Chính sách di dân lao động và phân bố dân cư miền núi Việt Nam - Trịnh Thị Quang

X· héi häc sè 2 (86), 2004 51 ChÝnh s¸ch di d©n lao ®éng vµ ph©n bè d©n c− miÒn nói ViÖt Nam TrÞnh ThÞ Quang §Æt vÊn ®Ò C¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ-x· héi miÒn nói ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m qua ®Òu g¾n liÒn víi chiÕn l−îc kinh tÕ - x· héi vµ chiÕn l−îc con ng−êi trong tiÕn tr×nh ph¸t triÓn tæng thÓ. Víi ý nghÜa ®ã, c¸c chÝnh s¸ch nµy t¸c ®éng ®Õn toµn bé hÖ thèng c¬ cÊu-x· héi-con ng−êi. MÆt kh¸c, hÖ thèng nµy quy ®Þnh trë l¹i môc tiªu vµ kÕt qu¶ thùc hiÖn chÝnh s¸ch. ChÝnh s¸ch di d©n còng kh«ng n»m ngoµi quy luËt ®ã. Di d©n vµ ph©n bè lao ®éng lµ mét trong nh÷ng vÊn ®Ò quan träng trong hÖ thèng chÝnh s¸ch d©n sè nhµ n−íc nh»m kiÓm so¸t vµ kÕ ho¹ch hãa qu¸ tr×nh ph¸t triÓn quèc gia. Khi tiÕn hµnh ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ nhãm chÝnh s¸ch nµy, chóng t«i muèn tõ viÖc t×m hiÓu qu¸ tr×nh thùc hiÖn c¸c chñ tr−¬ng chÝnh s¸ch di d©n vµ ph©n bè d©n c− trong c¸c lÜnh vùc chñ yÕu cña ®êi sèng x· héi nh− kinh tÕ, v¨n hãa, x· héi, m«i tr−êng, ph©n tÝch nh÷ng ®iÒu phï hîp vµ nh÷ng ®iÒu chØnh rót ra tõ qu¸ tr×nh thùc hiÖn chÝnh s¸ch; nh÷ng xu h−íng, gi¶ thiÕt vÒ sù ph¸t triÓn cña nhãm chÝnh s¸ch nµy trong mèi quan hÖ víi c¸c môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ-x· héi kh¸c cña nhµ n−íc giai ®o¹n hiÖn nay. B¸o c¸o nµy xin ®−îc ®ãng gãp b»ng ph−¬ng ph¸p ph©n tÝch v¨n b¶n mét tham kh¶o cã tÝnh chÊt gîi ý cho c¸c nghiªn cøu kh¸c cïng ®Ò tµi tiÕn hµnh ph©n tÝch, thÈm ®Þnh bao qu¸t h¬n chñ ®Ò réng lín nµy. C¬ së cña viÖc ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch di d©n lao ®éng vµ ph©n bè d©n c− miÒn nói lµ nh÷ng ®Æc ®iÓm tù nhiªn, x· héi vµ d©n c− khu vùc nµy. MiÒn nói ViÖt Nam bao gåm ba vïng chÝnh §«ng B¾c, T©y B¾c vµ Tr−êng S¬n-T©y Nguyªn vµ lµ n¬i c− tró chñ yÕu cña 53 d©n téc thiÓu sè. NghÌo ®ãi ë c¸c d©n téc thiÓu sè-vÊn ®Ò cã tÝnh chÊt toµn cÇu - ®· vµ ®ang lµ th¸ch thøc lín ®èi víi khu vùc nµy trong qu¸ tr×nh héi nhËp vµ ph¸t triÓn. MiÒn nói ®−îc ®¸nh gi¸ lµ khu vùc nghÌo nhÊt, khã kh¨n nhÊt cña ViÖt Nam. HiÖn nay, tØ lÖ ng−êi thiÓu sè trong c¶ n−íc chØ chiÕm 14% nh−ng l¹i chiÕm tíi 29% sè hé nghÌo ë ViÖt Nam (Bé Lao ®éng-Th−¬ng binh vµ x· héi, 2003). V× vËy ®©y lµ bé phËn d©n c− cÇn ®−îc sù trî gióp tr−íc tiªn cña nhµ n−íc. Bªn c¹nh nh÷ng nÐt riªng vÒ kinh tÕ, miÒn nói ViÖt Nam cßn cã nh÷ng ®Æc Bản quyền thuộc Viện Xã hội học. www.ios.org.vn 52 ChÝnh s¸ch di d©n lao ®éng vµ ph©n bè d©n c− miÒn nói ViÖt Nam ®iÓm riªng biÖt vÒ x· héi d©n c− vµ téc ng−êi. C¸c d©n téc thiÓu sè vïng cao cã mÆt b»ng ph¸t triÓn kinh tÕ vµ ph¸t triÓn x· héi kh«ng ®ång ®Òu. Sinh kÕ chñ yÕu cña hä lµ nghÒ n«ng - l©m nghiÖp, víi ph−¬ng thøc canh t¸c th« s¬, l¹c hËu vµ møc sèng thÊp kÐm. Tèc ®é t¨ng d©n sè ë miÒn nói rÊt cao do c¶ hai yÕu tè di d©n vµ tØ lÖ sinh ®Î. T×nh tr¹ng ph¸ rõng phæ biÕn cïng víi sù suy tho¸i chÊt l−îng rõng vµ m«i tr−êng ®Êt ë khu vùc tËp trung 3/4 quü ®Êt nµy lµ biÓu hiÖn cña søc Ðp d©n sè ®èi víi m«i tr−êng. §©y cßn lµ n¬i chÞu ¶nh h−ëng cña nh÷ng biÕn ®éng c¬ häc trong di c− nh− di c− tù do th−êng xuyªn cña c¸c d©n téc cã lèi sèng du canh du c−. Víi ®Þa h×nh nói rõng, s«ng ngßi hiÓm trë vµ chiÒu dµi cã chung biªn giíi víi mét sè quèc gia, miÒn nói ViÖt Nam trong lÞch sö vµ ®Æc biÖt trong nh÷ng thËp niªn gÇn ®©y cã vÞ trÝ ®Æc biÖt quan träng: lµ ®Þa bµn chiÕn l−îc vÒ kinh tÕ, æn ®Þnh chÝnh trÞ , an ninh quèc phßng vµ m«i tr−êng sinh th¸i cña quèc gia vµ khu vùc. Bªn c¹nh ®ã, kho¶ng c¸ch vÒ tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ, vÒ ®êi sèng d©n c− c¸c d©n téc, vÒ kh¶ n¨ng ®¸p øng c¸c nhu cÇu c¬ b¶n cña con ng−êi, ®Æc biÖt lµ c¸c dÞch vô c«ng nh− y tÕ, gi¸o dôc, v¨n hãa cña miÒn nói so víi ®ång b»ng cßn qu¸ chªnh lÖch. Kho¶ng c¸ch nµy cã xu h−íng t¨ng lªn vµ cã nguy c¬ g©y nªn nh÷ng m©u thuÉn x· héi trong c¬ chÕ thÞ tr−êng hiÖn t¹i. Do nh÷ng ®Æc ®iÓm tù nhiªn, x· héi vµ d©n c−, vÊn ®Ò ph¸t triÓn kinh tÕ-x· héi, n©ng cao ®êi sèng mäi mÆt cho c¸c d©n téc thiÓu sè lu«n lu«n ®−îc ®Æt ë vÞ trÝ quan träng trong c¸c chñ tr−¬ng chÝnh s¸ch cña nhµ n−íc. Nh÷ng n¨m gÇn ®©y, ®Þa bµn miÒn nói lµ n¬i thùc thi vµ thÈm ®Þnh mét sè l−îng lín c¸c chÝnh s¸ch nh»m môc tiªu ph¸t triÓn toµn diÖn nÒn kinh tÕ x· héi. Di d©n, ph©n bè d©n c− vµ ®Þnh canh ®Þnh c− miÒn nói lµ mét trong nh÷ng chÝnh s¸ch chñ yÕu cña ta thêi kú ®æi míi. V× vËy, nghiªn cøu viÖc ho¹ch ®Þnh vµ thùc hiÖn nhãm chÝnh s¸ch nµy ë khu vùc miÒn nói trªn c¬ së xem xÐt hiÖu qu¶ thùc tÕ cña nã lµ gãp mét c¸i nh×n vµo viÖc ®¸nh gi¸ ®Ó ®iÒu chØnh c¸c chÝnh s¸ch cña nhµ n−íc ®èi víi sù ph¸t triÓn toµn diÖn vµ bÒn v÷ng cña mét khu vùc cã tÇm quan träng trong chiÕn l−îc ph¸t triÓn quèc gia. I. ChÝnh s¸ch di d©n lao ®éng vµ ph©n bè d©n c− qua diÔn biÕn di d©n miÒn nói Dùa theo néi dung vµ ®Æc ®iÓm, cã thÓ thÊy chÝnh s¸ch nµy ®−îc so¹n th¶o theo hai nhãm t¸c dông chÝnh sau ®©y: - C¸c chÝnh s¸ch trùc tiÕp (nhãm chÝnh s¸ch vi m«) vÒ nh÷ng vÊn ®Ò cô thÓ hoÆc míi ph¸t sinh do diÔn biÕn cña t×nh h×nh, nh÷ng gi¶i ph¸p vÒ mét vÊn ®Ò hoÆc mét vïng cô thÓ liªn quan ®Õn di d©n vµ ph©n bè d©n c− miÒn nói. - C¸c chÝnh s¸ch gi¸n tiÕp (nhãm chÝnh s¸ch vÜ m«), cã t¸c dông hç trî trùc tiÕp cho chñ tr−¬ng di d©n vµ ph©n bè d©n c− ë vïng miÒn nói, lµ sù cô thÓ hãa c¸c Bản quyền thuộc Viện Xã hội học. www.ios.ac.vn TrÞnh ThÞ Quang 53 chñ tr−¬ng, ®−êng lèi, chØ thÞ kh¸i qu¸t vÒ vÊn ®Ò nµy. Nhãm chÝnh s¸ch nµy t¸c ®éng ®Õn ng−êi d©n di c− th«ng qua c¸c ch−¬ng tr×nh kinh tÕ-x· héi. Nh÷ng ph©n tÝch d−íi ®©y chØ xin ®i s©u chñ yÕu vµo v¨n b¶n chÝnh s¸ch di d©n lao ®éng vµ ph©n bè d©n c− miÒn nói trong kho¶ng 10 n¨m trë l¹i ®©y, ®Æc biÖt tõ sau chØ thÞ 660-TTg n¨m 1995 cña Thñ t−íng ChÝnh phñ. Còng cÇn nãi thªm, h×nh thøc di d©n ®−îc ®Ò cËp chÝnh trong b¸o c¸o nµy lµ di d©n n«ng th«n-n«ng th«n (di d©n n«ng nghiÖp) v× ®©y lµ lo¹i h×nh di d©n chñ yÕu cña miÒn nói n−íc ta nh÷ng n¨m gÇn ®©y. I.1. C¸c chÝnh s¸ch trùc tiÕp Trong nhiÒu v¨n b¶n thuéc nhãm chÝnh s¸ch di d©n lao ®éng vµ ph©n bè d©n c− còng nh− trong nhiÒu dù ¸n, ch−¬ng tr×nh cña ChÝnh phñ, di d©n ®−îc xem xÐt d−íi 3 h×nh thøc chñ yÕu kh¸c nhau lµ di d©n tù do, di d©n cã tæ chøc (di d©n kinh tÕ míi) vµ c¸c h×nh thøc di chuyÓn theo quy ho¹ch ph©n bè d©n c− (bao gåm ®Þnh canh ®Þnh c− theo vïng quy ho¹ch, t¸i ®Þnh c− vµ c¸c h×nh thøc di d·n d©n ®Ó s¾p xÕp l¹i s¶n xuÊt). I.1.1.VÒ di d©n tù do Mét lo¹t c¸c v¨n b¶n quan träng cña Thñ t−íng ChÝnh phñ cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn di d©n lao ®éng vµ ph©n bè d©n c− ®· cã nh÷ng ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ x¸c ®¸ng vÒ viÖc thùc hiÖn chÝnh s¸ch chÝnh s¸ch di d©n vµ ph©n bè d©n c−, nh÷ng biÕn ®éng cña t×nh h×nh di c−, nhÊt lµ nh÷ng t¸c ®éng tiªu cùc cña luång di d©n tù do. Trong sè c¸c v¨n b¶n Êy ph¶i kÓ ®Õn ChØ thÞ 660-TTg ban hµnh ngµy17/10/1995 cña Thñ t−íng ChÝnh phñ “vÒ viÖc gi¶i quyÕt t×nh tr¹ng di c− tù do ®Õn T©y Nguyªn vµ mét sè tØnh kh¸c”, C«ng ®iÖn sè 1757 ngµy11/4/1997, c¸c chØ thÞ sè 286, 287 cña Thñ t−íng ChÝnh phñ, Th«ng b¸o sè 47 ngµy 13/5/1997, th«ng b¸o sè 52/TB-VPCP cña V¨n phßng ChÝnh phñ... Nh÷ng n¨m cña thËp kû 90 lµ thêi kú biÕn ®éng nhÊt cña di d©n tù do. T¹i vïng nói phÝa B¾c cã sù di chuyÓn tù ph¸t néi ®Þa cña mét bé phËn ng−êi d©n c¸c d©n téc thiÓu sè nh− Dao, H’M«ng, Th¸i vµ di d©n tõ tØnh ngoµi vµo. B¸o c¸o cña Bé N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n 2/1998 göi ñy ban Kinh tÕ vµ Ng©n s¸ch Quèc héi khãa X cho biÕt sè d©n di c− tù do thêi ®iÓm ®ã lªn ®Õn 1,03 triÖu ng−êi víi 212 ngh×n ng−êi (Bé N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n, 1999). §¸ng chó ý lµ luång di d©n tù do ph¸t triÓn å ¹t ®Õn møc trë thµnh hiÖn t−îng x· héi ®Æc biÖt ë T©y Nguyªn trong h¬n m−êi n¨m võa qua cña thêi kú ®æi míi. §Õn th¸ng 5/1998, cã tíi 350 ngh×n ng−êi cña 37 d©n téc ®· tù do di dêi vµo T©y Nguyªn, chiÕm1/4 tæng sè d©n sè T©y Nguyªn, (Dù ¸n hîp t¸c Vietnam-Canada LPRV, 2003). §¸nh gi¸ hiÖn tr¹ng di c− tù do thêi kú nµy, ChØ thÞ 660-TTg cña Thñ t−íng ChÝnh phñ cho r»ng, nguyªn nh©n chñ yÕu cña h×nh thøc di d©n tù do lµ ®êi sèng qu¸ Bản quyền thuộc Viện Xã hội học. www.ios.org.vn 54 ChÝnh s¸ch di d©n lao ®éng vµ ph©n bè d©n c− miÒn nói ViÖt Nam khã kh¨n ë c¸c vïng cã ng−êi ra ®i. MÆt kh¸c viÖc qu¶n lý d©n c− cña chÝnh quyÒn mét sè ®Þa ph−¬ng cßn láng lÎo. Nh÷ng nguyªn nh©n cô thÓ tõ sù qu¶n lý thiÕu chÆt chÏ cña c¸c cÊp chÝnh quyÒn ®−îc nh×n nhËn ®ång bé tõ ph−¬ng diÖn qu¶n lý hé khÈu ®Þa ph−¬ng, c«ng t¸c d©n sè, c«ng t¸c gi¸o dôc tuyªn truyÒn vµ trªn hÕt lµ møc ®é h¹n chÕ cña viÖc c¶i thiÖn ®êi sèng cho d©n c− cña c¸c cÊp chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng cã d©n ®i. VÒ t×nh h×nh thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p nh»m æn ®Þnh ®êi sèng cho d©n di c− tù do, c¸c v¨n b¶n cho r»ng c¸c tØnh cã d©n ®Õn ®· cè g¾ng gióp ®ì ng−êi d©n tõng b−íc ®i vµo s¶n xuÊt, hoµ nhËp céng ®ång vµ æn ®Þnh cuéc sèng. C¸c v¨n b¶n còng thõa nhËn t×nh tr¹ng di c− tù do ®ang cã chiÒu h−íng ngµy cµng gia t¨ng trong nh÷ng n¨m 90 ®· g©y ra kh«ng Ýt khã kh¨n cho c¸c tØnh cã d©n ®Õn vµ ®−a ra nhiÒu h−íng dÉn cô thÓ ph−¬ng h−íng, biÖn ph¸p qu¶n lý d©n di c− tù do. C¸c chØ thÞ vÒ gi¶i quyÕt hËu qu¶ cña di c− tù do å ¹t còng nªu râ: tØnh cã d©n di c− ®Õn ph¶i tiÕn hµnh c¸c biÖn ph¸p t¨ng c−êng qu¶n lý hé khÈu, ®Êt ®ai vµ ng¨n chÆn n¹n x©m ph¹m tµi nguyªn quèc gia trªn ®Þa bµn ®Þa ph−¬ng m×nh; Ph¶i kiÓm tra, th«ng b¸o vµ bè trÝ s¾p xÕp d©n di c− theo quy ho¹ch ph©n bè d©n c− vµ lao ®éng cña tØnh, ®ång thêi t¹o ®iÒu kiÖn cho nh÷ng ng−êi chÊp hµnh nghiªm chØnh quy ®Þnh cña ph¸p luËt, tÝch cùc s¶n xuÊt, gãp phÇn ph¸t triÓn kinh tÕ-x· héi t¹i vïng quª míi, t¨ng c−êng t×nh ®oµn kÕt gi÷a c¸c d©n téc. I.1.2.VÒ di d©n kinh tÕ míi ChÝnh s¸ch di d©n x©y dùng c¸c vïng kinh tÕ míi thùc chÊt lµ di d©n n«ng nghiÖp tõ vïng ®Êt chËt ng−êi ®«ng ®Õn vïng cã tiÒm n¨ng ®Êt ®ai dåi dµo. Dßng di d©n do nhµ n−íc ®iÒu ®éng ®−îc tæ chøc theo hai giai ®o¹n. Thêi kú ®Çu tõ khi chÝnh phñ ban hµnh chÝnh s¸ch khai hoang miÒn nói ®Õn cuèi nh÷ng n¨m 80 vµ ®−îc ®¸nh dÊu b»ng quyÕt ®Þnh 95/CP cña Héi ®ång ChÝnh phñ. B¾t ®Çu tõ n¨m 1990, c¸c chÝnh s¸ch ®−a d©n ®i x©y dùng khu kinh tÕ míi ®−îc thùc hiÖn theo c¸c dù ¸n vµ ch−¬ng tr×nh di d©n. Vïng nhËp c− chñ yÕu lµ c¸c tØnh T©y Nguyªn. Trong c¸c ch−¬ng tr×nh di d©n kinh tÕ míi cña nhµ n−íc, ®−a d©n ®Õn T©y Nguyªn lµ chñ tr−¬ng lín nh»m ph©n bæ l¹i d©n c− vµ lao ®éng trong c¶ n−íc, khai th¸c tiÒm n¨ng phong phó cña vïng. Tæng sè d©n kinh tÕ míi vµo T©y Nguyªn tÝnh ®Õn ®Çu n¨m 2002 kho¶ng 160 ngh×n hé víi 800 nh©n khÈu, bao gåm ng−êi Kinh tõ c¸c tØnh ®ång b»ng ch©u thæ s«ng Hång, duyªn h¶i Nam Trung Bé vµ mét bé phËn d©n téc Ýt ng−êi ë miÒn nói phÝa B¾c ra ®i theo ch−¬ng tr×nh t¸i ®Þnh c− thuû ®iÖn (Dù ¸n hîp t¸c Vietnam-Canada LPRV, 2003). Bản quyền thuộc Viện Xã hội học. www.ios.ac.vn TrÞnh ThÞ Quang 55 I.1.3. ChÝnh s¸ch di d©n theo quy ho¹ch bè trÝ vµ s¾p xÕp d©n c− ChØ thÞ sè 393-TTg ngµy 10/6/1996 cña Thñ t−íng ChÝnh phñ ®¸nh dÊu mét b−íc tiÕn míi vÒ ho¹ch ®Þnh c«ng t¸c ®Þnh canh ®Þnh c− miÒn nói cña nhµ n−íc. ChØ thÞ 393-TTg ®· ®−a ra 3 ph−¬ng h−íng ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi miÒn nói trong ®Þnh canh ®Þnh c−, bao gåm quy ho¹ch vµ bè trÝ d©n c−, x©y dùng c¬ së h¹ tÇng, s¾p xÕp l¹i s¶n xuÊt. §ã lµ 3 nhiÖm vô lín dùa trªn nh÷ng ®Æc ®iÓm c¸c khu vùc miÒn nói, ®Æc ®iÓm d©n téc vµ quy ho¹ch tæng thÓ ph¸t triÓn kinh tÕ-x· héi cña ®Þa ph−¬ng thêi kú 1996-2010. C¸c v¨n b¶n vÒ vÊn ®Ò di d©n vµ quy ho¹ch bè trÝ d©n c− ®Òu kh¼ng ®Þnh r»ng, nh÷ng kÕt qu¶ b−íc ®Çu trong s¾p xÕp c¸c khu ®Þnh c−, thµnh lËp c¸c khu c«ng nghiÖp chÕ biÕn... ®· biÓu hiÖn sù cè g¾ng, tÝch cùc cña chÝnh quyÒn vµ nh©n d©n c¸c tØnh miÒn nói, n¬i nghÌo ®ãi nhÊt, khã kh¨n nhÊt vÒ mäi mÆt so víi c¶ n−íc trong c«ng cuéc ph¸t triÓn kinh tÕ vµ xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo. MÆt kh¸c, c¸c v¨n b¶n còng thõa nhËn r»ng thùc tr¹ng ®êi sèng vµ tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ-x· héi ë miÒn nói hiÖn nay vÉn cßn ë møc ®é rÊt thÊp. T¹i nhiÒu n¬i thuéc vïng cao, vïng s©u, vïng xa, ®êi sèng ng−êi d©n cßn hÕt søc khã kh¨n. TËp qu¸n du canh du c− cßn r¶i r¸c ë mét sè vïng. §Æc biÖt, hiÖu qu¶ c«ng t¸c ®Çu t− mäi mÆt cho sù nghiÖp ph¸t triÓn kinh tÕ, v¨n hãa v· x· héi ch−a cao. I. 2. C¸c chÝnh s¸ch gi¸n tiÕp Tõ sau chØ thÞ 393-TTg ®Õn cuèi n¨m 2003, chÝnh phñ ®· lÇn l−ît ®−a ra nhiÒu chØ thÞ, nghÞ quyÕt h−íng dÉn cô thÓ c¸c vÊn ®Ò vÒ t¨ng c−êng ph¸t triÓn kinh tÕ-x· héi miÒn nói theo ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch chung. Nh÷ng chÝnh s¸ch nµy tuy kh«ng nãi vÒ di d©n, nh−ng cã t¸c ®éng trùc tiÕp tíi ®êi sèng vËt chÊt vµ v¨n hãa tinh thÇn cña ng−êi d©n miÒn nói, vµ do ®ã thóc ®Èy viÖc thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch di d©n vµ ph©n bè d©n c− cña nhµ n−íc. Mét lo¹t c¸c quyÕt ®Þnh vÒ viÖc thùc hiÖn c¸c ch−¬ng tr×nh, dù ¸n ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ®Æc biÖt dµnh riªng cho miÒn nói vµ vïng cao ®· ®−îc so¹n th¶o. Trong kho¶ng 25 th¸ng (tõ 9/1996 ®Õn 12/1998) chÝnh phñ ®· ®−a ra 14 chØ thÞ, nghÞ ®Þnh vÒ c¸c biÖn ph¸p ph¸t triÓn kinh tÕ miÒn nói, biªn giíi vµ h¶i ®¶o, n©ng cao tr×nh ®é gi¸o dôc phæ cËp, t¨ng c−êng c«ng t¸c v¨n hãa th«ng tin, y tÕ, ®−a khoa häc kü thuËt phôc vô ®ång bµo d©n téc vµ miÒn nói. §iÒu cÇn l−u ý lµ trong c¸c v¨n b¶n trªn, quy ho¹ch tæng thÓ vµ vÞ trÝ chiÕn l−îc cña tõng vïng ®−îc x¸c ®Þnh nh− lµ c¬ së cña viÖc ho¹ch ®Þnh c¸c chÝnh s¸ch cña vïng ®ã. Ch¼ng h¹n QuyÕt ®Þnh sè 656-TTg cña Thñ t−íng chÝnh phñ vÒ “ph¸t triÓn kinh tÕ-x· héi vïng T©y Nguyªn thêi kú 1996-2000 vµ 2010” khi nhÊn m¹nh ®Õn vÞ trÝ tiÒm n¨ng ph¸t triÓn kinh tÕ-x· héi T©y Nguyªn ®· cho r»ng, viÖc b¶o vÖ, ph¸t huy nh÷ng lîi thÕ cña vïng nµy vÒ vÞ trÝ ®Þa lý vµ ®iÒu kiÖn tù nhiªn sÏ lµ ®ßn bÈy thóc ®Èy sù ph¸t triÓn n¨ng ®éng vña Bản quyền thuộc Viện Xã hội học. www.ios.org.vn ... - tailieumienphi.vn