Xem mẫu
- Dấu "!?" - Thú vị của báo Việt
Trong các dấu chấm câu báo chí hay dùng, tôi thích nhất là dấu
“(!?)”. Đó là lời nhận xét của anh chàng Joseph Ruelle (tên thân
mật là Joe)- người Canada sống và làm việc lâu năm tại Việt
Nam. Dưới đây là bài viết của Joe:
Mở ngoặc, dấu chấm than, dấu chấm hỏi, đóng ngoặc. Cá tính,
thú vị, khéo léo, đặc trưng.
- Tôi lấy ví dụ, một bài báo gần đây viết về chuyện hai anh bị công
an thị trấn Tào Xuyên, Thanh Hóa bắt giữ và đòi 7,5 triệu vì "tội"
ăn cháo quên mang giấy tờ, trong đó có đoạn phỏng vấn ông
Dương Văn Thái, Trưởng công an thị trấn:
“Sự việc ông Lê Quang Long – Phó công an thị trấn và ông
Dương Công Thịnh lấy tiền của anh Khánh và anh Ngọc tổng cả
7,5 triệu đồng một cách không giấy tờ gì tại trụ sở công an thị
trấn là có thật.”... Ông Thái cho biết thêm, “Việc mấy anh công an
này làm là sai rồi. Các anh đó hiểu biết chưa được nhiều, các anh
thông cảm bỏ qua cho (!?)”.
Hay ví dụ này, lấy từ bài viết về vụ công ty Vedan nhận giải
thưởng vì sức khỏe cộng đồng:
Giám đốc Trung tâm Tư vấn phát triển thương hiệu và chất lượng
TP.HCM (NATUSI) Nguyễn Thị Sinh lại còn lý giải có thể do lu bu
nên MC xướng nhầm tên của Vedan vào danh sách các doanh
- nghiệp được kêu tên lên nhận giải (!?).
Tôi rất ủng hộ mấy cái “(!?)” này. Mặc dù không tử tế lắm (hơi “áo
thun, dép Lào) nhưng mỗi lần thấy xuất hiện tôi thấy vui. Trong
đầu tôi vang tiếng phóng viên nói “Bị điên à? Bị hâm à? Trời ơi ai
dạy bạn chém gió giỏi thế?”
Đó là nói mạnh. Nói một cách nhẹ nhàng thì mỗi lần gặp một
“(!?)”, ít nhất tôi có cảm giác phóng viên đang nghĩ: “Thật là khó
tin. Thật là khó chấp nhận”. Đó là cách duy nhất phóng viên có
thể nhận xét chủ quan về một câu phát ngôn lố bịch mà không
viết rõ trong bài: “thật là một câu phát ngôn lố bịch”. Rất chủ quan
nhưng vẫn không quá mức tờ báo cho phép – vì chỉ là vài dấu
chấm câu thôi ấy mà. (Thậm chí gõ “(!?)” vào Google sẽ không ra
kết quả vì hệ thống Google không chấp nhận “(!?)” là một từ.)
Thỉnh thoảng phóng viên sẽ ghép (!?) vào cuối tiêu đề bài luôn:
- Cáu, bực tức, HH Trái đất sáng tạo “Miss Aozai” (!?)
Hải quan để lọt 1.800 tấn dầu ăn nhập lậu (!?)
Chủ tịch VFF chưa biết HN T&T vô địch V.League (!?)
Đảng ủy phường không có chủ trương xin hỗ trợ (!?)
“Miss “Aozai” hả? Điên à? Hâm à?” Quan điểm của phóng viên về
nội dung bài rất rõ ràng; đọc xong tiêu đề tôi biết ngay bài mang
tính chủ quan. Tôi hình dung phóng viên đứng nhìn hộp giải
thưởng in chữ “aozai” đó, rồi ngất tại chỗ, xe cấp cứu đến, các
anh mặc áo trắng cho thở ôxy, hỏi có ai biết cô này quê quán ở
đâu.
Một “(?!)” để ở vị trí chiến lược có thể thay đổi hoàn toàn màu sắc
của bài viết.
- Anh Joe cho biết thêm: “Tôi muốn trở thành huyền thoại văn
chương.”
Khác hẳn với:
Anh Joe cho biết thêm: “Tôi muốn trở thành huyền thoại văn
chương (!?)”
Câu đầu tiên độc giả sẽ hiểu đó là sự mong muốn của anh Joe,
còn thành công hay không là do khả năng và nỗ lực của anh Joe
thôi. Câu thứ hai độc giả sẽ hiểu rất khác: đó là sự mong muốn
của thằng Joe; rất tiếc sự mong muốn ấy sẽ không bao giờ thành
thật. Thằng này viết văn dở quá, tệ quá, nó cứ tưởng mình là ai
vậy?
Trong trường hợp đó, “(!?)” đồng nghĩa với “tưởng bở”.
Có một số tờ báo Việt Nam tuyệt đối hạn chế sử dụng “(!?)” để
- giữ phong độ, uy tín. Chính vì tính chất chủ quan nên các tờ báo
và phóng viên quyết định có sử dụng phải cẩn thận. Lời phát
ngôn hay trường hợp mô tả phải thực sự lố bịch, nhân vật liên
quan phải sai quan điểm một cách khó phủ nhận. Ở nhiều nước
phương Tây dùng sai “(!?)” là trường hợp có thể kiện được, khả
năng thắng khá cao. (Chỉ là lý thuyết vì tiếng Anh chủ yếu không
dùng.) Biết đâu không lâu nữa sẽ có vụ kiện ở Việt Nam liên quan
đến người nổi tiếng bị “(!?)”.
Mà trong các bài viết về vụ kiện ấy, biết đâu một số phóng viên sẽ
vừa cố tình làm minh bạch chuyện đã xảy ra, vừa vô tình gây
chuyện mới:
Anh Joe cho biết thêm “Tôi kiện blogger changtraidochat vì hành
động ngoặc-dấu-dấu-ngoặc vô căn cứ không phải để tạo scandal
đánh bóng tên tuổi mà vì tôi tin vào phát luật. Nếu thắng tôi sẽ sử
dụng hết số tiền ấy để ủng hộ các trẻ em mồ côi (!?)”
- Một số (!?) thú vị
Tiêu đề bài: Màng trinh giả rao bán nhan nhản trên mạng VN
Trích đoạn: Anh Tuấn, nhân viên thiết kế tại phố Lê Văn Hưu
không giấu được sự ngại ngần: Con gái ngày nay đã không còn
như xưa, sống dễ dãi, buông thả mà việc kinh doanh màng trinh
nhân tạo còn rầm rộ thì con gái Việt Nam rồi sẽ ra sao? Tất cả sẽ
thay đổi hoàn toàn. Sự thỏa chí chơi bời, sự lừa dối sẽ làm mất đi
hình ảnh con gái Việt Nam, thuần phong mỹ tục ở đâu (!?). - VTC
đăng ngày 24/9/2010.
Tiêu đề bài: “Dị nhân" dự đoán thời tiết HN đúng hơn Trung tâm
KTTV?
Hầu hết các đệ tử và thành viên trên Diễn đàn Lý học Đông
Phương cũng cho rằng, các nơi khác mưa là bình thường, khu
vực tổ chức khai mạc Đại lễ không mưa mới đáng nói. Do vậy,
- nhiều thành viên trên Diễn đàn đã ngỏ lời chúc mừng thành công
của sư phụ Thiên Sứ. Thành viên ký tên Liêm Trinh bày tỏ: “1-0
phần thắng nghiêng về cụ Tiến sỹ. Chúc mừng thắng lợi bước
đầu của cụ. Trận đấu này hơi dài 10 hiệp cơ đấy. Hiệp cuối cùng
là then chốt nhất, cụ nhớ đi mát xa liên tục để luyện công nhé”
(!?). - Đời sống & Pháp luật
Tiêu đề bài: Nhiều tỷ đồng bay theo…"dải phân cách ngã tư"
Trích đoạn: Khi được hỏi việc dỡ bỏ các hàng rào inox có trị giá
hàng tỷ đồng có gây lãng phí, ông Chánh Thanh tra Sở GTVT
cho rằng "không hề có sự lãng phí", vì số hàng rào inox sẽ được
tái sử dụng vào mục đích phân luồng ở nơi khác(!?). - CAND
đăng ngày 8/6/2010.
nguon tai.lieu . vn