­îc ph¹m trï hiÖu qu¶ kinh doanh vµo viÖc x¸c lËp c¸c chØ tiªu, c¸c c«ng thøc cô thÓ nh»m ®¸nh gi¸ tÝnh hiÖu qu¶ c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp th× chóng ta cÇn lµm râ nh÷ng vÊn ®Ò sau: - Thø nhÊt: ph¹m trï hiÖu qu¶ kinh doanh thùc chÊt lµ mèi quan hÖ so s¸nh gi÷a kÕt qu¶ ®¹t ®­îc vµ chi phÝ bá ra ®Ó sö dông c¸c yÕu tè ®Çu vµo vµ cã tÝnh ®Õn c¸c môc tiªu cña doanh nghiÖp. Mèi quan hÖ so s¸nh ë ®©y cã thÓ lµ so s¸nh tuyÖt ®èi vµ còng cã thÓ lµ so s¸nh t­¬ng ®èi. VÒ mÆt so s¸nh tuyÖt ®èi th× hiÖu qu¶ kinh doanh lµ: H = K - C trong ®ã: H: hiÖu qu¶ kinh doanh K: kÕt qu¶ ®¹t ®­îc C: chi phÝ bá ra ®Ó sö dông c¸c nguån lùc ®Çu vµo Cßn vÒ so s¸nh t­¬ng ®èi th×: 4
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. H = K/C Do ®ã ®Ó tÝnh ®­îc hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp ta ph¶i tÝnh kÕt qu¶ ®¹t ®­îc vµ chi phÝ bá ra. NÕu xÐt mèi quan hÖ gi÷a kÕt qu¶ vµ hiÖu qu¶ th× kÕt qu¶ nã lµ c¬ së ®Ó tÝnh ra hiÖu qu¶ kinh doanh, kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp cã thÓ lµ nh÷ng ®¹i l­îng cã kh¶ n¨ng ®ong, c©n, ®o ®Õm nh­ sè s¶n phÈm tiªu thô mçi lo¹i, doanh thu b¸n hµng, lîi nhuËn, thÞ phÇn…. nh­ vËy kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh th­êng lµ môc tiªu cña doanh nghiÖp. - Thø hai: ph¶i ph©n biÖt hiÖu qu¶ x· héi, hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi víi hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp: hiÖu qu¶ x· héi ph¶n ¸nh tr×nh ®é lîi dông c¸c nguån lùc nh»m ®¹t ®­îc c¸c môc tiªu vÒ x· héi nhÊt ®Þnh. C¸c môc tiªu x· héi th­êng lµ: gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng trong ph¹m vi toµn x· héi ph¹m vi tõng khu vùc, n©ng cao tr×nh ®é v¨n hãa, n©ng cao møc sèng, ®¶m b¶o vÖ sinh m«i tr­êng… Cßn hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi ph¶n ¸nh tr×nh ®é lîi dông c¸c nguån lùc nh»m ®¹t ®­îc c¸c môc tiªu c¶ vÒ kinh tÕ x· héi trªn ph¹m vi toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n còng nh­ trªn ph¹m vi tõng vïng, tõng khu vùc cña nÒn kinh tÕ. - Thø ba: hiÖu qu¶ tr­íc m¾t víi hiÖu qu¶ l©u dµi: c¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp phô thuéc rÊt lín vµo môc tiªu cña doanh nghiÖp do ®ã mµ tÝnh chÊt hiÖu qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ë c¸c giai ®o¹n kh¸c nhau. XÐt vÒ tÝnh l©u dµi th× c¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ cña toµn bé c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong suèt qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp lµ lîi nhuËn vµ c¸c chØ tiªu vÒ doanh lîi. XÐt vÒ tÝnh hiÖu qu¶ tr­íc m¾t (hiÖn t¹i) th× nã phô thuéc vµo c¸c môc tiªu hiÖn t¹i mµ Doanh nghiÖp ®ang theo ®uæi. Trong thùc tÕ ®Ó thùc môc tiªu bao trïm l©u dµi cña doanh nghiÖp lµ tèi ®a hãa lîi nhuËn, cã rÊt nhiÒu doanh nghiÖp hiÖn t¹i kh«ng ®¹t ®­îc môc tiªu lµ lîi nhuËn mµ l¹i thùc hiÖn c¸c môc tiªu n©ng cao n¨ng suÊt vµ chÊt l­îng cña s¶n phÈm, n©ng cao uy tÝn danh tiÕng cña doanh nghiÖp, më réng thÞ tr­êng c¶ vÒ chiÒu réng lÉn chiÒu s©u… do ®ã mµ c¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ ë ®©y vÒ lîi nhuËn lµ kh«ng cao nh­ng chØ tiªu cã liªn quan ®Õn 5
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. c¸c môc tiªu ®· ®Ò ra cña doanh nghiÖp lµ cao th× chóng ta kh«ng thÓ kÕt luËn lµ doanh nghiÖp ®ang ho¹t ®éng kh«ng cã hiÖu qu¶, mµ ph¶i kÕt luËn lµ doanh nghiÖp ®ang ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶. Nh­ vËy c¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ mµ tÝnh hiÖu qu¶ tr­íc m¾t cã thÓ lµ tr¸i víi c¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ l©u dµi, nh­ng môc ®Ých cña nã l¹i lµ nh»m thùc hiÖn chØ tiªu hiÖu qu¶ l©u dµi. 3. Ph©n lo¹i hiÖu qu¶ kinh doanh 3.1. HiÖu qu¶ kinh doanh HiÖu qu¶ kinh doanh hay hiÖu qu¶ tµi chÝnh lµ hiÖu qu¶ thu ®­îc tõ ho¹t ®éng kinh doanh cña tõng doanh nghiÖp. BiÓu hiÖn trùc tiÕp cña hiÖu qu¶ kinh doanh lµ sè lîi nhuËn mµ mçi doanh nghiÖp thu ®­îc hoÆc lç ph¶i chÞu. HiÖu qu¶ kinh doanh ®­îc tÝnh b»ng chªnh lÖch gi÷a doanh thu vµ chi phÝ. HiÖu qu¶ kinh doanh ®­îc x¸c ®Þnh trong mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ bá ra víi thu nhËp mang l¹i trong qu¸ tr×nh kinh doanh d­íi h×nh th¸i tiÒn tÖ ®èi víi mét dÞch vô kinh doanh hoÆc tæng thÓ c¸c dÞch vô kinh doanh trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh. HiÖu qu¶ kinh doanh cã tÝnh chÊt trùc tiÕp nªn cã thÓ ®Þnh h­íng ®­îc dÔ dµng. Theo c¸c nhµ kinh tÕ häc hiÖn ®¹i th×: HiÖu qu¶ kinh tÕ lµ mét ph¹m trï ph¶n ¸nh tr×nh ®é vµ chÊt l­îng s¶n xuÊt kinh doanh ®­îc x¸c ®Þnh b»ng t­¬ng quan gi÷a kÕt qu¶ thu ®­îc vµ chi phÝ bá ra. Hay: HiÖu qu¶ kinh tÕ (hiÖu qu¶ kinh doanh) cña mét tæ chøc kinh doanh lµ mét ph¹m trï kinh tÕ ph¶n ¸nh tr×nh ®é qu¶n lý vµ n¨ng lùc kinh doanh cña tæ chøc ®ã nh»m ®¶m b¶o thu ®­îc kÕt qu¶ cao nhÊt theo nh÷ng môc tiªu ®· ®Æt ra víi chi phÝ thÊp nhÊt. HiÖu qu¶ kinh tÕ lµ th­íc ®o tæng hîp, ph¶n ¸nh kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña mçi doanh nghiÖp. HiÖu qu¶ kinh tÕ cÇn ®­îc xem xÐt 1 c¸ch toµn diÖn vÒ c¶ mÆt ®Þnh tÝnh vµ ®Þnh l­îng. - VÒ ®Þnh tÝnh: HiÖu qu¶ kinh tÕ ®­îc ph¶n ¸nh ë tr×nh ®é vµ n¨ng lùc qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, thÓ hiÖn sù ®ãng gãp cña doanh nghiÖp víi toµn x· héi. 6
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. - VÒ ®Þnh l­îng: hiÖu qu¶ kinh tÕ cña mét tæ chøc kinh doanh ®­îc ®o l­êng b»ng hiÖu sè gi÷a kÕt qu¶ thu ®­îc vµ chi phÝ bá ra. Chªnh lÖch gi÷a kÕt qu¶ vµ chi phÝ cµng lín th× hiÖu qu¶ kinh doanh cµng cao vµ ng­îc l¹i. HiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh lµ c«ng cô h÷u hiÖu ®Ó c¸c nhµ qu¶n trÞ doanh nghiÖp thùc hiÖn nhiÖm vô qu¶n trÞ kinh doanh: Khi tiÕn hµnh bÊt kú mét ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh nµo th× c¸c doanh nghiÖp ®Òu ph¶i huy ®éng vµ sö dông c¸c nguån lùc mµ doanh nghiÖp cã kh¶ n¨ng cã thÓ t¹o ra kÕt qu¶ phï hîp mµ doanh nghiÖp ®· ®Ò ra. §Ó thùc hiÖn môc tiªu tèi ®a ho¸ lîi nhuËn còng nh­ c¸c môc tiªu kh¸c, c¸c nhµ doanh nghiÖp ph¶i sö dông nhiÒu ph­¬ng ph¸p, nhiÒu c«ng cô kh¸c nhau. HiÖu qu¶ kinh doanh lµ mét trong nh÷ng c«ng cô h÷u hiÖu nhÊt lµ ®Ó cho nhµ qu¶n trÞ thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n trÞ cña m×nh. Th«ng qua viÖc tÝnh to¸n hiÖu qu¶ c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp (c¸c ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ hay kh«ng vµ hiÖu qu¶ ®¹t ®­îc ë møc ®é nµo), mµ cho phÐp c¸c nhµ qu¶n trÞ ph©n tÝch t×m ra c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, tõ ®ã ®­a ra ®­îc c¸c biÖn ph¸p ®iÒu chØnh thÝch hîp trªn c¶ hai ph­¬ng diÖn gi¶m chi phÝ, t¨ng kÕt qu¶ nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp. Víi t­ c¸ch lµ mét c«ng cô qu¶n trÞ kinh doanh, hiÖu qu¶ kinh doanh kh«ng chØ ®­îc sö dông ®Ó kiÓm tra, ®¸nh gi¸ vµ ph©n tÝch tr×nh ®é sö dông tæng hîp c¸c nguån lùc ®Çu vµo trong ph¹m vi toµn doanh nghiÖp mµ cßn ®­îc sö dông ®Ó kiÓm tra ®¸nh gi¸ tr×nh ®é sö dông tõng yÕu tè ®Çu vµo trong ph¹m vi doanh nghiÖp còng nh­ ë tõng bé phËn cÊu thµnh cña doanh nghiÖp. Do vËy xÐt trªn ph­¬ng diÖn lý luËn vµ thùc tiÔn th× ph¹m trï hiÖu qu¶ kinh doanh ®ãng vai trß rÊt quan träng vµ kh«ng thÓ thiÕu ®­îc trong viÖc kiÓm tra ®¸nh gi¸ vµ ph©n tÝch nh»m ®­a ra c¸c gi¶i ph¸p tèi ­u nhÊt, lùa chän ®­îc c¸c ph­¬ng ph¸p hîp lý nhÊt ®Ó thùc hiÖn c¸c môc tiªu cña doanh nghiÖp ®· ®Ò ra. Ngoµi ra, trong nhiÒu tr­êng hîp c¸c nhµ qu¶n trÞ cßn coi hiÖu qu¶ kinh tÕ nh­ lµ c¸c nhiÖm vô, c¸c môc tiªu ®Ó thùc hiÖn. V× ®èi víi c¸c nhµ qu¶n trÞ khi nãi ®Õn c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh th× hä ®Òu quan t©m ®Õn tÝnh 7
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. hiÖu qu¶ cña nã. Do vËy mµ hiÖu qu¶ kinh doanh cã vai trß lµ c«ng cô ®Ó thùc hiÖn nhiÖm vô qu¶n trÞ kinh doanh ®ång thêi võa lµ môc tiªu ®Ó qu¶n trÞ kinh doanh. 3.2. HiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi HiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi cña mét ho¹t ®éng kinh tÕ x¸c ®Þnh trong mèi quan hÖ gi÷a ho¹t ®éng ®ã víi t­ c¸ch lµ tæng thÓ c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ hoÆc lµ mét ho¹t ®éng cô thÓ vÒ kinh tÕ víi nÒn kinh tÕ quèc d©n vµ ®êi sèng x· héi. HiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi lµ lîi Ých kinh tÕ x· héi mµ ho¹t ®éng kinh tÕ mang l¹i cho nÒn kinh tÕ quèc d©n vµ cho ®êi sèng x· héi, ®­îc thÓ hiÖn ë møc ®é ®ãng gãp vµo viÖc thùc hiÖn c¸c môc tiªu kinh tÕ x· héi nh­: ph¸t triÓn s¶n xuÊt, t¨ng thu cho ng©n s¸ch, ®æi míi c¬ cÊu kinh tÕ, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, gi¶i quyÕt viÖc lµm vµ c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n. HiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi cã tÝnh chÊt gi¸n tiÕp rÊt khã ®Þnh l­îng nh­ng l¹i cã thÓ ®Þnh tÝnh: "HiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi lµ tiªu chuÈn quan träng nhÊt cña sù ph¸t triÓn". HiÖu qu¶ kinh doanh vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi cã mèi quan hÖ mËt thiÕt víi nhau. Trong nhiÒu tr­êng hîp, hiÖu qu¶ kinh doanh vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi vËn ®éng cïng chiÒu, nh­ng l¹i cã mét sè tr­êng hîp hai mÆt ®ã l¹i m©u thuÉn víi nhau. Cã nh÷ng ho¹t ®éng kinh doanh kh«ng mang l¹i lîi nhuËn, thËm chÝ cã thÓ thua thiÖt, nh­ng doanh nghiÖp vÉn kinh doanh v× lîi Ých chung ®Ó thùc hiÖn môc tiªu kinh tÕ x· héi nhÊt ®Þnh ®iÒu ®ã x¶y ra ®èi víi c¸c doanh nghiÖp c«ng Ých. 3.3. HiÖu qu¶ tæng hîp Chi phÝ bá ra lµ yÕu tè cÇn thiÕt ®Ó ®¸nh gi¸ vµ tÝnh to¸n møc hiÖu qu¶ kinh tÕ. XÐt trªn gãc ®é tÝnh to¸n, cã c¸c chØ tiªu chi phÝ tæng hîp (mäi chi phÝ bá ra ®Ó thùc hiÖn nhiÖm vô s¶n xuÊt kinh doanh) vµ chi phÝ bé phËn (nh÷ng hai phÝ cÇn thiÕt ®Ó thùc hiÖn nhiÖm vô ®ã). - HiÖu qu¶ tæng hîp thÓ hiÖn mèi t­¬ng quan gi÷a kÕt qu¶ thu ®­îc vµ tæng chi phÝ bá ra ®Ó thùc hiÖn nhiÖm vô s¶n xuÊt hay kinh doanh. 8
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ViÖc tÝnh to¸n hiÖu qu¶ chi phÝ tæng hîp cho thÊy hiÖu qu¶ ho¹t ®éng chung cña doanh nghiÖp hay nÒn kinh tÕ quèc d©n. Cßn viÖc tÝnh vµ ph©n tÝch hiÖu qu¶ cña c¸c chi phÝ bé phËn cho thÊy sù t¸c ®éng cña nh÷ng yÕu tè néi bé s¶n xuÊt kinh doanh ®Õn hiÖu qu¶ kinh tÕ nãi chung. VÒ nguyªn t¾c, hiÖu qu¶ chi phÝ tæng hîp thuéc vµo hiÖu qu¶ chi phÝ thµnh phÇn. Nh­ng trong thùc tÕ, kh«ng ph¶i c¸c yÕu tè chi phÝ thµnh phÇn ®Òu ®­îc sö dông cã hiÖu qu¶, tøc lµ cã tr­êng hîp sö dông yÕu tè nµy nh­ng l¹i l·ng phÝ yÕu tè kh¸c. Nãi chung muèn thu ®­îc hiÖu qu¶ kinh tÕ, hiÖu qu¶ do sö dông c¸c yÕu tè thµnh phÇn nhÊt thiÕt ph¶i lín h¬n so víi tæn thÊt do l·ng phÝ c¸c yÕu tè kh¸c g©y ra. 3.4. HiÖu qu¶ cña tõng yÕu tè - HiÖu qu¶ sö dông vèn HiÖu qu¶ sö dông vèn cña doanh nghiÖp ®­îc thÓ hiÖn qua hiÖu suÊt sö dông vèn, hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng vµ vèn cè ®Þnh cña doanh nghiÖp. + Vèn l­u ®éng: CÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p tÝch cùc h¬n ®Ó ®Èy nhanh tèc ®é quay cña vèn l­u ®éng, rót ng¾n thêi gian thu håi vèn gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn cña doanh nghiÖp. + HiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh HiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh cña doanh nghiÖp ®­îc thÓ hiÖn qua søc s¶n xuÊt vµ møc sinh lîi cña tµi s¶n cè ®Þnh. Hai chØ tiªu nµy cµng cao th× hiÖu qu¶ sö dông tµi s¶n cè ®Þnh cña doanh nghiÖp cµng cao. - HiÖu qu¶ sö dông lao ®éng cña doanh nghiÖp §¸nh gi¸ ë møc sinh lîi b×nh qu©n cña lao ®éng trong n¨m. N¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n ®Çu ng­êi cña doanh nghiÖp. Doanh nghiÖp cÇn chó träng ®Õn viÖc sö dông lao ®éng, biÓu hiÖn b»ng sè lao ®éng gi¶m vµ s¶n l­îng t¨ng dÉn ®Õn chi phÝ thÊp vÒ tiÒn l­¬ng. 4. C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh doanh 4.1. C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh tÕ a. HiÖu qu¶ tæng hîp 9
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh doanh sö dông tõng yÕu tè tham gia vµo qu¸ tr×nh kinh doanh cña doanh nghiÖp th× cã thÓ sö dông hÖ thèng c¸c chØ tiªu ®Ó ®¸nh gi¸. - Tû suÊt lîi nhuËn theo gi¸ thµnh: §ã lµ tæng lîi nhuËn so víi tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm hµng hãa tiªu thô. Tû suÊt lîi nhuËn; theo gi¸ thµnh (Chi phÝ KD) = Error! ChØ tiªu nµy cho biÕt hiÖu qu¶ cña doanh nghiÖp tõ mét ®ång gi¸ thµnh s¶n phÈm hµng hãa t¹o ra bao nhiªu ®ång lîi nhuËn. ChØ tiªu nµy cã ý nghÜa khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp t×m ra biÖn ph¸p h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm ®Ó t¨ng lîi nhuËn. - Tû suÊt lîi nhuËn theo vèn kinh doanh ®­îc x¸c ®Þnh b»ng tæng sè lîi nhuËn so víi vèn s¶n xuÊt ®· bá ra bao gåm vèn cè ®Þnh vµ vèn l­u ®éng: Tû suÊt lîi nhuËn; theo vèn KD Error! = ChØ tiªu nµy cho biÕt hiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh cña doanh nghiÖp. Mét ®ång vèn kinh doanh sÏ t¹o ra bao nhiªu ®ång lîi nhuËn, do ®ã nã cã t¸c ®éng khuyÕn khÝch viÖc qu¶n lý chÆt chÏ vèn, sö dông tiÕt kiÖm vµ cã hiÖu qu¶ vèn trong c¸c kh©u cña qu¸ tr×nh kinh doanh cña doanh nghiÖp. ChØ tiªu nµy cßn cho biÕt mét ®ång vèn s¶n xuÊt t¹o ra ®­îc bao nhiªu ®ång gi¸ trÞ s¶n xuÊt. - Tû suÊt doanh thu vèn kinh doanh ®­îc tÝnh b»ng møc doanh thu trªn vèn kinh doanh Tû suÊt lîi nhuËn; theo vèn KD Error! = ChØ tiªu nµy cho biÕt mét ®ång vèn kinh doanh bá ra sÏ t¹o ra ®­îc bao nhiªu ®ång vèn kinh doanh thu vÒ. b. HiÖu ña cña tõng yÕu tè * ChØ tiªu hiÖu qu¶ sö dông lao ®éng - Møc n¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n ®­îc x¸c ®Þnh bëi tæng gi¸ trÞ SXCN trªn tæng sè lao ®éng b×nh qu©n. Møc n¨ng suÊt; lao ®éng b×nh qu©n = Error! 10
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ChØ tiªu nµy cho biÕt mét lao ®éng sÏ t¹o ra bao nhiªu gi¸ trÞ kinh doanh cho doanh nghiÖp. - Møc doanh thu b×nh qu©n cña mçi lao ®éng ®­îc tÝnh b»ng tæng doanh thu trªn tæng sè lao ®éng b×nh qu©n Møc doanh thu; b×nh qu©n mçi lao ®éng = Error! §iÒu nµy cho biÕt mçi lao ®éng sÏ t¹o ra bao nhiªu ®ång doanh thu cña mçi doanh nghiÖp. - Møc lîi nhuËn b×nh qu©n mçi lao ®éng ®­îc tÝnh b»ng tæng lîi nhuËn: Møc lîi lîi nhuËn b×nh qu©n; cña mçi lao ®éng = Error! Th«ng qua chØ tiªu nµy mµ ta biÕt ®­îc t×nh h×nh sö dông lao ®éng, sè lao ®éng hiÖn cã cña doanh nghiÖp ®· sö dông hÕt ch­a , tõ ®ã mµ x¸c ®Þnh c¸c gi¶i ph¸p phï hîp ®Ó sö dông cã hiÖu qu¶ lao ®éng. HÖ sè sö dông; thêi gian lao ®éng = Error! ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh thêi gian lao ®éng thùc tÕ so víi thêi gian ®Þnh møc, nã cho biÕt t×nh h×nh sö dông thêi gian lao ®éng trong doanh nghiÖp * ChØ tiªu hiÖu qu¶ sö dông tµi s¶n cè ®Þnh vµ vèn cè ®Þnh HÖ sè sö dông; TSC§ = Error! ChØ tiªu nµy cho biÕt t×nh h×nh sö dông tµi s¶n cè ®Þnh cña doanh nghiÖp. HÖ sè sö dông thêi gian; ho¹t ®éng cña TSC§ = Error! HÖ sè sö dông; c«ng suÊt thiÕt bÞ = Error! HÖ sè ®æi míi; TSC§ = Error! Søc sinh lêi; Cña vèn cè ®Þnh Error! HiÖu qu¶ sö dông; vèn cè ®Þnh = Error! * ChØ tiªu hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng Søc sinh lêi; Cña vèn l­u ®éng = Error! HÖ sè ®¶m nhËn; Cña vèn l­u ®éng = Error! Vèn l­u ®éng lu«n lu«n vËn ®éng, b¶o ®¶m cho qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt. Do ®ã nã ®Èy nhanh tèc ®é chu chuyÓn vãn l­u ®éng sÏ gãp phÇn gi¶i quyÕt 11
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. nhu cÇu vÒ vèn ®ång thêi n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh cña doanh nghiÖp. Sè vßng quay; cña vèn l­u ®éng = Error! ChØ tiªu nµy cho biÕt vèn l­u ®éng quay ®­îc bao nhiªu vßng trong kú kinh doanh. Tèc ®é cña vßng quay cµng t¨ng nhanh th× hiÖu qu¶ sö dông vèn cµng t¨ng vµ ng­îc l¹i. Thêi gian cña; mét vßng lu©n chuyÓn = Error! ChØ tiªu nµy cho biÕt sè ngµy cÇn thiÕt ®Ó cho vèn l­u ®éng quay ®­îc mét vßng. Thêi gian mét vßng lu©n chuyÓn cµng ng¾n th× hiÖu qu¶ sö dông vèn cµng t¨ng. 4.2. C¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ kinh tÕ - x· héi §Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp, ngoµi viÖc ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh tÕ cña doanh nghiÖp cßn ph¶i ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh tÕ - x· héi cña doanh nghiÖp th«ng qua c¸c chØ tiªu sau: a. T¨ng thu ng©n s¸ch Mäi doanh nghiÖp c«ng nghiÖp khi tiÕn hµnh ho¹t ®éng, s¶n xuÊt kinh doanh th× ph¶i cã nhiÖm vô nép cho ng©n s¸ch Nhµ n­íc d­íi h×nh thøc lµ c¸c lo¹i thuÕ nh­ thuÕ doanh thu, thuÕ ®Êt, thuÕ lîi tøc, thuÕ xuÊt khÈu, thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt… Nhµ n­íc sÏ sö dông nh÷ng kho¶n thu nµy ®Ó cho sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ quèc d©n vµ ë c¸c lÜnh vùc phi s¶n xuÊt, gãp phÇn ph©n phèi l¹i thu nhËp quèc d©n. b. T¹o thªm c«ng ¨n viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng N­íc ta còng gièng nh­ c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn, hÇu hÕt lµ c¸c n­íc nghÌo, t×nh tr¹ng yÕu kÐm vÒ s¶n xuÊt vµ n¹n thÊt nghiÖp cßn phæ biÕn. §Ó t¹o ra nhiÒu c«ng ¨n viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng vµ nhanh chãng tho¸t khái ®ãi nghÌo, l¹c hËu ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i tù t×m tßi ®­a ra nh÷ng biÖn ph¸p n©ng cao ho¹t ®éng kinh doanh, më réng quy m« s¶n xuÊt, t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng. c. N©ng cao møc sèng cña ng­êi lao ®éng 12
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Ngoµi viÖc t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i lµm ¨n cã hiÖu qu¶ ®Ó gãp phÇn n©ng cao møc sèng cña ng­êi lao ®éng. XÐt trªn ph­¬ng diÖn kinh tÕ, viÖc n©ng cao møc sèng cña ng­êi d©n ®­îc thÓ hiÖn qua c¸c chØ tiªu nh­ gia t¨ng thu nhËp b×nh qu©n trªn ®Çu ng­êi, gia t¨ng ®Çu t­ x· héi, møc t¨ng tr­ëng phóc lîi x· héi… d. T¸i ph©n phèi lîi tøc x· héi Sù ph¸t triÓn kh«ng ®ång ®Òu vÒ mÆt kinh tÕ x· héi gi÷a c¸c vïng l·nh thæ trong mét quèc gia ®­îc xem lµ mét hiÖn t­îng kh¸ phæ biÕn ë hÇu hÕt c¸c quèc gia, ®Æc biÖt lµ nh÷ng n­íc ®ang ph¸t triÓn nh­ n­íc ta trong giai ®o¹n hiÖn nay. §Ó tõng b­íc xãa bá sù c¸ch biÖt vÒ mÆt kinh tÕ - x· héi, gãp phÇn t¸i ph©n phèi lîi tøc x· héi gi÷a c¸c vïng, ®ßi hái cÇn cã nh÷ng chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ®Çu t­ ph¸t triÓn vµo c¸c vïng kinh tÕ ph¸t triÓn. Theo quan ®iÓm hiÖn nay cña c¸c nhµ kinh tÕ, hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi cßn thÓ hiÖn qua c¸c chØ tiªu nh­: - B¶o vÖ nguån lîi m«i tr­êng - H¹n chÕ g©y « nhiÔm m«i tr­êng - ChuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ II. n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh lµ môc tiªu hµng ®Çu cña c¸c doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng 1. Sù cÇn thiÕt ph¶i n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp Sù cÇn thiÕt cña viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp ®­îc thÓ hiÖn trªn 3 lÜnh vùc sau: Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù ®iÒu tiÕt cña Nhµ n­íc, nÒn kinh tÕ cµng ph¸t triÓn th× m«i tr­êng c¹nh tranh cµng trë nªn gay g¾t vµ khèc liÖt. §Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®­îc ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i chÊp nhËn c¹nh tranh vµ 13
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. th¾ng thÕ trong c¹nh tranh, muèn nh­ thÕ doanh nghiÖp ph¶i n©ng cao ®­îc hiÖu qu¶. Do ®ã n©ng cao hiÖu qu¶ cña kinh doanh lµ mét ®iÒu tÊt yÕu. * §èi víi doanh nghiÖp - Muèn tham gia c¹nh tranh vµ th¾ng thÕ trong c¹nh tranh, doanh nghiÖp ph¶i tr¶ lêi ®­îc c¸c c©u hái: s¶n xuÊt c¸i g×? s¶n xuÊt nh­ thÕ nµo? s¶n xuÊt cho ai? Muèn tr¶ lêi ®­îc nh÷ng c©u hái nµy doanh nghiÖp ph¶i tiÕn hµnh hÕt søc thËn träng, cã sù tÝnh to¸n kü l­ìng vµ ch¾c ch¾n v× hÇu hÕt c¸c nguån lùc cña doanh nghiÖp, cña x· héi lµ cã h¹n, mµ nhu cÇu tiªu dïng hµng hãa, dÞch vô ngµy cµng t¨ng, chÊt l­îng s¶n phÈm hµng hãa dÞch vô ngµy cµng cao. * §èi víi ng­êi lao ®éng ViÖc n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh sÏ cã sù t¸c ®éng trùc tiÕp tíi ®êi sèng cña hä, nÕu nh­ doanh nghiÖp lµm ¨n cã hiÖu qu¶ cao, t¹o c«ng ¨n viÖc lµm, cuéc sèng ®­îc n©ng lªn nhê t¨ng l­¬ng, c¸c kho¶n th­ëng, chÕ ®é x· héi, ng­îc l¹i nÕu nh­ c¸c doanh nghiÖp lµm ¨n kh«ng cã hiÖu qu¶ sÏ cã nhiÒu ng­êi lao ®éng bÞ thÊt nghiÖp, l­¬ng thÊp ¶nh h­ëng tíi ®êi sèng cña hä. * §èi víi Nhµ n­íc Doanh nghiÖp lµm ¨n cã hiÖu qu¶ t¹o ra nguån thu cho ng©n s¸ch th«ng qua thuÕ, lµm gi¶m g¸nh nÆng cho x· héi do t¹o ra c«ng ¨n viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng 2. C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp. HiÖu qu¶ kinh doanh trong c¸c doanh nghiÖp lµ mét chØ tiªu chÊt l­îng tæng hîp, nã cã liªn quan tíi tÊt c¶ c¸c mÆt trong ho¹t ®éng kinh doanh, do ®ã chÞu t¸c ®éng cña nhiÒu nh©n tè kh¸c nhau: * Nh©n tè thÞ tr­êng ®Çu vµo vµ thÞ tr­êng ®Çu ra cña doanh nghiÖp Trong nÒn kinh tÕ, thÞ tr­êng lµ mét trong c¸c yÕu tè c¬ b¶n quyÕt ®Þnh qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt. ThÞ tr­êng ®Çu vµo ¶nh h­ëng tíi tÝnh liªn tôc vµ tÝnh 14
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. hiÖu qu¶ cña s¶n xuÊt, cßn thÞ tr­êng ®Çu ra quyÕt ®Þnh qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt vµ tÝnh hiÖu qu¶ trong kinh doanh. * Nh©n tè kü thuËt vµ c«ng nghÖ Nh©n tè nµy cho phÐp c¸c doanh nghiÖp n©ng cao n¨ng suÊt chÊt l­îng vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm nhê ®ã mµ t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh, t¨ng vßng quay cña vèn l­u ®éng, t¨ng lîi nhuËn, ®¶m b¶o thùc hiÖn yªu cÇu quy luËt t¸i s¶n xuÊt më réng * Nh©n tè vÒ tæ chøc Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp nh©n tè nµy b¶o ®¶m cho d©y chuyÒn s¶n xuÊt c©n ®èi, cho phÐp doanh nghiÖp khai th¸c tíi møc tèi ®a c¸c yÕu tè vËt chÊt trong s¶n xuÊt ®ã mµ gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh. * Nh©n tè vÒ qu¶n lý Nh©n tè nµy t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp sö dông hîp lý vµ tiÕt kiÖm c¸c yÕu tè vËt chÊt trong qu¸ tr×nh kinh doanh, gióp l·nh ®¹o doanh nghiÖp ®­a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh chiÕn l­îc kinh doanh cña doanh nghiÖp chÝnh x¸c, kÞp thêi t¹o ra nh÷ng ®éng lùc to lín ®Ó khuyÕn khÝch s¶n xuÊt ph¸t triÓn. * Nh©n tè vÒ lùc l­îng lao ®éng Trong doanh nghiÖp, lùc l­îng lao ®éng t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh. B»ng lao ®éng s¸ng t¹o cña con ng­êi cã thÓ t¹o ra c«ng nghÖ míi, thiÕt bÞ m¸y mãc míi, nguyªn vËt liÖu míi… cã hiÖu qu¶ h¬n hoÆc c¶i tiÕn kü thuËt n©ng cao n¨ng suÊt hiÖu qu¶ kinh tÕ so víi tr­íc. Trong thùc tÕ m¸y mãc hiÖn ®¹i ®Õn ®©u nÕu kh«ng cã con ng­êi sö dông th× còng kh«ng thÓ ph¸t huy ®­îc t¸c dông. Ng­îc l¹i nÕu cã m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i mµ con ng­êi kh«ng cã tr×nh ®é sö dông, tr×nh ®é kü thuËt vµ tr×nh ®é tæ chøc qu¶n lý kh«ng nh÷ng t¨ng ®­îc hiÖu qu¶ kinh doanh mµ cßn tèn kÐm chi phÝ b¶o d­ìng söa ch÷a v× nh÷ng sai lÇm, háng hãc do kh«ng biÕt sö dông g©y ra. * Nh©n tè th«ng tin Th«ng tin ®­îc coi lµ ®èi t­îng lao ®éng cña c¸c nhµ qu¶n trÞ vµ nÒn kinh tÕ. §Ó kinh doanh thµnh c«ng ®­îc trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh gay g¾t ë 15
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. c¶ trong n­íc vµ quèc tÕ ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i n¾m b¾t ®­îc nhiÒu th«ng tin. * Nh©n tè vÒ vËn dông ®ßn bÈy kinh tÕ Nh©n tè nµy cho phÐp doanh nghiÖp khai th¸c tíi tèi ®a tiÒm n¨ng vÒ lao ®éng, t¹o ®iÒu kiÖn cho mäi ng­êi, mäi kh©u vµ c¸c bé phËn trong doanh nghiÖp ph¸t huy ®­îc ®Çy ®ñ quyÒn chñ ®éng s¸ng t¹o trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. 3. C¸c biÖn ph¸p ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh 3.1. Nghiªn cøu kh¶o s¸t vµ n¾m b¾t nhu cÇu thÞ tr­êng ThÞ tr­êng lµ n¬i diÔn ra c¸c ho¹t ®éng mua b¸n, trao ®æi gi÷a ng­êi mua vµ ng­êi b¸n, s¶n xuÊt hµng hãa ph¸t triÓn mét møc ®é nµo ®ã sÏ h×nh thµnh c¬ chÕ thÞ tr­êng, c¬ chÕ thÞ tr­êng lµ mét m« h×nh kinh tÕ x· héi lÊy gi¸ trÞ, gi¸ c¶ vµ lîi nhuËn lµm nÒn t¶ng cho viÖc ®iÒu chØnh nh÷ng øng xö cña c¸c tæ chøc vµ c¸ nh©n trong mèi quan hÖ kinh tÕ gi÷a con ng­êi víi con ng­êi, ho¹t ®éng cña nã tu©n theo quy luËt c¹nh tranh, d­íi sù qu¶n lý ®iÒu tiÕt cña Nhµ n­íc b»ng luËt ph¸p vµ c¸c ®ßn bÈy kinh tÕ… ThÞ tr­êng lµ mét ph¹m trï riªng vèn cã cña s¶n xuÊt hµng hãa. Ho¹t ®éng c¬ b¶n cña nã ®­îc thÓ hiÖn th«ng qua hai nh©n tè cã mèi liªn quan mËt thiÕt víi nhau: - Nhu cÇu hµng hãa - dÞch vô - Kh¶ n¨ng cung cÊp hµng hãa dÞch vô ®ã. Tõ thÞ tr­êng ta x¸c ®Þnh ®­îc mèi t­¬ng quan gi÷a cung vµ cÇu. ThÞ tr­êng cßn lµ n¬i kiÓm nghiÖm gi¸ trÞ cña hµng hãa - dÞch vô vµ biÕt ®­îc hµng hãa dÞch vô ®ã cã ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña thÞ tr­êng, cã ®­îc thÞ tr­êng chÊp nhËn hay kh«ng. Trong c¬ chÕ kinh tÕ hiÖn nay c¹nh tranh lµ ®iÒu kiÖn, tiÒn ®Ò cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ. Trªn thÞ tr­êng, c¸c doanh nghiÖp ®Òu ho¹t ®éng vµ c¹nh tranh víi nhau, ®iÒu ®ã ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i n¾m b¾t nhanh chãng, kÞp thêi, chÝnh x¸c vµ ®Çy ®ñ c¸c th«ng tin vÒ thÞ tr­êng ®Ó ®­a ra c¸c biÖn ph¸p t¸c ®éng thÝch hîp tíi qu¸ tr×nh kinh doanh cña m×nh nh»m giµnh ­u thÕ 16
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. trong c¹nh tranh. §ã sÏ lµ ®iÒu kiÖn ®Ó cho doanh nghiÖp chiÕn th¾ng trong c¹nh tranh. Nhu cÇu cña thÞ tr­êng rÊt ®a d¹ng ®ßi hái ph¶i lu«n lu«n ®¸p øng ngµy mét cao h¬n vÒ mäi mÆt nh­ chÊt l­îng, mÉu m·… ChØ trªn c¬ së n¾m b¾t chÝnh x¸c ®Çy ®ñ vµ kÞp thêi nhu cÇu cña thÞ tr­êng th× doanh nghiÖp míi cã c¨n cø ®Ó lËp chiÕn l­îc kinh doanh, lùa chän ph­¬ng ¸n kinh doanh thÝch hîp trªn c¬ së c¨n cø vµo tiÒm lùc cña m×nh ®Ó tæ chøc kinh doanh mang l¹i hiÖu qu¶ cao nhÊt víi chi phÝ thÊp nhÊt. §Ó n¾m b¾t ®­îc c¸c th«ng tin thÞ tr­êng doanh nghiÖp cÇn ph¶i: - Tæ chøc hîp lý viÖc thu thËp c¸c nguån th«ng tin tõ c¸c lo¹i thÞ tr­êng - Ph©n tÝch vµ xö lý chÝnh x¸c, kÞp thêi c¸c th«ng tin ®· thu nhËp ®­îc. Tõ hai b­íc trªn x¸c ®Þnh nhu cÇu cña thÞ tr­êng mµ doanh nghiÖp cã kh¶ n¨ng ®¸p øng. ViÖc nghiªn cøu kh¶o s¸t vµ n¾m b¾t nhu cÇu thÞ tr­êng ®ang ph¶i tr¶ lêi ®­îc c¸c c©u hái sau: - Nh÷ng lo¹i thÞ tr­êng nµo cã triÓn väng nhÊt ®èi víi hµng hãa - dÞch vô cña doanh nghiÖp - Gi¸ c¶, chi phÝ vµ kh¶ n¨ng ®¸p øng cña doanh nghiÖp víi nhu cÇu vÒ hµng hãa - dÞch vô cña nh÷ng lo¹i thÞ tr­êng ®ã. Trªn c¬ së ®ã doanh nghiÖp sÏ x¸c ®Þnh cho m×nh mét chiÕn l­îc ph¸t triÓn thÞ tr­êng tèi ­u, x©y dùng ph­¬ng ¸n kinh doanh gióp cho doanh nghiÖp lu«n chñ ®éng trong kinh doanh, xö lý kÞp thêi c¸c t×nh huèng cã thÓ x¶y ra trong qu¸ tr×nh kinh doanh, gióp cho doanh nghiÖp cã thÓ h¹n chÕ ®Õn møc tèi ®a c¸c rñi ro. 3.2. ChuÈn bÞ tèt c¸c ®iÒu kiÖn, yÕu tè cÇn thiÕt cho qu¸ tr×nh kinh doanh ChuÈn bÞ tèt c¸c ®iÒu kiÖn, yÕu tè cÇn thiÕt cho qu¸ tr×nh kinh doanh cã ý nghÜa quan träng, nã lµ ®iÒu kiÖn ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh gãp phÇn lµm t¨ng kh¶ n¨ng hoµn thµnh vµ hoµn thµnh v­ît møc kÕ ho¹ch vµ ph­¬ng ¸n kinh doanh c¶ vÒ sè l­îng, chÊt l­îng vµ tiÕn ®é thùc hiÖn. 17
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ViÖc chuÈn bÞ ®Çy ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn vµ yÕu tè cho qu¸ tr×nh kinh doanh bao gåm: * Nh©n tè ®Çu vµo nguyªn vËt liÖu Néi dung c¬ b¶n nhÊt cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®ã lµ qu¸ tr×nh lao ®éng. Qu¸ tr×nh lao ®éng lµm thay ®æi h×nh d¸ng, kÝch th­íc tÝnh chÊt hãa lý cña ®èi t­îng lao ®éng ®Ó t¹o ra s¶n phÈm c«ng nghiÖp víi chÊt l­îng cµng cao tháa m·n ngµy cµng ®Çy ®ñ nhu cÇu ®a d¹ng cña thÞ tr­êng. Nh­ vËy, nguyªn vËt liÖu lµ mét trong ba yÕu tè cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, trùc tiÕp cÊu t¹o nªn thùc thÓ cña s¶n phÈm. MÆt kh¸c nh©n tè ®Çu vµo cña c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt vËt chÊt lµ nguyªn vËt liÖu. Do ®ã trong qu¸ tr×nh kinh doanh cña doanh nghiÖp ®­îc tiÕn hµnh mét c¸ch liªn tôc, kh«ng bÞ gi¸n ®o¹n hoÆc kh«ng thÓ tiÕn hµnh ®­îc. - Nguyªn vËt liÖu ph¶i ®Çy ®ñ v× thiÕu nguyªn vËt liÖu dÉn tíi c¸c qu¸ tr×nh s¶n xuÊt sÏ bÞ gi¸n ®o¹n hoÆc kh«ng thÓ tiÕn hµnh ®­îc. ViÖc cung cÊp nguyªn vËt liÖu ph¶i kÞp thêi, ®iÒu nµy sÏ ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp ®­îc diÔn ra liªn tôc, kh«ng bÞ gi¸n ®o¹n. - ChÊt l­îng cña nguyªn vËt liÖu ph¶i ®¶m b¶o v× chÊt l­îng cña nguyªn vËt liÖu ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn chÊt l­îng s¶n phÈm, ®Õn viÖc sö dông hîp lý vµ tiÕt kiÖm nguyªn vËt liÖu tõ ®ã dÉn ®Õn hiÖu qu¶ cña viÖc sö dông vèn. - Chi phÝ cho nguyªn vËt liÖu chiÕm mét tû träng cao trong c¬ cÊu gi¸ thµnh, do ®ã gi¶m chi phÝ nguyªn vËt liÖu tíi møc thÊp nhÊt ®ång nghÜa víi h¹ gi¸ thµnh, t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh vµ n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh. - Nguyªn vËt liÖu hay nãi c¸ch kh¸c nh©n tè ®Çu vµo kh«ng nh÷ng gi÷ vai trß quan träng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, nã cßn gi÷ vai trß quan träng trong lÜnh vùc qu¶n lý gi¸ thµnh vµ tµi chÝnh trong doanh nghiÖp. V× vÊn ®Ò ®Æt ra ®èi víi yÕu tè nµy trong c«ng t¸c qu¶n lý lµ ph¶i cung øng ®óng tiÕn ®é, sè l­îng, chñng lo¹i, quy c¸ch vµ víi chi phÝ thÊp nhÊt. ChØ trªn c¬ së ®ã míi ®¶m b¶o n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh. * Nh©n tè m¸y mãc thiÕt bÞ, c«ng nghÖ: 18
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng, sù c¹nh tranh gay g¾t vµ khèc liÖt th× nh©n tè m¸y mãc thiÕt bÞ vµ c«ng nghÖ cã vai trß ngµy cµng quan träng vµ cã tÝnh quyÕt ®Þnh. Nã cã ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp. M¸y mãc thiÕt bÞ vµ c«ng nghÖ tiÕn bé sÏ lµm cho n¨ng suÊt lao ®éng t¨ng, chÊt l­îng s¶n phÈm t¨ng, ®iÒu ®ã ¶nh h­ëng ®Õn gi¸ thµnh vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh, tõ ®ã t¨ng hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp. Nh©n tè nµy còng t¸c ®éng ®Õn thÞ tr­êng, ®Õn ng­êi cung cÊp, ¶nh h­ëng tíi kh¸ch hµng, ®Õn vÞ thÕ c¹nh tranh vµ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr­êng. Mét yÕu tè còng hÕt søc quan träng ®ã lµ c«ng nghÖ kü thuËt, c¸c nh©n tè vÒ kü thuËt c«ng nghÖ cã vai trß cµng quan träng ngµy cµng cã tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh. Nã ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn hiÖu qu¶ kinh doanh v× chÝnh nã lµm t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, t¨ng chÊt l­îng s¶n phÈm do ®ã ¶nh h­ëng tíi gi¸ thµnh vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp. C«ng nghÖ th«ng tin, tin häc tiÕn bé cho doanh nghiÖp thu thËp, xö lý, truyÒn ®¹t th«ng tin kinh tÕ x· héi phôc vô cho ho¹t ®éng kinh doanh vµ l­u tr÷ th«ng tin tõ ®ã t¹o ra c¸c ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn cho doanh nghiÖp. * Nh©n tè lao ®éng Lao ®éng lµ mét trong ba yÕu tè cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, trong ®ã lao ®éng lµ yÕu tè quan träng. Muèn cho mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt ®¹t hiÖu qu¶ cao, cÇn ph¶i h×nh thµnh mét c¬ cÊu lao ®éng tèi ­u trong doanh nghiÖp. C¬ cÊu lao ®éng tèi ­u khi lùc l­îng lao ®éng ®¶m b¶o ®ñ sè l­îng ngµnh nghÒ, chÊt l­îng, giíi tÝnh vµ løa tuæi, ®ång thêi ®­îc ph©n ®Þnh râ chøc n¨ng, nhiÖm vô, quyÒn h¹n, mèi quan hÖ c«ng t¸c gi÷a c¸c bé phËn vµ c¸c c¸ nh©n víi nhau, b¶o ®¶m mäi ng­êi ®Òu cã viÖc lµm,mäi kh©u, mäi bé phËn ®Òu cã ng­êi phô tr¸ch vµ sù ¨n khíp, ®ång bé trong tõng ®¬n vÞ vµ trªn ph¹m vi toµn doanh nghiÖp. C¬ cÊu lao ®éng tèi ­u lµ c¬ së ®Ó ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®­îc tiÕn hµnh c©n ®èi, nhÞp nhµng liªn tôc, lµ c¬ së ®Ó ®¶m b¶o n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp. MÆt kh¸c doanh nghiÖp ph¶i x©y dùng cho m×nh c¸c ®Þnh møc lao ®éng ®Ó lµm c¨n cø x¸c ®Þnh chÊt l­îng s¶n phÈm, l­îng lao ®éng hao phÝ, kh«ng 19
nguon tai.lieu . vn