Xem mẫu
- L i C m Ơn
tài nghiên c u khoa h c c a sinh viên, c p khoa
mang tên “C nh ch ch t trong phóng s truy n hình”.
Phóng s truy n hình cũng như các th ký truy n hình
khác, u thông tin v ngư i th t, vi c th t trong m t quá
trình phát sinh và phát tri n. Hi n nay, th lo i phóng s
chi m khá nhi u th i lư ng phát sóng trên các ài truy n
hình. có ư c m t phóng s hay, cô ng và gây n
tư ng v i khán gi , thì trư c h t khi xây d ng k ch b n,
c nh ch ch t ph i ư c xem xét kĩ lư ng, t ra nhi u
gi thuy t tìm ra hư ng i chính xác t o thành b c c
t t nh t.
có ư c s n ph m nghiên c u này, trư c h t,
em xin chân thành c m ơn PGS.TS Dương Xuân Sơn ã
nhi t tình gi ng d y, ch b o em có nh ng ki n th c lý
thuy t n n t ng v truy n hình. Em xin chân thành c m ơn
th y Nguy n Vũ Tùng – ngư i ã hư ng d n cho em
th c hành các thao tác k thu t truy n hình và có m t s
s n ph m ư c phát sóng. Và em xin chân thành c m ơn
t t c các Th y Cô giáo - nh ng ngư i ã truy n t cho
em ki n th c lý lu n báo chí, cùng toàn th b n bè ã
ng viên, giúp bài nghiên c u này ư c hoàn
thành.
Do i u ki n th c hành chưa nhi u nên trong quá
- trình nghiên c u, ưa ra nh ng nh n nh v c nh ch
ch t, em còn có nh ng khi m khuy t nh t nh, vì v y, r t
mong s góp ý c a Th y Cô và các b n. Em xin chân
thành c m ơn.
M CL C
Trang
M U
1. Lý do ch n tài 3
2. i tư ng, ph m vi nghiên c u 4
3. M c ích, nhi m v nghiên c u 4
4. Phương pháp nghiên c u 4
5. Ý nghĩa tài 5
6. K t c u 5
- CHƯƠNG I: LÝ LU N CHUNG V “C NH”
1. C nh trong phóng s truy n hình 6
2. Giá tr các “c nh” 6
CHƯƠNG II: XÂY D NG PHÓNG S T C NH
CH CH T
1. Th nào là c nh ch ch t 12
2. Phân lo i c nh ch ch t 12
3. Ch c năng c a c nh ch ch t trong phóng s 15
CHƯƠNG III: PHÂN TÍCH PHÓNG S “Ư C
MƠ XANH” - LÀM RÕ C NH CH CH T
1. K ch b n phân c nh 20
2. Phân tích 25
PH N III: K T LU N 33
- TÀI LI U THAM KH O 34
M U
1. Lý do ch n tài
Phóng s truy n hình là m t th lo i báo truy n hình thu c nhóm
chính lu n ngh thu t, ph n ánh các s ki n, con ngư i, tình hu ng, hoàn
c nh i n hình trong quá trình phát sinh, phát tri n, ng th i th m nh hi n
th c ó qua cái tôi tr n thu t v a t nh táo lý trí, v a c m xúc v i bút pháp
giàu ch t văn h c b ng phương ti n k thu t truy n hình.
V i ưu th ph n ánh hi n th c sâu s c và có s c “công phá” l n,
phóng s hi n nay chi m m t lư ng khá l n th i gian phát sóng c a
truy n hình, t nh ng phóng s dài như m t cu n phim vài ba ch c phút
n nh ng phóng s c c ng n ch 2,3 phút thiên v mô t , thông tin
nhanh s ki n.
Phóng s là k t qu c a nh ng logic h i t d a trên hình nh và
âm thanh. S n ph m này ư c t ch c xung quanh m t s c nh ch ch t.
Nh ng c nh này ư c coi là tinh hoa, n n t ng và làm n i b t ý nghĩa
c a phóng s t khi xây d ng cho n khi phát i và ư c m i ngư i ti p
nh n.
- Khác v i báo in có th c i c l i, nghi n ng m, các chương trình
truy n hình không th tua l i xem. Khán gi không có cơ h i xem l i
phóng s nhi u l n, vì v y, c nh ch ch t t s gây ư c n tư ng cho
khán gi , giúp h nh ư c n i dung chính và thông tin thi t y u t
phóng s m t cách t nhiên. Như v y, hi u qu thông tin t truy n hình s
ư c ti n thêm m t bư c.
Hơn n a, xu hư ng c a phóng s truy n hình cũng như các chương
trình truy n hình là ng n g n, súc tích. Giá thành c a m i phút lên sóng
không cho phép nh ng ngư i th c hi n ư c lãng phí th i lư ng chương
trình b i nh ng c nh ch ng ăn nh p vào âu. Xác nh úng c nh ch ch t
s kh c ph c ư c y u t lãng phí th i lư ng chương trình.
Khái ni m c nh ch ch t tuy ã khá quen thu c v i nh ng ngư i
trong ngành truy n hình, tuy nhiên hi u rõ v th nào là m t c nh ch ch t
t t, làm th nào xác nh úng âu là c nh ch ch t thì không ph i ai
cũng n m rõ, a ph n là xác nh theo c m tính, theo ph n x lâu năm trong
ngh .
Hi n nay, công trình nghiên c u v quy trình th c hi n các tác
ph m truy n hình nói riêng còn r t h n ch . Các công trình có giá tr ng
d ng th c ti n phát tri n các chương trình truy n hình càng khan hi m.
M i k năng tư duy tác nghi p u do truy n mi ng ho c t úc rút, tích lũy
kinh nghi m.
V i nh ng lý do trên, tôi quy t nh ch n tài NCKH là “c nh ch
ch t trong phóng s truy n hình” bao g m lý lu n và th c ti n làm sáng
t v n này.
- 2. i tư ng và ph m vi nghiên c u
tài “c nh ch ch t trong phóng s truy n hình” là tài có tr ng
tâm nghiên c u rõ ràng. Tuy nhiên, do ngu n tài li u và tư li u khan hi m,
vì v y ngư i vi t xin phép ư c gi i quy t tài b ng lý lu n v c nh ch
ch t trong phóng s truy n hình d a trên nh ng hi u bi t v giá tr c nh và ý
nghĩa c a phóng s truy n hình.
Phân tích phóng s “Ư c mơ xanh” ã phát sóng trên chương trình
Th h tôi – VTV6 ài truy n hình Vi t Nam (m t tác ph m do chính sinh
viên khoa báo chí th c hi n) làm rõ hơn v c nh ch ch t.
3. M c ích và nhi m v nghiên c u
- ưa ra nh ng thông tin cơ b n v c nh ch ch t
- Nh n th c úng n v c nh ch ch t và g n li n v i th c t tác
nghi p
- Thuy t ph c, nh hư ng tư duy xác nh c nh ch ch t khi th c
hi n phóng s truy n hình i v i nh ng ngư i làm truy n hình.
4. Phương pháp nghiên c u
- tài ư c nghiên c u d a trên phương pháp lu n duy v t bi n
ch ng. Các phương pháp nghiên c u ư c s d ng ch y u là phương pháp
t ng h p, phân tích, so sánh, mô t , th ng kê xã h i h c.
5. Ý nghĩa tài
- Ý nghĩa lý lu n:
- Th lo i phóng s truy n hình ngày m t phát tri n và chi m t l khá
cao trong các tác ph m tham gia d thi các gi i báo chí truy n hình trong và
ngoài nư c hàng năm. Hàng ngày, trên sóng c a các ài truy n hình, th lo i
phóng s chi m th i lư ng khá l n. i u này cho th y công chúng ngày
càng ư c ti p c n nhi u v i th lo i phóng s , nh vào ưu th thông tin
th i s chuyên sâu c a nó. m c bài NCKH sinh viên, tài “C nh ch
ch t trong phóng s truy n hình” t m th i ưa ra m t s khái ni m, nh
nghĩa, cách phân lo i và ch c năng c a c nh ch ch t trong phóng s truy n
hình.
- Ý nghĩa th c ti n: tài NCKH sinh viên này là m t tài li u tham
kh o có th ng d ng vào th c ti n, d hi u, c bi t là thông qua quá trình
phân tích m t phóng s phát sóng trên TH Vi t Nam. D a trên cơ s th c
t này, ngư i vi t cũng hy v ng ây là m t tài li u chia s nh ng hi u bi t
trên ư ng vào ngh truy n hình.
6. K t c u
tài g m 3 chương:
- Chương I: Lý lu n chung v “c nh”
- Chương II: Xây d ng phóng s t c nh ch ch t
- Chương III: Phân tích m t phóng s làm rõ c nh ch ch t.
PH N II: GI I QUY T V N
- CHƯƠNG I: LÝ LU N CHUNG V “C NH”
1. C nh trong phóng s truy n hình
C nh là ơn v ch hình nh do máy quay thu ư c theo ý ch quan
c a con ngư i.
C nh trong phóng s truy n hình xét theo nh nghĩa v lĩnh v c quay
phim thì không có gì khác so v i c nh trong phim tài li u hay trong tin.
Nhưng xét v tính ch t, n i dung c a c nh thì c nh trong phóng s mang
nh ng nét c trưng rõ r t c a phóng s như v dài c a c nh, hình nh,
m c ngh thu t…
Thông thư ng, m t c nh ơn l không mang ý nghĩa gì. M i c nh ch
có ý nghĩa khi nó ư c ghép vào m t l p c nh, m t dãy liên ti p nh ng
c nh, ít nh t cũng là 3 c nh.
C nh c t là ngo i l , ó là hình nh ch làm c gài vào gi a hai
c nh, tránh m t m i n i gi t o (có th gây gi t hình) ho c s a ch a (b
khuy t) m t cu c ph ng v n ã ư c dàn d ng.
Theo tác gi Brigiue Besse, Didier Desormeaux, i u quan tr ng nh t
trong phóng s ng n chính là ph i có m t ho c hai c nh then ch t. C nh
then ch t là c nh óng inh s ki n, qua c nh then ch t có th phát tri n s
ki n ho c phát tri n v n . Nhà báo Neil Eveton (kênh truy n hình Reuter)
quan ni m không nên l m d ng k x o d ng hình ( c bi t là k x o ch ng
m ) trong phóng s th i s b i như v y là bóp méo s ki n. Theo Neil
Eveton thì nh ng c nh có kh năng t o ám nh trong phóng s th i s là
c nh c n, c nh hành ng…
- 2. Giá tr các “c nh”
2.1. C c nh - t ng th
- Vi n c nh (Long Shot): C nh xa, không chi ti t. Thư ng dùng u
các trư ng o n. Toàn c nh t o l p a i m và tâm tr ng. Nhưng nó thư ng
t i nhi u thông tin khác và có th làm ngư i xem nh m l n.
Ví d :
- Toàn c nh (Wide shot): C nh r ng ghi nh n nh ng hành ng thích
h p.
- - C nh c n (close shot): T p trung vào chi ti t. C n c nh ư c xác
nh b i hi u qu c a nó, ch không ph i cách th c hi n nó như th nào.
Nên ta có c nh c n khi ưa máy vào g n ch th v i ng kính góc r ng hay
dùng ng kính tele t ng xa. C nh càng c n càng t o i m nh n và giúp
ngư i xem d nh n bi t ph n ng c a ch th . Nhưng nhi u c nh c n quá s
cư p i s nh n bi t c a ngư i xem v không gian và th i gian. M t lo t các
c nh c n có th là cách th hi n h u hi u s tò mò c a ngư i xem u các
trư ng o n. Nhưng ng ch quá lâu trư c khi tr l i câu h i quen thu c -
chuy n ó x y ra âu?
- - C nh c n: c trưng c a truy n hình : Th m chí m t máy thu hình
ư c coi là l n thì cũng ch có màn hình tương i nh khi so v i màn hình
c a m t r p chi u bóng. Mu n th y rõ các v t và hi u ý nghĩa c a chúng
m t cách nhanh chóng, thì các v t ó ph i t l tương i l n trên màn hình
vô tuy n. Như v y b n c n có nhi u c nh c n và trung hơn nh ng c nh toàn.
2.2. C c nh - ngư i
- Toàn c nh(LS): C nh quay c ngư i.
- - Trung c nh(MS) : C t trên ho c dư i th t lưng.
- - Trung c nh h p (MCU): C t gi a ng c/túi áo ng c.
- - C n c nh(CU): C t quanh vai.
- -C n c t (BCU): Mép hình phía trên c t ngang trán, mép phía dư i
thư ng c t như c nh c n, nhưng có th c t ngang c m.
Quay c nh ngư i còn ư c xác nh b i s ngư i: c nh ơn, c nh
quay ôi, ba, hay nhóm.
- (Nh ng hình nh trên ch có tính ch t minh h a)
2.3. nét sâu
Bao nhiêu ph n c a c nh n m trong t m nét. m ng kính nh (ví
d : ph11) cho hình nh s c nét trong ph m vi r ng t g n n xa ( nét
sâu), máy d dàng theo ch th mà không lo hình nh b ra kh i t m nét (m t
nét). ng th i, nó t o c m giác v không gian và chi u sâu, nhưng có th
làm cho nh b t và không h p d n.
S d ng m ng kính r ng hơn s gi m ph m vi nét t ti n c nh
n h u c nh ( nét nông). ây là m t k thu t t t cô l p ch th , làm
nó n i b t kh i h u c nh m nh t.
2.4. ng tác máy
- Lia máy: Máy chuy n ng ngang quanh m t tr c c nh t o l p
quan h gi a ch th và v t. Chúng ta cho ngư i xem bi t v a i m.
Nhưng hãy c n th n v i nh ng cú lia mà hình nh u và cu i thì h p d n,
nhưng gi a l i bu n t hay có không gian ch t.
- Lia theo chuy n ng: Gi ng như t t c các ng tác máy, ng tác
lia ch có hi u qu khi nó có nguyên do. Lia máy theo chuy n ng như cái
tên c a nó th c s c n thi t khi ph i theo m t v t chuy n ng.
- Lia kh o sát (tìm tòi): Máy quay tìm ki m m t ai ó hay ngư i nào
ó trong m t c nh. B n ph i xác nh ư c ng cơ c a chuy n ng này.
- - Lia nhanh: Máy quay chuy n ng nhanh n n i hình nh b m
nhoè. L m d ng s làm m t giá tr c a ng tác máy này. Ngư i ta thư ng
dùng lia nhanh khi mu n:
• Thay i tr ng tâm c a s chú ý. Con thuy n r i i, lia nhanh t i
nơi thuy n n.
• Mô t nguyên nhân và hi u qu . Kh u súng nh m b n, lia nhanh
n m c tiêu.
• So sánh và tương ph n. M i và cũ, giàu và nghèo.
- Lia d c: Chuy n ng máy quay d c theo tr c c nh. Lia d c lên
phía trên t o s mong i và c m giác ph n ch n.
Lia d c xu ng phía dư i g i ra s th t v ng và s bu n r u, và tình
c m u u t.
- Chuy n ng lên th ng (c n c u): Chuy n ng c a máy quay th ng
ng trên m t m t ph ng. Chuy n ng này làm n i b t hành ng chính
hay gi m s chú ý vào ti n c nh.
- Chuy n ng xu ng th ng (c n c u): Ngư c l i v i chuy n ng lên
th ng. Máy ch y d c xu ng trên m t m t ph ng.
- Zoom: Thay i c c nh b ng cách thay i tiêu c ng kính. ng
tác zoom máy thay i quan h gi a ch th và h u c nh.
- y máy : Thay i c c nh b ng cách y máy ti n vào g n ho c ra
xa kh i ch th . Gi nguyên quan h gi a ch th và h u c nh.
- - Travelling: Kh o sát m t v t hay theo m t v t chuy n ng b ng
cách chuy n máy song song v i v t.
2.5. Góc quay
- Quay t dư i lên: ch th trông ư ng b hơn, m nh m hơn, có
dáng v e do .
- Quay t trên xu ng: ch th trông kém ư ng b , th p bé và có v
b tl c
2.6. B c c
- B c c là s s p x p thông tin trong m t khuôn hình. B n tìm cách
thu hút s t p trung c a ngư i xem vào m t vùng nào ó c a hình nh, và
gi m thi u hay lo i b nh ng chi ti t làm m t t p trung.
2.7. Nguyên lý m t ph n ba
Là m t nguyên lý ơn gi n, nhưng hi u qu nh t, nguyên t c b c c.
Nguyên lý này nêu m t màn hình ư c chia ôi hay chia b n s cho
nh ng hình nh tĩnh và t ; m t màn hình ư c chia ba theo chi u ngang và
chi u d c s cho b c c năng ng và h p d n hơn.
ư ng chân tr i không nên t ngang gi a khuôn hình. Nó ph i 1/3
khuôn hình phía trên ho c phía dư i, tuỳ theo ý nh nh n m nh b u tr i hay
m t t (bi n).
Các chi ti t quan tr ng n m d c ư c t v trí 1/3 màn hình theo
chi u d c.
Và n u khu v c 1/3 theo chi u ngang và chi u d c quan tr ng thì các
tâm i m nơi chúng giao nhau còn quan tr ng hơn. Nh ng giao i m này
dành cho nh ng chi ti t quan tr ng trong khuôn hình. Ví d : ôi m t trên
khuôn m t.
- 2.8. Khuôn hình
Ơ ây có hai quy t nh. ưa cái gì vào. Lo i cái gì ra. B n có th lo i
b nh ng chi ti t làm m t t p trung hay gi u ngư i xem m t s thông tin
r i s ti t l trong nh ng c nh ti p theo.
Trung tâm màn hình là khu v c n nh và hi u qu khi mu n nh n
m nh m t i tư ng ơn l (như m t phát thanh viên trong m t c nh ơn
gi n). Nhưng khi có nh ng i m nh n khác trong khuôn hình thì trung tâm
màn hình là khu v c y u, ít duy trì ư c s t p trung c a ngư i xem.
Các mép màn hình thì gi ng như nh ng nam châm. Chúng hút nh ng
v t t quá g n chúng. Các góc c a màn hình co xu hư ng hút ch th ra
kh i khuôn hình.
nguon tai.lieu . vn