Xem mẫu
- TẠP CHÍ KINH TẾ - CÔNG NGHIỆP Số 29 + 30 – Tháng 01/2022
CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ
PHẦN ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM CHI NHÁNH LONG AN
Credit quality at Commercial Bank for Development and Investment
of Vietnam Long An branch
1
Lê Trung Tín
1
Trường Đại học Kinh tế Công nghiệp Long An, Long An, Việt Nam
letrungtin150792@gmail.com
Tóm tắt — Trong nội dung bài viết này, tác giả đã tiến hành phân tích, đánh giá về thực trạng chất
lượng tín dụng tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam chi nhánh Long An
giai đoạn 2018 - 2020. Qua đó, tác giả nêu lên những kết quả đạt được cũng như những hạn chế của chất
lượng tín dụng tại chi nhánh. Tác giả đã đề ra một số giải pháp bao gồm: Giảm chỉ tiêu nợ xấu, tăng hiệu
suất sử dụng vốn và tuân thủ các bước trong quy trình cấp tín dụng tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần
Đầu tư và Phát triển Việt Nam chi nhánh Long An.
Abstract — In the content of this article, the author has analyzed and assessed the current situation
of credit quality at Joint Stock Commercial Bank for Investment and Development of Vietnam, Long An
branch in the period of 2018 - 2020. Thereby, the author presents the obtained results, as well as
limitations of credit quality at the branch. The author has proposed a number of solutions including:
Reducing bad debt, increase capital efficiency and follow the steps in the credit granting process at Joint
Stock Commercial Bank for Investment and Development of Vietnam, Long An branch.
Từ khóa — Chất lượng tín dụng, nợ xấu, credit quality, bad debts.
1. Giới thiệu
Tín dụng là hoạt động chủ yếu và là mối quan tâm hàng đầu trong hoạt động kinh doanh
của các Ngân hàng thương mại (NHTM). Trong điều kiện cụ thể của nước ta hiện nay cũng như
trong thời gian tới, nguồn vốn tín dụng NHTM rất quan trọng, đóng vai trò chủ lực với các
doanh nghiệp, cá nhân và của toàn bộ nền kinh tế. Hoạt động tín dụng luôn tiềm ẩn nhiều rủi
ro, vì vậy việc nâng cao chất lượng tín dụng (CLTD) sẽ làm giảm thiểu rủi ro tín dụng có ý
nghĩa quyết định đến hoạt động kinh doanh của một ngân hàng, an toàn của hệ thống NHTM
và thậm chí đối với cả nền kinh tế.
Trong tình hình chung đó, việc nâng cao CLTD tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đầu
tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) chi nhánh Long An rất được chú trọng. Để tồn tại và tiếp tục
phát triển bền vững vươn lên trong sự canh tranh trong thị trường thì việc nâng cao chất lượng
dịch vụ tín dụng mang ý nghĩa cực kỳ quan trọng, giúp BIDV chi nhánh Long An phát triển
của trong tương lai. Đây là nhiệm vụ ưu tiên của BIDV chi nhánh Long An nhằm nâng cao chất
lượng tín dụng cho khách hàng sử dụng dịch vụ tại ngân hàng.
2. Thực trạng chất lượng tín dụng tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Đầu tư và Phát
triển Việt Nam chi nhánh Long An
2.1. Chất lượng tín dụng thông qua chỉ tiêu nợ quá hạn
Bảng 1 cho thấy trong 3 năm tỷ lệ nợ quá hạn trên tổng dư nợ của BIDV chi nhánh Long
An đều đạt ở mức thấp và có xu hướng giảm mạnh từ 3,15% năm 2018 xuống chỉ còn 0,43%
trong năm 2020. Mặc khác, tổng dư nợ tăng mạnh từ 4.083.192 triệu đồng năm 2018 lên
5.761.341 triệu đồng vào năm 2020 và nợ quá hạn giảm sâu từ 128,459 triệu đồng năm 2018
xuống còn 25,020 triệu đồng năm 2020.
Số liệu bảng 1 cho thấy BIDV chi nhánh Long An đã có các chính sách quản lý nợ quá hạn
tốt hơn vừa kiểm soát được nợ quá hạn phát sinh vừa thu hồi được nợ quá hạn.
125
- TẠP CHÍ KINH TẾ - CÔNG NGHIỆP Số 29 + 30 – Tháng 01/2022
Bảng 1. Nợ quá hạn trên tổng dư nợ
ĐVT: Triệu đồng, %
Chênh lệch Chênh lệch
Chỉ tiêu Năm 2018 Năm 2019 Năm 2020
2018 - 2019 2019 - 2020
Nợ quá hạn 128,459 102,646 25,020 (25.813) (77.625)
Tổng dư nợ 4,083,192 4,769,250 5,761,341 686.057 992.091
Tỷ lệ nợ quá hạn 3,15% 2,15% 0,43% (1%) (1,72%)
Nguồn: BIDV chi nhánh Long An
Nợ quá hạn vẫn còn tiềm ẩn nhiều rủi ro do các yếu tố về thiên tai, dịch bệnh, được mùa
nhưng mất giá ở một số khách hàng vay vốn chăn nuôi cũng gây không ít các khó khăn trong
việc trả nợ của khách hàng, làm tăng rủi ro tín dụng. Đây là điều mà BIDV chi nhánh Long An
cần phải chú ý để tìm ra các biện pháp hạn chế rủi ro tín dụng.
Nhìn chung, tỷ lệ nợ quá hạn trong tổng dư nợ qua các năm luôn ở mức dưới 1% cho thấy
BIDV chi nhánh Long An đạt được kế hoạch. Điều này cũng phản ánh chất lượng cho vay,
thẩm định tín dụng và quản lý rủi ro tín dụng của ngân hàng đã được cải thiện và nâng cao.
2.2. Chất lượng tín dụng thông qua chỉ tiêu nợ xấu
Bảng 2. Nợ xấu trên tổng dư nợ
ĐVT: Triệu đồng
Chênh lệch Chênh lệch
Chỉ tiêu Năm 2018 Năm 2019 Năm 2020
2018 - 2019 2019 - 2020
Nợ xấu 11,852 11,054 59,380 (798) 48,326
Tổng dư nợ 4,083,192 4,769,250 5,761,341 686,057 992,091
Tỷ lệ nợ xấu/tổng 0,29% 0,23% 1,03% (0,06)% 0,80%
dư nợ (%)
Nguồn: BIDV chi nhánh Long An
Số liệu phân tích tại bảng 2 cho thấy tỷ lệ nợ xấu (nhóm 3, 4, 5) trên tổng dư nợ có xu
hướng tăng vào năm 2020 khi đạt mức 1,03 %, mức tăng cao nhất trong giai đoạn 2018 – 2020.
Mặc dù tỷ lệ nợ xấu trên tổng dư nợ có tăng nhưng luôn ở mức dưới qui định 3% cho thấy
BIDV chi nhánh Long An luôn nổ lực phấn đấu đạt tăng trưởng dư nợ nhưng cũng đồng thời
đảm bảo mức an toàn trong hoạt động cho vay.
2.3. Chất lượng tín dụng thông qua trích lập dự phòng và xử lý rủi ro
Bảng 3. Số liệu trích lập dự phòng và xử lý rủi ro
ĐVT: Triệu đồng
Chênh lệch Chênh lệch
Chỉ tiêu Năm 2018 Năm 2019 Năm 2020
2018 - 2019 2019 - 2020
Dự phòng phải trích lập 49,133 10,768 84,439 (38,366) 73,671
trong năm
Dự phòng rủi ro thực 49,133 13,726 92,938 (35,408) 79,212
trích lập trong năm
Dự phòng chung 0 0 0 0 0
Dự phòng cụ thể 49,133 13,726 92,938 (35,408) 79,212
Nguồn: BIDV chi nhánh Long An
Bảng 3 cho thấy, bình quân hàng năm BIDV chi nhánh Long An phải sử dụng 49,133 triệu
đồng vào năm 2018; 13,726 triệu đồng năm 2019 và 92,938 triệu đồng vào 2020 để bổ sung
vào quỹ dự phòng rủi ro và được ghi nhận vào chi phí, điều này đã ảnh hưởng không nhỏ đến
lợi nhuận của chi nhánh. Do vậy nên việc quan tâm giải quyết các khoản nợ xấu với các giải
pháp tích cực là hết sức cần thiết để giảm tổn thất về tài chính cho ngân hàng, nâng cao hiệu
quả kinh doanh. Hàng năm, BIDV chi nhánh Long An đều giao kế hoạch để thu hồi nợ đối với
126
- TẠP CHÍ KINH TẾ - CÔNG NGHIỆP Số 29 + 30 – Tháng 01/2022
các khoảng dư có rủi ro. Bên cạnh đó việc thu hồi những khoản nợ này là nhiệm vụ vô cùng
khó khăn mà chi nhánh phải thực hiện trong giai đoạn 2021 - 2025.
2.4. Chất lượng tín dụng thông qua chỉ tiêu hiệu suất sử dụng vốn
Tín dụng là nghiệp vụ sinh lời chủ yếu của ngân hàng, tuy nhiên lợi nhuận luôn gắn với rủi
ro tiềm ẩn. Với nguồn vốn huy động đã có, sử dụng vốn sao cho hiệu quả cao nhất là công việc
phức tạp. Hiệu quả sử dụng vốn vay của khách hàng luôn ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả sử
dụng vốn của ngân hàng, do đó, dư nợ tín dụng quá cao mà không được kiểm soát tốt có thể
đưa đến tình trạng không thu hồi được hết nợ và làm giảm hiệu quả sinh lời của BIDV chi nhánh
Long An dẫn đến những khoản nợ không thu hồi được khi đến hạn phải chuyển sang nợ quá
hạn, nợ xấu.
Bảng 4. Hiệu suất sử dụng vốn của BIDV chi nhánh Long An giai đoạn 2018 - 2020
ĐVT: Triệu đồng
Tiêu chí Năm 2018 Năm 2019 Năm 2020
Tổng vốn huy động (1) 4,293,301 4,557,173 4,800,924
Dư nợ tín dụng (2) 4,083,192 4,769,250 5,761,341
Hiệu suất sử dụng vốn (2/1) 95,11% 104,65% 120%
Nguồn: BIDV chi nhánh Long An
Qua bảng 4, tác giả nhận thấy hiệu suất sử dụng vốn tại chi nhánh liên tục tăng từ năm
2018 (95,11%) đến năm 2019 (104,65%) và đặc biệt vào năm 2020 đạt vượt mức 120%. Như
vậy, hiệu suất sử dụng vốn gia tăng trong giai đoạn 2018 - 2020 chứng tỏ BIDV chi nhánh Long
An không những sử dụng hết nguồn vốn huy động để cho vay mà còn sử dụng nguồn vốn điều
chuyển để đáp ứng nhu cầu tín dụng tại chi nhánh. Do tính đặc thù của địa bàn là huy động
được nguồn vốn nhàn rỗi và thuận tiện trong việc cho vay nên hiệu suất sử dụng vốn tốt.
3. Những kết quả đạt được và một số hạn chế trong hoạt động tín dụng
3.1. Những kết quả đạt được
Kết quả thực hiện giúp tăng trưởng dư nợ tín dụng, có thể thấy chi nhánh có nhiều cố gắng
trong việc phát triển khách hàng vay vốn. Cụ thể trong giai đoạn 2018 - 2020, theo chỉ đạo của
Chính Phủ, Ngân hàng Nhà nước và căn cứ tình hình thị trường, BIDV chi nhánh Long An đã
điều chỉnh hoạt động kinh doanh nói chung và hoạt động tín dụng nói riêng đảm bảo an toàn
hiệu quả, thực hiện chủ trương kích cầu, mở rộng tín dụng có hiệu quả góp phần ngăn chặn suy
thoái kinh tế, chi nhánh đã thực hiện mục tiêu chuyển dịch cơ cấu tới tín dụng tiêu dùng cá nhân
và kịp thời đưa ra những chính sách phù hợp. Từ đó cho thấy tín dụng năm 2020 tăng hơn so
với các năm trước là nhờ BIDV chi nhánh Long An đã phát triển nhiều dịch vụ cung cấp đa
dạng các loại hình tín dụng phù hợp cho các doanh nghiệp, cá nhân hoạt động trong mọi lĩnh
vực ngành nghề trong chiến lược phát triển của mình.
Lợi nhuận từ hoạt động tín dụng của BIDV chi nhánh Long An không ngừng gia tăng, tỷ
trọng lơi nhuận tín dụng trong tổng lợi nhuận cho vay của chi nhánh trong ba năm qua luôn đạt
trên 25%. Lợi nhuận cũng là một trong nhưng tiêu chí đánh giá hiệu quả hoạt động của bất kỳ
một doanh nghiệp trong nền kinh tế thị trường, tín dụng là một hoạt động có rủi ro nhưng lại có
thể đem lại lợi nhuận cao cho chi nhánh. Vì vậy mở rộng tín dụng là một chiến lược đúng đắn
đối với BIDV chi nhánh Long An trong giai đoạn hiện nay.
Chất lượng của các khoản tín dụng cho vay dần được cải thiện, hoạt động cho vay với các
đối tượng vay nhỏ lẻ, chủ yếu có tài sản thuế chấp. Đối với nhu cầu vay vốn để mua sắm, sửa
chữa nhà ở thì tài sản đảm bảo chủ yếu là quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất. Do đó,
các khoản nợ quá hạn của khách hàng có khả năng thu hồi được. Năm 2020 là một năm thành
công của BIDV chi nhánh Long An trong công việc giảm đáng kể tỷ lệ nợ quá hạn khi mà số
liệu nợ quá hạn thấp nhất trong giai đoạn 2018 – 2020. Điều đó chứng tỏ được sự cố gắng của
127
- TẠP CHÍ KINH TẾ - CÔNG NGHIỆP Số 29 + 30 – Tháng 01/2022
toàn thể nhân viên trong BIDV chi nhánh Long An nhằm góp phần hoàn thiện quy trình quản
lý rủi ro, thực hiện có hiệu quả các biện pháp thu hồi nợ quá hạn. Vòng quay vốn tín dụng năm
2020 vẫn được duy trì ở mức khá cao mặc dù có hơi giảm nhẹ so với năm 2019.
Đa dạng hóa các sản phẩm cho vay đồng thời khẳng định thương hiệu, hình ảnh của BIDV
chi nhánh Long An trong nền kinh tế với xu hướng đa dạng hóa trong việc cung cấp các dịch
vụ về tài chính, tín dụng. BIDV chi nhánh Long An đã nỗ lực tối đa đưa các sản phẩm ngân
hàng đến gần hơn với công chúng. Không chỉ dừng lại ở các sản phẩm tín dụng vốn là dịch vụ
truyền thống của ngân hàng mà còn chú trọng phát triển các mảng dịch vụ liên quan đến Internet
banking, dịch vụ về thẻ. Nhận định hoạt động của chi nhánh về nhu cầu của khách hàng trong
tỉnh Long An và các tỉnh lân cận đối với các sản phẩm tài chính mang tính công nghệ cao còn
rất tiềm năng. Do đó ngân hàng cần phải chú trọng đầu tư, phát huy hơn nữa những mặt mạnh,
đồng thời khác phục những hạn chế để thương hiệu BIDV chi nhánh Long An ngày càng vững
mạnh.
3.2. Một số hạn chế
Quy trình nghiệp vụ cho vay của chi nhánh nói riêng và của BIDV nói chung còn chưa
được chặt chẽ, mọi quyết định liên quan đến khoản vay đều chủ yếu do cán bộ tín dụng (CBTD)
đảm nhiệm (từ khâu tiếp cận khách hàng cho đến khi tất toán khoản vay). Vì vậy luôn tiềm ẩn
rủi ro như CBTD không thể chuyên sâu hết tất cả các nghiệp vụ, không đảm bảo tính khách
quan độc lập trong khi quyết định cho vay, CBTD có thể lợi dụng làm sai quy trình để trục lợi
cho bản thân. Hơn nữa, với quy trình một cửa như vậy đối với CBTD là không phù hợp, bởi
vòng đời của một khoản vay khá dài, thông thường ít nhất là 1 năm, trong khi số lượng hồ sơ
vay CBTD quản lý cũng khá nhiều. Khối lượng công việc nhiều dẫn đến họ không thể quản lý
tốt tất cả các khoản vay, điều này rất dễ dẫn đến những rủi ro nằm ngoài tầm kiểm soát của
CBTD.
BIDV chi nhánh Long An chủ yếu khai thác thông tin trong CIC ít chú trọng đến các thông
tin khác như bạn hàng, đối tác làm ăn với doanh nghiệp. Những thông tin trong CIC chỉ ghi
nhận lại lịch sử vay của khách hàng trước đây nên tính cập nhật còn chậm, không cập nhật đầy
đủ thông tin của khách hàng.
Đội ngũ nhân viên tại BIDV chi nhánh Long An đa phần là các cán bộ trẻ, mới ra trường
nên kinh nghiệm làm việc chưa nhiều. Bên cạnh đó các sản phẩm dịch vụ của ngân hàng ngày
càng nhiều và đa dạng, đòi hỏi nhân viên ngân hàng phải luôn nâng cao trình độ, kỹ năng nghề
nghiệp để thực hiện tốt công việc của mình.
Mặc dù chi nhánh đã đầu tư nhiều ở việc phát triển công nghệ số trong ngân hàng, tuy
nhiên ở một số thời điểm, tình trạng nghẽn mạng, mất kết nối làm chậm tiến độ giao dịch gây
sự phiền hà cho khách hàng.
4. Một số giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng
4.1. Giảm chỉ tiêu nợ xấu
BIDV chi nhánh Long An nên thường xuyên đánh giá sự tác động của môi trường đến hoạt
động kinh doanh, ảnh hưởng đến dự án đầu tư, kế hoạch sản xuất kinh doanh của khách hàng
cũng như năng lực của bản thân khách hàng để từ đó có thể định hình trước chính sách ứng phó
khi xảy ra rủi ro tín dụng.
4.2. Tăng hiệu suất sử dụng vốn
BIDV chi nhánh Long An nên từng bước cân đối lại tổng vốn huy động được so với dư nợ
tín dụng, trong đó lưu ý tổng vốn huy động được phải phục vụ nhu cầu cho vay lại của doanh
nghiệp hộ gia đình đảm bảo hiệu suất sử dụng vốn phải được tối ưu. Ngoài ra phải rà soát lại
128
- TẠP CHÍ KINH TẾ - CÔNG NGHIỆP Số 29 + 30 – Tháng 01/2022
các khoảng dư nợ tín dụng có khả năng khó đòi để có phương án phù hợp thu hồi nợ khi phát
sinh.
4.3. Tuân thủ các bước trong quy trình cấp tín dụng
Tuyệt đối tuân thủ các bước trong quy trình cấp tín dụng, nếu như trước đây tài sản thế
chấp được xem như yếu tố quan trọng hàng đầu trong điều kiện cấp tín dụng thì hiện nay ngân
hàng thường quan tâm đến phương án, dự án sản xuất kinh doanh, dòng tiền dự án, khả năng
tài chính của khách khách hàng, các yếu tố này quan trọng hơn rất nhiều so với tài sản thế chấp.
BIDV chi nhánh Long An cần tránh trường hợp chỉ quan tâm đến tài sản thế chấp, không quan
tâm đến phương án, dự án, khả năng tài chính của khách hàng vì điều này dễ gây ra nợ xấu sẽ
tăng cao lúc đó chất lượng tín dụng sẽ bị ảnh hưởng.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1] BIDV chi nhánh Long An (2020). Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh từ 2018 - 2020.
[2] BIDV Việt Nam (2019). Quy định số 426/QyĐ- BIDV của Tổng Giám đốc về việc ban hành quy
định cấp tín dụng đối với khách hàng bán lẻ.
[3] BIDV Việt Nam (2017). Công văn 9546/BIDV- QLTD về việc hướng dẫn triển khai hệ thống xếp
hạng tín dụng nội bộ.
[4] Ngân hàng Nhà nước (2005). Quyết định 493/2005/QĐ-NHNN về việc phân loại nợ, trích lập và
sử dụng dự phòng để xử lý rủi ro tín dụng trong hoạt động ngân hàng của tổ chức tín dụng.
[5] Ngân hàng Nhà nước (2016). Thông tư số 39/2016/TT-NHNN quy định về hoạt động cho vay của
tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài đối với khách hàng.
[6] Ngân hàng Nhà nước (2017). Thông tư 02/2017/TT-NHNN về phân loại tài sản có, mức trích,
phương pháp trích lập dự phòng rủi ro và việc sử dụng dự phòng để xử lý rủi ro trong hoạt động
của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài.
[7] Quốc hội (2010). Luật các tổ chức tín dụng số 47/2010/QH12.
[8] Quốc hội (2018). Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật các tổ chức tín dụng số 17/2018/QH14.
[9] Quốc hội (2018). Nghị quyết về thí điểm xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng số 42/2018/QH14.
Ngày nhận: 12/11/2021
Ngày duyệt đăng: 18/12/2021
129
nguon tai.lieu . vn