Xem mẫu
- Các dạng kết cấu của bài báo
Kết cấu kim tự tháp ngược được coi là kết
cấu hiện đại và phù hợp với tin, điều đó khỏi
phải bàn. Nhưng với các bài viết chuyên sâu
- tạm gọi chung như thế cho các loại "feature" thay vì phải phân
loại quá chi tiết như cách gọi trong báo chí Việt Nam - thì có
nhiều cách để giải quyết vấn đề cho đúng cách nhằm đảm bảo sự
hấp dẫn đối với độc giả trong khi vẫn tuân thủ những quy định cơ
bản của báo chí.
Với các bài viết chuyên sâu, kể cả phóng sự, chuyện tả tình tả
cảnh là thường tình. Nhưng cái dở của nhiều người viết là nhiều
- khi cứ như thể họ đang... viết văn. Tôi đã đọc không ít bài mà lối
kể "con tằm nhả tơ" làm người ta đọc đến tận quá nửa vẫn không
hiểu thông điệp chính là gì (xin được không nêu dẫn chứng cụ
thể vì... nhiều quá).
Một khi đã xác định được góc độ bài báo, đã chọn lựa thông tin,
đã tìm ra thông điệp cốt lõi, thì trước khi viết phải làm dàn ý.
Trước một trang giấy dày đặc chữ, với những ý tưởng rối rắm,
độc giả sẽ không biết sẽ đi đến đâu và sẽ nản. Vì vậy, lý lẽ của
phóng viên phải được sắp xếp sao cho dễ đọc, để độc giả hiểu
ngay phóng viên muốn nói gì.
Giảng viên Fabienne Gérault thuộc trường Đại học Báo chí Lille
của Pháp nêu lên những cách kết cấu cho bài viết như sau:
- Kết cấu kim tự tháp ngược
Việc đầu tiên là tập hợp thông tin. Sau đó, sắp xếp chúng. Cách
đơn giản nhất là theo thứ tự quan trọng giảm dần. Thông điệp cốt
lõi phải được nói ngay ở đoạn đầu. Các đoạn sau phát triển các
thông tin bổ sung. Những độc giả không có nhiều thời gian có thể
ngừng đọc sau khi đã nắm những thông tin chính. Nhưng cấu
trúc này thường khiến kết luận của bài không được hay, vì phần
này gồm những thông tin ít giá trị nhất.
Kết cấu thời gian
Sắp xếp bài viết theo trật tự thời gian là điều bình thường, nhưng
nó làm cho những gì mới diễn ra trở nên xa xôi. Kết cấu này phản
lại luật xa gần. Vì vậy, chúng ta có thể bắt đầu bằng tương lai,
trong trường hợp này ta sẽ có kết cấu thời gian đảo ngược.
- Nhưng cách này khó đọc. Cách tốt nhất là trộn hai cách: bắt đầu
bằng một dự án quan trọng trong tương lai, hiện tại hoặc quá khứ
vừa diễn ra, sau đó quay trở lại kết cấu thời gian.
Kết cấu tổng hợp
Kết cấu này tương tự kết cấu một bài phát biểu về lịch sử. Chúng
ta bắt đầu bằng sự việc hoặc tình trạng, sau đó nói đến nguyên
nhân hoặc kết quả. Kết cấu này đơn giản và logic, cho phép đề
cập kỹ một vấn đề mà không làm độc giả chán. Nhưng khó tìm
được trình tự thông tin và kết nối các đoạn.
Kết cấu dạng chứng minh
Phù hợp với loại bài phân tích, điều tra, bình luận. Phải đề cập
đến thông tin chính, sau đó chứng minh bằng một loạt lý lẽ dựa
- trên các sự việc. Điều quan trọng tìm ra được cấu trúc bài. Cần
rút ra những khái niệm của mỗi một loại cấu trúc để tìm ra cấu
trúc thích hợp cho bài báo. Cần nhớ là phải tìm ra một trật tự và
logic khi kết nối các đoạn.
Mỗi loại kết cấu có điểm mạnh và điểm yếu khác nhau, người viết
có thể lựa chọn cho phù hợp với thông tin mà mình muốn truyền
tải. Không thể nói kiểu kết cấu nào hay hơn nhưng tất cả đều có
điểm chung là theo một logic nhất định để nêu bật chủ đề. Mà ít
nhất, nó cũng giúp cho bài viết mạch lạc và độc giả biết điều gì
đang chờ họ ở phía trước./.
nguon tai.lieu . vn