Xem mẫu

  1. ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP ĐỀ TÀI Hoàn thiện các hình thức trả lương, trả thưởng tại Công ty dệt kim Thăng Long
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Lêi nãi ®Çu Tõ sau §¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø VI, ®Êt n­íc ta chuyÓn tõ c¬ chÕ tËp trung bao cÊp sang c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù ®iÒu tiÕt cña Nhµ n­íc theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa. Cho ®Õn nay, chóng ta ®· thu ®­îc nh÷ng thµnh tùu ®¸ng kÓ, ®Æc biÖt lµ c¸c doanh nghiÖp sau mét thêi gian ngì ngµng tr­íc c¬ chÕ thÞ tr­êng nay ®· phôc håi v­¬n lªn trong s¶n xuÊt kinh doanh. Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù ®iÒu tiÕt cña Nhµ n­íc, c¸c doanh nghiÖp hoµn toµn tù chñ trong s¶n xuÊt, lÊy thu bï chi vµ kinh doanh ph¶i cã l·i. Tr­íc yªu cÇu ®ã, c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh kh«ng ngõng v­¬n lªn hoµn thiÖn mäi ho¹t ®éng cña m×nh ®Ó thùc hiÖn môc tiªu: Gi¶m gi¸ thµnh, n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, dÞch vô... ®Ó tõ ®ã n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh. §Ó thùc hiÖn ®­îc c¸c môc tiªu ®ã, c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i quan t©m vµ ph¸t huy hiÖu qu¶ c¸c ®ßn bÈy kinh tÕ trong qu¶n lý kinh tÕ. Bëi nã cã t¸c dông rÊt lín khi ta sö dông lµm c«ng cô qu¶n lý trong doanh nghiÖp. Mét trong nh÷ng c«ng cô mµ doanh nghiÖp sö dông ®ã lµ c«ng cô tiÒn l­¬ng. TiÒn l­¬ng lµ mét ®ßn bÈy kinh tÕ lîi h¹i trong c«ng t¸c qu¶n lý cña doanh nghiÖp. Nhµ n­íc cho phÐp c¸c doanh nghiÖp tù lùa chän c¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng cho phï hîp víi ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh sao cho ph¸t huy tèt nhÊt ®ßn bÈy kinh tÕ cña tiÒn l­¬ng. Qua thêi gian dµi ®­îc häc tËp vµ nghiªn cøu t¹i tr­êng cïng víi qu¸ tr×nh thùc tËp t¹i C«ng ty dÖt kim Th¨ng Long. VËn dông lý thuyÕt ®· ®­îc häc víi kh¶o s¸t thùc tÕ t¹i C«ng ty t«i ®· chän ®Ò tµi: Hoµn thiÖn c¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng, tr¶ th­ëng t¹i C«ng ty dÖt kim Th¨ng Long Chuyªn ®Ò gåm 3 phÇn: Ch­¬ng I: C¬ së lý luËn vÒ tiÒn l­¬ng, tiÒn th­ëng Ch­¬ng II: Ph©n tÝch thùc tr¹ng tr¶ l­¬ng, tr¶ th­ëng ë C«ng ty dÖt kim Th¨ng Long. 1 §ç Duy Träng
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Ch­¬ng III: Mét sè gi¶i ph¸p hoµn thiÖn h×nh thøc tr¶ l­¬ng tr¶ th­ëng ë C«ng ty DÖt kim Th¨ng Long. T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n ThÇy gi¸o NguyÔn §øc Kiªn, L·nh ®¹o C«ng ty, ®Æc biÖt lµ c¸n bé Phßng Tæ chøc lao ®éng ®· nhiÖt t×nh h­íng dÉn, gióp ®ì t«i hoµn thµnh chuyªn ®Ò nµy. Hµ Néi, th¸ng 4/2003 2 §ç Duy Träng
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Ch­¬ng I c¬ së lý luËn vÒ tiÒn l­¬ng, tiÒn th­ëng I. Kh¸i niÖm, b¶n chÊt vµ vai trß cña tiÒn l­¬ng 1.1 Kh¸i niÖm, b¶n chÊt tiÒn l­¬ng TiÒn l­¬ng vµ tiÒn c«ng lµ mét thµnh phÇn cña thï lao lao ®éng. §ã lµ phÇn thï lao cè ®Þnh (thï lao c¬ b¶n) mµ ng­êi lao ®éng nhËn ®­îc mét c¸ch th­êng kú th«ng qua quan hÖ thuª m­ín gi÷a hä víi tæ chøc. Trong ®ã, tiÒn l­¬ng lµ sè tiÒn mµ ng­êi sö dông lao ®éng tr¶ cho ng­êi lao ®éng khi hä thùc hiÖn c«ng viÖc mét c¸ch cè ®Þnh vµ th­êng xuyªn theo mét ®¬n vÞ thêi gian, cã thÓ lµ l­¬ng tuÇn hay l­¬ng th¸ng. Cßn tiÒn c«ng lµ sè tiÒn mµ ng­êi sö dông lao ®éng tr¶ cho ng­êi lao ®éng khi hä thùc hiÖn c«ng viÖc tuú thuéc vµo sè l­îng thêi gian lµm viÖc thùc tÕ hoÆc sè l­îng s¶n phÈm thùc tÕ s¶n xuÊt ra hoÆc khèi l­îng c«ng viÖc thùc tÕ ®· thùc hiÖn . HiÓu mét c¸ch chung nhÊt, tiÒn l­¬ng lµ kho¶n tiÒn mµ ng­êi lao ®éng nhËn ®­îc sau khi kÕt thóc mét qu¸ tr×nh lao ®éng, hoÆc lµ hoµn thµnh mét c«ng viÖc nhÊt ®Þnh theo hîp ®ång lao ®éng . Theo c¸ch hiÓu nµy th× tiÒn l­¬ng vµ tiÒn c«ng gièng nhau. Tuy vËy, qua c¸c thêi kú kh¸c nhau th× tiÒn l­¬ng còng ®­îc hiÓu theo nh÷ng c¸ch kh¸c nhau. Tr­íc ®©y trong nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung tiÒn l­¬ng lµ mét phÇn cña thu nhËp quèc d©n, ®­îc Nhµ n­íc ph©n phèi mét c¸ch cã kÕ ho¹ch cho ng­êi lao ®éng theo sè l­îng vµ chÊt l­îng lao ®éng. Hay tiÒn l­¬ng chÞu sù t¸c ®éng cña quy luËt ph¸t triÓn c©n ®èi, cã kÕ ho¹ch vµ chÞu sù chi phèi trùc tiÕp cña Nhµ n­íc. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng b¶n chÊt cña tiÒn l­¬ng ®· thay ®æi. NÒn kinh tÕ thÞ tr­êng b¶n chÊt cña tiÒn l­¬ng ®· thay ®æi. NÒn kinh tÕ thÞ tr­êng thõa nhËn sù tån t¹i kh¸ch quan cña thÞ tr­êng søc lao ®éng, nÒn tiÒn l­¬ng kh«ng chØ thuéc ph¹m trï ph©n phèi mµ cßn lµ ph¹m trï trao ®æi, ph¹m trï gi¸ trÞ. TiÒn l­¬ng lµ gi¸ c¶ hµng ho¸ søc lao ®éng, ®­îc h×nh thµnh qua tho¶ thuËn gi÷a ng­êi sö dông lao ®éng vµ 3 §ç Duy Träng
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp ng­êi lao ®éng phï hîp víi quan hÖ cung cÇu lao ®éng trªn thÞ tr­êng. Nh­ vËy, tõ chç coi tiÒn l­¬ng chØ lµ yÕu tè cña ph©n phèi, th× nay ®· coi tiÒn l­¬ng lµ yÕu tè cña s¶n xuÊt. Tøc lµ chi phÝ tiÒn l­¬ng kh«ng chØ ®Ó t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng, mµ cßn lµ ®Çu t­ cho ng­êi lao ®éng. Tãm l¹i tiÒn l­¬ng mang b¶n chÊt kinh tÕ - x· héi. Nã biÓu hiÖn quan hÖ x· héi gi÷a nh÷ng ng­êi tham gia qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ biÓu hiÖn mèi quan hÖ lîi Ých gi÷a c¸c bªn. 1.2 Vai trß cña tiÒn l­¬ng TiÒn l­¬ng cã vai trß quan träng ®èi víi c¶ ng­êi lao ®éng vµ doanh nghiÖp. TiÒn l­¬ng cã t¸c dông bï ®¾p l¹i søc lao ®éng cho ng­êi lao ®éng. §ång thêi tiÒn l­¬ng còng cã t¸c dông to lín trong ®éng viªn khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng yªn t©m lµm viÖc. Ng­êi lao ®éng chØ cã thÓ yªn t©m dån hÕt søc m×nh cho c«ng viÖc nÕu c«ng viÖc Êy ®em l¹i cho hä mét kho¶n ®ñ ®Ó trang tr¶i cuéc sèng. Thùc tÕ hiÖn nay tiÒn l­¬ng cßn ®­îc coi nh­ mét th­íc ®o chñ yÕu vÒ tr×nh ®é lµnh nghÒ vµ th©m niªn nghÒ nghiÖp. V× thÕ, ng­êi lao ®éng rÊt tù hµo vÒ møc l­¬ng cao, muèn ®­îc t¨ng l­¬ng mÆc dï , tiÒn l­¬ng cã thÓ chØ chiÕm mét phÇn nhá trong tæng thu nhËp cña hä. §èi víi doanh nghiÖp, tiÒn l­¬ng ®­îc coi lµ mét bé phËn cña chi phÝ s¶n xuÊt. V× vËy, chi cho tiÒn l­¬ng lµ chi cho ®Çu t­ ph¸t triÎn. Hay tiÒn l­¬ng lµ mét ®ßn bÈy quan träng ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp. MÆt kh¸c tæ chøc tiÒn l­¬ng trong doanh nghiÖp c«ng b»ng vµ hîp lý sÏ gãp phÇn duy tr×, cñng cè vµ ph¸t triÓn lùc l­îng lao ®éng cña m×nh. 2. C¸c yªu cÇu vµ nguyªn t¾c c¬ b¶n cña tæ chøc tiÒn l­¬ng C¸c doanh nghiÖp th­êng cã nh÷ng quan ®iÓm, nh÷ng môc tiªu kh¸c nhau trong hÖ thèng thï lao, nh­ng nh×n chung, môc tiªu cña hÖ thèng thï lao nh»m vµo hai vÊn ®Ò : + HÖ thèng thï lao ®Ó thu hót vµ g×n gi÷ ng­êi lao ®éng giái. + HÖ thèng thï lao t¹o ®éng l­c cho ng­êi lao ®éng 4 §ç Duy Träng
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp §Ó ®¹t ®­îc hai môc tiªu c¬ b¶n nµy, doanh nghiÖp ph¶i x©y dùng hÖ thèng thï lao hîp lý. §ã lµ sù kÕt hîp c¸c yªu cÇu ®èi víi mét hÖ thèng thï lao vµ sù tu©n thñ c¸c nguyªn t¾c tr¶ l­¬ng. 2.1 C¸c yªu cÇu cña hÖ thèng thï lao : * TÝnh hîp ph¸p : HÖ thèng thï lao ph¶i tu©n thñ c¸c ®iÒu luËt vÒ l­¬ng tèi thiÓu, c¸c quy ®Þnh vÒ thêi gian vµ diÒu kiÖn lao ®éng, c¸c quy ®Þnh vÒ phóc lîi x· héi nh­ BHXH, èm ®au, thai s¶n, tai n¹n lao ®éng..... * TÝnh hÊp dÉn : thÓ hiÖn ë møc l­¬ng khëi ®iÓm . Møc l­¬ng khëi ®iÓm th­êng lµ mét trong nh÷ng yÕu tè c¬ b¶n nhÊt khiÕn ng­êi lao ®éng quyÕt ®Þnh cã chÊp nhËn viÖc lµm ë doanh nghiÖp hay kh«ng. Th«ng th­êng c¸c doanh nghiÖp cµng tr¶ l­¬ng cao cµng cã kh¶ n¨ng thu hót ®­îc ng­êi lao ®éng giái. * T¹o ®éng lùc : ThÓ hiÖn ë c¸c møc l­¬ng sau møc l­¬ng khëi ®iÓm. C¸c møc l­¬ng nµy ph¶i cã sù ph©n biÖt t­¬ng øng víi yªu cÇu møc ®é phøc t¹p vµ kü n¨ng thùc hiÖn còng nh­ møc ®é ®ãng gãp. * TÝnh c«ng b»ng: HÖ thèng thï lao ph¶i gióp mäi ng­êi lao ®éng c¶m thÊy sù chªnh lÖch gi÷a c¸c c«ng viÖc kh¸c nhau (c«ng b»ng trong néi bé). Ngoµi ra, hÖ thèng thï lao cña doanh nghiÖp ph¶i t­¬ng quan víi thï lao cña c¸c doanh nghiÖp kh¸c trong cïng ngµnh (c«ng b»ng so víi bªn ngoµi) * TÝnh b¶o ®¶m : HÖ thèng thï lao ph¶i gióp ng­êi lao ®éng c¶m nhËn ®­îc thï lao hµng th¸ng cña m×nh ®­îc b¶o ®¶m ë mét møc nµo ®ã vµ kh«ng phô thuéc vµo c¸c yÕu tè biÕn ®éng kh¸c. * TÝnh hiÖu suÊt : HÖ thèng thï lao ph¶i mang l¹i hiÖu qu¶ cho doanh nghiÖp . Hay hÖ thèng thï lao ph¶i tÝnh ®Õn mét ®ång l­¬ng bá ra th× thu l¹i ®­îc bao nhiªu ®ång lîi nhuËn. 2.2 C¸c nguyªn t¾c tr¶ l­¬ng 2.2.1 Nguyªn t¾c 1: Tr¶ l­¬ng ngang nhau cho lao ®éng nh­ nhau 5 §ç Duy Träng
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Nguyªn t¾c nµy b¶o ®¶m ®­îc tÝnh c«ng b»ng trong ph©n phèi tiÒn l­¬ng gi÷a nh÷ng ng­êi lao ®éng lµm viÖc nh­ nhau trong doanh nghiÖp . NghÜa lµ lao ®éng cã sè l­îng vµ chÊt l­îng nh­ nhau th× tiÒn l­¬ng ph¶i nh­ nhau. 2.2.2 Nguyªn t¾c 2 : §¶m b¶o tèc ®é t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng nhanh h¬n tèc ®é t¨ng tiÒn l­¬ng b×nh qu©n T¨ng tiÒn l­¬ng vµ t¨ng NSL§ cã quan hÖ chÆt chÏ víi nhau. T¨ng NSL§ lµ c¬ së ®Ó t¨ng tiÒn l­¬ng vµ ng­îc l¹i t¨ng tiÒn l­¬ng lµ mét trong nh÷ng biÖn ph¸p khuyÕn khÝch con ng­êi h¨ng say lµm viÖc ®Ó t¨ng NSL§. Trong c¸c doanh nghiÖp th­êng t¨ng tiÒn l­¬ng dÉn ®Õn t¨ng chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh, cßn t¨ng NSL§ l¹i lµm gi¶m chi phÝ cho tõng ®¬n vÞ s¶n phÈm. Mét doanh nghiÖp thùc sù kinh doanh cã hiÖu qu¶ khi chi phÝ nãi chung còng nh­ chi phÝ cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm ®­îc h¹ thÊp, tøc møc gi¶m chi phÝ do t¨ng NSL§ ph¶i lín h¬n møc t¨ng chi phÝ do tiÒn l­¬ng t¨ng. Nguyªn t¾c nµy lµ cÇn thiÕt ph¶i b¶o ®¶m ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp , n©ng cao ®êi sèng cña ng­êi lao ®éng. III. C¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng , tr¶ th­ëng 1. H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian 1.1 Kh¸i niÖm TiÒn l­¬ng theo thêi gian lµ tiÒn l­¬ng thanh to¸n cho ng­êi c«ng nh©n c¨n cø vµo tr×nh ®é lµnh nghÒ vµ thêi gian c«ng t¸c cña hä. 1.2 Ph¹m vi ¸p dông H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian chñ yÕu ¸p dông ®èi vêi nh÷ng ng­êi lµm c«ng t¸c qu¶n lý §èi víi c«ng nh©n s¶n xuÊt th× h×nh thøc nµy chØ ¸p dông ë c¸c bé phËn mµ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®· ®­îc tù ®éng ho¸, nh÷ng c«ng viÖc ch­a x©y dùng ®­îc ®Þnh møc lao ®éng, nh÷ng c«ng viÖc mµ khèi l­îng hoµn thµnh kh«ng x¸c ®Þnh ®­îc hoÆc nh÷ng lo¹i c«ng viÖc cÇn thiÕt ph¶i tr¶ l­¬ng thêi gian 6 §ç Duy Träng
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp nh»m ®¶m b¶o chÊt l­îng s¶n phÈm nh­ c«ng viÖc kiÓm tra chÊt l­îng s¶n phÈm, c«ng viÖc söa ch÷a m¸y mãc thiÕt bÞ. 1.3 H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian 1.3.1 ChÕ ®é tr¶ l­¬ng theo thêi gian ®¬n gi¶n Kh¸i niÖm: ChÕ ®é tr¶ l­¬ng theo thêi gian ®¬n gi¶n lµ chÕ ®é tr¶ l­¬ng mµ tiÒn l­¬ng cña mèi ng­êi c«ng nh©n nhËn ®­îc phô thuéc vµo bËc cao hay thÊp, thêi gian thùc tÕ lµm viÖc nhiÒu hay Ýt. Ph¹m vi ¸p dông : ChÕ ®é tr¶ l­¬ng nµy ¸p dông ë nh÷ng n¬i khã x¸c ®Þnh møc lao ®éng chÝnh x¸c, khã ®¸nh gi¸ c«ng viÖc chÝnh x¸c do ®ã h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian ®¬n gi¶n th­êng ¸p dông víi nh÷ng ng­êi lµm c«ng t¸c qu¶n lý vµ th­êng ®­îc ¸p dông trong khèi hµnh chÝnh sù nghiÖp. TiÒn l­¬ng theo thêi gian ®¬n gi¶n ®­îc tÝnh theo c«ng thøc Ltt = Lcb x T Trong ®ã : Ltt : TiÒn l­¬ng thùc tÕ mµ ng­êi lao ®éng nhËn ®­îc Lcb : TiÒn l­¬ng cÊp bËc chÝnh theo thêi gian T : Thêi gian lµm viÖc thùc tÕ: giê, ngµy Cã ba lo¹i l­¬ng theo thêi gian ®¬n gi¶n L­¬ng giê : Lµ tiÒn l­¬ng tÝnh theo møc l­¬ng cÊp bËc giê vµ sè giê lµm viÖc thùc tÕ. L­¬ng ngµy : TÝnh theo møc l­¬ng cÊp bËc ngµy vµ sè ngµy lµm viÖc thùc tÕ. L­¬ng th¸ng : TÝnh theo møc l­¬ng cÊp bËc th¸ng NhËn xÐt : ¦u ®iÓm : Ng­êi lao ®éng cã thÓ yªn t©m lµm viÖc v× tiÒn l­¬ng ®­îc tr¶ cè ®Þnh kh«ng phô thuéc vµo kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh 7 §ç Duy Träng
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp nghiÖp. TiÒn l­¬ng phô thuéc vµo th©m niªn c«ng t¸c. Th©m niªn cµng nhiÒu th× tiÒn l­¬ng cµng cao. Nh­îc ®iÓm : chÕ ®é tr¶ l­¬ng nµy mang tÝnh b×nh qu©n, tiÒn l­¬ng kh«ng g¾n víi hiÖu qu¶ c«ng viÖc, kh«ng khuyÕn khÝch sö dông hîp lý thêi gian lµm viÖc, tiÕt kiÖm nguyªn liÖu, sö dông cã hiÖu qu¶ c«ng suÊt cña m¸y mãc thiÕt bÞ ®Ó t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng. 1.3.2 ChÕ ®é tr¶ l­¬ng theo thêi gian cã th­ëng : Kh¸i niÖm: Lµ sù kÕt hîp gi÷a tr¶ l­¬ng theo thêi gian gi¶n ®¬n víi tiÒn th­ëng khi ®¹t ®­îc nh÷ng chØ tiªu vÒ sè l­îng hoÆc chÊt l­îng ®· quy ®Þnh. Ph¹m vi ¸p dông : ChÕ ®é tr¶ l­¬ng nµy chñ yÕu ¸p dông ®èi víi c«ng nh©n phô lµm c«ng viÖc phô nh­ c«ng nh©n söa ch÷a, ®iÒu khiÓn thiÕt bÞ... ngoµi ra, cßn ¸p dông ®èi víi c«ng nh©n chÝnh lµm viÖc ë nh÷ng kh©u s¶n xuÊt cã tr×nh ®é c¬ khÝ ho¸ cao, tù ®éng ho¸ hoÆc nh÷ng c«ng viÖc tuyÖt ®èi ph¶i ®¶m b¶o chÊt l­îng. C¸ch tÝnh l­¬ng thêi gian cã th­ëng : TLth = Ltt x Tth Trong ®ã : TLth : TiÒn l­¬ng cã th­ëng Ltt : TiÒn l­¬ng thùc tÕ c«ng nh©n nhËn ®­îc TTh : TiÒn th­ëng NhËn xÐt : ¦u ®iÓm : ChÕ ®é tr¶ l­¬ng theo thêi gian cã th­ëng cã nhiÒu ­u ®iÓm h¬n chÕ ®é thêi gian ®¬n gi¶n v× nã g¾n chÆt thµnh tÝch c«ng t¸c cña tõng ng­êi ®· ®¹t ®­îc th«ng qua c¸c chØ tiªu xÐt th­ëng. H×nh thøc nµy kh«ng nh÷ng ph¶n ¸nh tr×nh ®é thµnh ht¹o vµ thêi gian lµm viÖc thùc tÕ mµ cßn khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng quan t©m ®Õn tr¸ch nhiÖm vµ kÕt qu¶ cña m×nh. Do ®ã, chÕ ®é tr¶ l­¬ng nµy ngµy cµng ®­îc ¸p dông trªn quy m« réng h¬n. 8 §ç Duy Träng
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Nh­ vËy, nh­îc ®iÓm chÝnh cña h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian lµ kh«ng g¾n liÒn gi÷a chÊt l­îng vµ sè l­îng lao ®éng mµ c«ng nh©n ®· tiªu hao trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm. Nªn h×nh thøc nµy kh«ng mang l¹i cho ng­êi lao ®éng sù quan t©m ®Çy ®ñ ®èi víi thµnh qu¶ lao ®éng cña m×nh kh«ng t¹o diÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó uèn n¾n kÞp thêi nh÷ng th¸i ®é sai lÖch vµ kh«ng khuyÕn khÝch hä nghiªm chØnh thùc hiÖn chÕ ®é tiÕt kiÖm thêi gian, vËt t­ vµ lao ®éng trong qu¸ tr×nh c«ng t¸c. 2. H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm 2.1 Kh¸i niÖm Tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm lµ h×nh thøc tr¶ l­¬ng cho ng­êi lao ®éng dùa trùc tiÕp vµo sè l­îng vµ chÊt l­îng s¶n phÈm (dÞch vô) mµ hä ®· hoµn thµnh. §©y lµ h×nh thøc tr¶ l­¬ng ®­îc ¸p dông phÇn lín trong c¸c nhµ m¸y xÝ nghiÖp ë n­íc ta, nhÊt lµ trong c¸c doanh nghiÖp sö dông chÕ t¹o s¶n phÈm. 2.2 ý nghÜa cña tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm - Lµ h×nh thøc c¨n b¶n ®Ó thùc hiÖn quy luËt ph©n phèi theo lao ®éng . Ai lµm nhiÒu chÊt l­îng s¶n phÈm tèt ®­îc h­ëng nhiÒu l­¬ng ai lµm Ýt chÊt l­îng s¶n phÈm xÊu th× ®­îc h­ëng Ýt l­¬ng. Nh÷ng ng­êi lµm viÖc nh­ nhau th× ph¶i h­ëng l­¬ng b»ng nhau. §iÒu nµy sÏ cã t¸c dông t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng cña ng­êi lao ®éng. - Tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm cã t¸c dông trùc tiÕp khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng ra søc häc tËp n©ng cao tr×nh ®é lµnh nghÒ tÝch luü kinh nghiÖm, rÌn luyÖn kü n¨ng, ph¸t huy s¸ng t¹o ®Ó n©ng cao kh¶ n¨ng lµm viÖc vµ n¨ng suÊt lao ®éng. - Tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm cßn cã ý nghÜa trong viÖc n©ng cao vµ hoµn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lý, n©ng cao tÝnh tù chñ vµ chñ ®éng trong lµm viÖc cña ng­êi lao ®éng. §ång thêi ®Êu tranh chèng hiÖn t­îng tiªu cùc lµm viÖc thiÕu tr¸ch nhiÖm trong c¸n bé c«ng nh©n s¶n xuÊt. 9 §ç Duy Träng
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp - Cñng cè vµ ph¸t triÓn m¹nh mÏ thi ®ua s¶n xuÊt x· héi chñ nghÜa ®éng viªn thi ®ua liªn tôc vµ m¹nh mÏ ®ång thêi ¸p dông mét c¸ch ®óng ®¾n c¸c chÕ ®é tiÒn l­¬ng theo s¶n phÈm sÏ kÕt hîp chÆt chÏ ®­îc hai mÆt khuyÕn khÝch b»ng lîi Ých vËt chÊt vµ ®éng viªn tinh thÇn ®Ó thóc ®Èy s¶n xuÊt. Nh­ vËy chÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm cã ý nghÜa kinh tÕ chÝnh trÞ quan träng. Nã ®éng viªn ng­êi lao ®éng lµm viÖc ®Ó t¨ng thªm thu nhËp va t¨ng s¶n phÈm cho x· héi. 2.3 C¸c chÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm 2.3.1 ChÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm trùc tiÕp c¸ nh©n Kh¸i niÖm : Lµ chÕ ®é tiÒn l­¬ng ®­îc tr¶ theo tõng ®¬n vÞ s¶n phÈm hoÆc chi tiÕt s¶n phÈm va theo ®¬n gi¸ nhÊt ®Þnh. Trong bÊt kú tr­êng hîp nµo c«ng nhËn hôt møc, hay v­ît møc cø mçi ®¬n vÞ s¶n phÈm lµm ra ®Òu ®­îc tr¶ l­¬ng nhÊt ®Þnh gäi lµ ®¬n gi¸ s¶n phÈm nh­ vËy tiÒn l­¬ng sÏ t¨ng theo sè l­îng s¶n phÈm s¶n xuÊt ra. Ph¹m vi ¸p dông : chÕ ®é tiÒn l­¬ng theo s¶n phÈm trùc tiÕp c¸ nh©n ®­îc ¸p dông réng r·i ®èi víi nh÷ng ng­êi trùc tiÕp s¶n xuÊt trong qu¸ tr×nh lao ®éng cña hä mang tÝnh chÊt ®éc lËp t­¬ng ®èi , cã thÓ ®Þnh møc kiÓm tra , nghiÖm thu s¶n phÈm mét c¸ch riªng biÖt. TiÒn l­¬ng s¶n phÈm trùc tiÕp c¸ nh©n ®­îc tÝnh theo c«ng thøc sau: L1 = §G x Q1 L1 : TiÒn l­¬ng thùc tÕ mµ c«ng nh©n nhËn ®­îc. DG : §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng cho mét s¶n phÈm Q1 : Sè l­îng s¶n phÈm thùc tÕ hoµn thµnh TÝnh ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng : §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng lµ møc tiÒn l­¬ng tr¶ cho ng­êi lao ®éng khi hä hoµn thµnh mét ®¬n vÞ s¶n phÈm. Khi x¸c ®Þnh mét ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng ng­êi ta c¨n cø vµo hai nh©n tè : ®Þnh møc lao ®éng vµ møc l­¬ng cÊp bËc c«ng viÖc. 10 §ç Duy Träng
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp NÕu c«ng viÖc cã ®Þnh møc s¶n l­îng : §G = L0/Q NÕu c«ng viÖc cã ®Þnh møc thêi gian : §G = L0 x T Trong ®ã : §G : §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng cho mét s¶n phÈm L0 : L­¬ng cÊp bËc cña c«ng nh©n trong kú (ngµy, th¸ng) Q : Møc s¶n l­îng T : Møc thêi gian hoµn thµnh mét ®¬n vÞ s¶n phÈm NhËn xÐt : ¦u ®iÓm: DÔ dµng tÝnh ®­îc tiÒn l­¬ng trùc tiÕp trong kú. KhuyÕn khÝch c«ng nh©n tù gi¸c, tiÕt kiÖm thêi gian lµm viÖc, gi¶m tèi ®a thêi gian l·ng phÝ tù häc hái ®Ó n©ng cao kü n¨ng kü x¶o lµm viÖc, n©ng cao n¨ng xuÊt lao ®éng t¨ng thu nhËp. Nh­îc ®iÓm: C«ng nh©n chØ quan t©m ®Õn sè l­îng mµ Ýt chó ý ®Õn chÊt l­îng s¶n phÈm. NÕu kh«ng cã th¸i ®é vµ ý thøc lµm viÖc sÏ l·ng phÝ vËt t­ nguyªn vËt liÖu. 2.3.2 ChÕ ®é tr¶ l­¬ng s¶n phÈm tËp thÓ : Kh¸i niÖm: Còng lµ chÕ ®é tr¶ l­¬ng cho tõng ®¬n vÞ s¶n phÈm theo ®¬n gi¸ nhÊt ®Þnh mµ tËp thÓ chÕ t¹o, ®¶m b¶o chÊt l­îng vµ phô thuéc vµo c¸ch ph©n chia tiÒn l­¬ng cho tõng thµnh viªn. Ph¹m vi ¸p dông : Kh¸c víi tr¶ l­¬ng s¶n phÈm trùc tiÕp c¸ nh©n ë chÕ ®é nµy ®Ó tr¶ l­¬ng trùc tiÕp cho mét nhãm ng­êi lao ®éng (Tæ sö dông) khi hä hoµn thµnh mét khèi l­îng s¶n phÈm nhÊt ®Þnh. ¸p dông cho nh÷ng c«ng viÖc ®ßi hái nhiÒu ng­êi cïng tham gia thùc hiÖn, mµ c«ng viÖc cña mçi c¸ nh©n cã liªn quan ®Õn nhau. 11 §ç Duy Träng
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp TÝnh tiÒn l­¬ng thùc tÕ : L1 = DG1 x Q1 Trong ®ã : L1 : TiÒn l­¬ng thùc tÕ tæ nhËn ®­îc DG1 : §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng cña s¶n phÈm Q1 : S¶n l­îng thùc tÕ tæ ®· hoµn thµnh TÝnh ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng NÕu tæ hoµn thµnh nhiÒu s¶n phÈm trong kú. DG = Lch /Q0 NÕu tæ hoµn thµnh mét s¶n phÈm trong kú DG = Lcb x T0 Trong ®ã : DG : §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng s¶n phÈm tr¶ cho tæ Lcb : TiÒn l­¬ng cÊp bËc cña c«ng viÖc cña c«ng nh©n Q0 : Møc s¶n l­îng cña tæ T0 : Møc thêi gian cña tæ VÊn ®Ò cÇn chó ý lµ : Ph¶i ph©n phèi tiÒn l­¬ng cho c¸c thµnh viªn phï hîp víi bËc l­¬ng vµ thêi gian lao ®éng cña hä. C¶ hai ph­¬ng ph¸p chia l­¬ng: Ph­¬ng ph¸p 1: Ph­¬ng ph¸p ¸p dông hÖ sè ®iÒu chØnh tr×nh tù thùc hiÖn nh­ sau: + X¸c ®Þnh hÖ sè ®iÒu chØnh Hdc : Hdc = L1 / L0 Trong ®ã : L1 : TiÒn l­¬ng cña tæ thùc tÕ nhËn ®­îc L0 : TiÒn l­¬ng cÊp bËc c¶ tæ 12 §ç Duy Träng
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Kh¸i niÖm: Lµ chÕ ®é tr¶ l­¬ng cho c«ng nh©n phôc vô hay bæ trî dùa trªn c¬ së s¶n l­îng hoµn thµnh cña c«ng nh©n chÝnh. §Æc ®iÓm cña chÕ ®é tr¶ l­¬ng lµ tiÒn l­¬ng thùc tÕ cña c«ng nh©n phô thuéc vµo kÕt qu¶ lµm viÖc cña c«ng nh©n chÝnh. Do vËy nÕu c«ng nh©n chÝnh lµm tèt, n¨ng suÊt lao ®éng cao, th× c«ng nh©n phô míi cã thu nhËp cao vµ ng­îc l¹i. TiÒn l­¬ng thùc tÕ cña c«ng nh©n phô L1 = DG x Q1 DG = L/ (M x Q) Trong ®ã : L1 : TiÒn l­¬ng thùc tÕ cña c«ng nh©n DG : §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng cña c«ng nh©n phô Q1 : Sè l­îng s¶n phÈm thùc tÕ cña c«ng nh©n chÝnh Q : Møc s¶n l­îng cña c«ng nh©n chÝnh NhËn xÐt : ¦u ®iÓm: chÕ ®é tr¶ l­¬ng nµy khuyÕn khÝch c«ng nh©n phôc vô tèt h¬n c«ng nh©n chÝnh gãp phÇn n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng cña c¶ hai. Nh­îc ®iÓm: TiÒn l­¬ng cña c«ng nh©n phô phô thuéc trùc tiÕp vµo kÕt qu¶ cña c«ng nh©n chÝnh, mµ kÕt qu¶ nµy nhiÒu khi chÞu t¸c ®éng cña c¸c yÕu tè kh¸ch quan nªn lµm h¹n chÕ sù cè g¾ng lµm viÖc cña c«ng nh©n phô. 2.3.4 ChÕ ®é tr¶ l­¬ng s¶n phÈm kho¸n: Kh¸i niÖm: Lµ chÕ ®é l­¬ng s¶n phÈm khi giao c«ng viÖc ®· quy ®Þnh râ rµng sè tiÒn ®· thµnh mét khèi l­îng c«ng viÖc trong ®¬n vÞ thêi gian nhÊt ®Þnh. Ph¹m vi ¸p dông: ChÕ ®é nµy ®­îc ¸p dông kh¸ phæ biÕn trong ngµnh n«ng nghiÖp, x©y dùng c¬ b¶n hoÆc mét sè ngµnh kh¸c khi c«ng nh©n lµm 13 §ç Duy Träng
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp c«ng viÖc mang tÝnh ®ét xuÊt c«ng viÖc kh«ng thÓ x¸c ®Þnh mét ®Þnh møc lao ®éng æn ®Þnh trong thêi gian dµi ®­îc..... TiÒn l­¬ng kho¸n ®­îc tÝnh nh­ sau : Lk = DGk x Q1 Trong ®ã : Lk : TiÒn l­¬ng thùc tÕ c«ng nh©n nhËn ®­îc. DGk: §¬n gi¸ kho¸n, Q1: Sè l­îng s¶n phÈm hoµn thµnh. Ngay tõ khi nhËn viÖc,c«ng nh©n sÏ biÕt ®­îc ngay sè tiÒn m×nh sÏ l·nh sao khi hoµn thµnh khèi l­îng c«ng viÖc. Khi ¸p dông chÕ ®é l­¬ng kho¸n cµn ph¶i lµm tèt c«ng t¸c thèng kª vµ ®Þnh møc lao ®éng tõng phÇn viÖc råi tæng hîp l¹i thµnh khèi l­îng c«ng viÖc gi¶m thêi gian lao ®éng, thµnh ®¬n gi¸ cho toµn bé c«ng viÖc. NhËn xÐt: ¦u ®iÓm: Cã t¸c dông khuyÕn khÝch c«ng nh©n n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng ph¸t huy s¸ng kiÕn vµ tÝch cùc c¶i tiÕn lao ®éng ®Ó tèi ­u ho¸ qu¸ tr×nh lµm viÖc gi¶m thêi gian lao ®éng, hoµn thµnh c«ng viÖc tr­íc thêi h¹n gi¶m bít sè lao ®éng kh«ng cÇn thiÕt. Nh­îc ®iÓm: ViÖc x¸c ®Þnh ®¬n gi¸ kho¸n phøc t¹p, khã chÝnh x¸c. Ph¶i tiÕn hµnh x©y dùng chÆt chÏ phï hîp víi diÒu kiÖn lµm viÖc cña ng­êi lao ®éng. 2.3.5. ChÕ ®é tr¶ l­¬ng s¶n phÈm cã th­ëng: Kh¸i niÖm: Lµ chÕ ®é tr¶ l­¬ng cho c«ng nh©n dùa trªn sù kÕt hîp tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm vµ tiÒn l­¬ng theo s¶n phÈm vµ tiÓn th­ëng. ChÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm cã th­ëng gåm hai phÇn: + PhÇn tr¶ theo ®¬n gi¸ cè ®Þnh vµ sè l­îng s¶n phÈm thùc tÕ hoµn thµnh. 14 §ç Duy Träng
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp + PhÇn tiÒn th­ëng dùa vµo tr×nh ®é hoµn thµnh v­ît møc. TiÒn l­¬ng s¶n phÈm cã th­ëng ®­îc tÝnh theo c«ng thøc; L m. h Lth  L  100 Trong ®ã: Lth: TiÒn l­¬ng s¶n phÈm cã th­ëng L: L­¬ng tr¶ theo ®¬n gi¸ cè ®Þnh. H: Tû lÖ hoµn thµnh phÇn tr¨m ®­îc tÝnh th­ëng. NhËn xÐt: ¦u ®iÓm: Qu¸n triÖt ®Çy ®ñ h¬n nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng khuyÕn khÝch c«ng nh©n chó trông h¬n n÷a viÖc c¶i tiÕn chÊt l­îng s¶n phÈm tiÕt kiÖm nguyªn liÖu, hoµn thµnh v­ît møc nhiÖm vô quy ®Þnh. Nh­îc ®iÓm: Ph¶i tÝnh to¸n chÝnh x¸c, ®óng ®¾n c¸c chØ tiªu chÝnh th­ëng nÕu kh«ng sÏ lµm t¨ng chi phÝ l­¬ng béi chi quü tiÒn l­¬ng. 1.3.6. ChÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm luü tiÕn Kh¸i niÖm: Lµ chÕ ®é tr¶ l­¬ng cho c«ng nh©n dùa trªn hai lo¹i ®¬n gi¸ (®¬n gi¸ cè ®Þnh vµ ®¬n gi¸ luý tiÕn) vµ sè l­îng s¶n phÈm s¶n xuÊt ra ®¶m b¶o chÊt l­îng. §¬n gi¸ cè ®Þnh: Dïng ®Ó tr¶ cho nh÷ng s¶n phÈm thùc tÕ ®· hoµn thµnh. §¬n gi¸ luü tiÕn: Dïng ®Ó tÝnh l­¬ng cho nh÷ng s¶n phÈm v­ît møc khëi ®iÓm vµ cã gi¸ trÞ b»ng ®¬n gi¸ cè ®Þnh nhËn víi tû lÖ t¨ng ®¬n gi¸. Ph¹m vi ¸p dông: ChÕ ®é l­¬ng nµy ¸p dông cho c«ng nh©n s¶n xuÊt ë nh÷ng kh©u quan träng, lóc s¶n xuÊt khÈn tr­¬ng ®Ó ®¶m b¶o tÝnh ®ång bé, ë nh÷ng kh©u mµ n¨ng suÊt lao ®éng t¨ng cã tÝnh quyÕt ®Þnh ®èi víi viÖc hoµn thµnh chung kÕ ho¹ch cña xÝ nghiÖp. TiÒn l­¬ng cña c«ng nh©n ®­îc tÝnh theo c«ng thøc: 15 §ç Duy Träng
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp L = DG x Q1+ DG x K x (Q1-Q0) Trong ®ã: T: Tæng tiÒn l­¬ng cña c«ng nh©n. DG: §¬n gi¸ cè ®Þnh theo s¶n phÈm. Q1: S¶n l­îng thùc tÕ hoµn thµnh. Q0: S¶n l­îng ®¹t møc khëi ®iÓm. K: Tû lÖ t¨ng thªm ®Ó cã ®¬n gi¸ luü tiÕn. d cd xt K d1 Trong ®ã: K: Tû lÖ t¨ng ®¬n gi¸ hîp lý Dcd: Tû lÖ chi phÝ s¶n xuÊt gi¸n tiÕp cè ®Þnh trong gi¸ thµnh. D1: Tû lÖ sè tiÒn tiÕt kiÖm vÒ chi phÝ s¶n xuÊt gi¸n tiÕp cè ®Þnh ®Ó t¨ng ®¬n gi¸. NhËn xÐt: ¦u ®iÓm: ViÖc t¨ng ®¬n gi¸ sÏ lµm cho c«ng nh©n tÝch cùc lµm viÖc t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng. Nh­îc ®iÓm: ¸p dông chÕ ®é nµy lµm cho tèc ®é t¨ng tiÒn l­¬ng nhanh h¬n tèc ®é t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, c«ng nh©n chØ ch¹y theo sè l­îng Ýt quan t©m ®Õn chÊt l­îng s¶n phÈm. 3. Vai trß cña tiÒn l­¬ng, tiÒn th­ëng. TiÒn l­¬ng, tiÒn th­ëng cã vai trß rÊt lín ®èi víi ®êi sèng vµ s¶n xuÊt. §Ó ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ cao trong lao ®éng gãp phÇn thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña x©y dùng vÊn ®Ò tr¶ l­¬ng cho ng­êi lao ®éng ®· kh«ng chØ lµ vÊn ®Ò quan t©m cña c¸c doanh nghiÖp, mµ cßn lµ vÊn ®Ò bøc xóc cña c¶ x· héi cÇn ®­îc Nhµ n­íc quan t©m gióp ®ì. TiÒn l­¬ng tiÒn th­ëng cÇn ®­îc tr¶ ®óng th«ng qua c¸c h×nh thøc vµ chÕ ®é tr¶ l­¬ng, tr¶ th­ëng ®Ó nã trë thµnh ®éng lùc 16 §ç Duy Träng
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp m¹nh mÏ cã t¸c dông ®¶m b¶o t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng kh«ng ngõng n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cho ng­êi lao ®éng. §èi víi ng­êi lao ®éng tiÒn l­¬ng g¾n liÒn víi hä vµ nguån chñ yÕu nu«i sèng b¶n th©n vµ gia ®×nh. NÕu tiÒn l­¬ng nhËn ®­îc tho¶ m·n sÏ lµ ®éng lùc kÝch thÝch t¨ng n¨ng lùc s¸ng t¹o, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, t¹o ra hoµ khÝ cëi më gi÷a nh÷ng ng­êi lao ®éng, t¹o thµnh mèi ®oµn kÕt thèng nhÊt, trªn d­íi mét lßng, mét ý chÝ sù nghiÖp ph¸t triÓn doanh nghiÖp vµ v× lîi Ých ph¸t triÓn cña b¶n th©n hä. ChÝnh v× vËy mµ ng­êi lao ®éng lµm viÖc h¨ng say, cã tn vµ tù hµo vÒ møc l­¬ng cña hä. §èi víi c¸c doanh nghiÖp, tiÒn l­¬ng, tiÒn th­ëng lµ yÕu tè cña chi phÝ s¶n xuÊt, cßn ®èi víi ng­êi lao ®éng tiÒn l­¬ng, tiÒn th­ëng lµ nguån thu nhËp chÝnh, do vËy tæ chøc tiÒn l­¬ng trong doanh nghiÖp ph¶i c«ng bµng, ®¶m b¶o cho lîi Ých cña c¶ hai bªn. NÕu doanh nghiÖp tr¶ l­¬ng, tr¶ th­ëng thiÕu c«ng b»ng, hîp lý, hoÆc v× môc tiªu lîi nhuËn thuÇn tuý, kh«ng chó ý ®óng møc ®é lîi Ých ng­êi lao ®éng th× ng­êi c«ng nh©n sÏ bÞ kiÖt quÖ vÒ thÓ lùc vµ tinh thÇn, gi¶m sót chÊt l­îng lao ®éng, th× kh«ng nh÷ng ®Î ra m©u thuÉn néi bé mµ cßn cã thÓ g©y nªn sù ph¸ ho¹i ngÇm d·n nh÷ng ®Õn l·ng phÝ trong s¶n xuÊt; biÓu hiÖn ®ã lµ t×nh tr¹ng c¾t xÐn thêi gian lµm viÖc, l·ng phÝ nguyªn nhiªn vËt liÖu. 17 §ç Duy Träng
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Ch­¬ng II Ph©n tÝch thùc tr¹ng tr¶ l­¬ng, tr¶ th­ëng ë C«ng ty DÖt Kim Th¨ng long. I. §Æc ®iÓm cña C«ng ty DÖt Kim Th¨ng long. 1.1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña C«ng ty. C«ng ty DÖt Kim Th¨ng Long lµ doanh nghiÖp Nhµ n­íc trùc thuéc Së C«ng nghiÖp Hµ Néi. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty cã thÓ chia ra 5 thêi kú. Thêi kú n¨m 1959 ®Õn n¨m 1975: Th¸ng 2 n¨m 1959, xÝ nghiÖp DÖt kim Cù Doanh ®­îc thµnh lËp dùa trªn c¬ së c«ng ty hîp doanh gi÷a Nhµ n­íc víi x­ëng dÖt Cù Doanh ë phè Hµng Qu¹t - Hµ Néi cña nhµ t­ s¶n TrÞnh V¨n C¨n. Tõ khi thµnh lËp cho ®Õn n¨m 1975, s¶n phÈm chñ yÕu cña xÝ nghiÖp lµ ¸o may « vµ ¸o lãt nam phôc vô nhu cÇu tiªu dïng néi ®Þa vµ trang bÞ cho qu©n ®éi víi s¶n l­îng tõ 1 - 2 triÖu chiÕc/n¨m. Thêi kú tõ n¨m 1976 ®Õn th¸ng 6 n¨m 1982: N¨m 1976, xÝ nghiÖp b¾t ®Çu tham gia s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu trong khu«n khæ NghÞ ®Þnh th­ víi c¸c n­íc XHCN nh­ Liªn X«, Hungary, TiÖp Kh¾c... s¶n l­îng hµng n¨m 3 - 4 triÖu chiÕc, trong ®ã 60% lµ s¶n phÈm xuÊt khÈu trùc tiÕp, cßn l¹i lµ tiªu dïng néi ®Þa vµ cung cÊp cho quèc phßng. Tuy nhiªn thêi gian nµy c¸c doanh nghiÖp kh«ng ®­îc phÐp xuÊt nhËp khÈu trùc tiÕp. Do ®ã, toµn bé viÖc xuÊt khÈu cña xÝ nghiÖp lóc ®ã ph¶i uû th¸c qua Tæng cña c«ng ty XuÊt nhËp khÈu hµng dÖt ViÖt Nam (TEXTIMEX). Thêi kú tõ th¸ng 7 n¨m 1982 ®Õn th¸ng 11 n¨m 1986. XÝ nghiÖp ngµy cµng ph¸t triÓn s¶n xuÊt nh­ng l¹i h¹n chÕ v× mÆt b»ng s¶n xuÊt chËt hÑp. §øng tr­íc t×nh h×nh ®ã, th¸ng 7 n¨m 1982, UBND thµnh phè Hµ Néi ®· quyÕt ®Þnh s¸t nhËp XÝ nghiÖp DÖt Kim Cù Doanh víi XÝ 18 §ç Duy Träng
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp nghiÖp may mÆc Hµ Néi vµ ®æi tªn thµnh C«ng ty DÖt Kim Th¨ng Long nh­ hiÖn nay. Cã thÓ nãi ®©y lµ thêi kú hoµng kim cña C«ng ty DÖt Kim Th¨ng Long. S¶n l­îng hµng n¨m lu«n duy tr× ë møc 8 - 9 triÖu chiÕc, trong ®ã xuÊt khÈu sang TiÖp 6 triÖu, Liªn X« 1,5 triÖu, cßn l¹i lµ tiªu dïng néi ®Þa. Thêi kú tõ th¸ng 12 n¨m 1986 ®Õn cuèi n¨m 1991. §©y lµ thêi kú cña c«ng ty ®iÒu chØnh ho¹t ®éng cña m×nh ®Ó thÝch øng víi c¬ chÕ míi. Khi chuyÓn tõ c¬ chÐ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc c«ng ty ®· gÆp ph¶i nhiÒu khã kh¨n nh­: Nguyªn vËt liÖu khan hiÕm ph¶i nhËp ngo¹i, m¸y mãc thiÕt bÞ ®· cò, c¬ së h¹ tÇng xuèng cÊp. MÆt kh¸c, gi÷a n¨m 1991, Liªn X« vµ hÖ thèng c¸c n­íc XHCN tan r·, c«ng ty mÊt ®i thÞ tr­êng truyÒn thèng. Do ®ã, ho¹t ®éng cña c«ng ty ®ßi hái ph¶i cã sù thay ®æi, c«ng ty ph¶i lµm chñ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh, tù s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm. Thêi kú tõ n¨m 1992 ®Õn nay: Thêi kú nµy cña c«ng ty dÇn thÝch nghi víi ®ßi hái cña thÞ tr­êng. N¨m 1992, cña c«ng ty ®­îc cÊp giÊy phÐp xuÊt khÈu trùc tiÕp. S¶n l­îng hµng n¨m d­íi 2 triÖu chiÕc. Giê ®©y, cña c«ng ty ®· m¹nh d¹n v÷ng b­íc trªn con ®­êng kinh doanh trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng víi nh÷ng thö th¸ch vµ th¾ng lîi míi. 19 §ç Duy Träng
nguon tai.lieu . vn