Xem mẫu
- Nghiªn cøu Gia ®×nh vµ Giíi Sè 2 - 2009 BiÓu hiÖn vÒ chñng téc vµ hµnh vi giíi tÝnh trªn truyÒn th«ng cña c¸c øng cö viªn tæng thèng Mü n¨m 2008 Mai §Æng HiÒn Qu©n Sinh viªn Khoa X· héi häc, §¹i häc Bates, Mü Tãm t¾t: Dưíi quan ®iÓm hµnh vi theo giíi tÝnh vµ chñng téc, bµi viÕt ®· t¸i hiÖn ba bøc ch©n dung cña ba øng cö viªn tæng thèng Mü n¨m 2008, gåm John McCain víi h×nh ¶nh ®Æc trưng cña mét ngưêi Mü cøng r¾n; Barack Obama víi sù th«ng minh vµ hiÓu biÕt, vµ Hillary Clinton bÞ m¾c kÑt trong c¸i gäi lµ “bÉy kÐp” khi võa ph¶i lµ mét l·nh tô cøng r¾n vµ lµ mét phô n÷ n÷ tÝnh. Bµi viÕt cho r»ng, bªn c¹nh quan ®iÓm chÝnh trÞ vµ hÖ thèng chÝnh s¸ch ®ưîc bµy tá trong lêi høa cña c¸c øng cö viªn, nh÷ng biÓu hiÖn vÒ chñng téc vµ hµnh vi giíi tÝnh ®ưîc c¸c øng cö viªn thÓ hiÖn trªn truyÒn th«ng cã t¸c dông như nh÷ng qu¶ng c¸o chÝnh trÞ, nã t« ®Ëm thªm ch©n dung chÝnh trÞ cña c¸c øng cö viªn vµ Ýt nhiÒu chi phèi sù lùa chän cña c¸c cö tri. Tõ khãa: Hµnh vi giíi tÝnh; H×nh ¶nh truyÒn th«ng; øng viªn tæng thèng. Giíi thiÖu: TruyÒn th«ng trong bÇu cö C¸c cuéc vËn ®éng tranh cö ®ưîc phÇn lín mäi ngưêi trong x héi hiÖn ®¹i biÕt ®Õn chñ yÕu qua truyÒn th«ng. C¸c chÝnh trÞ gia hiÓu rÊt râ r»ng ngưêi ta thÝch ngåi trªn ghÕ s«-pha vµ bËt tivi h¬n lµ ®Õn tham dù sinh ho¹t chÝnh trÞ ë qu¶ng trưêng. C¸c ho¹t ®éng thưêng ngµy cña chiÕn dÞch vËn ®éng tranh cö thËm chÝ cßn ®ưîc ho¹ch ®Þnh sao cho phï hîp víi thêi lưîng vµ thêi ®iÓm truyÒn th«ng tin.
- 86 Nghiªn cøu Gia ®×nh vµ Giíi. QuyÓn 19, sè 2, tr. 85-93 TruyÒn th«ng lµ nguån th«ng tin sím nhÊt vÒ c¸c øng viªn tíi hÇu như tÊt c¶ mäi ngưêi trong quèc gia. C¸c nghiªn cøu x héi häc chØ ra r»ng ®Æc ®iÓm cña øng cö viªn, quan ®iÓm cña hä vÒ nh÷ng vÊn ®Ò chÝnh trÞ, c¸c liªn minh ®¶ng ph¸i vµ nh÷ng lêi høa hÑn lµ nh÷ng yÕu tè quan träng nhÊt t¸c ®éng ®Õn c¸c cö tri. C¸c øng viªn cña tÊt c¶ c¸c ®¶ng ph¸i ®Òu dµnh mét kho¶n chi lín cho viÖc marketing vµ khëi ®éng ®ñ mäi lo¹i qu¶ng c¸o, tõ nh÷ng tê r¬i hay tê in d¸n tưêng t¹i c¸c khu kÝ tóc x¸ sinh viªn ®Õn tivi vµ youtube. ViÖc qu¶ng c¸o cho phÐp c¸c øng cö viªn vµ nh÷ng ngưêi ñng hé hä cung cÊp th«ng tin, tranh luËn vµ nªu nh÷ng vÊn ®Ò liªn quan ®Õn bÇu cö. Sù næi tiÕng vÒ mÆt chÝnh trÞ cã thÓ kh«ng hiÖu qu¶ ®èi víi nh÷ng cö tri cã quan ®iÓm ch¾c ch¾n ñng hé hoÆc ph¶n ®èi mét øng cö viªn nµo ®ã, nhưng lµ yÕu tè rÊt quan träng ®èi víi nh÷ng cö tri cßn ph©n v©n. Bëi vËy, kh«ng ng¹c nhiªn khi biÕt Barack Obama ® dµnh ®Õn 1,5 triÖu USD cho 30 phót trªn m¹ng ngµy 29 th¸ng 10 n¨m 2008 trªn c¶ kªnh CBS lÉn NBC1. TÇm quan träng cña truyÒn th«ng trong bÇu cö ® ®ưîc Doris Graber (2005) m« t¶ lµ “yÕu tè quyÕt ®Þnh cña chÝnh trÞ v× nã ®o ®ưîc nh÷ng nhËn thøc h×nh thµnh nªn thùc tiÔn mµ ho¹t ®éng chÝnh trÞ dùa trªn ®ã. TruyÒn th«ng kh«ng chØ m« t¶ m«i trưêng chÝnh trÞ, mµ nã chÝnh lµ m«i trưêng chÝnh trÞ”. Víi søc m¹nh nµy cña truyÒn th«ng, hy xem c¸c øng cö viªn tæng thèng Mü n¨m 2008 m« t¶ như thÕ nµo trªn truyÒn th«ng dưíi quan ®iÓm hµnh vi theo giíi tÝnh vµ nh÷ng h×nh ¶nh ®ã cã lîi hay g©y h¹i cho hä như thÕ nµo trong cuéc ch¹y ®ua trë thµnh tæng thèng Mü? 1. John McCain vµ h×nh ¶nh ®Æc trưng cña mét ngưêi Mü cøng r¾n Lưít qua sù xuÊt hiÖn cña John McCain trªn truyÒn th«ng, ta cã thÓ thÊy thuËt ng÷ mµ truyÒn th«ng cè ý dïng ®Ó m« t¶ «ng ta, mét thưîng nghÞ sÜ Mü k× cùu tõ bang Arizona - øng viªn tæng thèng cña ®¶ng Céng hßa trong cuéc tranh cö 2008, như mét g ngưêi Mü cøng r¾n ®iÓn h×nh. Trong c¸c qu¶ng c¸o chÝnh trÞ chÝnh thøc2, trong c¸c b¶n tin tèi3 vµ thËm chÝ trong c¸c hµi kÞch chÝnh trÞ4, John McCain lu«n ®ưîc m« t¶ như mét g th« b¹o, khã ch¬i, s½n sµng gi¬ n¾m ®Êm. Nh÷ng dßng ch÷ như sau cã kh¾p n¬i trªn c¸c b¨ng h×nh vÒ «ng ta: “Mµy kh«ng nghÜ lµ tao cã thÓ b¶o vÖ m×nh khái mét th»ng cha giÎ r¸ch nµo ®ã µ? §Þa ngôc tao còng nÕm råi. NÕu cã th»ng nµo ®Þnh dë trß th× mËt vô ph¶i b¶o vÖ nã chø kh«ng ph¶i b¶o vÖ tao”. ¤ng ta còng b×nh luËn r»ng: “NÕu cã th»ng nµo chØ cÇn liÕc xÐo tao th× tao sÏ mãc ruét nã ra vµ d¸n tai nã lªn bøc tưêng chiÕn lîi phÈm cña tao”5, “Muèn ®éc lËp th× ph¶i ch¬i r¾n”6. Vµ cã c¶ mét bµi h¸t næi tiÕng vÒ McCain: “John McCain - h¾n cã thÓ dõng c¶ ®oµn tÇu - vµ h¾n sÏ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò Iraq - John McCain th« b¹o như mãng vuèt - H¾n cã thÓ nuèt chöng nưíc Ph¸p - John McCain thùc sù lµ con ngùa gièng - H¾n cã
- Mai §Æng HiÒn Qu©n 87 thÓ vËt ng con gÊu ngay c¶ trong bïn”7. Kh«ng chØ xuÊt hiÖn trªn truyÒn h×nh hoÆc c¸c video clip trªn m¹ng, h×nh ¶nh mét g th« b¹o còng cã thÓ thÊy trong phÇn lín c¸c bµi b¸o viÕt vÒ John McCain. Tê The Telegraph, xuÊt b¶n t¹i Anh, ® m« t¶ sù kh¸c biÖt trong chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i gi÷a hai øng cö viªn tæng thèng: “John McCain tung n¾m ®Êm, cßn Barack Obama nãi vÒ mét thÕ giíi tèt ®Ñp h¬n”8 hoÆc “§ã lµ mét g th« b¹o vµ ngưêi ưa ®èi tho¹i, mét vâ sÜ quyÒn anh vµ mét gi¸o sư, mét tay lÝnh chiÕn vµ mét ngưêi yªu chuéng hßa b×nh”9. Trªn tê The New York News and Features Magazine, ta cã thÓ t×m thÊy sù m« t¶ vÒ tÝnh khÝ cña John McCain như sau: “Trong cuéc ch¹y ®ua vµo chÝnh trưêng lÇn thø nhÊt cña m×nh, John McCain biÕt ®ưîc r»ng mét trong c¸c ®èi thñ ® bíi l«ng t×m vÕt ®Ó nãi xÊu ngưêi vî ®Çu cña «ng ta. Mét cè vÊn chÝnh trÞ lµm viÖc cho «ng ta vµo thêi gian ®ã cho biÕt John McCain ® tÊn c«ng ®èi thñ nä trong lÇn gÆp sau ®ã. “T«i muèn «ng biÕt” - McCain nãi - “r»ng, g¹t vËn ®éng bÇu cö vµ chÝnh trÞ sang mét bªn, nÕu «ng lµm g× n÷a như vËy, chèng l¹i bÊt cø ai trong gia ®×nh t«i, th× ®Ých th©n t«i sÏ ®¸nh «ng...”10. Cã rÊt nhiÒu giai tho¹i minh häa cho tÝnh nãng n¶y cña John McCain: “N¨m 1989, McCain ® gµo vµo mÆt thưîng nghÞ sÜ Richard Shelby trong mét cuéc vËn ®éng tranh cö nãng báng ñng hé mét ngưêi b¹n cña McCain lµ John Tower. N¨m 1992, McCain vµ thưîng nghÞ sÜ Chuck Grassley ® tranh luËn n¶y löa dÉn tíi x« x¸t vµ v¨ng tôc vÒ vÊn ®Ò ñy ban POW/MIA khiÕn hai ngưêi kh«ng nh×n mÆt nhau trong suèt hai n¨m sau ®ã. Tê Washington Post kÕt luËn “John McCain thÝch thÓ hiÖn tư thÕ cña mét g cøng r¾n”11. NhiÒu ngưêi thùc sù ph©n v©n v× sao John McCain l¹i xuÊt hiÖn thưêng xuyªn như thÕ trªn truyÒn th«ng. §ã kh«ng ph¶i v× «ng ta lµ thµnh viªn chñ chèt cña ñy ban Thư¬ng m¹i Thưîng viÖn, n¬i «ng ta cã thÓ quyÕt ®Þnh tư¬ng lai cña nhiÒu tËp ®oµn c«ng nghiÖp lín (trong ®ã truyÒn th«ng chiÕm mét tû träng ®¸ng kÓ) nÕu «ng ta ®¾c cö, bëi Mark Pryor, Ted Stevens vµ John Rockefeller ®Òu chưa tõng lµ con cưng cña giíi truyÒn th«ng. Nguyªn nh©n thùc sù cña viÖc xuÊt hiÖn liªn tôc trªn truyÒn th«ng cña McCain cã thÓ chØ do c¸nh b¸o chÝ, mµ ®a phÇn lµ nam giíi, qu¸ thÝch h×nh ¶nh mét g th« b¹o. McCain cã c¸i g× ®ã mµ hä kh«ng hiÓu vµ hä muèn cã ®ưîc. ¤ng ta kh«ng chØ cã nh÷ng phÈm chÊt cña mét g cøng r¾n mµ «ng ta cßn thÝch ®ưîc c¸nh nhµ b¸o m« t¶ như vËy. Quay trë l¹i víi cuèn s¸ch “Nµy, mµy lµ th»ng pª®ª” cña C.J Pascoe (2004), trong ®ã nghiªn cøu quan niÖm cña c¸c häc sinh trung häc vÒ b¶n lÜnh ®µn «ng vµ hµnh vi theo giíi tÝnh, ta cã thÓ thÊy “h×nh ¶nh g cøng r¾n” cña John McCain hoµn toµn phï hîp víi nh÷ng g× mµ C.J Pascoe gäi lµ sù thÓ hiÖn thùc tÕ cña hµnh vi theo giíi tÝnh hay hµnh vi giíi tÝnh - trong ®ã giíi tÝnh
- 88 Nghiªn cøu Gia ®×nh vµ Giíi. QuyÓn 19, sè 2, tr. 85-93 chÝnh lµ sù lÆp l¹i cña c¸c quy ưíc ®ưîc nghi thøc hãa… vµ bÞ Ðp buéc mét phÇn vÒ mÆt x héi bëi sù th«i thóc cña hµnh vi theo giíi tÝnh. B»ng nh÷ng c©u chöi thÒ, sù hung h¨ng c¬ b¾p vµ th¸i ®é s½n sµng b¶o vÖ ph¸i yÕu, hÖt như c¸c chµng trai ë River High, John McCain c¬ b¶n ® kh¼ng ®Þnh b¶n lÜnh ®µn «ng th«ng qua sù sµnh ®iÖu, thãi lÊn ¸t vµ c¶ viÖc “tr×nh diÔn sù lÊn ¸t b»ng mäi c¸ch kh¸c nhau” - phÇn cèt lâi trong ®Þnh nghÜa b¶n lÜnh ®µn «ng Mü ®ư¬ng thêi (Pascoe, 2004). 2. Barack Obama - ®Þnh nghÜa l¹i b¶n lÜnh ®µn «ng cña ngưêi da ®en Th«ng thưêng, khi nãi ®Õn b¶n lÜnh ®µn «ng cña ngưêi da ®en, dưíi t¸c ®éng m¹nh mÏ cña truyÒn th«ng, ngưêi ta cã khuynh hưíng nghÜ ®Õn mét g c¬ b¾p, th« b¹o, hung h¨ng, ch¬i bãng bÇu dôc hoÆc bãng ræ, mÆc ¸o ph«ng réng, quÇn gin thïng th×nh, ®éi kh¨n trªn ®Çu hoÆc ®éi mò lưìi trai quay ngưîc ra ®»ng sau. Theo Terrance Dean, t¸c gi¶ cuèn GiÊu ®»ng sau Hip-hop, b¶n lÜnh ®µn «ng cña ngưêi da ®en ®ư¬ng thêi lu«n ®i cïng víi viÖc “anh cã mÊy vî, mÊy con, ® vµo vµ ra tï bao nhiªu lÇn, ® b¸n ®ưîc bao nhiªu cÇn sa vµ ®ã lu«n lµ hµm ý xÊu khi nãi ®Õn b¶n lÜnh ®µn «ng”.12 Nãi c¸ch kh¸c, h×nh ¶nh ngưêi ®µn «ng da ®en ®ưîc ®¹i diÖn bëi mét g kiÓu 50 Cent (mét ca sÜ Mü da ®en): “vÒ c¬ b¶n lµ mét g g¨ngxt¬, mét tªn téi ph¹m ®ưêng phè” - như Ras Banaka, nhµ gi¸o dôc häc vµ nhµ ho¹t ®éng x héi Mü, nhËn xÐt. Râ rµng Barack Obama kh«ng gièng kiÓu h×nh nµy. ¤ng ta ®¹i diÖn cho mét kiÓu ®µn «ng da ®en hoµn toµn kh¸c, lµ ngưêi häc t¹i nh÷ng trưêng ®¹i häc danh tiÕng nhÊt, th«ng minh vµ lÞch thiÖp. Hai h×nh ¶nh nµy tư¬ng ph¶n râ nÐt víi nhau. Esther Armah, nhµ biªn kÞch vµ phô tr¸ch ®µi ph¸t thanh m« t¶: “Nãi ®Õn Barack ngưêi ta nghÜ ®Õn Havard, còng gièng như nãi ®Õn 50 Cent ngưêi ta nghÜ ®Õn c¸c khu nhµ æ chuét”13. Tuy nhiªn, víi sù trî gióp cña truyÒn th«ng, h×nh ¶nh cña 50 Cent ® trë thµnh biÓu tưîng lÊn ¸t, khiÕn mét sè ngưêi b¾t ®Çu nghi ngê b¶n lÜnh ®µn «ng cña Barack Obama. Ngưêi ta b¾t gÆp nh÷ng bµi b¸o như cña Courtland Milloy: “Ngưêi Mü da tr¾ng hái: LiÖu Obama cã ®ñ b¶n lÜnh ®µn «ng ®Ó trë thµnh tæng thèng?14 trªn tê The Philadelphia Inquirer hoÆc cña Jason Hill “Palin, Obama vµ vÊn ®Ò b¶n lÜnh ®µn «ng cña «ng ta” trªn tê The Daily Banter15. Ngưêi ta thùc sù quan t©m ®Õn b¶n lÜnh ®µn «ng cña Barack: “NÕu Barack Obama cã c¸i vÎ nghªnh ng¸o như Marion Bary, nh÷ng thãi xÊu như cña Jesse Jackson hay vÎ qu©n sù cña Colin Powell, cã lÏ «ng cã thÓ ®Æt dÊu chÊm hÕt cho nh÷ng c©u hái vÒ b¶n lÜnh ®µn «ng cña m×nh16; “LiÖu Barack Obama cã lßng dòng c¶m cña ngưêi ®µn «ng kh«ng?”; v.v. Arita Coleman, phã gi¸o sư nghiªn cøu ngưêi Mü da ®en t¹i §¹i häc Delaware, trong mét bµi b¸o ®¨ng h«m 2/6/2008 trªn tê History News Network cho r»ng:
- Mai §Æng HiÒn Qu©n 89 “Trong lÞch sö, c¸c lnh tô cña chóng ta ®Òu lµ ngưêi da tr¾ng. Như vËy da tr¾ng vµ b¶n lÜnh ®µn «ng ® trë thµnh ®ång nghÜa. ViÖc nh÷ng phô n÷ như Clinton vµ b©y giê lµ Sarah Palin, ngưêi ®ưîc chØ ®Þnh lµm øng viªn phã tæng thèng cña ®¶ng Céng hßa, cã thÓ ®ưîc coi lµ m¹nh mÏ h¬n Obama “mang tÇm quan träng lÞch sö” theo nghÜa nã ® vưît ra khái quan niÖm vÒ chñng téc cña thÕ kû XIX, khi mµu da tr¾ng ®ưîc coi lµ b¶n lÜnh ®µn «ng vµ sù vưît tréi, cßn mµu da ®en lµ tÝnh ®µn bµ vµ yÕm thÕ.”17 Tuy nhiªn, còng cÇn nh×n nhËn b¶n lÜnh ®µn «ng da ®en cña Barack Obama theo mét c¸ch kh¸c. B¶n lÜnh ®µn «ng cña Obama cã thÓ ®ưîc nhËn thøc như mét sù pha trén gi÷a sù th«ng minh, tÝnh quyÕt ®o¸n, lÞch thiÖp vµ ®Çy thuyÕt phôc, ®ång thêi còng rÊt m¹nh mÏ. Ta cã thÓ gÆp nh÷ng video quay c¶nh quÇn chóng ®øng lªn vµ vç tay khi «ng diÔn thuyÕt18 hoÆc nh÷ng video quay c¶nh «ng nhón vai khi ®ưîc hái vÒ ph¶n øng cña m×nh lóc lµ t©m ®iÓm c«ng kÝch cña Hillary Clinton19. Obama ®«i khi còng ®ưîc m« t¶ như mét ngưêi thùc sù giµu t×nh c¶m20. §ưîc m« t¶ như vËy trªn truyÒn th«ng, h×nh ¶nh Barack Obama thưêng g¾n víi lêi b×nh luËn kiÓu như: ”Barack Obama cã nh÷ng g× mµ Duke Ellington (huyÒn tho¹i nh¹c jazz nưíc Mü nh÷ng n¨m 50 thÕ kû 20) tõng cã: sù lÞch thiÖp, nhÑ nhµng vµ thanh tho¸t rÊt cã phong c¸ch. Khi «ng bá tay vµo tói hoÆc lóc x¾n tay ¸o lªn, tr«ng «ng Êy rÊt tư¬i t¾n, như thÓ lóc nµo «ng Êy còng mÆc chiÕc s¬mi rÊt gän gµng. ViÖc «ng Êy ch¬i thÓ thao còng quan träng vµ nã lµm b¹n c¶m thÊy «ng Êy kháe m¹nh vµ s½n sµng”21 (Michaela Angela Davis, nhµ nghiªn cøu v¨n hãa, Tæng biªn tËp t¹p chÝ HoneyMag.com). Pat Buchanan, b×nh luËn viªn chÝnh trÞ næi tiÕng nhÊt nưíc Mü, ® ®Æt dÊu chÊm hÕt cho hµng lo¹t nghi ngê vÒ b¶n lÜnh ®µn «ng cña Obama b»ng lêi kh¼ng ®Þnh “C¸c ph¸t biÓu cña Obama ®Çy b¶n lÜnh ®µn «ng.”22 Khuynh hưíng hµnh vi nµy cña Obama dÉn ®Õn mét quan niÖm míi vÒ b¶n lÜnh cña ngưêi ®µn «ng da ®en. Chris Rabb phãng viªn tê Afro Netizen, trong bµi pháng vÊn liªn quan ®Õn b¶n lÜnh ®µn «ng cña Obama, ® nh¾c ®Õn Rosey Grier, cùu ng«i sao trong Gi¶i bãng bÇu dôc quèc gia (h×nh ¶nh ngưêi ®µn «ng mµ c¸c chµng trai ë River High muèn noi gư¬ng), ngưêi ® h¸t bµi h¸t “Khãc còng kh«ng sao”, mét bµi h¸t d¹y cho c¸c cËu bÐ tõ thuë nhá lµm thÕ nµo ®Ó trë thµnh mét ngưêi biÕt quan t©m ch¨m sãc ngưêi kh¸c. §ã lµ mét c¸ch kh¸c ®Ó thÓ hiÖn b¶n lÜnh ®µn «ng. LuËn ®iÓm nµy chøng tá r»ng ngưêi ta cã thÓ ®Çy b¶n lÜnh khi biÕt ch¨m lo cho ngưêi kh¸c thay v× lµ mét trong sè nh÷ng “diÔn viªn lµng gi¶i trÝ siªu c¬ b¾p vµ ®Çy dôc tÝnh”23. Rabb cßn tiÕp tôc b×nh luËn vÒ viÖc Obama khëi xưíng mét ®Þnh nghÜa míi vÒ b¶n lÜnh cña ngưêi ®µn «ng da ®en như thÕ nµo: “Obama kh«ng cÇn ph¶i th« b¹o theo kiÓu c¬ b¾p hoÆc døt kho¸t dïng b¹o lùc; «ng Êy giµu t×nh c¶m ë møc ®é
- 90 Nghiªn cøu Gia ®×nh vµ Giíi. QuyÓn 19, sè 2, tr. 85-93 nµo ®Êy… T«i cho r»ng ®ã lµ ®iÒu míi mÎ ®èi víi c¸c nam chÝnh trÞ gia hµng ®Çu, vµ t«i thÝch ®iÒu ®ã. §ã lµ sù tinh tÕ. Nã ngưîc víi John McCain. Rabb kh¼ng ®Þnh: “T«i cho ®ã lµ c¬ héi cho nh÷ng ngưêi ®µn «ng tiÕn bé, nh÷ng ngưêi ñng hé phô n÷ bÊt chÊp giíi vµ giíi tÝnh, ®Ó b¾t ®Çu nãi vÒ c¸c s¾c th¸i vµ sù phøc t¹p mµ mµ b¶n lÜnh ®µn «ng vèn cã.”24 3. Hillary Clinton bÞ kÑt gi÷a hai kh¸i niÖm giíi tÝnh Kh«ng gièng như John McCain vµ Barack Obama, nh÷ng ngưêi ®ưîc thÓ hiÖn c¶m xóc mét c¸ch tù nhiªn, Hillary Clinton ®èi diÖn víi th¸ch thøc ph¶i c©n b»ng gi÷a viÖc tá ra m¹nh mÏ - mét tÝnh c¸ch ®ưîc coi lµ cña c¸c thñ lÜnh, vµ viÖc thÓ hiÖn n÷ tÝnh - mét gi¸ trÞ ®ưîc nhiÒu ngưêi c«ng nhËn vµ kú väng ë mét n÷ øng cö viªn. §ã chÝnh lµ mét c¸i bÉy kÐp. Tê Washington Times ra ngµy 17/1/2008, Crystal L.Hoyt, nhµ t©m lÝ häc x héi t¹i §¹i häc Richmond viÕt: “Trong nh÷ng t×nh thÕ hiÓm nghÌo, ngưêi ta thÝch mét lnh tô cã khuynh hưíng m¹nh mÏ. Nh÷ng khuynh hưíng nµy gåm tÝnh quyÕt ®o¸n, hung h¨ng vµ lÊn ¸t chø kh«ng ph¶i viÖc quan t©m vµ ch¨m sãc ngưêi kh¸c.”25 Clinton, bëi vËy, cÇn ph¶i ®ưîc nh×n nhËn lµ cøng r¾n khi ®ưa ra c¸c chÝnh s¸ch vµ kh¾c nghiÖt khi tranh luËn vÒ c¸c ®Ò tµi cã liªn quan ®Õn chÝnh trÞ. Tuy nhiªn, liÖu cã lîi cho bµ kh«ng khi bµ tiÕp tôc thÓ hiÖn h×nh ¶nh m¹nh mÏ, v× mét sè ngưêi cã thÓ cho r»ng như vËy lµ kh«ng n÷ tÝnh? C©u tr¶ lêi kh«ng h¼n ® lµ cã. Tê New York Post ra ngµy 7/1/2008 kh¼ng ®Þnh ®iÒu tư¬ng tù khi cho r»ng Clinton “tõ l©u ® bÞ cho lµ ¸i nam ¸i n÷ khi cè tá ra cøng r¾n như ®µn «ng, khoe tµi hïng biÖn cña bµ Êy”.26 Trªn mét trong c¸c bµi b¸o ra vµo th¸ng 4/2008, tê In the days ® phª ph¸n Clinton: “Hillary cã vÎ muèn tá ra gièng mét ngưêi ®µn «ng trong c¸ch cư xö vµ trong chÝnh trÞ. Bµ ta như ë trªn ®Çu chóng ta, tù miÔn cho m×nh khái c¸c c«ng viÖc mµ chÞ em ph¶i lµm hµng ngµy, trong khi ®ã l¹i rêi bá nh÷ng gi¸o lý c¬ b¶n vÒ phô n÷. §»ng nµo th× ta còng kh«ng tin bµ Êy. Nãi c¸ch kh¸c, bµ ta gièng như c¸o ®éi lèt cõu.”27 Tuy nhiªn, kh«ng ph¶i lóc nµo Clinton còng thÓ hiÖn tÝnh c¸ch m¹nh mÏ. Ngưêi ta cßn nhí Clinton gÇn như ® khãc trong c¸c cuéc pháng vÊn28 như mét phÇn cña chiÕn dÞch tranh cö t¹i Manchester vµ New Hampshire vµo th¸ng giªng n¨m 2008. Bµi b¸o cña Marcella Bombardieri trªn tê The Boston Globe víi tùa ®Ò “Clinton thÓ hiÖn n÷ tÝnh ®Ó tranh thñ t×nh c¶m” m« t¶: “TuÇn nµy, Clinton ® ®ưa ra mét vµi ®Ò xuÊt chÝnh s¸ch nh»m vµo c¸c bµ mÑ, minh häa chóng b»ng c©u chuyÖn cña chÝnh cuéc ®êi bµ. T¹i Manchester, Clinton cho r»ng nh÷ng phô huynh ph¶i vËt lén ®Ó c©n b»ng gi÷a gia ®×nh vµ c«ng viÖc ®¸ng ®ưîc hưëng sù trî gióp nhiÒu h¬n tõ phÝa Nhµ nưíc. Bµ muèn níi réng thêi gian ®ưîc nghØ t¹i nhµ cã hưëng lư¬ng vµ thêi gian ®ưîc nghØ kh«ng lư¬ng
- Mai §Æng HiÒn Qu©n 91 cho nhiÒu c«ng nh©n h¬n. Bµ m« t¶ viÖc cã mang lÇn ®Çu khi ®ang lµ luËt sư t¹i V¨n phßng luËt cña m×nh t¹i Arkansas “T«i cã mang ngµy cµng to, vµ c¸c luËt sư th× nh×n t«i víi vÎ ¸i ng¹i”. Clinton còng nãi vÒ sù c¨ng th¼ng khi lÇn ®Çu lµm mÑ, nhưng còng thõa nhËn r»ng bµ cã nhiÒu tiÒn vµ ®ưîc gióp ®ì nhiÒu h¬n nh÷ng phô n÷ kh¸c. “T«i ® cã lÇn nãi víi Chelsea vµo mét ®ªm rÊt muén khi ch¸u cø khãc mi kh«ng ngu«i. T«i b¶o: Chelsea, trưíc ®©y con chưa tõng lµ trÎ con vµ mÑ còng chưa tõng lµ mÑ. Chóng ta míi chØ s¾p söa biÕt ®ưîc ®iÒu ®ã th«i”.29 Còng gièng như bÊt k× ngưêi phô n÷ nµo kh¸c, Hillary ® khãc vµ nãi vÒ viÖc lµm mÑ, nãi c¸ch kh¸c, ® thÓ hiÖn n÷ tÝnh cña bµ hay lµ thu hót sù chó ý trong hµnh vi theo giíi tÝnh.” TÊt nhiªn, ngưêi ta cã thÓ cã ý kiÕn kh¸c vÒ viÖc Clinton thÓ hiÖn c¸c h×nh ¶nh c¶m ®éng trưíc c«ng chóng. Ch¼ng h¹n, Crystal Hoyt t¹i §¹i häc Richmond cho r»ng: “N÷ lnh tô cÇn ph¶i chøng tá mét møc ®é n÷ tÝnh nµo ®ã ®Ó ®ưîc yªu thÝch, nhưng nÕu hä thÓ hiÖn ®iÒu nµy qu¸ nhiÒu, th× hä sÏ bÞ nh×n nhËn như mét lnh tô kh«ng hiÖu qu¶”30. §èi víi Hillary, ®ã lµ thÕ tiÕn tho¸i lưìng nan: khi hµnh ®éng m¹nh mÏ bµ gièng như c¸o ®éi lèt cõu, khi biÓu lé t×nh c¶m bµ l¹i qu¸ mÒm yÕu vµ kh«ng gièng lnh tô. Hillary bÞ m¾c kÑt trong c¸i bÉy kÐp mµ c¸c lnh tô n÷ thưêng sa vµo. “Hillary như ®ang ®i trªn mét sîi d©y qu¸ m¶nh” - Hoyt nãi - “Bµ Êy ph¶i m¹nh mÏ theo nghÜa thÓ hiÖn sù tù tin ®Ó cã thÓ d¾t dÉn ®Êt nưíc qua chiÕn tranh, ®ång thêi bµ Êy còng ph¶i lµ mét phô n÷.”31 Sù lóng tóng nµy cña bµ Êy dÉn ®Õn sù lóng tóng cña c¸c cö tri, ®Æc biÖt lµ cö tri n÷. B¶n tin CBS trong bµi “V× sao nh÷ng phô n÷ tù do kh«ng thÝch Hillary?” m« t¶: “Hä gièng bµ Êy nhưng hä kh«ng thÝch bµ Êy”.32 Susan Douglas, nhµ v¨n viÕt cho tê In these times, cho biÕt: “Theo mét sè cuéc th¨m dß ý kiÕn, kho¶ng 39-50% sè ngưêi ®ưîc hái tr¶ lêi r»ng kiÓu g× hä còng kh«ng bÇu cho bµ Hillary. NhiÒu ngưêi trong sè nµy thuéc ®¶ng Céng hßa vµ lµ ®µn «ng. Nhưng nhiÒu ngưêi kh«ng ph¶i như vËy. Theo cuéc th¨m dß ý kiÕn trªn Harrispollonline håi th¸ng 3/2008, 52% phô n÷ cã chång nãi r»ng hä sÏ kh«ng bá phiÕu cho bµ Êy. GÇn mét nöa sè ngưêi lín ®ưîc hái nãi r»ng hä kh«ng thÝch c¸ nh©n bµ vµ c¶ chÝnh trÞ cña bµ”33. Nh÷ng lý lÏ vµ sè liÖu ®ưa ra ë trªn ch¾c ch¾n sÏ th¸ch thøc ý kiÕn cña Kathleen Dolan cho r»ng: “Ta cã thÓ kÕt luËn r»ng c¸c n÷ cö tri rÊt cã c¶m t×nh víi c¸c n÷ øng cö viªn, nhưng nh÷ng t×nh c¶m nång Êm nµy thưêng dùa trªn c¶m nhËn bªn ngoµi sù ®ång c¶m vÒ giíi tÝnh”.34 KÕt luËn Qua bµi viÕt nµy, t«i muèn nªu bËt sù tư¬ng ph¶n trong viÖc truyÒn th«ng ® m« t¶ ba øng cö viªn tæng thèng n¨m 2008 như thÕ nµo. Trong
- 92 Nghiªn cøu Gia ®×nh vµ Giíi. QuyÓn 19, sè 2, tr. 85-93 khi McCain ®«i khi sö dông chiÕn thuËt “NÕu b¹n lµ mét th»ng ®µn «ng thùc thô” vµ ®ưîc m« t¶ như mét g ®µn «ng cøng r¾n ®Ých thùc, th× Obama ®ưîc m« t¶ thiªn vÒ mét ngưêi ®µn «ng hiÓu biÕt vµ th«ng minh, ngưêi mµ “b¶n lÜnh ®µn «ng thÓ hiÖn ë chç ch¾c ch¾n vî m×nh ®ưîc h¹nh phóc vµ yªu thư¬ng, c¸c con m×nh biÕt r»ng cÇn ph¶i tr©n träng c¸c nguyªn t¾c chuÈn mùc cña gi¸ trÞ nh©n v¨n khi ph¶i ®èi mÆt víi sù c«ng kÝch, lßng c¨m ghÐt hoÆc ph¶n gi¸ trÞ. B¶n lÜnh ®µn «ng cña Obama dùa trªn viÖc phông sù ®Êt nưíc bÊt chÊp sù ph¶n kh¸ng, mèi ®e däa b¹o lùc vµ nh÷ng di s¶n háng n¸t mµ «ng ph¶i kÕ thõa35 - như Rebecca Walker, phãng viªn tê Root Magazine nhËn ®Þnh. Barack Obama ®ưîc biÕt ®Õn bëi lêi tuyªn bè ®¹i diÖn cho ®ưêng lèi chÝnh trÞ cña «ng: “Mét trong nh÷ng ®iÒu chóng ta ® lµm ®ưîc qua chiÕn dÞch tranh cö nµy lµ chóng ta kh«ng tung n¾m ®Êm ®Çu tiªn (như John McCain) mµ sÏ tung n¾m ®Êm cuèi cïng”. Cßn Hillary Clinton ® bÞ m¾c kÑt trong c¸i gäi lµ “bÉy kÐp” khi ph¶i võa lµ mét lnh tô cøng r¾n, m¹nh mÏ võa lµ mét phô n÷ theo ®óng nghÜa cña nã. Nh÷ng th«ng ®iÖp tõ c¸c øng cö viªn tæng thèng Mü n¨m 2008 truyÒn ®Õn cö tri Mü qua c¸c phư¬ng tiÖn truyÒn th«ng cho thÊy tÝnh chÊt gay g¾t vµ quyÕt liÖt trong cuéc ch¹y ®ua vµo Nhµ Tr¾ng. TÊt nhiªn, nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n mµ c¸c øng cö viªn ph¶i ®èi mÆt lµ khñng ho¶ng tµi chÝnh ë Mü vµ trªn toµn cÇu, hÖ thèng an sinh x héi bÞ lay ®éng, cuéc chiÕn do Mü vµ ®ång minh tiÕn hµnh ë Afganistan vµ Iraq cÇn cã nh÷ng gi¶i ph¸p khÈn cÊp míi lµ t©m ®iÓm trong sù chó ý cña cö tri. Bªn c¹nh ®ã, cïng víi quan ®iÓm chÝnh trÞ vµ hÖ thèng chÝnh s¸ch ®ưîc bµy tá trong lêi høa cña c¸c øng cö viªn, th× nh÷ng biÓu hiÖn vÒ chñng téc vµ hµnh vi giíi tÝnh mµ hä thÓ hiÖn trªn c¸c phư¬ng tiÖn truyÒn th«ng cã t¸c dông như nh÷ng qu¶ng c¸o chÝnh trÞ, t« ®Ëm thªm ch©n dung chÝnh trÞ cña nh÷ng øng cö viªn nµy. §©y còng lµ nh÷ng t¸c nh©n chi phèi sù lùa chän cña cö tri Mü ®èi víi vÞ tæng thèng ®¹i diÖn cho lîi Ých cña hä. Chó thÝch (1) http://www.hollywoodreporter.com/hr/content_display/television/news /e3i69c4daba6cf2b7e566139d6038e2a028 (2) http://www.youtube.com/watch?v=Mx2xbiEeC0Q (3) http://www.youtube.com/watch?v=aGHbtH5Xtzc (4) http://www.youtube.com/watch?v=TjHnNdbfqao (5) www.democraticunderground.com/discuss/duboard.php?az=printer_friendly&f orum=385&topic_id=128685 (6) http://www.youtube.com/watch?v=Mx2xbiEeC0Q (7) www.blackturtle.us/SONGS/mccain.html (8), (9) http://www.telegraph.co.uk/news/newstopics/uselection2008/presidentialde-
- Mai §Æng HiÒn Qu©n 93 bates/3090503/US-presidential-debate-John-McCain-throws-punches- Barack-Obama-talks-of-better-world.html (10) http://nymag.com/nymetro/news/politics/columns/nationalinterest/5733/ (11) www.washingtonpost.com/wpdyn/content/article/2008/05/15/AR2008051503 315_pf.html (12), (13) http://thedailyvoice.com/voice/2008/10/-text-001229.php (14) www.philly.com/inquirer/opinion/28230754.html (15) www.thedailybanter.com/tdb/2008/09/palin-obama-and.html (16), (17) www.philly.com/inquirer/opinion/28230754.html (18) http://www.youtube.com/watch?v=KpWLGH-0Fac&feature=related (19) http://www.youtube.com/watch?v=kzXcNgCr0nk (20) http://www.youtube.com/watch?v=-aR3Gpsn4v4 (21) www.philly.com/inquirer/opinion/28230754.html (22) http://brazenmaverick.blogspot.com/2008/08/pat-buchanan-obamas-speech- was-manly.html (23) www.jamesbgolden.com/2008/10/black-masculinity-white-patriarchy- and.html (24) http://www.youtube.com/watch?v=_3_JDoa4dck (25) Washington Times January 17th 2008 (26) http://www.nypost.com/seven/01072008/postopinion/opedcolumnists/bam__o ur_1st_woman_prez__246772.htm (27) www.inthesetimes.com/article/3129/why_women_hate_hillary/ (28) http://www.youtube.com/watch?v=gq9wAHk-S_A (29) The Boston Globe October 17th 2007 page A8. (30), (31) oncampus.richmond.edu/news/jan08/Clinton.html (32) CBS news December 7th 2007 (33), (34) www.inthesetimes.com/article/3129/why_women_hate_hillary/ (35) CBS news December 7th 2007 Tµi liÖu tham kh¶o C.J Pascoe. 2004. Dude you’re a fag.asculinity and Sexuality in High School, University of California Press. Doris A. Graber. 2005. Mass Media and American Politics. 7th Edition. University of Illinois at Chicago.
Chính trị học
Báo chí - Truyền thông
Xã hội học
Giáo dục học
Tâm lý học
Lịch sử - Văn hoá
Triết học
Ngôn ngữ học
Thư viện thông tin
Văn học nước ngoài
Ngư nghiệp
Hành chính - Pháp luật
Địa lý - Địa danh
Văn học Việt nam
Lịch sử Đảng
CNXH - KH
Tư Tưởng HCM
Ngụ ngôn - Cổ tích
Ca dao - Tục ngữ
Hoá học
Sinh học
Y khoa - Dược
Kinh tế học