Xem mẫu
- Chương
XÃ HỘI XÃ HỘI CHỦ NGHĨA
1. Hình thái kinh tế xã hội Cộng sản
chủ nghĩa
2. Những đặc trưng cơ bản của xã hội
Xã hội chủ nghĩa
3. Thời kỳ quá độ lên CNXH
4. Thời kỳ quá độ lên CNXH ở Việt Nam
- 1. Hình thái kinh tế xã hội Cộng
sản chủ nghĩa
1.1. Khái niệm về HTKT XH Cộng
sản chủ nghĩa
Kh¸i niÖm h×nh thái kinh tế xã hội:
+ là một khái niệm của chủ nghĩa duy vật lịch
sử,
+ dùng để chỉ xã hội ở từng giai đoạn lịch sử
nhất định,
+với một kiểu quan hệ sản xuất đặc trưng cho
xã hội đó, phù hợp với trình độ nhất định
của các lực lượng sản xuất
+ và một kiến trúc thượng tầng tương ứng
được xây dựng trên những kiểu quan hệ sản
xuất ấy.
- C¸c h×nh th¸i kinh tÕ x∙ héi
trong lÞch sö
Tr×n
HTKTXH Céng s¶n chñ
h
nghÜa
®é HTKTXH T b¶n chñ
k/tÕ nghÜa
x∙ HTKTXH Phong kiÕn
héi
HTKTXH ChiÕm h÷u
n« lÖ
HTKTXH Céng s¶n nguyªn
thñy
Thêi
gian
- Kh¸i niÖm hình thái kinh tế
xã hội CSCN:
+ là một hình thái dựa trên chế
độ công hữu về tư liệu sản
xuất,
+ là hình thái mà sự phát triển
toàn diện, không hạn chế của
mỗi người đang trở thành mục
đích trực tiếp của sự phát
triển của nó
(Tõ ®iÓn CNCS khoa häc tr 76)
- 1.2. Các giai đoạn của hình thái
kinh tế xã hội CSCN
• Tư tưởng của Mác Ăng ghen:
* Một là, hình thái kinh tế xã hội
CSCN phát triển qua 2 giai đoạn:
giai đoạn đầu CNXH
giai đoạn cao CNCS
* Hai là, giữa xã hội TBCN và xã hội
CSCN là một thời kỳ quá độ từ xã hội
nọ sang xã hội kia.
Gi÷a x∙ héi t b¶n vµ x∙ héi Céng s¶n lµ
mét thêi kú qu¸ ®é tõ x∙ héi nä sang x∙ héi
kia. ThÝch øng víi thêi kú ®ã lµ mét thêi kú
qu¸ ®é vÒ chÝnh trÞ trong ®ã nhµ níc kh«ng
ph¶I c¸I g× kh¸c h¬n lµ chuyªn chÝnh v« s¶n
(C. M¸c: Phª ph¸n c¬ng lÜnh G«ta).
- S¬ ®å biÓu diÔn
quan ®iÓm ph©n kú cña M¸c
¡ngghen
H×nh th¸i kinh H×nh th¸i kinh tÕ x∙
héi CSCN
tÕ x∙ héi TBCN Giai ®o¹n thÊp Giai ®o¹n
(CNXH) cao(CNCS)
t
Giai ®o¹n thÊp (CNXH) = Thêi kú qu¸
®é lªn CNCS
- • Tư tưởng của Lênin
Trong t¸c phÈm ”Chủ nghĩa Mác về
vấn đề nhà nước” Lênin cho rằng:
I Những cơn đau đẻ kéo dài và
đau đớn
II Giai đoạn thấp
III Giai đoạn đoạn cao.
Lênin nhấn mạnh: cần phải có
một TKQĐ từ CNTB lên CNXH
- S¬ ®å biÓu diÔn
quan ®iÓm ph©n kú cña Lªnin
H×nh th¸i kinh H×nh th¸i kinh tÕ x∙
tÕ x∙ héi Giai ®o¹n thÊp Giai ®o¹n
héi CSCN
TBCN (CNXH) cao(CNCS)
t
TKQ§ CNXH CNCS
(Lªn
CNXH)
- Tr×n X∙ héi
t
h XHCN
X∙ héi CSCN
®é
Ph¸t
TKQ§
TriÓ Lªn
n CNXH HTKT
XH
CSCN
C/m XHCN
HTKTXH TBCN
HTKTXH Phong kiÕn
HTKTXH ChiÕm h÷u n« lÖ
- 2. Những đặc trưng cơ bản của xã
hội XHCN
2.1. Khái niệm x∙ héi XHCN
Xã hội XHCN là một xã hội thay thế
CNTB;
một xã hội có đặc điểm là chế độ
công hữu về tư liệu sản xuất chủ yếu,
không có tình trạng người áp bức
bóc lột người,
nền sản xuất được kế hoạch hóa trên
phạm vi toàn xã hội;
là giai đoạn đầu của hình thái kinh tế
xã hội CSCN
(Từ điển CNCS khoa học)
- Cơ sở phương pháp luận nhận thức
về CNXH
Xã hội XHCN không phải là một chế độ xã hội
trái ngược với CNTB mà phải là một chế độ xã
hội phủ định biện chứng CNTB: kế thừa những
mặt tích cực tiến bộ của CNTB; phủ định những
mặt hạn chế của nó.
Xã hội XHCN là một chế độ xã hội phát triển
hơn CNTB: giàu có và tốt đẹp hơn CNTB.
Xã hội XHCN là một chế độ xã hội khác về
chất so với CNTB trên cả ba lĩnh vực: chính
trị, kinh tế, văn hóa xã hội.
- LLSX hiÖn ®¹i
KHKT tiên tiến
trình độ quản lý cao
kinh tế thị trường
phát triển
chế độ nhà nước pháp
quyền phát triển
- QHSX dựa trên chế
độ tư hữu
Những mặt
h¹n chÕ
của CNTB chế độ chính trị TBCN
Lênin: Cái đảm bảo chiến thắng của CNXH so với CNTB
suy cho đến cùng là ở năng suất lao động. CNTB đã chiến thắng
chế độ Phong kiến bằng năng suất lao động. CNXH muốn chiến
thắng CNTB phải đưa ra được một kiểu tổ chức xã hội về lao động
có năng suất cao hơn so với CNTB. Đó mới là cái đảm bảo chắc
chắn cho thắng lợi của chúng ta.
- Sự khác biệt giữa CNXH và CNTB
Tiªu chÝ CNTB CNXH
QuyÒn lùc QuyÒn lùc thuéc vÒ
ChÝnh trÞ thuéc vÒ G/c nh©n d©n lao ®éng
T s¶n thèng
trÞ
ChÕ ®é t h÷u ChÕ ®é c«ng h÷u vÒ
Kinh tÕ vÒ t liÖu s¶n t liÖu s¶n xuÊt
xuÊt lµ chñ chñ yÕu
yÕu
Cßn ¸p bøc bãc Kh«ng cßn ¸p bøc
V¨n hãa x∙ lét. bãc lét; nÒn v¨n
héi NÒn v¨n hãa hãa tiªn tiÕn,
mang b¶n chÊt g/c
- Cơ sở vật chất kỹ thuật của CNXH
là nền sản xuất công nghiệp hiện đạ
Xã hội XHCN đã xóa bỏ chế độ tư hữu
TBCN, thiết lập chế độ công hữu về
những tư liệu sản xuất chủ yếu
Những Xã hội XHCN tạo ra cách tổ chức lao
đặc trưng động và kỷ luật lao động mới
cơ bản cña Xã hội XHCN thực hiện nguyên tắc
x∙ héi phân phối theo lao động – nguyên tắc
phân phối cơ bản nhất
XHCN
Nhà nước XHCN mang bản chất giai cấp
công nhân, tính nhân dân rộng rãi và tính
dân tộc sâu sắc; thực hiện quyềnLực và
lợi ích của nhân dân
Xã hội XHCN là chế độ đã giải phóng con người
khỏi áp bức bóc lột, thực hiện công bằng, bình
đẳng, tiến bộ xã hội, tạo những điều kiện cơ
bản để con người phát triển toàn diện
- 3. Thời kỳ qúa độ lên CNXH
3.1. Khái niệm và phân loại
Khái niệm:
TKQĐ lên CNXH là thời kỳ cải biến
cách mạng sâu sắc toàn bộ các lĩnh vực
của đời sống xã hội, bắt đầu từ khi
GCCN và nhân dân lao động giành được
chính quyền nhà nước cho đến khi CNXH
tạo ra được những cơ sở của chính mình
trên các lĩnh vực đời sống xã hội.
Phân loại: dựa vào điểm xuất phát
của các nước khi đi lên CNXH
+ Quá độ trực tiếp
+ Quá độ gián tiếp
- 3.2. Đặc điểm
Chính trị: tồn tại nhà nước CCVS
§Æc ®iÓm
næi bËt
Nh÷ng nh©n tè Kinh tế: tồn tại nền kinh tế nhiều
cña x∙ héi míi thành phần
µ nh÷ng tµn tÝch Cô
ña x∙ héi cò tånThÓ
¹i ®an xen vµ ®Êu Xã hội: tồn tại nhiều giai cấp,
tầng lớp xã hội…
tranh víi nhau
trªn tÊt c¶ c¸c
lÜnh vùc cña ®êi Văn hóa tư tưởng: tồn tại nhiều
sèng x∙ héi loại văn hóa tư tưởng khác nhau
- 3.3. Tính tất yếu
Thời kỳ quá độ lên CNXH là một
tất yếu để cải biến cách mạng từ
xã hội cũ sang xã hội mới
Đó là quá trình xây dựng xã
hội mới
Đó là quá trình cải tạo xã hội
cũ
Cải biến cách mạng = xây dựng
CNXH + cải tạo XHCN.
- 4. Quan niệm về xã hội xã hội chủ
nghĩa và Thời kỳ quá độ lên CNXH ở
Việt Nam
• 4.1. Quan niệm về xã hội xã hội
chủ nghĩa ở Việt Nam (Văn kiện Đh
Đảng lần thứ X)
- "Xã hội xã hội chủ nghĩa mà Đảng, Nhà nước
và nhân dân ta xây dựng là:
• Một xã hội dân giàu, nước mạnh, công
bằng, dân chủ, văn minh
• do nhân dân làm chủ
• có nền kinh tế phát triển cao, dựa trên lực
lượng sản xuất hiện đại và quan hệ sản
xuất phù hợp với trình độ phát triển của
lực lượng sản xuất
• có nền văn hoá tiên tiến, đậm đà bản sắc
dân tộc
nguon tai.lieu . vn