1. Trang Chủ
  2. Khoa học tự nhiên
  3. Bước đầu nghiên cứu sâu đục quả Maruca vitata G. và thiên địch của chúng trên cây đậu trắng

Bước đầu nghiên cứu sâu đục quả Maruca vitata G. và thiên địch của chúng trên cây đậu trắng

Rau là cây thực phẩm không thể thiếu được trong bữa ăn hàng ngày của con người. Đậu rau là cây trồng có vai trò quan trọng trong hệ thống luân canh làm tăng thu nhập cho người nông dân, đồng thời cung cấp vitamin và chất khoáng cho con người. Đậu rau là cây trồng thường bị nhiều loài sâu gây hại làm giảm năng suất, phẩm chất như sâu đục quả, rầy xanh, bọ trĩ, sâu cuốn lá. Trong đó sâu đục quả (Maruca vitrata G.) là loài sâu gây hại chính hiện nay.... Luận văn Bước đầu nghiên cứu sâu đục quả Maru

Thể loại Tài liệu miễn phí Khoa học tự nhiên

Số trang 42

Ngày tạo 8/30/2018 3:35:33 AM +00:00

Loại tệp PDF

Kích thước 0.42 M

Tên tệp

Tải Bước đầu nghiên cứu sâu đục quả Maruca vitata G. v... (.pdf)

Xem mẫu

  1. Luận văn Bước đầu nghiên cứu sâu đục quả Maruca vitata G. và thiên địch của chúng trên cây đậu trắng
  2. LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP Trang 1 Chöông 1 GIÔÙI THIEÄU VAØ TOÅNG QUAN TAØI LIEÄU 1.1 Giôùi Thieäu 1.1.1 Ñaët Vaán Ñeà Rau laø caây thöïc phaåm khoâng theå thieáu ñöôïc trong böõa aên haøng ngaøy cuûa con ngöôøi. Ñaäu rau laø caây troàng coù vai troø quan troïng trong heä thoáng luaân canh laøm taêng thu nhaäp cho ngöôøi noâng daân, ñoàng thôøi cung caáp vitamin vaø chaát khoaùng cho con ngöôøi. Ñaäu rau laø caây troàng thöôøng bò nhieàu loaøi saâu gaây haïi laøm giaûm naêng suaát, phaåm chaát nhö saâu ñuïc quaû, raày xanh, boï tró, saâu cuoán laù. Trong ñoù saâu ñuïc quaû (Maruca vitrata G.) laø loaøi saâu gaây haïi chính hieän nay. Ñeå phoøng tröø chuùng nhaèm baûo veä naêng suaát vaø saûn löôïng ñaäu rau thì bieän phaùp duy nhaát hieän nay ñoái vôùi noâng daân vaãn laø duøng thuoác baûo veä thöïc vaät vôùi chuûng loaïi, soá löôïng vaø soá laàn duøng raát cao trong moãi vuï gieo troàng. Vôùi vieäc söû duïng thuoác thöôøng xuyeân vôùi cöôøng ñoä thuoác raát cao ñaõ gaây taùc haïi nghieâm troïng treân nhieàu maët nhö laø: laøm giaûm chaát löôïng saûn phaåm, laøm giaûm quaàn theå thieân ñòch vaø moâi tröôøng ñoàng ruoäng; caøng thuùc ñaåy tính choáng thuoác cuûa saâu ñuïc quaû Maruca vitrata G. laøm cho quaàn theå saâu haïi buøng phaùt, ñoàng thôøi gaây aûnh höôûng tôùi söùc khoûe ngöôøi saûn xuaát vaø ngöôøi söû duïng saûn phaåm, taêng chi phí Baûo Veä Thöïc Vaät vaø laøm giaûm hieäu quaû kinh teá cuûa quaù trình saûn xuaát. Nhaèm goùp phaàn giaûi quyeát nhöõng yeâu caàu treân, ñöôïc söï phaân coâng cuûa boä moân Baûo veä Thöïc vaät khoa Noâng hoïc tröôøng Ñaïi Hoïc Noâng Laâm TP. Hoà Chí Minh vôùi söï höôùng daãn cuûa th.s Traàn Thò Thieân An, chuùng toâi tieán haønh thöïc hieän ñeà taøi:” Böôùc ñaàu nghieân cöùu saâu ñuïc quaû Maruca vitata G. vaø thieân ñòch cuûa chuùng treân caây ñaäu traéng” Download »»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»» AGRIVIET.COM
  3. LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP Trang 2 1.1.2 Muïc Ñích – Yeâu Caàu - Moâ taû ñaëc ñieåm hình thaùi vaø sinh hoïc cuûa saâu ñuïc quaû ñaäu traéng Maruca vitrata G. - Xaùc ñònh ñöôïc möùc ñoä gaây haïi cuûa saâu ñuïc quaû Maruca vitrata G. treân caây ñaäu traéng - Xaùc ñònh ñöôïc thaønh phaàn ong kyù sinh vaø tyû leä kyù sinh saâu non cuûa saâu ñuïc quaû Maruca vitrata G. treân caây ñaäu traéng 1.2 Toång Quan Taøi Lieäu 1.2.1 Sô löôïc veà caây ñaäu traéng Caây Ñaäu traéng coù teân khoa hoïc laø Vigna Unguiculata(L) Tieáng Anh :White Cowpea, Bush-Bean. Ñaäu traéng laø caây thaân thaûo haøng naêm. Nguoàn goác cuûa caây ñaäu traéng ôû Chaâu Phi vaø ñöôïc troàng roäng raûi ôû Chaâu Myõ Latinh, Ñoâng Nam Chaâu Aù vaø mieàn nam nöôùc Myõ Ñaäu traéng laø caây ñaäu rau quan troïng ôû vuøng Nhieät Ñôùi vaø Aù Nhieät Ñôùi cuûa Chaâu Phi, vaø noù cuõng raát ñöôïc coi troïng ôû nhieàu nöôùc Chaâu Aù. Ñaäu traéng cung caáp moät löôïng protein thöïc vaät khaù lôùn cho haøng trieäu ngöôøi treân theá giôùi. Ñaäu traéng ñöôïc söû duïng laøm löông thöïc, thöùc aên nuoâi gia suùc vaø laøm rau. Haøm löôïng protein trong haït khoaûng 21-24% Ñaäu traéng coøn coù teân laø Baïch Bieån Ñaäu, Baïch Ñaäu hoaêc Ñaäu Bieån, ñoù laø caây thaân thaûo, hoï ñaäu, laù khoâng loâng, maûy. Hoa chuøm moïc ôû keõ laù hoaëc ñaàu caønh, hoa coù maøu traéng hoaëc vaøng. Quaû deït, ñaàu coù muõi nhoïn cong. Caây troàng laáy haït, ñeå laøm rau aên, laøm thuoác. Ôû nöôùc ta chöa coù taøi lieäu ghi nhaän chi tieát veà söï xuaát hieän cuûa caây Ñaäu traéng, chæ bieát laø thöông gia truyeàn baù Ñaäu traéng ñeán nöôùc ta töø haøng traêm naêm qua. Ôû nöôùc ta caây Ñaäu traéng ñöôïc troàng khaép caùc tænh ñoàng baèng, trung du vaø mieàn nuùi. Ñaäu traéng ñöôïc troàng töø laâu ñôøi, töø moät loaøi ban ñaàu nay ñaõ phaân hoaù Download »»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»» AGRIVIET.COM
  4. LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP Trang 3 thaønh nhieàu chuûng loaïi khaùc nhau; muïc ñích söû duïng cuõng khaùc nhau: coù gioáng ñöôïc troàng ñeå aên haït nhö : naáu xoâi ,cheø, laøm nhaân baùnh; coù gioáng ñöôïc troàng laøm rau xanh, aên quaû non, coù gioáng duøng laøm thöùc aên cho chaên nuoâi vaø laøm phaân xanh. 1.2.2 Moät soá keát quaû nghieân cöùu veà saâu haïi vaø thieân ñòch treân caây hoï ñaäu 1.2.2.1 Nghieân cöùu chung veà saâu haïi treân caây hoï ñaäu Theo keát quaû ñieàu tra coân truøng vaø nheän gaây haïi treân caây troàng ôû Mieàn Nam Vieät Nam ñaõ xaùc ñònh, ôû treân caây ñaäu ñoã coù 98 loaøi saâu haïi trong ñoù 22 loaøi saâu haïi phoå bieán. Coù moät soá loaïi saâu haïi coù theå gaây dòch thöôøng xuyeân treân caây ñaäu ñoã ñoù laø doøi ñuïc thaân caây ñaäu, saâu khoang, raày meàm, boï tró, saâu ñuïc quaû, saâu xanh da laùng, saâu ñuïc ngoïn, saâu cuoán laù. Phaàn lôùn caùc loaïi saâu gaây haïi treân caây ñaäu ñoã ñeàu coù tính aên roäng. Coù moät soá loaøi saâu ñaõ quen thuoác raát khoù phoøng tröø (Traàn Thò Thieân An,1999). Tuyø theo tính chaát gaây haïicuûa moät soá loaøi saâu haïi treân caây ñaäu ñoã maø ngöôøi ta phaân chia thaønh caùc nhoùm sau: -Nhoùm saâu gaây haïi haït gioáng vaø thaân caây ñaäu ñoã -Nhoùm saâu gaây haïi laù ñaâu ñoã -Nhoùm saâu ñuïc ngoïn, ñuïc quaû caây ñaäu ñoã -Nhoùm saâu chích huùt treân caây ñaäu ñoã Ngoaøi ra coøn coù moät soá loaøi saâu haïi laø moâi giôùi truyeàn beänh virus cho caây ñaäu ñoã nhö boï tró truyeàn beänh ñoám vaøng, reäp meàm truyeàn beänh khaûm, beänh xoaén laù. Theo keát quaû nghieân cöùu veà xaây döïng moâ hình saûn xuaát ñaäu coâ ve saïch taïi TP. Hoà Chí Minh cuûa Vieän khoa hoïc kyõ thuaät Mieàn Nam (1995), ñaõ cho thaáy coù 9 loaøi saâu haïi thuoäc 6 boä, trong ñoù coù hai loaøi gaây haïi chuû yeáu laø saâu xanh aên laù (Lamprosema indicata), saâu ñuïc quaû (Maruca vitrata). Theo Nguyeãn Thò Cuùc, treân ñaäu coâ ve coù 4 loaøi saâu haïi chính : raày meàm, saâu ñuïc quaû, saâu ño xanh, ruoài ñuïc laù. Trong ñoù loaøi gaây haïi chuû yeáu laø ruoài ñuïc laù vaø saâu ñuïc quaû. Download »»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»» AGRIVIET.COM
  5. LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP Trang 4 Theo R.K.Pandey, treân caây ñaäu traéng coù 5 loaøi saâu haïi chính laø : Ophiomyia Phaseoli, Empousca sp, Megalurothrips sp, Maruca vitrata vaø Aphis craccivora. Keát quaû nghieân cöùu cuûa Vieän Baûo Veä Thöïc Vaät naêm 2000, xaùc ñònh saâu haïi chính treân caây ñaäu rau laø : saâu ñuïc quaû (Maruca vitrata G.), boï tró (Thrips sp), laø loaøi saâu haïi chính trong giai ñoaïn hieän nay. 1.2.2.2 Thaønh phaàn thieân ñòch (aên moài vaø kyù sinh) treân ruoäng ñaäu traéng Treân caây ñaäu ñoã coù moät soá loaøi coân truøng gaây haïi coù soá löôïng thieân ñòch khaù phong phuù nhö raày meàm coù moät soá thieân ñòch aên moài la boï ruøa (Coccinella- Coleoptera), ruoài aên reäp Ischiodon sp. (Syrphidae-Diptera), vaø caùc loaøi ong khaùc. Theo Spencer (1973), ñaõ cho bieát ruoài ñuïc laù coù caùc loaøi thieân ñòch kí sinh laø: Cloterocerus, Deterostenus, Chrysochris girauti, Deteson stenos punctipes, Diplyphus begini, Diglyphus intermedius, Ganasphidium, Halticopterra patellana.. Naêm 1990, Hara,A.H. vaø Matayoishi, S. cuõng ghi nhaän caùc loaøi ong Diglyphus intermedius vaø loaøi Ganaspidium untilis laø 2 loaøi kyù sinh quan troïng nhaát cuûa loaøi ruoài ñuïc laù Liriomyza trifolii B. Naêm 1991 Beitia F. Garrido A. vaø Cartaner M. cuõng ghi nhaän ong Diglyphus iraece W. laø loaøi kyù sinh treân gioøi tuoåi 3 cuûa ruoài Liriomyza trifolii B. Naêm 1992, ôû Italia, Priore R.vaø Tremblay E. phaùt hieän loaøi Opius sp. Kyù sinh treân ruoài ñuïc laù Liriomyza bryoniac. ÔÛ Vieät Nam, Phaïm Vaên Laàm, Vieän Baûo Veä Thöïc Vaät (1999) ñaõ xaùc ñònh loaøi kyù sinh treân ruoài ñuïc laù su haøo laø Orius sp. Ñoái vôùi Boï tró Thrips sp., theo keát quaû nghieân cöùu cuûa Yorn Try, Haø Quang Huøng (2003) veà thieân ñòch cuûa boï tró Thrips pamil Keny. haïi ñaäu rau cho bieát : thieân ñòch cuûa boï tró T. palmi thuoäc 4 boä coân truøng ( Hemiptera, Thysanotera, Coleoptera vaø Hymenoptera). Trong ñoù boä caùnh nöûa cöùng Hemiptera coù hai hoï, Anthocoridae vaø Miridae. Hoï Anthocoridae coù 4 loaøi: Orius sauteri, Xylocoris sp., Lyctocoris beneficus vaø Amphiareus obscuriceps. Hoï Miridae coù 2 loaøi, Isometopus japonicus vaø Orthotylus sp. Boä caùnh tô Thysanoptera coù 3 hoï : Phlaeothripidae, Download »»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»» AGRIVIET.COM
  6. LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP Trang 5 Aeolothripidae vaø Thripidae. Trong ñoù: hoï Phlaeothripidae coù 1 loaøi laø Haplothrip sp, hoï Aeolothripidae coù 2 loaøi laø Frankliothrips vespiformis vaø Aeolothrip sp., hoï Thripidae coù moät loaøi laø Scolothrips sexmaculatus. Boä caùnh cöùng Coleoptera coù 3 loaøi : Menochilus sexmaculatus, Micrapis discolor vaø Oenopia sauzati ñeàu thuoäc hoï Coccinellidae. Ong kyù sinh saâu non Ceranissus sp. Thuoäc hoï Eulophidae boä caùnh maøng Hymenoptera. Ñoái vôùi saâu ñuïc quaû thì thaønh phaàn thieân ñòch ñöôïc ghi nhaän coøn haïn cheá. Thieân ñòch kyù sinh saâu ñuïc quaû taäp trung ôû 2 loaøi ong keùn nhoû (Braconidae- Hymenoptera) vaø ruoài kyù sinh (Tachinidae-Diptera). Keát quaû nghieân cöùu cuûa Khuaát Ñaêng Long (1995 - 2003) ñaõ cho thaáy coù 4 loaøi ong kyù sinh pha saâu non cuûa saâu ñuïc quaû Maruca vitrata G. laø: Beogana javana; Agathis fabiae, Agathis sp.A vaø Agathis sp. B. Trong ñoù coù 2 loaøi Agathis sp. A vaø Agathis sp. B xuaát hieän raát ít neân taùc giaû chöa ñuû maãu ñeå phaân tích. Coøn ñoái vôùi thieân ñòch aên moài, naêm 1978 ôû Nigeria, Usua vaø Singh. ñaõ ghi nhaän coù moät soá loaøi loaøi thieân ñòch aên moài saâu ñuïc quaû laø loaøi kieán, boï ngöïa vaø nheän. Ôû Papua New Guinea, 1983 ,Greve vaø Ismay, ñaõ tìm thaáy loaøi ong voø veõ laø loaøi thieân ñòch baét moài cuûa saâu non saâu ñuïc quaû Maruca vitrata G. treân ñoàng ruoäng. II .2. Moät Soá Keát Quaû Nghieân Cöùu Veà Saâu Ñuïc Quaû Maruca vitrata G. 2.1 Nghieân Cöùu Ngoaøi Nöôùc 2.1.1 Nguoàn Goác Vaø Söï Phaân BoÁ Naêm 1832, Geyer döïa vaøo maãu thu ñöôïc töø Bucnos Aines, Acgentina ñaõ keát luaän: Nguoàn goác cuûa Maruca vitrata G. chöa ñöôïc xaùc ñònh roõ nhöng chæ bieát chuùng phaân boá nhieàu ôû vuøng Ñoâng Aán Ñoä; vuøng trung taâm vaø mieàn nam nöôùc Myõ; vuøng Chaâu Phi (150 vó tuyeán Nam) . ÔÛ vuøng Thaùi Bình Döông ; Anion (1975) ñaõ xaùc minh laø Maruca vitrata G. ñeán töø Ñoâng Nam Chaâu Uc; Gook Is; Hawaii; Marianas; Marquesas; New Caledonia; Papua New Guinea; Samoa; Solomon Is; Tonga; Tubuai Is(Uùc) vaø Vanuate. Download »»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»» AGRIVIET.COM
  7. LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP Trang 6 Naêm 1985, Maruca vitrata G. ñöôïc tìm thaáy ôû Guam vaø Niue (Biological cotrols-Pasific propects). -Ngoaøi ra Maruca vitrata G. coøn xuaát hieän ôû Trung Quoác (Ke; Fang,1977-1980); Nigeria (Research highlights, 1983); Thaùi Lan (Chabra vaø ctv,1987); Kenya (Gethi vaø Khaemba,1985); Queenslanh (Cameron,1986); Anh (Jackai vaø Singh,1986); Zambia (Kannaiyan vaø ctv,1987); Assam ( Phookan vaø Saharia, 1987); Ghana (Cobbinah vaø Osei-Owusu,1988); Taiwan (Chang vaø Cheng,1989); Brazil (Magathaes vaø ctv,1988); Phaùp (Studies of the insects market garden crops); Bangladesh (Ra masubram vaø Babu,1988). 2.1.2ñaëc Ñieåm Hình Thaùi ,Taäp Tính Sinh Hoïc Vaø Khaû Naêng Gaây Haïi Cuûa Maruca vitrata G. a.Ñaëc ñieåm hình thaùi Maruca vitrata laø teân môùi cuûa Maruca testulalis (Zhang 1994 ) Thaønh truøng cuûa Maruca vitrata G. coù saûi caùnh daøi töø 16-27mm, caùnh tröôùc coù maøu naâu vôùi moät veät traéng môø hình thon, caùnh sau thì hôi traéng vaø nöûa trong suoát tröø rìa meùp caùnh laø coù maøu naâu . tröùng coù maøu traéng hôi luïc, hình ovan, nhoû, khoaûng 0.6 mm. Aáu truøng coù maøu kem hay maøu xanh nhaït . Nhoäng chIeàu daøi khoaûng 13 mm, thon daøi, luùc ñaàu coù maøu xanh, sau thì maøu naâu vaø chuùng ñöôïc bao quanh trong keùn, nhoäng hình thaønh trong lôùp keùn tô, phuû ñaát xung quanh, naèm döôùi maët ñaát ( Singh, 1971). b. Taäp tính sinh hoïc *Voøng ñôøi : Naêm 1989, taïi Ñaøi Loan, Chang vaø Cheng ñöa ra keát quaû nghieân cöùu voøng ñôøi Maruca vitrata G. treân caây hoï ñaäu cuûa 3 loaøi ñaäu coâve Phaseolus vulgaris, ñaäu ñuõa Vigna unguiculata, ñaäu naønh Glycine soja aên laù nhö sau: -Giai ñoaïn tröùng 4-5 ngaøy -Giai ñoaïn aáu truøng 20—24 ngaøy -Giai ñoaïn nhoäng 4-7 ngaøy -Giai ñoaïn tröôûng thaønh 2-5 ngaøy Download »»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»» AGRIVIET.COM
  8. LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP Trang 7 * Taäp tính sinh soáng vaø khaû naêng gaây haïi cuûa Maruca vitrata G - AÁu truøng baét ñaàu hoïat ñoäng vaø loä dieän vaøo khoaûng 18h-6h trong ngaøy, coøn laïi nhöõng giôø khaùc thì chuùng aån naáp trong traùi vaø trong hoa (Hely vaø ctv, 1982; Singh vaø ctv, 1980a; Tayor,1978; Usua vaø Singh, 1975; Okeyo – Owuor vaø Ochieng, 1981). Theo Ke vaø ctv.(1977 – 1980), Tayo (1989) cho raèng aáu truøng tuoåi nhoû thöôøng gaây haïi treân nuï vaø treân hoa ñaäu, aáu truøng tuoåi lôùn aên phaù traùi maõi ñeán luùc hoùa nhoäng. - Tröôûng thaønh: ôû Hangzho, Trung Quoác( 1977 – 198), Ke vaø ctv nghieân cöùu tính sinh vaät hoïc cuûa Maruca Vitrata G ñaõ nhaän xeùt khi nuoâi con tröôûng thaønh baèng dung dòch Glucose 25%, vaøo ngaøy thöù 3 – 4 sau khi giao phoái tröôûng thaønh caùi baét ñaàu ñeû tröùng, vaø ngaøy thöù 6 – 8 möùc ñeû cao nhaát. Theo Jackai vaø ctv (1982 – 1983), keát luaän neáu tröôûng thaønh caùi coù 4 – 5 ñeâm giao phoái thì tæ leä giao phoái vaø tæ leä ñeû tröùng seõ cao nhaát. Hoaït ñoäng cuûa tröôûng thaønh maïnh nhaát vaøo luùc 2 – 3 giôø saùng. Moät con caùi trung bình ñeû 440 tröùng. Tröôûng thaønh ñöïc coù moät vaøi con coù theå giao phoái nhieàu hôn moät laàn, nhöng ôû tröôûng thaønh caùi thì gaàn nhö ñeàu chæ giao phoái ñoäc laäp. Theo Jackai ; Hely vaø ctvl (1982); Singh vaø ctv (1978a); Tayor (1978); Singh (1975); Okeyo vaø Chieng (1981) keát luaän: trong ôû ñieàu kieän phoøng thí nghieäm moät con caùi coù theå ñeû 190 tröùng. Tröôûng thaønh caùi thöôøng ñeû tröùng thaønh töøng nhoùm 2 – 6 tröùng/nhoùm vaø sau 2 – 3 ngaøy thì nôû.(Singh, 1978) 2.2. Nghieân cöùu Trong Nöôùc. 2.2.2. Nghieân cöùu ñaëc ñieåm hình thaùi, taäp tính sinh hoïc vaø khaû naêng gaây haïi cuûa Maruca vitrata G. 2.2.2.1 Ñaëc ñieåm hình thaùi: Theo Nguyeãn Thò Aùnh (1981) thaønh truøng saâu ñuïc quaû Maruca Vitrata G. Laø loaøi böôùm nhoû coù chieàu daøi cô theå 11 – 13 mm, chieàu daøi saûi caùnh 23 – 27 mm, mình bao phuû vaåy maøu ñoàng hun. Khi ñaäu caùnh giang thaúng sang 2 beân, buïng cong leân phía löng. Caùnh tröôùc hình tam giaùc phuû vaåy maøu ñoàng hun, coù 3 khoaûng saùng nhoû khoâng Download »»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»» AGRIVIET.COM
  9. LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP Trang 8 phuû vaåy. ÔÛ ngoaøi bôû beân coù ñieåm loâng ñen xaùm. Caùnh sau roäng, ôû bôø tröôùc gaàn moùc caùnh daøi nhoïn. Buïng böôùm ñöïc thon, nhoû, daøi hôn böôùm caùi, maët löng thaáy ñöôïc 9 ñoát, ñoát thöù 9 hình tam giaùc, taän cuøng coù 3 tuùm loâng ñen keát laïi hình daøi nhoïn, maët buïng coù 8 ñoát. Böôùm caùi maët löng coù 8 ñoát, maët buïng coù 7 ñoát. Coù khaùc vôùi Nguyeãn Thò Chaét laø saûi caùnh cuûa thaønh truøng laø 24 – 26 mm; Phaïm Thò Nhaát laø 25 – 26 mm. * Tröùng: Tröùng Maruca vitrata G thì kích thöôùc laø 0,5 x 0,6 mm, khi môùi ñeû thì coù maøu phôùt xanh, sau chuyeån thaønh maøu vaøng nhaït roài ñaäm, voû moûng trong suoát( Nguyeãn Thò Aùnh, 1981; Phaïm Thò Nhaát, 1983; Traàn Thò Thieân An, 1996; Nguyeãn Thò Chaét, 1998) * Saâu Non: Saâu non Maruca vitrata G coù 5 tuoåi vôùi 4 laàn loät xaùc, hình truï khi môùi nôû, chieàu daøi cô theå thay ñoåi töø 0,9 – 16,2 mm (Nguyeãn Thò Aùnh, 1981). Chuùng thuoäc nhoùm saâu non chaân giaû, cô theå coù 12 ñoát, mieäng coù caáu taïo gaëm nhai, kieåu mieäng tröôùc. Saâu non tuoåi 1 raát nhoû, chieàu daøi 0,9 – 1,1 mm, toaøn thaân trong suoát, maøu naâu raát nhaït, ñaàu coù maøu naâu ñen ñaäm. Khi môùi loät xaùc sang tuoåi 2, toaøn thaân maøu naâu nhaït, trong suoát hôn caû saâu non tuoåi 1; Veà sau maøu ôû ñaàu ñaäm daàn. Saâu non tuoåi 2 coù chieàu daøi 2,1 – 2,6 mm. Saâu non tuoåi 3 vaø 4 raát gioáng nhau veà hình daïng vaø maøu vaøng söõa. Chieàu daøi cô theå saâu non tuoåi 3 khoaûng 3,4 – 5,4 mm, tuoåi 4 khoaûng 6,4 – 8,5 mm. Saâu non tuoåi 5 coù chieàu daøi 12,4 – 12,6 mm, cô theå coù caùc maøu khaùc nhau thöôøng laø maøu xanh nhöng ñoâi khi tuoåi 5 coù caû maøu hoàng hoaëc maøu xanh ñaäm. Saâu non tuoåi 3, 4 vaø 5 khi môùi loät xaùc toaøn thaân coù maøu vaøng söõa, phaàn mieäng coù maøu naâu ñoû. Saâu non ôû taát caû caùc tuoåi coù söï khaùc nhau veà maøu saéc vaø chieàu daøi cô theå nhöng ñeàu coù ñaëc ñieåm chung laø treân ñoát ôû maët löng cuûa cô theå coù 4 chaám ñieåm maøu naâu ñen xeáp thaønh 2 haøng song song nhau. Doïc 2 beân côû theå cuõng coù 2 haøng chaám maøu naâu ñen. Luùc gaàn loät xaùc caùc chaám coù theå ñaäm hôn bình thöôøng( Nguyeãn Thò Aùnh, 1981; Traàn Thò Thieân An, 1996). * Nhoäng: Download »»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»» AGRIVIET.COM
  10. LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP Trang 9 + Theo Nguyeãn Thò Aùnh(1981): Nhoäng coù kích thöôùc 10 – 12 mm , kín, voû kitin moûng vaø trong suoát coù maøu xanh nhaït sau chuyeån thaønh maøu naâu vaøng roài naâu thaåm. Beân ngoaøi lôùp voû kitin coøn ñöôïc bao boïc bôûi 2 lôùp keùn to, moûng maøu traéng ñöôïc hình thaønh ôû saâu non cuoái tuoåi 5 tröôùc luùc hoùa nhoäng. Nhoäng ñöïc maàm chaân, raâu keùo daøi tôùi ñoát buïng cuoái hoaëc gai ñuoâi, coøn nhoäng caùi chæ keùo daøi tôùi ñoát buïng thöù 6, thöù 7 . Theo Phaïm Thò Nhaát(1993) thì coù khaùc vôùi Nguyeãn Thò Aùnh( 1981) laø nhoäng daøi 12 – 15 mm, roäng 2,3 – 2,5 mm môùi hoùa nhoäng coù maøu xanh nhaït sau chuyeån thaønh maøu naâu vaøng phía ñaàu nhoäng hôi lôùn, thon daàn veà phía sau. 2.2.2.2Ñaëc Ñieåm Sinh Hoïc Vaø Khaû Naêng Gaây Haïi Cuûa Maruca Vitrata G . a. Voøng ñôøi: Theo Nguyeãn Thò Aùnh(1981), voøng ñôøi cuûa Maruca vitrata G trong phoøng thí nghieäm ôû t0 25-32 0C nhö sau : -Tröôûng thaønh : 2-12 ngaøy -tröùng : 3-5 ngaøy -aáu truøng: 7-12 ngaøy -nhoäng : 6-12 ngaøy Nhö vaäy , voøng ñôøi cuûa saâu keùo daøi töø 18-41 ngaøy Theo Nguyeãn Thò Chaét(1998), voøng ñôøi cuûa Maruca vitrata G ôû nhòeät ñoä laø 20,7- 28,40C vaø aåm ñoä töø 76,3- 82,3% nhö sau : AÁu truøng coù 5 tuoåi keùo daøi 11,9 – 17,9 ngaøy, giai ñoïan tröùng keùo daøi töø 4,1- 8,9ngaøy, giai ñoïan nhoäng keùo daøi 6,2 – 12,7 ngaøy. b. Taäp tính sinh soáng vaø gaây haïi cuûa Maruca vitrata G . Theo Nguyeãn Thò Aùnh(1981): nhoäng vuõ hoùa vaø ban ñeâm hoaëc saùng sôùm sau khi vuõ hoùa 15-30 phuùt saâu tröôûng thaønh ñaõ coù theå hoïat ñoäng ñöôïc, thaønh truøng khoâng öa baõ chua ngoït. Tröôùc khi giao phoái coù hieän töôïng nhaûy muùa. Böôùm ñöïc giao phoái moät laàn vaø sau moät vaøi ngaøy thì cheát. Sau khi giao phoái 1-2 ngaøy thì böôùm caùi baét ñaàu ñeû tröùng. Giaù theå ñeû tröùng laø ñaøi, cuoáng hay caùnh hoa ñaäu vaø ñoâi khi laø maët döôùi laù ñaäu. Tröùng ñöôïc ñeû thaønh töøng cuïm töø 2-3 quaû/cuïm, ñoâi khi raûi raùc töøng quaû hoaëc nhieàu Download »»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»» AGRIVIET.COM
  11. LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP Trang 10 tröùng gaàn nhau. Moãi tröôûng thaønh caùi ñeû töø 100-300 tröùng. Aáu truøng phaùt trieån qua 4 laàn loät xaùc coù 5 tuoåi. Thöôøng aáu truøg loät xaùc saùng sôùm hay chieàu toái. Sau khi loät xaùc thì hoïat ñoäng ngay. Thöùc aên chính cuûa aáu truøng laø hoa vaø quaû ñaäu. Saâu non tuoåi 1 aên ñaøi, caùnh hoa hoïaêc lôùp dieäp luïc cuûa laù non; saâu non tuoåi 2 ñuïc phaù vaø thaûi phaân ra ngoøai taïi choã aên. AÁu truøng hoaït ñoäng maïnh nhaát vaøo thôøi kyø tuoåi 4 vaø 5; aáu truøng di chuyeån baèng caùch nhaû tô bòt kín mieäng loã khi ñaåy söùc boø ra ngoøai tìm coå hoùa nhoäng. Theo boä moân baûo veä thöïc vaät – Vieän khoa hoïc noâng nghieäp Mieàn Nam (1995- 1996 ) ñaõ nhaän xeùt: Maruca vitrata ngoaøi gaây haïi treân traùi ñaäu coøn gaây haïi treân hoa vaø laù thöôøng gaây haïi baét ñaàu coù traùi, hoa vaø maät soá saâu treân hoa vaø traùi cao nhaát khi chuùng bò thu hoïach laàn 1 (48 ngaøy sau gieo ) vôùi maät ñoä 16,4 con /quaû, 3,8 con / 100 hoa vaø thu hoïach laàn 2 (52 ngaøy sau gieo ) vôùi maät ñoä 2,4 con/100 quaû vaø 1,6 con/ 100 hoa, coù khoûang 20-40% hoa bò haïi laøm giaûm naêng suaát 30% vaø maät ñoä saâu gaây haïi treân quaû thöôøng cao nhaát ôû laàn thu hoïach thöù 2(52 ngaøy sau gieo). CHÖÔNG 2 VAÄT LIEÄU VAØ PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU 2.1 Ñòa Ñieåm Vaø Thôøi Gian Nghieân Cöùu -Ñòa ñieåm nghieân cöùu: Download »»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»» AGRIVIET.COM
  12. LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP Trang 11 Traïi thöïc nghieäm khu Noâng Laâm Ngö Tröôøng Ñaïi Hoïc Noâng Laâm Tp. Hoà Chí Minh Phoøng thí nghieäm coân truøng cuûa boä moân BVTV-khoa Noâng Hoïc Tröôøng Ñaïi Hoïc Noâng Laâm Tp.Hoà Chí Minh. - Thôøi gian nghieân cöùu: Ñeà taøi ñöôïc tieán haønh töø thaùng 9/2004 ñeán thaùng 1/2005. 2.2 Ñoái töôïng nghieân cöùu: Saâu ñuïc quaû Maruca vitrata G. Caây troàng : ñaäu traéng 2.3 Vaät Lieäu Nghieân Cöùu: Gioáng : gioáng ñaäu traéng ñòa phöông Hoäp nhöïa trong troøn 60 ml Hoâp nhöïa trong hình hoäp chöõ nhaät coù kích thöôùc 20cmx10cmx5cm. Chai nhöïa trong 400ml, ben, boâng thaám, oáng nghieäm; maùy aûnh kyõ thuaät soá… Kính luùp caàm tay, kính soâi noåi, dung dòch coàn 700; khung löôùi traéng, hoäp nhöïa coù löôùi vaûi traéng. Phaân boùn: phaân höõu cô, tro traáu, phaân NPK, phaân boùn laù. Thuoác baûo veä thöïc vaät Soå ghi cheùp, bình phun 8 lít vaø caùc duïng cuï laøm vöôøn : cuoác , caøo ,xeûng… 2.4 Noäi dung nghieân cöùu : - Moâ taû ñaëc ñieåm hình thaùi vaø sinh hoïc chính cuûa saâu ñuïc quaû Maruca vitrata G. - Tìm hieåu söï phaùt trieån gaây haïi cuûa saâu ñuïc quaû Maruca vitrata G.vaø thaønh phaàn ong kyù sinh cuûa chuùng treân ruoäng ñaäu traéng Download »»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»» AGRIVIET.COM
  13. LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP Trang 12 2.4 Phöông Phaùp nghieân cöùu 2.4.1 Xaùc ñònh ñaëc ñieåm hình thaùi, sinh hoïc cuûa Maruca vitrata G. 2.4.1.1 Xaùc ñònh ñaëc ñieåm hình thaùi cuûa Maruca vitrata G. Tieán haønh thu thaäp maãu saâu non töø ruoäng ñaäu traéng thí nghieäm ñem veà phoøng nuoâi. Sau ñoù quan saùt moâ taû vaø ghi nhaän ñaëc ñieåm hình thaùi beân ngoaøi vaø ño chieàu daøi tröùng – aáu truøng – nhoäng – tröôûng thaønh cuûa Maruca vitrata G. Soá caù theå quan saùt: moãi giai ñoaïn phaùt duïc cuûa Maruca vitrata G. theo doõi 30 caù theå. Ño chieàu daøi cô theå : + Chieàu daøi cuûa tröùng vaø saâu non tuoåi 1 ñöôïc ño baèng thöôùc μm. Caùch ño: ñaët tröùng vaø saâu non tuoåi 1 leân kính luùp soâi noåi coù laép thò kính coù chia vaïch ñeå ño chieàu daøi cuûa chuùng. + Chieàu daøi cuûa saâu non tuoåi 2, 3, 4 vaø 5; nhoäng; tröôûng thaønh ñöôïc ño baèng thöôùc cm. Rieâng tröôûng thaønh ño chieàu daøi thaân vaø saûi caùnh khi ño ñaët caùnh vuoâng goùc vôùi thaân. Moãi giai ñoaïn phaùt duïc ño 30 caù theå. Ghi chuù : Taát caû caùc soá lieäu ñöôïc ñoåi sang ñôn vò mm. 2.4.1.2 Moät soá ñaëc ñieåm sinh hoïc chính cuûa Maruca vitrata G. . *Phöông phaùp thöïc hieän. a. Xaùc ñònh voøng ñôøi: Ñöôïc xaùc ñònh baèng phöông phaùp nuoâi saâu caù theå trong phoøng thí nghieäm ôû nhieät ñoä trung bình 270C ± 1 vaø aåm ñoä trung bình 65% ± 5. • Thöùc aên nuoâi saâu: • Thöùc aên cho aáu truøng tuoåi 1 vaø tuoåi 2 laø hoa vaø quaû ñaäu traéng môùi töôïng • Thöùc aên cho aáu truøng tuoåi 3 ,4 vaø 5 laø quaû ñaäu traéng ñaõ coù haït • Thöùc aên cho tröôûng thaønh laø maät ong 5-7% Thöùc aên ñöôïc thay ñoåi haøng ngaøy. + Phöông Phaùp Nuoâi: Download »»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»» AGRIVIET.COM
  14. LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP Trang 13 Saâu Non tuoåi 1 vaø tuoài 2, ñöôïc nuoâi trong hoäp nhöïa troøn coù theå tích 60ml. Moãi hoäp 10 con. Saâu Non tuoåi 3, 4 vaø 5; nhoäng ñöôïc nuoâi trong hoâïp nhöïa coù kích thöôùc 20 cmx 10 cm x 5cm (hình). Moãi hoäp nuoâi 10 con Thôøi gian phaùt trieån cuûa tröôûng thaønh ( töø luùc vuõ hoaù cho ñeán cheát) nuoâi trong hoäp nhöïa coù löôùi vaûi beân trong hoäp coù troàng caây ñaäu traéng 1 –2 laù thaät, moãi loàng 2 con goàm 1 con ñöïc vaø 1 con caùi. *Phöông phaùp quan saùt: Thu toaøn boä soá tröùng ñeû cuøng ngaøy cuûa caùc caëp tröôûng thaønh ñöôc nuoâi ñeå thí nghieäm. Cöù sau 24 giôø chuùng toâi môùi quan saùt moät laàn. Ñoái vôùi soá caù theå chuyeån pha chuùng toâi chuyeån sang hoäp nhöïa khaùc . Moãi pha phaùt duïc chuùng toâi theo doõi 30 caù theå. b Khaû naêng phaùt trieån sau giai ñoaïn tröùng -tuoåi thoï cuûa tröôûng thaønh Maruca vitrata G. ñöôïc quan saùt töø khi nhoäng môùi vuõ hoaù cho ñeán khi tröôûng thaønh cheát . theo doõi 30 caù theå tröôûng thaønh nuoâi trong phoøng thí nghieäm. -Tyû leä vuõ hoaù tröôûng thaønh : Quan saùt 20 nhoäng soáng trong phoøng thí nghieäm ôû ñieàu kieän nhieät ñoä trung bình 270C ± 1vaø aåm ñoä trung bình laø 65% ± 5, laëp laïi 3 laàn, ñeå theo doõi tyû leä vuõ hoaù tröôûng thaønh . -Vò trí ñeû tröùng cuûa thaønh truøng caùi: Tieán haønh thu thaäp nuï, hoa, quaû vaø laù ñaäu traéng ngoaøi ruoäng thí nghieäm veà phoøng soâi döôùi kính soâi noåi ñeå xaùc ñònh vò trí ñeû tröùng. - Khaû naêng ñeû truùng cuûa thaønh truøng caùi: Download »»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»» AGRIVIET.COM
  15. LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP Trang 14 tieán haønh nuoâi 30 caëp tröôûng thaønh (goàm 30 tröôûng thaønh ñöïc vaø 30 tröôûng thaønh caùi) theo phöông phaùp nuoâi caù theå ôû trong phoøng thí nghieäm vôi nhieät ñoä trung bình 270 C ± 1 vaø aåm ñoä trung bình laø 65% ± 5 - soá tröùng ñöôïc ñeû cuûa 1 tröôûng thaønh caùi : xaùc ñònh baèng caùch ñeám soá tröùng con caùi ñeû töø luùc baét ñaàu ñeû cho ñeán luùc ngöng ñeû. - Tyû leä tröùng nôû: quan saùt soá tröùng ñöôïc ñeû cuûa 30 con thaønh truøng caùi trong phoøng thí nghieäm. Ñeå theo doõi tyû leä tröùng nôû. Tyû leä tröùng nôû (%)=( toång soá tröùng nôû/ toång soá tröùng quan saùt) x 100 -Tyû leä hoaù nhoäng : quan saùt 60 saâu non tuoåi 5 trong phoøng thí nghieäm, quan saùt 3 ñôït, moãi ñôït 20 saâu non tuoåi 5. -Tyû leä tröôûng thaøng ñöïc/ tröôûng thaønh caùi: Tieáp tuïc quan saùt tyû leä hoaù nhoäng trong phoøng thí nghieäm. Quan saùt nhoäng vuõ hoaù ñeå xem coù bao nhieâu tröôûng thaønh ñöïc vaø bao nhieâu tröôûng thaønh caùi. -Tuoåi thoï tröôûng thaønh caùi : quan saùt 30 nhoäng vöøa vuõ hoaù cho ñeán khi chuùng cheát. 2.4.2. Tìm hieåu söï phaùt trieån gaây haïi cuõa saâu ñuïc quaû Maruca vitrata G.vaø thaønh kyù sinh cuûa chuùng treân ruoäng ñaäu traéng thí nghieäm. Boá trí thí nghieäm treân dieän roäng : Tieán haønh troàng ñaäu traéng treân 1000m2. Ruoäng ñaäu ñöôïc chia laøm 2 nghieäm thöùc; moãi nghieäm thöùc khoaûng 500m2. Moät nghieäm thöùc söû duïng thuoác tröø saâu vaø moät nghieäm thöùc khoâng söû duïng thuoác tröø saâu. Khoaûng caùc giöõa 2 nghieäm thöùc laø 1 m. Thuoác tröø saâu : Basudin 40 EC, Treebon, Thasodant 35EC, Sherpa 25 EC Download »»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»» AGRIVIET.COM
  16. LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP Trang 15 2.4.2.1Dieãn bieán möùc ñoä gaây haïi cuûa saâu ñuïc quaû Maruca vitrata G. gaây ra treân hai nghieäm thöùc thí nghieäm. *Phöông phaùp: Tieán haønh ñieàu tra khi treân ruoäng ñaäu traéng baét ñaàu ra nuï, hoa. Ñieàu tra naêm ñieåm coá ñònh, cheùo goùc. Moãi ñieåm ñieàu tra 10 caây. Ñeám toaøn boä soá nuï, hoa coù treân 10 caây naøy. Ñieàu tra ñònh kyø 5 ngaøy moät laàn. Ñoàng thôøi thu maãu goàm 30 nuï, hoa (coù trieäu chöùng do Maruca vitrata G. gaây neân ) ñeå xaùc ñònh maät soá saâu. *Chæ tieâu theo doõi: Tyû leä nuï bò haïi(%) = (toång soá nuï bò haïi/ toång soá nuï ñieàu tra)x100 Tyû leä hoa bò haïi(%) = (toång soá hoa bò haïi / toång soá hoa ñieàu tra)x 100 2.4.2.2 Dieãn bieán möùc ñoä gaây haïi cuûa Maruca vitrata G.gaây ra treân quaû ñaäu traéng ôû 2 nghieäm thöùc thí nghieäm. *Phöông phaùp: Tieán haønh ñieàu tra töông töï nhö treân nuï, hoa. Moãi nghieäm thöùc thí nghieäm thu 50 quaû ñaäu coù trieäu chöùng bò haïi do Maruca vitrata G. gaây ra ñeå xaùc ñònh maät soá saâu *Chæ tieâu theo doõi: Tyû leä quaû bò haïi(%)= (toång soá quaû bò haïi/toång soá quaû ñieàu tra) x100 2.4.2..3 Thaønh phaàn vaø tyû leä ong kyù sinh treân caùc nghieäm thöùc thí nghieäm *Phöông phaùp: Download »»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»» AGRIVIET.COM
  17. LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP Trang 16 Tieán haønh thu haùi nuï, hoa vaø quaû coù chöùa 60 con saâu ñuïc quaû Maruca vitrata G. ôû moãi nghieäm thöùc thí nghieâm. Ñem veà nuoâi trong phoøng thí nghieäm ; ñeå xaùc ñònh thaønh phaàn vaø tyû leä ong kyù sinh saâu ñuïc quaû treân 2 nghieäm thöùc thí nghieäm. *Chæ tieâu theo doõi: Quan saùt caùc chai nuoâi saâu trong phoøng thí nghieäm . Ñaùnh giaù möùc ñoä xuaát hieän cuûa ong kyù sinh theo baûng phaân caáp sau : - : Khoâng xuaát hieän + : Xuaát hieän ít ( hieän dieän < 6% soá saâu non quan saùt). ++ : Xuaát hieän trung bình ( hieän dieän töø 6 -25% soá saâu non quan saùt). Tyû leä ong kyù sinh(%) = (soá ong kyù sinh/ 60)x100. 2.4.3 Tìm hieåu möùc ñoä gaây haïi cuûa saâu ñuïc quaû Maruca vitrata G ñeán naêng suaát ñaäu traéng treân hai nghieäm thöùc thí nghieäm: Phöông phaùp : Khi ruoäng ñaäu taøn , ôû moãi nghieäm thí nghieäm tieán haønh thu hoaïch quaû treân 5 ñieåm coá ñònh, cheùo goùc ( moãi ñieåm 5 caây) .Ñem veà phoøng xaùc ñònh tæ leä quaû bò haïi, haït bò haïi vaø caân, ñeám haït, quaû cuûa töøng caây. *Chæ tieâu theo doõi: Toång soá quaû/ caây, tæ leä quaû bò haïi do saâu ñuïc quaû gaây ra, tæ leä haït bò hö haïi, naêng suaát haït/caây, naêng suaát quaû/caây, naêng suaát haït/1000m2 vaø naêng suaát quaû/ 1000m2. 2.4.4 Phöông phaùp xöû lyù soá lieäu. Caùc soá lieäu ñöôïc xöû lyù theo phöông phaùp thoáng keâ öôùc löôïng trung bình( n < = 30), xöû lyù baèng phaàn meàm MSTATC vaø ñoà thò ñöôïc veõ baèng chöông trình Excel 2003. Download »»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»» AGRIVIET.COM
  18. LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP Trang 17 Chöông 3 KEÁT QUAÛ THAÛO LUAÄN 3.1 Moät soá ñaëc ñieåm veà hình thaùi, sinh hoïc cuûa saâu ñuïc quaû Maruca vitrata G. 3.1.1 Ñaëc ñieåm hình thaùi cuûa saâu ñuïc quaû Maruca vitrata G. Vôùi caùc thí nghieäm nuoâi saâu taâp theå vaø caù theå baèng thöùc aên hoa, quaû cho saâu non vaø maät ong cho ngaøi. Caùc keát quaû thu ñöôïc cho thaáy Maruca vitrata G. coù moät soá ñaëc ñieåm veà hình thaùivaø kích thöôùc ñöôïc theå hieän ôû baûng 3.1 nhö sau: Baûng 3.1: Chieàu daøi caùc pha cô theå cuûa saâu ñuïc quaû ñaäu traéng Maruca vitrata G. Soá caù theå Chieàu daøi caùc pha cô theå (mm) Pha phaùt duïc theo doõi Daøi nhaát Ngaén nhaát TB ± SD Tröùng 30 0,66 0,44 0,55 ± 0,66 Saâu non tuoåi 1 30 1,42 0,88 1,55 ± 0,16 Saâu non tuoåi 1 30 3,00 1,50 2,55 ± 0,53 Saâu non tuoåi 1 30 6,00 3,00 4,50 ± 0,92 Saâu non tuoåi 1 30 10,00 5,00 7,50 ± 1,54 Saâu non tuoåi 1 30 18,00 12,00 15,00 ± 1,68 Nhoäng 30 12,00 9,00 10,50 ± 4,49 Tröôûng thaønh caùi 30 13,50 9,00 11,25 ± 1,09 Tröôûng thaønh ñöïc 30 14,50 12.,00 13,25 ± 0,86 Soá lieäu ôû baûng 3.1, cho thaáy : Tröôûng thaønh laø loaøi böôùm nhoû, maét maøu naâu, hình caàu loài raát to. Thaân coù maøu vaøng xaùm. Caùnh tröôùc coù daïng moät tam giaùc daøi, heïp phuû vaûy maøu xaùm ñen taïi vò trí 1/3 caùnh. Coù 3 ñieåm khoâng phuû vaûy gaàn nhö trong suoát. Caùnh sau cuõng coù daïng hình Download »»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»» AGRIVIET.COM
  19. LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP Trang 18 tam giaùc nhöng ngaén vaø roäng gaàn nhö trong suoát ngoaïi tröø rìa meùp caùnh coù maøu naâu xaùm.Thaân tröôûng thaønh ñöïc thon daøi vaø coù chieàu daøi töø 12-14,5 mm. Maët löng coù 9 ñoát, ñoát cuoái cuøng coù 3 tuùm loâng maøu ñen keát laïi hình nhoïn. Maët buïng coù 8 ñoát, ñoát cuoái buïng coù maøu ñen. Thaân tröôûng thaønh caùi phình to ôû buïng vaø coù chieàu daøi 9-13,5 mm. Maët ltöng coùù 8 ñoát, maët buïng co 7 ñoát, ñoát thöù 7 nhaün nhuïi khoâng coù loâng vaø coù moät loã nhoû ôû phía sau. °Tröùng cuûa saâu ñuïc quaû Maruca vitrata G. raát beù coù hình ovan hay baàu duïc, coù chieàu daøi töø 0,44-0,66 mm. Khi môùi ñeû tröùng coù maøu traéng ngaø. Khi gaàn nôû tröùng chuyeån sang maøu vaøng naâu vaø coù moät ñieåm ñen gaàn ñænh. ° Saâu non Maruca vitrata G. coù 5 tuoåi vôùi 4 laàn loät xaùc. Maøu saéc, hình daïng vaø kích thöôùc thay ñoåi tuyø theo tuoåi. Saâu non tuoåi 1 raát nhoû, kích thöôùc 0,88-1,42 mm, toaøn thaân trong suoát maøu naâu raát nhaït, ñaàu coù maøu ñen ñaäm. Saâu non tuoåi 2 môùi loät xaùc toaøn thaân coù maøu naâu nhaït hôn tuoåi 1, caøng veà sau maøu caøng ñaäm daàn. Treân maët löng xuaát hieän caùc veät ñen nhaït, chieàu daøi aáu truøng laø töø 1,5-3 mm. Saâu non tuoåi 3 vaø tuoåi 4 raát gioáng nhau veà hình daïng vaø maøu saéc, caû hai ñeàu coù maøu vaøng söõa, kích thöôùc aáu truøng tuoåi 3 laø 3-6 mm, tuoåi 4 laø 5-10 mm. Treân löng coù 4 u loâng treân moãi ñoát cô theå. Saâu non tuoåi 5 daøi 12-18 mm, coù nhöõng maøu saéc khaùc nhau, thöôøng laø maøu xanh sang vaøng, ñoâi khi coù maøu hoàng xanh hoaëc xanh ñaäm. Aáu truøng tuoài 3, 4 vaø 5 khi môùi loät xaùc toaøn thaân luoân coù caû phaàn ñaàu ñeàu coù cuøng moät maøu vaøng söõa, tröø phaàn mieäng coù maøu naâu ñoû. Tuy coù khaùc nhau veà maøu saéc vaø kích thöôùc, nhöng taát caû aáu truøng ôû caùc tuoåi (tröø luùc môùi loät xaùc) ñeàu coù ñieåm chung laø : treân moãi ñoát ôû maët löng cuûa cô theå coù 4 chaám maøu naâu ñen xeáp thaønh hai haøng song song nhau, ôû moãi maët beân cuõng coù 2 chaám coù maøu töông töï caùc chaám treân löng vaø cuõng ñöôïc xeáp thaønh 2 haøng. Luùc gaàn loät xaùc phaàn ñaàu vaø caùc chaám coù maøu naâu ñen treân moãi ñoát cô theå ñaïm hôn bình thöôøng. Ôû cuøng moät tuoåi, saâu non ôû ñaàu tuoåi vaø saâu non ôû cuoái tuoåi coù söï cheânh leäch veà kích thöôùc cô theå raát lôùn. °Nhoäng cuûa Maruca vitrata G. laø daïng nhoäng maøng. Khi môùi vaøo nhoäng ôû moät hai ngaøy ñaàu toaøn thaân coù maøu xanh nhaït, töø ngaøy thöù 4-5 nhoäng chuyeån daàn sang maøu Download »»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»» AGRIVIET.COM
  20. LUAÄN VAÊN TOÁT NGHIEÄP Trang 19 naâu vaøng vaø coù phuû moät lôùp voû cöùng beân ngoaøi, trong suoát coù theå nhìn thaáy ñöôc maàm caùnh, raâu, maét keùp… Saép vuõ hoaù nhoäng coù maøu naâu saãm. Nhoäng ñöïc : maàm chaân, raâu keùo daøi tôùi ñoát buïng cuoái cuøng hoaëc tôùi gai ñuoâi. Ôû nhoäng caùi, caùc cô quan treân chæ keùo daøi ñeán ñoát buïng thöù 6-7. Chieàu daøi cuûa nhoäng cuûa nhoäng töø 9- 12 mm. 3.1.2 Moät soá ñaëc ñieåm sinh hoïc chính cuûa Maruca vitrata G. a.Taäp tính sinh soáng vaø gaây haïi cuûa Maruca vitrata G. Quan saùt saâu non caùc tuoåi treân ruoäng thí nghieäm ñaäu traéng vaø trong phoøng thí nghieäm, cho thaáy : Saâu non môùi nôû thöôøng soáng trong nuï vaø hoa ñaäu, ñoâi khi coøn soáng trong laù non ôû ngoïn chöa xoeø ra. Saâu non thöôøng gaây haïi chuû yeáu treân nu, hoa vaø quaû ñaäu. Ngoaøi ra chuùng coøn coù khaû naêng gaây haïi treân laù, naùch laù vaø cuoáng laù ñaäu, neáu nhö tröôûng thaønh ñeû tröùng gaàn caùc vò trí naøy thì sau khi tröùng nôû saâu non seõ ñuïc khoeùt chui vaøo hoa, cuoáng laù, naùch laù vaø gaây haïi ôû döôùi maët laù. Caùch gaây haïi naøy thöôøng gaëp ôû saâu non tuoåi 1 vaø tuoåi 2. Phaàn lôùn saâu non tuoåi 3, 4 vaø 5 gaây haïi treân quaû ñaäu, nhöng thænh thoaûng cuõng coù saâu non tuoåi 1 vaø 2 gaây haïi treân quaû ñaäu môùi töôïng. Ñaëc ñieåm gaây haïi cuûa saâu non: + Treân hoa : Ñeå chui vaøo trong hoa, saâu non coù theå ñuïc thaúng töø ngoaøi vaøo hoaëc theo caùc khoe giöõa caùc caùnh hoa ñeå chui vaøo beân trong hoa. Ñoái vôùi nhöõng hoa môùi bò Maruca vitrata G. taán coâng thì thöôøng coù moät vaøi sôïi tô traéng moûng giaêng ngang. Trong hoa saâu non seõ caén phaù phaàn nhuî vaø caùc caùnh hoa beân trong, thaûi phaân vaø nöôùc baøi tieát taïi choã laøm ruïng hoaëc thoái nhuõn nhöõng caùnh hoa beân ngoaøi neáu gaëp trôøi möa. +Treân quaû: caùc quaû môùi töôïng khi bò saâu non tuoåi 1 vaø tuoåi 2 taán coâng thöôøng coù loã ñuïc raát nhoû, khoù phaùt hieän, ñoâi khi cuõng coù vaøi sôïi tô traéng moûng maûnh giaêng beân ngoaøi loã ñuïc, hoaëc thaûi phaân raûi raùc xung quanh loã mieäng ñuïc. Download »»»»»»»»»»»»»»»»»»»»»» AGRIVIET.COM
nguon tai.lieu . vn
Thạc sĩ - Tiến sĩ - Cao học Công nghệ thông tin Kinh tế - Thương mại Tài chính - Ngân hàng Kiến trúc - Xây dựng Điện-Điện tử-Viễn thông Cơ khí - Chế tạo máy Công nghệ - Môi trường Báo cáo khoa học Quản trị kinh doanh Khoa học xã hội Khoa học tự nhiên Nông - Lâm - Ngư Y khoa - Dược