Xem mẫu
- Cần lập công ty bảo vệ quyền lợi nhà
đầu tư
Công ty chứng khoán mất thanh khoản, không có khả năng bồi thường
thiệt hại cho nhà đầu tư, nghĩa vụ này được chuyển sang công ty bảo vệ
quyền lợi nhà đầu tư.
“Tình trạng công ty chứng khoán lạm dụng tài khoản của khách hàng diễn ra
khá phổ biến, gây thiệt hại lớn về vật chất cho nhà đầu tư. Muốn khắc phục
tình trạng này, cần lập Công ty bảo vệ quyền lợi nhà đầu tư, như thông lệ
quốc tế…”, ông Nguyễn Hoàng Hải, Tổng thư ký Hiệp hội các nhà đầu tư tài
chính Việt Nam (VAFI) khuyến nghị.
- Nhà đầu tư đang gặp khó khăn trong việc đòi lại quyền lợi của mình khi tài
khoản mở tại công ty chứng khoán bị xâm phạm. Có cách nào hỗ trợ nhà
đầu tư trong tình huống này không, thưa ông?
- Để bảo vệ quyền lợi nhà đầu tư, cơ quan quản lý cần rà soát, hoàn chỉnh
chế tài theo hướng xử lý trực diện, thật nặng đối với các hành vi công ty
chứng khoán làm mất tiền, chứng khoán của khách hàng. Tùy tính chất vi
phạm mà áp dụng đồng thời 4 biện pháp chính yếu gồm: tịch thu toàn bộ
khoản thu lợi bất chính, phạt tiền, buộc bồi thường thiệt hại cho nhà đầu tư
và xử lý hình sự. Chỉ có cách này mới tăng tính răn đe, ngăn ngừa các hành
vi xâm phạm tài khoản nhà đầu tư của công ty chứng khoán.
- - Trong tôn chỉ hoạt động của mình, VAFI có nhiệm vụ bảo vệ quyền lợi của
nhà đầu tư. Để làm được điều này, VAFI có kiến nghị giải pháp gì để đáp
ứng mong mỏi nhất của nhà đầu tư khi bị công ty chứng khoán lạm dụng tài
khoản là phục hồi nguyên trạng tài sản?
- Đúng là trong tôn chỉ hoạt động của VAFI có chức năng, nhiệm vụ bảo vệ
quyền lợi của các nhà đầu tư, giúp họ am hiểu pháp luật và an tâm bỏ vốn
đầu tư vào các doanh nghiệp. Xuất phát từ điều này, hơn hai năm trước đây,
VAFI đã có văn bản kiến nghị Bộ Tài chính, Bộ Tư pháp, văn phòng Chính
phủ và Ủy ban chứng khoán Nhà nước nghiên cứu thành lập công ty bảo vệ
quyền lợi nhà đầu tư, theo thông lệ thế giới. Thế nhưng, không hiểu sao kiến
nghị này đã rơi vào quên lãng, trong khi đòi hỏi từ thực tiễn về một định chế
như vậy ngày càng đặt ra bức bách.
Đến nay, kiến nghị của VAFI vẫn còn nguyên giá trị, bởi thị trường chứng
khoán đang thực sự cần cơ chế hữu hiệu, để bảo vệ quyền và lợi ích chính
đáng, hợp pháp của nhà đầu tư, qua đó gia tăng niềm tin của họ vào thị
trường.
- Nguyên tắc hoạt động của tổ chức này ra sao, để đáp ứng yêu cầu khi bị
“mất cắp” tài sản tại công ty chứng khoán, nhà đầu tư được bồi thường
thiệt hại?
- Về nguyên tắc, khi công ty chứng khoán làm mất chứng khoán, tiền của
nhà đầu tư, thì trước hết, họ phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại gây
ra cho khách hàng. Tuy nhiên, trong trường hợp công ty chứng khoán mất
thanh khoản, không có khả năng bồi thường thiệt hại cho nhà đầu tư, nghĩa
- vụ này được chuyển sang công ty bảo vệ quyền lợi nhà đầu tư. Tất nhiên,
quy định pháp lý phải được thiết kế theo hướng đảm bảo công bằng.
Theo thông lệ thế giới, đây là loại hình doanh nghiệp đặc biệt, có khuôn khổ
pháp lý hoạt động riêng và có nhiều điểm (về tôn chỉ, mục đích, cơ chế tài
chính và đền bù) tương tự như tổ chức bảo hiểm tiền gửi cho hệ thống ngân
hàng thương mại. Thành viên của công ty này là các công ty chứng khoán,
phải có nghĩa vụ đóng góp vốn và phí hàng năm cho công ty, để hình thành
quỹ đền bù cho nhà đầu tư trong tình huống công ty chứng khoán bị giải thể,
phá sản hoặc lâm vào tình trạng mất khả năng thanh toán, làm mất vốn của
nhà đầu tư.
Khi thiết kế cơ chế thành lập công ty bảo vệ quyền lợi nhà đầu tư, phải xác
lập cơ chế rõ ràng, cho phép định chế này có quyền thay mặt nhà đầu tư tiến
hành khởi kiện công ty chứng khoán có hành vi vi phạm.Tại nhiều thị trường
chứng khoán có lịch sử phát triển lâu đời, khuôn khổ pháp lý rất hoàn thiện,
hệ thống công ty chứng khoán có tiềm lực tài chính mạnh, nhưng họ vẫn duy
trì sự tồn tại của công ty bảo vệ quyền lợi nhà đầu tư. Không ở đâu xa, mô
hình Trung tâm bảo vệ nhà đầu tư chứng khoán tại thị trường chứng khoán
Đài Loan thành lập năm 2002, hay công ty đền bù cho nhà đầu tư được
thành lập năm 2003 tại Hồng Kông, vẫn hoạt động hiệu quả, bởi nó là công
cụ hữu hiệu bảo vệ tiền và tài sản của nhà đầu tư. Qua đó, giúp họ không
phải lo sợ tài sản bị “mất cắp” tại công ty chứng khoán.
- Với thực tiễn thị trường chứng khoán Việt Nam hiện nay, việc thành lập
công ty bảo vệ quyền lợi nhà đầu tư có khả thi không và nên bắt đầu từ đâu,
thưa ông?
- - Nghiên cứu kinh nghiệm thế giới và từ thực tiễn thị trường chứng khoán
Việt Nam (tình trạng công ty chứng khoán lạm dụng tài khoản nhà đầu tư
đang diễn ra nhức nhối, nguy cơ mất thanh khoản, giải thể, phá sản tại nhiều
công ty chứng khoán…), có thể thấy, việc ban hành các quy định pháp lý,
cho phép hình thành công ty bảo vệ quyền lợi nhà đầu tư là đòi hỏi cấp thiết.
Đây là phương án khả thi, chứ không quá phức tạp.
Việc cần làm đầu tiên để chuẩn bị cho sự ra đời của công ty bảo vệ quyền lợi
nhà đầu tư là Bộ Tài chính, Ủy ban chứng khoán phải nghiên cứu kinh
nghiệm thế giới, nhất là từ các thị trường chứng khoán lân cận trong việc
thành lập cô
nguon tai.lieu . vn
