Xem mẫu

  1. Chuyên san Phát triển Khoa học và Công nghệ số 5 (1), 2019 ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG VÀ ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN NGHỀ ĐAN LỤC BÌNH HUYỆN TAM BÌNH, TỈNH VĨNH LONG Trịnh Chí Thâm*, Võ Thị Trang Trường Đại học Cần Thơ *Tác giả liên lạc: tctham@ctu.edu.vn (Ngày nhận bài: 10/02/2019; Ngày duyệt đăng: 22/3/2019) TÓM TẮT Nghiên cứu này nhằm mục đích đánh giá thực trạng phát triển nhằm đề xuất một số giải pháp nhằm duy trì nghề đan lục bình ở huyện Tam Bình, tỉnh Vĩnh Long. Tác giả dựa vào phương pháp hỗn hợp trong việc thu thập và phân tích kết quả nghiên cứu. Thông tin được thu thập dựa trên việc tìm hiểu tư liệu, khảo sát bằng bảng hỏi và lấy ý chuyên chuyên gia. Kết quả nghiên cứu cho thấy huyện Tam Bình có lợi thế về tự nhiên và kinh tế - xã hội trong việc phát triển nghề đan lục bình nhưng sự phát triển của ngành này còn gặp nhiều trở ngại liên quan đến nguồn nguyên liệu, thị trường tiêu thụ, chất lượng lao động,… Vì vậy, tác giả đã đề xuất một số giải pháp bao gồm việc trồng thêm lục bình, nâng cao tay nghề cho người lao động, hình thành tổ hợp tác sản xuất, tìm thị trường đầu ra, cho vay vốn ưu đãi và quảng bá hình ảnh sản phẩm nhằm giúp ngành này được bảo tồn và phát triển hơn. Từ khóa: Đan lục bình, giải pháp, Tam Bình, tiềm năng, thực trạng. ASSESSMENT ON CURRENT SITUATION AND PROSOSE SOLUTIONS IN ORDER TO BETTER DEVELOP HYACINTH WEAVING IN TAM BINH DISTRICT, VINH LONG PROVINCE Trinh Chi Tham*, Vo Thi Trang Can Tho University *Corresponding Author: tctham@ctu.edu.vn ABSTRACT This study aims to evaluate current situation and propose some solutions in order to maintain hyacinth weaving in Tam Binh district, Vinh Long province. The authors have relied on mixed method in collecting and analyzing the research results. Data was collected based on the materials, surveys with questionnaires and participant observation. The research results have indicated that Tam Binh has natural and socio- economic advantages in developing hyacinth knitting but the development of this industry still faces many obstacles related to raw materials, market consumption, labor quality,... Therefore; the authors have proposed a number of solutions consisting of growing more water hyacinths, improving skills for workers, forming production cooperation groups, finding output markets, lending with low interest rates and promoting product images to help this handicraft to be maitained and more developed. Keywords: Weaving water hyacinth, solution, Tam Binh, potential, current situation. ĐẶT VẤN ĐỀ đường thủy, tiêu thoát nước, đánh bắt cá. Từ lâu, cây lục bình đã phát triển ở khắp Cây trồng này tăng trưởng nhanh chóng vùng Đồng bằng sông Cửu Long nói vào mùa mưa và là nơi cư trú của muỗi, chung và huyện Tam Bình, tỉnh Vĩnh Long các loại côn trùng sinh bệnh nên gây ra nói riêng. Lục bình làm ảnh hưởng tiêu cực những lo ngại đến môi trường cũng như đến sản xuất nông nghiệp, giao thông sức khỏe con người,… Tuy nhiên, chúng 9
  2. Chuyên san Phát triển Khoa học và Công nghệ số 5 (1), 2019 ta không thể phủ nhận rằng lục bình cũng tiếp các cơ sở sản xuất tiểu thủ công mang lại rất nhiều giá trị kinh tế và môi nghiệp trên địa bàn. Cụ thể, tác giả đã tiến trường. hành khảo sát bằng bảng hỏi đối với 80 Trong thời gian gần đây, nghề thủ công mỹ người dân tại hai xã Ngãi Tứ và Bình Ninh, nghệ được chế biến từ lục bình được bà huyện Tam Bình (Vĩnh Long). Nội dung con huyện Tam Bình, tỉnh Vĩnh Long quan khảo sát đi vào tìm hiểu về tiềm năng và tâm và phát triển. Qua bàn tay khéo léo của thực trạng phát triển nghề này bao gồm người thợ, lục bình trở thành những sản những điều kiện phát triển nghề đan lục phẩm vô cùng bắt mắt và tiện dụng như giỏ bình, một số trở ngại chính, những chính xách, thảm, kệ, tủ, bàn, ghế,… Hiện nay, sách và sự hỗ trợ của chính quyền các cấp nhiều người dân ở huyện Tam Bình sản và doanh nghiệp, tay nghề của người lao xuất các sản phẩm từ lục bình vì nó không động, thị trường đầu ra cho sản phẩm,… chỉ giúp họ tận dụng được nguyên liệu sẵn Những thông tin này nhằm giúp tác giả có của thiên nhiên mà còn có thêm nguồn đánh giá được thực tế tình hình phát triển thu nhập, góp phần xóa đói giảm nghèo, của nghề này tại địa bàn nghiên cứu. phát triển kinh tế gia đình. Vì thế, việc Phương pháp chuyên gia nghiên cứu và đánh giá thực trạng phát Phương pháp chuyên gia là phương pháp triển nhằm đề xuất một số giải pháp phát lấy ý kiến đánh giá của chuyên gia về đề triển hiệu quả hơn nghề đan lục bình ở tài nghiên cứu. Khi sử dụng phương pháp huyện Tam Bình, tỉnh Vĩnh Long là một này sẽ giúp tác giả đưa ra được dự đoán nhu cầu thực tiễn gắn liền với việc phát khách quan về tương lai phát triển nghề triển kinh tế địa phương cũng như giải đan lục bình trên địa bàn huyện Tam Bình, quyết các vấn đề xã hội khác. tỉnh Vĩnh Long. Trong việc vận dụng phương pháp này, tác giả tiến hành trao đổi PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU với 2 chuyên gia là lãnh đạo thuộc hai xã Phương pháp thu thập, tổng hợp, xử lí đã nêu trên và 2 chuyên gia là chủ nhiệm tài liệu các hợp tác xã chuyên về sản phẩm thủ Phương pháp này giúp nghiên cứu kế thừa công mỹ nghệ từ lục bình tại địa bàn những thành tựu đã đạt được đồng thời có nghiên cứu. Việc lấy ý kiến của các chuyên thể dự đoán hướng phát triển tiếp theo của gia nhằm giúp đề tài có thêm thông tin các đối tượng. Tác giả sử dụng phương chính xác, có độ tin cậy và khách quan cao. pháp này để nghiên cứu những thông tin Có thể nói các chuyên gia là những người khác nhau từ sách, báo, tạp chí, Internet trực tiếp quản lí và nắm bắt tình hình phát cũng như các nguồn thông tin, số liệu triển của nghề truyền thống này từ nhiều thống kê từ các cơ quan ban ngành. Sau đó, năm qua nên những chia sẻ và ý kiến thảo người nghiên cứu tiến hành xử lí cho phù luận sẽ có giá trị thực tiến và mang tính hợp với phạm vi nghiên cứu của đề tài định hướng cao. nhằm có cái nhìn tổng quát nhất về đối Phương pháp biểu đồ tượng nghiên cứu của mình. Cụ thể, tác giả Đây là phương pháp rất hữu ích trong việc đã tìm hiểu và nghiên cứu một số tư liệu phân tích kết quả của nghiên cứu này. Từ về cây lục bình, nghề đan lục bình cũng những thông tin thu thập được, tác giả xử như một số thông tin căn bản về địa bàn lí thông tin, số liệu và xây dựng biểu đồ để nghiên cứu. phản ánh hiện trạng phát triển nghề đan lục Phương pháp khảo sát bằng bảng hỏi bình trên địa bàn huyện Tam Bình. Việc sử Phương pháp này gắn liền với việc quan dụng phương pháp này giúp kết quả sát, điều tra, nghiên cứu thực tế để xác thực nghiên cứu mang tính khoa học và trực lại mức độ chính xác của số liệu đã được quan hơn. Đồng thời, đối tượng nghiên thu thập được thông qua việc tìm hiểu trực cứu cũng được thể hiện một cách súc tích 10
  3. Chuyên san Phát triển Khoa học và Công nghệ số 5 (1), 2019 và dễ nắm bắt hơn. 0,7%. Trong đó, dân số nữ chiếm hơn một nửa với 78.731 người (50,4%). Nhờ vậy, KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN lực lượng lao động chính của nghề đan lục Tiềm năng phát triển nghề đan lục bình bình được đảm bảo. Cụ thể, huyện có ở huyện Tam Bình, Vĩnh Long 101.292 lao động (64,8% tổng số dân năm Tiềm năng tự nhiên 2016) và lao động nữ cũng chiếm hơn một Về mặt địa hình, Tam Bình là vùng đất nửa. Đặc biệt, người lao động rất cần cù, mới thuộc loại trầm tích biển, được phù sa chịu khó, khéo léo và được tham gia những bồi lắng của các con sông Hậu, Măng Thít, buổi giới thiệu và tập huấn về các nghề thủ Cái Ngang. Địa hình của huyện tương đối công mỹ nghệ nên tay nghề được rèn bằng phẳng độ cao biến thiên từ 0,3 – luyện. 0,7m. Bên cạnh đó, khí hậu của huyện có Cùng với lợi thế về dân số và lao động, tính chất nhiệt đới gió mùa mang tính cận huyện còn là địa phương có khá nhiều thị xích đạo với 2 mùa mưa, nắng rõ rệt. Nhiệt trường tiêu thụ các sản phẩm của nghề đan độ trung bình năm cao khoảng 26,4 - lục bình. Trong những năm qua, các sản 27,40C và ít biến đổi theo thời gian. Tổng phẩm này đã được bán trong nước, đặc biệt lượng nhiệt hàng năm từ 9.6000C - là tại những thành phố như thành phố Hồ 9.8000C và số giờ nắng trung bình năm đạt Chí Minh, thành phố Cần Thơ và một số từ 2.500 - 2.600 giờ, với chế độ nắng cao địa phương khác. Không những vậy, thị đã tạo ra giá trị bức xạ trong năm dao động trường quốc tế đóng vai trò quan trọng từ 148 - 162 kcal/cm2/ngày. Nhìn chung, trong việc xuất khẩu sản phẩm của nghề yếu tố khí hậu này rất thuận lợi cho sự tăng này. Hiện nay, một số sản phẩm của nghề trưởng của cây lục bình vì loại cây này đan lục bình đã được xuất sang Ấn Độ, phát triển mạnh trong điều kiện nhiệt độ Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan và dao động khi từ 20-30oC, độ ẩm 75-95%. Malaixia. Ngoài ra, huyện có nguồn nước trên mặt Thêm vào đó, các Nghị quyết đại hội Đảng rất dồi dào, chất lượng nước tốt (pH = 6,8 bộ huyện lần VIII nhiệm kì từ năm 2000 - - 7,0), hàm lượng phù sa cao từ 250 - 450 2005; lần IX từ năm 2005 - 2010; lần X từ g/m3. Trong đó, có con sông lớn là sông năm 2010 - 2015 cùng với các chính sách Măng Thít dài khoảng 47 km, nối sông đầu tư xây dựng cơ bản phục vụ cho việc Tiền với sông Hậu. Quy luật biến động phát triển kinh tế cũng đã góp phần tích dòng chảy của các kênh, rạch ở huyện Tam cực trong việc thúc đẩy các nghề truyền Bình có liên quan chặt chẽ với chế độ thủy thống nói chung và nghề đan lục bình nói văn của sông Tiền, sông Hậu thông qua riêng phát triển thuận lợi hơn. Cụ thể, sông Măng Thít và chế độ mưa nội đồng. huyện có nhiều chính sách và nghị quyết Nhờ nguồn nước mặt dồi dào đã giúp cho về việc khuyến khích người nông dân phát cây lục bình phát triển mạnh mẽ các trên triển nghề đan lục bình nhằm tận dụng thời các ao, hồ, kênh, sông của huyện. Điều này gian nông nhàn và tăng nguồn thu nhập. tạo ra nguồn nguyên liệu để nghề đan lục Một cách gián tiếp, huyện không ngừng bình phát triển thuận lợi hơn. đầu tư trang thiết bị, giao thông, chính sách Tiềm năng kinh tế - xã hội ưu đãi cho nông thôn, các doanh nghiệp, Bên cạnh những tiềm năng về mặt tự các hộ nghèo để giúp duy trì và phát triển nhiên, các nguồn lực kinh tế - xã hội cũng các làng nghề truyền thống, trong đó có tạo nên những ưu thế đặc biệt cho nghề đan nghề đan lục bình. lục bình của huyện Tam Bình phát triển. Thực trạng phát triển nghề đan lục bình Năm 2016, dân số toàn huyện là 156.205 ở huyện Tam Bình, Vĩnh Long người, chiếm 14,9% so với dân số toàn Nguyên liệu sản xuất tỉnh với tỷ lệ gia tăng dân số tự nhiên là Nguồn nguyên liệu chủ yếu là thân cây lục 11
  4. Chuyên san Phát triển Khoa học và Công nghệ số 5 (1), 2019 bình được lấy từ dưới sông, kênh, rạch và lao động nào cũng muốn gắn bó lâu dài. ao. Khi cây lục bình đủ ba tháng tuổi đạt Điều này làm cho nhiều người dân không độ dài từ 50-60 cm là có thể được dùng làm quá thiết tha và đầu tư cho công việc nên nguyên liệu. Trung bình cứ 10-12 kg lục lực lượng lao động lành nghề và nhiều bình tươi sẽ cho được 1 kg lục bình khô kinh nghiệm có phần khan hiếm. Những làm nguyên liệu đan. Để giảm độ độc hại trở ngại đó đã tác động tiêu cực đến việc và có màu đẹp, sau khi phơi lục bình dưới duy trì và phát triển nghề này tại địa bàn nắng người dân còn phơi sương vào buổi huyện Tam Bình. tối. Sau khoảng 1-2 lần, họ sẽ cho vào túi Quy trình sản xuất nilon lớn bịt kín lại để sau vài tuần thì lục Theo chị Tô Thị Trinh - người có nhiều bình ngã sang màu vàng rất đẹp. năm kinh nghiệm trong nghề cho biết quy Kết quả khảo sát cho thấy nguyên liệu trình hoàn thiện sản phẩm bao gồm các được cung cấp từ nhiều nguồn khác nhau. bước chuẩn bị khung và nguyên liệu, đan Trong đó, lục bình được thu mua từ nơi sản phẩm, kiểm tra sản phẩm, nghiệm thu khác (huyện khác trong tỉnh hoặc tỉnh lân sản phẩm, xử lí và hoàn thiện sản phẩm và cận) chiếm 71,3%, lục bình nguyên liệu phân phối. Theo quy trình trên, việc chuẩn được thu mua tại địa phương chiếm 15%, bị khung và nguyên liệu là bước đầu tiên lục bình do người dân cắt trên sông ngòi, nhất. Khung có thể được làm bằng sắt kênh rạch tại địa phương chiếm 7,5% và được sơn tĩnh điện hay bằng khung bằng có 6,2% lục bình nguyên liệu được người gỗ. Nguyên liệu chính là thân lục bình khô dân tự trồng và thu hoạch. với keo cuộn và cọng buông. Từ khung Theo đánh giá của người lao động đan lục được sơn tĩnh điện thợ thủ công sẽ dán một bình tại huyện Tam Bình, nguồn nguyên lớp keo để chống oxi hóa, khung cây sẽ liệu tại địa phương có chất lượng tốt hơn được dán keo ở những nơi đóng đinh để nơi khác. Cây lục bình tại địa phương cao, đinh sắt không bị oxi hóa. Điều này làm nhẹ và có màu đẹp hơn nên sản phẩm làm cho sản phẩm thẩm mĩ và giữ được lâu ra cũng bắt mắt và tinh tế hơn hơn. Tuy hơn. Người thợ sẽ chẻ buông và cắt các nhiên, hiện nay nguồn nguyên liệu tại địa cọng buông theo kích thước phù hợp với phương còn thiếu nên người dân phải thu khung, tùy theo từng loại sản phẩm mà có mua từ nhiều nơi khác nhau. Kết quả khảo kiểu khung khác nhau. Tiếp theo, thợ đan sát cho thấy việc thiếu nguồn nguyên liệu sẽ kết các cọng buông vào khung với số xuất phát từ một số nguyên nhân như thiếu lượng buông thích hợp. đất, thiếu dụng cụ phơi sấy, thiếu vốn và Tiếp theo, người thợ đan lục bình vào thiếu lao động lĩ thuật. khung với các kiểu đan theo yêu cầu của Có thể thấy, việc trồng lục bình dù không nhà sản xuất. Tùy theo kiểu đan, người thợ cần nhiều vốn nhưng cần có diện tích mặt sẽ chọn những cọng lục bình và cắt tỉa phù nước lớn nên đây là một trở ngại lớn của hợp. Trong khâu đan này, sự khéo léo của người lao động trong nghề. Bên cạnh đó, người thợ quyết định chất lượng của sản với nhu cầu lớn về nguyên liệu thì việc phẩm (tính thẩm mĩ, độ bền, sự tinh tế,…). phơi tự nhiên sẽ không đảm bảo. Điều đó Sau khi sản phẩm được tạo ra, người có tay đòi hỏi người lao động cần đầu tư vốn để nghề cao trong tổ hợp sẽ kiểm tra trước khi mua dụng cụ phơi sấy nguyên liệu. Trong nghiệm thu sản phẩm. Việc trả tiền công điều kiện kinh tế khó khăn của vùng nông được tính tùy theo loại sản phẩm và đôi lúc thôn tại huyện Tam Bình, vốn và dụng cụ cũng tùy vào chất lượng của công việc. Tổ phơi sấy trở thành những trở ngại không hợp sẽ thu gom sản phẩm và chuyển lên nhỏ. Vì nghề này chỉ phần nào bổ sung công ty để sản phẩm lục bình được kiểm thêm nguồn thu nhập của người dân và tận tra một lần nữa trước khi ngiệm thu. Nếu dụng thời gian nông nhàn nên không phải sản phảm nào chưa đạt chất lượng thì tổ 12
  5. Chuyên san Phát triển Khoa học và Công nghệ số 5 (1), 2019 hợp sẽ phải chỉnh sửa để hoàn thiện lại. Hiện nay, các sản phẩm từ lục bình được Sản phẩm sau khi đã được ngiệm thu sẽ đưa đi các tỉnh/thành trong nước như được bộ phận trong công ty xử lý với hình Thành Phố Hồ Chí Minh, Hà Nội, Cần thức là dùng vòi phun sương để làm sạch Thơ. Bên cạnh đó, các mặt hàng còn được bụi và nấm trước khi được phơi khô. xuất khẩu sang Hàn Quốc, Đài Loan, Nhật Trong một vài trường hợp, có những sản Bản,... Cũng theo chia sẻ của cô Phạm Thị phẩm bị sẫm màu (màu không được đẹp) Tơ, gần đây các sản phẩm từ lục bình còn sẽ được xông với lưu huỳnh để cải thiện được đưa đến Bình Dương, Đồng Nai, tính thẩm mĩ. Do công đoạn này gây độc Vũng Tàu để tiêu thụ. Thông thường các cho người lao động nên họ rất hạn chế hợp tác xã và các làng nghề sẽ liên kết và xông lưu huỳnh. Chỉ khi nào sản phẩm bị hợp tác với các công ty xuất - nhập khẩu sẫm màu mà không xử lý được bằng biện của các tỉnh/thành để phân phối sản phẩm pháp thông thường thì mới tiến hành khâu đến thị trường tiệu thụ. Ngoài ra, để mở này và người lao động thực hiện rất cẩn rộng thị trường các doanh nghiệp và công thận và thậm chí có dụng cụ bảo hộ. ty còn thực hiện quảng bá sản phẩm đan Sau khi đã được xử lý, sản phẩm sẽ được lục bình thông qua các kì hội chợ, triển nhúng một lớp keo cao su mềm để giữ lãm, tiếp thị, xúc tiến thương mại, các được màu vàng tự nhiên của lục bình lâu chương trình trưng bày và giới thiệu sản hơn. Sau đó, sản phẩm được trang trí bằng phẩm. Việc này làm cho người lao động ít hoa vải hay vỏ ốc để thêm đẹp mắt. Khi đã thụ động, kế hoạch cụ thể, rõ ràng trong tạo ra một sản phẩm hoàn thiện vừa đẹp, công việc của họ. Những sự nổ lực của cá bền, chất lượng, sản phẩm được phân phối nhân và tập thể ở cả trong và ngoài địa ở nhiều nơi khác nhau. phương đã làm cho sự phát triển của nghề Có thể nói, vốn đầu tư cho nguồn nguyên phần nào được ổn định hơn. liệu không cao vì 1kg lục bình khô chỉ có Thu nhập của người lao động giá từ 15 đến 17 nghìn đồng và những Nghề đan lục bình đã và đang mang lại nguyên liệu khác như keo, sơn, hoa vải, võ một số hiệu quả thiết thực. Nói cách khác, ốc cũng không đắt nhưng các khâu trong nó là cứu cánh của nhiều lao động có thu việc đan và nghiệm thu sản phẩm là rất tỉ nhập thấp nên cây lục bình đã được đặt tên mỉ và tinh tế. Vì thế, để có được một sản là cây xóa đói giảm nghèo. Nghề này tạo phẩm độc đáo và chất lượng thì sự đầu tư công ăn việc làm cho lao động nhàn rỗi ở của người lao động là không ít. nông thôn, cho người thiếu việc làm ở Sản phẩm và thị trường tiêu thụ thành thị, bước đầu góp phần làm thay đổi Theo chia sẻ của cô Phạm Thị Tơ - Chủ chất lượng đời sống của người dân. Qua nhiệm Hợp tác xã đan lục bình Quyết trao đổi trực tiếp với người lao động, họ Thắng (ấp An Hòa, xã Bình Ninh), hiện cho biết trung bình mỗi người có thể kiếm nay các mặt hàng được làm từ lục bình của thêm được khoảng 50 nghìn đồng mỗi huyện chủ yếu là thùng vuông, thảm, nón, ngày và mỗi tháng có thể kiếm thêm rổ, giỏ xách, túi xách. Bên cạnh đó, anh khoảng 1,5 triệu đồng. Có thể nói mức thu Nguyễn Văn Nan - Chủ nhiệm Hợp tác xã nhập đó còn thấp so với số tiền cần chi tiêu tiểu thủ công mỹ nghệ Ngãi Tứ (ấp Bình của người lao động. Tuy nhiên, nhìn nhận Quý, xã Ngãi Tứ) cũng cho biết các mặt ở những góc độ khác thì nguồn thu này là hàng làm từ lục bình còn có chậu, thùng rất có ý nghĩa. Thứ nhất, đây chỉ là thu đựng đồ, đĩa đựng trái cây, giỏ cắm hoa. nhập tăng thêm của người dân trong thời Về cơ bản, các sản phẩm thủ công mĩ nghệ gian nhàn rỗi chứ không phải là thu nhập làm từ lục bình tại huyện Tam Bình có giá chính. Thứ hai, việc đan lục bình không dao động từ 4.000-40.000 đồng/cái tùy vào đòi hỏi trình độ nên người dân chỉ cần học quy mô và kiểu dáng theo đơn đặt hàng. việc một vài tuần là thành thạo và có thể 13
  6. Chuyên san Phát triển Khoa học và Công nghệ số 5 (1), 2019 làm tốt. Thứ ba, nếu chỉ là thợ đan, người Thứ tư, hỗ trợ vay vốn ưu đãi cho lao động lao động không cần bỏ vốn vì họ chỉ dùng thuộc hộ nghèo, lao động có nhu cầu mua sức lao động để đổi lấy tiền công. Thứ ta, nguyên liệu, dụng cụ phơi sấy để họ mở việc làm này giúp lao động tận dụng được rộng và phát triên ngành nghề, góp phần thời gian nông nhàn và giảm bớt những tệ tăng số lượng và chất lượng sản phẩm. nạn xã hội, thói quen không tốt của người Thứ năm, tích cực chủ động tổ chức các dân ở vùng nông thôn như trộm cướp, cờ điểm chưng bày, phát triển cửa hàng bán bạc, uống bia rượu,… Từ những ý nghĩa đồ lưu niệm; giới thiệu và quảng bá các sản thiết thực trên có thể kết luận rằng nguồn phẩm thủ công từ lục bình tại các trung tâm thu nhập từ nghề đan lục bình dù không thương mại, các điểm du lịch, các khách lớn nhưng lại góp phần không nhỏ vào sạn, nhà hàng trong và ngoài tỉnh việc tăng thêm thu nhập, nâng cao chất lượng cuộc sống và góp phần làm ổn định KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ xã hội của huyện Tam Bình. Kết luận Một số giải pháp phát triển nghề đan lục Trên cơ sở nghiên cứu, phân tích và đánh bình ở huyện Tam Bình, Vĩnh Long giá thực trạng phát triển nghề đan lục bình, Dựa trên những ý kiến trao đổi mang tính đề tài đã làm rõ được việc phát triển nghề định hướng của chính quyền địa phương, đan lục bình là hướng đi tích cực của người Chủ nhiệm của các hợp tác xã và kết quả dân vùng sông nước Đồng bằng sông Cửu nghiên cứu thực tế, tác giả đề xuất một số Long nói chung và huyện Tam Bình, tỉnh giải pháp nhằm bảo tồn và phát triển bền Vĩnh Long nói riêng. vững hơn nghề đan lục bình ở huyện Tam Nghề đan lục bình đã và đang góp phần Bình, tỉnh Vĩnh Long. Cụ thể như sau: giải quyết việc làm ổn định cho người Thứ nhất, cần kết hợp việc khai thác hợp lí thiếu đất sản xuất, người lao động nhàn rỗi nguyên liệu sẵn có trên sông, kênh, rạch vào mùa nước nổi, góp phần xóa đói giảm với việc trồng thêm lục bình nguyên liệu. nghèo ở vùng nông thôn. Xây dựng vùng nguyên liệu vững mạnh để Tuy nhiên, việc phát triển nghề đan lục đảm bảo về số lượng và chất lượng nhằm bình ở huyện Tam Bình vẫn còn gặp nhiều đáp ứng nhu cầu của thị trường trên địa khó khăn nên chính quyền, chủ nhiệm các bàn và hướng đến việc cung cấp nguyên hợp tác xã và người dân cần kết hợp việc liệu cho các địa phương lân cận. khai thác lục bình nguyên liệu tự nhiên với Thứ hai, cần nâng cao tay nghề, kỹ năng qui hoạch, trồng thêm nguyên liệu; dần lao động cho người dân thông qua các lớp hoàn thiện và chuẩn hóa tay nghề cho tập huấn và đạo tạo nghề tại địa phương. người lao động; hình thành những tổ hợp Tuyên dương và nhân rộng mô hình sản tác sản xuất hiệu quả để chia sẻ và trao đổi xuất đạt hiệu quả của người đan lục bình. kinh nghiệm; hỗ trợ người dân vay vốn với Thông qua đó, người lao động được mở lãi suất thấp, xây dựng và quảng bá hình mang kiến thức, học hỏi và trao dồi kinh ảnh và thương hiệu sản phẩm. nghiệm lẫn nhau. Kiến nghị Thứ ba, từng bước hình thành các mô hình Các ngành chức năng của tỉnh Vĩnh Long kinh tế tập thể như tổ hợp tác sản xuất, hợp sớm hỗ trợ huyện trong việc lập dự án và tác xã, nhằm tạo điều kiện để các làng nghề tổ chức thực hiện tốt chuyển dịch cơ cấu thủ công đan lục bình trong tỉnh được trao kinh tế, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật đổi thông tin và có sự liên kết với nhau. nuôi. Ưu tiên dự án phát triển tiểu thủ công Thực hiện các liên kết, liên doanh người nghiệp, đặc biệt là ngành đan lục bình để sản xuất và người kinh doanh, tập trung góp phần xóa đói giảm nghèo, đẩy nhanh đầu mối để tìm kiếm thị trường tiêu thụ sản tốc độ phát triển kinh tế và bảo vệ môi phẩm ổn định. trường. 14
  7. Chuyên san Phát triển Khoa học và Công nghệ số 5 (1), 2019 Chính quyền địa phương cần có kế hoạch Ngoài các chương trình, dự án và hệ thống và chiến lược cụ thể trong việc bảo tồn và chính sách đã ban hành, nghiên cứu cũng phát triển các làng nghề truyền thống, đặc kiến nghị lãnh đạo các sở ban ngành của biệt là nghề đan lục bình trong đó chính tỉnh cần linh hoạt trong việc thực hiện các sách cần tập trung vào việc giải quyết cơ chế, chính sách cho các địa bàn có khả những khúc mắc về nguồn nguyên liệu, tay năng thu hút vốn đầu tư, công nghệ và thị nghề người lao động, thị trường tiêu thụ, trường từ mọi thành phần kinh tế trong vốn sản xuất và thương hiệu sản phẩm. nước và quốc tế. TÀI LIỆU THAM KHẢO BÙI THỊ NGA (2015). Sử dụng lục bình, bèo tai tượng sản xuất khí sinh học ở ĐBSCL. Tạp chí Khoa học Trường Đại học Cần Thơ, Số 5, 26-32. CHI CỤC THỐNG KÊ HUYỆN TAM BÌNH (2016). Niên giám thống kê năm 2016, huyện Tam Bình. NGUYỄN THANH TÙNG (2015). Thực trạng và giải pháp phát triển làng nghề đan lục bình ở huyện Tam Bình tỉnh Vĩnh Long. Luận án tiến sĩ, Trường Đại học Cần Thơ. TRẦN SỸ NAM (2017). Khả năng sinh khí Biogas xủa rơm và lục bình theo phương pháp ủ yếu khí theo mẻ với hàm lượng chất rắng khác nhau. Tạp chí Khoa học Trường Đại học Cần Thơ, 93-99. UBND HUYỆN TAM BÌNH (2010), Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội huyện Tam Bình đến 2020 và định hướng đến 2030, huyện Tam Bình. VĂN KIỆN ĐẠI HỘI ĐẢNG BỘ HUYỆN TAM BÌNH LẦN THỨ IX NHIỆM KỲ, 2005 - 2010. VĂN KIỆN ĐẠI HỘI ĐẢNG BỘ HUYỆN TAM BÌNH LẦN THỨ X NHIỆM KỲ, 2010 - 2015. 15
nguon tai.lieu . vn