- Trang Chủ
- Báo cáo khoa học
- Báo cáo Về quy định ghi tên của vợ chồng trong giấy chứng nhận quyền sở hữu tài sản chung theo pháp luật hôn nhân và gia đình hiện nay
Xem mẫu
- nghiªn cøu - trao ®æi
TS. NguyÔn ThÞ Håi *
i n pháp năm 1992 s a i ã kh ng và ho t ng c a h i ng nhân dân và u
H nh m c tiêu xây d ng nhà nư c pháp
quy n nư c ta và xác nh m t nguyên t c
ban nhân dân năm 1994, Lu t này không xác
nh ch c năng, th m quy n c a h i ng
m i trong t ch c và ho t ng c a Nhà nhân dân và u ban nhân dân nói chung mà
nư c, ó là quy n l c nhà nư c là th ng xác nh ch c năng, th m quy n c a t ng c p
nh t, có s phân công và ph i h p gi a các trong t ng lĩnh v c m t cách rõ ràng, c th
cơ quan nhà nư c trong vi c th c hi n các theo hư ng nh m phân nh gi a chúng. ây
quy n l p pháp, hành pháp, tư pháp. t ng là i m c bi t m i c a Lu t năm 2003 và
bư c t ư c m c tiêu và b o m nguyên phù h p v i m c tiêu xây d ng nhà nư c
t c nói trên, vi c c i cách t ch c và ho t pháp quy n nư c ta vì nó th hi n s phân
ng c a b máy nhà nư c ta v n là m t nhu công, phân c p rõ ràng hơn trong ho t ng
c u c n thi t. Trong ti n trình này, vi c c i c a các cơ quan chính quy n a phương.
cách t ch c và ho t ng c a chính quy n Thêm vào ó, theo Lu t m i, tính ch t t
a phương là m t m t xích quan tr ng, b i qu n, i di n, và c tính ch t cơ quan quy n
l , ây là nh ng cơ quan tr c ti p ti p xúc l c nhà nư c c a h i ng nhân dân u
hàng ngày, hàng gi v i nhân dân, tr c ti p ư c nâng cao hơn nhi u so v i trư c. i u
liên quan t i vi c áp ng nhu c u, nguy n ó ư c th hi n nh ng i m sau:
v ng và l i ích c a nhân dân song cũng có Th nh t, ngoài quy n quy t nh nh ng
th tr c ti p xâm h i t i quy n, t do và l i ch trương, bi n pháp quan tr ng phát huy
ích c a nhân dân n u như nh ng cơ quan này ti m năng c a a phương, xây d ng và phát
vi ph m pháp lu t trong khi th c hi n ch c tri n a phương v m i m t, không ng ng
năng, th m quy n c a mình. Hi u qu ho t c i thi n i s ng cho nhân dân a phương,
ng c a các cơ quan này cao hay th p s làm tròn nghĩa v c a a phương i v i c
nh hư ng r t l n t i s thành công hay th t nư c như trư c ây, h i ng nhân dân có
b i c a công cu c xây d ng nhà nư c pháp thêm quy n quy t nh d toán thu ngân sách
quy n nư c ta. Chính vì v y, vi c t ch c nhà nư c trên a bàn; d toán thu chi ngân
và ho t ng c a h i ng nhân dân và u sách a phương và phân b d toán ngân
ban nhân dân nư c ta theo quy nh c a sách c p mình, phê chu n quy t toán ngân
Lu t t ch c h i ng nhân dân và u ban
nhân dân năm 2003 s ư c c i cách rõ r t so * Gi ng viên chính Khoa hành chính - nhà nư c
v i trư c. Khác hoàn toàn v i Lu t t ch c Trư ng i h c lu t Hà N i
T¹p chÝ luËt häc sè 1/2004 37
- nghiªn cøu - trao ®æi
sách a phương; quy t nh các ch trương, i di n cho ý chí nguy n v ng và quy n làm
bi n pháp tri n khai th c hi n ngân sách a ch c a nhân dân; ch u trách nhi m trư c
phương; i u ch nh d toán ngân sách a nhân dân a phương và cơ quan nhà nư c
phương trong trư ng h p c n thi t; giám sát c p trên. Song thi t nghĩ, v i vai trò và ch c
vi c th c hi n ngân sách ã ư c h i ng năng c a h i ng nhân dân như hi n nay thì
nhân dân quy t nh; quy t nh vi c phân không nên và không c n xác nh nó là cơ
c p ngu n thu, nhi m v chi cho t ng c p quan quy n l c nhà nư c a phương mà
ngân sách a phương; quy t nh thu phí, ch nên xác nh nó là cơ quan i di n cho ý
l phí và các kho n óng góp c a nhân dân chí, nguy n v ng và quy n làm ch c a nhân
và m c huy ng v n theo quy nh c a dân a phương là . H i ng nhân dân do
pháp lu t. nhân dân a phương tr c ti p b u ra và bãi
Th hai, trong lĩnh v c xây d ng chính mi n, v a ch u trách nhi m trư c nhân dân
quy n a phương, ngoài nh ng nhi m v a phương v a ch u trách nhi m trư c cơ
quy n h n như trư c ây, h i ng nhân dân quan nhà nư c c p trên nên có th xác nh
còn có thêm quy n b phi u tín nhi m i h i ng nhân dân cũng n m trong h th ng
v i ngư i gi ch c v do h i ng nhân dân cơ quan hành pháp. h i ng nhân dân không
b u, h i ng nhân dân c p t nh có quy n ph i là cơ quan l p pháp, nó quy t nh các
quy t nh t ng biên ch s nghi p a v n c a a phương trên cơ s và trong
phương phù h p v i yêu c u phát tri n và khuôn kh Hi n pháp, lu t và các quy nh
kh năng ngân sách c a a phương; thông c a các cơ quan nhà nư c c p trên, vì th ,
qua t ng biên ch hành chính c a a phương ho t ng quy t ngh c a nó th c ch t cũng
trư c khi trình c p có th m quy n quy t là ho t ng ch p hành lu t, t ch c th c
nh… hi n lu t. h i ng nhân dân ư c c U ban
Th ba, ch c năng giám sát c a h i ng thư ng v Qu c h i và Chính ph hư ng
nhân dân ư c chú tr ng, tăng cư ng hơn d n, ki m tra... còn u ban nhân dân ương
nhi u so v i trư c thông qua vi c Lu t dành nhiên là cơ quan hành pháp t i a phương
c chương III quy nh c th v ho t ng nên ch c n xác nh nó là cơ quan hành
giám sát c a h i ng nhân dân, thư ng tr c chính nhà nư c a phương mà không c n
h i ng nhân dân, các ban c a h i ng xác nh nó là cơ quan ch p hành c a h i
nhân dân và i bi u h i ng nhân dân trong ng nhân dân. B i vì, u ban nhân dân ch u
ó quy nh c th các hình th c ho t ng trách nhi m ch p hành Hi n pháp, lu t, các
giám sát c a t ng ch th này. văn b n c a cơ quan nhà nư c c p trên ch
Tuy nhiên, v v trí và vai trò c a h i không ch ngh quy t c a h i ng nhân dân.
ng nhân dân thì v n còn có v n ph i U ban nhân dân ch u s ch o c a h
bàn. Trong Hi n pháp hi n hành và Lu t t th ng d c t Chính ph thông su t n các
ch c h i ng nhân dân và u ban nhân dân c p chính quy n a phương, ch u s ch o
năm 2003 u xác nh h i ng nhân dân là c a các b , ngành v các lĩnh v c công tác
cơ quan quy n l c nhà nư c a phương; chuyên môn ch không ch ch u s ch o
38 T¹p chÝ luËt häc sè 1/2004
- nghiªn cøu - trao ®æi
c a h i ng nhân dân. v i cơ quan này. T t nhiên, n u theo phương
- V t ch c và ho t ng c a h i ng án này thì c n ph i có cơ ch có hi u qu
nhân dân và u ban nhân dân thì phương th c b o m s ki m tra, giám sát ho t ng c a
hình thành c a h i ng nhân dân như hi n u ban hành chính, nh t là c a ch t ch u
t i là hoàn toàn h p lí nhưng phương th c ban nh m ch ng l i s chuyên quy n, c
hình thành c a u ban nhân dân, theo chúng oán có th x y ra trong ho t ng c a cơ
tôi v n còn ph i bàn thêm. Hi n t i, u ban quan này. Ngoài ra, c n ph i xác nh c th
nhân dân là do h i ng nhân dân b u ra và cơ ch ki m tra, giám sát l n nhau ng th i
ho t ng theo ch t p th . Ch này ph i h p v i nhau trong ho t ng gi a h i
bên c nh m t tích c c như phát huy trí tu t p ng nhân dân v i u ban hành chính và gi a
th , h n ch nh ng m t tiêu c c c a cá nhân các c p chính quy n a phương. Các ch c
ngư i ng u... thì cũng ã b c l nhi u v khác c a u ban do ch t ch u ban c
khuy t t t c a nó, kìm hãm s năng ng, cơ quan nhà nư c c p trên phê chu n. Các
nhanh nh y, thông su t v n là nh ng c thành viên c a u ban hành chính không th
trưng ch y u c a b máy hành chính nhà là i bi u c a h i ng nhân dân cùng c p
nư c. Có ý ki n cho r ng: “Cơ ch này m t và không ư c kiêm nhi m ch c v khác
m t không phát huy ư c vai trò, trách v a b o m cho h có th chuyên tâm th c
nhi m cá nhân ngư i ng u hành chính hi n ch c năng, nhi m v c a mình, v a b o
và m t khác l i là ch che ch n cho tính vô ms c l p c n có c a m i cơ quan, nh
trách nhi m, không rõ a ch c a nh ng ó mà b o m hi u qu ho t ng cao cho
thi u sót, khuy t i m cá nhân, l i d ng danh t ng cơ quan ó.
nghĩa t p th u ban th c hi n ý cá Trong ho t ng c a h i ng nhân dân
nhân ngư i ng u”.(1) T ó có th d n nư c ta hi n nay c n kh c ph c m t s h n
n tình tr ng “quy n l i thì cá nhân hư ng ch nh t nh. ó là, các ngh quy t c a h i
còn khuy t i m thì t p th gánh ch u” mà ng nhân dân các c p ư c xây d ng
không truy c u ư c trách nhi m cá nhân. thư ng không ph i b i trí tu c a chính các
kh c ph c tình tr ng này, chúng tôi i bi u mà ch y u là s h p th c hoá các
ng h ý ki n cho r ng chúng ta có th tính quy t nh c a c p u và c a u ban nhân
n phương án i tên u ban nhân dân thành dân, b i vì s kì h p c a h i ng nhân dân
u ban hành chính, ho t ng theo ch th r t ít (m i năm thư ng có 2 kì), th i gian
trư ng và ch t ch u ban hành chính là do dành cho các kì h p ng n (thư ng ch 2 - 3
nhân dân a phương tr c ti p b u ra. N u ngày), trong khi ó vi c “chu n b n i dung
v y thì có th b o m tính th c quy n, s th o lu n và quy t nh t i kì h p còn
c l p, quy t oán và tính năng ng c a nh ng h n ch , nh t là c p huy n và c p
ngư i này ng th i có th kh ng nh ư c xã. Tài li u g i n i bi u còn ch m, th i
tài năng và d xác nh ư c trách nhi m cá gian i bi u nghiên c u trư c r t ít. Kh i
nhân c a ngư i ng u cơ quan hành pháp lư ng báo cáo, thuy t trình còn quá nhi u so
mà l i v n b o m quy n l c c a nhân dân v i th i gian ti n hành kì h p, nh t là th i
T¹p chÝ luËt häc sè 1/2004 39
- nghiªn cøu - trao ®æi
gian th o lu n còn chưa nhi u”.(2) Thêm vào giám sát c a thư ng tr c h i ng nhân dân
ó, trình c a các i bi u còn nhi u h n và các ban c a h i ng nhân dân. B ng
ch nên khó có th tham gia xây d ng ư c nh ng quy nh m i này, chúng ta hi v ng
nh ng ngh quy t th c s có ch t lư ng. V trong th i gian t i, hi u qu c a ho t ng
ho t ng giám sát c a h i ng nhân dân giám sát c a h i ng nhân dân s ư c nâng
trong th i gian qua thì: “Vai trò giám sát c a cao thêm m t bư c áng k . Tuy nhiên, trong
h i ng nhân dân chưa có k t qu c th . giai o n t i, nâng cao hi u qu ho t ng
Th c t khá ph bi n là ho t ng ch t v n c a h i ng nhân dân nói chung, thi t nghĩ,
c a h i ng nhân dân và tr l i ch t v n còn c n ph i nâng cao trình , năng l c,
c a u ban nhân dân ch mang tính ch t g i ph m ch t và tinh th n trách nhi m c a i
m các v n , chưa b o m hi u l c th c bi u h i ng nhân dân ng th i ph i t o
s . Ngư i ch t v n thư ng chưa các thông i u ki n thu n l i và cung c p thêm phương
tin c n thi t, còn ngư i tr l i thì chưa ti n làm vi c cho các i bi u mà trư c h t là
tho áng và c th . Các cu c th o lu n ph i có tr s làm vi c riêng và văn phòng
trong các kì h p h i ng nhân dân thư ng giúp vi c cho h i ng nhân dân như Quy
gi ng như h p M t tr n t qu c, tính quy n ch c a h i ng nhân dân các c p ã quy
l c và pháp lí c a nó còn r t b h n ch ”.(3) nh, nh ó có th tránh ư c tình tr ng:
Khâu theo dõi, ki m tra vi c th c hi n nh ng “H u h t các t nh h i ng nhân dân có tr
“l i h a” c a nh ng ngư i b ch t v n h u s chung v i u u ban nhân dân, ch có vài
như b “quên lãng”, b b qua. Vì th , trong t nh có tr s riêng nhưng ó l i là tr s cũ
ho t ng giám sát, h i ng nhân dân không c a u u ban nhân dân l i”.(4) Ngoài ra, c n
bao quát h t công vi c qu n lí i u hành c a ph i t ch c h th ng thông tin thư ng
u ban nhân dân cũng như th c t ho t ng xuyên, bao quát các công vi c, ho t ng c a
c a toà án và vi n ki m sát nhân dân. ó u ban nhân dân và c a các ngành khác a
cũng là m t trong nh ng nguyên nhân làm phương cho i bi u h i ng nhân dân ng
cho nhi u v vi c vi ph m pháp lu t, tiêu th i t ch c b i dư ng nâng cao trình ki n
c c, tham nhũng, buôn l u x y ra a th c pháp lu t, ki n th c qu n lí nhà nư c
phương chưa ư c kh c ph c. kh c ph c cho i bi u h i ng nhân dân, trư c h t là
tình tr ng trên, Lu t năm 2003 ã dành h n t p trung b i dư ng cho i ngũ các ban
m t chương riêng quy nh v ho t ng h i ng nhân dân.
giám sát c a h i ng nhân dân, i u chưa Trong ho t ng c a cơ quan hành chính
bao gi có trong các o lu t t ch c h i thì c n ph i kh c ph c m t s h n ch ang
ng nhân dân và u ban nhân dân trư c ây. t n t i. ó là, vi c th c hi n ch c năng hành
Chương này quy nh c th v hình th c, chính c a u ban nhân dân các c p hi n còn
trình t , th t c giám sát c a h i ng nhân b “c t khúc”, chưa thành m t h th ng thông
dân, quy n x lí các v n trên cơ s k t qu su t, theo m t th b c ch t ch . Hi u l c
c a quá trình giám sát, nó cũng quy nh v qu n lí, i u hành c a u ban nhân dân còn
nh ng v n tương t i v i ho t ng nhi u h n ch , thi u sót, các bi u hi n quan
40 T¹p chÝ luËt häc sè 1/2004
- nghiªn cøu - trao ®æi
liêu, c a quy n, vi ph m quy n dân ch còn không t gi i quy t ư c v i chính quy n thì
nhi u. kh c ph c ư c nh ng thi u sót ngư i dân l i tìm n báo chí, g i ơn khi u
trên thì vi c tìm ra mô hình t ch c h p lí n i kh p nơi, k c vư t c p. S dĩ có tình
cho chính quy n a phương cũng là bi n tr ng ó là vì m i quan h hàng ngày gi a
pháp h u hi u. i di n v i c tri “v a r t hình th c, v a
- V mô hình t ch c chính quy n a không rõ ràng và vì v y thi u tính thi t
phương, m c dù Lu t t ch c h i ng nhân th c”,(6) thêm vào ó, “do còn thi u s phân
dân và u ban nhân dân v n quy nh t t c nh rõ ràng v khuôn kh , ph m vi trách
các c p u có y c h i ng nhân dân nhi m cũng như v phương th c i di n nên
và u ban nhân dân song tôi ng tình v i b n thân ngư i i di n cũng không n m ư c
quan i m c a m t s tác gi cho r ng không trách nhi m nào thu c th m quy n i di n c a
c n ph i có c h i ng nhân dân và u mình mà ti n hành thu th p thông tin, tìm hi u
ban nhân dân t t c các c p chính quy n a nguy n v ng c a dân th c hi n t t hơn”,(7)
phương như hi n nay. B i l : “Nhi u công cho nên ho t ng c a các cơ quan i di n
trình nghiên c u, i u tra, kh o sát và các kém hi u qu . Vì th , h i ng nhân dân ch
k t lu n c a nhi u h i ngh t ng k t, u nên có nh ng c p nh t nh mà thôi.
th ng nh t th a nh n r ng: ho t ng c a Như trên ã nói, i m m i và cũng là
h i ng nhân dân nhi u c p, nhi u nơi kém i m th hi n s hoàn thi n hơn c a Lu t t
hi u l c, mang n ng tính hình th c, có ch c h i ng nhân dân và u ban nhân dân
trư ng h p ch làm nhi m v h p th c hoá năm 2003 so v i trư c là Lu t ã quy nh
các ch trương, bi n pháp do c p u , u ban tương i c th nhi m v , quy n h n c a
nhân dân chu n b trư c. Bên c nh ó ch t m i c p h i ng nhân dân và u ban nhân
lư ng i bi u h i ng nhân dân chưa áp dân trong nh ng lĩnh v c nh t nh ng th i
ng yêu c u, chưa ư c trang b ki n th c, th m quy n c a t ng c p cũng có nh ng
kiêm nhi m nhi u công tác khác, chưa làm i m khác nhau nh t nh gi a thành th và
úng và làm t t vai trò i bi u, không nông thôn. Song v t ch c thì l i không có
i u ki n và phương ti n (th i gian, cơ s v t s khác nhau gi a c p huy n và c p t nh và
ch t, thông tin) th c hi n nhi m v ”.(5) cũng không có s khác nhau gi a thành th
Ngoài ra, m t th c tr ng ang di n ra t và nông thôn. Có l ây cũng là i m còn
nư c ta hi n nay là trên a bàn m t t nh, ti p t c ph i xem xét thêm vì thành th và
thành ph tr c thu c trung ương, m i c tri nông thôn là nh ng a bàn có tính ch t,
có t i ba ngư i i di n ba c p. N u tính c ph m vi ho t ng và i tư ng qu n lí r t
th , t i m i ơn v b u c m i c p h i ng khác nhau. ô th là nơi m t dân s t p
nhân dân, lá phi u c a c tri không ph i ch trung cao, làm nhi u ngành ngh khác nhau,
b u cho m t i bi u mà thư ng ph i b u cho ít có quan h m t thi t lâu i trong c ng
hai n ba i bi u nên t ng c ng m i c tri ng dân cư b i l dân cư có ngu n g c t
có n g n ch c ngư i i di n. Song trong nhi u vùng t nư c. Trình dân trí cao,
th c t có không ít trư ng h p khi có vi c gì lư ng thông tin nhi u, ph m vi lãnh th h p,
T¹p chÝ luËt häc sè 1/2004 41
- nghiªn cøu - trao ®æi
vi c phân v ch a gi i gi a các phư ng, th riêng bi t, có ranh gi i rõ r t như các
qu n không rõ ràng, hoàn toàn mang tính làng, xã, thôn, p, b n ho c theo các vùng
ch t quy ư c và ch là tương i. Giao thông mi n khác nhau. Các c ng ng dân cư ư c
thu n l i, gi a ngư i dân v i c p chính quy n hình thành t lâu theo các quan h ch t ch
cao nh t c a a phương (thành ph , th xã) v huy t th ng, dòng t c ho c tôn giáo… có
khá g n gũi. H th ng cơ s h t ng ( i n, nh ng s tương ng c s c v t p quán,
nư c, ư ng xá…), các công trình phúc l i phong t c, truy n th ng, l nghi, có ình
(b nh vi n, trư ng h c, nhà văn hoá...) u làng, thành hoàng làng riêng. Trình dân trí
do thành ph hay th xã th ng nh t qu n lí, nông thôn th p hơn thành th nhi u nên
th ng nh t u tư, th ng nh t duy tu hay dân cư thành th có ý th c s ng theo pháp
nâng c p. V n tr an xã h i cũng ph i ch lu t cao hơn, còn dân cư nông thôn l i n ng
huy, i u hành, gi i quy t c p thành ph , v s ng theo o c, t p quán. Các công
th xã. Qu n và phư ng không s c u tư trình phúc l i nông thôn ít hơn và kém hi n
và cũng không th u tư, gi i quy t theo l i i hơn thành th . Cơ s h t ng nông
“c t khúc”, qu n này, phư ng này khác v i thôn nghèo nàn hơn và ư c xây d ng ch
qu n kia, phư ng kia mà ph i gi i quy t y u theo t ng a bàn xã, thôn, làng, b n.
ng b , ng lo t th ng nh t trong ph m vi Còn ô th dù l n hay nh u ư c xây
toàn thành ph hay toàn th xã, do h i ng d ng theo quy ho ch chung c a toàn ô th
nhân dân thành ph hay th xã bàn b c ra mà không th theo ranh gi i riêng c a t ng
quy t ngh gi i quy t, “các ngh quy t c a phư ng, qu n. Các ho t ng kinh t - xã h i
h i ng nhân dân qu n hay phư ng u nông thôn ch y u ư c khép kín trong các
không có kh năng th c thi mà u ph i xã, thôn, làng, b n. V i nh ng c trưng trên
chuy n lên c p thành ph ho c th xã xem nên chính quy n c p t nh và c p xã thì c n
xét. Do ó, ho t ng c a h i ng nhân dân có c hai cơ quan h i ng nhân dân và u
qu n, phư ng tr lên hình th c, h i h p t n ban hành chính v i cách th c hình thành và
kém… Hơn n a, gi a các qu n, phư ng ho t ng như ã nêu. S dĩ như v y là vì
trong cùng thành ph , th xã không có nh ng t nh có v trí c bi t, ư c xác nh là c p
nét c thù a phương hay lãnh th ”.(8) Vì chi n lư c, nơi ti p nh n u tiên s phân
v y, theo chúng tôi, c p thành ph , th xã c p c a trung ương và có kh năng c v cán
thì chính quy n c n có c hai cơ quan h i b , tài chính th c hi n ch c năng t qu n
ng nhân dân và u ban hành chính. Còn c a chính quy n a phương. Còn xã là i m
qu n và phư ng ch nên có u ban hành cu i cùng c a h th ng cơ quan nhà nư c,
chính mà không c n có h i ng nhân dân nơi nhân dân tr c ti p th c hi n quy n làm
gi m b t s t n kém c a vi c h p hành, b u ch c a mình trên các lĩnh v c. Xã là nơi
bán mà v n có th nâng cao hi u qu ho t hàng ngày chính quy n g n bó, liên h m t
ng c a chính quy n a phương. thi t v i nhân dân, gi i quy t, m b o các
Vùng nông thôn thư ng có a gi i lãnh quy n l i c a nhân dân, l ng nghe ý ki n,
th r ng l n, ư c phân chia thành các lãnh nguy n v ng c a nhân dân. Thêm vào ó,
42 T¹p chÝ luËt häc sè 1/2004
- nghiªn cøu - trao ®æi
“xã là m t c ng ng dân cư ã hình thành t c p, u quy n gi i quy t m t s công vi c
lâu i, m i xã có c thù riêng. Xã tuy nh t nh.
không gian nh hơn huy n nhưng l i có Ngoài ra, mô hình t ch c b máy c a cơ
nhi u hình nhi u v hơn huy n (tính a d ng quan hành pháp a phương cũng không nên
và c thù). Xét v m t l ch s , m i xã ư c máy móc theo m t khuôn m u th ng nh t mà
hình thành khác nhau, tr i qua hàng ngàn nên có m t cơ ch “m m” trong ó có m t s
năm, qua bao ch và nhi u xã v n t n t i b ph n là b t bu c cho t t c các a phương
“l làng” do “hương ư c” c a t ng làng n
(ví d , b ph n qu n lí ngân sách, qu n lí y
nh. Tính “t tr ”, “t qu n” c a làng xã ã
t , văn hoá, giáo d c…), còn m t s b ph n
bám r r t sâu và t n t i r t lâu dài. C p xã là
là không b t bu c và c n có hay không là tuỳ
t bào, là c p sát dân nh t, 80% dân s t
thu c vào c i m, yêu c u c a t ng a
nư c s ng xã, m i ch trương, ư ng l i
chính sách, pháp lu t c a Nhà nư c u do phương (ví d , b ph n qu n lí vi c tu b và
xã tri n khai thi hành. Vì th , th c hi n t t b o v r ng ho c m t lo i khoáng s n nào
chính sách c a Nhà nư c, dân ch xã ư c ó…).
b o m thì m c tiêu dân ch hoá xã h i s Cu i cùng, theo chúng tôi, c n ph i chú
ư c th c hi n t t. Do ó, c p chính quy n tr ng t i m t bi n pháp v a b o m tính th c
xã ph i ư c ki n toàn v m t t ch c, quy n c a quy n l c nhân dân, v a b o m
phương cách i u hành và con ngư i có năng th c hi n ư c trong th c t trách nhi m pháp
l c, ph m ch t.(9) lí c a i bi u trư c nhân dân. ó là ph i tìm ra
Riêng i v i c p huy n thì th i gian qua cơ ch c tri th c hi n ư c trong th c t
ã x y ra tình tr ng “…h i ng nhân dân quy n bãi mi n các i bi u h i ng nhân dân
huy n hi n nay h p không có n i dung và nh ng ngư i ng u cơ quan hành pháp
bàn b c, các ngh quy t c a h i ng nhân khi h không còn x ng áng./.
dân ch mang tính hình th c, không có kh
năng và i u ki n kh thi”.(10) Tuy nhiên, v i (1), (3).Xem: TS. Lê Minh Thông (ch biên) - “M t s
quy nh theo hư ng phân c p tương i rõ v n v hoàn thi n t ch c và ho t ng c a b máy
ràng như trong Lu t m i, chúng ta hi v ng nhà nư c CHXHCN Vi t Nam”, Nxb. Khoa h c xã
h i, Hà N i 2001, tr. 467, 469.
ho t ng c a h i ng nhân dân huy n s
(2).Xem: Tô T H , Nguy n H u Tr , PTS. Nguy n
ư c c i thi n theo hư ng t t hơn. Song, H u c ( ng ch biên) - “C i cách hành chính a
thi t nghĩ, n u t ch c u ban theo hư ng u phương lí lu n và th c ti n”, Nxb. Chính tr qu c gia,
ban hành chính như ã nêu thì huy n có th Hà N i 1998, tr. 129.
gi m b t h i ng nhân dân, ch còn l i u (4).Xem: “Nghiên c u l p pháp”, s 8/2001, tr. 50.
(5), (8), (9), (10).Xem: “Chuyên v chính quy n a
ban hành chính th c hi n s qu n lí hành
phương”, B tư pháp, Vi n nghiên c u Khoa h c pháp lí,
chính nhà nư c trên a bàn huy n v i tính tr. 15, 16, 17, 19, 20 - 21.
cách là cánh tay n i dài c a t nh hay là m t (6), (7).Xem: “Chuyên v s a i b sung m t
c p th a hành m nh l nh c a t nh và n i li n s i u Hi n pháp 1992”, B tư pháp H. 2001,
v i chính quy n xã, ư c phân công, phân tr. 111, 116.
T¹p chÝ luËt häc sè 1/2004 43
nguon tai.lieu . vn
