Xem mẫu
- Chöông 16: Maïng Internet Phaàn VIII CHÖÔNG 16: MAÏNG INTERNET Maïng Internet ñöôïc phoå bieán chaäm taïi moät vaøi nöôùc Ñoâng Nam AÙ. Tuy nhieân, maïng thoâng tin toaøn caàu naøy coù theå ñeán tay baïn sôùm hôn laø baïn töôûng. Ñaây laø moät vuõ khí lôïi haïi maø phoùng vieân nhieàu nöôùc treân theá giôùi ñaõ duøng ñeán haàu nhö haøng ngaøy. Vì vaäy, cho duø tôø baùo cuûa baïn hay thaønh phoá baïn ôû hieän chöa coù maïng Internet, baïn cuõng neân hoïc hoûi veà Internet. Baïn coù theå duøng caùc maùy vi tính taïi caùc thö vieän, tröøông ñaïi hoïc hay caùc quaùn ‘Caø Pheâ Internet’. Maïng Internet laø gì? Luùc ñaàu, Internet coù veû raéc roái. Ñöøng sôï. Moät khi baïn baét ñaàu söû duïng heä thoáng naøy roài, baïn seõ thaáy khoâng coù gì khoù khaên caû. Thöïc taäp vaøi laàn seõ khieán cho baïn gia taêng khaû naêng tìm kieám nhöõng gì baïn muoán treân maïng Internet. Internet laø moät taäp hôïp vó ñaïi nhieàu heä thoáng ñieän toaùn computer khaùc nhau treân toaøn caàu. Caùc heä thoáng naøy keát hôïp vôùi nhau baèng ñöôøng daây ñieän thoaïi, daây caùp vaø veä tinh vieãn thoâng. Ñieàu naøy coù nghóa laø qua maïng Internet, baïn coù theå tìm ñöôïc caùc tin töùc chöùa ñöïng trong caùc maùy computer ôû caùch xa baïn. Internet bao goàm moät soá caùc vaên kieän goïi laø Maïng Thoâng Tin Toaøn Caàu (World Wide Web), caùc ñòa chæ thö ñieän töû (email ) vaø caùc dieãn ñaøn. Ñeå vaøo maïng Internet, baïn caàn coù moät maùy vi tính noái vôùi moät cô quan cung caáp dòch vuï Internet baèng ñöôøng ñieän thoaïi. Treân maùy vi tính cuûa baïn, baïn caàn coù moät boä phaän coù khaû naêng tìm hieåu caùc döõ kieän treân Internet (browser), nhö laø Netscape 136
- Chöông 16: Maïng Internet communicator hoaëc Microsoft Internet Explorer. Baïn duøng boä phaän doø tìm naøy ñeå ñeán moät ‘ñòa ñieåm’ hay ‘trang’ treân maïng, hay laø moät taäp hoà sô, goïi laø Website, neáu baïn bieát ñòa chæ cuûa ñòa ñieåm ñoù (goïi laø URL) . Neáu baïn khoâng bieát ñòa chæ, baïn coù theå tìm caùc vaên kieän hay hoà sô baèng caùc maùy doø tìm trung gian nhö laø Alta Vista hay Google. Ñòa chæ cuûa hai nôi naøy laø: http://www.altavista.com vaø http://www.google.com. Baïn coù theå doø tìm baèng nhieàu ngoân ngöõ khaùc nhau, tuy nhieân tieáng Anh vaãn thoâng duïng nhaát. Internet coù theå giuùp ích cho baïn nhö theá naøo? Maïng Internet giuùp cho ngöôøi phoùng vieân raát nhieàu trong coâng taùc nghieân cöùu tìm hieåu baèng caùch cung caáp cho hoï caùch thöùc tìm vaøo caùc kho taøi lieäu vaø tin töùc qua maùy vi tính. Maïng Internet chöùa ñöïng nhieàu ñòa chæ cuûa caùc chính phuû, caùc tröôøng ñaïi hoïc, caùc coâng ty, ngaân haøng, NGOs, chính ñaûng, caùc nhoùm chuyeân moân nhö baùc só hay Internet laø moät coâng luaät sö, khaùch saïn, tieäm baùn thuù nuoâi laøm caûnh, caùc cuï hieän ñaïi höõu hieäu caâu laïc boä cuûa nhöõng ngöôøi coù chung sôû thích, cho phoùng vieân v.v..laáy thí duï ñòa chæ cuûa Toå Chöùc Y Teá Theá Giôùi (http://www.who.int/home-page/), Ngaân haøng Phaùt Trieån Chaâu AÙ (http://www.adb.org) vaø Vietnam Airlines (http://www.vietnamair.com.vn). Coù raát nhieàu ñòa chæ cho ta caùc taøi lieäu tham khaûo nhö Töï Ñieån Baùch Khoa Anh (Encyclopedia Britannica) (http://www.britannica.com). 137
- Chöông 16: Maïng Internet Nhieàu cô quan thoâng tin coù caùc ñòa chæ rieâng chöùa ñöïng caùc baûn tin vaø baøi vôû cuûa hoï, keå caû Thoâng Taán Xaõ Vieät Nam. Vietnam News Agency (http://www.vnagency.com.vn), Business Day cuûa Thaùi Lan (http://www bday.net) (The Associated Press) (http://www.wire.ap.org) (Cable News Network (CNN) (http://www.cnn.com) vaø British Broadcasting Corporation (BBC) (http://bbc.co.uk). Haõy vaøo xem http://www.onlinenewspapers.com, nôi ñaây chöaù ñöïng ñòa chæ cuûa haøng ngaøn tôø baùo treân theá giôùi. Sau khi coù moät con choù thuoäc loaïi choù döõ goïi laø Rottweiler caén cheát moät em beù gaùi ba tuoåi taïi Bangkok, moät phoùng vieân cuûa tôø The Nation ñaõ vaøo maïng Internet ñeå tìm boái caûnh. Phoùng vieân naøy nhôø ñoù ñaõ coù theå theâm ñoaïn sau ñaây vaøo baøi vieát ñeå gíuùp cho ñoäc giaû hieåu vì sao con choù ñoù ñaõ coù theå caén cheát ngöôøi: Choù ñöïc loaïi Rottweiler coù theå cao töø 60cm ñeán 65 cm ño töø vai xuoáng vaø naëng töø 43 ñeán 61 kg. Loaïi choù naøy raát khoeû so vôùi voùc daùng cuûa noù vaø coù theå xoâ ngaõ moät ngöôøi lôùn. Ñòa chæ treân maïng cuûa Club Rottweiler taïi Hoa Kyø noùi ñoù laø lyù do taïi sao hoï ñeà nghò khoâng neân nuoâi loaïi choù naøy ôû nôi coù ngöôøi giaø hay nhöõng ngöôøi theå chaát khoâng ñöôïc khoeû. Cuõng vaäy, nhieàu cô quan nhö laø caùc cô quan chính phuû vaø doanh nghieäp ñöa caùc tin ñaùng noùi vaøo trong caùc ñòa chæ treân maïng cuûa hoï. Khi moät chieác tröïc thaêng laâm naïn taïi Vieät Nam khieán cho 7 quaân nhaân Myõ bò thieät maïng, caùc phoùng vieân thöôøng truù taïi Haø Noäi ñaõ vaøo maïng Internet ñeå laáy caùc tin caäp nhaät treân ñòa chæ cuûa Boä Tö Leänh Myõ taïi Thaùi Bình Döông ñaët taïi Honolulu , Hoa Kyø. Chìa khoùa cho vieäc laáy ñöôïc tin töùc treân heä thoáng Internet laø ruùt ngaén con ñöôøng tìm kieám cuûa baïn. 138
- Chöông 16: Maïng Internet Thí duï, baïn vöøa tham döï moät cuoäc hoïp baùo. Baïn phaûi vieát baøi cho kòp kyø haïn vaø caàn tìm hieåu nhanh choùng xem Vieät Nam vaø Myanmar gia nhaäp ASEAN naêm naøo. Baïn vaøo Google ñeå baét ñaàu tìm. Moät laàn doø tìm gaàn ñaây cho thaáy, neáu duøng rieâng chöõ ‘Asean’, baïn nhaän ñöôïc keát quaû laø 368,000 caâu traû lôøi. Luùc ñoù, khoâng roõ ngay laø ñòa ñieåm naøo trong soá ñoù seõ traû lôøi ñuùng vaøo caâu hoûi cuûa baïn. Internet laø moät ñaàu ra khaû dó cho nhöõng Tìm tieáp , duøng ba chöõ ‘Asean’, ‘Myanmar’ vaø haøng hoaù vaø dòch vuï ‘Vietnam’, baïn nhaän ñöïôc 25,600 caâu traû lôøi, haõy truyeàn thoáng cuõng coøn quaù roäng. nhö cho thoâng tin Tìm laàn thöù ba, theâm chöõ thöù tö ‘gia nhaäp’, baïn coøn ñöôïcc 2,070 caâu traû lôøi. Caâu ñaàu tieân cho baïn bieát ngay ñieàu muoán tìm: Vieät Nam gia nhaäp Asean naêm 1995 vaø Myanmar naêm 1997. Cuõng gioáng nhö caùc coâng cuï doø tìm khaùc, Google cho pheùp baïn xaùc ñònh roõ raøng hôn ñieàu baïn tìm kieám qua nhöõng töø ngöõ, ngaøy thaùng, ñòa chæ treân maïng, v.v.. (nhaán nuùt Advanced search, help vaø search tips) Taát nhieân, neáu baïn ñaõ thoâng thaïo veà caùc ñòa chæ khaùc nhau treân maïng, baïn coù theå ñi thaúng ñeán nôi trang chuû cuûa Ban Thö Kyù Asean (http://www.asean.or.id), nôi coù tin töùc veà taát caû moïi nöôùc hoäi vieân. E-mail vaø danh saùch tin Duøng e-mail baïn coù theå ñaët caâu hoûi vôùi caùc hoïc giaû, vieân chöùc chính phuû, nhaân vieân caùc toå chöùc phi chính phuû, vaø caùc nguoàn tin khaùc treân khaép theá giôùi. Coù theå deã daøng phoûng vaán nhöõng ngöôøi naøy baèng 139
- Chöông 16: Maïng Internet email hôn laø caùc caùch khaùc. Hoï coù theå ôû xa, hay khoù goïi ñieän thoïai cuõng nhö khoù gaëp tröïc tieáp. Baïn coù theå môû moät hoäp thö e-mail rieâng, mieãn phí, taïi nhieàu ñòa chæ khaùc nhau, chaúng haïn Hotmail (http://hotmail.com) hay Yahoo (http://www.yahoo.com) Caùc phoùng vieân chuù yù ñeán moät vaán ñeà ñaëc thuø naøo ñoù coù theå ghi teân vaøo danh saùch nhaän e-mail thöôøng xuyeân cuûa Internet news hay caùc nhoùm chuyeân thaûo luaän veà vaán ñeà ñoù, goïi laø ‘’listservs’’ (dòch vuï danh saùch). Listservs göûi e-mail thöôøng xuyeân ñeán cho caùc thaønh vieân trong nhoùm. Caùc thö ñieän töû naøy chöaù ñöïng nhöõng lôøi bình luaän cuûa caùc thaønh vieân trong nhoùm, hoaëc tin töùc vaø caùc baøi vieát lieân quan ñeán ñeà taøi ñoù. Chaúng haïn, neáu baïn löu yù ñeán Campuchia, baïn coù theå ghi danh vaøo Camnews (qua ñòa chæ: http://www.cambodia.org/news/index.html). Neáu baïn quan taâm ñeán Myanmar, haõy ghi danh vaøo Burmanet (qua ñòa chæ: http://www.burmanet.org) . Khoâng phaûi traû leä phí. Tuy nhieân, haõy coi chöøng... Baïn phaûi caån thaän khi duøng caùc döõ kieän treân Internet vaøo baøi cuûa baïn, cuõng gioáng nhö khi duøng caùc nguoàn tin khaùc vaäy. Baïn phaûi chaéc chaén laø ñòa chæ treân maïng ñoù coù theå tin ñöôïc. Nhieàu ñòa chæ hay trang chuû treân maïng Internet chöùa ñöïng caùc tin töùc thieân vò hoaëc khoâng ñuùng. Moät vaøi ñòa chæ do caùc ñaûng chính trò hay phe nhoùm duøng ñeå tuyeân truyeàn cho söï nghieäp cuûa hoï. Caùc ñòa ñieåm khaùc treân maïng coù theå khoù tin chæ vì chuùng khoâng ñöïôc thieát keá vaø thoâng tin caån thaän. Khi duøng e-mail ñeå phoûng vaán, baïn neân chaéc chaén raèng baïn bieát ai laø ngöôøi traû lôøi caùc caâu hoûi cuûa baïn. Ñöøng trích töø nhöõng e-mail qua laïi vaø nhöõng lôøi thaûo luaän cuûa caùc nhoùm khaùc nhau maø khoâng xin pheùp tröôùc. 140
Chính trị học
Báo chí - Truyền thông
Xã hội học
Giáo dục học
Tâm lý học
Lịch sử - Văn hoá
Triết học
Ngôn ngữ học
Thư viện thông tin
Văn học nước ngoài
Ngư nghiệp
Hành chính - Pháp luật
Địa lý - Địa danh
Văn học Việt nam
Lịch sử Đảng
CNXH - KH
Tư Tưởng HCM
Ngụ ngôn - Cổ tích
Ca dao - Tục ngữ
Hoá học
Sinh học
Y khoa - Dược
Kinh tế học