Xem mẫu
- Tư tưởng Hồ Chí Minh
ĐỀ CƯƠNG
TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH
Câu hỏi 5 điểm
Câu 2.Anh (chị) hãy nêu Khái niệm Tư tưởng HCM và trình bày quá
trình hình thành tư tưởng HCM từ trước 1911 đến 1920
a.Khái niệm
Dựa trên định hướng cơ bản của văn kiện Đại hội toàn quốc lần thứ IX
các nhà khoa học đã đưa ra một định nghĩa hàm xúc, ngắn gọn về tư tưởng
HCM: “tư tưởng HCM là một hệ thống quan điểm toàn diện và sâu sắc về
những vấn đề cơ bản của CM Việt Nam, từ CM dân tộc dân chủ nhân dân
đến CM XHCN; là kết quả của sự vận dụng sáng tạo và phát triển CN Mac-
Lê nin và điều kiện cụ thể của nước ta, đồng thời là sự kết tinh tinh hoa dân
tộc và trí tuệ thời đại nhằm giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp và giải
phóng con người
Phân tích thêm:
-Tư tưởng HCM ko phải là tập hợp những tư tưởng, suy nghĩ ,ý kiến
cụ thể, trới rạc của HCM mà là một hệ thống toàn diện,sâu sắc những quan
điểm, quan niệm về con đường CM Việt Nam
- Tư tưởng HCM là sự kế thừa truyền thống dân tộc,tinh hoa văn hóa
nhân loại, vận dụng sáng tạo và phát triển CN Mác- Lê nin vào điều kiện cụ
thể nước ta và thời đại
- Tư tưởng HCM soi sáng con đường của nd ta trong công cuộc đấu
tranh giành độc lập và tiến lên CNXH góp phần vào sự phát triển của lịch sử
thế giới
b.Quá trình hình thành
• Thời kỳ trước năm 1911:Hình thành tư tưởng yêu nước và chí
hướng CM
- Tiếp thu truyền thống tốt đẹp của quê hương và gia đinh
+Nghệ an _vùng đất địa linh nhân kiệt, giàu truyền thống yêu nước,lắm
nhân tài và anh hùng yêu nước nôi tiếng trong lịch sử dân tộc.
Nguyễn Thị Thoa.C5C3 1
- Tư tưởng Hồ Chí Minh
+Sinh ra trong một gia đình nhà nho thanh bạch: cha của Người_cụ
Nguyễn Sinh Sắc,đỗ phó bảng, một túc nho ,trí thức yêu nước,giáo dục các
con tư tưởng thương dân
- Nguyễn Tất Thành sớm tham gia các hoạt động yêu nước
+Tham gia phong trào chống Thuế ở Trung Kỳ năm 1908
+ Dạy học ở trường Dục Thanh(Phan Thiết 1910).Tại đây Nguyễn Tất
Thành thường cổ vũ tinh thần yêu nước trong học sinh
+Khâm phục các nhà yêu nước tiền bối ,song phê phán,ko tán thành các
con đường cứu nước theo khuynh hướng tư tưởng phong kiến, dân chủ tư
sản…
+Muốn tìm hiểu những gì ẩn giấu sau sức mạnh của kẻ thù và học hỏi
kinh nghiệm CM trên thế giới để giải phóng dân tộc
+Ngày 5/6/1911 xuất dương với hai bàn tay trắng sang phương Tây tìm
đường cứu nước cứu dân khỏi ách nô lệ
• Thời kỳ 1911-1920: tìm kiếm con đường cứu nước
- Từ 1911-1917 đi qua và sống ở nhiều nước trên thế giới ,tìm hiểu thời
cuộc.Hiểu biết sâu sắc tội ác của CN thực dân và tình cảnh người dân các
thuộc địa
+Người đến các nước Pháp, Italia, Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha, Angieri,
Tuynidi, Đahômây, Xenegan,Mỹ ,Anh,..Năm 1917 trở về Pháp
- Tham gia phong trào công nhân,bước đầu đấu tranh chống chủ nghĩa
thực dân
+Năm 1919 Người gia nhập Đảng xã hội Pháp
+Ngày 18/6/1919 Người gửi Yêu sáh của nd An Nam tới hội nghị hòa
bình Vecxaay
- Tìm thấy con đường cứu nước
+7/1920 Người đọc sơ thảo lần thứ nhất những luận cương của lê nin
về vấn đề dân tộc và thuộc địa ,tìm thấy chân lý của CN Mác- Lênin
+12/1920 Người trở thành Người cộng sản VN đầu tiên và tham gia
sáng lập Đảng cộng sản Pháp, xác định muốn cứu nước, giải phóng dân tộc
phải đi theo con đường CM vô sản.
Nguyễn Thị Thoa.C5C3 2
- Tư tưởng Hồ Chí Minh
Câu 5.Anh (chị) hãy trình bày Tư tưởng HCM về mối quan hệ giữa vấn
đề dân tộc và vấn đề giai cấp
• Vấn đề dân tộc và vấn đề giai cấp có quan hệ chặt chẽ với
nhau
- HCM rất coi trọng vấn đề dân tộc ,đề cao sức mạnh của CN yêu
nước, nhưng Người luôn đứng trên quan điểm giai cấp để nhận thức và giải
quyết vấn đề dân tộc.Sự kết hợp nhuần nhuyễn vấn đề giai cấp và vấn đề
dân tộc cảu HCM thể hiện: khẳng định vai trò lịch sử của giai cấp công nhân
và quyền lãnh đạo duy nhất của Đảng cộng sản trong quá trình CM Việt
Nam; chủ trương đại đoàn kết dân tộc rộng rãi trên nền tảng liên minh công –
nông- trí dưới sự lãnh đạo của Đảng; sử dụng bạo lực CM của quần chúng
để chống lại bảo lực phản CM của kẻ thù ;thiết lập chính quyền nhà nước
của dân, do dân, vì dân; gắn mục tiêu độc lập dân tộc với CNXH
- Ngay từ khi gặp luận cương về vấn đề dân tộc và thuộc địa của
Lê nin, HCM từng bước hình thành đường lối cứu nước, giải phóng dân tộc
theo con đường CM vô sản.HCM đã có sự gắn bó thống nhât giữa dân tộc và
giai cấp, dân tộc và quốc tế , độc lập dân tộc và CNXH.Thể hiện trong bài
viết của Người đầu những năm 20 của thế kỷ XX,như: “Cuộc kháng
chiến”nêu rõ mối quan hệ chặt chẽ giữ sự nghiệp giải phóng dân tộc với sự
nghiệp giải phóng giai cấp vô sản. “chỉ có giải phóng giai cấp vô sản thì mới
giải phóng được dân tộc.
• Giải phóng dân tộc là vấn đề trên hết trước hết, độc lập
dân tộc gắn liền với CNXH
- HCM cho rằng, các dân tộc bị các nước thực dân xâm lược, áp
bức , bóc lột thì khát vọng lớn nhất là giành lại độc lập tự do _tiến hành cuộc
đấu tranh giải phóng dân tộc. Là cơ sở tiền đề giải quyết các vấn đề khác
như: giải phóng giai cấp, giải phóng XH, giải phóng con người, mở đường
quá độ đi lên CNXH(con đường cứu nước của HCM là độc lập gắn liền với
phương hướng XHCN)
- Năm 1920 ngay khi quyết định phương hướng giải phóng và phát
triển dân tộc theo con đường của CM vô sản,HCM đã gắn bó thống nhất giữa
dân tộc và giai cấp,dân tộc và quốc tế, độc lập dân tộc và CNXH
- Tư tưởng HCM vừa phản ánh quy luật khách quan của sự nghiệp
giải phóng dân tộc trong thời đại CN đế quốc, vừa phản ánh mối quan hệ
Nguyễn Thị Thoa.C5C3 3
- Tư tưởng Hồ Chí Minh
khăng khít giữa mục tiêu giải phóng dân tộc với mục tiêu giải phóng giai cấp
và giải phóng con người.Chỉ có xóa bỏ tận gốc tình trạng áp bức, bóc lột ,
thiết lập l nhà nước thực sự của dân do dân,vì dân mới bảo đảm cho người
lao động có quyền làm chủ , mới thực hiện được sự phát triển hài hòa giữa
cá nhân và XH, giữa độc lập dân tộc với tự do hạnh phúc của con người.Sau
khi giành độc lập phải tiến hành xây dựng CNXH,làm dân giàu ,nước
mạnh ,mọi người sung sướng, tự do.
• Giải phóng dân tộc tạo tiền đề để giải phóng giai cấp
- HCM giải quyết vấn đề dân tộc theo quan điểm giai cấp, nhưng
đồng thời đặt vấn đề giai cấp trong vấn đề dân tộc.Giải phóng dân tộc khỏi
ách thống trị của CN thực dân là điều kiện để giải phóng giai cấp.Vì thể lợi
ích của giai cấp phải phục tùng lợi ích dân tộc
- 5/1941.Người cùng Trung ương Đảng chuyển hướng chiến lược
nêu cao ngọn cờ giải phóng dân tộc là nhiệm vụ hàng đầu và khẳng định “
Trong lúc này quyền lợi của bộ phận, của giai cấp phải đặt dưới sự sinh tử,
tồn vong của quốc gia dân tộc.Trong lúc này nếu ko giải quyết được vấn đề
dân tộc giải phóng ko đòi được độc lập, tự do cho toàn thể dân tộc, thì chẳng
những quốc gia dân tộc còn chịu mãi kiếp ngựa trâu mà quyền lợi của bộ
phận, của giai cấp đến vạn năm cũng ko đòi lại được”
• Giữ vững độc lập của dân tộc mình đồng thời tôn trọng độc
lập của các dân tộc khác.
- Là chiến sĩ quốc tế chân chính HCM ko chỉ đấu tranh cho độc lập
của dân tộc mình mà còn đấu tranh cho độc lập của tất cả các dân tộc bị áp
bước.Ở HCM ,CN yêu nước chân chính, luôn thông nhất với chủ nghĩa đế
quốc trong sáng. Nêu cao tinh thần độc lập tự chủ, thực hiện nguyên tắc về
quyền dân tộc tự quyết, nhưng HCM ko quên nghĩa vụ quốc tế trong việc
ủng hộ các cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc trên thế giới
- Năm 1914 trên đất Anh , Người đã ủng hộ quỹ kháng chiến của
Anh và nói: “chúng ta phải tranh đáu cho tự do , độc lập của các dân tộc khác
như là đấu tranh cho dân tộc ta vậy”.Những năm 30 đến những năm 50 của
thế ký XX , Người tích cực ủng hộ cuộc kháng chiến chống Nhật của nhân
dân Trung Quốc, cuộc kháng chiếng chống Pháp của nhân dân Lào và
Campuchia với khẩu hiệu: “Giúp bạn là tự giúp mình”. Và chủ trương phải
Nguyễn Thị Thoa.C5C3 4
- Tư tưởng Hồ Chí Minh
bằng thắng lợi của CM mỗi nước mà đóng góp vào thắng lợi chung của CM
thế giới
→Tư tưởng HCM về dân tộc vừa mang tính khoa học đúng đắn, vừa có
tính chất CM sâu sắc thể hiện sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa dân tộc và giai
cấp, độc lập dân tộc gắn liền với CNXH, chủ nghĩa yêu nước chân chính với
CN quốc tế trong sáng, độc lập cho dân tộc mình đồng thời độc lập cho tất
cả các dân tộc.Điều đó hoàn toàn phù hợp với nhận định của Ph.Awngghen:
“những tư tưởng dân tộc chân chính trong phong trào công nhân bao giời cũng
là những tư tưởng quốc tế chân chính”
Câu 7.Anh(chị) hãy trình bày tư tưởng HCM về đặc trưng của chủ nghĩa
xã hội Việt Nam
• Cách tiếp cận của HCM về CNXH
HCM tiếp cần CNXH theo quan điểm Mác – Lê nin từ lập trường của
một người yêu nước đi tìm con được giải phóng dân tộc để xây dựng một xã
hội tốt đẹp .Người tiếp thu quan điểm của những nhà sáng lập CNXH- KH
đồng thời có bổ sung cách tiếp cận mới về CNXH
- HCM tiếp thu lí luận về CNXH- KH của học thuyết Mác- Lê nin
trước hết từ khát vọng giải phóng dân tộc Việt Nam.Người tìm thấy trong lí
luận Mác- Lê nin sự thống nhất biện chứng của sự giải phóng: giải phóng
dân tộc, giải phóng XH(có giải phóng giai cấp) , giải phóng con người.Đó là
mục tiêu cuối cùng của CN cộng sản theo đúng bản chất của CN Mác- Lê nin
- HCM tiếp cận CNXH ở một phương diện đạo đức ,hướng tới giá trị
nhân đạo, nhân văn mac xít, giải quyết tốt mối quan hệ giữa cá nhân với XH
theo quan điểm C.Mác và Ph.Aawngghen trong “tuyên ngôn của Đảng cộng
sản” mà 2 ông đã công bố 2/1848 : sự tự do của mỗi người là điều kiện cho
sự phát triển tự do của tất cả mọi người
- Bao trùm lên tất cả là HCM tiếp cận từ văn hóa.VH trong XH ở VN có
quan hệ biện chứng với kinh tế , chính trị.Quá trình xây dựng XHXHCN ở
VN cũng là quá trình xây dựng một nền VH mới trong đó kết tinh, kế thừa và
phát triển những giá trị truyền thống VH tốt đẹp hàng nghìn năm của dân tộc
VN,tiếp thu tinh hoa VH thế giới , kết hợp truyền thống với hiện đại, dân tộc
và quốc tế.
• Bản chất và đặc trưng của CNXH ở Việt Nam
Nguyễn Thị Thoa.C5C3 5
- Tư tưởng Hồ Chí Minh
- CNXH là một chế độ xã hội ưu việt
HCM quan niệm về CNXH ở nước ta bằng cách nhấn mạnh mục tiêu
vì lợi ích của tổ quốc , của nhân dân,là “làm sao cho dân giàu nước mạnh”,là
“làm cho tổ quốc giàu mạnh,đồng bào sung sướng”,là nhằm nâng cao đời
sống vật chất và tinh thần của nhân dân”, là làm cho mọi người được ăn
no ,mặc ấm, được sung sướng, tự do”,là “nước ta được hoàn toàn độc lập,dân
ta hoàn toàn được tự do, đồng bào ai cũng có cơm ăn,áo mặc,ai cũng được học
hành”
Xây dựng CNXH là trách nhiệm , nghĩa vụ và quyền lợi động lực của
toàn dân tộc.Với động lực xây dựng CNXH ở VN sức mạnh tổng hợp được
sử dụng và phát huy là sức mạnh toàn dân tộc kết hợp sức mạnh thời đại.
- Bản chất và đặc trưng tổng quát của CNXH
Bản chất của CNXH : nhân dân làm chủ,đoàn kết có nề chính trị dân
chủ,nền kt,văn hóa ,xã hội con người phát triển; có mối quan hệ hữu nghị
,bình đẳng hòa bình, hợp tác với các quốc gia trên thế giới
Đặc trưng tổng quát của CNXH ở VN theo HCM trên cơ sở lý luận
của CN Mác- Lê nin :
+ Về chế độ chính trị: do nhân dân làm chủ
CNXH có chế độ chính trị dân chủ, nhân dân lao động là chủ , làm
chủ,nhà nước là của dân,do dân,vì dân,dựa trên khối đại đoàn kết toàn dân mà
nòng cốt là liên minh công- nông- trí , do Đảng CS lãnh đạo
Mọi quyền lực XH đều tập trung trong tay nhân dân.Nhân dân đoàn kết
thành một khối thống nhất để làm chủ nước nhà.Nhân dân là người quyết
định vận mệnh cũng như sự phát triển của đất nước dưới chết độ
XHCN.HCM coi nhân dân có vị trí tối thượng trong mọi cấu tạo quyền
lực.CNXH chính là sự nghiệp của chính bản thân nhân dân, dựa vào sức
mạnh toàn dân để đưa lại quyền lợi cho nhân dân.
+ Về kinh tế: CNXH là một chế độ XH có nền KT phát triển cao, gắn
liền với sự phát triển của KH- KT.Đó là xã hội có một nền KT phát triển dựa
trên cơ sở năng suất lao động Xh cao, sức sản xuất luôn luôn phát triển với
nền tảng phát triển KH- KT , ứng dụng có hiệu quả những thành tựu KH- KT
của nhân loại.
+ CNXH là chế độ ko còn người bóc lột người
Nguyễn Thị Thoa.C5C3 6
- Tư tưởng Hồ Chí Minh
Đây là vấn đề được hiểu là chế độ XH hoàn chỉnh, đạt đến trình độ
chín muồi.Trong CNXH ko còn bóc lột, áp bức bất công, thực hiện chế độ sở
hữu XH về tư liệu sản xuất và thực hiện nguyên tắc phân phối theo lao
động.Đó là XH được xây dựng trên nguyên tắc công bằng , hợp lí
+ CNXH là một XH phát triển cao về văn hóa, đạo đức
Đó là hệ thống quan hệ XH lành mạnh, công bằng, bình đẳng, ko còn
áp bức, bóc lột,bất công, ko còn sự đối lập giữa lao động chân chính và lao
động trí óc, giữa thành thị và nông thôn, con người được giải phóng ,có điều
kiện phát triển toàn diện có sự hài lòng trong phát triển của XH và tự nhiên.
Câu 8.Anh (chị) hãy trình bày tư tưởng HCM về sự ra đời của Đảng
Cộng sản Việt Nam
- Khái quát về sự hình thành ĐCS VN:
Đề cập các yếu tối cho sự ra đời của Đảng CS xuất phát từ hoàn cảnh
cụ thể của nước Nga và của phong trào công nhân châu Âu,Lê nin nêu lên 2
yếu tố đó là sự kết hợp CN Mác với phong trào công nhân.
Khi đề cập sự hình thành Đảng CS VN bên cạnh hai yếu tố của CN
Mác – Lê nin và phong trào công nhân, xuất phát từ điều kiện lịch sử - XH VN
HCM còn bổ sung yếu tố thứ ba nữa,đó là phong trào yêu nước.Trong bài
“thường thức chính trị” viết năm 1953 HCM cho rằng, Đảng kết hợp phong
trào CM VN với CN Mác – Lê nin .Năm 1960 nhân dịp kỷ niệm 30 năm thành
lập Đảng ,HCM viết bài: “Ba mươi năm hoạt động của Đảng” trong đó chỉ
rõ: “CN Mác – Lê nin kết hợp với phong trào công nhân và phong trào yêu
nước dẫn đến việc thành lập Đảng Cộng sản Đông Dương vào năm
1930”.Đây chính là 1 quan điểm quan trọng của HCM về sự hình thành ĐCS
VN, là sự phát triển sáng tạo CN Mác – Lê nin trên cơ sở tổng kết thực tiễn
VN.
Đó là 1 sáng tạo lớn của HCM về yếu tố phong trào yêu nước. Điều
này thể hiện 2 mặt gắn bó với nhau rất chặt chẽ: một là phải nắm vững quan
điểm của CN Mác- Lê nin , hai là phải xuất phát từ đặc điểm VN hiểu rõ
phong trào CM VN để vận dụng sáng tạo, hơn nữa còn bổ sung và phát triển
rõ CN Mác – Lê nin.
- Sự kết hợp CN Mác – Lê nin với phong trào công nhân, kết
hợp CN Mác Lê nin với phong trào yêu nước:
Nguyễn Thị Thoa.C5C3 7
- Tư tưởng Hồ Chí Minh
HCM thấy rõ vai trò to lớn của CN Mác- Lê nin đối với CM VN và đối
với quá trình hình thành ĐCS VN .Đồng thời , Người cũng đánh giá cao vị trí,
vai trò lãnh đạo của giai cấp công nhân VN trong sắp xếp lực lượng CM.Số
lượng giai cấp công nhân VN tuy ít, nhưng theo HCM vai trò lãnh đạo CM ko
phải do số lượng ,lực lượng quyết định.HCM chỉ rõ đặc điểm của giai cấp
công nhân VN là : kiên quyết , triệt để, tập thể, có tổ chức, có kỉ luật.là gia
cấp tiên tiến nhất trong sức sản xuất, gánh trách nhiệm đánh đổ CNTB và đế
quốc, để gây dựng 1 XH mới g/c công nhân thể hiện thấm nhuần một tư
tưởng CM (CN Mác – Lê nin).Đồng thời tinh thần đấu tranh của họ ảnh
hưởng và giáo dục các tầng lớp khác.HCM chỉ ra rằng: sở dĩ g/c công nhân
VN giữ vai trò lãnh đạo CM VN còn là vì: g/c công nhân có chủ nghĩa Mac- Lê
nin .Trên nền tảng đấu tranh họ xây dựng nên Đảng theo CN Mác- lê nin…
Đảng đề ra chủ trương, đường lối, khẩu hiệu CM , lôi cuốn g/c công nhân và
tiểu tư sản vào đấu tranh , bồi dưỡng họ thành những phần tử tiên tiến.
HCM thêm yếu tố phong trào yêu nước coi đó là 1 trong ba yếu tố kết
hợp dẫn đến việc hình thành ĐCS VN là do:
+ Một là,phong trào yêu nước có vị trí, vai trò cực kỳ to lớn trong quá
trình phát triển của dân tộc VN . CN yêu nước là giá trị tinh thần trường tồn
trong lịch sử dân tộc VN và là nhân tố chủ đạo quyết định sự nghiệp chống
ngoại xâm của dân tộc ta. Phong trào yêu nước có trước phong trào công nhân.
Chỉ tính riêng hơn 80 năm bị thực dân Pháp đô hộ, phong trào yêu nước của
nhân dân ta dâng lên mạnh mẽ như những lớp sóng cồn nối tiếp nhau. Phong
trào yêu nước liên tục bền bỉ trong hàng nghìn năm dựng nước và giữ nước đã
kết thành CN yêu nước và nó đã trở thành giá trị VH tốt đẹp nhất của dân tộc
VN
+ Hai là , phong trào công nhân kết hợp với phong trào yêu nước vì 2
phong trào đó đều có mục tiêu chung. Khi giai cấp công nhân VN ra đời và có
phong trào đấu tranh, kể cả lúc đầu là đấu tranh kinh tế, sau đó là đấu tranh
chính trị thì phong trào công nhân kết hợp được ngay từ đầu và kết hợp liên
tục với phong trào yêu nước.Cơ sở của vấn đề kết hợp liên tục , chặt chẽ
giữa 2 phong trào là do XH nước ta tồn tại mâu thuẫn cơ bản giữa toàn thể
dân tộc VN với bọn đế quốc và tay sai.Vì vậy giữa 2 phong trào này đều có
mục tiêu chung : giải phóng dân tộc,làm cho nước ta hoàn toàn độc lập, xây
dựng đất nước VN hùng cường.
Nguyễn Thị Thoa.C5C3 8
- Tư tưởng Hồ Chí Minh
+ Ba là, phong trào nông dân kết hợp phong trào công nhâ. Nói đến
phong trào yêu nước VN, phải kể đến phong trào nông dân. Đầu thể kỉ XIX
nông dân VN chiếm tới khoảng hơn 90% dân số.G/c nông dân là bạn đồng
minh tự nhiên của g/c công nhân.Đầu thế kỷ XX ở VN do điều kiện lịch sở
chi phối,ko có công nhân nhiều mà phần lớn là xuất thân trực tiếp từ những
người nông dân nghèo.Do đó giữa phong trào công nhân và phong trào yêu
nước có mối quan hệ chặt chẽ với nhau.G/c công nhân và g/c nông dân hợp
thành đội quân chủ lực của CM
+ Bốn là.phong trào yêu nước của trí thức VN là nhân tố quan trọng
thúc đẩy sự kết hợp các yếu tố ra đời của Đảng CSVN. Phong trào yêu nước
VN những thập niên đầu thế kỉ XX ghi dấu ấn đậm nét bởi vai trò của trí
thức, tuy số lượng ko nhiều nhưng lại là những ngòi nổ cho các phong trào
yêu nước bùng lên chống thực dân Pháp xâm lược và bọn tay sai cũng như
thúc đẩy sự canh tân và chấn hưng đất nước. Trong lịch sử VN đầu thế kỷ
XX một trong những nét nổi bật nhất là sự bùng phát của các tổ chức yêu
nước mà thành viên và những người lãnh đạo tuyệt đại đa số là trí thức. Với
một bầu nhiệt huyết ,yêu nước thương nòi căm dận bọn cướp nước và bán
nước họ rất nhạy cảm với thời cuộc do vậy họ chủ động và có cơ hội đón
những luồng gió mới về tư tưởng của tất cả các trào lưu trên thế giới dội vào
VN.
Câu 10.Anh(chị )hãy trình bày tư tưởng HCM về nội dung đại đoàn kết
dân tộc.
a. Đại đoàn kết dân tộc là đại đoàn kết toàn dân
- Đại đoàn kết dân tộc là đại đoàn kết toàn dân
Đứng trên lập trường g/c công nhân và quan điểm quần chúng thì trong
tư tưởng HCM các khái niệm Dân, Nhân dân, có nội hàm rất rộng. Người
dùng các khái niệm này để chỉ “mọi con dân nước VN”, “mỗi một con rồng
cháu tiên”, “ko phân biệt già trẻ, gái trai, giàu nghèo, quý tộc”.Như vậy dân và
nhân dân trong tư tưởng HCM vừa là tập hợp đông đảo quần chúng , vừa
được hiểu mỗi con người VN cụ thể, với những mối quan hệ liên hệ cả quá
khứ và hiện tại,họ là chủ của đại đoàn kết dân tộc và đại đoàn kết dân tộc
thực chất là đại đoàn kết toàn dân
- Đại đoàn kết dân tộc là phải tập hợp được tất cả mọi người dân vào
một khối trong cuộc đấu tranh chung.Nó bao hàm nhiều tầng nấc, nhiều cấp
Nguyễn Thị Thoa.C5C3 9
- Tư tưởng Hồ Chí Minh
độ các quan hệ liên kết qua lại giữa các thành viên , các bộ phận , các lực
lượng Xh của dân tộc từ nhỏ đến lớn, từ thấp đến cao, từ trong ra ngoài, từ
trên xuống dưới,…HCM nói: Ta đoàn kết là để đấu tranh cho thống nhất và
độc lập của tổ quốc, ta còn phải đoàn kết xây dựng đất nước. “Ta” là chủ
thể, là Đảng CSVN nói riêng ,là mọi người dân VN nói chung
HCM chỉ rõ:Trong quá trình xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân phải
đứng vững trên lập trường g/c công nhân, giải quyết hài hòa mối quan hệ g/c
– dân tộc để tập hợp lực lượng ,ko được phép bỏ sót một lực lượng nào,miễn
là lực lượng đó có lòng trung thành và sẵn sàng phục vụ tổ quốc, ko là việt
gian, ko phản bội lại quyền lợi dân tộc của chúng ta là được.Với tinh thần
đoàn kết rộng rãi ,HCM đã định hướng cho ta việc xây dựng khối đại đoàn
kết dân tộc trong suốt tiến trình CM VN từ cách mạng giải phóng dân tộc tới
CM dân chủ nhân dân và đi đến CM XHCN
b.Thực hiện đại đoàn kết toàn dân phải kế thừa truyền thống yêu
nước – nhân nghĩa – đoàn kết của dân tộc; đồng thời phải có lòng khoan
dung,độ lượng , tin vào nhân dân, tin vào con người.
• Để xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc kế thừa truyền thống
yêu nước- nhân nghĩa – đoàn kết của dân tộc .
Truyền thống này được hình thành củng cố và phát triển trong suốt quá
trình dựng nước và giữ nước hàng nghìn năm của cả dân tộc, trở thành giá trị
bền vững , thấm sâu vào tư tưởng ,tình cảm, tâm hồn của mỗi con người
VN,được lưu truyền từ thời các vua Hùng dựng nước tới Hai Bà Trưng , Bà
Triệu, Trần Hưng Đạo…..Truyền thống đó là cội nguồn sức mạnh vô địch
để cả dân tộc chiến đấu và chiến thắng mọi thiên tai, dịch họa, làm cho đất
nước trường tồn, bản sắc dân tộc được giữ vững.
• Phải có lòng khoan dung, độ lượng với con người.
HCM chỉ rõ: trong mỗi cá nhân cũng như mỗi cộng đồng đều có những
ưu điểm, nhược điểm, mặt tốt, mặt xấu…cho nên vì lợi ích của CM phải có
lòng khoan dung , độ lượng trân trọng cái phần thiện dù là nhỏ nhất ở mỗi
con người mới có thể tập hợp , quy tụ rộng rãi mọi lực lượng . Người đã viết
“ sông to, biển rộng thì bao nhiêu nước cũng chứa được vì độ lượng nó
sâu.Cái chén nhỏ, cái đĩa cạn, thì một chút nước tràn đấy , vì lượng nó hẹp
nhỏ.Người mà tự kiêu , tự mãn , cũng như cái đĩa cạn”.Người đã lấy hình
tượng 5 ngón tay có ngón dài ngón ngắn nhưng cả năm ngón đều thuộc về
Nguyễn Thị Thoa.C5C3 10
- Tư tưởng Hồ Chí Minh
một bàn tay để nói len sự cần thiết phải thực hiện đại đoàn kết.Theo HCM
“trong mấy triệu người cũng có người thế này , thế khác nhưng thế này hay
thế khác đều là dòng dõi của tổ tiên ta.Vậy nên ta phải khoan hồng, đại độ, ta
phải nhận rằng là con lạc cháu Hồng thì ai cũng ít hay nhiều lòng ái quốc.Đối
với mỗi đồng bào lạc lối lầm đường ta phải dung tình thân ái mà cảm hóa
họ.có như thế mới thành đoàn kết,có đại đoàn kết thì tương lai chắc chắn sẽ
vẻ vang”.Lòng khoan dung độ lượng của HCM ko phải là một sách lượng
nhất thời , một thủ đoạn chính trị mà là sự tiếp nối và phát triển truyền thống
nhân ái, bao dung của dân tộc từ chính mục tiêu của CM mà suốt đời Người
theo đuổi.Đó là một tư tưởng nhất quán được thể hiện trong đường lối ,
chính sách của Đảng đối với những người làm việc dưới chế độ cũ và những
người nhất thời lầm lạc biết hối cải. Người tha thiết kêu gọi tất cả những ai
có lòng yêu nước ko phân biệt tầng lớp , tín ngưỡng,chính kiến và trước đây
đã từng đứng về phe nào , hãy cùng nhau đoàn kết vì nước vì dân.Để thực
hiện được đoàn kết cần xóa bỏ hết mọi thành kiến cần phải thật thà hợp tác
và giúp đỡ lẫn nhau cùng tiến bộ.
Người cho rằng trong mỗi con người VN “ai cũng có ít hay nhiều tấm
lòng yêu nước”tiềm ẩn bên trong. Với niềm tin vào sự hướng thiện của con
người vì lợi ích tối cao của dân tộc HCM đã chân thành vận động, thuyết
phục , tập hợp được chung quanh mình nhiều người trước đây vốn là quan
đại thần của Nam triều cũ, như Thượng thư Bùi Bằng Đoàn …..vào khối đại
đoàn kết toàn dân ,tạo điều kiện để họ có đóng góp vào sự nghiệp kháng
chiến, kiến quốc của dân tộc.
HCM thấy rõ vai trò sức mạnh to lớn của đại đoàn kết dân tộc tin
tưởng vào tiềm năng CM của quần chúng nhân dân,là lực lượng vĩ đạilàm nên
lịch sử.Để thực hành đoàn kết rộng rãi cần có niềm tin vào nhân dân. Với
HCM yêu dân tin dân , dựa vào dân , sống và đấu tranh vì hạnh phúc của nhân
dân là nguyên tắc tối cao.Nguyên tắc này là sự tiếp nối truyền thống dân tộc
“nước lấy dân làm gốc”, “chở thuyền và lật thuyền cũng là dân”,đồng thời
cũng là sự quán triệt sâu sắc nguyên lí CN Mác – Lê nin “CM là sự nghiệp của
quần chúng”.Theo HCM Dân là chỗ dựa vững chắc của Đảng , là nguồn sức
mạnh vô tận và vô địch của khối đại đoàn kết , quyết định thẳng lợi của CM
, là nền , gốc và chủ thể của Mặt trận.Trong bài “Nói chuyện tại Hội nghị
đại biểu Mặt trận liên đoàn toàn quốc 1/1955 Người chỉ rõ; “Đại đoàn kết
tức là trước hết phải đoàn kết đại đa số nhân dân, mà đại đa số nhân dân là
Nguyễn Thị Thoa.C5C3 11
- Tư tưởng Hồ Chí Minh
công nhân , nông dân và các tầng lớp nhân dân lao động khác.Đó là nền gốc
của đại đoàn kết.Nó cũng như cái nền của nhà, gốc của cây.Nhưng có nền
vững, gốc tốt còn phải điều khiển các tầng lớp nhân dân khác. “Lực lượng
chủ yếu của khối đại đoàn kết là công nông, cho nên liên minh công nông là
nền tảng dân tộc, thống nhất”.Về sau người nêu rõ thêm: lấy liên minh công-
nông- trí làm nền tảng cho khối đại đoàn kết toàn dân.
Câu 3 điểm
Câu 31.Anh(chị )hãy làm rõ sự vận dụng tư tưởng HCM về xây dựng
con người mới hiện nay.
• Quan điểm có tính phương pháp luận:
- Con người ai cũng có cái tốt cái xấu.Cái tốt cái xấu trong mỗi con
người ko phải là bất biến mà luôn thay đổi ,biến hóa.Vì vậy xen xét đánh giá
con người ko nên chấp nhất,sử dụng con người phải khéo nâng chỗ tốt,khéo
sửa chỗ xấu.Người dạy: “mỗi con người đếu có thiện và ác trong lòng, ta
phải làm cho phần tốt ở mỗi con người nảy nở như hoa mùa xuân và phần
xấu bị mất dần đi, đó là thái độ của người cách mạng.”
- Con người ta dù tốt xấu đều có tình, vì vậy khi đánh giá con người ko
thể chỉ dùng lý mà phải có tình,phải nhìn thấy nhân bản của mỗi con người
ngay khi họ có khuyết điểm sai lầm
- Con người ta ai cũng có khuyết điểm chỉ có ko làm việc mới ko có sai
lầm,nhưg ko phải vì khuyết điểm sai lầm nhất thời mà đánh giá họ là người
xấu , người bỏ đi,phải có lòng tin vào cái thiện vào tương lai tốt đẹp
- Con người luôn gắn liền với tập thể với xã hội vì vậy đánh giá từng
con người phải gắn liền với đánh giá tập thể,phải đặt trong môi trường nhất
định và xuất phát từ yêu cầu của tập thể,cộng đồng và xã hội mà họ sống và
hoạt động.Người chỉ rõ: “sinh trưởng trong xã hội cũ, chúng ta ai cũng mang
trong mình hoặc nhiều hoặc ít vết tích xấu xa của xã hội đó về tư tưởng ,
thói quen.”.Đánh giá con người phải thông qua quá trình rèn luyện thử thách
trong hoạt động thực tiễn “qua hoạn nạn mới rõ người trung”
• Xây dựng con người mới(XHCN)
Nguyễn Thị Thoa.C5C3 12
- Tư tưởng Hồ Chí Minh
- Bồi dưỡng con người về trí tuệ
Con người phải có trí tuệ cao, có kiến thức sâu sắc và toàn diện về
nhiều lĩnh vực.Người chỉ rõ: “Lý luận như cái kim chỉ nam nó chỉ phương
hướng cho chúng ta trong công thực tế.Không có lý luận thì lúng túng như
nhắm mắt mà đi .” Cùng với nâng cao trình độ lý luận chính trị,phải nâng cao
trình độ văn hóa,khoa học kỹ thuật của con người mới .Không học tập văn
hóa, không có trình độ văn hóa thì ko có khả năng tiếp thu những kiến thức
khoa học ,kỹ thuật và do đó ko theo kịp yêu cầu phát triển của sự nghiệp xây
dựng CNXH
- Bồi dưỡng đạo đực cách mạng
Với HCM , đạo đức CM luôn là cái gốc của con người mới XHCN,là
nguồn nuôi dưỡng và phát triển con người “cũng như sông thì phải có nguồn
mới có nước,không có nguồn thì sông cạn.Cây phải có gốc, ko có gốc thì cây
héo.Người CM phải có đạo đức ,ko có đạo đức thì tài giỏi mấy cũng ko lãnh
đạo được nhân dân”.Người cho rằng:có đạo đức cách mạng thì gặp khó
khăn,gian khổ ,thất bại cũng ko sợ sệt,rụt rè,lùi bước,….Khi gặp thuận lợi và
thành công cũng vẫn giữ vững tinh thần khiêm tốn,lo hoàn thành nhiệm vụ
cho tốt chứ ko kèn cựa về mặt hưởng thụ,ko công thần, quan liêu,kiêu
ngạo ,hủ hóa.
- Xây dựng mục đích và lối sống.
Con người sống có lý trí ,có bản lĩnh ,dù khó khăn gian khổ , thiếu thốn
đến đâu cũng ko từ bỏ lý tưởng cộng sản chủ nghĩa,ko lùi bước, thắng ko
kiêu,bại ko nản.Lối sống của con người mới là lối sống dân chủ ,phấn đấu
để trở thành người chủ xã hội và vì quyền dân chủ của nhân dân,là mình vì
mọi người ,yêu tự do,lạc quan cách mạng,tin tưởng ở tương lại.
Câu 33.Anh(chị) hãy vận dụng tư tưởng HCM về dân chủ, về nhà nước
của dân, do dân, vì dân vào công cuộc đổi mới đất nước hiện nay?
• Kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và CNXH ,CN yêu nước
gắn với lý tưởng XHCN
- Công cuộc đổi mới ở VN đang tiến hành trong tình hình KT thế
giới và khu vực vẫn chứa dựng nhiều yếu tố phức tạp khó lường, tranh chấp,
xung đột, khủng bố quốc tế có thể gây mất ổn định chính trị ở khu vực và
nhiều nơi trên thế giới.Các nước lớn vì lợi ích KT đang tìm cách áp đặt rào
cản trong thương mại đối với nước nghèo và đang phát triển.Vấn đề toàn cầu
Nguyễn Thị Thoa.C5C3 13
- Tư tưởng Hồ Chí Minh
:dịch bệnh, ô nhiễm môi trường,…cang trở lên gay gắt .VN là một quốc gia
đang phát triển ko nằm ngoài những tác động đó.
- Đối với nước ta , CN đế quốc và các thế lực thù địch tiếp tục
đẩy mạnh chiến lược “Diễn biến hòa bình” kết hợp với bạo loạn lật đổ
nhằm xóa bỏ CNXH bằng nhiều thủ đoạn thâm hiểm như : kích động hận thù
dân tộc, phá hoại về chính trị, tư tưởng; lợi dụng con đường ngoại giao , viện
trợ,giúp đỡ về kinh tế để ép ta về chính trị….Trong khi đó nguy cơ tụt hậu về
KT đối với các nước trong khu vực và trên thế giới chưa được khắc phục;
một bộ phận , cán bộ , đảng viên và nhân dân phai nhạt lý tưởng XHCN
- Sự nghiệp công nghiệp hóa hiện đại hóa đang tiến hành trong
điều kiện toàn cầu hóa và hội nhập KT quốc tế với nhiều cơ hội lớn,song
cũng ko ít những khó khăn, thách thức.Để đẩy lùi nguy cơ, vượt qua thách
thức, đưa công cuộc đổi mới tiến lên đòi hỏi phải thực hiện đoàn kết dân tộc,
nêu cao tinh thần yêu nước và tinh thần độc lập dân tộc kết hợp với bồi
dưỡng lý tưởng XHCN tạo nguồn lực mới để xây dựng bảo vệ tổ quốc
• Sự nghiệp CM là của dân, do dân, vì dân
- Để đưa công cuộc đổi mới thắng lợi cần quán triệt sâu sắc
quan điểm lấy dân làm gốc của HCM.Vì đây là động lực, sức mạnh to lớn
của CM .Thời cơ, vận hội lớn được tận dụng tốt khi Đảng có đường lối
đúng, sáng tạo và phát huy được sức mạnh của khối đại đoàn kết dân tộc,
nguồn lực trong nước và ngoài nước , quốc gia và quốc tế, tạo thành sức
mạnh tổng hợp đưa sự nghiệp CM phát triển.
- Để phát huy sức mạnh to lớn của nhân dân, cần thực hiện tốt
một số nội dụng cơ bản sau:
+Mọi chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước phải vì
lợi ích của nhân dân
+ Thường xuyên chăm lo đến phát triển nguồn lực con người
+ Đẩy mạnh thực hiện dân chủ hóa XHCN, phát huy quyền làm chủ
của nhân dân trên mọi lĩnh vực đời sống XH để xây dựng và bảo vệ tổ quốc.
• Ko ngừng củng cố và mở rộng khối đại đoàn kết toàn dân
tộc
- Sự phát triển của nền KT thị trường định hướng XHCN chứa
đựng hai mặt của nó.Bên cạnh những mặt tích cực được phát huy, nền KT thị
Nguyễn Thị Thoa.C5C3 14
- Tư tưởng Hồ Chí Minh
trường còn tạo ra sự phân hóa giàu nghèo, tâm lý chạy theo đồng tiền, cạnh
tranh thiếu lành mạnh, lối sống ích kỷ,….. làm phai nhạt truyền thống tình
nghĩa trong cộng đồng dân tộc.
- Tệ quan liêu, tham nhũng , cửa quyền, xa dân, vi phạm quyền
làm chủ của nhân dân,….làm giảm uy tín đối với Đảng và nhà nước.
- CN đế quốc và các thế lực thù địch đang lợi dụng vấn đề tôn
giáo, dân tộc…..để chia rẽ khối đại đoàn kết toàn dân
Thực tiễn trên đòi hỏi phải đẩy mạnh phát triển KT, VH, XH chăm lo
đời sống vật chất, tinh thần cho mọi tầng lớp nhân dân, nhất là vùng xa, vùng
sâu, miền núi,hải đảo là yêu cầu khách quan và cần thiết.
• Nâng cao năng lực và sức chiến đấu của Đảng , hiệu lực
quản lý của Nhà nước – nhân tố quyết định thắng lợi sự nghiệp đổi
mới.
- Tiếp thu hoàn thiện cơ chế Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý
nhân dân làm chủ
- Nâng cao năng lực tổ chức thực hiện đường lối của Đảng thành
hiện thực , đưa KT, VH, XH phát triển
- Tiếp tục cải cách hành chính bộ máy nhà nước và thực hiện tốt
công tác kiểm tra – quan sát
- Phát huy vai trò của quần chúng nhân dân trong công tác xây
dựng Đảng, xây dựng nhà nước của dân,do dân và vì dân.
Câu 36.Anh(chị) hãy làm rõ sự vận dụng về việc học tập và làm theo
tấm gương đạo đức HCM về tình thương yêu đối với con người.
Kế thừa truyền thống nhân nghĩa của dân tộc, kết hợp với chủ nghĩa
nhân đạo cộng sản, tiếp thu tinh thần nhân văn của nhân loại qua nhiều thế
kỷ cùng với việc thể nghiệm của chính bản thân mình qua hoạt động cách
mạng thực tiễn, Hồ Chí Minh đã xác định: Yêu thương con người là một
trong những phẩm chất đạo đức cao đẹp nhất.
+ Yêu thương con người là một tình cảm rộng lớn, trước hết là dành
cho người cùng khổ, những người lao động bị áp bức bóc lột. Tình yêu
thương đó thể hiện ham muốn tột bậc của Hồ Chí Minh là: Làm cho đất
nước được độc lập, nhân dân được tự do, ai cũng có cơm ăn áo mặc, ai cũng
được học hành.
Nguyễn Thị Thoa.C5C3 15
- Tư tưởng Hồ Chí Minh
+ Yêu thương con người còn thể hiện trong mối quan hệ bạn bè,
đồng chí, và mọi người trong sinh hoạt thường ngày. Tình cảm này đòi hỏi
mỗi người phải luôn chặt chẽ, nghiêm khắc với mình, độ lượng với người
khác, phải có thái độ tôn trọng con người.
+ Tình thương yêu con người trong Tư tưởng Hồ Chí Minh còn được
thể hiện đối với những người có sai lầm khuyết điểm nhưng đã nhận rõ
khuyết điểm sai lầm và cố gắng sửa chữa, kể cả những người lầm đường
lạc lối đã hối cải, kể cả đối với kẻ thù đã bị thương, bị bắt hoặc đã quy hàng.
Trong Di chúc thiêng liêng, Người căn dặn Đảng phải có tình đồng chí
thương yêu lẫn nhau. Đây chính là điều nhắc nhở cán bộ, đảng viên phải luôn
chú ý đến phẩm chất yêu thương con người. Đây là tình yêu trên nguyên tắc
tự phê bình và phê bình một cách chân thành, nghiêm túc giữa những người
cùng lý tưởng, cùng phấn đấu cho một sự nghiệp chung. Nó hoàn toàn xa lạ
với thái độ ''dĩ hòa vi quý'', bao che sai lầm khuyết điểm cho nhau, càng xa lạ
với thái độ yêu ghét chủ quan cảm tính, các hiện tượng kéo bè, kéo cánh,
phường hội có thể đưa đến những tổn thất lớn cho Đảng, cho cách mạng
Câu 38.Anh(chị)hãy trình bày sự vận dụng tư tưởng HCM về học tập ,
xây dựng nền văn hóa mới trong giai đoạn hiện nay?
Vận dụng tthcm về văn hóa, trong nhiều nghị quyết của Đảng và nhà
nước, nhiều lần đã chỉ rõ: phải chú trọng xây dựng và phát triển nền văn hóa
VN tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc và xây dựng con người mới XHCN.
Xây dựng nền văn hóa mới, con người mới theo tư tưởng HCM trong giai
đoạn hiện nay là:
- Giáo dục tinh thần yêu nước và yêu CNXH, có ý chí phấn đấu vươn lên làm
cho đất nước thoát khỏi tình trạng kt nghèo nàn lạc hậu, làm cho đất nước
VN trở thành một quốc gia dân giàu, nước mạnh, xh công bằng dân chủ và
văn minh, sánh vai cùng các quốc gia tiên tiến trên TG.
- Bồi dưỡng TG quan, phương pháp luận của CNMLN và tthcm.
- Giáo dục tư tưởng đạo đức, lối sống cao đẹp, có nhân phẩm, lương tâm,
danh dự, giản dị, tiết kiệm. Sống và làm việc theo p/luật.
- Về nhân văn: bồi dưỡng tinh thần nhân ái, khoan dung, đoàn kết, tương thân
tương ái, chân thành giúp đỡ lẫn nhau.
- Về văn hóa: có thói quen tự học chủ động sáng tạo; biết tự rèn luyện mình,
nâng cao trình độ dân trí về mọi mặt, phù hợp với tri thức thời đại; vươn lên
chiếm lĩnh các thành tựu về khoa học kỹ thuật tiên tiến trên TG; biết giữ gìn
Nguyễn Thị Thoa.C5C3 16
- Tư tưởng Hồ Chí Minh
và phát triển bản sắc văn hóa dt trong quá trình hội nhập.
- Dũng cảm đấu tranh chống và xóa bỏ từng bước các tệ nạn và tiêu cực xh,
làm cho môi trường XH ngày càng trong sạch lành mạnh...
Câu 39.Theo anh(chi) vì sao học tập và làm theo tấm gương đạo đức
HCM cần phải kiên trì, bền bỉ, thường xuyên?
"Không có viêc gì khó
̣
Chỉ sợ long không bên
̀ ̀
Đao nui và lâp biên
̀ ́ ́ ̉
Quyêt chí ăt lam nên"
́ ́ ̀
Câu 2 điểm
Câu 18.Anh(chị) hãy phân tích nhân tố chủ quan về phẩm chất tiêu biểu
của HCM
• HCM có tư duy độc lập , tự chủ và sáng tạo với tinh thần
phê phán, sáng suốt trong nghiên cứu ,tìm hiểu
- Nhờ có tư duy độc lập , tự chủ và sáng tạo , HCM sớm nhận
thức và đánh giá đúng đắn các phong trào yêu nước ở VN trước năm 1930 như
phong trào yêu nước theo hệ tư tưởng phong kiến và phong trào yêu nước
theo hệ tư tưởng tư sản .Tuy khâm phục tinh thần đấu tranh của các bậc tiền
bối nhưng Người ko tán thành con đường và phương pháp đấu tranh của họ.
- HCM quyết định đi về Phương Tây để nghiên cứu, học tập CM
của các nước , tìm hiểu bản chất của kẻ thù đang đô hộ trên nước mình.Đồng
thời tổng hợp so sánh giữa CM Anh ,Pháp, Mỹ và CM Nga , Người đã rút ra
kết luận khoa học về con đường CM giải phóng dân tộc.
- Tư duy độc lập ,tự chủ, sáng tạo giúp HCM thấu hiểu cuộc sống
của người dân nô lệ và nhanh chóng tiếp cận ánh sáng CM tháng 10 Nga ,
nắm bản chất CN Mác- Lê nin và vận dụng phù hợp vào điều kiện cụ thể
của VN, xác định đường lối, phương pháp CM đúng đắn từng bước đưa CM
đến thắng lợi.
• Với tinh thần nỗ lực học tập,nghiên cứu ,HCM đã chiếm
lĩnh vốn tri thức phong phú của thời đại , kinh nghiệm đấu tranh của
phong trào giải phóng dân tộc, phong trào công nhân quốc tế.
Nguyễn Thị Thoa.C5C3 17
- Tư tưởng Hồ Chí Minh
- Đối với HCM ,phẩm chất ham học hỏi, hàm tìm tòi, nghiên cứu
là cơ sở quan trọng để tiếp thu và chuyển hóa truyền thống VH dân tộc, tiếp
thu tinh hoa VH nhân loại, làm giàu tri thức cho mình.Ngay từ thời niên
thiếu ,Người đã tiếp xúc với các tác phẩm nổi tiếng của VH Pháp và tiếp thu
những nhân tố tích cực của Nho giáo ,Phật giáo.
- Suốt quá trình đi tìm đường cứu nước giải phóng dân tộc , HCM
vừa hoạt động CM , vừa tìm tòi ,nghiên cứu CM của nhiều nước.Người đã
phân tích,tổng hợp, khái quát, tìm ra bản chất của CN đế quốc, CN thực dân,
chỉ ra kẻ thù của dân tộc VN,đồng thời nhận thức nhân dân các dân tộc thuộc
địa đều là bạn của nhau.
- Tinh thần ham học hỏi,giúp cho HCM sớm tiếp cận với CN
Mác- Lê nin , chuyển từ lập trường yêu nước sang lập trường cộng sản và
tìm ra con đường cứu nước đúng đắn ,gắn liền CM giải phóng dân tộc với
CM XHCN
• HCM có ý chí của một người yêu nước,một chiến sĩ cộng
sản nhiệt thành CM,yêu nước ,thương dân, thương những người cùng
khổ, chịu đựng mọi hy sinh để thực hiện mục tiêu : vì độc lập tự do của
tổ quốc, vì hạnh phúc của nhân dân.
Câu 20.Anh(chị) hãy phân tích quan điểm của HCM về “cách mạng giải
phóng dân tộc trong thời đại mới phải do Đảng cộng sản lãnh đạo”
Nguyễn Ái Quốc khẳng định, muốn giải phóng dân tộc thành công
“trước hết phải có đảng cách mệnh... đảng có vững cách mệnh mới thành
công”... “Cách mệnh phải làm cho dân giác ngộ”, “Phải giảng giải lý luận và
chủ nghĩa cho dân hiểu”, “sức cách mệnh phải tập trung, muốn tập trung phải
có đảng cách mệnh”. Cách mạng giải phóng dân tộc phải có đảng của giai
cấp công nhân lãnh đạo theo nguyên tắc đảng kiểu mới của Lênin. Chỉ có
cuộc cách mạng do chính đảng của giai cấp vô sản lãnh đạo mới thực hiện
được sự thống nhất giữa giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp, giải phóng
con người. Bác cho rằng các tổ chức cách mạng theo kiểu cũ không thể đưa
cách mạng đến thành công vì nó thiếu một đường lối chính trị đúng đắn và
phương pháp cách mạng khoa học. Các lãnh tụ yêu nước tiền bối tuy đã ý
thức được tầm quan trọng của chính đảng cách mạng và một đường lối chính
trị đúng đắn, song họ chưa làm được. Tháng 2/1930, Nguyễn Ái Quốc đã sáng
lập Đảng Cộng sản Việt Nam, chính đảng của phong trào cách mạng nước ta.
Nguyễn Thị Thoa.C5C3 18
- Tư tưởng Hồ Chí Minh
Đảng đảm nhiệm vai trò là “đội tiên phong dũng cảm và là bộ tham
mưu sáng suốt” của giai cấp công nhân và của dân tộc Việt Nam, xứng đáng
vừa là người lãnh đạo, vừa là đầy tớ trung thành của nhân dân qua các giai
đoạn phát triển c ủa cách mạng Việt Nam.
Đảng Cộng sản Việt Nam trở thành Đảng duy nhất lãnh đạo cách mạng Việt
Nam từ năm 1930 đến nay. Trách nhiệm, vinh dự đó của Đảng không phải do
ý muốn của một ai, cũng không phải là sự xếp đặt chủ quan của một giai
cấp, một lực lượng nào, mà trước hết vì Đảng đã đáp ứng được yêu cầu
khách quan của sự phát triển cách mạng và được quần chúng công nhận.
Đảng Cộng sản Việt Nam là Đảng của giai cấp công nhân, đồng thời là
Đảng của dân tộc Việt Nam. Từ khi thành lập đến nay, Đảng Cộng sản Việt
Nam luôn luôn mang trong mình tính thống nhất giữa yếu tố giai cấp và yếu
tố dân tộc. Đảng là người đại biểu cho lợi ích của giai cấp công nhân, nhân
dân lao động và của cả dân tộc. Trên ý nghĩa đó, Đảng Cộng sản Việt Nam
cũng là Đảng của dân tộc Việt Nam. Trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc
thống nhất đất nước mười nghìn ngày từ 1945 đến 1975, Đảng đã lãnh đạo
toàn dân giành thắng lợi, Đảng đã tìm nguồn sức mạnh không chỉ ở giai cấp
công nhân mà cả ở toàn thể dân tộc Việt Nam. Chính vì sức mạnh ấy mà dân
tộc ta đã lập nên kỳ tích huyền thoại giữa thế kỷ XX, là “một nước nhỏ mà
đã đánh thắng hai đế quốc to là Pháp và Mỹ”, đưa “Việt Nam, Hồ Chí Minh”
và ngôn ngữ các dân tộc đồng nghĩa với “Không có gì quý hơn độc lập tự do”
và phẩm giá con người.
Câu 25.Anh(chị) hãy phân tích quan điểm HCM về “lực lượng của CM
giải phóng dân tộc bao gồm toàn dân tộc”
“Đoàn kết , đoàn kết , đại đoàn kết
Thành công, thành công, đại thành công”
Cách mạng giải phóng dân tộc là “việc chung của cả dân chúng chứ
không phải việc một hai người”, phải đoàn kết toàn dân “dân tộc cách mệnh
chưa phân giai cấp, nghĩa là sĩ, nông, công, thương đều nhất trí chống lại
cường quyền”. Trong lực lượng đó “công - nông là chủ cách mạng” ... “công -
nông là gốc của cách mạng”, “còn học trò, nhà buôn nhỏ, điền chủ nhỏ cũng
bị tư bản áp bức song không cực khổ bằng công nông; ba hạng ấy chỉ là bầu
bạn cách mệnh của công nông thôi”.
Nguyễn Thị Thoa.C5C3 19
- Tư tưởng Hồ Chí Minh
Mục tiêu của cách mạng giải phóng dân tộc là đánh đổ Đế quốc Pháp
và đại địa chủ phong kiến giành độc lập dân tộc. Hồ Chí Minh cho rằng cần
vận động tập hợp rộng rãi các tầng lớp nhân dân Việt Nam đang bị mất
nước. Thành lập mặt trận dân tộc thống nhất, để huy động sức mạnh của đại
đoàn kết toàn dân. Công nông là gốc, liên minh với các giai tầng khác phải
chú ý đến lợi ích của giai cấp công- nông và của dân tộc. Trong Sách lược
vắn tắt, Hồ Chí Minh nêu rõ: “Đảng phải tập hợp đại bộ giai cấp công
nhân, tập hợp đại bộ phận nông dân và phải dựa vào hạng dân cày nghèo,
lãnh đạo nông dân làm cách mạng ruộng đất; lôi kéo tiểu tư sản, trí thức,
trung nông... đi về phe vô sản giai cấp; đối với bọn phú nông, trung tiểu địa
chủ và tư bản An-nam mà chưa rõ mặt phản cách mạng thì phải lợi dụng,
chí ít là làm cho họ đứng trung lập. Bộ phận nào đã ra mặt phản cách mạng
(như Đảng Lập hiến) thì phải đánh đổ”.
Chủ trương tập hợp lực lượng của Hồ Chí Minh phản ánh tư tưởng
đại đoàn kết dân tộc của Người. Năm 1942, Người chủ trương già, trẻ, gái,
trai, dân, lính đều tham gia đánh giặc. Năm 1944, Người viết: “cuộc kháng
chiến của ta là cuộc kháng chiến toàn dân, vũ trang toàn dân”…Kháng chiến
chống Mỹ: “cứu nước là nhiệm vụ thiêng liêng của mọi người Việt Nam
yêu nước”. “31 triệu đồng bào ta…là 31 triệu chiến sĩ anh dũng diệt Mỹ,
cứu nước, quyết giành thắng lợi cuối cùng”. Đây là tư tưởng có ý nghĩa
chiến lược về tập hợp sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân của Hồ
Chí Minh. “Bất kỳ đàn ông, đàn bà, bất kỳ người già, người trẻ, không chia
tôn giáo, đảng phái, dân tộc. Hễ là người Việt Nam thì phải đứng lên đánh
thực dân Pháp để cứu Tổ quốc.Ai có súng dùng súng. Ai có gươm dùng
gươm, không có gươm thì dùng cuốc, thuổng, gậy gộc. Ai cũng phải ra sức
chống thực dân Pháp cứu nước”.
Xuất phát từ tương quan lực lượng lấy nhỏ đánh lớn, lấy ít địch nhiều,
Hồ Chí Minh phát động chiến tranh nhân dân. “Không dùng toàn lực của nhân
dân về đủ mọi mặt để ứng phó, không thể nào thắng được”. Quân sự là
chính, kết hợp đấu tranh ngoại giao, thêm bạn bớt thù, phân hoá, cô lập kẻ
thù. Đấu tranh kinh tế chống lại sự phá hoại của địch. Đấu tranh văn hoá, tư
tưởng cũng quan trọng. Song Hồ Chí Minh vẫn nhấn mạnh: “Trong khi liên
lạc giai cấp, phải cẩn thận, không khi nào nhượng một chút lợi ích gì của
công- nông mà đi vào thảo hiệp”.
Câu 28.Anh(chị) hãy phân tích những giá trị to lớn của tư tưởng HCM
Nguyễn Thị Thoa.C5C3 20
nguon tai.lieu . vn