- Trang Chủ
- Quản trị kinh doanh
- Cải thiện hoạt động của Hiệp hội doanh nghiệp trong phát triển quan hệ liên kết giữa các doanh nghiệp nhỏ và vừa tỉnh Đắk Lắk
Xem mẫu
- HỘI THẢO KHOA HỌC QUẢN TRỊ VÀ KINH DOANH – COMB 2016
CẢI THIỆN HOẠT ĐỘNG CỦA HIỆP HỘI DOANH NGHIỆP TRONG PHÁT TRIỂN
QUAN HỆ LIÊN KẾT GIỮA CÁC DOANH NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA TỈNH ĐẮK LẮK
IMPROVE THE OPERATION OF BUSINESS ASSOCIATIONS IN DEVELOPING RELATIONS
BETWEEN SMALL AND MEDIUM ENTERPRISES IN DAK LAK PROVINCE
TS. Lê Thế Phiệt
Khoa Kinh tế - Trường Đại học Tây nguyên
lethephiet@yahoo.com
TÓM TẮT
Các doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) tỉnh Đắk Lắk, đóng góp đáng kể trong việc tăng trưởng, chuyển dịch cơ cấu kinh tế
và giải quyết việc làm cho người lao động. Hằng năm các DNNVV đóng góp trên 50% tổng thu ngân sách trên địa bàn tỉnh.
Tuy nhiên khả năng liên kết, hợp tác, tham gia hiệp hội của các DNNVV tỉnh Đắk Lắk còn hạn chế. Do đó cần nâng cao
hoạt động của hiệp hội doanh nghiệp trong liên kết giữa các DNNVV. Bài viết nhằm khái quát cơ sở lý luận và bài học kinh
nghiệm về hiệp hội doanh nghiệp; thực tế hoạt động của hiệp hội doanh nghiệp tỉnh Đắk Lắk; đề xuất định hướngnhằm
nâng cao hoạt động của hiệp hội doanh nghiệp trongphát triển quan hệ liên kết giữa các DNNVV tỉnh Đắk Lắk.
Từ khóa:Doanh nghiệp nhỏ và vừa, Hiệp hội doanh nghiệp, Tỉnh Đắk Lắk.
ABSTRACT
Small and medium enterprises (SMEs) in Dak Lak province, significantly contributing to the economic growth, economic
restructuring and various jobs for labor-market. The enterprises contribute up to 50% GDP of the province each year.
However the ability to connection, cooperation and participate in the Association of small and medium enterprises in Dak
Lak Province are limited. Therefore need to improve the operation of business associations in linking small and medium
enterprises. The study aims to outline the literature views and Experience about business Association; the actual operation
of the Dak Lak business associations; orientations to improve the operation of business associations in developing relations
between small and medium enterprises in Dak Lak province.
Key words:Small and medium enterprise, Business association, Dak Lak province
1. Đặt vấn đề
Một trong các cam kết quan trọng khi Việt Nam gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới là Nhà
nước sẽ không can thiệp sâu vào hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, đặc biệt trong bối cảnh nền
kinh tế đang gặp nhiều khó khăn như hiện nay, các Hiệp hội doanh nghiệp đóng vai trò quan trọng
trong việc tham gia giải quyết những vướng mắc của cộng đồng doanh nghiệp. Hiệp hội doanh nghiệp
còn có trách nhiệm to lớn trong việc liên kết, lôi kéo sự lan tỏa vềvốn, công nghệ, quản trị doanh
nghiệp giữa các doanh nghiệp, các tổ chức kinh tế, xây dựng mối liên kết chặt chẽ theo chuỗi giá trị
toàn cầu và nâng cao giá trị gia tăng trong hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp.
DNNVV tỉnh Đắk Lắk, bên cạnh ưu thế về dễ khởi nghiệp, linh hoạt, phát huy được nghề truyền
thống, là vườn ươm tài năng kinh doanh, thì hạn chế là quy mô nhỏ, trình độ lao động và quản lý thấp,
công nghệ lạc hậu, khả năng tiếp cận vốn vay hạn chế [5]. Do đó,muốn nâng uy tín, tăng sức mạnh, cải
thiện khả năng cạnh tranh trên trường quốc tế thì các doanh nghiệp cần liên kết để có được lợi thế
trong tìm hiểu thông tin thị trường, đàm phán với các nhà cung cấp, thuận lợi trong đào tạo và huấn
luyện, có vị thế và tiếng nói trong các hoạt động đóng góp xây dựng pháp luật chính sách.
Do vậy, cải thiện hoạt động của Hiệp hội doanh nghiệp là một nhu cầu bức thiết, là một giải pháp
quan trọng để tăng cường tính liên kết giữa các doanh nghiệp và qua đó tăng cường năng lực cạnh
tranh của DNNVV tỉnh Đắk Lắk.
26
- TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ - ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG
2. Cơ sở lý luận
2.1. Khái niệm hiệp hội doanh nghiệp
Theo nghị định số 45/2010/NĐ-CP, Hội được hiểu là tổ chức tự nguyện của công dân, tổ chức
Việt Nam cùng ngành nghề, cùng sở thích, cùng giới, có chung mục đích tập hợp, đoàn kết hội viên,
hoạt động thường xuyên, không vụ lợi nhằm bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của hội, hội viên, của
cộng đồng; hỗ trợ nhau hoạt động có hiệu quả, góp phần vào việc phát triển kinh tế - xã hội của đất
nước, được tổ chức và hoạt động theo các văn bản quy phạm pháp luật khác có liên quan [2].
Hiệp hội doanh nghiệp là tổchức tựnguyện bao gồm những người có nhu cầu, mục đích, hoạt
động không vì mục đích lợi nhuận, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của hội, hội viên và cộng đồng góp
phần phát triển,đất nước vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ văn minh [6].
Hội hay hiệp hội là một dạng tổ chức nên nó phải bao hàm những tính chất đặc điểm của thể chế,
nghĩa là một hệ thống ý niệm áp dụng cho một tập thể hay một tổ chức bao gồm: quy định được áp
dụng rộng rãi, hoặc luật lệ… được một tổ chức xã hội chấp nhận. Cùng với việc đề ra luật chơi, tổ
chức phải có hình thức cần thiết để thực thi luật chơi, để giải quyết tranh chấp khi có sự hiểu biết khác
nhau về luật chơi, để sử lý khi có vi phạm [3].
Như vậy, Hiệp hội doanh nghiệp là một liên minh của các doanh nghiệp trên cùng một địa bàn,
một dạng liên kết mềm theo chiều ngang, bảo đảm quyền tự chủ kinh doanh của từng doanh nghiệp.
Hiệp hội doanh nghiệp không phải là một tổ chức kinh doanh với sự điều hành chung. Không phải là
một đầu mối quản lý nhà nước (trực thuộc cơ quan chủ quản) và cũng không phải là một tổ chức đoàn
thể chính trị - xã hội để động viên, giáo dục hội viên và tham gia quyền lực chính trị. Nói một cách
khác, Hiệp hội doanh nghiệp chính là một hình thức Tổ chức Phi Chính phủ với hai tính chất chính là
xã hội và nghề nghiệp.
2.2. Phương thức hoạt động và cơ cấu tổ chức của hiệp hội
Hiệp hội là một tổ chức mà sự tham gia của các thành viên không mang tính áp đặt, bắt buộc mà
hoàn toàn mang tính tự nguyện. Việc gia nhập hoặc rút ra khỏi Hiệp hội là hoàn toàn tự nguyện. Sỡ dĩ
các thành viên tự nguyên tham gia vào Hiệp hội trước hết vì tổ chức này thỏa mãn một nhu cầu nào đó
của các thành viên. Trong nhu cầu đó nhiều khi không phải đơn thuần về mặt kinh tế và còn là các nhu
cầu khác, rất đa dạng và phong phú.Khi tham gia các thành viên phải tự chủ và tự chịu trách nhiệm,
bình đẳng về quyền lợi và nghĩa vụ.
Mọi chủ trương của hiệp hội đều thông qua thương lượng dân chủ bình đẳnggiữa các thành viên
vì mục đích chung của các thành viên trong hiệp hội.Các hoạt động chung được huy động lực lượng từ
các đơn vị thành viên với sự phân công hợp lý có sự điều phối của bộ phận điều hành [3].
Đại diện đơn vị thành viên là giám đốc hoặc người được ủy quyền. Cơ cấu thành viên hiệp hội
do điều lệ hiệp hội quy định.Cơ quan đại diện cao nhất của hiệp hội doanh nghiệp là đại hội toàn thể
các đại diện đơn vị thành viên [6].
Ban điều hành hiệp hội là cơ quan điều phối thường xuyên chấp hành nghị quyết đại hội. thành
viên ban điều hành do giám đốc các đơn vị thành viên kiêm nhiệm. Ban điều hành hiệp hội được tổ
chức gọn, với biên chế tối thiểu [6].
Tài chính của Hiệp hội phải công khai minh bạch có chức danh kiểm soát, có chế độ báo cáo.
Kinh phí đóng góp của thành viên được quy định trong điều lệ.Hiệp hội có thể có ban kiểm soát tài
chính hoặc chỉ có một ủy viên phụ trách tài chính.Nguồn thu kinh phí hoạt động của hiệp hội doanh
27
- HỘI THẢO KHOA HỌC QUẢN TRỊ VÀ KINH DOANH – COMB 2016
nghiệp từ các đơn vị thành viên, từ tài trợ của các tổ chức cá nhân, từ ngân sách nhà nước và các
nguồn thu khác [3].
Hiệp hội thông qua cơ cấu tổ chức của mình, thực hiện sự phối hợp với các địa phương, hợp tác
với các tổ chức trong nước và quốc tế theo quy định của pháp luật để đặt mục tiêu hiệu quả và sự phát
triển bền vững của các doanh nghiệp.
Tổ chức hội nghị, xuất bản phẩm và thông qua các cơ quan truyền thông đại chúng theo quy định
của pháp luật để nắm bắt được hiện trạng tình hình của các doanh nghiệp, để kiến nghị với Nhà nước
trong việc ban hành chính sách sao cho phù hợp với thực tiễn phát triển của doanh nghiệp.
Cơ cấu tổ chức hiệp hội bao gồm: (1) Đại hội Đại biểu; (2)Hội đồng quản trị; (3) Ban kiểm soát;
(4) Các tổ chức trực thuộc Hiệp hội gồm: Văn Phòng Hiệp hội, các bộ phận chuyên môn nghiệp vụ
giúp việc và các đơn vị trực thuộc được thành lập và hoạt động theo đúng qui định của Pháp luật.
2.3. Vai trò của hiệp hội doanh nghiệp trong hỗ trợ liên kết giữa các doanh nghiệp
Một trong những vai trò quan trọng của hiệp hội là tăng cường liên kết hợp tác giữa các doanh
nghiệp thông qua nhiều hình thức khác nhau nhằm năng cao năng lực cạnh tranh. Hiệp hội không chỉ
tạo ra khuôn khổ chung cho các mối quan hệ liên kết tự nguyện mà còn là cầu nối quan hệ giữa các cơ
quan chính quyền với các doanh nghiệp, một xu thế tất yếu trong điều kiện toàn cầu hóa.
Hiệp hội giúp khắc phục các hạn chế về nguồn lực của các doanh nghiệp, thông thường những
khó khăn mà doanh nghiệp gặp phải trong cạnh tranh là trình độ kỹ năng quản lý thấp, nguồn tài chính
hạn chế, khả năng tiếp cận thị trường hạn chế, công nghệ lạc hậu, khả năng tiếp cận thông tin kém…
do đó nhu cầu được hỗ trợ nhằm hạn chế khắc phục những khó khăn trên là tất yếu. Và nhu cầu này có
thể khắc phục được khi các doanh nghiệp tập hợp và liên kết với nhau trong cùng hiệp hội. Chính hiệp
hội là sân chung để các doanh nghiệp sinh hoạt giao lưu trao đổi thông tin thường xuyên với các thành
viên khác hiệu quả và thực tiễn.
Hiệp hội có vai trò liên kết các các doanh nghiệp để hỗ trợ phát triển sản xuất vì sản phẩm đầu ra
của doanh nghiệp này là đầu vào của doanh nghiệp kia.Bên cạnh vao trò hỗ trợ lẫn nhau, Hiệp hội còn
có vai trò giúp các doanh nghiệp hạn chế cạnh tranh không lành mạnh.
Hiệp hội giúp các doanh nghiệp đẩy mạnh xuất khẩu, thâm nhập thị trường quốc tế. Các doanh
nghiệp sẽ rất khó khăn để thâm nhập thị trường quốc tế, do đó hiệp hội là nơi các doanh nghiệp tập
hợp lực lượng, hình thành sức mạnh tổng hợp để thâm nhập thị trường quốc tế. Thông qua hiệp hội các
hội viên sẽ nhận được sự trợ giúp đáng kể về thông tin thị trường, tư vấn kinh doanh và kinh nghiệm
kinh doanh. Hiệp hội còn giúp doanh nghiệp xúc tiến thương mại, quảng bá xây dựng thương hiệu …
hiệu quả hơn cách làm đơn lẻ.
Hiệp hội có vai trò bảo vệ quyền lợi của các hội viên trong các tranh chấp quốc tế. Các hiệp hội
góp phần đẩy mạnh hợp tác giữa các doanh nghiệp trong nước và nước ngoài, đảm bảo thực hiện
nghiêm túc những cam kết của Việt Nam đối với Tổ chức thương mại thế giới.Hiệp hội doanh nghiệp
bảo vệ quyền lợi của hội viên trong đàm phán trao đổi giữa hiệp hội các nước về chính sách bảo hộ, về
giá cả… giúp doanh nghiệp có được niềm tin của đối tác khi tham gia thuyết phục khách hàng. Nếu
hiệp hội đứng sau doanh nghiệp sẽ đảm bảo và cung cấp lòng tin cho khách hàng về guồn hàng, thời
gian giao hàng, thanh toán…
2.4. Bài học kinh nghiệm về công tác hoạt động Hiệp hội
2.4.1. Về quản trị hiệp hội
28
- TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ - ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG
Lúc mới thành lập, Hiệp hội sẽ được tổ chức thành: Ban chấp hành và Ban Kiểm soát. Theo quá
trình phát triển, nhiều Hiệp hội bắt đầu quan tâm tới việc phát triển về quy mô bằng việc tổ chức thêm
các ban chuyên môn hoặc các chi nhánh, các nhóm trực thuộc. Một số ít các Hiệp hội sau đó tiếp tục
nâng cao hiệu quả về mặt tổ chức thông qua việc phân định cụ thể trách nhiệm từng bộ phận phòng
ban và có gắn với các chỉ tiêu kết quả cụ thể. Đây là sự phát triển theo chiều hướng tiến dần tới chuyên
nghiệp hóa và quản trị dựa trên kết quả [7].
Việc lựa chọn nhân sự hiệp hội dựa trên những tiêu chí toàn diện; chọn cán bộ phải có chuyên
môn, những người lãnh đạo của Hiệp hội phải do quá trình Hiệp thương bầu ra. Các chức vụ Chủ tịch,
Phó Chủ tịch và Ủy viên thường trực đều do Chủ tịch Hội đồng quản trị và Tổng giám đốc của các
doanh nghiệp lớn trong ngành đảm nhận với nhiệm kỳ là 2 năm. Việc lựa chọn những vị trí chủ chốt
này có ảnh hưởng trực tiếp đến khảnăngtập hợp và phát triển của Hội[6], [7].
Tăng cường sự gắn bó giữa các thành viên và xây dựng các Ban cố vấn có năng lực chuyên sâu
cho hội viên. Bên cạnh các ban chuyên môn, nhiều Hiệp hội đang ngày càng quan tâm hơn tới việc xây
dựng các tổ nhóm trực thuộc Hiệp hội. Các tổ nhóm này thường được tổ chức dưới dạng các câu lạc bộ
cho Hội viên [3].
2.4.2. Về tổ chức thực hiện
Bên cạnh nguồn kinh phí thu từ hội viên, Hiệp hội doanh nghiệp cần tự chủ về kinh phí, bằng
cách phát triển dịch vụ cho hội viên, đặc biệt là các dịch vụ tạo nguồn thu. Kinh nghiệm của một số
Hiệp hội cho thấy, cần chuyển dịchtừ cung cấp dịch vụ miễn phí sang cung cấp dịch vụ thu phí [7].
Hiệp hội doanh nghiệp cần ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong công tác phục vụ
hội viên, nhằm xây dựng hình ảnh về hiệp hội hiện đại, năng động và chuyên nghiệp; xây dựng kênh
tham vấn ý kiến hội viên và đóng góp ý kiến về văn bản pháp luật; mang lại lợi ích và giá trị gia tăng
cho hội viên; tăng cường mối gắn kết giữa hội viên và hiệp hội;mang lại nguồn thu cho hiệp hội [7].
2.4.3. Về phát huy vai trò liên kết của Hiệp hội
Thực hiện liên kết đa phương theo ngành dọc giữa các doanh nghiệp nhằm điều phối các vấn đề
liên quan đến cung cấp nguyên liệu, công nghệ, trao đổi hàng hóa giữa các thành viên nhằm xúc tiến
hợp tác. Xây dựng hình ảnh, thương hiệu, tạo uy tín cho sản phẩm cũng như tạo liên kết cho doanh
nghiệp [6].
Thực hiện phản biện và góp ý chính sách, pháp luật. Rất nhiều hiệp hội đã tích cực tham gia
đóng góp xây dựng, sửa đổi các văn bản pháp luật một cách có hệ thống và bài bản và đạt được một số
thành công nhất định. Những thành công đó có được qua một quá trình dài và là tổng hòa của nhiều
yếu tố, trong đó có thể kể đến việc: Coi phản biện và góp ý chính sách là một sứ mệnh và kiên trì theo
đuổi sứ mệnh đó; Động cơ phản biện và góp ý chính sách cần khách quanvì lợi ích chung của toàn xã
hội; Gần gũi với doanh nghiệp hội viên để nói được “tiếng nói của hội viên”; Liên kết để phản biện và
góp ý chính sách hiệu quả [3].
Thực hiện cung cấp dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp. Gồm cung cấp thông tin và tư vấn các hợp
đồng và dự án; cung cấp các thông tin phát triển thị trường; liên kết thực hiện các nghiên cứu triển khai
kỹ thuật công nghệ nhằm hạn chế rủi ro.
Thực hiện liên kết với các tổ chức quốc tế. Theo kinh nghiệm của nhiều hiệp hội, liên kết sẽ hiệu
quả hơn nếu liên kết quốc tế gắn với việc xây dựng hình ảnh và bảo vệ lợi ích; Quan hệ quốc tế phải
gắn với quan hệ về kinh tế - thương mại; Kết nối và sử dụng hiệu quả hỗ trợ của các tổ chức quốc tế.
29
- HỘI THẢO KHOA HỌC QUẢN TRỊ VÀ KINH DOANH – COMB 2016
3. Hoạt động của Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh Đắk Lắk
Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh Đắk Lắk trước đây tên gọi là Hội Doanh nghiệp Đắk Lắk, được
thành lập từ năm 2003, nhưng do nhiều lý do nên đã không có nhiều hoạt động. Năm 2009, được sự
quan tâm, chỉ đạo của Tỉnh ủy, Uỷ ban nhân nhân, Uỷ ban mặt trận tổ quốc Việt Nam tỉnh, Hiệp hội đã
củng cố bộ máy và tích cực hoạt động. Đến nay, Hiệp hội đã kết nạp được 153 hội viên chính thứcvà
250 hội viên chiến lược, xây dựng các chi hội trực thuộc tại các huyện: Cư Mgar, E’Hleo, Krông
Năng, Cư Kiun, Krông Ana, Eakar. Đắk Lắk hiện có số 6.263 doanh nghiệp, như vậy số lượng doanh
nghiệp tham gia vào Hiệp hội rất ít, chỉ chiếm khoảng 3% so với tổng số doanh nghiệp đang hoạt động
trên địa bàn tỉnh. Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến việc doanh nghiệp chưa mặn mà tham gia vào tổ
chức Hiệp hội. Trong đó, phần lớn các doanh nghiệp đều có tâm lý thăm dò xem họ sẽ được những gì
khi vào Hiệp hội rồi mới tiếp tục gắn bó. Việc tham gia vào Hiệp hội nhiều khi mang tính phong trào
và mang tính nghĩa vụ nhiều hơn là tính liên hiệp của nghiệp đoàn sản xuất kinh doanh [1].
Thời gian qua, Hiệp hội Doanh nghiệp Đắk Lắk đã phát huy vai trò là cầu nối của cộng đồng
Doanh nghiệp tỉnh với cơ quan nhà nước và các đối tác phát triển kinh tế trong và ngoài tỉnh. Tham gia
tích cực trong việc xây dựng chính sách phát triển Doanh nghiệp, chính sách phát triển kinh tế - xã hội.
Thực hiện tốt chức năng đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của hội viên. Theo dõi, đánh giá
tình hình các Doanh nghiệp, kịp thời phản ánh và kiến nghị với nhà nước về các giải pháp tạo điều
kiện cho sự phát triển bền vững của các Doanh nghiệp góp phần giúp Doanh nghiệp vượt khó vươn lên
phát triển. Thúc đẩy thành công của các Doanh nghiệp trong tỉnh nói riêng và của Doanh nghiệp
Việt Nam nói chung. Bên cạnh những mặt mạnh đã đã đạt được, Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh Đăk Lăk
chưa thực sự làm tốt vai trò gắn kết giữa các hội thành viên, do vậy chưa phát huy được sức mạnh tổng
hợp của đội ngũ tri thức lãnh đạo doanh nghiệp trong các lĩnh vực. Hoạt động tư vấn, dịch vụ hỗ trợ
cho doanh nghiệp hội viên, các đơn vị trực thuộc Hiệp hội còn nhiều hạn chế. Các chương trình hành
động giúp đỡ các Doanh nghiệp chưa được triển khai đồng bộ giữa các ngành chức năng trong tỉnh [3].
4. Định hướng nhằm nâng cao hoạt động của hiệp hội doanh nghiệp trong phát triển quan hệ
liên kết giữa các DNNVV tỉnh Đắk Lắk.
4.1. Về phía cơ quan quản lý
Thứ nhất, hoàn thiện một khuôn khổ pháp lý minh bạch, rõ ràng, thúc đẩy hoàn thiện, ban hành
luật về hội và hiệp hội,để hiệp hội doanh nghiệpphát triển ổn định. Cần cụ thể hóa các quy định về
trách nhiệm, nghĩa vụ, quyền lợi và quy trình hóa hoạt động tham vấn, lấy ý kiến doanh nghiệp thông
qua các hiệp hội doanh nghiệp; hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan đến nội dung
hoạt động của Hiệp hội.
Thứ hai, cần bổ sung cho hiệp hội chức năng làm đầu mối để tổ chức hình thành các định chế
quỹ đầu tư. Công ty tài chính liên danh các pháp nhân có vốn đóng góp của các doanh nghiệp thành
viên có các ngành hàng gần gũi, để tạo ra các pháp nhân đủ tư cách đăng ký và phát hành chứng chỉ
quỹ hay trái phiếu công ty tài chính liên danh.
Thứ ba, cần có chương trình nâng cao năng lực hoạt động Hiệp hội doanh nghiệp, quan tâm đến
nâng cao năng lực nguồn nhân lực; đổi mới phương thức xây dựng chính sách với sự tham gia của
doanh nghiệp thông qua hiệp hội; phát huy vai trò của các hiệp hội trong việc giải quyết các tranh chấp
thương mại quốc tế.
Thứ tư,gắn chặt hơn nữa hoạt động của các hiệp hội doanh nghiệp địa phương với các chương
trình xúc tiến thương mại quốc gia nhằm mang lại hiệu quả trực tiếp cho các Hiệp hội doanh
30
- TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ - ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG
nghiệp. Các cơ quan quản lý cần kết nối thông tin với bộ phận văn phòng của Hiệp hội để tổ chức lựa
chọn ra những doanh nghiệp phù hợp với lĩnh vực đang triển khai.
4.2. Về phía hiệp hội
Thứ nhất: Định kỳ Hiệp hội doanh nghiệp tỉnh cần đánh giá lại hoạt động của mình nhằm cải
thiện năng lực hoạt động. Có thể sử dụng bộ công cụ tự đánh giá năng lực của hiệp hội doanh nghiệp
do VCCI đề xuất, gồm 6 chỉ số thành phần và 50 chỉ tiêu: (1) Năng lực định hướng chiến lược; (2)
Năng lực lãnh đạo và quản trị; (3) Năng lực tài chính và cơ sở vật chất; (4) Năng lực phục vụ hội viên;
(5) Năng lực tham gia ý kiến và đề xuất kiến nghị xây dựng chính sách, pháp luật; và (6) Năng lực xây
dựng và hỗ trợ phát triển cộng đồng doanh nghiệp.
Thứ hai,Hiệp hội doanh nghiệp tỉnh cần kiện toàn cơ cấu tổ chức và tăng năng lực hoạt động
củaBan chấp hành. Tiếp tục đẩy mạnh tổ chức các chi hội theo địa phươngtheo từng huyện. Các chi
hội này là nơi sinh hoạt thường kỳ của doanh nhân tại huyện đó. Hiệp hội doanh nghiệp tỉnh sử dụng
kênh chi hội để làm cầu nối thu hút thêm hội viên cũng như làm công tác phát triển kinh phí cho hiệp
hội.
Thứ ba, Hiệp hội doanh nghiệp tỉnh cần tổ chức các hoạt động liên kết, hợp tác thực chất, nội
dung thực sự đáp ứng nhu cầu của doanh nghiệp với hình thức tổ chức phong phú, đa dạng.
Hiệp hội doanh nghiệp có thể hỗ trợ hội viên bằng cách đứng ra thiết lập cơ sở hạ tầng chung.
Việc dùng chung cơ sở hạ tầng và các điều kiện cần thiết khác của hiệp hội sẽ giúp duy trì hoạt động
giúp kết nối các bên trở nên mạnh hơn. Giúp doanh nghiệp hạn chế chi phí, tìm kiếm các cơ hội mới,
trao đổi, kết hợp, học hỏi lẫn nhau với mục tiêu cùng phát triển.
Hiệp hội doanh nghiệp làm cầu nối và khuyến khích các doanh nghiệp hội viên ưu tiên sử dụng
đầu vào của doanh nghiệp trong cùng hiệp hội nếu chất lượng và giá cả tương đương.
Hiệp hội doanh nghiệp liên kết các doanh nghiệp, trong cung ứng sản phẩm nhằm thỏa mãn nhu
cầu của khách hàng, chẳng hạn như liên kết giữa dịch vụ nhà hàng, khách sạn và du lịch, liên kết trong
bán chéo sản phẩm. Giúp doanh nghiệp đáp ứng nhu cầu đa dạng của khách hàng, đặc biệt là cung ứng
gói sản phẩm trọn gói.
Hiệp hội doanh nghiệp phối hợp với các tổ chức tài chính, tổ chức tư vấn cho doanh nghiệp miễn
phí về các lĩnh vực đầu tư sản xuất có hiệu quả.Các thành viên hiệp hội cần liên kết cam kết tiến hành
các nghiệp vụ mua bán chịu bằng cách phát hành cho nhau các giấy nhận nợ hoặc quyền đòi nợ trong
phạm vi thời hạn thỏa thuận để hữu dụng hóa nguồn vốn tạm thời nhàn rỗi của từng bên. Các doanh
nghiệp cũng có thể tương trợ lẫn nhau về vốn đối với các dự án khả thi hoặc góp vốn cùng sản xuất
hàng xuất khẩu để tìm kiếm nguồn ngoại tệ.
Hiệp hội doanh nghiệp cần chú trọng thúc đẩy các dịch vụ hỗ trợ phát triển kinh doanh; hỗ trợ
doanh nghiệp phát triển quan hệ kinh doanh và đầu tư ở trong và ngoài nước thông qua các biện pháp
như: Chắp mối và giới thiệu bạn hàng, cung cấp thông tin, hướng dẫn và tư vấn cho doanh nghiệp, tổ
chức nghiên cứu, khảo sát thị trường, hội thảo, hội nghị, hội chợ triển lãm, quảng cáo và các hoạt động
xúc tiến khác; tiến hành các hoạt động hỗ trợ xây dựng, quảng bá, nâng cao uy tín doanh nghiệp,
doanh nhân và các sản phẩm hàng hoá, dịch vụ của hội viên.
Thứ tư, Đưa hoạt động cung cấp dịch vụ cho hội viên vào vị trí trung tâm trong các nhiệm vụ của
hiệp hội. Mỗi loại hình dịch vụ lại có thể chia thành hai hình thức: dịch vụ thu phí và dịch vụ miễn phí.
Hiệp hội cần tiếp nhận và thực hiện tốt một số dịch vụ công trong các lĩnh vực hoạt động kinh doanh
do các cơ quan quản lý nhà nước chuyển giao, như tổ chức các hội nghị tập huấn phổ biến kiến thức
31
- HỘI THẢO KHOA HỌC QUẢN TRỊ VÀ KINH DOANH – COMB 2016
pháp luật và hội nhập quốc tế; các khóa học bồi dưỡng kiến thức nâng cao năng lực kiến thức về kinh
tế, pháp luật, môi trường, phòng chống cháy nổ, an toàn vệ sinh thực phẩm, nghĩa vụ nộp thuế, các chế
độ chính sách đối với người lao động cho các doanh nghiệp hội viên; nhận đặt hàng thực hiện những
hoạt động nghiên cứu, phát triển ngành, cũng như hỗ trợ doanh nghiệp.
Thứ năm, Hiệp hội doanh nghiệp tỉnh định kỳ và không định kỳ chủ động phối hợp với các cơ
quan báo chí, truyền thông và hiệp hội ngành hàng thực hiện các tọa đàm, hội thảovề chính sách và
hoạt động kinh doanh. Hiệp hội chủ động phối hợp với các cơ quan chức năng của tỉnh, các sở, ban,
ngành liên quan trong việc xây dựng, bố trí hoàn thiện các cơ chế chính sách, các quy phạm pháp
luật, giúp đỡ, hỗ trợ tạo môi trường đầu tư và kinh doanh thuận lợi cho các doanh nghiệp. Thường
xuyên liên hệ với Hiệp hội DNNVV Việt Nam, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam để tranh
thủ sự chỉ đạo, hướng dẫn chuyên môn nghiệp vụ và kinh nghiệm hoạt động.
Thứ sáu,Cần tổ chức giao lưu với các hiệp hội doanh nghiệp tỉnh thành khác và các tổ chức quốc
tế. Tổ chức các đoàn doanh nghiệp tham gia các đoàn công tác cùng lãnh đạo tỉnh hoặc các ngành
trong các chuyến công tác trong nước và nước ngoài nhằm giới thiệu hàng hóa, sản phẩm thúc đẩy
quan hệ với các tổ chức, doanh nghiệp trong nước và quốc tế.Tập hợp lực lượng trong các hoạt động
vận động chính sách thương mại quốc tế, bảo vệ doanh nghiệp trong các tranh chấp thương mại.
5. Kết luận
Tỉnh Đắk Lắk hiện có hơn 98% tổng số doanh nghiệp là DNNVV, hằng năm các DNNVV đóng
góp trên 50% tổng thu ngân sách trên địa bàn tỉnh. Tuy nhiên, hoạt động của các DNNVV vẫn còn
nhiều khó khăn dẫn đến tình trạng: sản xuất kinh doanh thiếu ổn định, mang nặng tính tự phát, hiệu
quảkinh doanh thấp, công nghệ lạc hậu, nguồn nhân lực yếu,... Mặc dù đã có rất nhiều nỗ lực từ phía
các DNNVV, sự trợ giúp của Chính phủ, các cơ quan chức năng có liên quan, nhưng phát triển
DNNVV Đắk Lắk còn thấp so với kỳ vọng [5].Một trong những nguyên nhânlàsựgắn kết của cộng
đồng các DNNVV tại Đắk Lắk còn yếu. Do đó cần nâng cao hoạt động của hiệp hội doanh nghiệp
trong phát triển quan hệ liên kết giữa các DNNVV tỉnh Đắk Lắk. Để nâng cao hoạt động của hiệp hội
doanh nghiệp tỉnh Đắk Lắk, cần sự hỗ trợ của cơ quan quản lý nhà nước và trên hết là nỗ lực của chính
hiệp hội doanh nghiệp.
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1] Tuấn Anh (2016),Đắk Lắk: Đối thoại doanh nghiệp lần thứ nhất năm 2016,
http://daidoanket.vn/kinh-te/dak-lak-doi-thoai-doanh-nghiep-lan-thu-nhat-nam-2016/109284
[2] Chính phủ (2010), Nghị định 45/2010/NĐ-CP về Quy định về tổ chức, hoạt động và quản lý hội.
[3] Đại hội hiệp hội doanh nghiệp tỉnh Đắk Lắk nhiệm kỳ III (2015-2020),
http://www.luatsudaklak.com/en/bulletin/news/1232-dai-hoi-hiep-hoi-doanh-nghiep-tinh-daklak-
nhiem-ky-iii-2015-2020.html
[4] Nguyễn Văn Nam và cộng sự (2004), Giải pháp nâng cao năng lực hoạt động của các hiệp hội
ngành hàng nhằm đẩy mạnh xuất khẩu hàng hoá của Việt Nam trong bối cảnh hội nhập kinh tế Quốc
tế, Viện Nghiên cứu Thương mại.
[5] Lê Thế Phiệt và cộng sự (2016), Định hướng phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn
tỉnh Đắk Lắk, Nhà xuất bản Đại học Cần thơ.
[6] Hàn Mạnh Tiến và cộng sự (2005), Nghiên cứu những vấn đề lý luận và thực tiễn nhằm nâng cao
hiệu quả hoạt động của các hiệp hội doanh nghiệp trong bối cảnh hiện nay. Viện Nghiên cứu và Đào
32
- TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ - ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG
tạo về quản lý.
[7] VCCI (2015), Hành trình hướng tới sự liên kết: Thực tiễn tốt trong hoạt động và bộ công cụ đánh
giá năng lực hoạt động của hiệp hội doanh nghiệp Việt Nam.
33
nguon tai.lieu . vn
