Xem mẫu
- Báo in trong th i ik thu t s Làng báo in ang suy s p vì doanh thu qu ng cáo s t gi m cùng v i à s t gi m lư ng phát hành. C m t ngành ang loay hoay tìm l i thoát và cùng lúc, s xu t hi n c a các thi t b c sách báo i n t (ebook reader) ang g i ra nh ng gi i pháp m i. Chuy n nư c khác M t nhà báo ã c t công tính toán và k t lu n, t The New York Times s ti t ki m ư c m t kho n ti n l n n u mua thi t b c sách báo c a Amazon, chi c Kindle, r i phát không cho c gi h nh n báo qua m ng không dây thay vì nh n b n in. Nói cách khác, chi phí in và giao t The New York Times m t năm cho m t ngư i t mua dài h n t g p ôi chi phí mua m t máy Kindle t ng không cho ngư i y. Tính toán c th , nhà báo này cho bi t chi phí in n và phát hành c a The New York Times m i năm ch ng 644 tri u USD. T báo này có ch ng 830.000 c gi dài h n t ng t mua báo trên hai năm. M i chi c Kindle
- giá 359 USD, tính ra mua Kindle t ng h t cho t ng y ngư i cũng ch t n 297 tri u USD mà thôi. Dĩ nhiên ây là chuy n “trà dư t u h u” vì âu ph i ai cũng thích c báo trên Kindle; The New York Times cũng ph i in và v n chuy n báo n tay b n c mua t i qu y; m t khác trên Kindle chưa ch y ư c qu ng cáo – ngu n thu quan tr ng nh t c a ngành báo in. i u nhà báo này mu n ch ng minh là vi c in n r i chuy n t i t báo n tay b n c hi n ang tr i qua nhi u thay i – công ngh ã có s n – v n là ngành báo chí li u có n m ư c cơ h i này tìm ra m t mô hình kinh doanh phù h p hay không. Th t ra, ã có m t vài t báo M ang th nghi m mô hình m i. Các t Washington Post, The New York Times và Boston Globe chào m i các c gi nh ng vùng mà m ng lư i phát hành không vươn n k p th i ư c mua Kindle gi m giá n u ng ý t mua báo dài h n. Không rõ m c gi m giá là bao nhiêu nhưng nhi u t báo khác ang thương lư ng v i Amazon và các hãng s n xu t ebook reader khác thu hút c gi theo cách tương t như t Los Angeles Times ã làm. Trong b i c nh ó, chi c iPad mà hãng Apple v a gi i thi u, dù b gi i công ngh chê bai ki u, l i ư c gi i làm báo kỳ v ng s làm thay
- i tình hình kinh doanh như iPod ã làm thay i mô hình kinh doanh nh c s . Hi n nay Amazon ã có ph n m m Kindle dùng cho iPhone và iPod Touch và nhi u ngư i dùng hai lo i thi t b này ã s d ng gói ph n m m này c sách t Amazon. iPad như m t chi c iPod Touch ngo i c s h p d n lo i ngư i c này vì màn hình l n, i u khi n d dàng, mang xách g n nh . M t y u t n a mà nhi u ngư i kỳ v ng Kindle hay iPad có th thúc y s chuy n bi n trong ngành phát hành báo chí là chuy n môi trư ng. Th tư ng tư ng kh i lư ng g , m c in, xăng d u s ti t ki m ư c n u ngành báo b qua công o n in n, v n chuy n ưa n i dung báo n tay ngư i c qua m ng không dây. Kindle, iPad s thúc y s ra i c a hàng lo t thi t b ebook reader trong th i gian t i v i giá ngày càng r , ch c năng ngày càng tinh vi – ch c ch n hư ng phát hành sách báo qua con ư ng này s ngày càng ư c kh ng nh.
- Tuy nhiên ây không ph i là con ư ng d dàng. Theo s tính toán l c quan nh t, ebook readers s t o ra m t kho n doanh thu ch ng 325 tri u USD m i năm trong nh ng năm s p t i, c ng thêm ch ng 150 tri u USD doanh thu t qu ng cáo. Và các b n có bi t doanh thu c a ngành báo chí M năm r i s t gi m bao nhiêu không? 10 t USD! S chênh l ch gi a hai con s này cho th y ebook reader, dù phát tri n vư t b c trong nh ng năm t i, cũng chưa ph i là v c u tinh cho ngành báo. M t con ư ng khác mà nhi u báo ang cân nh c là tính phí cho c gi c qua m ng. Ngư i ta nh n th y dù lư ng báo in s t gi m, lư ng ngư i c báo qua m ng ngày càng tăng, tuy nhiên, qu ng cáo i kèm v i n i dung l i không tăng như mong mu n nên a ph n các n b n i n t c a các t báo l n v n l như nhi u năm trư c ây. Tính phí iv i c gi tr c tuy n là gi i pháp ph i tính n. Ngày 20-1-2010, The New York Times tuyên b s tính phí v i nh ng ai mu n c báo c a h trên Internet. ây m i ch là tuyên b ý nh, còn k ho ch tri n khai như th nào thì chưa nh hình – th m chí m c th i gian tri n khai ư c kéo lùi n năm 2011. V nguyên t c, c gi mua báo dài h n ư c c báo trên m ng mi n phí hoàn toàn, k c ngư i ch t mua n b n cu i tu n; c gi bình
- thư ng ư c vào c m t s bài nh t nh, vư t quá s bài ó thì h ph i tr ti n. Th t ra, The New York Times t ng áp d ng chuy n tính phí như th trong quá kh . Năm 2005, t báo này ưa ra d ch v TimesSelect, v i m c phí 7,95 USD/tháng, c gi có th c nh ng bài báo mà ngư i không ăng ký không truy c p ư c. Phí nguyên m t năm là 49,95 USD. Sau hai năm cung ng d ch v này, m c dù có c tri u ngư i ăng ký, The New York Times tuyên b h y b d ch v nh m thu hút thêm ngư i c và kỳ v ng tăng thêm doanh thu qu ng cáo tr c tuy n. Chuy n làng báo Vi t Nam Vi t Nam, xu hư ng chuy n t c báo in sang c báo m ng cũng ang x y ra dù tình hình chưa n n i kh c li t như m t s nư c khác. Tuy nhiên, Vi t Nam, xu hư ng này s d n n nh ng h l y quan tr ng mà n u ngành báo in không gi i quy t ư c ngay bây gi thì s ph i i m t v i nh ng v n nan gi i hơn các nư c khác.
- u tiên là chuy n b n quy n. Báo chí nư c ngoài có th toan tính kh năng b t ngư i c báo m ng tr ti n nhưng báo chí i n t trong nư c thì ch u – b i m t bài báo hay ăng m t trang nào ó s nhanh chóng b hàng ch c trang khác c t v , dán lên trang c a mình m t cách tho i mái. Gi th m t t báo quy t nh khóa ch ng m t n a n i dung cs c c a mình, ch cho ngư i c có tr phí truy c p, nhưng m t trang web t ng h p thông tin, b ít ti n vào c và “c t dán” thì mô hình tính ti n qua m ng c a t báo ó s b s p . Nh ng năm trư c, khi nhi u ngư i lên ti ng phê phán cách làm sao chép nguyên xi các bài báo c a nhau nhi u trang tin i n t , hi n tư ng này ã g n như ch m d t các trang tin àng hoàng, nghiêm túc nhưng v n còn tràn lan các trang tin nh hay lo i trang chuyên ăng tin gi t gân câu khách. Chúng ta ph i có nh ng chi n d ch m nh tay ngăn ch n chuy n này – n u không sau này s s p c a báo chí nư c ta v m t tài chính s còn nhanh hơn M . Và có l bây gi chúng ta m i hi u vì sao gi i u tư phương Tây i n âu cũng t n ng v n b o v quy n s h u trí tu n th . Không b o v ư c b n quy n tin bài trên m ng, chúng ta s không th ti n hành các gi i pháp mà th gi i ang th nghi m. Th hai là s thay i thói quen ngư i c. Theo các cu c kh o sát quy mô nh m t s lo i c gi , m t t l r t l n ngư i c cho bi t h
- v n ưa chu ng c báo in hơn là c báo trên m ng nhưng s xu t hi n và ph bi n c a báo m ng làm h thay i cách mua báo. N u trư c ây h mua nhi u t thì nay ch ch n m t t h thích nh t c k , còn l i s b sung nh ng tài khác, nh ng tin t c khác b ng thông tin t báo m ng. So v i các nư c ang phát tri n khác, s ph bi n c a m ng Internet Vi t Nam là nhanh hơn. M i liên h v i c ng ng ngư i Vi t nư c ngoài khi n ngư i trong nư c t lâu ã ti p c n và s d ng Internet nhanh hơn nhi u nư c khác – u tiên là e-mail, r i n chat và sau ó là c tin t c. Cho nên tác ng c a báo m ng lên báo in Vi t Nam là có ch không ph i là không áng k như nhi u ngư i nghĩ. Thi t nghĩ nh ng thi t b như iPad hay Kindle khó lòng ph bi n Vi t Nam ngo i tr m t s lư ng nh nh ng ngư i ham thích công ngh . Th nhưng con ư ng báo m ng n tay ngư i c s d n d n chuy n t máy tính bàn sang… i n tho i di ng và t t ng a ch báo m ng riêng l sang… nh ng nơi t ng h p thông tin (m t ph n là vì s l ng l o trong vi c b o v b n quy n ã nói trên). D báo trong th i gian t i, các d ch v t ng h p tin t c này s ngày càng a d ng và s nh m n t ng nhóm i tư ng ngư i c khác nhau.
- Rõ ràng chúng s óng vai trò ngư c l i v i nh ng thông t n xã trư c ây. Phóng viên m t báo vi t m t tin hay – ngay l p t c tin c a anh này ăng trên báo c a mình s ư c hi n th lên các trang tin t ng h p. Và nơi ây s phân ph i l i tin này n nh ng nhóm c gi riêng c a mình. ây là xu hư ng không tránh ư c vì nó h u hi u, nó ti t ki m công s c, th i gian và ti n b c cho t t c m i ngư i liên quan. V n là có s th a thu n gi a nơi gi b n quy n và nơi làm d ch v cung c p thông tin. Phương pháp tr ti n cho vi c c báo qua m ng (dù b ng máy tính hay b ng i n tho i di ng) cũng s khác v i các nư c. Chuy n dùng th tín d ng tr ti n mua báo i n t Vi t Nam là chuy n xa v i. Ngư c l i, kh năng ngư i c nh n m t tin, chi phí vài ngàn ng ư c vào c m t bài báo hay ư c quy n truy c p m t trang tin i n t c m t tháng là r t có th x y ra. Vi t Nam có thu n l i hơn các nư c là ngư i tiêu dùng ã bư c u làm quen v i chuy n dùng i n tho i di ng tr ti n cho m t s d ch v . Th h i, n u ngư i ta s n sàng nh n m t tin t n 3.000 ng c vài l i oán s t vi v v n, t i sao không th kỳ v ng h cũng s nh n tin, l y mã s vào trang web b khóa c tin hay bài h ang quan tâm?
- Tóm l i, ngư i dân v n c n tin t c, v n mu n c báo, xã h i v n c n nh ng nhà báo chuyên nghi p thay m t h i săn lùng tin t c và cho h bi t chuy n gì ang x y ra. Th nhưng vì Internet giúp h nh ng công c tìm ki m thông tin nhanh hơn, vì có nh ng trang web t ng h p tin t c t t hơn, c gi ang b t u gi m mua báo in, thay vì mua nhi u t nay ch m t hai t , trư c mua m t hai t nay ch lên m ng c… cũng nh ng t ó. V n là ch , làm sao làng báo tìm ra mô hình t o ra ư c doanh thu t báo m ng bù p chi phí và ti p t c duy trì hai lo i báo in và báo i n t song song trong nhi u năm t i.
Chính trị học
Báo chí - Truyền thông
Xã hội học
Giáo dục học
Tâm lý học
Lịch sử - Văn hoá
Triết học
Ngôn ngữ học
Thư viện thông tin
Văn học nước ngoài
Ngư nghiệp
Hành chính - Pháp luật
Địa lý - Địa danh
Văn học Việt nam
Lịch sử Đảng
CNXH - KH
Tư Tưởng HCM
Ngụ ngôn - Cổ tích
Ca dao - Tục ngữ
Hoá học
Sinh học
Y khoa - Dược
Kinh tế học