Xem mẫu

  1. Luận văn Một số giải pháp nhằm nâng cao Hiệu quả sử dụng Vốn cố định tại Công ty Tư vấn Xây dựng Dân dụng Việt Nam
  2. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên L I NÓI U Khi ti n hành ho t ng kinh doanh, các Doanh nghi p ph i t trang b cho mình m t h th ng cơ s v t ch t tương ng v i ngành ngh kinh doanh ã l a ch n. i u này òi h i các Doanh nghi p ph i có m t s ti n ng trư c mua s m. Lư ng ti n ng trư c ó g i là v n kinh doanh trong ó chi m ch y u là v nc nh. Nh t là trong s c nh tranh gay g t c a cơ ch th trư ng hi n nay, các Doanh nghi p mu n t n t i và phát tri n ư c thì b ng m i cách ph i s d ng ng v n có hi u qu . Do v y òi h i các nhà qu n lý Doanh nghi p ph i tìm ra các phương sách nh m nâng cao hi u qu s d ng v n nói chung và hi u qu s d ng v n c nh nói riêng. Công ty Tư v n Xây d ng Dân d ng Vi t Nam (tên vi t t t là VNCC) là m t ơn v có quy mô và lư ng v n c nh tương i l n. Hi n nay tài s n c nh c a Công ty ã và ang ư c i m i. Do v y vi c Qu n lý s d ng ch t ch và có hi u qu v n c nh c a Công ty là m t trong nh ng yêu c u l n nh m tăng năng su t lao ng thu ư c l i nhu n cao m b o trang tr i cho m i chi phí và có lãi. Xu t phát t lý do trên và v i mong mu n tr thành nhà qu n lý trong tương lai; trong th i gian th c t p t i Công ty Tư v n Xây d ng Dân d ng Vi t Nam ư c s hư ng d n giúp nhi t tình c a các th y cô giáo trong khoa cùng t p th cán b công nhân viên phòng K toán - Tài chính công ty Tư v n Xây d ng Dân d ng Vi t Nam, em ã ch n tài: “M t s gi i pháp nh m nâng cao Hi u qu s d ng V n c nh t i Công ty Tư v n Xây d ng Dân d ng Vi t Nam” cho lu n văn t t nghi p c a mình. K t c u c a chuyên g m nh ng ph n chính sau: PH N I: V nc nh và Hi u qu s d ng v n c nh c a Doanh nghi p. PH N II: Th c tr ng s d ng v n c nh c a Công ty Tư v n Xây d ng Dân d ng Vi t Nam. PH N III: M t s gi i pháp nâng cao hi u qu s d ng v n c nh t i Công ty Tư v n Xây d ng Dân d ng Vi t Nam Là công trình nghiên c u u tay, do i u ki n h n ch v th i gian và tài 1
  3. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên li u nên khó tránh kh i có sai sót, khi m khuy t. Em r t mong nh n ư c s óng góp ý ki n c a các th y cô giáo và các b n n i dung nghiên c u v n này ư c hoàn thi n hơn. Em xin chân thành c m ơn ! 2
  4. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên PH N I V NC NH VÀ HI U QU S D NG V N C NH C A DOANH NGHI P I-/ T M QUAN TR NG C A V N C NH I V I DOANH NGHI P. 1-/ Khái ni m, c i m và ngu n hình thành v n c nh trong Doanh nghi p 1.1. Khái ni m v n c nh. Theo quy nh hi n hành c a Vi t Nam thì “V n c nh là bi u hi n b ng ti n c a tài s n c nh, hay v n c nh là toàn b giá tr b ra u tư vào tài s nc nh nh m ph c v ho t ng kinh doanh”. Trong n n kinh t hàng hoá - ti n t mua s m, xây d ng tài s n c nh, m t trong nh ng y u t c a quá trình kinh doanh òi h i các Doanh nghi p ph i có m t s ti n ng trư c. V n ti n t ư c ng trư c mua s m tài s n c nh h u hình và tài s n c nh vô hình ư c g i là v n c nh. Do v y, c i m v n ng c a tài s n c nh s quy t nh s v n ng tu n hoàn c a v n c nh. Tài s n c nh là nh ng tư li u lao ng ch y u. Chúng tham gia tr c ti p ho c gián ti p vào nhi u chu kỳ c a quá trình s n xu t kinh doanh c a Doanh nghi p. Tài s n c nh không thay i hình thái v t ch t ban u trong su t th i gian s d ng, cho n lúc hư h ng hoàn toàn. Trong quá trình s d ng, tài s n c nh hao mòn d n, ph n giá tr hao mòn s chuy n d n vào giá tr m i t o ra c a s n ph m và ư c bù p l i b ng ti n khi s n ph m ư c tiêu th . Tài s n c nh cũng là m t lo i hàng hoá có giá tr s d ng và giá tr . Nó là s n ph m c a lao ng và ư c mua bán, trao i trên th trư ng s n xu t. Gi a tài s n c nh và v n c nh có m i quan h m t thi t v i nhau. Tài s n c nh là hình thái bi u hi n v t ch t c a v n c nh. Do v y, v n c nh c a Doanh nghi p có c i m tương t như tài s n c nh. Như th sau nhi u chu kỳ s n xu t kinh doanh ph n v n c nh gi m d n và ph n v n ã luân chuy n tăng lên. K t thúc quá trình này, s ti n kh u hao ã thu h i tái t o m t tài s n m i. Lúc này tài s n c nh cũng hư h ng hoàn toàn cùng v iv nc nh ã k t thúc m t vòng tu n hoàn luân chuy n. Do ó, có th nói v nc nh là bi u hi n s ti n ng trư c v nh ng tài s n c nh mà chúng có 3
  5. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên c i m chuy n d n t ng ph n trong chu kỳ s n xu t và k t thúc m t vòng tu n hoàn khi tài s n c nh h t th i h n s d ng. 1.2. Phân lo i tài s n c nh: Vi c qu n lý v n c nh là công vi c ph c t p và khó khăn, nh t là các Doanh nghi p có t tr ng v n c nh l n, có phương ti n k thu t tiên ti n. Trong th c t tài s n c nh s p x p phân lo i theo nh ng tiêu th c khác nhau nh m ph c v công tác qu n lý, b o dư ng tài s n, ánh giá hi u qu s d ng t ng lo i, t ng nhóm tài s n. 1.2.1 Phân lo i theo hình thái bi u hi n g m: 1.2.1.(1) Tài s n c nh h u hình:  Khái ni m: Tài s n c nh h u hình là nh ng tư li u lao ng ch y u có tính ch t v t ch t (t ng ơn v tài s n có k t c u c l p ho c l à m t h t h ng g m nhi u b ph n t ng tài s n liên k t v i nhau th c hi n m t hay m t s ch c năng nh t nh), có giá tr l n và th i gian s d ng lâu dài, tham gia vào nhi u chu kỳ kinh doanh nhưng v n gi nguyên hình thái v t ch t ban u như nhà c a, v t ki n trúc, máy móc, thi t b ....  Tiêu chu n nh n bi t tài s n c nh h u hình. Là m i tư li u lao ng, là t ng tài s n h u hình có k t c u c l p, ho c là m t h th ng g m nhi u b ph n tài s n riêng l liên k t v i nhau cùng th c hi n m t hay m t s ch c năng nh t nh mà n u thi u b t kỳ m t b ph n nào trong ó thì c h th ng không th ho t ng ư c, n u tho mãn ng th i c hai tiêu chu n dư i ây thì ư c coi là m t tài s n c nh: 1- Có th i gian s d ng t 1 năm tr lên. 2- Có giá tr t 5.000.000 ng tr lên. Trư ng h p m t h th ng g m nhi u b ph n tài s n riêng l liên k t v i nhau, trong ó m i b ph n c u thành có th i gian s d ng khác nhau và n u thi u m t b ph n nào ó mà c h th ng v n th c hi n ch c năng ho t ng chính c a nó mà do yêu c u qu n lý, s d ng tài s n c nh òi h i ph i qu n lý riêng t ng b ph n tài s n thì m i b ph n tài s n ó ư c coi là m t tài s n c nh h u hình c l p.  Các lo i tài s n c nh h u hình: 1, Nhà c a, v t ki n trúc: là tài s n c nh c a Doanh nghi p ư c hình 4
  6. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên thành sau quá trình thi công xây d ng như tr s làm vi c, nhà kho, hàng rào, tháp nư c, sân bãi, các công trình trang trí cho nhà c a, ư ng xá, c u c ng, ư ng s t, c u tàu, c u c ng.... 2, Máy móc, thi t b : là toàn b các lo i máy móc, thi t b dùng trong ho t ng kinh doanh c a Doanh nghi p như máy móc chuyên dùng, thi t b công tác, dây chuy n công ngh , nh ng máy móc ơn l . 3, Phương ti n v n t i, thi t b truy n d n: là các lo i phương ti n v n t i g m phương ti n v n t i ư ng s t, ư ng thu , ư ng b , ư ng không, ư ng ng và các phương ti n, thi t b truy n d n như h th ng thông tin, h th ng i n, ư ng ng nư c, băng t i... 4, Thi t b , d ng c qu n lý: là nh ng thi t b , d ng c dùng trong công tác qu n lý ho t ng kinh doanh c a Doanh nghi p như máy vi tính ph c v qu n lý, thi t b i n t , thi t b d ng c o lư ng, ki m tra ch t lư ng, máy hút m, hút b i, ch ng m i m t. 5, Vư n cây lâu năm, súc v t làm vi c và ho c cho s n ph m: là các vư n cây lâu năm như vư n cà phê, vư n chè, vư n cao su, vư n cây ăn qu , th m c , th m cây xanh... súc v t làm vi c và ho c cho s n ph m như àn voi, àn ng a, trâu bò... 6, Các lo i tài s n c nh khác: là toàn b các tài s n c nh khác chưa li t kê vào 5 lo i trên như tranh nh, tác ph m ngh thu t... ánh giá tài s n c nh theo nguyên giá:  Là toàn b các chi phí th c t ã chi ra có tài s n c nh h u hình cho t i khi ưa tài s n c nh i vào ho t ng bình thư ng như giá mua th c t c a tài s n c nh các chi phí v n chuy n b c d , chi phí l p t, ch y th , lãi ti n vay u tư cho tài s n c nh khi chưa bàn giao và ưa tài s n c nh vào s d ng; thu và l phí trư c b (n u có)... i v i tài s n c nh lo i u tư xây d ng thì nguyên giá là giá th c t c a công trình xây d ng (c t làm và thuê ngoài) theo quy nh t i i u l qu n lý u tư và xây d ng hi n hành, các chi phí khác có liên quan và l phí trư c b (n u có). i v i tài s n c nh là súc v t làm vi c và ho c cho s n ph m, vư n cây lâu năm thì nguyên giá là toàn b các chi phí th c t , h p lý, h p l ã chi ra cho con súc v t, m nh vư n cây t lúc hình thành cho t i khi ưa vào khai thác, 5
  7. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên s d ng theo quy nh t i i u l qu n lý u tư và xây d ng hi n hành, các chi phí khác có liên quan và l phí trư c b (n u có). i v i tài s n c nh lo i ư c c p, ư c i u chuy n n... thì nguyên giá tài s n c nh lo i ư c c p, i u chuy n n bao g m: giá tr còn l i trên s k t toán c a tài s n c nh ơn v c p, ơn v i u chuy n... ho c giá tr theo ánh giá th c t c a h i ng giao nh n, các chi phí tân trang; chi phí s a ch a, chi phí v n chuy n b c d , l p t, ch y th , l phí trư c b (n u có)... mà bên nh n tài s n ph i chi ra trư c khi ưa tài s n c nh vào s d ng. Riêng nguyên giá tài s n c nh i u chuy n gi a các ơn v thành viên h ch toán ph thu c trong Doanh nghi p là nguyên giá ph n ánh ơn v b i u chuy n phù h p v i b h sơ c a tài s n c nh ó. ơn v nh n tài s n c nh căn c vào nguyên giá, s kh u hao lu k , giá tr còn l i trên s k toán và b h sơ c a tài s n c nh ó xác nh các ch tiêu nguyên giá, s kh u hao lu k , giá tr còn l i trên s k toán c a tài s n c nh và ph n ánh vào s k toán. Các chi phí có liên quan n vi c i u chuy n tài kho n gi a các ơn v thành viên h ch toán ph thu c không h ch toán tăng nguyên giá tài s n c nh mà h ch toán vào chi phí kinh doanh trong kỳ. i v i tài s n c nh lo i ư c cho, ư c bi u, ư c t ng, nh n góp v n liên doanh, nh n l i v n góp do phát hi n th a thì nguyên giá bao g m: giá tr theo ánh giá th c t c a H i ng giao nh n; các chi phí tân trang, s a ch a tài s nc nh; các chi phí v n chuy n, b c d , l p t, ch y th , l phí trư c b (n u có)... mà bên nh n ph i chi ra trư c khi ưa tài s n c nh vào s d ng. 1.2.1(2) Tài s n c nh vô hình.  Khái ni m: Tài s n c nh vô hình là nh ng tài s n c nh không có hình thái v t ch t, th hi n m t lư ng giá tr ã ư c u tư có liên quan tr c ti p n nhi u chu kỳ kinh doanh c a Doanh nghi p như chi phí thành l p Doanh nghi p, chi phí v t s d ng, chi phí v b ng phát minh, sáng ch , b n quy n tác gi , mua b n quy n tác gi , nh n chuy n giao công ngh ...  Tiêu chu n nh n bi t tài s n c nh vô hình. M i kho n chi phí th c t mà Doanh nghi p ã chi ra có liên quan n ho t ng kinh doanh c a Doanh nghi p n u tho mãn ng th i 2 i u ki n sau: 1- Có th i gian s d ng t 1 năm tr lên 6
  8. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên 2- Có giá tr t 5000.000 ng tr lên, thì ư c coi là tài s n c nh và n u không hình thành tài s n c nh h u hình thì ư c coi là tài s n c nh vô hình. N u kho n chi phí này không ng th i tho mãn c 2 tiêu chu n nêu trên thì ư c h ch toán th ng ho c ư c phân b d n vào chi phí kinh doanh c a Doanh nghi p.  Các lo i tài s n c nh vô hình và nguyên giá c a chúng: t s d ng: là toàn b các chi phí th c t ã chi ra có liên 1, Chi phí v quan tr c ti p n t s d ng bao g m: ti n chi ra có quy n s d ng t (g m c ti n thuê t hay ti n s d ng t tr 1 l n (n u có); chi phí cho n bù gi i phóng m t b ng; san l p m t b ng (n u có); l phí trư c b (n u có)... nhưng không bao g m các chi phí chi ra xây d ng các công trình trên t). Trư ng h p Doanh nghi p tr ti n thuê t hàng năm ho c nh kỳ nhi u năm thì các chi phí này ư c phân b d n vào chi phí kinh doanh trong (các) kỳ, không h ch toán vào nguyên giá tài s n c nh. 2, Chi phí thành l p Doanh nghi p Là các chi phí th c t h p lý, h p l và c n thi t ã ư c nh ng ngư i tham gia thành l p Doanh nghi p chi ra có liên quan tr c ti p t i vi c chu n b khai sinh ra Doanh nghi p bao g m các chi phí cho công tác nghiên c u, thăm dò... l p d án u tư thành l p Doanh nghi p; chi phí th m nh d án, h p thành l p... n u các chi phí này ư c nh ng ngư i tham gia thành l p Doanh nghi p xem xét, ng ý coi như m t ph n v n góp c a m i ngư i và ư c ghi trong v n i u l c a Doanh nghi p. 3, Chi phí nghiên c u phát tri n. Là toàn b các chi phí th c t Doanh nghi p ã chi ra th c hi n các công vi c nghiên c u, thăm dò, xây d ng các k ho ch u tư dài h n... nh m em l i l i ích lâu dài cho Doanh nghi p. 4, Chi phí v b ng phát minh, b ng sáng ch , b n quy n tác gi , mua b n quy n tác gi , nh n chuy n giao công ngh ... là toàn b các chi phí th c t Doanh nghi p chi ra cho các công trình nghiên c u (bao g m c chi phí cho s n xu t th nghi m, chi cho công tác ki m nghi m, nghi m thu c a Nhà nư c) ư c Nhà nư c c p b ng phát minh, b ng sáng ch , b n quy n tác gi , b n 7
  9. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên quy n nhãn hi u, chi cho vi c nh n chuy n giao công ngh t các t ch c và các cá nhân... mà các chi phí này có tác d ng ph c v tr c ti p ho t ng kinh doanh c a Doanh nghi p. 5, Chi phí v l i th kinh doanh. Là kho n chi cho ph n chênh l ch Doanh nghi p ph i tr thêm (Chênh l ch ph i tr thêm = Giá mua - Giá tr c a các tài s n theo ánh giá th c t ). Ngoài giá tr c a các tài s n theo ánh giá th c t (tài s n c nh, tài s n lưu ng), khi Doanh nghi p i mua, nh n sáp nh p, h p nh t m t Doanh nghi p khác. L i th này ư c hình thành b i ưu th v v trí kinh doanh, v danh ti ng và uy tín v i b n hàng, v trình tay ngh c a i ngũ ngư i lao ng, v tài i u hành và t ch c c a Ban qu n lý Doanh nghi p ó... Trong th c t ph n v n u tư cho tài s n c nh vô hình trong t ng s u tư c a Doanh nghi p nhi u hay ít còn tuỳ thu c vào c i m ngành ngh kinh doanh c a Doanh nghi p. Nhưng vi c ánh giá các tài s n b t ng vô hình cũng r t ph c t p. Tài s n c nh h u hình có th tham kh o giá c trên th trư ng c a chúng m t cách tương i khách quan, trong khi ó i v i tài s n c nh vô hình thư ng khó khăn hơn và mang nhi u tính ch quan. S lư ng các tài s n c nh vô hình không kh u hao cũng r t l n. Như v y cách phân lo i này có th cho ta th y m t cách t ng quát các hình thái c a tài s n c nh, t ó có nh ng bp, phương th c qu n lý thích h p. 1.2.2. Phân lo i tài s n c nh theo tình hình s d ng g m: 1.2.2 (1) Tài s n c nh ang s d ng ây là nh ng tài s n ang tr c ti p ho c gián ti p tham gia vào quá trình s n xu t kinh doanh t o ra s n ph m. Trong Doanh nghi p, t tr ng tài s n c nh ã ưa vào s d ng so v i toàn b tài s n c nh hi n có càng l n thì hi u qu s d ng tài s n c nh càng cao. nh chưa s d ng. 1.2.2 (2) Tài s n c ây là nh ng tài s n Doanh nghi p do nh ng nguyên nhân ch quan, khách quan chưa th ưa vào s d ng như: tài s n d tr , tài s n mua s m, xây d ng thi t k chưa ng b , tài s n trong giai o n l p ráp, ch y th ... 1.2.2 (3) Tài s n c nh không c n dùng ch thanh toán ây là nh ng tài s n ã hư h ng, không s d ng ư c ho c còn s d ng 8
  10. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên ư c nhưng l c h u v m t k thu t, ang ch i gi i quy t. Như v y có th th y r ng cách phân lo i này giúp ngư i qu n lý t ng quát tình hình và ti m năng s d ng tài s n, th c tr ng v tài s n c nh trong Doanh nghi p. 1.2.3. Phân lo i tài s n c nh theo tính ch t, công d ng kinh t . nh dùng cho m c ích kinh doanh: là nh ng tài s n 1.2.3 (1) Tài s n c c nh do Doanh nghi p s d ng nh m ph c v cho ho t ng kinh doanh c a mình. 1.2.3 (2) Tài s n c nh dùng cho m c ích phúc l i, s nghi p an ninh qu c phòng: là nh ng tài s n c nh do Doanh nghi p qu n lý s d ng cho các m c ích phúc l i, s nghi p, an ninh, qu c phòng trong Doanh nghi p. nh b o qu n h , g i h , c t gi h Nhà nư c: là 1.2.3 (3) Tài s n c nh ng tài s n c nh Doanh nghi p b o qu n, gi h cho các ơn v khác ho c c t gi h Nhà nư c theo quy t nh c a cơ quan Nhà nư c có th m quy n. Nói chung tuỳ theo yêu c u qu n lý c a t ng Doanh nghi p, Doanh nghi p t phân lo i chi ti t hơn các tài s n c nh c a Doanh nghi p theo t ng nhóm cho phù h p. 1.2.4. Phân lo i tài s n c nh theo quy n s h u: Cách phân lo i này giúp ngư i s d ng tài s n c nh phân bi t tài s n c nh nào thu c quy n s h u c a ơn v mình trích kh u hao, tài s n c nh nào i thuê ngoài không tính trích kh u hao nhưng ph i có trách nhi m thanh toán ti n i thuê và hoàn tr y khi k t thúc h p ng thuê gi a 2 bên. Tài s n c nh s ư c phân ra là: 1.2.4 (1) Tài s n c nh t có: Là nh ng tài s n c nh ư c mua s m, xây d ng b ng ngu n v n t có, t b sung, ngu n do Nhà nư c i vay, do liên doanh, liên k t. 1.2.4 (2) Tài s n c nh i thuê: Trong lo i này bao g m 2 lo i:  Tài s n c nh thuê ho t ng: tài s n c nh này ư c thuê tính theo th i gian s d ng ho c kh i lư ng công vi c không i u ki n và không mang tính ch t thuê v n. Tài s n c nh thuê tài chính: ây là hình  9
  11. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên th c thuê v n dài h n, ph n ánh giá tr hi n có và tình hình bi n ng toàn b tài s n c nh i thuê tài chính c a ơn v . Cách phân lo i giúp ơn v s d ng có thông tin v cơ c u, t ó tính và phân b chính xác s kh u hao cho các i tư ng s d ng, giúp cho công tác h ch toán tài s n c nh bi t ư c hi u qu s d ng. i v i nh ng tài s n c nh ch x lý ph i có nh ng bi n pháp nh m nâng cao hi u qu s d ng tài s n c nh. 1.2.5. Phân lo i tài s n c nh theo ngu n hình thành g m: 1.2.5 (1) Tài s n c nh mua s m, xây d ng b ng v n ư c c p 1.2.5 (2) Tài s n c nh mua s m, xây d ng b ng v n i vay 1.2.5 (3) Tài s n c nh mua s m, xây d ng b ng v n t b sung c a ơn v . 1.2.5 (4) Tài s n c nh nh n góp liên doanh, liên k t t các ơn v tham gia. 1.2.6. Phân lo i tài s n c nh theo cách khác. Toàn b tài s n c nh ư c phân thành các lo i sau: nh tài chính: là các kho n u tư dài h n, u 1.2.6 (1) Tài s n c nh c tư vào ch ng khoán và các gi y t có giá tr khác. Các lo i tài s n này ư c Doanh nghi p mua và gi lâu dài nh m m c ích thu hút và các m c ích khác như chi m ưu th qu n lý, ho c m b o an toàn cho Doanh nghi p. nh phi tài chính: bao g m các tài s n c nh c nh 1.2.6 (2) Tài s n c khác ph c v cho l i ích c a Doanh nghi p nhưng không ư c chuy n như ng trên th trư ng tài chính. Trong n n kinh t th trư ng thu n l i cho vi c h ch toán ngư i ta thư ng phân lo i tài s n c nh theo hình thái bi u hi n k t h p v i tính ch t u tư. Theo cách phân lo i này, tài s n c nh c a Doanh nghi p ư c chia làm 4 lo i sau: Tài s n c nh h u hình  Tài s n c nh vô hình  Tài s n c nh thuê tài chính  Tài s n c nh tài chính  1.3. ánh giá tài s n c nh Ngoài vi c phân lo i tài s n c nh phân tích k t c u, ánh giá tài s n c 10
  12. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên nh, là m t công vi c h t s c quan tr ng. Th c ch t, vi c ánh giá tài s n c nh là vi c xác nh giá tr ghi s c a tài s n. Tài s n c nh ư c ánh giá ban u và có th ánh giá l i trong quá trình s d ng. Trong m i trư ng h p, tài s n c nh ph i ư c ánh giá theo nguyên giá và giá tr còn l i. Do v y, vi c ghi s ph i m b o ph n ánh ư c c 3 ch tiêu v giá tr tài s n c nh là nguyên giá, giá tr hao mòn và giá tr còn l i. Giá tr còn l i = Nguyên giá - Giá tr hao mòn Tuy nhiên, tuỳ theo t ng lo i tài s n c nh c th t ng cách th c hình thành, nguyên giá c a tài s n c nh s ư c xác nh khác nhau. 1.3 (1) ánh giá tài s n c nh theo nguyên giá Nguyên giá tài s n c nh, bao g m toàn b chi phí liên quan n vi c xây d ng, mua s m tài s n c nh k c chi phí v n chuy n l p t, ch y th trư c khi dùng. Tương ng v i m i lo i ư c hình thành t nh ng ngu n khác nhau ta có th xác nh ư c nguyên giá c a chúng như ã c p n trong ph n 1.2.1.1 và 1.2.1.2 Tuy nhiên giá tài s n c nh ph n ánh th c t s v n ã b ra mua s m ho c xây d ng tài s n c nh, là cơ s tính kh u hao và l p b ng cân i tài s nc nh. Nh ng h n ch c a nó là ch : không ph n ánh ư c tr ng thái k thu t c a tài s n c nh. M t khác giá ban u này thư ng xuyên bi n ng nên nh kỳ phát tri n ph i ti n hành ki m kê, ánh giá l i tài s n c nh theo m t b ng giá c th trư ng. 1.3 (2) ánh giá tài s n c nh theo giá tr còn l i. Giá tr còn l i c a tài s n c nh th hi n giá tr tài s n c nh hi n có c a Doanh nghi p. Vi c ánh giá tài s n c nh theo giá tr còn l i th c ch t là xác nh chính xác, h p lý s v n còn ph i ti p t c thu h i trong quá trình s d ng tài s n c nh mb ov n u tư cho vi c mua s m, xây d ng tài s n c nh. Giá tr còn l i c a tài s n c nh ư c xác nh d a trên cơ s nguyên giá và giá tr hao mòn. 1.3 (3) ánh giá l i tài s n c nh. Ngoài vi c ánh giá c a tài s n c nh l n u như ã nêu trên, do ti n b khoa h c k thu t, do s bi n ng v giá c nên tài s n c nh cũng ư c ánh giá l i. Giá tr ánh giá l i (giá tr khôi ph c c a tài s n c nh) ư c xác nh 11
  13. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên trên cơ s nguyên giá tài s n c nh th i i m h s trư t giá và hao mòn vô hình (n u có) c th : NGL = NGO x HT + HMVH NGL : Giá tr ánh giá l i NGO : Giá tr ánh giá l n u HT : H s trư t giá HMVH : H s hao mòn vô hình T t nhiên quá trình ánh giá l i tài s n c nh trên ây ch áp d ng i v i tài s n c nh c a Doanh nghi p. Khi ó, giá tr còn l i c a tài s n c nh sau khi ánh giá l i ư c xác nh trên cơ s giá tr ánh giá l i và h s hao mòn c a tài s n c nh ó: GcL = NGL x (1 -MkH) V i GcL là giá tr còn l i c a tài s n c nh sau khi ánh giá l i MkH là m c kh u hao lu k c a tài s n c nh n th i i m ánh giá l i. 1.4 Ngu n hình thành v n c nh. u tư vào tài s n c nh là m t s b v n dài h n nh m hình thành và b sung nh ng tài s n c nh c n thi t th c hi n m c tiêu kinh doanh lâu dài c a Doanh nghi p. Do ó vi c xác nh ngu n tài tr cho nh ng kho n m c u tư như v y là r t quan tr ng b i vì nó có y u t quy t nh cho vi c qu n lý và s d ng v n c nh sau này. V i th thì ngư i ta có th chia ra làm 2 lo i ngu n tài tr chính.  Ngu n tài tr bên trong: là nh ng ngu n xu t phát t b n thân Doanh nghi p như v n ban u, l i nhu n l i... hay nói khác i là nh ng ngu n thu c s h u c a Doanh nghi p.  Ngu n tài tr bên ngoài: là nh ng ngu n mà Doanh nghi p huy ng t bên ngoài tài tr cho ho t ng kinh doanh c a mình như v n vay, phát hành trái phi u, c phi u, thuê mua, thuê ho t ng. Tuy nhiên, làm rõ tính ch t này cũng như c i m c a t ng ngu n v n nh m nâng cao hi u qu s d ng và ch qu n lý thích h p tài s n c nh, 12
  14. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên ngư i ta thư ng chia các ngu n v n như sau: 1.4 (1) Ngu n v n bên trong Doanh nghi p: V n do Ngân sách Nhà nư c c p  V n do Ngân sách Nhà nư c c p ư c c p phát cho các Doanh nghi p Nhà nư c. Ngân sách ch c p m t b ph n v n ban u khi các Doanh nghi p này m i b t u ho t ng. Trong quá trình kinh doanh, Doanh nghi p ph i b o toàn v n do Nhà nư c c p. Ngoài ra các Doanh nghi p thu c m i t ng l p, thành ph n kinh t cũng có th ch n ư c ngu n tài tr t phía Nhà nư c trong m t s trư ng h p c n thi t, nh ng kho n tài tr này thư ng không l n và cũng không ph i thư ng xuyên do ó trong m t vài trư ng h p h t s c khó khăn, Doanh nghi p m i tìm n ngu n tài tr này. Bên c nh ó, Nhà nư c cũng xem xét tr c p cho các Doanh nghi p n m trong danh m c ưu tiên. Hình th c h tr có th ư c di n ra dư i d ng c p v n b ng ti n, b ng tài s n, ho c ưu tiên gi m thu , mi n phí... V n t có c a Doanh nghi p:  i v i các Doanh nghi p m i hình thành, v n t có là v n do các Doanh nghi p, ch Doanh nghi p, ch u tư b ra u tư và m r ng ho t ng kinh doanh c a Doanh nghi p. S v n t có n u là v n dùng u tư thì ph i t ư c m t t l b t bu c trong t ng v n u tư và n u là v n t có c a Công ty, Doanh nghi p tư nhân thì không ư c th p hơn v n pháp nh. Nh ng Doanh nghi p ã i vào ho t ng, v n t có còn ư c hình thành t m t ph n l i nhu n b sung, m r ng ho t ng kinh doanh c a Doanh nghi p. Th c t cho th y t tài tr b ng ngu n v n n i b là m t con ư ng t t. R t nhi u Công ty coi tr ng chính sách tái u tư t s l i nhu n li ln nh m t áp ng nhu c u v n ngày càng tăng. Tuy nhiên v i các Công ty c ph n thì vi c l i l i nhu n có liên quan n m t s khía c nh khá nh y c m. B i khi Công ty l i l i nhu n trong năm cho tái u tư t c là không dùng s l i nhu n ó chia lãi c ph n. Các c ông không ư c nh n ti n lãi c ph n nhưng bù l i h có quy n s h u s v n tăng lên c a Công ty. Tuy nhiên, nó d gây ra s kém h p d n c a c phi u do c ông ch ư c nh n m t ph n nh c phi u và do ó giá c phi u có th b gi m sút. V n c ph n  13
  15. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên Ngu n v n này hình thành do nh ng ngư i sáng l p Công ty c ph n phát hành c phi u và bán nh ng c phi u này trên th trư ng mà có ư c ngu n v n nh t nh. Trong quá trình ho t ng, nh m tăng th c l c c a Doanh nghi p, các nhà lãnh o có th s tăng lư ng c phi u phát hành trên th trư ng thu hút lư ng ti n nhàn r i ph c v cho m c tiêu kinh doanh. c bi t tài tr cho các d án u tư dài h n, thì ngu n v n c ph n r t quan tr ng. Nó có th kêu g i v n u tư v i kh i lư ng l n, m t khác, nó cũng khá linh ho t trong vi c trao i trên th trư ng v n. T n d ng các cơ h i u tư ư c c hai giá là ngư i u tư và Doanh nghi p phát hành ch p nh n. Tuy nhiên, vi c phát hành c phi u thêm trong quá trình ho t ng òi h i các nhà qu n lý tài chính ph i c c kỳ th n tr ng và t m trong vi c ánh giá các nhân t có liên quan như: uy tín c a Công ty, lãi su t th trư ng, m c l m phát, t l c t c, tình hình tài chính Công ty g n ây. ưa ra th i i m phát hành t i ưu nh t, có l i nh t trong Công ty. 1.4 (2) Ngu n v n bên ngoài c a Doanh nghi p. V n vay  M i Doanh nghi p dư i các hình th c khác nhau tuỳ theo quy nh c a lu t pháp mà có th vay v n t các i tư ng sau: Nhà nư c, Ngân hàng, t ch c kinh t , t ch c xã h i, dân cư trong và ngoài nư c dư i các hình th c như tín d ng ngân hàng, tín d ng thương m i, v n chi m d ng, phát hành các lo i ch ng khoán c a Doanh nghi p v i các kỳ h n khác nhau. Ngu n v n huy ng này ch y u ph thu c vào các y u t sau: hi u qu kinh doanh, kh năng tr n , lãi su t vay, s lư ng v n u tư có. T l lãi vay càng cao s t o i u ki n cho phía Doanh nghi p huy ng v n càng nhi u nhưng l i nh hư ng n l i t c cùng v i kh năng thanh toán v n vay và lãi su t ti n i vay. V n liên doanh  Ngu n v n này hình thành b i s góp v n gi a các Doanh nghi p ho c ch Doanh nghi p trong nư c và nư c ngoài hình thành m t Doanh nghi p m i. M c v n góp gi a các Doanh nghi p v i nhau tuỳ thu c vào tho thu n gi a các bên tham gia liên doanh. Tài tr b ng thuê (thuê v n)  Các Doanh nghi p mu n s d ng thi t b và ki n trúc hơn là mu n mang danh làm ch s h u thì có th s d ng thi t b b ng cách thuê mư n hay còn 14
  16. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên g i là thuê v n. Thuê mư n có nhi u hình th c mà quan tr ng nh t là hình th c bán r i thuê l i, thuê d ch v , thuê tài chính. 1, Bán r i thuê l i (Sale and baseback) Theo phương th c này, m t Doanh nghi p s h u ch t ai ki n trúc và thi t b bán tài s n l i cho cơ quan tín d ng và ng th i kỳ m t tho ư c thuê l i các tài s n trên trong m t th i h n nào ó. N u là t ai hay ki n trúc, cơ quan tín d ng thư ng là m t Công ty b o hi m. N u tài s n là máy móc, thi t b ngư i cho thuê có th là m t Ngân hàng thương m i, m t Công ty b o hi m hay m t Công ty chuyên cho thuê mư n. Lúc này ngư i bán (hay ngư i thuê) nh n ngay ư c m t s v n do vi c bán l i tài s n t ngư i cho thuê. ng th i ngư i bán và ngư i thuê cùng duy trì vi c s d ng tài s n trên trong su t th i h n thuê mư n. 2, Thuê d ch v Thuê d ch v bao g m c vi c tài tr và b o trì. M t c tính quan tr ng c a thuê d ch v là ti n thuê theo kh ư c không hoàn tr toàn th tr giá c a thi t b . ương nhiên là th i gian cho thuê r t ng n so v i i s ng thi t b và ngư i cho thuê kỳ v ng thu h i v i giá c b ng các kh ư c cho thuê khác hay khi bán t thi t b . Thuê d ch v òi h i ngư i cho thuê b o trì các thi t b và phí t ng b o trì ư c g p trong giá thuê d ch v . M t khác có kh ư c d ch v thư ng có i u kho n cho ngư i thuê ch m d t thuê mư n trư c ngày h t h n kh ư c. ây là i m r t quan tr ng i v i ngư i thuê giúp h có th hoàn tr thi t b n u s phát tri n cao làm cho thi t b tr nên l c l u. 3, Thuê tài chính. ây là lo i thuê không có cung c p d ch v b o trì, không th ch m d t h p ng trư c th i h n và ư c hoàn tr toàn b tr giá thi t b . Ngư i cho thuê có th là Công ty b o hi m, Ngân hàng thương m i, ho c Công ty chuyên cho thuê mư n. Ngư i i thuê thư ng ư c quy n l a ch n ti p t c thuê mư n v i giá gi m b t ho c mua l i sau khi h t h n h p ng. 2-/ T m quan tr ng c a v n c nh i v i Doanh nghi p. V m t giá tr b ng ti n v n c nh ph n ánh ti m l c c a Doanh nghi p. 15
  17. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên Còn v m t hi n v t, v n c nh th hi n vai trò c a mình qua tài s n c nh. Tài s n c nh là nh ng tư li u lao ng ch y u tham gia vào quá trình s n xu t kinh doanh c a Doanh nghi p. Nó g n li n v i Doanh nghi p trong su t quá trình t n t i. Doanh nghi p có tài s n c nh có th không l n v m t giá tr nhưng t m quan tr ng c a nó l i không nh chút nào. Th nh t, tài s n c nh ph n ánh m t b ng cơ s h t ng c a Doanh nghi p, ph n ánh quy mô c a Doanh nghi p có tương x ng hay không v i c i m lo i hình kinh doanh mà nó ti n hành. Th hai, tài s n c nh luôn mang tính quy t nh i v i quá trình s n xu t hàng hoá c a Doanh nghi p. Do c i m luân chuy n c a mình qua m i chu kỳ s n xu t, tài s n c nh t n t i trong m t th i gian dài và nó t o ra tính n nh trong chu kỳ kinh doanh c a Doanh nghi p c v s n lư ng và ch t lư ng. Th ba, trong n n kinh t th trư ng, khi mà nhu c u tiêu dùng ư c nâng cao thì cũng tương ng v i ti n trình c nh tranh ngày càng tr nên gay g t hơn. i u này òi h i các Doanh nghi p ph i làm sao tăng năng su t lao ng, t o ra ư c nh ng s n ph m có ch t lư ng cao, giá thành h , nh m chi m lĩnh th trư ng. S u tư không úng m c i v i tài s n c nh cũng như vi c ánh giá th p t m quan tr ng c a tài s n c nh d em l i nh ng khó khăn sau cho Doanh nghi p: Tài s n c nh có th không t i tân  c nh tranh v i các Doanh nghi p khác c v ch t lư ng và giá thành s n ph m. i u này có th d n các Doanh nghi p n b v c phá s n n u lư ng v n c a nó không c i t o i m i tài s n.  S thi u h t các kh năng s n xu t s giúp các i th c nh tranh giành m t m t ph n th trư ng c a Doanh nghi p và i u này bu c Doanh nghi p khi mu n giành l i th trư ng khách hàng ã m t ph i t n kém nhi u v chi phí ti p th hay ph i h giá thành s n ph m ho c c hai bi n pháp. Th tư, tài s n c nh còn l i m t công c huy ng v n khá h u hi u: 16
  18. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên i v i v n vay Ngân hàng thì tài s n c  nh ư c coi là i u ki n khá quan tr ng b i nó óng vai trò là v t th ch p cho món ti n vay. Trên cơ s tr giá c a tài s n th ch p Ngân hàng m i có quy t nh cho vay hay không và cho vay v i s lư ng là bao nhiêu. i Công ty c ph n thì l n c a Công  ty ph thu c vào giá tài s n c nh mà Công ty n m gi . Do v y trong quá trình huy ng v n cho Doanh nghi p b ng cách phát hành trái phi u hay c phi u, m c tin c y c a các nhà u tư ch u nh hư ng khá l n t lư ng tài s n mà Công ty hi n có và hàm lư ng công ngh có trong tài s n c nh c a Công ty. 3-/ N i dung công tác qu n lý s d ng v n c nh. Qu n lý vi c s d ng v n c nh là m t trong nh ng n i dung quan tr ng c a công tác qu n lý Doanh nghi p. Trong quá trình s n xu t kinh doanh, s v n ng c a v n c nh g n li n v i hình thái v t ch t c a nó. Vì v y qu n l ý s d ng có hi u qu v n c nh có m t s hình th c qu n lý sau: 3.1. Hao mòn và kh u hao tài s n c nh: Trong quá trình s d ng, tài s n c nh có th b hao mòn dư i hai hình th c: Hao mòn h u hình và hao mòn vô hình.  Hao mòn h u hình: là s hao mòn v m t v t ch t t c là t n th t d n v m t ch t lư ng và tính năng k thu t c a tài s n c nh cu i cùng tài s n c nh ó không s d ng ư c n a và ph i thanh lý. Th c ch t v m t kinh t c a hao mòn h u hình là giá tr c a tài s n c nh gi m d n và giá tr c a nó ư c chuy n d n vào s n ph m ư c s n xu t ra. Trư ng h p tài s n c nh không s d ng ư c, hao mòn h u hình bi u hi n ch tài s n c nh m t d n thu c tính do nh hư ng c a i u ki n t nhiên hay quá trình hoá h c x y ra bên trong cũng như vi c trông nom, b o qu n tài s n c nh không ư c chu áo. Có nhi u nhân t nh hư ng n hao mòn h u hình c a tài s n c nh, có th chia thành 3 nhóm sau: 17
  19. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên  Nhóm nh ng nhân t thu c v ch t lư ng ch t o như: v t li u dùng s n xu t ra tài s n c nh, trình và công ngh ch t o, ch t lư ng xây d ng, l p ráp.  Nhóm nh ng nhân t thu c v quá trình s d ng như m c m nh n v th i gian và cư ng s d ng, trình tay ngh c a công nhân viên, vi c ch p hành quy t c, quy trình công ngh , ch b o qu n, b o dư ng và s a ch a....  Nhóm nh ng nhân t nh hư ng c a t nhiên như m, không khí, th i ti t... Hao mòn vô hình có 3 hình th c.   Tài s n c nh b gi m giá tr do năng su t lao ng xã h i tăng lên, ngư i ta s n xu t ra các lo i tài s n c nh m i s n xu t ra nh ng s n ph m có ch t lư ng như cũ nhưng có giá thành h hơn. Tài s n c nh b gi m giá tr do s n xu t ư c lo i tài s n c nh  khác hoàn thi n hơn v m t k thu t. Tài s n c nh b gi m giá tr do s n ph m c a nó làm ra b l i th i.  Như v y hao mòn vô hình là do ti n b khoa h c k thu t gây ra. nh : Tài s n c nh ư c s d ng trong nhi u  Kh u hao tài s n c chu kỳ s n xu t, giá tr c a nó hao mòn d n và ư c d ch chuy n t ng ph n và giá tr c a s n ph m làm ra. Ph n giá tr này ư c thu h i l i dư i hình th c kh u hao, ư c h ch toán vào giá thành s n ph m hình thành qu kh u hao áp ng nhu c u s a ch a l n, kh c ph c, c i t o, i m i, ho c m r ng tài s n c nh. Kh u hao là s bù p v m t kinh t hao mòn h u hình và hao mòn vô hình. Kh u hao có ý nghĩa quan tr ng i v i b o toàn và phát tri n v n, k t c a c a ho t ng s n xu t kinh doanh. Th c hi n kh u hao úng giá tr th c t tài s n c nh không nh ng ph n ánh úng th c ch t c a k t qu ho t ng s n xu t kinh doanh mà còn m b o qu kh u hao, duy trì ư c s v n b ra. Có hai hình th c kh u hao là kh u hao cơ b n và kh u hao s a ch a l n. Trong quá trình kh u hao, ti n trình kh u hao bi u th ph n giá tr c a tài s n c nh ã chuy n vào s n ph m s n xu t ra trong kỳ. Do phương th c bù p và m c ích khác nhau nên ti n trích kh u hao tài s n c nh ư c chia thành 2 b 18
  20. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên p h n:  Ti n trích kh u hao cơ b n: dùng bù p tài s n c nh sau khi b ào th i vì m t giá tr s d ng. N u là Doanh nghi p Nhà nư c, Doanh nghi p trích m t ph n tiêu hao này vào Ngân sách Nhà nư c, ph n còn l i b sung vào qu phát tri n s n xu t theo hư ng c chi u r ng l n chi u sâu. Các Doanh nghi p thu c lo i hình th c khác l p qu kh u hao cơ b n duy trì ho t ng c a Doanh nghi p và th c hi n yêu c u tái s n xu t m r ng.  Ti n kh u hao s a ch a l n: dùng s a ch a tài s n c nh m t cách có k ho ch và có h th ng nh m duy trì kh năng s n xu t c a tài s n c nh trong su t th i gian s d ng. Doanh nghi p tính m t ph n ti n kh u hao s a ch a l n g i vào m t tài kho n riêng Ngân hàng dùng làm ngu n v n cho k ho ch s a ch a tài s n c nh. T l kh u hao là t l ph n trăm gi a ti n trích kh u hao hàng năm so v i nguyên giá tài s n c nh. T l này có tính chung cho c hai lo i kh u hao ho c cho t ng lo i. Vi c xác nh t l kh u hao quá th p s không bù p ư c hao mòn th c t c a tài s n c nh, Doanh nghi p không b o toàn ư c v n c nh, còn n u t l kh u hao qúa cao yêu c u cho b o toàn v n ư c áp ng, song nó s làm tăng giá thành m t cách gi t o nh hư ng n k t qu s n xu t kinh doanh c a Doanh nghi p. Theo ch hi n hành, mu n i m i thi t b , tài s n c nh Doanh nghi p ph i tích lu trong m t th i gian dài tuỳ lo i tài s n c nh. Sau th i gian này, kh u hao c a Doanh nghi p thư ng b gi m tương ng so v i s m t giá c a ng ti n và Doanh nghi p s không kh năng tái u tư tài s n c nh. M t khác phương pháp kh u hao ư ng th ng hi n nay (kh u hao theo t l %c nh trong su t th i gian s d ng tài s n c nh) chưa t o i u ki n cho Doanh nghi p thu h i v n, i m i thi t b và ng d ng k thu t m i vào giá thành kinh doanh. M t lý do khách quan n a là giá tr tài s n c nh không ư c i u ch nh k p th i, cho phù h p v i m t b ng giá hàng năm nên giá tr tài s nc nh tính kh u hao r t th p so v i giá hi n hành. S a ch a ch qu n lý tài s n c nh và qu n lý kh u hao tài s n c nh cho phù h p v i i u ki n cách m ng khoa h c, k thu t di n ra sâu r ng, giá th trư ng bi n ng, chu kỳ s ng c a s n ph m... ph i c i ti n ch kh u hao như sau: quy nh ch i u ch nh nguyên giá tài s n c nh, tính kh u hao theo 19
nguon tai.lieu . vn