Xem mẫu
- Khoa hoïc xaõ hoäi CON NGƯỜI THẾ SỰ VÀ CÁCH SÁNG TẠO HÌNH TƯỢNG NHÂN VẬT DÃ SỬ (qua nghiên cứu hệ thống truyện kể của Vũ Hạnh) TS. Nguyễn Xuân Huy Khoa Giáo dục Tiểu học và Mầm non Tóm tắt Nhân vật trong tác phẩm của Vũ Hạnh luôn có nhu cầu muốn thể hiện những nhận thức của mình với thế giới. Những con người ấy được tạo dựng bằng một nhãn quan thẩm mỹ có tính nhân văn và một niềm say mê nghệ thuật như là bản năng. Nhà văn đã xây dựng được các biểu tượng con người thiếu lý tưởng trong hành trình đi tìm giá trị sống. Ông đã tái hiện hình ảnh con người miền Nam tồn tại trong môi trường Âu - Mỹ - Á xô bồ, ngột ngạt. Nó dự báo một không gian hiện thực nhiều cạm bẫy, ẩn chứa đầy bất trắc. Bằng sự điềm đạm của mình, nhà văn đã triển khai không gian hiện thực đó bằng một sự trầm tĩnh và một cái nhìn đa dạng để đem lại nhiều trăn trở cho chúng ta. Từ khóa: Nguyễn Xuân Huy, nhân vật dã sử, văn học đô thị miền Nam, thế sự. 1. Mở đầu một tâm sự u uất của một nhà về nhân tính người. Tất cả nhìn Trong bối cảnh văn hóa, văn giáo đã lạc điệu trong cuộc sống nỗi đau, sự khổ sở của ông Lê nghệ ở đô thị miền Nam Việt đầy toan tính. Hình ảnh ông Văn Tính như một sự bỡn cợt. Nam 1954 – 1975, Vũ Hạnh đã giáo Lê Văn Tính lên lớp hàng Nhân vật được xây dựng trên tạo dựng một thế giới nghệ thuật ngày với một tâm thế nặng nề. nền là những trạng thái tâm lý riêng với một nhận thức đa dạng Mỗi giờ lên lớp với ông là một khác nhau của cảm xúc cá thể. về đời sống. Tiếp cận ở nhiều cực hình. Đáng lẽ ở cái tuổi này Đọc văn của Vũ Hạnh, ta chợt mảng hiện thực khác nhau, tác rồi, ông giáo Tính cần được nghỉ thấy xót xa cho kiếp người vốn giả đã thực sự đem lại nhiều suy ngơi để an hưởng cái thú thanh vẫn phải cố chạy đua với sự sống nghĩ, trăn trở cho bạn đọc. Qua nhàn của một người đã ít nhiều mà biết rằng dù thế nào kết cục những tác phẩm của ông, chúng có đóng góp cho nền giáo dục. cuối cùng vẫn là bi thảm. Chúng ta có điều kiện để hiểu nhiều Thế nhưng nếu như ông không ta nhận thấy trong những lời hơn về đời sống văn nghệ miền đi dạy nữa thì sao. Một giáo văn một cảm hứng bi phẫn Nam, đồng thời đánh giá chính chức nghèo không có lương của người kể chuyện như đang xác hơn những gì mà phần sáng hưu như ông thì không đi dạy cố nén lại để không cho niềm tác của nhà văn đã để lại cho đời. có nghĩa là chết. Cho nên “ông thương cảm trào ra ngoài. Sử Cho nên, một lần nữa, lật giở tự nhủ thầm: Chết cha! Bỏ dạy dụng một không gian hẹp, một những trang tài liệu còn sót lại rồi sao và càng vật vã hơn nhưng nhân vật vốn đã như một mô típ trong di sản văn nghệ của nhà không sao khuyến cáo được mang cảm hứng bi kịch, nhà văn văn, ta lại có thêm những trải một cái cơ thể mệt mỏi đến độ Vũ Hạnh đã đem đến cho ta một nghiệm mới mẻ, đồng thời nhận cùng cực hãy nên ngồi dậy một cảm nhận về nỗi đau nhân sinh, diện lại sự phức tạp của đời sống cách đường hoàng. Ông lại lảo một niềm xót thương về số phận văn nghệ miền Nam. đảo ngã xuống và lại càng hốt con người trong cuộc đời khắc 2. Nội dung nghiên cứu hoảng hơn lên trong cái ý nghĩ nghiệt. 2.1. Hiện thực hóa con người bỏ dạy”. Trong nhận thức của Tác phẩm về nghề giáo đã để đời thường Vũ Hạnh, ta thấy có một thế giới lại nhiều trăn trở cho sự tồn tại Trong rất nhiều tác phẩm mà con người không được thừa của một cá nhân trong cuộc đời. viết về người trí thức miền Nam nhận, một cá nhân bị đồng loại Nó dự cảm một hiện thực không với bối cảnh phồn tạp về văn bỏ rơi. Nói một cách khác, thế bình yên đằng sau bao nỗi đắng hóa, Ngôi trường đi xuống mang giới này đã trơ trẽn, đã thoái hóa cay mà mỗi một ngày đi qua, 14 Ñaïi hoïc Huøng Vöông - K hoa hoïc Coâng ngheä
- Khoa hoïc xaõ hoäi người ta càng nhận ra nó một trình đi tìm giá trị sống. Tác tính nữa mà đã tìm thấy một cách rõ ràng hơn. phẩm đã tái hiện hình ảnh con sự phù hợp trong cái xã hội mà Nhưng có lẽ rõ ràng nhất cho người miền Nam tồn tại trong bản thân anh ta không thể làm một hiện thực ồn ào và đang môi trường Âu - Mỹ - Á xô bồ, gì hơn là ở nhà làm thay trọng trên con đường Tây hóa là trong ngột ngạt. Nó dự báo một không trách của một người vợ. Ở đây, Cú đấm. Nhân vật Hoàng sống giang hiện thực nhiều cạm bẫy, Vũ Hạnh như muốn tìm đến một cuộc đời đầy sự kiện nhưng ẩn chứa đầy bất trắc. Bằng sự một sự tha hóa của bản chất con cuộc sống ấy lại không dựa trên điềm đạm của mình, nhà văn đã người, của sĩ diện, của lương một lý tưởng nào rõ ràng. Những triển khai không gian hiện thực tâm. Nhưng anh Đương đem lần đánh đấm không có lý do, đó và cho tác phẩm một ý nghĩa đến cho ta nhiều cảm thương những lần tán tỉnh và dương oai để tồn tại. hơn là trách móc. Sự thật là tác bằng sức mạnh cơ bắp đã làm say Ngoài ra, dấu ấn của con phẩm không chỉ nói đến nỗi đời máu một con người mà những người thế sự còn được mô tả trái ngược hẳn với lệ thường mà thú vui vật chất vốn đã trở thành khá cụ thể trong những tác người ta lại quen với nó, thích quen thuộc. Người ta bắt gặp ở phẩm như: Mụ Tư cò, Miếng thịt nghi với nó như một lẽ đương đây là một kiểu người vừa lạ lại vịt, Người chồng thời đại… Với nhiên. Anh Đương trở thành vừa quen. Nhân vật đã có một Người chồng thời đại, Vũ Hạnh người vợ đảm đang ở trong nhà gia đình nhưng lại không chú ý lại thể hiện một nhận thức u và cái sự ấy được anh chấp nhận đến gia đình, nói một cách khác, hoài về một thế giới mà các giá một cách hồ hởi mà không có sự Hoàng không hành động vì gia trị đang bị trêu ngươi, đang trở do dự nào. Chính điều ấy khiến đình… Nhân vật có một tổ chức thành một thứ kệch cỡm, đáng cho nhiều người thấy rằng, nhân để hoạt động nhưng lại xa lìa tổ khinh. Khi cảm nhận về hiện vật này của Vũ Hạnh dường như chức, anh ta không muốn liên thực, người kể chuyện thấy: không có hoài bão, nói một cách đới tới tổ chức. Hoàng tưởng “Tình thế, cảnh ngộ, ái ân, bạc khác là ông không đưa người đi tìm chân lý cho những hành tiền, bao nhiêu là thứ đã tạo cho đọc tới một ý thức giáo dục rõ động của mình nhưng tất cả đều thời đại chúng ta nhiều loại ẩn ràng. Trước đây, Vũ Hạnh hướng là một sự dối lừa, bởi chính anh sĩ. Khác với ngày xưa ẩn sĩ được người đọc tới ý thức về cái ngược ta cũng như đang đùa với cuộc xem là rất thanh cao, ngày nay đời thì nay nó trở thành cái gần sống và số phận mình. Không ẩn sĩ thường là người những xấu như là đương nhiên. Chính nó là có ý hướng, cuộc sống như một hổ hoặc là sợ hãi”. Anh Đương cái hài của thời đại và cũng là cái võ đài và anh ta lên đó tìm kiếm là con người được xây dựng như bi trong cuộc sống. Người ta lại ánh hào quang chốc lát. Thất một dự báo cho một xã hội khốn bắt gặp ở anh Đương một kiểu bại nhưng không khiến anh ta nạn đang sẵn sàng đưa các cá người thiếu nguồn năng lượng tỉnh ngộ, hành động yêu thương nhân vào vòng xoáy vô cực của để trưởng thành, thiếu đi điểm không khiến anh ta mủi lòng. nó. Bằng một giọng điệu mỉa tựa cho sự phát triển tương lai. Hoàng trong tác phẩm tưởng là mai, hài hước, Vũ Hạnh hướng Và vì thế, nhân vật hoạt động đi kiếm tìm chân lý nhưng anh tới một xã hội chứa đầy giông nhiều, làm được nhiều việc cho không đặt niềm tin vào đó. Cho bão ở bên trong: “Chồng của cô gia đình, cho vợ con bao nhiêu… nên, nhân vật tự vận động trong Bông, gọi là anh Đương, trước vẫn cứ trở nên xa lạ, lạc loài. Và sự tuyệt vọng của cá thể. Phần kia đã giữ két tiền cho một hãng đây lại là cái mà Vũ Hạnh muốn cuối tác phẩm, Vũ Hạnh có cho buôn. Gần gũi phát sinh tình người đọc tự cảm thấy qua từng thấy một sự đoàn kết trong đấu yêu, tình yêu đưa đến lấy nhau, câu chữ. tranh chống lại những kẻ “anh lấy nhau tạo ra đau khổ, cái quy Có thể nói, cái độc đáo và hùng tù ngục” nhưng sự tranh luật ấy thật đúng với anh trong sáng tạo nhất ở Vũ Hạnh là tác đấu ấy nhanh chóng rơi vào vô chuyện bạc tiền. Bởi cứ giữ tiền giả đã khéo léo tạo dựng những nghĩa bởi chính nó không ăn lâu ngày anh mê nó, và đã lấy hình tượng nghệ thuật có tính nhập nhiều với cuộc sống đã nó khá đậm, rồi đau khổ vì vô văn hóa cao. Chính điều này đã được giới thiệu. ngồi tù. Anh được ra tù trước cái khiến những nhân vật của ông Cho nên, thành công lớn nhất thời hạn luật định khá lâu, nhờ vừa thống nhất lại vừa đa dạng. của Vũ Hạnh ở trong tác phẩm luật pháp cũng có bệnh si mê Đó là con người Việt Nam trong là xây dựng biểu tượng con tương tự như anh…”. Nhân vật sự đa dạng mà thống nhất, trong người thiếu lý tưởng trong hành trong tác phẩm không còn toan tổng hòa tất cả các ưu điểm và Ñaïi hoïc Huøng Vöông - Khoa hoïc Coâng ngheä 15
- Khoa hoïc xaõ hoäi khuyết điểm. Phải chăng chính khứ để tạo điều kiện cho những không gian tưởng tượng được ý thức tranh đấu vì một nền phát ngôn tranh đấu. Vì thế từ tiếp cận bởi nội quan. Nhân vật văn nghệ dân tộc đã tạo điều Bút máu (1958) đến Vượt thác được khắc họa với những ký kiện để Vũ Hạnh sáng tạo nên (1964) và Chất ngọc (1964)… ức đau đớn về người cầm bút. những hình tượng nghệ thuật có một sự gia tăng không ngừng Một không gian giả định gần mới hay là có nững thôi thúc cấu trúc không gian và thời gian. như hão huyền được dựng lên tự bên trong và có một sự định Một thế giới thuộc về đời sống trước mắt Lương Sinh. Người hướng từ tổ chức. Tất cả những của những con người đã là một ta thấy nhân vật dường như chỉ điều ấy đều có thể trở thành lý phần của lịch sử thường xuất sống bằng ảo tưởng về sự cao do để có thể giải thích cho vẻ hiện trong sáng tác của nhà văn. vời của nghệ thuật, về những vẻ đẹp của con người Việt Nam Chất ngọc là câu chuyện được đẹp đượm tình được anh ta cảm được thể hiện trong Người Việt kể lại trong một không gian giả nhận và tự vuốt ve bằng xúc cảm cao quý (chỉ tính riêng từ trước tưởng là xứ Hào Dương. Thực lâng lâng. Con người Lương 1975, tác phẩm được tái bản tới sự, tác phẩm đã tạo nên một Sinh đã không có một sự thống 14 lần). Nhưng trước những gì cấu trúc mới lạ từ trong chính nhất trong tư tưởng và nông mà cuốn sách đã mang lại cho những nhân vật mang tính cạn trong cách nhìn cuộc đời. chúng ta thì quả thật những yếu truyền kỳ. Trong không gian đó, Chính điều đó khiến cho anh hờ tố bên ngoài hóa thành không nhân vật có những hành động hững với những đau khổ của thế quan trọng nữa. và ngôn ngữ mang âm hưởng nhân. Anh ta chỉ nhận thấy cuộc Nhìn chung, các nhân vật hào hùng của một quá khứ đầy sống với bao nhiêu vẻ mỹ miều, trong sáng tác của nhà văn đã tự hào. Dựng lại bối cảnh của tráng lệ và đầm ấm. Đấy là thế tái hiện những kiểu người khác Sầm Hiệu với ý thức cao độ về giới của thơ lãng mạn được nhìn nhau trong xã hội phồn tạp miền bản thân, nhân vật của ông đã bằng cặp mắt thiển cận. Cảm Nam. Vũ Hạnh đã thể hiện một thể hiện được sự khẳng khái, hứng ngợi ca trong những vần cái nhìn đa diện về đời sống và tiết tháo và ý chí trung thành thơ của Lương Sinh đến từ sự sai với ẩn ý nghệ thuật đầy tinh thần sắt đá. Qua đó, nhân vật mang lạc trong nhận thức. Vũ Hạnh đã dân tộc, nhân bản. Trong quan đến một nhận thức có tính thế tạo ra một môi trường văn hóa điểm nghệ thuật, nhà văn luôn sự. Đất Hào Dương với hình mà người nghệ sĩ được đặt ở vị có ý thức rất cao về giá trị văn ảnh tham quan - tổng trấn Trầm trí trung tâm của sự sống nghệ hóa truyền thống. Chính những Chính Hiệp đã trở thành một thuật. Từ sự sống đó mà ông đặt di sản mà ông quen gọi là “tình hàm ý nghệ thuật để nói về sự ra vấn đề tranh đấu cho cuộc tự dân tộc” là nền tảng vun đắp đồi bại của tầng lớp thống trị sống vất vả, gian lao nhưng đầy cho những nguồn sống. Tác giả và những quy định áp đặt vô lý. tinh thần nhân đạo. Nhân vật tự đã thực sự liên kết được các giá Không gian ấy đã tạo nên ám trải nghiệm nhưng mỗi bước đi trị văn hóa nguồn cội lại với nhau ảnh về sự ngột ngạt của một môi của anh trên cõi đời là một bước để cho các hình tượng có thể đạt trường xã hội thời phong kiến với bao nhiêu lỗi lầm, lầm lẫn về được giá trị khái quát cao. với đời sống cực nhọc khốn khó cảm xúc và đặc biệt về thế giới quan. 2.2. Huyền thoại hóa con của nhân dân và tầng lớp quan người dã sử lại quen sống trên mồ hôi nước Nhân vật ý niệm cũng là một Sự thay đổi nhận thức về mắt của người lao động. sáng tạo nghệ thuật của Vũ Hạnh. một thế giới được khai mở bởi Cùng với Sắc lụa trữ la của Thế giới kỳ ảo ở trong Bút máu năng lực quan sát và khả năng Viễn Phương, Vũ Hạnh đã tạo không đi xa hơn một cấu trúc hồi bao quát đã được rộng mở, được dựng được một thế giới với cổ nhưng bản thân tác phẩm lại nâng cao. Trong cách tiếp nhận điểm nhìn được đẩy về quá chứa đựng ý nghĩa nhân sinh. hiện thực, nhà văn đã có ý thức khứ vô định. Nhân vật của tác Nhân vật người chú của Lương xây dựng một cấu trúc độc đáo giả được vận động trong một Sinh được tạo ra để nhằm thực dựa trên không gian và thời không gian lịch sử tưởng tượng. hiện điều đó. Từ hình ảnh người gian nghệ thuật giả định. Nói Người ta thấy ở trong Bút máu chú, các giá trị thẩm mỹ ẩn tàng một cách khác, tác giả đã đạt là Lương Sinh với những bước được khai mở, hiện thực đương được sự thành công nhờ khả chân thanh thoát trên những đại và giá trị nhân bản được soi năng kiến tạo không gian nghệ nẻo đường như đã được Vũ chiếu. Người chú là một sự phán thuật và đẩy lùi thời gian về quá Hạnh dọn trước. Đấy là một quyết của văn hóa - lịch sử. Ông 16 Ñaïi hoïc Huøng Vöông - K hoa hoïc Coâng ngheä
- Khoa hoïc xaõ hoäi là một ý thức văn hóa cao rộng đã cho thiên hạ tiếc điều tài lợi mà hứng nghệ thuật có sự kết hợp được hình tượng hóa, được hiện xa đạo nghĩa, hoặc cười trên đau giữa hiện thực và lãng mạn, giữa hình trong từng đường gân thớ khổ tha nhân, hát trên bi cảnh những nhận thức về cuộc sống thịt. Cho nên, cùng với Lương đồng loại, đem sự phù phiếm đương đại và quá khứ. Các nhân Sinh, người chú đã tạo ra một ngả thay cho thực dụng, lấy việc thiển vật của nhà văn được xây dựng về nhân bản, đưa con người mỏi cận quên điều sâu xa, xuyên tạc trên một cấu trúc huyền thoại mệt, chán chường trước cuộc đời chân lý, che lấp bần hàn, ca ngợi nên đã có khả năng thể hiện cạm bẫy về với sự giản dị sáng quyền lực, bỏ quên con người, sâu sắc những nhận thức văn trong, về với cội nguồn ấm áp văn chương há chẳng đã làm hóa. Từ Lương Sinh đến Sầm yêu thương. Người chú như là những điều vô đạo?”. Chính với Hiệu, mỗi một nhân vật là một con người của lịch sử ngàn đời những dòng triết luận như thế, ta sự kiến tạo ý nghĩa, gắn liền với đã được cụ thể hóa bằng hình có cơ hội để thấy một Vũ Hạnh bản chất của con người miền tượng nghệ thuật. Ta nghe thấy luôn ý thức trăn trở với văn Nam rắn rỏi, cương trực và rất trong lời của nhân vật như đang nghiệp của mình và có điều kiện trọng tình. Ở trong Chất ngọc, ẩn chứa lời răn dạy của ông cha để nhìn nhận lại chính lương tâm nhà văn đã tạo dựng một giá mà không phải một chốc một lát của những người cầm bút khác. trị nhân sinh khác. Trước đây, có thể rút ra ngay được. Đó là lời Và hơn hết, chúng ta thấy được tác giả lấy biểu tượng “máu” để triết lý đã được trải nghiệm, được nhận thức về văn hóa và giá trị thể hiện trách nhiệm con người số đông xây đắp bằng tư tưởng. nhân sinh ở Vũ Hạnh đã được trước cuộc sống thì ở đây, Vũ Cho nên, lời người chú trong tác phát biểu một cách cụ thể. Hạnh tìm đến “ngọc” như một phẩm mang theo giá trị văn hóa Tác giả cũng thấy ở Lương điểm tựa cho sự sáng tạo thẩm - nhận thức của người Việt, là âm Sinh là một quá trình tha hóa và mỹ, một nền tảng cho sự ý thức vang quá khứ vọng về: “Mày thật thể hiện một nhận thức vô trách về nhân tâm con người. Một kết cạn nghĩ, phụ cả lòng ta trông đợi nhiệm của ngòi bút. Bút vô lực cấu tương tự Bút máu nhưng hay hữu lực, vô nhân hay hữu lâu nay. Đành rằng máu người là chất liệu ở đây không phải là sức nhân, vô tình hay hữu tình, xấu quý nhưng để máu ấy chảy trong bút mà là chất ngọc, là sự khẳng xa ti tiện hay đẹp đẽ như châu đầu bọn ác nhân thì càng tác ngọc… hóa ra đều do con người khái can trường và tình yêu quái cho người, lại càng có tội”. mà ra. Từ biểu tượng máu, Vũ thương. Nhân vật Sầm Hiệu trở Không đặt yêu cầu miêu tả người Hạnh đã dẫn người đọc đến một thành một biểu tượng cao sáng chú thành một nhân vật trung không gian giả định để có thể của văn hóa cội nguồn, một giá tâm nhưng Vũ Hạnh đã khéo léo phát biểu, có thể tranh biện. trị nhân phẩm mà bấy lâu người tạo dựng một tư tưởng cho nhân Cảm hứng từ cuộc đời là Việt chúng ta vẫn mải miết kiếm vật. Từ trong Bút máu, Vũ Hạnh niềm say mê, là nhiệt tình khẳng tìm. Sầm Hiệu là một biểu tượng đưa nhân vật thành một kiểu định, thể hiện tinh thần chiến nhân sinh được kiến tạo từ trong phát ngôn tư tưởng: “…ngòi bút đấu nhằm bảo vệ công lý, lẽ chính nhận thức bình dị về con không phải không có oan khiên. phải... được nhà văn gửi gắm kín người nhân dân, về tình thương Lưỡi gươm tuy ác nhưng mà đáo qua các hình tượng trong yêu và lòng cương trực nhân trách nhiệm rõ ràng, lỗi lầm tác Vượt thác, Chất ngọc, Con chó bản. Cho nên, khi Sầm Hiệu hại cũng có giới hạn. Mượn sự hào hùng… Trong các sáng tác chết, chất ngọc ấy vẫn còn tồn huyễn hoặc của văn chương mà văn học ở miền Bắc cùng giai tại: “…Khi quân đào xuống thì gây điều thiệt hại cho con người, đoạn, cảm hứng nghệ thuật chủ xương cốt Sầm đã rời rã từ bao tội ác của kẻ cầm bút xưa nay kể yếu là ngợi ca, nội dung chủ yếu giờ, hòa tan với đất, thấm vào biết là bao, nhưng chẳng qua tội là chiến đấu và xây dựng xã hội. cây cỏ, chỉ còn một khối ngọc ác mờ mịt nên không thấy rõ hay Bài thơ Tổ quốc bao giờ đẹp thế hồng như kết tinh lại máu huyết không muốn rõ mà thôi. Làm cho này chăng? của Chế Lan Viên uất hận từ tim”. Người ta chợt người con gái lớn lên băn khoăn thì nói nhiều về cái đẹp, cái anh nhận thấy dường như những giá sầu muộn, làm cho trai trẻ đang hùng của thời đại và con người; trị ấy đã được Vũ Hạnh gián tiếp hăng trở nên khinh bạc, hoài tư tưởng chính là khẳng định, giới thiệu trong Người Việt cao nghi, gợi cho người ta nghĩ đến tôn vinh con người và cuộc quý. Và như thế, bản tính dân vật dục mà quên ái tình, khêu sống đó... Với Vũ Hạnh, cảm tộc đã được hun đúc qua hình Ñaïi hoïc Huøng Vöông - Khoa hoïc Coâng ngheä 17
- Khoa hoïc xaõ hoäi tượng nhân vật Sầm Hiệu và tạo được ấn tượng tốt về vẻ đẹp người trở nên đa dạng, có sự được minh định bằng những lập lồng lộng của con người. Chưa hòa quyện khí chất anh hùng luận có giá trị văn hóa. Sự tương bao giờ người đọc thấy không với nét bình dị đời thường. Nó hỗ ấy thực sự cần thiết khi văn gian mênh mông của rừng già lại đã khiến những trang văn của nghệ ở đô thị miền Nam đang trở nên vừa gần gũi vừa huyền bí Vũ Hạnh vừa mềm mại lại vừa thiếu những tiếng nói thể hiện đến thế. Vũ Hạnh vẫn thực hiện mạnh mẽ, vừa thanh thoát lại chiều sâu nhận thức các giá trị hoạt động đẩy thời gian và không vừa sinh động. Và chỉ riêng điều văn hóa nguồn cội. gian nghệ thuật về quá khứ đó thôi cũng đủ để cho nhà văn Vẻ đẹp của nghệ thuật ngôn nhưng đã mở rộng tầm nhìn để có được điểm tựa để trình bày từ được tạo sinh từ trong chính có thể bao quát toàn bộ sinh hoạt nhận thức của mình về thế giới. nhận thức về con người, về cuộc của người miền núi và đồng bào Các vấn đề của hiện thực trở đời. Xây dựng hình ảnh nhân miền xuôi. Người đọc được tận nên rõ ràng, cụ thể hơn. Chúng vật người nông dân với những hưởng một thế giới nghệ thuật đáp ứng được sự kì vọng của đức tính hết sức gần gũi, mến đa diện, nhiều màu. Thế giới ấy người đọc ở đô thị miền Nam yêu, nhà văn đã thổi vào trong được nhìn bằng sự tìm tòi, khám về một nhà văn tiêu biểu cho tác phẩm vốn đã được “cổ trang” phá chứ không phải là một nhận tinh thần dân tộc - hiện đại, một ý thức chiến đấu sục sôi. thức quen thuộc. Cho nên, mỗi nhà văn Vũ Hạnh. Biểu tượng ở trong Chất ngọc một trang văn, Vũ Hạnh lại dẫn Tài liệu tham khảo đã trở thành niềm tự hào, thành người đọc đi từ ngạc nhiên này 1. Vũ Hạnh (1986), Bút máu điều ngưỡng vọng, thành nỗi đến ngạc nhiên khác. Trong các (tập truyện ngắn), Nxb Văn đau nhân tình, thành tiếng kêu tác phẩm, nhân vật đều có những học. uất hận của nhân sinh… trước hành động mạnh mẽ, dữ dội hơn 2. Vũ Hạnh (2011), Chất ngọc những thế lực xấu xa. Văn hóa bình thường. Bằng những trải (tuyển truyện ngắn), Nxb Trẻ ngàn đời được cụ thể hóa trong nghiệm về cõi nhân sinh, chất sử TP HCM. những hình tượng nghệ thuật thi đã đem đến một năng lượng 3. Vũ Hạnh (1990), Tính khiến cho tác phẩm có được sức tinh thần để góp phần khơi dậy ý sổ cuộc đời (tên trước 1975 Cú lay động lớn lao. Vũ Hạnh thực thức về sự đấu tranh. Tác giả đưa đấm) (tái bản), Nxb Tổng hợp hiện điều đó bằng một cấu trúc người đọc tìm về các giá trị vốn Nghĩa Bình. truyện đơn giản nhưng mang được xem như là tiềm ẩn trong 4. Vũ Hạnh (2007), Tiểu đầy giá trị nhân bản. Vì thế, mỗi một con người, là cội rễ của thuyết đường rừng, NXB Văn tác phẩm trở thành một ẩn dụ ý thức giống nòi và nhận thức học, Công ty Văn hóa và truyền lớn về ý thức con người, khơi xã hội. Những điều đó được thể thống Võ Thị (độc quyền xuất dậy ý thức dân tộc vốn đang bị hiện rõ ràng nhất trong hình ảnh bản). mai một trong đời sống của con người phụ nữ. Cho nên, từ cô gái 5. Vũ Hạnh (01/5/1966), người hiện tại. Xa Niêng đến nàng Y Kla… đều Truyện một ông giáo sư già Sáng tạo hình tượng trong có một sức sống vừa bản năng (truyện ngắn), TC Bách khoa không gian sử thi và tạo nên vừa như được định hướng bởi thời đại, Sài Gòn, số 224. một hiện thực mới dựa trên kết một ý thức văn hóa cộng đồng 6. Vũ Hạnh (15/7/1966), cấu đồng tuyến chính là điểm vốn đã được tôi rèn ở trong lịch Ngôi trường lý tưởng (trích Ngôi nhấn trong nghệ thuật xây dựng sử dựng xây của đất nước. Biểu trường đi xuống), TC Bách khoa nhân vật của Vũ Hạnh. Không tượng nghệ thuật ở trong những thời đại, Sài Gòn, số 229. chỉ dựa trên một kết cấu tưởng tác phẩm này hết sức sinh động. 7. Vũ Hạnh (30/11/1966), Ba tượng bằng những câu chuyện Tác giả đem đến cho người đọc ông giáo mới (truyện ngắn), TC cổ sử, Vũ Hạnh còn khéo chọn cái cảm giác rằng ta mới gặp Tin Văn, Sài Gòn, số 12, trang cho mình một không gian sử thi những con người này hôm qua 35-40. đặc thù bằng việc tiếp cận với đề với đầy đủ những biến động 8. M.K. Khrapchenco (1978), tài đường rừng. Qua những tác trong tâm hồn họ. Cá tính sáng tạo của nhà văn và phẩm Lửa rừng, Cuôi ba dùm, 3. Kết luận sự phát triển của văn học, Lê Sơn Cô gái Xa Niêng, Tiếng hú trên Kết cấu hiện thực pha chất và Nguyễn Minh dịch, NXB Tác đỉnh non Chà Hóc… nhà văn đã sử thi đã tái hiện hình ảnh con phẩm mới Nxb Hội Nhà văn. 18 Ñaïi hoïc Huøng Vöông - K hoa hoïc Coâng ngheä
Chính trị học
Báo chí - Truyền thông
Xã hội học
Giáo dục học
Tâm lý học
Lịch sử - Văn hoá
Triết học
Ngôn ngữ học
Thư viện thông tin
Văn học nước ngoài
Ngư nghiệp
Hành chính - Pháp luật
Địa lý - Địa danh
Văn học Việt nam
Lịch sử Đảng
CNXH - KH
Tư Tưởng HCM
Ngụ ngôn - Cổ tích
Ca dao - Tục ngữ
Hoá học
Sinh học
Y khoa - Dược
Kinh tế học