Xem mẫu
- LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
ĐỀ TÀI
Hiệu quả kinh doanh ở
Công ty Giầy Thăng Long
thực trạng và giải pháp
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
lêi nãi ®Çu
Trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, s¶n phÈm cña c«ng ty lu«n ph¶i ®èi mÆt sù c¹nh
tranh cña c¸c s¶n phÈm cïng lo¹i vµ nh÷ng biÕn ®éng kh«ng ngõng trong m«i
trêng kinh doanh. §Ó ®¹t ®îc c¸c môc tiªu trong m«i trêng kinh doanh lu«n
biÕn ®éng nµy c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông c¸c nguån
lùc nh: nguån lùc vÒ vèn, vÒ con ngêi, kh«ng ngõng tæ chøc c¬ cÊu l¹i bé m¸y
ho¹t ®éng... Thùc chÊt nh÷ng viÖc nµy lµ doanh nghiÖp thùc hiÖn hiÖu qu¶ kinh
doanh vµ n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh.
HiÖu qu¶ kinh doanh lµ thíc ®o tæng hîp, ph¶n ¸nh n¨ng lùc s¶n
xuÊt vµ tr×nh ®é kinh doanh cña mét doanh nghiÖp, lµ ®iÒu kiÖn quyÕt ®Þnh
sù thµnh b¹i cña tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp nãi chung vµ C«ng ty GiÇy Th¨ng
Long nãi riªng. §Ó khai th¸c triÖt ®Ó c¸c nguån lùc khan hiÕm nh»m t¹o ra
c¸c s¶n phÈm hµng ho¸ tho¶ m·n nhu cÇu cña ngêi tiªu dïng, c¸c C«ng ty
cÇn ph¶i n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh, tiÕn hµnh ®¸nh gi¸ c¸c kÕt qu¶ ®· thùc
hiÖn vµ ®a ra c¸c gi¶i ph¸p, biÖn ph¸p ®Ó n©ng cao h¬n n÷a hiÖu qu¶.
VÊn ®Ò hiÖu qu¶ kinh doanh lu«n ®îc ban l·nh ®¹o C«ng ty giÇy
Th¨ng Long quan t©m xem ®©y lµ thíc ®o vµ c«ng cô thùc hiÖn môc tiªu
kinh doanh t¹i C«ng ty. Víi nh÷ng kiÕn thùc thu ®îc trong qu¸ tr×nh häc
tËp vµ xuÊt ph¸t tõ thùc tÕ cña C«ng ty, nhËn thøc ®îc tÇm quan träng cña
vÊn ®Ò n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh, trong thêi gian thùc tËp ë C«ng ty GiÇy
Th¨ng Long cïng víi sù híng dÉn tËn t×nh cña thÇy gi¸o PGS.TS. Phan Kim
ChiÕn em ®· chän ®Ò tµi: "HiÖu qu¶ kinh doanh ë C«ng ty GiÇy Th¨ng Long
thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p" lµm chuyªn ®Ò thùc tËp.
Néi dung cña chuyªn ®Ò gåm 3 phÇn:
PhÇn I: N©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh lµ môc tiªu hµng ®Çu cña c¸c
doanh nghiÖp.
PhÇn II: Ph©n tÝch thùc tr¹ng hiÖu qu¶ kinh doanh cña C«ng ty GiÇy
Th¨ng Long
PhÇn III: Mét sè biÖn ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh vµ
®Þnh híng ph¸t triÓn giai ®o¹n 2005 - 2010 cña C«ng ty GiÇy Th¨ng Long
1
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
PhÇn I
N©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh lµ môc tiªu
hµng ®Çu cña c¸c doanh nghiÖp
I. Quan niÖm vÒ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh
1. Kh¸i niÖm hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh
§èi víi tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp , c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh ho¹t
®éng trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, víi c¸c c¬ chÕ qu¶n lý kh¸c nhau, nhng
trong mçi giai ®o¹n ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp còng cã c¸c môc tiªu kh¸c
nhau. Trong c¬ chÕ thÞ trêng ë níc ta hiÖn nay, mäi doanh nghiÖp ®Òu cã
môc tiªu bao trïm l©u dµi lµ tèi ®a hãa lîi nhuËn. §Ó ®¹t ®îc môc tiªu nµy
mäi doanh nghiÖp ph¶i x©y dùng cho m×nh mét chiÕn lîc kinh doanh vµ ph¸t
triÓn doanh nghiÖp thÝch øng víi c¸c biÕn ®éng cña thÞ trêng, ph¶i thùc hiÖn
viÖc x©y dùng c¸c kÕ ho¹ch kinh doanh, c¸c ph¬ng ¸n kinh doanh, ph¶i kÕ
ho¹ch hãa c¸c ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp vµ ®ång thêi tæ chøc thùc hiÖn
chóng mét c¸ch cã hiÖu qu¶.
Trong qu¸ tr×nh tæ chøc x©y dùng vµ thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng qu¶n trÞ
trªn, c¸c doanh nghiÖp ph¶i lu«n lu«n kiÓm tra ®¸nh gi¸ tÝnh hiÖu qu¶ cña
chóng. Muèn kiÓm tra ®¸nh gi¸ c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh chung cña
doanh nghiÖp còng nh tõng lÜnh vùc, tõng bé phËn bªn trong doanh nghiÖp
th× doanh nghiÖp kh«ng thÓ thùc hiÖn viÖc tÝnh hiÖu qu¶ kinh tÕ cña c¸c ho¹t
®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®ã. VËy th× hiÖu qu¶ kinh tÕ cña c¸c ho¹t ®éng s¶n
xuÊt kinh doanh lµ g×? §Ó hiÓu ®îc ph¹m trï hiÖu qu¶ kinh tÕ ho¹t ®éng s¶n
xuÊt kinh doanh th× tríc tiªn chóng ta t×m hiÓu xem hiÖu qu¶ kinh tÕ nãi
chung lµ g×. Tõ tríc ®Õn nay cã rÊt nhiÒu t¸c gi¶ ®a ra c¸c quan ®iÓm kh¸c
nhau vÒ hiÖu qu¶ kinh tÕ:
- Theo P.Samuellson vµ W.Nordhaus th× "hiÖu qu¶ s¶n xuÊt diÔn ra khi
x· héi kh«ng thÓ t¨ng s¶n lîng mét c¸ch hµng lo¹t hµng hãa mµ kh«ng c¾t
2
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
gi¶m mét lo¹t hµng hãa kh¸c. Mét nÒn kinh tÕ cã hiÖu qu¶ n»m trªn giíi h¹n
kh¶ n¨ng s¶n xuÊt cña nã".
Thùc chÊt cña quan niÖm nµy lµ ®Ò cËp ®Õn khÝa c¹nh ph©n bæ cã hiÖu
qu¶ c¸c nguån lùc cña nÒn s¶n xuÊt x· héi. ViÖc ph©n bæ vµ sö dông c¸c
nguån lùc s¶n xuÊt trªn ®êng giíi h¹n kh¶ n¨ng s¶n xuÊt sÏ lµm cho nÒn kinh
tÕ cã hiÖu qu¶ cao. Cã thÓ nãi møc hiÖu qu¶ ë ®©y mµ t¸c gi¶ ®a ra lµ cao
nhÊt, lµ lý tëng vµ kh«ng cã møc hiÖu qu¶ cao h¬n n÷a.
- Hai t¸c gi¶ Wohe vµ Doring l¹i ®a ra hai kh¸i niÖm vÒ hiÖu qu¶ kinh
tÕ. §ã lµ hiÖu qu¶ kinh tÕ tÝnh b»ng ®¬n vÞ hiÖn vËt vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ tÝnh
b»ng ®¬n vÞ gi¸ trÞ. Theo hai «ng th× hai kh¸i niÖm nµy hoµn toµn kh¸c nhau:
"Mèi quan hÖ tû lÖ gi÷a s¶n lîng tÝnh theo ®¬n vÞ hiÖn vËt (chiÕc, kg…) vµ
lîng c¸c nh©n tè ®Çu vµo (giê lao ®éng, ®¬n vÞ thiÕt bÞ, nguyªn vËt liÖu…)
®îc gäi lµ tÝnh hiÖu qu¶ cã tÝnh chÊt kü thuËt hay hiÖn vËt", "Mèi quan hÖ tû
lÖ gi÷a chi phÝ kinh doanh ph¶i chi ra trong ®iÒu kiÖn thuËn lîi nhÊt vµ chi phÝ
kinh doanh thùc tÕ ph¶i chi ra ®îc gäi lµ tÝnh hiÖu qu¶ xÐt vÒ mÆt gi¸ trÞ" vµ
"®Ó x¸c ®Þnh tÝnh hiÖu qu¶ vÒ mÆt gi¸ trÞ ngêi ta cßn h×nh thµnh tû lÖ gi÷a s¶n
lîng tÝnh b»ng tiÒn vµ c¸c nh©n tè ®Çu vµo tÝnh b»ng tiÒn". Kh¸i niÖm hiÖu
qu¶ kinh tÕ tÝnh b»ng ®¬n vÞ cña hai «ng chÝnh lµ n¨ng suÊt lao ®éng, m¸y
mãc thiÕt bÞ vµ hiÖu suÊt tiªu hao vËt t, cßn hiÖu qu¶ tÝnh b»ng gi¸ trÞ lµ hiÖu
qu¶ ho¹t ®éng qu¶n trÞ chi phÝ.
- Theo c¸c t¸c gi¶ kh¸c:
Cã mét sè t¸c gi¶ cho r»ng hiÖu qu¶ kinh tÕ ®îc x¸c ®Þnh bëi quan hÖ
gi÷a tû lÖ t¨ng lªn cña hai ®¹i lîng kÕt qu¶ vµ chi phÝ. C¸c quan ®iÓm nµy
míi chØ ®Ò cËp ®Õn hiÖu qu¶ cña phÇn t¨ng thªm chø kh«ng ph¶i cña toµn bé
phÇn tham gia vµo quy tr×nh kinh tÕ.
Mét sè quan ®iÓm l¹i cho r»ng hiÖu qu¶ kinh tÕ ®îc x¸c ®Þnh bëi tû sè
gi÷a kÕt qu¶ nhËn ®îc vµ chi phÝ bá ra ®Ó cã ®îc kÕt qu¶ ®ã. §iÓn h×nh cho
quan ®iÓm nµy lµ t¸c gi¶ Manfred Kuhu, theo «ng: "TÝnh hiÖu qu¶ ®îc x¸c
®Þnh b»ng c¸ch lÊy kÕt qu¶ tÝnh theo ®¬n vÞ gi¸ trÞ chia cho chi phÝ kinh
3
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
doanh". §©y lµ quan ®iÓm ®îc nhiÒu nhµ kinh tÕ vµ qu¶n trÞ kinh doanh ¸p
dông vµo tÝnh hiÖu qu¶ kinh tÕ cña c¸c qu¸ tr×nh kinh tÕ.
Mét kh¸i niÖm ®îc nhiÒu nhµ kinh tÕ trong vµ ngoµi níc quan t©m
chó ý vµ sö dông phæ biÕn ®ã lµ: HiÖu qu¶ kinh tÕ cña mét sè hiÖn tîng (hoÆc
mét qu¸ tr×nh) kinh tÕ ph¶n ¸nh tr×nh ®é lîi dông c¸c nguån lùc ®Ó ®¹t ®îc
môc tiªu x¸c ®Þnh. §©y lµ kh¸i niÖm t¬ng ®èi ®Çy ®ñ ph¶n ¸nh ®îc tÝnh hiÖu
qu¶ kinh tÕ cña c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh.
Tõ c¸c quan ®iÓm vÒ hiÖu qu¶ kinh tÕ th× ta cã thÓ ®a ra kh¸i niÖm vÒ
hiÖu qu¶ kinh tÕ cña c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp
nh sau: hiÖu qu¶ kinh doanh lµ mét ph¹m trï kinh tÕ ph¶n ¸nh tr×nh ®é lîi
dông c¸c nguån lùc (lao ®éng, m¸y mãc, thiÕt bÞ, tiÒn vèn vµ c¸c yÕu tè kh¸c)
nh»m ®¹t ®îc môc tiªu mµ doanh nghiÖp ®· ®Ò ra.
2. B¶n chÊt cña hiÖu qu¶ kinh doanh
Kh¸i niÖm hiÖu qu¶ kinh doanh ®· cho thÊy b¶n chÊt cña nã lµ ph¶n ¸nh
mÆt chÊt lîng cña c¸c ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp, ph¶n ¸nh
tr×nh ®é lîi dông c¸c nguån lùc ®¹t ®îc môc tiªu cña doanh nghiÖp. Tuy
nhiªn ®Ó hiÓu râ vµ øng dông ®îc ph¹m trï hiÖu qu¶ kinh doanh vµo viÖc x¸c
lËp c¸c chØ tiªu, c¸c c«ng thøc cô thÓ nh»m ®¸nh gi¸ tÝnh hiÖu qu¶ c¸c ho¹t
®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp th× chóng ta cÇn lµm râ nh÷ng
vÊn ®Ò sau:
- Thø nhÊt: ph¹m trï hiÖu qu¶ kinh doanh thùc chÊt lµ mèi quan hÖ so
s¸nh gi÷a kÕt qu¶ ®¹t ®îc vµ chi phÝ bá ra ®Ó sö dông c¸c yÕu tè ®Çu vµo vµ
cã tÝnh ®Õn c¸c môc tiªu cña doanh nghiÖp. Mèi quan hÖ so s¸nh ë ®©y cã thÓ
lµ so s¸nh tuyÖt ®èi vµ còng cã thÓ lµ so s¸nh t¬ng ®èi.
VÒ mÆt so s¸nh tuyÖt ®èi th× hiÖu qu¶ kinh doanh lµ:
H = K - C trong ®ã:
H: hiÖu qu¶ kinh doanh
K: kÕt qu¶ ®¹t ®îc
C: chi phÝ bá ra ®Ó sö dông c¸c nguån lùc ®Çu vµo
Cßn vÒ so s¸nh t¬ng ®èi th×:
4
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
H = K/C
Do ®ã ®Ó tÝnh ®îc hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp ta ph¶i tÝnh
kÕt qu¶ ®¹t ®îc vµ chi phÝ bá ra. NÕu xÐt mèi quan hÖ gi÷a kÕt qu¶ vµ hiÖu
qu¶ th× kÕt qu¶ nã lµ c¬ së ®Ó tÝnh ra hiÖu qu¶ kinh doanh, kÕt qu¶ s¶n xuÊt
kinh doanh cña doanh nghiÖp cã thÓ lµ nh÷ng ®¹i lîng cã kh¶ n¨ng ®ong,
c©n, ®o ®Õm nh sè s¶n phÈm tiªu thô mçi lo¹i, doanh thu b¸n hµng, lîi
nhuËn, thÞ phÇn…. nh vËy kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh thêng lµ môc tiªu
cña doanh nghiÖp.
- Thø hai: ph¶i ph©n biÖt hiÖu qu¶ x· héi, hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi víi
hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp: hiÖu qu¶ x· héi ph¶n ¸nh tr×nh ®é lîi
dông c¸c nguån lùc nh»m ®¹t ®îc c¸c môc tiªu vÒ x· héi nhÊt ®Þnh. C¸c môc
tiªu x· héi thêng lµ: gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm cho ngêi lao ®éng trong
ph¹m vi toµn x· héi ph¹m vi tõng khu vùc, n©ng cao tr×nh ®é v¨n hãa, n©ng
cao møc sèng, ®¶m b¶o vÖ sinh m«i trêng… Cßn hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi
ph¶n ¸nh tr×nh ®é lîi dông c¸c nguån lùc nh»m ®¹t ®îc c¸c môc tiªu c¶ vÒ
kinh tÕ x· héi trªn ph¹m vi toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n còng nh trªn ph¹m
vi tõng vïng, tõng khu vùc cña nÒn kinh tÕ.
- Thø ba: hiÖu qu¶ tríc m¾t víi hiÖu qu¶ l©u dµi: c¸c chØ tiªu hiÖu qu¶
kinh doanh cña doanh nghiÖp phô thuéc rÊt lín vµo môc tiªu cña doanh
nghiÖp do ®ã mµ tÝnh chÊt hiÖu qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ë c¸c giai
®o¹n kh¸c nhau. XÐt vÒ tÝnh l©u dµi th× c¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ cña toµn
bé c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong suèt qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña
doanh nghiÖp lµ lîi nhuËn vµ c¸c chØ tiªu vÒ doanh lîi. XÐt vÒ tÝnh hiÖu qu¶
tríc m¾t (hiÖn t¹i) th× nã phô thuéc vµo c¸c môc tiªu hiÖn t¹i mµ Doanh
nghiÖp ®ang theo ®uæi. Trong thùc tÕ ®Ó thùc môc tiªu bao trïm l©u dµi cña
doanh nghiÖp lµ tèi ®a hãa lîi nhuËn, cã rÊt nhiÒu doanh nghiÖp hiÖn t¹i
kh«ng ®¹t ®îc môc tiªu lµ lîi nhuËn mµ l¹i thùc hiÖn c¸c môc tiªu n©ng cao
n¨ng suÊt vµ chÊt lîng cña s¶n phÈm, n©ng cao uy tÝn danh tiÕng cña doanh
nghiÖp, më réng thÞ trêng c¶ vÒ chiÒu réng lÉn chiÒu s©u… do ®ã mµ c¸c chØ
tiªu hiÖu qu¶ ë ®©y vÒ lîi nhuËn lµ kh«ng cao nhng chØ tiªu cã liªn quan ®Õn
5
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
c¸c môc tiªu ®· ®Ò ra cña doanh nghiÖp lµ cao th× chóng ta kh«ng thÓ kÕt luËn
lµ doanh nghiÖp ®ang ho¹t ®éng kh«ng cã hiÖu qu¶, mµ ph¶i kÕt luËn lµ doanh
nghiÖp ®ang ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶. Nh vËy c¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ mµ tÝnh
hiÖu qu¶ tríc m¾t cã thÓ lµ tr¸i víi c¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ l©u dµi, nhng môc
®Ých cña nã l¹i lµ nh»m thùc hiÖn chØ tiªu hiÖu qu¶ l©u dµi.
3. Ph©n lo¹i hiÖu qu¶ kinh doanh
3.1. HiÖu qu¶ kinh doanh
HiÖu qu¶ kinh doanh hay hiÖu qu¶ tµi chÝnh lµ hiÖu qu¶ thu ®îc tõ ho¹t
®éng kinh doanh cña tõng doanh nghiÖp. BiÓu hiÖn trùc tiÕp cña hiÖu qu¶ kinh
doanh lµ sè lîi nhuËn mµ mçi doanh nghiÖp thu ®îc hoÆc lç ph¶i chÞu. HiÖu
qu¶ kinh doanh ®îc tÝnh b»ng chªnh lÖch gi÷a doanh thu vµ chi phÝ.
HiÖu qu¶ kinh doanh ®îc x¸c ®Þnh trong mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ bá
ra víi thu nhËp mang l¹i trong qu¸ tr×nh kinh doanh díi h×nh th¸i tiÒn tÖ ®èi
víi mét dÞch vô kinh doanh hoÆc tæng thÓ c¸c dÞch vô kinh doanh trong mét
thêi gian nhÊt ®Þnh. HiÖu qu¶ kinh doanh cã tÝnh chÊt trùc tiÕp nªn cã thÓ ®Þnh
híng ®îc dÔ dµng.
Theo c¸c nhµ kinh tÕ häc hiÖn ®¹i th×: HiÖu qu¶ kinh tÕ lµ mét ph¹m trï
ph¶n ¸nh tr×nh ®é vµ chÊt lîng s¶n xuÊt kinh doanh ®îc x¸c ®Þnh b»ng
t¬ng quan gi÷a kÕt qu¶ thu ®îc vµ chi phÝ bá ra. Hay:
HiÖu qu¶ kinh tÕ (hiÖu qu¶ kinh doanh) cña mét tæ chøc kinh doanh lµ
mét ph¹m trï kinh tÕ ph¶n ¸nh tr×nh ®é qu¶n lý vµ n¨ng lùc kinh doanh cña tæ
chøc ®ã nh»m ®¶m b¶o thu ®îc kÕt qu¶ cao nhÊt theo nh÷ng môc tiªu ®· ®Æt
ra víi chi phÝ thÊp nhÊt.
HiÖu qu¶ kinh tÕ lµ thíc ®o tæng hîp, ph¶n ¸nh kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n
xuÊt kinh doanh cña mçi doanh nghiÖp. HiÖu qu¶ kinh tÕ cÇn ®îc xem xÐt 1
c¸ch toµn diÖn vÒ c¶ mÆt ®Þnh tÝnh vµ ®Þnh lîng.
- VÒ ®Þnh tÝnh: HiÖu qu¶ kinh tÕ ®îc ph¶n ¸nh ë tr×nh ®é vµ n¨ng lùc
qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, thÓ hiÖn sù ®ãng gãp cña
doanh nghiÖp víi toµn x· héi.
6
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
- VÒ ®Þnh lîng: hiÖu qu¶ kinh tÕ cña mét tæ chøc kinh doanh ®îc ®o
lêng b»ng hiÖu sè gi÷a kÕt qu¶ thu ®îc vµ chi phÝ bá ra. Chªnh lÖch gi÷a kÕt
qu¶ vµ chi phÝ cµng lín th× hiÖu qu¶ kinh doanh cµng cao vµ ngîc l¹i.
HiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh lµ c«ng cô h÷u hiÖu ®Ó c¸c nhµ qu¶n trÞ
doanh nghiÖp thùc hiÖn nhiÖm vô qu¶n trÞ kinh doanh: Khi tiÕn hµnh bÊt kú
mét ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh nµo th× c¸c doanh nghiÖp ®Òu ph¶i huy
®éng vµ sö dông c¸c nguån lùc mµ doanh nghiÖp cã kh¶ n¨ng cã thÓ t¹o ra kÕt
qu¶ phï hîp mµ doanh nghiÖp ®· ®Ò ra. §Ó thùc hiÖn môc tiªu tèi ®a ho¸ lîi
nhuËn còng nh c¸c môc tiªu kh¸c, c¸c nhµ doanh nghiÖp ph¶i sö dông nhiÒu
ph¬ng ph¸p, nhiÒu c«ng cô kh¸c nhau. HiÖu qu¶ kinh doanh lµ mét trong
nh÷ng c«ng cô h÷u hiÖu nhÊt lµ ®Ó cho nhµ qu¶n trÞ thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n
trÞ cña m×nh.
Th«ng qua viÖc tÝnh to¸n hiÖu qu¶ c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh
cña doanh nghiÖp (c¸c ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ hay kh«ng vµ hiÖu qu¶ ®¹t ®îc
ë møc ®é nµo), mµ cho phÐp c¸c nhµ qu¶n trÞ ph©n tÝch t×m ra c¸c nh©n tè ¶nh
hëng ®Õn c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, tõ ®ã ®a ra
®îc c¸c biÖn ph¸p ®iÒu chØnh thÝch hîp trªn c¶ hai ph¬ng diÖn gi¶m chi phÝ,
t¨ng kÕt qu¶ nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp. Víi t
c¸ch lµ mét c«ng cô qu¶n trÞ kinh doanh, hiÖu qu¶ kinh doanh kh«ng chØ ®îc
sö dông ®Ó kiÓm tra, ®¸nh gi¸ vµ ph©n tÝch tr×nh ®é sö dông tæng hîp c¸c
nguån lùc ®Çu vµo trong ph¹m vi toµn doanh nghiÖp mµ cßn ®îc sö dông ®Ó
kiÓm tra ®¸nh gi¸ tr×nh ®é sö dông tõng yÕu tè ®Çu vµo trong ph¹m vi doanh
nghiÖp còng nh ë tõng bé phËn cÊu thµnh cña doanh nghiÖp. Do vËy xÐt trªn
ph¬ng diÖn lý luËn vµ thùc tiÔn th× ph¹m trï hiÖu qu¶ kinh doanh ®ãng vai
trß rÊt quan träng vµ kh«ng thÓ thiÕu ®îc trong viÖc kiÓm tra ®¸nh gi¸ vµ
ph©n tÝch nh»m ®a ra c¸c gi¶i ph¸p tèi u nhÊt, lùa chän ®îc c¸c ph¬ng
ph¸p hîp lý nhÊt ®Ó thùc hiÖn c¸c môc tiªu cña doanh nghiÖp ®· ®Ò ra.
Ngoµi ra, trong nhiÒu trêng hîp c¸c nhµ qu¶n trÞ cßn coi hiÖu qu¶ kinh
tÕ nh lµ c¸c nhiÖm vô, c¸c môc tiªu ®Ó thùc hiÖn. V× ®èi víi c¸c nhµ qu¶n trÞ
khi nãi ®Õn c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh th× hä ®Òu quan t©m ®Õn tÝnh
7
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
hiÖu qu¶ cña nã. Do vËy mµ hiÖu qu¶ kinh doanh cã vai trß lµ c«ng cô ®Ó thùc
hiÖn nhiÖm vô qu¶n trÞ kinh doanh ®ång thêi võa lµ môc tiªu ®Ó qu¶n trÞ kinh
doanh.
3.2. HiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi
HiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi cña mét ho¹t ®éng kinh tÕ x¸c ®Þnh trong mèi
quan hÖ gi÷a ho¹t ®éng ®ã víi t c¸ch lµ tæng thÓ c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ hoÆc
lµ mét ho¹t ®éng cô thÓ vÒ kinh tÕ víi nÒn kinh tÕ quèc d©n vµ ®êi sèng x·
héi. HiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi lµ lîi Ých kinh tÕ x· héi mµ ho¹t ®éng kinh tÕ
mang l¹i cho nÒn kinh tÕ quèc d©n vµ cho ®êi sèng x· héi, ®îc thÓ hiÖn ë
møc ®é ®ãng gãp vµo viÖc thùc hiÖn c¸c môc tiªu kinh tÕ x· héi nh: ph¸t
triÓn s¶n xuÊt, t¨ng thu cho ng©n s¸ch, ®æi míi c¬ cÊu kinh tÕ, t¨ng n¨ng suÊt
lao ®éng, gi¶i quyÕt viÖc lµm vµ c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n.
HiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi cã tÝnh chÊt gi¸n tiÕp rÊt khã ®Þnh lîng nhng
l¹i cã thÓ ®Þnh tÝnh: "HiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi lµ tiªu chuÈn quan träng nhÊt cña
sù ph¸t triÓn".
HiÖu qu¶ kinh doanh vµ hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi cã mèi quan hÖ mËt
thiÕt víi nhau. Trong nhiÒu trêng hîp, hiÖu qu¶ kinh doanh vµ hiÖu qu¶ kinh
tÕ x· héi vËn ®éng cïng chiÒu, nhng l¹i cã mét sè trêng hîp hai mÆt ®ã l¹i
m©u thuÉn víi nhau. Cã nh÷ng ho¹t ®éng kinh doanh kh«ng mang l¹i lîi
nhuËn, thËm chÝ cã thÓ thua thiÖt, nhng doanh nghiÖp vÉn kinh doanh v× lîi
Ých chung ®Ó thùc hiÖn môc tiªu kinh tÕ x· héi nhÊt ®Þnh ®iÒu ®ã x¶y ra ®èi
víi c¸c doanh nghiÖp c«ng Ých.
3.3. HiÖu qu¶ tæng hîp
Chi phÝ bá ra lµ yÕu tè cÇn thiÕt ®Ó ®¸nh gi¸ vµ tÝnh to¸n møc hiÖu qu¶
kinh tÕ. XÐt trªn gãc ®é tÝnh to¸n, cã c¸c chØ tiªu chi phÝ tæng hîp (mäi chi phÝ
bá ra ®Ó thùc hiÖn nhiÖm vô s¶n xuÊt kinh doanh) vµ chi phÝ bé phËn (nh÷ng
hai phÝ cÇn thiÕt ®Ó thùc hiÖn nhiÖm vô ®ã).
- HiÖu qu¶ tæng hîp thÓ hiÖn mèi t¬ng quan gi÷a kÕt qu¶ thu ®îc vµ
tæng chi phÝ bá ra ®Ó thùc hiÖn nhiÖm vô s¶n xuÊt hay kinh doanh.
8
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
ViÖc tÝnh to¸n hiÖu qu¶ chi phÝ tæng hîp cho thÊy hiÖu qu¶ ho¹t ®éng
chung cña doanh nghiÖp hay nÒn kinh tÕ quèc d©n. Cßn viÖc tÝnh vµ ph©n tÝch
hiÖu qu¶ cña c¸c chi phÝ bé phËn cho thÊy sù t¸c ®éng cña nh÷ng yÕu tè néi
bé s¶n xuÊt kinh doanh ®Õn hiÖu qu¶ kinh tÕ nãi chung. VÒ nguyªn t¾c, hiÖu
qu¶ chi phÝ tæng hîp thuéc vµo hiÖu qu¶ chi phÝ thµnh phÇn. Nhng trong thùc
tÕ, kh«ng ph¶i c¸c yÕu tè chi phÝ thµnh phÇn ®Òu ®îc sö dông cã hiÖu qu¶,
tøc lµ cã trêng hîp sö dông yÕu tè nµy nhng l¹i l·ng phÝ yÕu tè kh¸c. Nãi
chung muèn thu ®îc hiÖu qu¶ kinh tÕ, hiÖu qu¶ do sö dông c¸c yÕu tè thµnh
phÇn nhÊt thiÕt ph¶i lín h¬n so víi tæn thÊt do l·ng phÝ c¸c yÕu tè kh¸c g©y ra.
3.4. HiÖu qu¶ cña tõng yÕu tè
- HiÖu qu¶ sö dông vèn
HiÖu qu¶ sö dông vèn cña doanh nghiÖp ®îc thÓ hiÖn qua hiÖu suÊt sö
dông vèn, hiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng vµ vèn cè ®Þnh cña doanh nghiÖp.
+ Vèn lu ®éng:
CÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p tÝch cùc h¬n ®Ó ®Èy nhanh tèc ®é quay cña vèn
lu ®éng, rót ng¾n thêi gian thu håi vèn gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông
vèn cña doanh nghiÖp.
+ HiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh
HiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh cña doanh nghiÖp ®îc thÓ hiÖn qua søc
s¶n xuÊt vµ møc sinh lîi cña tµi s¶n cè ®Þnh. Hai chØ tiªu nµy cµng cao th× hiÖu
qu¶ sö dông tµi s¶n cè ®Þnh cña doanh nghiÖp cµng cao.
- HiÖu qu¶ sö dông lao ®éng cña doanh nghiÖp
§¸nh gi¸ ë møc sinh lîi b×nh qu©n cña lao ®éng trong n¨m. N¨ng suÊt
lao ®éng b×nh qu©n ®Çu ngêi cña doanh nghiÖp. Doanh nghiÖp cÇn chó träng
®Õn viÖc sö dông lao ®éng, biÓu hiÖn b»ng sè lao ®éng gi¶m vµ s¶n lîng t¨ng
dÉn ®Õn chi phÝ thÊp vÒ tiÒn l¬ng.
4. C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh doanh
4.1. C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh tÕ
a. HiÖu qu¶ tæng hîp
9
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
§Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh doanh sö dông tõng yÕu tè tham gia vµo qu¸
tr×nh kinh doanh cña doanh nghiÖp th× cã thÓ sö dông hÖ thèng c¸c chØ tiªu ®Ó
®¸nh gi¸.
- Tû suÊt lîi nhuËn theo gi¸ thµnh: §ã lµ tæng lîi nhuËn so víi tæng gi¸
thµnh s¶n phÈm hµng hãa tiªu thô.
Tû suÊt lîi nhuËn; theo gi¸ thµnh (Chi phÝ KD) = Error!
ChØ tiªu nµy cho biÕt hiÖu qu¶ cña doanh nghiÖp tõ mét ®ång gi¸ thµnh
s¶n phÈm hµng hãa t¹o ra bao nhiªu ®ång lîi nhuËn. ChØ tiªu nµy cã ý nghÜa
khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp t×m ra biÖn ph¸p h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm ®Ó
t¨ng lîi nhuËn.
- Tû suÊt lîi nhuËn theo vèn kinh doanh ®îc x¸c ®Þnh b»ng tæng sè lîi
nhuËn so víi vèn s¶n xuÊt ®· bá ra bao gåm vèn cè ®Þnh vµ vèn lu ®éng:
Tû suÊt lîi nhuËn; theo vèn KD Error!
=
ChØ tiªu nµy cho biÕt hiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh cña doanh
nghiÖp. Mét ®ång vèn kinh doanh sÏ t¹o ra bao nhiªu ®ång lîi nhuËn, do ®ã
nã cã t¸c ®éng khuyÕn khÝch viÖc qu¶n lý chÆt chÏ vèn, sö dông tiÕt kiÖm vµ
cã hiÖu qu¶ vèn trong c¸c kh©u cña qu¸ tr×nh kinh doanh cña doanh nghiÖp.
ChØ tiªu nµy cßn cho biÕt mét ®ång vèn s¶n xuÊt t¹o ra ®îc bao nhiªu
®ång gi¸ trÞ s¶n xuÊt.
- Tû suÊt doanh thu vèn kinh doanh ®îc tÝnh b»ng møc doanh thu trªn
vèn kinh doanh
Tû suÊt lîi nhuËn; theo vèn KD Error!
=
ChØ tiªu nµy cho biÕt mét ®ång vèn kinh doanh bá ra sÏ t¹o ra ®îc bao
nhiªu ®ång vèn kinh doanh thu vÒ.
b. HiÖu ña cña tõng yÕu tè
* ChØ tiªu hiÖu qu¶ sö dông lao ®éng
- Møc n¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n ®îc x¸c ®Þnh bëi tæng gi¸ trÞ
SXCN trªn tæng sè lao ®éng b×nh qu©n.
Møc n¨ng suÊt; lao ®éng b×nh qu©n = Error!
10
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
ChØ tiªu nµy cho biÕt mét lao ®éng sÏ t¹o ra bao nhiªu gi¸ trÞ kinh
doanh cho doanh nghiÖp.
- Møc doanh thu b×nh qu©n cña mçi lao ®éng ®îc tÝnh b»ng tæng
doanh thu trªn tæng sè lao ®éng b×nh qu©n
Møc doanh thu; b×nh qu©n mçi lao ®éng = Error!
§iÒu nµy cho biÕt mçi lao ®éng sÏ t¹o ra bao nhiªu ®ång doanh thu cña
mçi doanh nghiÖp.
- Møc lîi nhuËn b×nh qu©n mçi lao ®éng ®îc tÝnh b»ng tæng lîi nhuËn:
Møc lîi lîi nhuËn b×nh qu©n; cña mçi lao ®éng = Error!
Th«ng qua chØ tiªu nµy mµ ta biÕt ®îc t×nh h×nh sö dông lao ®éng, sè
lao ®éng hiÖn cã cña doanh nghiÖp ®· sö dông hÕt cha , tõ ®ã mµ x¸c ®Þnh
c¸c gi¶i ph¸p phï hîp ®Ó sö dông cã hiÖu qu¶ lao ®éng.
HÖ sè sö dông; thêi gian lao ®éng = Error!
ChØ tiªu nµy ph¶n ¸nh thêi gian lao ®éng thùc tÕ so víi thêi gian ®Þnh
møc, nã cho biÕt t×nh h×nh sö dông thêi gian lao ®éng trong doanh nghiÖp
* ChØ tiªu hiÖu qu¶ sö dông tµi s¶n cè ®Þnh vµ vèn cè ®Þnh
HÖ sè sö dông; TSC§ = Error!
ChØ tiªu nµy cho biÕt t×nh h×nh sö dông tµi s¶n cè ®Þnh cña doanh
nghiÖp.
HÖ sè sö dông thêi gian; ho¹t ®éng cña TSC§ = Error!
HÖ sè sö dông; c«ng suÊt thiÕt bÞ = Error!
HÖ sè ®æi míi; TSC§ = Error!
Søc sinh lêi; Cña vèn cè ®Þnh Error!
HiÖu qu¶ sö dông; vèn cè ®Þnh = Error!
* ChØ tiªu hiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng
Søc sinh lêi; Cña vèn lu ®éng = Error!
HÖ sè ®¶m nhËn; Cña vèn lu ®éng = Error!
Vèn lu ®éng lu«n lu«n vËn ®éng, b¶o ®¶m cho qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt.
Do ®ã nã ®Èy nhanh tèc ®é chu chuyÓn vãn lu ®éng sÏ gãp phÇn gi¶i quyÕt
11
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
nhu cÇu vÒ vèn ®ång thêi n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn kinh doanh cña
doanh nghiÖp.
Sè vßng quay; cña vèn lu ®éng = Error!
ChØ tiªu nµy cho biÕt vèn lu ®éng quay ®îc bao nhiªu vßng trong kú
kinh doanh. Tèc ®é cña vßng quay cµng t¨ng nhanh th× hiÖu qu¶ sö dông vèn
cµng t¨ng vµ ngîc l¹i.
Thêi gian cña; mét vßng lu©n chuyÓn = Error!
ChØ tiªu nµy cho biÕt sè ngµy cÇn thiÕt ®Ó cho vèn lu ®éng quay ®îc
mét vßng. Thêi gian mét vßng lu©n chuyÓn cµng ng¾n th× hiÖu qu¶ sö dông
vèn cµng t¨ng.
4.2. C¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ kinh tÕ - x· héi
§Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp, ngoµi viÖc ®¸nh gi¸
hiÖu qu¶ kinh tÕ cña doanh nghiÖp cßn ph¶i ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh tÕ - x· héi
cña doanh nghiÖp th«ng qua c¸c chØ tiªu sau:
a. T¨ng thu ng©n s¸ch
Mäi doanh nghiÖp c«ng nghiÖp khi tiÕn hµnh ho¹t ®éng, s¶n xuÊt kinh
doanh th× ph¶i cã nhiÖm vô nép cho ng©n s¸ch Nhµ níc díi h×nh thøc lµ c¸c
lo¹i thuÕ nh thuÕ doanh thu, thuÕ ®Êt, thuÕ lîi tøc, thuÕ xuÊt khÈu, thuÕ tiªu
thô ®Æc biÖt… Nhµ níc sÏ sö dông nh÷ng kho¶n thu nµy ®Ó cho sù ph¸t triÓn
cña nÒn kinh tÕ quèc d©n vµ ë c¸c lÜnh vùc phi s¶n xuÊt, gãp phÇn ph©n phèi
l¹i thu nhËp quèc d©n.
b. T¹o thªm c«ng ¨n viÖc lµm cho ngêi lao ®éng
Níc ta còng gièng nh c¸c níc ®ang ph¸t triÓn, hÇu hÕt lµ c¸c níc
nghÌo, t×nh tr¹ng yÕu kÐm vÒ s¶n xuÊt vµ n¹n thÊt nghiÖp cßn phæ biÕn. §Ó t¹o
ra nhiÒu c«ng ¨n viÖc lµm cho ngêi lao ®éng vµ nhanh chãng tho¸t khái ®ãi
nghÌo, l¹c hËu ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i tù t×m tßi ®a ra nh÷ng biÖn
ph¸p n©ng cao ho¹t ®éng kinh doanh, më réng quy m« s¶n xuÊt, t¹o c«ng ¨n
viÖc lµm cho ngêi lao ®éng.
c. N©ng cao møc sèng cña ngêi lao ®éng
12
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Ngoµi viÖc t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho ngêi lao ®éng ®ßi hái c¸c doanh
nghiÖp ph¶i lµm ¨n cã hiÖu qu¶ ®Ó gãp phÇn n©ng cao møc sèng cña ngêi lao
®éng.
XÐt trªn ph¬ng diÖn kinh tÕ, viÖc n©ng cao møc sèng cña ngêi d©n
®îc thÓ hiÖn qua c¸c chØ tiªu nh gia t¨ng thu nhËp b×nh qu©n trªn ®Çu ngêi,
gia t¨ng ®Çu t x· héi, møc t¨ng trëng phóc lîi x· héi…
d. T¸i ph©n phèi lîi tøc x· héi
Sù ph¸t triÓn kh«ng ®ång ®Òu vÒ mÆt kinh tÕ x· héi gi÷a c¸c vïng l·nh
thæ trong mét quèc gia ®îc xem lµ mét hiÖn tîng kh¸ phæ biÕn ë hÇu hÕt
c¸c quèc gia, ®Æc biÖt lµ nh÷ng níc ®ang ph¸t triÓn nh níc ta trong giai
®o¹n hiÖn nay. §Ó tõng bíc xãa bá sù c¸ch biÖt vÒ mÆt kinh tÕ - x· héi, gãp
phÇn t¸i ph©n phèi lîi tøc x· héi gi÷a c¸c vïng, ®ßi hái cÇn cã nh÷ng chÝnh
s¸ch khuyÕn khÝch ®Çu t ph¸t triÓn vµo c¸c vïng kinh tÕ ph¸t triÓn.
Theo quan ®iÓm hiÖn nay cña c¸c nhµ kinh tÕ, hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi
cßn thÓ hiÖn qua c¸c chØ tiªu nh:
- B¶o vÖ nguån lîi m«i trêng
- H¹n chÕ g©y « nhiÔm m«i trêng
- ChuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ
II. n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh lµ môc tiªu hµng ®Çu cña c¸c
doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng
1. Sù cÇn thiÕt ph¶i n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña c¸c doanh
nghiÖp
Sù cÇn thiÕt cña viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp
®îc thÓ hiÖn trªn 3 lÜnh vùc sau:
Trong c¬ chÕ thÞ trêng cã sù ®iÒu tiÕt cña Nhµ níc, nÒn kinh tÕ cµng
ph¸t triÓn th× m«i trêng c¹nh tranh cµng trë nªn gay g¾t vµ khèc liÖt. §Ó tån
t¹i vµ ph¸t triÓn ®îc ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i chÊp nhËn c¹nh tranh vµ
13
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
th¾ng thÕ trong c¹nh tranh, muèn nh thÕ doanh nghiÖp ph¶i n©ng cao ®îc
hiÖu qu¶. Do ®ã n©ng cao hiÖu qu¶ cña kinh doanh lµ mét ®iÒu tÊt yÕu.
* §èi víi doanh nghiÖp
- Muèn tham gia c¹nh tranh vµ th¾ng thÕ trong c¹nh tranh, doanh
nghiÖp ph¶i tr¶ lêi ®îc c¸c c©u hái: s¶n xuÊt c¸i g×? s¶n xuÊt nh thÕ nµo?
s¶n xuÊt cho ai? Muèn tr¶ lêi ®îc nh÷ng c©u hái nµy doanh nghiÖp ph¶i tiÕn
hµnh hÕt søc thËn träng, cã sù tÝnh to¸n kü lìng vµ ch¾c ch¾n v× hÇu hÕt c¸c
nguån lùc cña doanh nghiÖp, cña x· héi lµ cã h¹n, mµ nhu cÇu tiªu dïng hµng
hãa, dÞch vô ngµy cµng t¨ng, chÊt lîng s¶n phÈm hµng hãa dÞch vô ngµy cµng
cao.
* §èi víi ngêi lao ®éng
ViÖc n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh sÏ cã sù t¸c ®éng trùc tiÕp tíi ®êi
sèng cña hä, nÕu nh doanh nghiÖp lµm ¨n cã hiÖu qu¶ cao, t¹o c«ng ¨n viÖc
lµm, cuéc sèng ®îc n©ng lªn nhê t¨ng l¬ng, c¸c kho¶n thëng, chÕ ®é x·
héi, ngîc l¹i nÕu nh c¸c doanh nghiÖp lµm ¨n kh«ng cã hiÖu qu¶ sÏ cã
nhiÒu ngêi lao ®éng bÞ thÊt nghiÖp, l¬ng thÊp ¶nh hëng tíi ®êi sèng cña
hä.
* §èi víi Nhµ níc
Doanh nghiÖp lµm ¨n cã hiÖu qu¶ t¹o ra nguån thu cho ng©n s¸ch th«ng
qua thuÕ, lµm gi¶m g¸nh nÆng cho x· héi do t¹o ra c«ng ¨n viÖc lµm cho
ngêi lao ®éng
2. C¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh
nghiÖp.
HiÖu qu¶ kinh doanh trong c¸c doanh nghiÖp lµ mét chØ tiªu chÊt lîng
tæng hîp, nã cã liªn quan tíi tÊt c¶ c¸c mÆt trong ho¹t ®éng kinh doanh, do ®ã
chÞu t¸c ®éng cña nhiÒu nh©n tè kh¸c nhau:
* Nh©n tè thÞ trêng ®Çu vµo vµ thÞ trêng ®Çu ra cña doanh nghiÖp
Trong nÒn kinh tÕ, thÞ trêng lµ mét trong c¸c yÕu tè c¬ b¶n quyÕt ®Þnh
qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt. ThÞ trêng ®Çu vµo ¶nh hëng tíi tÝnh liªn tôc vµ tÝnh
14
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
hiÖu qu¶ cña s¶n xuÊt, cßn thÞ trêng ®Çu ra quyÕt ®Þnh qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt
vµ tÝnh hiÖu qu¶ trong kinh doanh.
* Nh©n tè kü thuËt vµ c«ng nghÖ
Nh©n tè nµy cho phÐp c¸c doanh nghiÖp n©ng cao n¨ng suÊt chÊt lîng
vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm nhê ®ã mµ t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh, t¨ng vßng
quay cña vèn lu ®éng, t¨ng lîi nhuËn, ®¶m b¶o thùc hiÖn yªu cÇu quy luËt t¸i
s¶n xuÊt më réng
* Nh©n tè vÒ tæ chøc
Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp nh©n tè nµy b¶o ®¶m cho d©y
chuyÒn s¶n xuÊt c©n ®èi, cho phÐp doanh nghiÖp khai th¸c tíi møc tèi ®a c¸c
yÕu tè vËt chÊt trong s¶n xuÊt ®ã mµ gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh.
* Nh©n tè vÒ qu¶n lý
Nh©n tè nµy t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp sö dông hîp lý vµ tiÕt kiÖm
c¸c yÕu tè vËt chÊt trong qu¸ tr×nh kinh doanh, gióp l·nh ®¹o doanh nghiÖp
®a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh chiÕn lîc kinh doanh cña doanh nghiÖp chÝnh x¸c,
kÞp thêi t¹o ra nh÷ng ®éng lùc to lín ®Ó khuyÕn khÝch s¶n xuÊt ph¸t triÓn.
* Nh©n tè vÒ lùc lîng lao ®éng
Trong doanh nghiÖp, lùc lîng lao ®éng t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn viÖc
n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh. B»ng lao ®éng s¸ng t¹o cña con ngêi cã thÓ
t¹o ra c«ng nghÖ míi, thiÕt bÞ m¸y mãc míi, nguyªn vËt liÖu míi… cã hiÖu
qu¶ h¬n hoÆc c¶i tiÕn kü thuËt n©ng cao n¨ng suÊt hiÖu qu¶ kinh tÕ so víi
tríc. Trong thùc tÕ m¸y mãc hiÖn ®¹i ®Õn ®©u nÕu kh«ng cã con ngêi sö
dông th× còng kh«ng thÓ ph¸t huy ®îc t¸c dông. Ngîc l¹i nÕu cã m¸y mãc
thiÕt bÞ hiÖn ®¹i mµ con ngêi kh«ng cã tr×nh ®é sö dông, tr×nh ®é kü thuËt vµ
tr×nh ®é tæ chøc qu¶n lý kh«ng nh÷ng t¨ng ®îc hiÖu qu¶ kinh doanh mµ cßn
tèn kÐm chi phÝ b¶o dìng söa ch÷a v× nh÷ng sai lÇm, háng hãc do kh«ng biÕt
sö dông g©y ra.
* Nh©n tè th«ng tin
Th«ng tin ®îc coi lµ ®èi tîng lao ®éng cña c¸c nhµ qu¶n trÞ vµ nÒn
kinh tÕ. §Ó kinh doanh thµnh c«ng ®îc trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh gay g¾t ë
15
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
c¶ trong níc vµ quèc tÕ ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i n¾m b¾t ®îc nhiÒu
th«ng tin.
* Nh©n tè vÒ vËn dông ®ßn bÈy kinh tÕ
Nh©n tè nµy cho phÐp doanh nghiÖp khai th¸c tíi tèi ®a tiÒm n¨ng vÒ
lao ®éng, t¹o ®iÒu kiÖn cho mäi ngêi, mäi kh©u vµ c¸c bé phËn trong doanh
nghiÖp ph¸t huy ®îc ®Çy ®ñ quyÒn chñ ®éng s¸ng t¹o trong qu¸ tr×nh s¶n
xuÊt kinh doanh.
3. C¸c biÖn ph¸p ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh
3.1. Nghiªn cøu kh¶o s¸t vµ n¾m b¾t nhu cÇu thÞ trêng
ThÞ trêng lµ n¬i diÔn ra c¸c ho¹t ®éng mua b¸n, trao ®æi gi÷a ngêi
mua vµ ngêi b¸n, s¶n xuÊt hµng hãa ph¸t triÓn mét møc ®é nµo ®ã sÏ h×nh
thµnh c¬ chÕ thÞ trêng, c¬ chÕ thÞ trêng lµ mét m« h×nh kinh tÕ x· héi lÊy
gi¸ trÞ, gi¸ c¶ vµ lîi nhuËn lµm nÒn t¶ng cho viÖc ®iÒu chØnh nh÷ng øng xö cña
c¸c tæ chøc vµ c¸ nh©n trong mèi quan hÖ kinh tÕ gi÷a con ngêi víi con
ngêi, ho¹t ®éng cña nã tu©n theo quy luËt c¹nh tranh, díi sù qu¶n lý ®iÒu
tiÕt cña Nhµ níc b»ng luËt ph¸p vµ c¸c ®ßn bÈy kinh tÕ…
ThÞ trêng lµ mét ph¹m trï riªng vèn cã cña s¶n xuÊt hµng hãa. Ho¹t
®éng c¬ b¶n cña nã ®îc thÓ hiÖn th«ng qua hai nh©n tè cã mèi liªn quan mËt
thiÕt víi nhau:
- Nhu cÇu hµng hãa - dÞch vô
- Kh¶ n¨ng cung cÊp hµng hãa dÞch vô ®ã.
Tõ thÞ trêng ta x¸c ®Þnh ®îc mèi t¬ng quan gi÷a cung vµ cÇu.
ThÞ trêng cßn lµ n¬i kiÓm nghiÖm gi¸ trÞ cña hµng hãa - dÞch vô vµ biÕt
®îc hµng hãa dÞch vô ®ã cã ®¸p øng ®îc nhu cÇu cña thÞ trêng, cã ®îc thÞ
trêng chÊp nhËn hay kh«ng.
Trong c¬ chÕ kinh tÕ hiÖn nay c¹nh tranh lµ ®iÒu kiÖn, tiÒn ®Ò cho sù
ph¸t triÓn kinh tÕ. Trªn thÞ trêng, c¸c doanh nghiÖp ®Òu ho¹t ®éng vµ c¹nh
tranh víi nhau, ®iÒu ®ã ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i n¾m b¾t nhanh chãng,
kÞp thêi, chÝnh x¸c vµ ®Çy ®ñ c¸c th«ng tin vÒ thÞ trêng ®Ó ®a ra c¸c biÖn
ph¸p t¸c ®éng thÝch hîp tíi qu¸ tr×nh kinh doanh cña m×nh nh»m giµnh u thÕ
16
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
trong c¹nh tranh. §ã sÏ lµ ®iÒu kiÖn ®Ó cho doanh nghiÖp chiÕn th¾ng trong
c¹nh tranh.
Nhu cÇu cña thÞ trêng rÊt ®a d¹ng ®ßi hái ph¶i lu«n lu«n ®¸p øng ngµy
mét cao h¬n vÒ mäi mÆt nh chÊt lîng, mÉu m·… ChØ trªn c¬ së n¾m b¾t
chÝnh x¸c ®Çy ®ñ vµ kÞp thêi nhu cÇu cña thÞ trêng th× doanh nghiÖp míi cã
c¨n cø ®Ó lËp chiÕn lîc kinh doanh, lùa chän ph¬ng ¸n kinh doanh thÝch hîp
trªn c¬ së c¨n cø vµo tiÒm lùc cña m×nh ®Ó tæ chøc kinh doanh mang l¹i hiÖu
qu¶ cao nhÊt víi chi phÝ thÊp nhÊt.
§Ó n¾m b¾t ®îc c¸c th«ng tin thÞ trêng doanh nghiÖp cÇn ph¶i:
- Tæ chøc hîp lý viÖc thu thËp c¸c nguån th«ng tin tõ c¸c lo¹i thÞ
trêng
- Ph©n tÝch vµ xö lý chÝnh x¸c, kÞp thêi c¸c th«ng tin ®· thu nhËp ®îc.
Tõ hai bíc trªn x¸c ®Þnh nhu cÇu cña thÞ trêng mµ doanh nghiÖp cã
kh¶ n¨ng ®¸p øng. ViÖc nghiªn cøu kh¶o s¸t vµ n¾m b¾t nhu cÇu thÞ trêng
®ang ph¶i tr¶ lêi ®îc c¸c c©u hái sau:
- Nh÷ng lo¹i thÞ trêng nµo cã triÓn väng nhÊt ®èi víi hµng hãa - dÞch
vô cña doanh nghiÖp
- Gi¸ c¶, chi phÝ vµ kh¶ n¨ng ®¸p øng cña doanh nghiÖp víi nhu cÇu vÒ
hµng hãa - dÞch vô cña nh÷ng lo¹i thÞ trêng ®ã.
Trªn c¬ së ®ã doanh nghiÖp sÏ x¸c ®Þnh cho m×nh mét chiÕn lîc ph¸t
triÓn thÞ trêng tèi u, x©y dùng ph¬ng ¸n kinh doanh gióp cho doanh nghiÖp
lu«n chñ ®éng trong kinh doanh, xö lý kÞp thêi c¸c t×nh huèng cã thÓ x¶y ra
trong qu¸ tr×nh kinh doanh, gióp cho doanh nghiÖp cã thÓ h¹n chÕ ®Õn møc tèi
®a c¸c rñi ro.
3.2. ChuÈn bÞ tèt c¸c ®iÒu kiÖn, yÕu tè cÇn thiÕt cho qu¸ tr×nh kinh
doanh
ChuÈn bÞ tèt c¸c ®iÒu kiÖn, yÕu tè cÇn thiÕt cho qu¸ tr×nh kinh doanh cã
ý nghÜa quan träng, nã lµ ®iÒu kiÖn ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh gãp phÇn
lµm t¨ng kh¶ n¨ng hoµn thµnh vµ hoµn thµnh vît møc kÕ ho¹ch vµ ph¬ng ¸n
kinh doanh c¶ vÒ sè lîng, chÊt lîng vµ tiÕn ®é thùc hiÖn.
17
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
ViÖc chuÈn bÞ ®Çy ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn vµ yÕu tè cho qu¸ tr×nh kinh doanh
bao gåm:
* Nh©n tè ®Çu vµo nguyªn vËt liÖu
Néi dung c¬ b¶n nhÊt cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®ã lµ qu¸ tr×nh lao ®éng.
Qu¸ tr×nh lao ®éng lµm thay ®æi h×nh d¸ng, kÝch thíc tÝnh chÊt hãa lý cña ®èi
tîng lao ®éng ®Ó t¹o ra s¶n phÈm c«ng nghiÖp víi chÊt lîng cµng cao tháa
m·n ngµy cµng ®Çy ®ñ nhu cÇu ®a d¹ng cña thÞ trêng. Nh vËy, nguyªn vËt
liÖu lµ mét trong ba yÕu tè cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, trùc tiÕp cÊu t¹o nªn thùc
thÓ cña s¶n phÈm. MÆt kh¸c nh©n tè ®Çu vµo cña c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt
vËt chÊt lµ nguyªn vËt liÖu. Do ®ã trong qu¸ tr×nh kinh doanh cña doanh
nghiÖp ®îc tiÕn hµnh mét c¸ch liªn tôc, kh«ng bÞ gi¸n ®o¹n hoÆc kh«ng thÓ
tiÕn hµnh ®îc.
- Nguyªn vËt liÖu ph¶i ®Çy ®ñ v× thiÕu nguyªn vËt liÖu dÉn tíi c¸c qu¸
tr×nh s¶n xuÊt sÏ bÞ gi¸n ®o¹n hoÆc kh«ng thÓ tiÕn hµnh ®îc.
ViÖc cung cÊp nguyªn vËt liÖu ph¶i kÞp thêi, ®iÒu nµy sÏ ®¶m b¶o cho
qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp ®îc diÔn ra liªn tôc, kh«ng bÞ gi¸n ®o¹n.
- ChÊt lîng cña nguyªn vËt liÖu ph¶i ®¶m b¶o v× chÊt lîng cña
nguyªn vËt liÖu ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn chÊt lîng s¶n phÈm, ®Õn viÖc sö
dông hîp lý vµ tiÕt kiÖm nguyªn vËt liÖu tõ ®ã dÉn ®Õn hiÖu qu¶ cña viÖc sö
dông vèn.
- Chi phÝ cho nguyªn vËt liÖu chiÕm mét tû träng cao trong c¬ cÊu gi¸
thµnh, do ®ã gi¶m chi phÝ nguyªn vËt liÖu tíi møc thÊp nhÊt ®ång nghÜa víi h¹
gi¸ thµnh, t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh vµ n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh.
- Nguyªn vËt liÖu hay nãi c¸ch kh¸c nh©n tè ®Çu vµo kh«ng nh÷ng gi÷
vai trß quan träng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, nã cßn gi÷ vai trß quan träng trong
lÜnh vùc qu¶n lý gi¸ thµnh vµ tµi chÝnh trong doanh nghiÖp. V× vÊn ®Ò ®Æt ra
®èi víi yÕu tè nµy trong c«ng t¸c qu¶n lý lµ ph¶i cung øng ®óng tiÕn ®é, sè
lîng, chñng lo¹i, quy c¸ch vµ víi chi phÝ thÊp nhÊt. ChØ trªn c¬ së ®ã míi
®¶m b¶o n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh.
* Nh©n tè m¸y mãc thiÕt bÞ, c«ng nghÖ:
18
- Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
Trong c¬ chÕ thÞ trêng, sù c¹nh tranh gay g¾t vµ khèc liÖt th× nh©n tè
m¸y mãc thiÕt bÞ vµ c«ng nghÖ cã vai trß ngµy cµng quan träng vµ cã tÝnh
quyÕt ®Þnh. Nã cã ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh
nghiÖp. M¸y mãc thiÕt bÞ vµ c«ng nghÖ tiÕn bé sÏ lµm cho n¨ng suÊt lao ®éng
t¨ng, chÊt lîng s¶n phÈm t¨ng, ®iÒu ®ã ¶nh hëng ®Õn gi¸ thµnh vµ kh¶ n¨ng
c¹nh tranh, tõ ®ã t¨ng hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp. Nh©n tè nµy
còng t¸c ®éng ®Õn thÞ trêng, ®Õn ngêi cung cÊp, ¶nh hëng tíi kh¸ch hµng,
®Õn vÞ thÕ c¹nh tranh vµ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp trªn thÞ trêng.
Mét yÕu tè còng hÕt søc quan träng ®ã lµ c«ng nghÖ kü thuËt, c¸c nh©n
tè vÒ kü thuËt c«ng nghÖ cã vai trß cµng quan träng ngµy cµng cã tÝnh chÊt
quyÕt ®Þnh. Nã ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn hiÖu qu¶ kinh doanh v× chÝnh nã lµm
t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, t¨ng chÊt lîng s¶n phÈm do ®ã ¶nh hëng tíi gi¸
thµnh vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp.
C«ng nghÖ th«ng tin, tin häc tiÕn bé cho doanh nghiÖp thu thËp, xö lý,
truyÒn ®¹t th«ng tin kinh tÕ x· héi phôc vô cho ho¹t ®éng kinh doanh vµ lu
tr÷ th«ng tin tõ ®ã t¹o ra c¸c ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn cho doanh nghiÖp.
* Nh©n tè lao ®éng
Lao ®éng lµ mét trong ba yÕu tè cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, trong ®ã lao
®éng lµ yÕu tè quan träng. Muèn cho mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt ®¹t hiÖu qu¶
cao, cÇn ph¶i h×nh thµnh mét c¬ cÊu lao ®éng tèi u trong doanh nghiÖp. C¬
cÊu lao ®éng tèi u khi lùc lîng lao ®éng ®¶m b¶o ®ñ sè lîng ngµnh nghÒ,
chÊt lîng, giíi tÝnh vµ løa tuæi, ®ång thêi ®îc ph©n ®Þnh râ chøc n¨ng,
nhiÖm vô, quyÒn h¹n, mèi quan hÖ c«ng t¸c gi÷a c¸c bé phËn vµ c¸c c¸ nh©n
víi nhau, b¶o ®¶m mäi ngêi ®Òu cã viÖc lµm,mäi kh©u, mäi bé phËn ®Òu cã
ngêi phô tr¸ch vµ sù ¨n khíp, ®ång bé trong tõng ®¬n vÞ vµ trªn ph¹m vi toµn
doanh nghiÖp. C¬ cÊu lao ®éng tèi u lµ c¬ së ®Ó ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh s¶n
xuÊt ®îc tiÕn hµnh c©n ®èi, nhÞp nhµng liªn tôc, lµ c¬ së ®Ó ®¶m b¶o n©ng
cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp.
MÆt kh¸c doanh nghiÖp ph¶i x©y dùng cho m×nh c¸c ®Þnh møc lao ®éng
®Ó lµm c¨n cø x¸c ®Þnh chÊt lîng s¶n phÈm, lîng lao ®éng hao phÝ, kh«ng
19
nguon tai.lieu . vn