Xem mẫu
- §Ò ¸n m«n häc
Báo cáo tốt nghiệp
Nâng cao chất lượng đào tạo
và bồi dưỡng cán bộ quản lý
kinh tế ở nước ta hiện nay
NguyÔn ThÞ H¶i Hµ Líp: QLKT 43B
- §Ò ¸n m«n häc
MỤC LỤC
Phần mở đầu ..................................................................................................... 1
Chương I: Những lý luận cơ bản về chất lượng công tác đào tạo và bồi
dưỡng cán bộ quản lý kinh tế .......................................................................... 6
I. Khái niệm và vai trò của cán bộ quản lý kinh tế. ...................................... 6
1. Khái niệm về cán bộ quản lý kinh tế. .................................................... 6
2. Chất lượng cán bộ quản lý kinh tế. ........................................................ 6
3. Vai trò của cán bộ quản lý kinh tế. ........................................................ 7
II. Chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế. ...................... 8
1. Khái niệm chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế. ..... 9
2. Vai trò chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế. ........... 9
3. Nội dung chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế ...... 11
4. Nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế. ..... 11
4.1 .Yêu cầu nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý
kinh tế. ................................................................................................... 11
4.2 .Các nhân tố ảnh hưởng đến việc nâng cao chất lượng đào tạo và bồi
dưỡng cán bộ quản lý kinh tế.................................................................. 12
5. Các chỉ tiêu đánh giá chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý
kinh tế........................................................................................................ 15
6. Đánh giá chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế....... 16
Chương II:Thực trạng công tác đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh
tế ở nước ta hiện nay ...................................................................................... 18
I. Thực trạng chất lượng cán bộ quản lý kinh tế ở nước ta hiện nay. .......... 18
II. thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng đào tạo và bồi dưỡng
cán bộ quản lý kinh tế. .................................................................................. 20
1. Từ phía các cơ quan sử dụng cán bộ quản lý kinh tế. .......................... 20
2. Từ phía các cơ sở tổ chức đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế. ... 21
3. Từ phía nhà nước. ............................................................................... 23
NguyÔn ThÞ H¶i Hµ Líp: QLKT 43B
- §Ò ¸n m«n häc
Chương III: Một số giải pháp để nâng cao chất lượng công tác đào tạo và
bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế .................................................................. 25
I. Từ phía các cơ quan sử dụng cán bộ quản lý kinh tế............................... 25
II. Từ phía các cơ sở tổ chức đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế. . 27
III. Từ phía nhà nước. .................................................................................. 30
Kết luận........................................................................................................... 33
Danh mục tài liệu tham khảo ......................................................................... 34
NguyÔn ThÞ H¶i Hµ Líp: QLKT 43B
- §Ò ¸n m«n häc
PHẦN MỞ ĐẦU
Trước xu thế toàn cầu hoá và hội nhập kinh tế quốc tế, nước ta phải tiến hành đổi mới và
mở cửa nền kinh tế thì mới có thể tránh tụt hậu xa hơn về kinh tế. Trong quá trình đó chúng ta
cần phải có một lực lượng nào đó để dẫn dắt nền kinh tế đi theo đúng hướng và đạt được
những mục tiêu mà Đảng và Nhà nước ta đã đặt ra, giúp chúng ta hoà nhập mà không hoà tan
trong bối cảnh nền kinh tế thế giới hiện nay. Lực lượng đó chính là đội ngũ cán bộ quản lý
kinh tế, họ có một vai trò rất quan trọng trong quá trình phát triển kinh tế của đất nước.
Nhưng hiện nay ở nước ta vẫn chưa xây dựng được một đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế giỏi về
trình độ và năng lực chuyên môn và đủ về số lượng, muốn khắc phục được tình trạng đó
chúng ta phải có sự tác động vào công tác đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế. Do đó
làm thế nào nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế là một vấn đề rất
cấp thiết hiện nay.
Đề án môn học của em: “Nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh
tế ở nước ta hiện nay” với mục đích tìm hiểu về công tác đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản
lý kinh tế ở nước ta hiện nay. Trên cơ sở đó em xin phép đưa ra một số giải pháp góp phần
nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế ở nước ta hiện nay.
Để làm rõ được các vấn đề trong việc đào tạo và bồi dưỡng, em đã sử dụng rất nhiều các
tài liệu như sách, giáo trình, thành quả nghiên cứu của các thầy trong trường. Bên cạnh đó em còn
thu thập thông tin từ các nguồn khác như báo, tạp chí...
Đề án này bao gồm một số nội dung sau:
- Chương I: Những vấn đề lý luận cơ bản về chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản
lý kinh tế.
- Chương II: Thực trạng công tác đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế ở nước ta
hiện nay.
- Chương III : Một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ
quản lý kinh tế.
Do trình độ có hạn nên bài nghiên cứu của em có thế còn có rất nhiều thiếu sót, em rất
mong được sự góp ý của các thầy, các cô để bài viết của em hoàn thiện hơn. Cuối cùng em
xin chân thành cảm ơn PGS.TS Mai Văn Bưu đã giúp đỡ em trong quá trình nghiên cứu và
hoàn thiện đề tài này.
Em xin chân thành cảm ơn!
NguyÔn ThÞ H¶i Hµ Líp: QLKT 43B
- §Ò ¸n m«n häc
NguyÔn ThÞ H¶i Hµ Líp: QLKT 43B
- §Ò ¸n m«n häc
CHƯƠNG I
NHỮNG LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ CHẤT LƯỢNG
CÔNG TÁC ĐÀO TẠO VÀ BỒI DƯỠNG
CÁN BỘ QUẢN LÝ KINH TẾ
I. KHÁI NIỆM VÀ VAI TRÒ CỦA CÁN BỘ QUẢN LÝ KINH TẾ.
1. Khái niệm về cán bộ quản lý kinh tế.
Ở mỗi quốc gia khác nhau thì việc xây dựng đội ngũ cán bộ công chức là hoàn toàn khác
nhau. Ở nước ta, theo pháp lệnh cán bộ công chức được ban hành ngày 9/3/1998 thì cán bộ
công chức là những người có Quốc tịch Việt Nam, trong biên chế, làm việc theo chế độ ngạch
bậc, được hưởng lương từ ngân sách Nhà nước theo luật định. Các tiêu chí để xác định cán bộ
công chức ở Việt Nam hiện nay1:
- Là công dân Việt Nam.
- Được tuyển dụng, bổ nhiệm hoặc bầu cử vào làm việc trong biên chế chính thức của bộ
máy Nhà nước, tổ chức chính trị-xã hội.
- Được xếp vào một ngạch trong hệ thống ngạch bậc của công chức do Nhà nước qui định.
- Được hưởng lương từ ngân sách nhà nước.
Đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế là một bộ phận của cán bộ, công chức. Từ sau đại hội
Đảng toàn quốc làn thứ VI(1986), nước ta đang chuyển dần từ nền kinh tế kế hoạch hoá sang
nền kinh tế thị trường. Trong nền kinh tế thị trường vai trò của bộ phận này ngày càng quan
trọng, nó đòi hỏi chúng ta phải xây dựng được đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế thích hợp với
nó. Theo cách hiểu ngày nay, cán bộ quản lý kinh tế là một bộ phận đặc biệt quan trọng trong
đội ngũ cán bộ, công chức nói chung. Họ là những người làm việc trong lĩnh vực quản lý kinh
tế, trong các cơ quan quản lý Nhà nước về kinh tế, tham gia hoạch định chính sách kinh tế và
thực hiện việc quản lý của Nhà nước đối với các hoạt động kinh tế trên phạm vi toàn quốc
hoặc trong từng vùng hay lĩnh vực cụ thể.
2. Chất lượng cán bộ quản lý kinh tế.
Chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế có ảnh hưởng không nhỏ tới sự thành công của
các chiến lược, kế hoạch phát triển kinh tế của đất nước.Chất lượng cán bộ quản lý kinh tế
được thể hiện qua hai chỉ tiêu chủ yếu sau:
Chất lượng của đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế được thể hiện qua trình độ và năng lực
chuyên môn được đánh giá chủ yếu qua các chỉ tiêu về bậc học, học vị của họ, ngạch, bậc
công chức và họ được đào tạo dưới hình thức nào...Ngoài ra còn có thể được đánh giá thông
NguyÔn ThÞ H¶i Hµ Líp: QLKT 43B
- §Ò ¸n m«n häc
qua các chỉ tiêu khác như thâm niên công tác, vị trí công tác mà người đó đã từng nắm giữ,
khả năng thành thạo công việc, cách giao việc và sử dụng nhân viên trong quá trình thực hiện
quản lý...Người cán bộ quản lý kinh tế phải có những hiểu biết rộng lớn về kinh tế thị trường,
xu hướng phát triển của nền kinh tế thế giới, biết phân tích và khái quát các vấn đề kinh tế để
từ đó có thể tránh được sự hụt hẫngvề kỹ năng, nghiệp vụ trong công tác của họ; đưa ra nhưng
giải pháp giải quyết các vấn đề một cách phù hợp, dễ dàng thích ứng được với hoàn cảnh.
Một đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế giỏi sẽ là một cơ sở vững chắc để phát triển kinh tế
đất nước một cách toàn diên, để có một đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế giỏi nếu chỉ tập trung
vào việc nâng cao trình độ chuyên môn thì chưa đủ, bởi lẽ một cán bộ quản lý kinh tế tốt
ngoài có trình độ chuyên môn giỏi thì cúng cần phải có phẩm chất đạo đức, chính trị tốt. Như
vậy phẩm chất đạo đức chính trị là rất quan trọng đối với mỗi cán bộ quản lý kinh tế. Phẩm
chất đạo đức của người cán bộ quản lý kinh tế bao gồm cả đạo đức cá nhân như dũng cảm,
cẩn thận, quả quyết sửa lỗi của mình...; cả những phẩm chất cần có trong quan hệ với mọi
người, với công việc, họ không chỉ làm cho mình trong sạch, tiến bộ mà họ còn biết cách làm
cho mọi người xung quanh cúng trong sạch và tiến bộ. Cùng với đó, đội ngũ cán bộ công
chức nói chung và cán bộ quản lý kinh tế nói riêng coàn cần phảo có đạo đức chính trị cách
mạng, đặc biệt là trong tình hình thế giới luôn luôn biến động hiện nay. Họ phải luôn là những
người trung thành với sự nghiệp cách mạng của đất nước; biết đặt lợi ích của đất nước, của
tập thể lên trên lợi ích của bản thân; luôn có ý thức tôn trọng pháp luật, làm một tấm gương
sáng cho mọi người xung quanh mà đặc biệt là với quần chúng nhân dân; và họ có ý thức
không ngừng học tập vươn lên để tự hoàn thiện mình.
3. Vai trò của cán bộ quản lý kinh tế.
Mọi cán bộ, công chức trong bộ máy nhà nước ù ở vị trí nào đi chăng nữa thì cũng đều có
những vai trò nhất định đối với sự thành công hay thất bại của công cuộc xây dựng và phát
triển kinh tế đất nước vì đây là nguồn lực giúp khai thông và sử dụng các nguồn lực khác
nhau của đất nước. Trong đó nổi lên vai trò của các cán bộ quản lý kinh tế, đặc biệt là trong
nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở nước ta hiện nay đội ngũ cán bộ quản lý
kinh tế đã trở thành mộtlực lượng quan trọng trong hệ thống các cơ quan quản lý Nhà nước về
kinh tế cũng như trong toàn bộ nền kinh tế quốc dân. Vai trò của họ là:
Thứ nhất, các cán bộ quản lý kinh tế đặc biệt là các cán bộ cấp cao và các chuyên gia là
những người tham gia vào quá trình hoạch định đường lối, chiến lược, định hướng, chính sách
phát triển kinh tế; xây dựng nên cơ chế và thể chế quản lý kinh tế của đất nước. Các cán bộ
quản lý kinh tế cùng với Nhà nước thiết lập những khuôn khổ chung cho thị trường hoạt động
như hệ thống pháp luật, các chính sách kinh tế...để góp phần khắc phục các khuyết tật của thị
trường và giúp cho thị trường hoạt động có hiệu quả hơn. Họ còn giúp Nhà nước xây đúng
NguyÔn ThÞ H¶i Hµ Líp: QLKT 43B
- §Ò ¸n m«n häc
đắn dựng đường lối, chiến lược phát triển kinh tế trong từng giai đoạn, từng ngành, từng lĩnh
vực và từng địa phương, do đó đảm bảo công bằng xã hội và phát triển toàn diện nền kinh tế.
Hơn thế nữa, họ còn là những người quyết định tổ chức bộ máy quản lý Nhà nước về kinh tế
và lựa chọn cán bộ để thực hiện có hiệu quả những nhiệm vụ quản lý và tạo ra môi trường
kinh doanh thuận lợi trong thời kỳ đổi mới, đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước.
Thứ hai, các cán bộ quản lý kinh tế là những người biến chủ trương, đường lối, chiến
lược, chính sách, kế hoạch và các dự án phát triển kinh tế của Đảng và Nhà nước thành hiện
thực. Họ sử dụng quyền lực Nhà nước để thực hiện nhiệm vụ quản lý và điều hành các hoạt
động của nền kinh tế theo nguyên tắc tập trung dân chủ trong quá trình phát triển kinh tế đất
nước và quản lý kinh tế ở phạm vi cả nước hay từng ngành, từng lĩnh vực, từng địa phương cụ
thể. Dựa trên cơ sở các chủ trương, đường lối, chiến lược...phát triển kinh tế mà Nhà nước
đưa ra, các cán bộ quản lý kinh tế thực hiện việc phối hợp các quá trình quản lý kinh tế để
điều chỉnh kịp thời những mất cân đối, những mâu thuẫn phát sinh trong quá trình quản lý
giúp cho toàn bộ nền kinh tế vận hành đúng hướng và đạt được những mục tiêu đặt ra nhằm
làm cho đất nước ngày càng phát triển.
Thứ ba, các cán bộ quản lý kinh tế là người có thể thu thập được những nguyện vọng
chính đáng và hợp lý của nhân dân, là cầu nối giũa Nhà nước với nhân dân và các tổ chức
kinh tế. Công việc của họ gắn liền với cuộc sống của nhân dân, đôi khi họ phải làm việc trực
tiếp với nhân dân, với các thành phần kinh tế để tìm hiểu mức sống và nguyện vọng của nhân
dân, tình hình hoạt động và mong muốn của các thành phần kinh tế đối với Nhà nước. Trên cơ
sở đó Nhà nước cùng các cán bộ quản lý kinh tế tìm ra các giải pháp, chính sách thích hợp để
phát triển kinh tế và cải thiện đời sống nhân dân, tạo môi trường thuận lợi cho tất cả các thành
phần kinh tế hoạt động.
Thứ tư, các cán bộ quản lý kinh tế giúp Nhà nước có thể sử dụng và khai thác có hiệu quả
nhất các nguồn lực và cơ hội quốc gia. Trong quá trình vạch ra chủ trương, đường lối phát
triển kinh tế trong cả ngắn hạn và dài hạn, họ có khả năng tổng hợp, phân tích các thông tin
thu thập được về thực trạng các nguồn lực, các điều kiện kinh tế xã hội, tiềm năng của đất
nước...để đưa ra các phương án hoạt động tối ưu nhằm sử dụng có hiệu quả nhất các nguồn
lực xã hội như tài nguyên thiên nhiên, nguồn lao động...Trong quá trình thực hiện công việc
quản lý Nhà nước đối với nền kinh tế, các cán bộ quản lý kinh tế chính là những người phát
hiện ra những cơ hội và thách thức của đất nước trong tình hình mới. Trên cơ sở đó, họ cùng
Nhà nước tìm ra những việc làm cụ thể nhằm hạn chế những nguy cơ, khó khăn có thể xảy ra
kìm hãm đà phát triển của đất nước và nắm bắt những cơ hội, thời cơ để phát triển đất nước.
II. CHẤT LƯỢNG ĐÀO TẠO VÀ BỒI DƯỠNG CÁN BỘ QUẢN LÝ KINH TẾ.
NguyÔn ThÞ H¶i Hµ Líp: QLKT 43B
- §Ò ¸n m«n häc
1. Khái niệm chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế.
Ở bất kỳ một quốc gia nào giáo dục-đào tạo luôn là con đường cơ bản để có một nguồn
nhân lực đáp ứng được các yêu cầu của sự phát triển kinh tế xã hội. Đào tạo và bồi dưỡng cán
bộ quản lý kinh tế cũng vậy, nó không chỉ bao gồm sự nghiệp giáo dục đào tạo nói chung vì
đào tạo ở đây không chỉ đơn thuần đào tạo về chuyên môn mà còn giáo dục về chính trị, đạo
đức, ý thức trách nhiệm, tác phong công tác, vai trò và vị trí của người cán bộ quản lý kinh tế
trong bộ máy nhà nước. Đây là một quá trình thưỡng xuyên, liên tục tức là người cán bộ quản
lý kinh tế không chỉ được đào tạo một lần như giáo dục phổ thông mà họ phải thường xuyên
học tập trau dồi thêm những kiến thức mới về quản lý kinh tế cũng như nâng cao hiểu biết về
nền kinh tế thị trường thế giới.
Đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế có cùng một mục đích là trang bị kiến thức
cho đội ngũ cán bộ quản ly kinh tế. Nhưng đào tạo là quá trình truyền thụ kiến thức mới để
người cán bộ quản lý kinh tế có một trình độ cao hơn. Còn bồi dưỡng là quá trình hoạt động
làm tăng thêm những kiến thức đòi hỏi với những người mà họ đang giữ một chức vụ nhất
định. Tóm lại, đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế là các hoạt động nhằm nâng cao
năng lực cho cán bộ quản lý kinh tế trong việc đóng góp vào hoạt động của các cơ quan quản
lý Nhà nước.
Trong công tác đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế thì việc làm sao để đào tạo và
bồi dưỡng có chất lượng cao lại là một vấn đề nan giải. Chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán
bộ quản lý kinh tế thể hiện ở trình độ, khả năng thực hiện các công việc tương ứng với thời
gian và bằng cấp mà các cán bộ quản lý kinh tế nhận được.
2. Vai trò chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế.
Chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế có vai trò rất quan trọng trong sự
nghiệp phát triển kinh tế của mọi quốc gia:
Đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế nhằm phục vụ cho sự nghiệp đổi mới của đất
nước vì đây là một bộ phận đặc biệt quan trọng trong lực lượng cán bộ công chức. Mọi đường
lối, chủ trương, chính sách... phát triển kinh tế của Đảng và Nhà nước đều được các cơ quan
quản lý Nhà nước về kinh tế thực hiện với lực lượng cơ bản là đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế.
Trước đây nước ta đã tồn tại khá lâu theo cơ chế quản lý tập trung, quan liêu, bao cấp; nhưng
ngày nay cơ chế đó không còn phù hợp nữa nên việc chuyển đổi cơ chế quản lý kinh tế là một
yêu cầu cấp thiết có tính sống còn nhằm tạo ra bước phát triểm mới cho đất nước. Trước sự
đổi mới như vậy, nếu chúng ta có một đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế được đào tạo và bồi
dưỡng có chất lượng cao thì sẽ không bị lúng túng khi vận hành cơ chế kinh tế mới, sẽ giải
quyết được rất nhiều vấn đề nảy sinh khi chuyển sang cơ chế kinh tế mới.
NguyÔn ThÞ H¶i Hµ Líp: QLKT 43B
- §Ò ¸n m«n häc
Trước xu hướng toàn cầu hoá, khu vực hoá và hội nhập kinh tế thì chất lượng đào tạo và
bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế cao sẽ tạo ra một đội ngũ cán bộ cán bộ quản lý kinh tế giỏi.
Họ sẽ giúp đất nước nắm bắt được các cơ hội do toàn cầu hoá, khu vực hoá và hội nhập kinh
tế mang tới một cách nhanh chóng; đồng thời cúng giúp hạn chế được những rủi ro và thách
thức. Trong quá trình hội nhập kinh tế, mọi quốc gia đều phải mở cửa nền kinh tế, đa dạng
hoá, đa phương hoá các quan hệ kinh tế đối ngoại trên nguyên tắc giữ vững độc lập chủ
quyền, bình đẳng, cùng có lợi, thu hút các nguồn lực bên ngoài để phát huy lợi thế và nguồn
lực bên trong. Không chỉ thế, khi tiến hành hợp tác kinh tế quốc tế, do mới tiếp cận với nền
kinh tế thế giới trong một thời gian chưa phải là dài nên chúng ta không thể hiểu hết được
những luật chơi của nền kinh tế thị trường hiện nay cũng như các thông lệ quốc tế khi tham
gia hợp tác với nước ngoài, vì vậy chúng ta sẽ mắc phải không ít những va vấp, hạn chế và sẽ
phải chịu không ít những thua thiệt nếu như chúng ta không có một đội ngũ cán bộ quản lý
kinh tế giỏi, chất lượng cao. Điều đó nói lên rằng việc nâng cao chất lượng đào tạo và bồi
dưỡng cán bộ quản lý kinh tế có vai trò rất quan trọng trong bối cảnh toàn cầu hoá, khu vực
hoá và hội nhập kinh tế của nước ta hiện nay.
Ngày nay, các cuộc cách mạng khoa học và công nghệ đang diễn ra hết sức mạnh mẽ, vì
vậy sự phát triển của tất cả các nước trên thế giới nói chung và của nước ta nói riêng tất yếu
phải gắn công nghiệp hoá với hiện đại hoá, phải gắn liền với tiến bộ của khoa học-công nghệ
và trình độ tổ chức quản lý ngày càng cao. Để tiếp thu được những thành tựu của tiến bộ khoa
học-công nghệ và trình độ tổ chức quản lý cao đó thì chúng ta phải có một đội ngũ cán bộ
khoa học và quản lý kinh tế có chất lượng cao để cung cấp cho Đảng và Nhà nước những cơ
sở khoa học cho các quyết định, các chủ trương, chính sách, chiến lược, kế hoach, dự án... để
phát triển kinh tế đất nước. Lực lượng này phải biết tiếp thu một cách thông minh những tri
thức của nhân loại, đồng thời tiếp thu những lợi thế của các nước đi sau, biết giữ gìn bản sắc
văn hoá dân tộc, giữ vững định hướng xã hội chủ nghĩa trong phát triển với xu hướng phát
triển ngày nay của thế giới.
Trong thời kỳ này, trên thị trường không chỉ diễn ra sự cạnh tranh khốc liệt về các hàng
hoá vật chất và dịch vụ được sản xuất ra giữa các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh, mà trên
thị trường lao động cũng diễn ra sự cạnh tranh, đặc biệt trong đó có sự cạnh tranh về các cán
bộ quản lý kinh tế. Sự cạnh tranh đó diễn ra ở cả bên cung (là những người được đào tạo và
có ý muốn trở thành người cán bộ quản lý kinh tế) và bên cầu (là các cơ quan có nhu cầu
tuyển cán bộ quản lý kinh tế). Giữa những người có nhu cầu, nguyện vọng làm cán bộ quản lý
kinh tế thì họ cạnh tranh nhau để có được những chỗ làm việc thích hợp với khả năng của
mình, những chỗ làm việc tốt để họ có thể làm việc với hiệu quả cao nhất. Còn các cơ quan
thực hiện việc quản lý nhà nước về kinh tế thì cạnh tranh với nhau để tuyển được các cán bộ
NguyÔn ThÞ H¶i Hµ Líp: QLKT 43B
- §Ò ¸n m«n häc
quản lý kinh tế giỏi, có đủ phẩm chất và năng lực về làm việc cho mình. Vì vậy việc nâng cao
chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế sẽ giúp cho các cơ quan tuyển được
những cán bộ quản lý kinh tế như mong muốn phục vụ cho sự nghiệp phát triển kinh tế đất
nước.
3. Nội dung chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế
Cán bộ, công chức nói chung và cán bộ quản lý kinh tế nó riêng cần phải được đào tạo và
bồi dưỡng một cách thường xuyên, liên tục. Đối với mỗi loại cán bộ, công chức lại có một nội
dung đào tạo khác nhau, theo đó sẽ có nội dung về chất lượng đào tạo khác nhau. Đối với cán
bộ quản lý kinh tế thì chất lượng đào tạo được thể hiện qua hai nội dung chính, đó là đào tạo
và bồi dưỡng cho cán bộ quản lý kinh tế về trình độ, năng lực chuyên môn và phẩm chất đạo
đức chính trị.
Đào tạo và bồi dưỡng về trình độ và năng lực chuyên môn cho người cán bộ quản lý kinh
tế sẽ giúp cho họ có kiến thức để giải quyết công việc, phối hợp hoạt động của các nhân viên
cấp dưới; giúp cho họ có sự hiểu biết chung về xu hướng phát triển của xã hội và thời đại.
Đồng thời nó cũng sẽ giúp cho các cán bộ quản lý kinh tế mở mang tầm nhận thức hướng về
hiện đại hoá, hướng ra thế giới, hướng tới tương lai cho các cán bộ quản lý kinh tế. Không chỉ
thế việc này góp phần giúp cho các cán bộ quản lý kinh tế có khả năng phân tích vấn đề, khái
quát các vấn đề kinh tế, chính trị, xã hội để có những giải pháp cho mọi vấn đề của đất nước
được đặt ra. Ngoài ra còn làm cho người cán bộ quản lý kinh tế thành thạo nghiệp vụ, chuyên
môn, kỹ thuật và có kinh nghiệm công tác vững vàng. Đào tạo được người cán bộ quản lý
kinh tế giỏi cũng có nghĩa là phải làm cho họ có năng lực quản lý bao gồm năng lực thực tế về
phân tích tình huống, năng lực quyết sách và giải quyết các vấn đề, năng lực tổ chức và chỉ
huy, năng lực kí kết và phối hợp hoạt động.
Đào tạo và bồi dưỡng phẩm chất đạo đức chính trị cho cán bộ quản lý kinh tế sẽ giúp cho
họ có khả năng làm việc với con người và uy tín của người cán bộ quản lý kinh tế trong tổ
chức sẽ được nâng cao lên, nó giúp người cán bộ quản lý kinh tế dễ dàng hơn trong việc
hướng tới mục tiêu của tổ chức. Điêù đó làm cho họ có ý thức chính trị, trình độ chính trị, ý
thức tuân thủ luật pháp và các quy tắc điều lệ trong tổ chức. Cùng với những tư tưởng, quan
điểm chính trị trên là giúp cho họ tự hoàn thiện đạo đức bản thân của mình: trung thực, cần
mẫn, nhân hậu, có tinh thần trách nhiệm cao...Tất cả những điều đó sẽ tạo ra uy tín cho người
cán bộ quản lý kinh tế.
4. Nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế.
4.1 .Yêu cầu nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế.
NguyÔn ThÞ H¶i Hµ Líp: QLKT 43B
- §Ò ¸n m«n häc
Đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế là một việc làm rất cấp bách hiện nay không
chỉ riêng đối với nước ta mà đối với tất cả các quốc gia trên thế giới. Chính vì thế mà việc đào
tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế không thể được tiến hành một cách cẩu thả, việc nâng
cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng đó phải đáp ứng được một số yêu cầu sau:
Nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế phải đồng nghĩa với việc
xây dựng được một đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế đủ về số lượng, có chất lượng cao, có bản
lĩnh chính trị vững vàng, có kiến thức và năng lực quản lý, có khả năng tiếp thu được những
kiến thức quản lý kinh tế mới của thế giới và biết cách ứng dụng một cách sáng tạo vào hoàn
cảnh cụ thể của nước mình. Đội ngũ này phải có khả năng đáp ứng được các yêu cầu của nền
kinh tế nước ta đang trong quá trình chuyển sang mô hình kinh tế mới kinh tế thị trường định
hướng xã hội chủ nghĩa; đáp ứng được yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá
của nước ta nhằm đưa nước ta trở thành một nước công nghiệp phát triển trong tương lai; có
khả năng phản ứng nhanh trước những ảnh hưởng của toàn cầu hoá kinh tế quốc tế.
Nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cũng có nghĩa là phải nâng cao hiệu quả hoạt
động thực tiễn của các cán bộ quản lý kinh tế, đặc biệt là các cán bộ quản lý kinh tế cấp cao.
Nó phải phục vụ trực tiếp cho chiến lược phát triển kinh tế của đất nước trong dài hạn và cả
trong ngắn hạn. Đảm bảo sự chuyển tiếp và kế thừa vững vàng giữa các lớp cán bộ quản lý
kinh tế, tạo nguồn cho cán bộ quản lý kinh tế trong tương lai, nhằm đảm bảo cho sự phát triển
kinh tế đất nước trong thời gian tới.
4.2 .Các nhân tố ảnh hưởng đến việc nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ
quản lý kinh tế.
Có rất nhiều nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh
tế hiện nay, trong đó có một số nhân tố cơ bản sau:
Từ phía các cơ quan sử dụng cán bộ quản lý kinh tế.
Nhờ công tác xây dựng kế hoạch đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế trong từng
cơ quan, đơn vị sử dụng mà họ có thể đưa đúng đối tượng cán bộ đi đào tạo và bồi dưỡng. Từ
đó tránh tình trạng đào tạo một cách tràn lan gây lãng phí các nguồn lực và đảm bảo được sự
chuyển tiếp hợp lý giữa các thế hệ cán bộ quản lý kinh tế. Nếu công tác này không được làm
tốt thì khó có thể nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế một cách
toàn diện.
Công tác tuyên truyền nhận thức về vai trò của việc đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý
kinh tế của từng cơ quan đơn vị sử dụng đối với từng cán bộ của mình để từng cán bộ nhận
thức được và tự giác học tập, nghiên cứu để nâng cao nhận thức của mình.
NguyÔn ThÞ H¶i Hµ Líp: QLKT 43B
- §Ò ¸n m«n häc
Các chính sách của các cơ quan đơn vị sử dụng đối với các cán bộ quản lý kinh tế sau khi
được đào tạo và bồi dưỡng sẽ có những ảnh hưởng nhất định tới nhu cầu của họ. Nếu các
chính sách đó thoả đáng và hợp lý thì sẽ tạo ra động lực thúc đẩy họ không ngừng học tập và
bồi dưỡng bản thân, còn nếu nó không phù hợp thì sẽ tạo ra một sức ỳ hoặc tư tưởng đối phó
đối với công tác đào tạo và bồi dưỡng.
Việc quản lý công tác đào tạo và bồi dưỡng đối với chính những cán bộ quản lý kinh tế
của mình được cần được tiến hành nghiêm túc, toàn diện và trên mọi mặt. Hệ thống và công
tác quản lý đào tạo nếu được thực hiện tốt sẽ xây dựng được đội ngũ cán bộ chất lượng cao,
chống lãng phí được các nguồn lực.
Từ phía các cơ sở đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế.
Thứ nhất, nội dung đào tạo là nhân tố quan trọng quyết định chất lượng đào tạo và bồi
dưỡng cán bộ quản lý kinh tế. Nội dung đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế bao gồm
việc cung cấp những kiến thức cơ bản về kinh tế, quản lý kinh tế, về khoa học tổ chức và quản
lý... mà người cán bộ quản lý kinh tế chưa có hoặc chưa cập nhật. Việc đào tạo và bồi dưỡng
còn rèn luyện kỹ năng thực hiện công việc cho họ, đây là một nội dung đào tạo thiết thực và
thông dụng nhất nhằm bổ sung những thiếu hụt cho cán bộ quản lý kinh tế. Đồng thời trong
quá trình đào tạo và bồi dưỡng cũng phải tiến hành rao đổi kinh nghiệm trong công việc
chuyên môn, trong công tác lãnh đạo quản lý, cho học viên học hỏi, tiếp cận những kinh
nghiệm, phương pháp quản lý hiện đại của nước ngoài. Như vậy nội dung đào tạo và bồi
dưỡng cán bộ quản lý kinh tế giúp các cán bộ quản lý kinh tế có những cơ hội để suy nghĩ tự
do, để giải quyết vấn đề theo những phương pháp mới mà không lo ngại sự đánh giá của cấp
trên hay đồng nghiệp.
Thứ hai, phương pháp đào tạo có thể là đào tạo tại chỗ hoặc đào tạo bên ngoài. Đào tạo tại
chỗ là đào tạo ngay tại vị trí đang làm việc hoặc sẽ làm việc, những người học thực hiện công
việc dưới sự hướng dẫn của những cán bộ có kinh nghiệm, những người quản lý hoặc giảng
viên2; nó giúp cho các cán bộ quản lý kinh tế cần đào tạo có thể tiếp cận ngay với thực tế vì
nội dung đào tạo liên quan ngay đến công việc cụ thể. Còn đào tạo ở ngoài là phương pháp
đào tạo theo chương trình ở trong và ngoài cơ quan, nó không gắn với việc thực hành công
việc nhưng đảm bao tính hệ thống, khoa học, có bài bản, theo kế hoạch đào tạo.
Thứ ba, hình thức đào tạo cũng có những ảnh hưởng lớn tới chất lượng đào tạo và bồi
dưỡng. Có nhiều hình thức đào tạo như:
- Việc thuyên chuyển cán bộ quản lý kinh tế qua nhiều công việc khác nhau sẽ giúp mở
rộng kiến thức của những cán bộ quản lý kinh tế, đồng thời họ có thể hiểu những chức
năng khác nhau của các cơ quan.
NguyÔn ThÞ H¶i Hµ Líp: QLKT 43B
- §Ò ¸n m«n häc
- Bố trí họ vào làm công việc trợ lý, qua đó mở rộng tầm nhìn của những người được đào
tạo vì học có cơ hội để gần gũi với những người quản lý có kinh nghiệm.
- Cũng có thể đề bạt tạm thời cán bộ quản lý kinh tế vào giữ một chức vụ nhất định trong
các cơ quan quản lý kinh tế, nhờ vậy mà họ tích luỹ thêm được nhiều kinh nghiệm trong
hoạt động quản lý thực tiễn.
- Đưa họ tham dự vào các uỷ ban và hội đồng làm cho họ có cơ hội tiếp xúc với những
người có kinh nghiệm, làm quen với những vấn đề có liên quan tới cơ quan. Qua đó họ
học hỏi thêm về những quan hệ giữa các bộ phận khác nhau trong cơ quan và các vần đề
nảy sinh do mối quan hệ đó.
- Các cơ quan có nhu cầu đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế kết hợp với các cơ sở
đào tạo và bồi dưỡng tổ chức các khoá học chính thức, các chương trình đào tạo dài hạn
và ngắn hạn và cử cán bộ quản lý kinh tế của mình đến học tập nghiên cứu tại các lớp học
đó.
Thứ tư, nếu các nguồn lực cho đào tạo và bồi dưỡng được đáp ứng đầy đủ và hiện đại: cơ
sở vật chất, đội ngũ giáo viên, kinh phí đào tạo...thì chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ
quản lý kinh tế cũng sẽ được nâng lên đáng kể. Điều đó là do khi đó các cơ sở này sẽ có được
một môi trường học tập và giảng dạy tốt nhất cho cả giảng viên và học viên, có những điều
kiện thuận lợi để nâng cao chất lượng dạy và học của các cơ sở đào tạo và bồi dưỡng cán bộ
quản lý kinh tế.
Từ phía nhà nước.
Phân tích nhu cầu cần đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế cần thiết của nền kinh
tế quốc dân để từ đó giúp xác định tổng thể nhu cầu tổng thể của bộ máy quản lý nhà nước về
kinh tế và xác định được mức hỗ trợ cho công tác đào tạo và bồi dưỡng của Nhà nước. Qua đó
nhà nước cũng có hướng sắp xếp lại hệ thống các cơ sở đào tạo và bồi dưỡng sao cho phù hợp
với nhu cầu của đất nước. Trong quá trình phân tích thì phải xem xét tới các yếu tố như môi
trường, mục tiêu phát triển kinh tế của đất nước, cơ cấu kinh tế...để quyết định xem một
chương trình đào tạo có thực sự cần thiết không. Nếu việc phân tích nhu cầu đào tạo được
thực hiện tốt sẽ giúp cho chúng ta tiến hành đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế đúng
hướng, tránh lãng phí các nguồn lực do đào tạo tràn lan. Đây cũng là một cơ sở vững chắc cho
việc lập kế hoạch đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế.
Việc lập kế hoạch tổng thể về đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế của Nhà nước
sẽ giúp việc đào tạo và bồi dưỡng được thực hiện theo đúng hướng, đúng mục tiêu và phù hợp
với yêu cầu phát triển kinh tế của đất nước. Nó còn là một cơ sở làm cho công tác đào tạo và
bồi dưỡng được thực hiên một cách đồng đều cho tất cả các vùng các lĩnh vực nhằm tạo ra
NguyÔn ThÞ H¶i Hµ Líp: QLKT 43B
- §Ò ¸n m«n häc
một đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế đủ về số lượng nhưng vẫn đảm bảo chất lượng và trải đều
trên tất cả các vùng, các lĩnh vực của nền kinh tế.
Sự đầu tư của Nhà nước vào các cơ sở đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế như
giúp xây dựng cơ sở hạ tầng, hiện đạo hoá các thiết bị học tập và giảng dạy...Nếu nhà nước có
sự đầu tư đứng mức và hợp lý thì sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho các cơ sở đó nâng cao chất
lượng giảng dạy của mình.
Các cơ chế, chính sách, tiêu chuẩn của Nhà nước đối với cán bộ quản lý kinh tế và với
công tác đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế là một cơ sở quan trọng để đánh giá và
kiểm tra đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế cũng như công tác đào tạo và bồi dưỡng; tạo ra môi
trường cho hoạt động đào tạo và bồi dưỡng. Các cơ chế, chính sách, tiêu chuẩn này nếu phù
hợp và chặt chẽ sẽ giúp cho việc kiểm tra, kiểm soát quá trình đào tạo và bồi dưỡng của các
cơ quan chức năng được thực hiện một cách nghiêm túc, chính xác và khoa học; sẽ tạo ra một
ảnh hưởng thúc đẩy các cán bộ quản lý kinh tế tích cực tham gia vào các chương trình đào tạo
và bồi dưỡng; đồng thời nó sẽ nâng cao ý thức của các cán bộ quản lý kinh tế trong việc
không ngừng tự học tập và rèn luyện bản thân để đáp ứng được với những tiêu chuẩn mà nhà
nước đã đưa ra ngày càng khắt khe hơn.
Việc tổ chức hệ thống kiểm tra, kiểm soát hệ thống tổ chức đào tạo và bồi dưỡng cán bộ
quản lý kinh tế của Nhà nước cũng có ảnh hưởng nhất định tới việc nâng cao chất lượng đào
tạo và bồi dưỡng. Nếu hệ thống này được tổ chức tốt thì sẽ tránh được những tiêu cực, lãng
phí trong đào tạo và bồi dưỡng, nếu không được tổ chức tốt thì công tác đào tạo và bồi dưỡng
cán bộ quản lý kinh tế sẽ rất dễ bị thả nôi, như vậy rất khó có thể nâng cao được chất lượng
đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế.
5. Các chỉ tiêu đánh giá chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế.
Đánh giá xem một khoá đào tạo, bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế nào đó có chất lượng
hay không tức là xem xét xem khoá học đó đã giúp người cán bộ quản lý kinh tế đáp ứng
được với những nhu cầu, đòi hỏi đặt ra đối với họ trong công việc chưa. Để làm được điều đó
thì các cơ quan thực hiện việc đánh giá chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh
tế phải tiến hành đánh giá chất lượng đầu ra của khoá học đó về mọi mặt mà đặc biệt là kiểm
tra về trình độ chuyên môn và trình độ lý luận chính trị của đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế sau
khi kết thúc khoá đào tạo và bồi dưỡng. Việc đánh giá này có thể được tiến hành bằng nhiều
cách khác nhau như: thăm dò phản ứng của các học viên sau khoá học, xem xét kết quả học
tập cuối cùng của các học viên, năng lực thực hiện công việc và sự tác động, ảnh hưởng tới tổ
chức của các cán bộ quản lý kinh tế sau khi được đào tạo và bồi dưỡng. Dù có nhiều cách
khác nhau để đánh giá chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế nhưng đều tập
NguyÔn ThÞ H¶i Hµ Líp: QLKT 43B
- §Ò ¸n m«n häc
trung vào việc làm rõ hai chỉ tiêu là trình độ chuyên môn và phẩm chất đạo đức chính trị của
người cán bộ quản lý kinh tế sau khi được đào tạo và bồi dưỡng.
Sau khi được đào tạo thì chúng ta phải đánh giá xem trình độ và năng lực chuyên môn
của các cán bộ quản lý kinh tế đó có được nâng cao so với trước hay không bằng cách tổ chức
kiểm tra các kiến thức kỹ năng của người cán bộ quản lý kinh tế và đối chiếu với chất lượng
đầu vào và đối chiếu cả với những mục tiêu đã đề ra; kiểm tra những thay đổi đối với việc
thực hiên công việc của họ xem có đáp ứng được với những yêu cầu đã đặt ra chưa; họ có khả
năng đống góp vào việc thực hiện mục tiêu của tổ chức là nhiều hay ít, khả năng đó là cao
hơn hay thấp hơn hay không đổi so với luc trước khi họ được đưa đi đào tạo và bồi dưỡng.
Bên cạnh đó chúng ta cũng phải tiến hành đánh giá họ theo chỉ tiêu về phẩm chất đạo đức
và trình độ lý luận chính trị thông qua các cuộc kiểm tra về lý luận chính trị, đánh giá thái độ
của họ đối với công việc, đối với tố chức, đối với việc thực hiện kết quả mục tiêu của tổ chức
sau khi trải qua quá trình đào tạo và bồi dưỡng; đánh giá ảnh hưởng và uy tín của họ trong tổ
chức. Qua đó co thể thấy rõ được việc tu dưỡng đạo đức, trau dồi lý luận chính trị của họ
trong quá trình đào tạo và bồi dưỡng đã thực sự có hiệu quả hay không.
6. Đánh giá chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế.
Đánh giá chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế tức là đánh giá kết quả
của chương trình đào tạo; đó cũng được xem như là việc kiểm tra, xem xét một cách độc lập
và có hệ thống đối với một chương trình, dự án, để xác định kết quả, hiệu quả và các ảnh
hưởng của nó. Công tác đánh giá này nhằm đạt được các mục tiêu như: “cung cấp thông tin
phản hồi về quá trình đào tạo và bồi dưỡng, về các hoạt động được triển khai, về chất lượng
của việc thiết kế và thực hiện và thực hiện các hoạt động đào tạo và bồi dưỡng; đóng góp vào
nội dung đào tạo, bồi dưỡng về kiến thức cũng như thực hành, chúng ta có thể học qua quá
trình đánh giá; xác định hiệu quả khi áp dụng những điều đã được học vào trong hoạt động cụ
thể của cơ quan; xem xét quan hệ của chính sách đào tạo và bồi dưỡng đối với mục tiêu của tổ
chức; hình thức và nội dung đào tạo, bồi dưỡng có tác động ảnh hưởng đến quan điểm và văn
hoá tổ chức như thế nào, có đóng góp gì tới sự phát triển của tổ chức trong những năm tới”3...
Để việc đánh giá được chính xác chúng ta phải tiến hành đánh giá cả chương trình khoá học
và đánh giá hệ thống đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế.
Khi tiến hành đánh giá chương trình, khoá học phải xác định xem chương trình, khoá học
và các hoạt động đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế đã đáp ứng được các nhu cầu
mà các cơ quan hay tổ chức cử cán bộ quản lý kinh tế đi học đặt ra hay chưa; xem xét các quy
trình, công đoạn tiến hành đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế có hợp lý không;
người cán bộ quản lý kinh tế được cử đi học tiếp thu được những cái gì sau khoá học; đánh
NguyÔn ThÞ H¶i Hµ Líp: QLKT 43B
- §Ò ¸n m«n häc
giá sự tác động của chương trình, khoá học đối với các đơn vị hoặc nhóm cán bộ. Để xem xét
được những vấn đề đó thì cần phải phân định rõ nhiệm vụ của từng cơ quan chức năng tiến
hành việc đánh giá: các cơ quan quản lý và theo dõi chương trình, khoá học; các cơ sở đào tạo
và bồi dưỡng; các cơ quan có nhu cầu sử dụng cán bộ quản lý kinh tế và cử cán bộ đi học. Sự
phối hợp trong công tác đánh giá của ba cơ quan này sẽ giúp chúng ta đánh giá được chất
lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế một cách chính xác, khách quan và toàn
diện. Các cơ quan đó tiến hành việc đánh giá thông qua những phản ứng của những học viên
về nội dung, hình thức, phương pháp giảng dạy, tính chính xác và hữu ích của chương trình
đào tạo và bồi dưỡng đó. Bên cạnh đó, cũng phải đánh giá thông qua kết quả học tập của mỗi
học viên khi tham gia khoá học, so sánh kết quả đầu vào và đầu ra của các học viên để thấy rõ
hơn nữa chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế. Ngoài việc đánh giá bản thân
quá trình đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế, các cơ quan thực hiện việc đánh giá
cũng phải tiến hành đánh giá chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế thông
qua năng lực cá nhân của cán bộ quản lý kinh tế trong công việc chuyên môn, nghiệp vụ sau
khi được đào tạo và khả năng lực thực hiện nhiệm vụ của các cơ quan, đơn vị có cán bộ đi đào
tạo và bồi dưỡng.
Cùng với việc đánh giá quá trình đào tạo và bồi dưỡng, chúng ta còn phải tiến hành đánh
giá hệ thống đào tạo và bồi dưỡng theo các nội dung như hệ thống các văn bản điều chỉnh các
mối quan hệ trong lĩnh vực đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế, hệ thống cơ cấu tổ
chức bộ máy thực hiện việc quản lý công tác đào tạo và bồi dưỡng, đội ngũ làm công tác đào
tạo (đội ngũ giảng viên, các chuyên gia...), đánh giá các cơ sở đào tạo, công tác lập kế hoạch
và thực hiện kế hoạch đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế của các cơ quan quản lý
nhà nước về kinh tế. Đồng thời cũng phải theo dõi và giám sát việc huy động, quản lý và sử
dụng các nguồn lực được đầu tư cho công tác đào tạo và bồi dưỡng.
Việc đánh giá chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế là một quá trình
thường xuyên, liên tục, vừa mang tính khoa học, vừa phản ánh đúng thực tế chất lượng của
việc đào tạo và bồi dưỡng. Nó có thể được coi là một quá trình kĩ thuật nhằm phân tích thông
tin và tính toán hai mặt chi phí và lợi ích của việc đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh
tế, để từ đó có những điều chỉnh hợp lý giúp cho việc đào tạo và bồi dưỡng đạt được những
mục tiêu và yêu cầu đặt ra nhằm nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý
kinh tế ở nước ta hiện nay.
NguyÔn ThÞ H¶i Hµ Líp: QLKT 43B
- §Ò ¸n m«n häc
CHƯƠNG II
THỰC TRẠNG CÔNG TÁC ĐÀO TẠO VÀ BỒI DƯỠNG
CÁN BỘ QUẢN LÝ KINH TẾ Ở NƯỚC TA HIỆN NAY
I. THỰC TRẠNG CHẤT LƯỢNG CÁN BỘ QUẢN LÝ KINH TẾ Ở NƯỚC TA HIỆN
NAY.
Trước như cầu toàn cầu hoá ngày càng mạnh mẽ buộc nước ta phải có những biện pháp
đổi mới nền kinh tế quốc dân. Trong quá trình đổi mới, cùng với việc phải điều chỉnh các
chính sách kinh tế, cải cách bộ máy quản lý nhà nước về kinh tế...thì vấn đề đào tạo và bồi
dưỡng để phát triển đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế có vị trí hết sức quan trọng. Nó là một
trong những điều kiện đảm bảo sự thắng lợi của việc phát triển kinh tế đất nước.Đào tạo và
bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế có năng lực, phẩm chất đạo đức tốt đáp ứng được
những yêu cầu thực tiễn là một nhiệm vụ được xem là không thể tách rời với quá trình phát
triển kinh tế của nước ta hiện nay.
Mặc dù còn gặp nhiều khó khăn nhưng trong suốt thời gian qua với sự quan tâm và đầu tư
hỗ trợ của Đảng và Nhà nước thì công tác đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế đã đạt
được nhiều thành tựu đáng chú ý. Đó là đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế đã được rèn luyện, thử
thách và tích luỹ được nhiều kinh nghiệm quý báu, trưởng thành về cả số lượng và chất lượng.
- Đến nay các kiến thức, kinh nghiệm, trình độ và năng lực thực tiễn của người cán bộ quản
lý kinh tế đã được nâng cao hơn trước rất nhiều; tỷ lệ cán bộ quản lý kinh tế có trình độ
chuyên môn đại học và trên đại học đã tăng lên rõ rệt. Ở trung ương, số cán bộ quản lý
kinh tế có trình độ chuyên môn sơ cấp chiếm 6.08%, trung cấp là 10.06%, đại học là
73.39% và trên đại học là 7.79%. Còn ở các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương thì số
cán bộ quản lý kinh tế có trình độ sơ cấp là 11.18%, trung cấp là 18.52%, đại học là
67.6% và trên đại học là 2.7%. Số cán bộ quản lý ở trong các bộ ngành Kinh tế tổng hợp(
Văn phòng Chính Phủ, các bộ: Tài Chính, Thương Mại, Công Nghiệp, Nông Nghiệp và
Phát Triển Nông Thôn, Kế hoạch và đầu tư, Lao động-thương binh và Xã hội, Ngân hàng
Nhà nước, Tổng cục Thống kê...) có tới 55% được đào tạo quản lý kinh tế. ở các tỉnh,
thành phố trực thuộc trung ương có 53% số cán bộ quản lý được đào tạo quản lý kinh tế4.
Điều đó cho ta thấy về số lượng tỷ lệ cán bộ quản lý được đào tạo về quản lý kinh tế trong
đội ngũ cán bộ, công chức nói chung là khá cao, về chất lượng cũng đã phần nào đáp ứng
nhu cầu nâng cao năng lực hoạt động cho đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế hiện nay. Cùng
với đó thì trình độ sử dụng máy vi tính và khả năng ngoại ngữ của cán bộ quản lý kinh tế
cũng ngày được nâng cao. Tỷ lệ cán bộ biết sử dụng máy tính là khá cao(tỷ lệ chung ở các
đơn vị này là 64%), đặc biệt 100% các cán bộ trẻ( dưới 35 tuổi đều biết sử dụng máy tính
NguyÔn ThÞ H¶i Hµ Líp: QLKT 43B
- §Ò ¸n m«n häc
phục vụ cho công tác của mình5. Hầu hết các cán bộ quản lý kinh tế hiện nay đều biết
ngoại ngữ, có một số cán bộ có thể làm việc trực tiếp với người nước ngoài mà không phải
qua phiên dịch.
- Bên cạnh đó, trình độ lý luận chính trị của các cán bộ quản lý kinh tế cũng được nâng lên,
tất cả các cán bộ quản lý kinh tế đều đã được trải qua các lớp tập huấn, bồi dưỡng về lý
luận chính trị.
Bên cạnh những thành quả đã đạt được, về số lượng và chất lượng của đội ngũ cán bộ
quản lý kinh tế ở nước ta trong giai đoạn hiện nay vẫn còn rất nhiều bất cập cần phải khắc
phục.
- Chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế chưa được phủ đều trên tất cả các khối. Số cán
bộ quản lý kinh tế có trình độ tập trung chủ yếu ở các cơ quan trung ương, sau đó đến tỉnh
và huyện, càng xuống cấp dưới thì trình độ của các cán bộ quản lý kinh tế càng giảm
xuống. Thậm chí ở các vùng sâu, vùng xa vẫn còn tình trạng cán bộ quản lý kinh tế bị mù
chữ. Có một bộ phận không nhỏ cán bộ ở các cơ quan thực hiện quản lý Nhà nước về kinh
tế không được đào tạo và bồi dưỡng những kiến thức cơ bản về quản lý kinh tế hoặc nếu
có được đào tạo thì chỉ trong một thời gian rất ngắn. Hiện tại, tỷ lệ cán bộ quản lý kinh tế
được đào tạo trong thời kỳ kinh tế tập trung bao cấp còn rất cao, có khoảng 65% tốt
nghiệp trước năm 1989. Số cán bộ được đào tạo và số cần được đào tạo lại chiếm tỷ lệ
ngang bằng nhau( khoảng 50%)6. Các hình thức đào tạo và bồi dưỡng chưa được tiến hành
một cách khoa học và thống nhất. Công tác đào tạo và bồi dưỡng chưa gắn chặt với việc
sử dụng cán bộ quản lý kinh tế, nó còn phụ thuộc nhiều vàp sự quan tâm của các lãnh đạo
cao cấp. Nơi nào được quan tâm nhiều thì vấn đề đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý
kinh tế và việc phân bổ sử dụng cán bộ sau đào tạo khá hợp lý, còn nơi nào thiếu sự quan
tâm thì việc đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế bị thả nổi. Điều đó dẫn đến tình
trạng người cần học thì không được học và không có chỗ để học; người không cần học lai
được cử đi học đã gây ra sự lãng phí không nhỏ.
- Thêm vào đó, việc xây dựng thái độ, hành vi, tư tưởng chính trị...cho các cán bộ quản lý
kinh tế cũng ít được chú trọng. Theo tài liệu điều tra, có tới trên 60% cân bộ quản lý kinh
tế mới có trình độ lý luận sơ cấp và chưa đầy 5% có trình độ lý luận cao cấp 7. Ta có thể
thấy rõ rằng số lượng cán bộ quản lý kinh tế có trình độ lý luận thấp còn chiếm khá đông.
Chính vì vậy mà có thể nói rằng chất lượng đội ngũ cán bộ quản lý kinh tế chưa thực sự
được nâng cao, qua đó thấy rằng chất lượng công tác đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý
kinh tế vẫn chưa đáp ứng được với nhu cầu trong giai đoạn cách mạng mới hiện nay. Điều
đó đã góp phần dẫn đến tình trạng trì trệ trong nền kinh tế đất nước, tạo điều kiện cho
những hiện tượng quan liêu, tham nhũng, cửa quyền tồn tại và phát triển trong hệ thống
NguyÔn ThÞ H¶i Hµ Líp: QLKT 43B
- §Ò ¸n m«n häc
các cơ quan Nhà nước và đặc biệt là trong hệ thống các cơ quan quản lý Nhà nước về kinh
tế.
- Vẫn có sự chênh lệch về giới tính và phân bố không hợp lý giữa các nhóm tuổi trong đội
ngũ cán bộ quản lý kinh tế. Tỷ lệ nam bình quân chiếm trên 65%, nữ chỉ có khoảng 34%.
Tỷ lệ nam chiếm cao nhất ở Bộ Thương mại (81%) và tỷ lệ nữ chiếm đông nhất là ở Ngân
hàng Nhà nước (48%)8. Trong các cơ quan có tình trạng mất cân đối nghiêm trọng giữa
lớp cán bộ trẻ với lớp cán bộ lớn tuổi, số lượng cán bộ trong từng nhóm tuổi kế tiếp nhau
không đồng đều nên dễ dẫn đến sự hụt hẫng về cán bộ quản lý kinh tế trong tương lai. Nếu
trong vòng hơn chục năm nữa số cán bộ cốt cán lớn tuổi và dày dạn kinh nghiệm này về
nghỉ hưu thì lớp cán bộ trẻ khó có thể đảm đương nổi những công việc quản lý kinh tế
trong tương lai.
II. THỰC TRẠNG CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN CHẤT LƯỢNG ĐÀO TẠO VÀ
BỒI DƯỠNG CÁN BỘ QUẢN LÝ KINH TẾ.
1. Từ phía các cơ quan sử dụng cán bộ quản lý kinh tế.
Việc xây dựng chiến lược đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế tuy đã đựơc Đảng,
Nhà nước và các cơ quan có nhu cầu đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế quan tâm tới
nhưng vẫn chưa đúng mức nên vẫn chưa xây dựng được chiến lược đào tạo và bồi dưỡng cán
bộ quản lý kinh tế một cách hợp lý. Chưa có sự kiểm soát, đánh giá một cách đầy đủ, toàn
diện về công tác đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế và về đội ngũ cán bộ quản lý
kinh tế nên chưa có sơ sở tốt để lập kế hoạch đào rạo va bồi dưỡng. Công tác lập chiến lược
đào tạo và bồi dưỡng chưa gắn với thực trạng đối tượng cán bộ và yêu cầu đối với từng cán
bộ, do đó trong chiến lược chưa có sự quan tâm đồng bộ tới tất cả các ngành, các vùng, các
lĩnh vực phát triển kinh tế; vẫn tập trung chủ yếu vào việc đào tạo cán bộ quản lý kinh tế cho
các vùng đã đủ, thậm chí thừa cán bộ quản lý kinh tế, chất lượng khá cao; còn các vùng sâu,
vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn là các vùng rất thiếu cán bộ quản lý kinh tế thì các cán bộ
quản lý kinh tế ở đó lại không được đầu tư đào tạo và bồi dưỡng. Chiến lược đào tạo và bồi
dưỡng chưa đảm bảo được sự chuyển tiếp liên tục và vững vàng giữa các thế hệ cán bộ quản
lý kinh tế.
Nhận thức của các cơ quan sử dụng cán bộ cán bộ quản lý kinh tế và của bản thân các cán
bộ đó về vai trò của việc nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ quản lý kinh tế đã
có nhiều chuyển biến tích cực nhưng vẫn chưa có sự thống nhất. Các cơ quan nhiều khi cử
cán bộ đi đào tạo là chỉ lấy lệ nhằm nâng tỷ lệ cán bộ của mình đã qua đào tạo lên để chạy
theo số lượng, chạy theo thành tích chứ không có sự kiểm tra, giám sát và quản lý đối với các
cán bộ quản lý kinh tế được cử đi học nên việc đào tạo và bồi dưỡng gần như được thả nổi và
NguyÔn ThÞ H¶i Hµ Líp: QLKT 43B
nguon tai.lieu . vn