- Trang Chủ
- Khoa học xã hội
- Báo cáo tóm tắt nghiên cứu khoa học: Phân tích tác động của các yếu tố thời tiết, khí hậu đến sự phân hóa không gian và thời gian của du lịch tỉnh Thừa Thiên Huế
Xem mẫu
- §¹i häc huÕ
tr-êng ®¹i häc s- ph¹m
b¸o c¸o tãm t¾t
®Ò tµi nghiªn cøu khoa häc cÊp tr-êng
Tªn ®Ò tµi:
ph©n tÝch t¸c ®éng cña c¸c yÕu tè thêi tiÕt, khÝ hËu
®Õn sù ph©n ho¸ kh«ng gian vµ thêi gian cña
du lÞch tØnh Thõa Thiªn HuÕ
M· sè: T03 - TN - 41
Chñ nhiÖm ®Ò tµi: NguyÔn Hoµng S¬n
Thêi gian thùc hiÖn: 24 th¸ng
HuÕ, th¸ng 12 n¨m 2004
1
- môc lôc
Trang
phÇn më ®Çu 1
1. TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi. 1
2. Môc tiªu cña ®Ò tµi. 1
3. NhiÖm vô cña ®Ò tµi. 1
4. LÞch sö nghiªn cøu cña ®Ò tµi. 2
5. Ph¹m vi nghiªn cøu cña ®Ò tµi. 2
6. Ph-¬ng ph¸p nghiªn cøu ®Ò tµi. 2
phÇn néi dung 4
Ch-¬ng 1: C¬ së lý luËn cña viÖc ph©n tÝch t¸c ®éng cña c¸c yÕu tè thêi
tiÕt, khÝ hËu ®Õn sù ph©n ho¸ kh«ng gian vµ thêi gian cña du lÞch tØnh 4
Thõa Thiªn HuÕ.
1.1. Mét sè kh¸i niÖm. 4
1.1.1. Kh¸i niÖm vÒ thêi tiÕt vµ khÝ hËu. 4
1.1.2. Kh¸i niÖm vÒ du lÞch. 4
1.2. C¸c yÕu tè thêi tiÕt, khÝ hËu vµ tµi nguyªn du lÞch. 5
1.2.1. ¶nh h-ëng cña thêi tiÕt, khÝ hËu ®èi víi søc khoÎ con ng-êi. 5
1.2.2. Tµi nguyªn du lÞch. 6
1.2.2.1. Kh¸i niÖm. 6
1.2.2.2. §Æc ®iÓm cña tµi nguyªn du lÞch. 6
1.2.2.3. Ph©n lo¹i tµi nguyªn du lÞch. 7
2.3. §¸nh gi¸ vµ khai th¸c c¸c yÕu tè thêi tiÕt, khÝ hËu phôc vô du lÞch. 8
2.3.1. Môc ®Ých ®¸nh gi¸. 8
2.3.2. Néi dung ®¸nh gi¸. 8
2.3.3. Ph-¬ng ph¸p ®¸nh gi¸. 10
2.3.3.1. Ph-¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ theo tõng thµnh phÇn. 10
2.3.3.2. Ph-¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ tæng hîp. 11
Ch-¬ng 2: Nh÷ng ®Æc ®iÓm c¬ b¶n cña c¸c yÕu tè thêi tiÕt, khÝ hËu tØnh
Thõa Thiªn HuÕ vµ t¸c ®éng cña chóng ®Õn søc khoÎ con ng-êi vµ ph¸t 12
triÓn du lÞch.
2.1. ChÕ ®é bøc x¹, n¾ng, m©y ë Thõa Thiªn HuÕ vµ ¶nh h-ëng cña nã ®Õn søc
khoÎ ®êi sèng vµ tham quan du lÞch. 12
2.2. ChÕ ®é giã ë Thõa Thiªn HuÕ vµ ¶nh h-ëng cña nã ®Õn søc khoÎ con
ng-êi vµ c¸c ho¹t ®éng tham quan du lÞch. 13
2.3. ChÕ ®é nhiÖt ë Thõa Thiªn HuÕ vµ ¶nh h-ëng cña nã ®Õn søc khoÎ con
ng-êi vµ c¸c ho¹t ®éng tham quan du lÞch. 14
2.4. ChÕ ®é m-a Èm ë Thõa Thiªn HuÕ vµ ¶nh h-ëng cña nã ®Õn søc khoÎ con
ng-êi vµ c¸c ho¹t ®éng tham quan du lÞch. 15
2.5. ¶nh h-ëng cña mét sè hiÖn t-îng thêi tiÕt ®Æc biÖt ®Õn søc khoÎ con
ng-êi. 16
Ch-¬ng 3: T¸c ®éng cña c¸c yÕu tè thêi tiÕt, khÝ hËu ®Õn sù ph©n ho¸
kh«ng gian vµ thêi gian cña du lÞch tØnh Thõa Thiªn HuÕ. 19
3.1. Ph©n tÝch t¸c ®éng cña c¸c yÕu tè thêi tiÕt, khÝ hËu ®Õn sù ph©n ho¸ theo
thêi gian cña du lÞch tØnh Thõa Thiªn HuÕ. 19
3.1.1. X¸c ®Þnh c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸. 20
3.1.2. §¸nh gi¸ t¸c ®éng cña c¸c yÕu tè thêi tiÕt, khÝ hËu ®Õn sù ph©n ho¸
2
- theo thêi gian cña du lÞch tØnh Thõa Thiªn HuÕ. 20
3.1.2.1. §¸nh gi¸ c¸c chØ tiªu thµnh phÇn. 26
3.1.2.2. §¸nh gi¸ t¸c ®éng tæng hîp cña c¸c yÕu tè thêi tiÕt, khÝ hËu ®Õn sù
ph©n ho¸ theo thêi gian cña du lÞch tØnh Thõa Thiªn HuÕ. 27
3.1.3. KÕt qu¶ ®¸nh gi¸ 28
3.2. Ph©n tÝch t¸c ®éng cña c¸c yÕu tè thêi tiÕt, khÝ hËu ®Õn sù ph©n ho¸ theo
kh«ng gian cña du lÞch tØnh Thõa Thiªn HuÕ. 28
3.2.1. X¸c ®Þnh c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸. 28
3.2.1.1. C¸c chØ tiªu thµnh phÇn. 31
3.2.1.2. ChØ tiªu tæng hîp. 32
3.2.2. KÕt qu¶ nghiªn cøu. 35
PhÇn kÕt luËn vµ kiÕn nghÞ 35
1. KÕt luËn. 36
2. KiÕn nghÞ. 37
Tµi liÖu tham kh¶o 40
phÇn phô lôc
3
- phÇn më ®Çu
1. TÝnh cÊp thiÕt cña ®Ò tµi:
Thõa Thiªn HuÕ lµ mét tØnh n»m ë vÞ trÝ trung ®iÓm cña ®Êt n-íc vµ ®· ®-îc
biÕt ®Õn nh- mét s¶n phÈm tuyÖt vêi cña thiªn nhiªn kÕt hîp víi bµn tay khÐo lÐo vµ
søc s¸ng t¹o cña con ng-êi ®· bµn giao cho thÕ hÖ ngµy nay mét quÇn thÓ di tÝch lÞch
sö - v¨n ho¸, kiÕn tróc hÇu nh- nguyªn vÑn, xøng ®¸ng lµ mét bé phËn hîp thµnh tµi
s¶n v¨n ho¸ cña nh©n lo¹i. Tuy nhiªn, n»m trong vïng khÝ hËu §«ng Tr-êng S¬n - n¬i
chuyÓn tiÕp gi÷a miÒn khÝ hËu phÝa b¾c (cã mïa ®éng l¹nh) vµ miÒn khÝ hËu phÝa nam
(nãng Èm quanh n¨m), l¹i cã ®Þa h×nh nói cao che ch¾n nªn l·nh thæ Thõa Thiªn HuÕ
cã nÒn khÝ hËu rÊt ®a d¹ng vµ phøc t¹p g©y ¶nh h-ëng ®Õn ®êi sèng vµ c¸c ho¹t ®éng
cña con ng-êi còng nh- c¸c ho¹t ®éng tham quan du lÞch rÊt kh¸c nhau ë tõng thêi kú
trong n¨m.
Do ®ã viÖc nghiªn cøu c¸c yÕu tè thêi tiÕt, khÝ hËu vµ ®¸nh gi¸ ¶nh h-ëng cña
nã ®èi víi søc khoÎ, ®êi sèng con ng-êi lµ mét viÖc lµm rÊt cÇn thiÕt gióp chóng ta h¹n
chÕ nh÷ng t¸c ®éng cã h¹i vµ tËn dông nh÷ng t¸c ®éng cã lîi cho ho¹t ®éng sèng cña
con ng-êi.
2. Môc tiªu cña ®Ò tµi.
Ph©n tÝch c¸c t¸c ®éng cña thêi tiÕt, khÝ hËu ®Õn sù ph©n ho¸ kh«ng gian vµ thêi
gian cña du lÞch tØnh Thõa Thiªn HuÕ. Tõ ®ã gióp cho c¸c c¬ quan, c«ng ty du lÞch n¾m
b¾t ®-îc nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n cña khÝ hËu ®Ó tæ chøc c¸c lo¹i h×nh tham quan
du lÞch phï hîp víi tõng ®Þa bµn vµ tõng thêi ®iÓm cô thÓ ë tØnh Thõa Thiªn HuÕ.
3. NhiÖm vô.
- Nghiªn cøu c¬ së lý luËn vµ thùc tiÔn cña viÖc ®¸nh gi¸ c¸c yÕu tè thêi tiÕt, khÝ
hËu ®Õn sù ph©n ho¸ kh«ng gian vµ thêi gian cña du lÞch tØnh Thõa Thiªn HuÕ.
- Ph©n tÝch ®Æc ®iÓm c¬ b¶n cña c¸c yÕu tè thêi tiÕt, khÝ hËu vµ t¸c ®éng cña
chóng ®Õn søc khoÎ con ng-êi vµ ph¸t triÓn du lÞch.
- §¸nh gi¸ nh÷ng thuËn lîi vµ khã kh¨n cña c¸c yÕu tè thêi tiÕt, khÝ hËu ¶nh
h-ëng ®Õn sù ph©n ho¸ theo kh«ng gian vµ thêi gian cña du lÞch tØnh Thõa Thiªn HuÕ.
- B-íc ®Çu ®Ò xuÊt nh÷ng gi¶i ph¸p nh»m khai th¸c tèt ®iÒu kiÖn thêi tiÕt, khÝ
hËu ®Ó ph¸t triÓn du lÞch ë tØnh Thõa Thiªn HuÕ.
4. LÞch sö nghiªn cøu.
ViÖc nghiªn cøu ®iÒu kiÖn thêi tiÕt, khÝ hËu phôc vô ph¸t triÓn du lÞch ®-îc c¸c
t¸c gi¶ nghiªn cøu d-íi nhiÒu gãc ®é kh¸c nhau. Nh-ng tÊt c¶ c¸c c«ng tr×nh trªn ®Òu
nghiªn cøu ®Ó phôc vô du lÞch d-íi nhiÒu khÝa c¹nh, hoÆc lµ tæng hîp c¸c yÕu tè hoÆc
nghiªn cøu trªn nh÷ng l·nh thæ kh¸c nhau. Cßn viÖc ®i s©u vµo nghiªn cøu, ph©n tÝch
c¸c yÕu tè thêi tiÕt, khÝ hËu phôc vô ph¸t triÓn du lÞch tØnh Thõa Thiªn HuÕ lµ mét vÊn
®Ò hoµn toµn míi mÎ.
5. Ph¹m vi nghiªn cøu.
- §Ò tµi chØ ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ c¸c thµnh phÇn cña ®iÒu kiÖn thêi tiÕt, khÝ hËu
cã t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn ho¹t ®éng du lÞch lµ nhiÖt ®é kh«ng khÝ, ®é Èm kh«ng khÝ,
vËn tèc giã, l-îng m-a vµ sè ngµy m-a.
- §Ò tµi ph©n tÝch c¸c yÕu tè thêi tiÕt, khÝ hËu theo h-íng phôc vô du lÞch trªn
toµn l·nh thæ Thõa Thiªn HuÕ.
- §Ò tµi tiÕn hµnh ®¸nh gi¸ vµ ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p trªn c¬ së hiÖn tr¹ng ®Õn hÕt
n¨m 2000 cña tµi nguyªn khÝ hËu tØnh Thõa Thiªn HuÕ.
6. Ph-¬ng ph¸p nghiªn cøu.
Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn, ®Ò tµi ®· sö dông c¸c ph-¬ng ph¸p nghiªn cøu sau:
6.1. Ph-¬ng ph¸p ph©n tÝch tæng hîp.
6.2. Ph-¬ng ph¸p ®èi chiÕu so s¸nh.
6.3. Ph-¬ng ph¸p kh¶o s¸t thùc ®Þa.
6.4. Ph-¬ng ph¸p b¶n ®å.
6.5. Ph-¬ng ph¸p chuyªn gia.
4
- phÇn néi dung
Ch-¬ng 1
C¬ së lý luËn cña viÖc ph©n tÝch t¸c ®éng cña c¸c yÕu tè
thêi tiÕt, khÝ hËu ®Õn sù ph©n ho¸ kh«ng gian vµ thêi gian
cña du lÞch tØnh Thõa Thiªn HuÕ.
1.1. Mét sè kh¸i niÖm.
1.1.1. Kh¸i niÖm vÒ thêi tiÕt vµ khÝ hËu.
1.1.2. Kh¸i niÖm vÒ du lÞch.
1.2. C¸c yÕu tè thêi tiÕt, khÝ hËu vµ tµi nguyªn du lÞch.
1.2.1. ¶nh h-ëng cña thêi tiÕt, khÝ hËu ®èi víi søc khoÎ con ng-êi.
Søc khoÎ con ng-êi phô thuéc rÊt nhiÒu vµo thêi tiÕt, khÝ hËu. ViÖc sö dông thêi
tiÕt, khÝ hËu nh- mét t¸c nh©n ch÷a bÖnh, båi bæ thÓ lùc hay gi¶i trÝ, nghØ d-ìng cÇn
dùa trªn c¬ së hiÓu biÕt cÆn kÏ c¸c mèi quan hÖ gi÷a thêi tiÕt, khÝ hËu vµ ®êi sèng nãi
chung, víi søc khoÎ con ng-êi nãi riªng.
1.2.2. Tµi nguyªn du lÞch.
1.2.2.1. Kh¸i niÖm.
1.2.2.2. §Æc ®iÓm cña tµi nguyªn du lÞch.
1.2.2.3. Ph©n lo¹i tµi nguyªn du lÞch.
1.2.2.3.1. Tµi nguyªn du lÞch tù nhiªn.
1.2.2.3.2. Tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n.
2.3. §¸nh gi¸ vµ khai th¸c c¸c yÕu tè thêi tiÕt, khÝ hËu
phôc vô du lÞch.
2.3.1. Môc ®Ých ®¸nh gi¸.
Môc ®Ých cña viÖc ®¸nh gi¸ lµ nh»m x¸c ®Þnh møc ®é thuËn lîi (rÊt thuËn lîi,
thuËn lîi võa, kh«ng thuËn lîi) cña c¸c yÕu tè thêi tiÕt, khÝ hËu víi toµn bé ho¹t ®éng
du lÞch nãi chung hay ®èi víi tõng lo¹i h×nh du lÞch, tõng lÜnh vùc ho¹t ®éng cô thÓ
phôc vô du lÞch nãi riªng. Trªn c¬ së ®ã sÏ ®Ò ra c¸c ph-¬ng h-íng vµ biÖn ph¸p ®Ó
khai th¸c, sö dông, c¶i t¹o vµ b¶o vÖ nguån tµi nguyªn khÝ hËu mét c¸ch hîp lý vµ cã
hiÖu qu¶ nhÊt.
2.3.2. Néi dung ®¸nh gi¸.
ViÖc ®¸nh gi¸ sù t¸c ®éng cña c¸c yÕu tè nµy tíi c¬ thÓ con ng-êi lµ mét viÖc lµm
v« cïng phøc t¹p, ®ßi hái ph¶i cã sù kÕt hîp chÆt chÏ gi÷a khÝ hËu häc vµ y häc. §©y còng
lµ mèi quan t©m hµng ®Çu cña c¸c nhµ khoa häc vÒ sinh khÝ hËu con ng-êi. NhiÒu t¸c gi¶
trªn thÕ giíi vµ trong n-íc ®· sö dông c¸c th«ng sè sinh khÝ hËu ®Ó ®¸nh gi¸ ®iÒu kiÖn sinh
khÝ hËu con ng-êi. VÝ dô, nhiÖt ®é h÷u hiÖu lµ mét ®¹i l-îng ph¶n ¸nh ®ång thêi t¸c ®éng
cña 3 yÕu tè: nhiÖt ®é kh«ng khÝ, ®é Èm kh«ng khÝ vµ tèc ®é giã ®Õn tr¹ng th¸i nhiÖt cña
c¬ thÓ con ng-êi.
Theo Ph¹m Ngäc Toµn, Phan TÊt §¾c (1980), nh÷ng ng-ìng c¶m øng nhiÖt cña
c¬ thÓ cã thÓ ph¶n ¸nh qua nhiÖt ®é h÷u hiÖu () nh- sau:
- Giíi h¹n c¶m gi¸c l¹nh: = 170C.
- Vïng nhiÖt dÔ chÞu = 20 - 250C.
- Giíi h¹n c¶m gi¸c nãng = 300C.
- C¶m gi¸c ngét ng¹t = 330C.
HoÆc nh- c¸c häc gi¶ Ên §é khi nghiªn cøu ®iÒu kiÖn khÝ hËu ®èi víi con ng-êi
®· ®-a ra chØ tiªu nh- sau:
B¶ng 1: ChØ tiªu sinh khÝ hËu ®èi víi con ng-êi [41].
NhiÖt ®é TB NhiÖt ®é TB Biªn ®é n¨m L-îng m-a
H¹ng ý nghÜa 0
n¨m ( C) th¸ng nãng cña nhiÖt ®é n¨m (mm)
nhÊt (0C) (0C)
1 ThÝch nghi 18 - 24 24 - 27 2550
4 RÊt nãng 29 - 32 32 - 35 14 - 19 < 1250
5 Kh«ng thÝch nghi > 32 > 35 > 19 < 650
5
- Bªn c¹nh ®ã, ®Ó ®¸nh gi¸ mét c¸ch ®Þnh l-îng ®iÒu kiÖn khÝ hËu phôc vô du
lÞch, c¸c t¸c gi¶ ë ViÖn §Þa lý (NguyÔn Khanh V©n, §Æng Kim Nhung, NguyÔn ThÞ
HiÒn ...) ®· chän mét sè yÕu tè thêi tiÕt chÝnh, cã ¶nh h-ëng ®¸ng kÓ ®Õn c¬ thÓ con
ng-êi, ®ã lµ:
1. NhiÖt ®é kh«ng khÝ (0C) lóc 13 h. 2. §é Èm kh«ng khÝ (0C) lóc 13 h.
3. Tèc ®é giã (m/s) lóc 13 h. 4. Thêi gian m-a trong ngµy (h).
Mét sè kÕt qu¶ thùc nghiÖm ë n-íc ta (§µo Ngäc Phong, Tõ H÷u Thiªm, 1984)
[24] cho thÊy c¸c yÕu tè thêi tiÕt trªn øng víi c¸c ng-ìng c¶m gi¸c cña c¬ thÓ con
ng-êi nh- sau (b¶ng 2):
B¶ng 2: Ph©n lo¹i c¸c yÕu tè thêi tiÕt øng víi c¸c ng-ìng c¶m gi¸c cña con ng-êi [24].
STT YÕu tè ChØ tiªu ý nghÜa
22 - 300C ThÝch hîp
1 NhiÖt ®é kh«ng khÝ > 300C Nãng
< 220C L¹nh
50 - 80% ThÝch hîp
2 §é Èm kh«ng khÝ < 50% Kh«
> 80% Èm
3 VËn tèc giã 1 - 3 m/s ThÝch hîp
> 3 m/s vµ < 1 m/s Kh«ng thÝch hîp
4 Thêi gian m-a ngµy 0 - 1 giê ThÝch hîp
> 1 giê Kh«ng thÝch hîp
Nguån: ViÖn §Þa lý
C¸c yÕu tè trªn n»m trong mèi liªn quan t-¬ng hç, kh«ng thÓ t¸ch rêi nhau.
Cïng mét ®iÒu kiÖn nhiÖt - Èm nh- nhau, vËn tèc giã kh¸c nhau sÏ cho ta c¸c kiÓu thêi
tiÕt kh¸c nhau. HoÆc thêi gian m-a trong ngµy sÏ ¶nh h-ëng nhiÒu tíi ho¹t ®éng tham
quan du lÞch, mÆc dï ®iÒu kiÖn nhiÖt - Èm lµ tèi -u .
Tæ hîp c¸c kiÓu thêi tiÕt kÓ trªn, cã nhiÒu kiÓu thêi tiÕt kh¸c nhau vµ chóng
còng t¸c ®éng rÊt kh¸c nhau ®Õn c¬ thÓ con ng-êi. Ngµy cã ®iÒu kiÖn thêi tiÕt ®-îc coi
lµ thÝch hîp ®èi víi ho¹t ®éng tham quan du lÞch lµ ngµy cã tæ hîp thêi tiÕt víi tÊt c¶
c¸c yÕu tè ë møc thÝch hîp víi c¬ thÓ con ng-êi. Ngµy cã ®iÒu kiÖn thêi tiÕt ®-îc coi
lµ t-¬ng ®èi thÝch hîp lµ ngµy cã tæ hîp thêi tiÕt trong ®ã chØ cã mét yÕu tè ë møc
kh«ng thÝch hîp, mµ yÕu tè ®ã kh«ng ph¶i lµ nhiÖt ®é kh«ng khÝ.
Ngoµi ra, trong qu¸ tr×nh ®¸nh gi¸ ®iÒu kiÖn khÝ hËu ®èi víi du lÞch, Tæ chøc Du lÞch ThÕ
Giíi vµ sau nµy §Æng Duy Lîi trong luËn ¸n tiÕn sÜ cña m×nh (1991) còng ®· ®-a ra gi¶n ®å:
NhiÖt ®é - ®é Èm tuyÖt ®èi ®Ó tÝnh kh¶ n¨ng thÝch øng cña con ng-êi víi khÝ hËu ë mét sè c¶nh
quan du lÞch ViÖt Nam.
C¨n cø vµo gi¶n ®å nµy th× ®iÒu kiÖn dÔ chÞu nhÊt ®èi víi con ng-êi ë ViÖt Nam lµ cã
nhiÖt ®é b×nh th-êng hµng th¸ng tõ 150C ®Õn 230C vµ ®é Èm tuyÖt ®èi tõ 14 mb ®Õn 21 mb (Phô
lôc 12).
2.3.3. Ph-¬ng ph¸p ®¸nh gi¸.
2.3.3.1. Ph-¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ theo tõng thµnh phÇn.
Trong sè c¸c ph-¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ ®iÒu kiÖn nhiÖt - Èm phôc vô du lÞch ®¸ng
chó ý nhÊt cã ph-¬ng ph¸p sö dông gi¶n ®å t-¬ng quan gi÷a nhiÖt ®é vµ ®é Èm tuyÖt
®èi cña Tæ chøc du lÞch ThÕ giíi mµ sau nµy §Æng Duy Lîi ®· ¸p dông vµo mét sè
c¶nh quan du lÞch ë ViÖt Nam. Ph-¬ng ph¸p nµy dïng ®Ó tÝnh kh¶ n¨ng thÝch hîp cña
c¸c ®iÒu kiÖn nhiÖt - Èm víi con ng-êi trªn c¬ së thùc nghiÖm ®· ®-îc nhiÒu n-íc sö
dông thÊy rÊt phï hîp vµ cã thÓ dïng ®Ó ®¸nh gi¸ tµi nguyªn du lÞch ThÕ giíi. Ph-¬ng
ph¸p nµy cã -u ®iÓm lµ dùa vµo c¸c chØ tiªu ®Þnh l-îng trªn c¬ së quan tr¾c vµ thùc
nghiÖm nªn cã ®é tin cËy cao vµ cã thÓ so s¸nh ®-îc víi nhau gi÷a c¸c ®Þa ®iÓm du
lÞch.
Bªn c¹nh nhiÖt ®é - ®é Èm tuyÖt ®èi th× l-îng m-a vµ sè ngµy m-a lµ nh÷ng yÕu
tè rÊt ®¸ng quan t©m. Kh«ng ai muèn ®i du lÞch vµo nh÷ng ngµy cã m-a, trong nh÷ng
ngµy cã m-a c¸c ho¹t ®éng du lÞch d-íi mäi h×nh thøc ®Òu trë nªn bÊt lîi. Do ®ã viÖc
®¸nh gi¸ l-îng m-a vµ sè ngµy m-a cho phÐp du kh¸ch cã thÓ lùa chän thêi gian vµ ®Þa
®iÓm nghØ d-ìng phï hîp víi së thÝch cña m×nh.
2.3.3.2. Ph-¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ tæng hîp.
KÕt qu¶ cña viÖc ®¸nh gi¸ tæng hîp c¸c ®iÒu kiÖn thêi tiÕt, khÝ hËu phôc vô môc
®Ých du lÞch th-êng ®-îc x¸c ®Þnh b»ng c¸ch céng ®iÓm gièng nh- c¸ch ®¸nh gi¸ mét
6
- sè m«n thi nh- thi thÓ thao, v¨n ho¸, hoa hËu ... Tæng sè ®iÓm ®¹t ®-îc cµng cao th×
c¸c ®iÒu kiÖn thêi tiÕt, khÝ hËu ë ®ã cµng cã nhiÒu thuËn lîi.
Ph-¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ tæng hîp dùa trªn viÖc x©y dùng thang ®¸nh gi¸ cã phÇn
chñ quan trong viÖc lùa chän sè bËc vµ chØ tiªu, song vÉn cã tÝnh chÊt kh¸ch quan lµ
nªu lªn ®-îc mèi quan hÖ gi÷a c¸c yÕu tè ®-îc ®¸nh gi¸ vµ kÕt qu¶ ®¸nh gi¸ lµ cã thÓ
tin cËy ®-îc.
CÇn ph¶i l-u ý r»ng hai ph-¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ tæng hîp vµ ®¸nh gi¸ theo tõng
yÕu tè thêi tiÕt, khÝ hËu phôc vô môc ®Ých du lÞch cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi nhau vµ
th-êng ®-îc sö dông ®ång thêi trong c¸c c«ng tr×nh nghiªn cøu.
Ch-¬ng 2
Nh÷ng ®Æc ®iÓm c¬ b¶n cña c¸c yÕu tè thêi tiÕt, khÝ hËu
tØnh Thõa Thiªn HuÕ vµ t¸c ®éng cña chóng ®Õn søc khoÎ
con ng-êi vµ ph¸t triÓn du lÞch.
2.1. ChÕ ®é bøc x¹, n¾ng, m©y ë Thõa Thiªn HuÕ vµ ¶nh h-ëng
cña nã ®Õn søc khoÎ ®êi sèng vµ tham quan du lÞch.
Khi xem xÐt trÞ sè trung b×nh n¨m cña c¸c ®Æc tr-ng bøc x¹, sè giê n¾ng vµ l-îng
m©y tæng quan ë Thõa Thiªn HuÕ vµ so s¸nh víi tiªu chuÈn sinh häc phæ biÕn ®èi víi
ng-êi ViÖt Nam cña Ph¹m Ngäc Toµn (Phô lôc 4), chóng ta thÊy r»ng ë Thõa Thiªn HuÕ
nh×n chung c¶ n¨m ®iÒu kiÖn bøc x¹, n¾ng, m©y kh¸ tèt ®èi víi søc khoÎ con ng-êi; kh¸
thuËn lîi cho c¸c ho¹t ®éng tham quan du lÞch ngoµi trêi nh- ®i d· ngo¹i, leo nói, tham
quan phong c¶nh ®Ñp …còng nh- cho ®iÒu d-ìng, båi bæ søc khoÎ.
2.2. ChÕ ®é giã ë Thõa Thiªn HuÕ vµ ¶nh h-ëng cña nã ®Õn
søc khoÎ con ng-êi vµ c¸c ho¹t ®éng tham quan du lÞch.
Khi xem xÐt chÕ ®é giã ë khu vùc Thõa Thiªn HuÕ chóng t«i thÊy r»ng ë ®©y cã
vËn tèc giã trung b×nh t-¬ng ®èi thuËn lîi cho søc khoÎ cña con ng-êi vµ cho ho¹t
®éng tham quan du lÞch. Tuy nhiªn c¸c vËn tèc giã cùc ®¹i trong mïa hÌ (30 - 40 m/s)
cã kh¶ n¨ng g©y t¸c h¹i ®¸ng kÓ ®Õn ®êi sèng cña c- d©n trong vïng, còng nh- g©y c¶n
trë ®èi víi ho¹t ®éng tham quan du lÞch. Trong mïa ®«ng, c¸c h-íng giã thÞnh hµnh cã
vËn tèc trung b×nh lín, lµm cho c¬ thÓ chóng ta cµng c¶m thÊy l¹nh h¬n, cã thÓ g©y ¶nh
h-ëng xÊu ®Õn søc khoÎ, ®Æc biÖt ®èi víi ng-êi giµ, trÎ nhá còng nh- nh÷ng ng-êi m¾c
c¸c bÖnh h« hÊp, khíp, tim m¹ch… ®Æc biÖt lµ ®èi víi kh¸ch du lÞch tõ c¸c vïng Êm ¸p
®Õn ViÖt Nam.
2.3. ChÕ ®é nhiÖt ë Thõa Thiªn HuÕ vµ ¶nh h-ëng cña nã ®Õn søc
khoÎ con ng-êi vµ c¸c ho¹t ®éng tham quan du lÞch.
Nh×n chung c¶ n¨m th× khu vùc Thõa Thiªn HuÕ cã ®iÒu kiÖn nhiÖt t-¬ng ®èi
thuËn lîi cho søc khoÎ cña con ng-êi.
2.4. ChÕ ®é m-a Èm ë Thõa Thiªn HuÕ vµ ¶nh h-ëng cña nã ®Õn
søc khoÎ con ng-êi vµ c¸c ho¹t ®éng tham quan du lÞch.
ë Thõa Thiªn HuÕ l-îng m-a lín tËp trung vµo c¸c th¸ng gi÷a mïa m-a (th¸ng
IX ®Õn th¸ng XI, lín nhÊt vµo th¸ng X) víi sè ngµy m-a trung b×nh 15 - 20
ngµy/th¸ng. C¸ biÖt l-îng m-a trong nh÷ng th¸ng gi÷a mïa m-a cã thÓ ®¹t tíi 1300
mm. L-îng m-a lín, hÖ thèng tho¸t n-íc ch-a ®-îc n©ng cÊp, c¸c ao hå bÞ san lÊp ®Ó
x©y dùng c«ng tr×nh míi nªn vµo mïa m-a t¹i HuÕ th-êng x¶y ra óng lôt, lµm ¸ch t¾c
giao th«ng, g©y khã kh¨n cho viÖc tæ chøc c¸c ho¹t ®éng gi¶i trÝ, nghÜ d-ìng...
NÕu xem xÐt vÊn ®Ò ë møc ®é vÜ m«, chóng ta thÊy ®é Èm kh«ng khÝ ë Thõa
Thiªn HuÕ ch-a ph¶i lµ qu¸ cao; hµng n¨m vÉn cã tíi mét nöa sè th¸ng cã ®é Èm
kh«ng khÝ trung b×nh th¸ng d-íi 85% (th¸ng IV ®Õn th¸ng VIII), cã lÏ r»ng ®ã chÝnh lµ
giai ®o¹n kh« r¸o rÊt ®¸ng ®-îc ngµnh du lÞch quan t©m, tËn dông khai th¸c hîp lý cho
ph¸t triÓn du lÞch, tham quan vµ nghØ d-ìng ë vïng nµy.
2.5. ¶nh h-ëng cña mét sè hiÖn t-îng thêi tiÕt ®Æc biÖt ®Õn søc
khoÎ con ng-êi.
+ S-¬ng mï; d«ng; b·o; thêi tiÕt giã t©y kh« nãng; thêi tiÕt giã mïa ®«ng b¾c.
7
- Ch-¬ng 3
T¸c ®éng cña c¸c yÕu tè thêi tiÕt, khÝ hËu ®Õn sù ph©n ho¸
kh«ng gian vµ thêi gian cña du lÞch tØnh Thõa Thiªn HuÕ.
3.1. Ph©n tÝch t¸c ®éng cña c¸c yÕu tè thêi tiÕt, khÝ hËu ®Õn sù
ph©n ho¸ theo thêi gian cña du lÞch tØnh Thõa Thiªn HuÕ.
3.1.1. X¸c ®Þnh c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸.
Víi môc ®Ých chÝnh lµ ®¸nh gi¸ c¸c ®iÒu kiÖn thêi tiÕt, khÝ hËu phôc vô du lÞch, chóng
t«i ®Ò cËp ®Õn ë ®©y lµ c¸c thµnh phÇn cña thêi tiÕt, khÝ hËu cã t¸c ®éng m¹nh mÏ nhÊt ®Õn sù
ph©n ho¸ theo thêi gian cña du lÞch lµ: nhiÖt ®é, ®é Èm, l-îng m-a, sè ngµy m-a.
* Trong qu¸ tr×nh ®¸nh gi¸ nhiÖt ®é vµ ®é Èm, chóng t«i ®· dùa vµo gi¶n ®å:
NhiÖt ®é - ®é Èm tuyÖt ®èi ®Ó tÝnh kh¶ n¨ng thÝch øng cña con ng-êi víi khÝ hËu ë mét
sè c¶nh quan du lÞch ViÖt Nam cña §Æng Duy Lîi (1991) (Phô lôc 12).
Dùa vµo nhiÖt ®é trung b×nh cña c¸c th¸ng vµ diÔn biÕn cña ®é Èm tuyÖt ®èi.
X¸c ®Þnh trªn gi¶n ®å chóng t«i ph©n chia ra:
- Thuéc vïng dÔ chÞu (m¸t hoÆc Êm) - RÊt thuËn lîi: 3 ®iÓm.
- Thuéc vïng h¬i nãng - ThuËn lîi võa: 2 ®iÓm.
- Thuéc vïng l¹nh hoÆc nãng nùc vµ b·o hoµ - Kh«ng thuËn lîi: 1 ®iÓm.
* §Ó ®¸nh gi¸ l-îng m-a cña Thõa Thiªn - HuÕ ®èi víi môc ®Ých du lÞch chóng t«i
c¨n cø vµo l-îng m-a th¸ng Ýt hay nhiÒu ®Ó x¸c ®Þnh møc ®é thuËn lîi hay kh«ng thuËn lîi.
L-îng m-a < 100 mm/th¸ng thuéc vµo th¸ng Ýt m-a. §èi víi du lÞch th× m-a Ýt
rÊt thuËn lîi cho viÖc ®i l¹i, t¾m biÓn, leo nói hoÆc vµo rõng tham quan thùc, ®éng vËt.
Cßn l-îng m-a > 200 mm/th¸ng thuéc vµo th¸ng m-a nhiÒu, ®i l¹i khã kh¨n hay bÞ ®Êt
s¹t lë, t¾c ®-êng vµ kh«ng thuËn lîi cho viÖc t¾m biÓn, b¬i thuyÒn hay vµo rõng, leo
nói ... V× vËy chóng t«i ph©n chia ra nh- sau:
- Th¸ng cã l-îng m-a < 100 mm - Kh« - RÊt thuËn lîi: 3 ®iÓm
- Th¸ng cã l-îng m-a 100 - 200 mm - M-a trung b×nh - ThuËn lîi võa: 2 ®iÓm
- Th¸ng cã l-îng m-a > 200 mm - M-a nhiÒu - Kh«ng thuËn lîi: 1 ®iÓm
* C¨n cø vµo sè ngµy m-a trong c¸c th¸ng chóng t«i x¸c ®Þnh møc ®é thuËn lîi
hay kh«ng thuËn lîi ®èi víi du lÞch nh- sau:
- Th¸ng cã sè ngµy m-a: < 10 ngµy - RÊt thuËn lîi: 3 ®iÓm
- Th¸ng cã sè ngµy m-a: 10 - 15 ngµy - ThuËn lîi võa: 2 ®iÓm
- Th¸ng cã sè ngµy m-a : > 15 ngµy - Kh«ng thuËn lîi: 1 ®iÓm
3.1.2. §¸nh gi¸ t¸c ®éng cña c¸c yÕu tè thêi tiÕt, khÝ hËu ®Õn sù ph©n ho¸
theo thêi gian cña du lÞch tØnh Thõa Thiªn HuÕ.
3.1.2.1. §¸nh gi¸ c¸c chØ tiªu thµnh phÇn.
3.1.2.1.1. §¸nh gi¸ chÕ ®é nhiÖt - Èm.
3.1.2.1.2. §¸nh gi¸ l-îng m-a.
3.1.2.1.3. §¸nh gi¸ sè ngµy m-a.
3.1.2.2. §¸nh gi¸ t¸c ®éng tæng hîp cña c¸c yÕu tè thêi tiÕt, khÝ hËu ®Õn sù
ph©n ho¸ theo thêi gian cña du lÞch tØnh Thõa Thiªn HuÕ.
3.1.3. KÕt qu¶ ®¸nh gi¸
Qua kÕt qu¶ ®¸nh gi¸ t¸c ®éng tæng hîp cña c¸c yÕu tè thêi tiÕt, khÝ hËu phôc vô ph¸t
triÓn du lÞch tØnh Thõa Thiªn HuÕ, chóng t«i thÊy cã sù ph©n ho¸ theo thêi gian nh- sau:
- Th¸ng 2, 3, 4 vµ th¸ng 7 lµ nh÷ng th¸ng thuËn lîi nhÊt cho ph¸t triÓn du lÞch ë
Thõa Thiªn HuÕ. Thêi gian nµy cã nhiÖt ®é thÝch hîp, l-îng m-a kh«ng ®¸ng kÓ, c¸c
yÕu tè khÝ hËu kh¸c ®Òu ë møc thuËn lîi cho c¸c ho¹t ®éng tham quan, nghØ d-ìng.
- Th¸ng 1, 5 vµ th¸ng 6 lµ nh÷ng th¸ng thuËn lîi võa. Vµo thêi gian nµy, th¸ng 1
cã l-îng m-a vµ sè ngµy m-a cßn lín, ®Õn th¸ng 5 vµ th¸ng 6 nhiÖt ®é b¾t ®Çu t¨ng
lªn, t-¬ng quan ®iÒu kiÖn nhiÖt Èm h¬i nãng, cã lò tiÓu m·n.
- Th¸ng 8 ®Õn th¸ng 12 lµ nh÷ng th¸ng Ýt thuËn lîi h¬n c¶. Vµo th¸ng 8 hiÖn
t-îng ph¬n b¾t ®Çu m¹nh lªn, ®iÒu kiÖn nhiÖt - Èm ®Òu kh«ng thÝch hîp víi søc khoÎ
con ng-êi. Vµo th¸ng 12 l-îng m-a vµ sè ngµy m-a trong th¸ng lín, cã th¸ng l-îng
m-a v-ît qu¸ 1000 mm vµ cã ®Õn 24 ngµy m-a. §Æc biÖt, vµo thêi gian nµy th-êng
xuÊt hiÖn d«ng, b·o. B·o xuÊt hiÖn nhiÒu vµo th¸ng 9 (chiÕm 35%), sau ®ã lµ th¸ng 10
(28%) vµ th¸ng 8 (18%). Thêi tiÕt lóc nµy rÊt xÊu: m-a to, giã lín, trêi ©m u, c¸c lîi
thÕ vÒ du lÞch ®Òu gi¶m sót nhiÒu vµo c¸c th¸ng nµy.
8
- Tuy nhiªn, møc ®é thÝch hîp hay kh«ng thÝch hîp cßn thay ®æi tuú theo môc
®Ých du lÞch vµ ®èi t-îng du lÞch lµ kh¸ch trong n-íc hay ngoµi n-íc.
B¶ng 16: Thêi gian cã thêi tiÕt thÝch hîp cho du lÞch ë Thõa Thiªn - HuÕ.
Th¸ng 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
ý nghÜa
Thêi gian thÝch hîp nhÊt ®Ó du lÞch ë Thõa Thiªn - HuÕ ®èi víi kh¸ch trong n-íc.
Thêi gian thÝch hîp nhÊt ®Ó du lÞch ë Thõa Thiªn - HuÕ ®èi víi kh¸ch quèc tÕ.
Quü thêi gian du lÞch trong n¨m nãi chung.
Nh- vËy thêi gian du lÞch thÝch hîp nhÊt ë Thõa Thiªn - HuÕ chiÕm 3/4 thêi
gian trong n¨m. Trong c¸c th¸ng cßn l¹i, c¸c t¸c ®éng thêi tiÕt g©y ¶nh h-ëng xÊu còng
chØ kÐo dµi tõng ®ît, mçi ®ît vµi ba ngµy. Tuy nhiªn, quü thêi gian du lÞch xª dÞch, ®é
dµi kh«ng gièng nhau nªn g©y khã kh¨n lín cho viÖc ®iÒu hµnh vµ tæ chøc du lÞch qua
c¸c n¨m.
3.2. Ph©n tÝch t¸c ®éng cña c¸c yÕu tè thêi tiÕt, khÝ hËu ®Õn sù
ph©n ho¸ theo kh«ng gian cña du lÞch tØnh Thõa Thiªn HuÕ.
3.2.1. X¸c ®Þnh c¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸.
3.2.1.1. C¸c chØ tiªu thµnh phÇn.
Qua ph©n tÝch ®¸nh gi¸ c¸c chØ tiªu còng nh- c¸c ®iÒu kiÖn thêi tiÕt, khÝ hËu cho
môc ®Ých ph¸t triÓn d©n sinh, du lÞch - nghØ d-ìng chóng t«i thÊy chØ nªn sö dông hai
chØ tiªu ®¹i diÖn cho hai yÕu tè nhiÖt vµ Èm cña tõng vïng ®¬n vÞ l·nh thæ.
3.2.1.1.1. HÖ chØ tiªu nhiÖt.
Tõ c¸c sè liÖu quan tr¾c t¹i mét sè tr¹m ë Thõa Thiªn HuÕ, cã thÓ chia nhiÖt ®é
trung b×nh n¨m ra thµnh 3 cÊp nhiÖt (b¶ng 30).
B¶ng 19: Ph©n cÊp nhiÖt ®é trung b×nh
CÊp TÝnh chÊt c¬ b¶n NhiÖt ®é trung b×nh (0C)
I H¬i nãng 240C
II Êm 240C > 〒0N¨m 180C
III H¬i l¹nh 180C > 〒0N¨m 150C
NhiÖt ®é trung b×nh n¨m lµ ®¹i l-îng rÊt cã gi¸ trÞ trong nghiªn cøu khÝ hËu, khi
nh©n nã víi sè ngµy trong mét n¨m, chóng ta rÊt dÔ dµng cã ®-îc "Tæng ®é tÝch «n".
MÆt kh¸c, nhiÖt ®é kh«ng khÝ trung b×nh n¨m vµ ®é cao ®Þa h×nh cña l·nh thæ cã
mèi t-¬ng quan rÊt chÆt chÏ, dïng nã ®Ó ph©n chia c¸c ®ai cao lµ kh¸ chÝnh x¸c.
ë tØnh Thõa Thiªn HuÕ, nh÷ng n¬i cã ®é cao tuyÖt ®èi 100 m ®Òu cã nhiÖt ®é
trung b×nh n¨m 240C, t-¬ng ®-¬ng víi tæng ®é tÝch «n tõ 87000C trë lªn.
C¸c vïng cã ®é cao tuyÖt ®èi tõ 100 - 1160m cã nhiÖt ®é trung b×nh n¨m n»m
trong kho¶ng 240C > 〒0N¨m 180C, t-¬ng ®-¬ng víi tæng ®é tÝch «n tõ 6500 - 87000C.
C¸c vïng cã ®é cao tuyÖt ®èi tõ >1160m cã nhiÖt ®é trung b×nh n¨m < 180C,
t-¬ng ®-¬ng víi tæng ®é tÝch «n < 65000C.
B¶ng 20: Ph©n cÊp nhiÖt ®é trung b×nh n¨m vµ tæng ®é tÝch «n
CÊp §é cao ®Þa h×nh (m) BiÓu hiÖn NhiÖt ®é trung b×nh (0C) Tæng ®é tÝch «n (0C)
I 100 H¬i nãng 240C > 8700
II 100 - 1160 Êm 24 C > 〒0N¨m 180C
0
6500 - 8700
III >1160 H¬i l¹nh 180C > 〒0N¨m 150C < 6500
3.2.1.1.2. HÖ chØ tiªu m-a - Èm.
Trªn c¬ së c¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu vÒ chÕ ®é m-a vµ sè ngµy m-a trong khu vùc
Trung Bé còng nh- cña tØnh Thõa Thiªn HuÕ, nÒn Èm ®-îc ph©n chia ra 2 cÊp: m-a rÊt
9
- nhiÒu vµ m-a nhiÒu:
B¶ng 21: Ph©n cÊp sè ngµy m-a n¨m
CÊp ChÕ ®é m-a Sè ngµy m-a
A M-a rÊt nhiÒu 150
B M-a nhiÒu 120 - 150
ë Thõa Thiªn HuÕ ®¹i bé phËn l·nh thæ ®Òu cã sè ngµy m-a lín. C¸c khu vùc
vïng nói nh- ë Nam §«ng, A L-íi sè ngµy m-a cßn cao h¬n (197 - 219 ngµy). ë mét
sè vïng nh- khu vùc L¨ng C«, B×nh §iÒn hoÆc ë c¸c thung lòng khuÊt sau nói ë phÝa
T©y B¾c tØnh sè ngµy m-a cã thÊp h¬n nh-ng nh×n chung sè ngµy m-a nh- vËy vÉn cßn
nhiÒu.
3.2.1.2. ChØ tiªu tæng hîp.
Dùa trªn hÖ thèng chØ tiªu võa x¸c ®Þnh ë trªn chóng t«i x©y dùng hÖ chØ tiªu
tæng hîp c¸c yÕu tè thêi tiÕt, khÝ hËu cã t¸c ®éng ®Õn sù ph©n ho¸ theo kh«ng gian cña
du lÞch tØnh Thõa Thiªn HuÕ.
HÖ chØ tiªu tæng hîp ®-îc thÓ hiÖn ë d¹ng ma trËn tæ hîp cña c¸c chØ tiªu nhiÖt -
Èm. KÕt qu¶ trªn l·nh thæ Thõa Thiªn HuÕ cã tÊt c¶ 4 vïng l·nh thæ chÞu ¶nh h-ëng
kh¸c nhau cña c¸c ®iÒu kiÖn thêi tiÕt, khÝ hËu; chóng ®-îc thÓ hiÖn th«ng qua mét tËp
hîp c¸c ký hiÖu: IA, IB, IIA, IIIA (b¶ng 22).
B¶ng 22: HÖ chØ tiªu tæng hîp c¸c yÕu tè thêi tiÕt, khÝ hËu ¶nh h-ëng
®Õn sù ph©n ho¸ theo kh«ng gian cña du lÞch tØnh Thõa Thiªn HuÕ.
Sè ngµy m-a/n¨m A. M-a rÊt nhiÒu B. M-a nhiÒu
(Ýt thuËn lîi - Sè ngµy (ThuËn lîi võa - Sè ngµy
§iÒu kiÖn nhiÖt m-a > 150 ngµy/n¨m) m-a 120 - 150 ngµy/n¨m)
I: H¬i nãng
(T-¬ng ®èi thÝch hîp) IA IB
〒0N¨m 240C (1) (2)
II. Êm IIA
(ThÝch hîp) (1)
24 C > 〒 N¨m 18 C
0 0 0
III. H¬i l¹nh
(T-¬ng ®èi thÝch hîp) IIIA
180C > 〒0N¨m 150C (8)
(1, 2,8 - Sè lÇn lÆp l¹i cña c¸c lo¹i khÝ hËu)
3.2.2. KÕt qu¶ nghiªn cøu.
§Ó phôc vô môc ®Ých ®¸nh gi¸ møc ®é thÝch hîp cña ®iÒu kiÖn thêi tiÕt, khÝ hËu
cña tØnh ®èi víi du lÞch, ngoµi c¸c ®Æc tr-ng chÝnh cña khÝ hËu, chóng t«i cßn ®-a c¸c
gi¸ trÞ khÝ hËu cùc ®oan hay c¸c chØ tiªu phô nh- nhiÖt ®é hiÖu dông Webb, nhiÖt ®é
trung b×nh tèi cao, trung b×nh tèi thÊp vµ c¸c hiÖn t-îng thêi tiÕt ®Æc biÖt: s-¬ng mï,
giã kh« nãng ... Nh÷ng gi¸ trÞ khÝ hËu ®-îc coi lµ chØ tiªu phô nµy cã t¸c dông chñ yÕu
trong viÖc lµm chÝnh x¸c h¬n, cô thÓ h¬n tµi nguyªn khÝ hËu ë tõng n¬i. Bªn c¹nh ®ã,
®Þa h×nh Thõa Thiªn HuÕ ®· g©y nªn sù ph©n ho¸ c¸c yÕu tè khÝ hËu trªn ®Þa bµn tØnh.
Sù chi phèi nµy thÓ hiÖn chñ yÕu th«ng qua t¸c ®éng cña h-íng s¬n v¨n, h-íng s-ên vµ
®é cao ®Þa h×nh.
H-íng T©y Nam - §«ng B¾c ®Õn T©y - §«ng cña d·y B¹ch M· - H¶i V©n t¹o
nªn sù ph©n ho¸ cña c¸c yÕu tè khÝ hËu theo chiÒu B¾c - Nam (chÝnh x¸c lµ theo chiÒu
T©y B¾c - §«ng Nam) vµ thÓ hiÖn râ nhÊt lµ bé phËn l·nh thæ vïng ®åi thÊp vµ ®ång
b»ng ven biÓn. Trong khu vùc nµy, cµng ®i vµo nam l-îng m-a cµng t¨ng dÇn; ®ång
thêi, l-îng m-a trong mïa Ýt m-a còng t¨ng lªn râ rÖt, tiÒm n¨ng Èm cµng cao.
§o¹n cuèi cïng cña d¶i Tr-êng S¬n B¾c - ë phÝa t©y cña tØnh ch¹y theo h-íng
T©y B¾c - §«ng Nam lµ bøc t-êng thµnh ch¾n ngang hai hÖ thèng giã mïa T©y Nam vµ
§«ng B¾c. Cïng víi ®é cao, chóng g©y nªn sù ph©n ho¸ c¸c yÕu tè khÝ hËu ë s-ên
®«ng vµ t©y cña nã. BiÓu hiÖn cña sù ph©n ho¸ nµy tr-íc hÕt lµ ë s-ên t©y mïa m-a
®Õn rÊt sím, th¸ng V hoÆc th¸ng VI (A L-íi, Nam §«ng, Th-îng NhËt), trong khi ®ã,
c¸c ®Þa ph-¬ng phÝa ®«ng, vïng ®ång b»ng ven biÓn m·i ®Õn th¸ng IX míi b¾t ®Çu
mïa m-a. BiÓu hiÖn tiÕp theo lµ ®é dµi mïa m-a. NÕu nh- ë phÝa ®«ng, mïa m-a chØ
kÐo dµi 4 th¸ng (IX - XII) th× nhiÒu ®Þa ph-¬ng ë s-ên t©y mïa m-a kÐo dµi 7 ®Õn 8
th¸ng tõ th¸ng V hoÆc th¸ng VI ®Õn th¸ng XII.
10
- ë Thõa Thiªn HuÕ c¸c yÕu tè thêi tiÕt, khÝ hËu cã sù biÕn ®éng dÔ nhËn thÊy
theo chiÒu cao cña ®Þa h×nh. Nªn khi tiÕn hµnh ®¸nh gi¸ chóng t«i thÊy cã sù ph©n ho¸
theo 4 khu vùc chÝnh nh- sau:
- Khu vùc ®åi vµ ®ång b»ng ven biÓn (IA).
- Khu vùc B×nh §iÒn, L¨ng C« (IB).
- Khu vùc ®åi, nói §«ng Tr-êng S¬n (IIA).
- Khu vùc c¸c ®Ønh nói cao phÝa T©y vµ T©y Nam (IIIA).
3.2.1.3.1. Khu vùc ®åi vµ ®ång b»ng ven biÓn (IA).
§©y lµ khu vùc cã ®Æc tr-ng khÝ hËu thuéc lo¹i h¬i nãng, m-a rÊt nhiÒu; thuéc
vïng ®ång b»ng réng lín nhÊt tØnh bao gåm vïng ®ång b»ng vµ ®åi nói thÊp cña c¸c
huyÖn: Phong §iÒn, Qu¶ng §iÒn, H-¬ng Trµ, Phó Vang, H-¬ng Thuû, Phó Léc vµ
thµnh phè HuÕ. Giíi h¹n phÝa t©y c¬ b¶n trïng víi ®-êng b×nh ®é 100 m nh-ng kh«ng
¨n s©u vµo c¸c thung lòng s«ng ¤ L©u, s«ng Bå, H÷u Tr¹ch, s«ng N«ng, s«ng Truåi,
s«ng CÇu Hai, s«ng Bï Lu.
§iÒu quan t©m ®èi víi du lÞch lµ sè ngµy m-a trung b×nh n¨m ë khu vùc nµy
thuéc lo¹i thÊp nhÊt trong tØnh: 160 - 170 ngµy, rÊt thuËn lîi cho c¸c ho¹t ®éng du lÞch
ë mét khu vùc chÞu ¶nh h-ëng cña giã mïa nh- n-íc ta. Tuy nhiªn, sè ngµy m-a chñ
yÕu tËp trung vµo mïa m-a tõ th¸ng IX ®Õn XII lµm cho 4 th¸ng nµy cã nhiÒu trë ng¹i
cho ho¹t ®éng du lÞch.
NhiÖt ®é trung b×nh n¨m cña khu vùc nµy lµ > 240C, tæng nhiÖt ®é n¨m trªn
0
8700 C, tæng sè giê n¾ng trªn 2000 giê, thuéc lo¹i thõa vµ ®ñ bøc x¹ cho ®êi sèng,
sinh ho¹t cña nh©n d©n. XÐt t-¬ng quan nhiÖt - Èm theo gi¶n ®å thùc nghiÖm cña Tæ
chøc Du lÞch thÕ giíi ®Ó ®¸nh gi¸ møc ®é thÝch nghi cña khÝ hËu ®èi víi søc khoÎ con
ng-êi, th× khu vùc nµy cã 3 th¸ng (I, II, XII) lµ dÔ chÞu, 4 th¸ng (III, IV, X, XI) h¬i
nãng vµ cßn l¹i lµ nãng.
Nh- vËy b¾t ®Çu tõ th¸ng VIII ®Õn th¸ng XII kh¶ n¨ng kh« r¸o ®Ó thùc hiÖn c¸c
ho¹t ®éng du lÞch ë khu vùc nµy lµ rÊt thÊp; tõ th¸ng V - IX khÝ hËu khu vùc nµy kh«ng
phï hîp l¾m víi søc khoÎ con ng-êi trong viÖc nghØ ng¬i du lÞch, tõ th¸ng XII ®Õn
th¸ng IV lµ thÝch hîp nhÊt.
3.2.1.3.2. Khu vùc B×nh §iÒn, L¨ng C« (IB).
§©y lµ khu vùc thuéc lo¹i h¬i nãng, m-a nhiÒu, ph©n bè ë vïng thÊp d-íi 100m
däc s«ng H÷u Tr¹ch, khu vùc B×nh §iÒn vµ khu vùc tõ mòi Ch©n M©y §«ng ®Õn Léc
H¶i, L¨ng C«. NhiÖt ®é trung b×nh n¨m trªn 240C, nh×n chung chÕ ®é nhiÖt vµ c¸c ®iÒu
kiÖn kh¸c t-¬ng tù nh- khu vùc trªn. Tuy nhiªn, do n»m khuÊt sau c¸c d·y ®åi nªn
l-îng m-a vµ sè ngµy m-a ë ®©y cã gi¶m ®i chót Ýt (< 150 ngµy m-a).
3.2.1.3.3. Khu vùc ®åi vµ nói §«ng Tr-êng S¬n (IIA).
Khu vùc nµy thuéc lo¹i khÝ hËu Êm, m-a rÊt nhiÒu n»m tr¶i ra trªn mét d¶i l·nh
thæ réng lín tõ Qu¶ng TrÞ vµo ®Õn vïng nói trung b×nh gi÷a hai s«ng T¶ Tr¹ch vµ H÷u
Tr¹ch, ®i qua gÇn hÕt ®Þa bµn phÝa T©y vµ Nam cña huyÖn Phong §iÒn, H-¬ng Trµ,
H-¬ng Thuû, A L-íi, Nam §«ng vµ mét phÇn cña huyÖn Phó Léc. §©y lµ s-ên ®«ng
d¶i Tr-êng S¬n n»m trong kho¶ng ®é cao tõ 100 - 1160m.
§¹i bé phËn khu vùc nµy cã l-îng m-a cao (2600 - 3200mm), ®ång thêi mïa
m-a còng ®Õn sím vµ kÐo dµi (tõ th¸ng IV ®Õn th¸ng XII). Nh-ng thêi gian thuËn lîi
®Ó triÓn khai c¸c ho¹t ®éng du lÞch còng cßn trªn kho¶ng 150 ngµy.
Víi trÞ sè ®é cao ®a d¹ng, nhiÖt ®é trung b×nh n¨m tõ 18 - 240C, t-¬ng ®-¬ng
víi tæng nhiÖt ®é tõ 6500 - 87000C, sè giê n¾ng kho¶ng 1800 giê, nhiÖt ®é hiÖu dông
Webb tõ 18 - 200C, thuéc lo¹i rÊt thuËn lîi cho c¸c ho¹t ®éng du lÞch.
ë khu vùc nµy ngoµi nh÷ng ®Æc tr-ng chung nªu trªn, tuú theo tõng n¬i mµ
®-îc bæ trî thªm b»ng c¸c chØ tiªu phô nªn cã sù ph©n ho¸ ë mét sè khu vùc nhá sau:
- Khu vùc thung lòng Nam §«ng:
§©y ®-îc xem lµ c¸i tói cña giã mïa nªn ngoµi nh÷ng ®Æc tr-ng chung th× n¬i
®©y cã l-îng m-a rÊt lín (3200 - 3600mm). Hµng n¨m cã kho¶ng 168 ngµy cã thÓ
triÓn khai tèt c¸c ho¹t ®éng du lÞch, tõ th¸ng X ®Õn th¸ng IV n¨m sau cã khÝ hËu phï
hîp víi søc khoÎ con ng-êi, trong ®ã th¸ng I, II vµ XII lµ phï hîp nhÊt.
- Khu vùc thung lòng A L-íi.
§¹i bé phËn cña khu vùc nµy thuéc l·nh thæ huyÖn A L-íi. L-îng m-a trung
b×nh n¨m ë ®©y trªn 3200mm, sè ngµy m-a trung b×nh n¨m cao (218 ngµy), lµ khu vùc
cã lèc, m-a ®¸ x¶y ra nhiÒu nhÊt trong tØnh. VÒ t-¬ng quan nhiÖt Èm, khu vùc nµy
11
- trong n¨m khÝ hËu ®Òu thÝch hîp víi søc khoÎ con ng-êi. Tuy nhiªn, thêi gian ®Ó triÓn
khai tèt c¸c ho¹t ®éng du lÞch l¹i chØ kho¶ng 140 ngµy vµ tr-íc th¸ng VIII.
3.2.1.3.4. Khu vùc c¸c ®Ønh nói cao phÝa T©y vµ T©y Nam (IIIA).
Lµ khu vùc cã ®Æc tr-ng khÝ hËu h¬i l¹nh, m-a rÊt nhiÒu. §©y lµ khu vùc cã ®é
cao lín nhÊt tØnh Thõa Thiªn HuÕ, ph©n bè ë c¸c s-ên nói vµ c¸c ®Ønh nói cao phÝa T©y
vµ T©y Nam, nh÷ng n¬i cã ®é cao ®Þa h×nh tõ 1160m trë lªn.
Víi l-îng m-a n¨m lín (trªn 3600 mm), ®é Èm kh«ng khÝ cao (trªn 85%), nhiÖt
®é trung b×nh n¨m thÊp (
- VII. Vµo c¸c th¸ng I, V vµ th¸ng VI lµ nh÷ng th¸ng thuËn lîi võa. Cßn th¸ng VIII ®Õn
th¸ng XII lµ nh÷ng th¸ng Ýt thuËn lîi h¬n c¶.
Theo kh«ng gian, Thõa Thiªn HuÕ ®-îc ph©n thµnh 4 khu vùc: khu vùc ®åi vµ
®ång b»ng ven biÓn; khu vùc B×nh §iÒn, L¨ng C«: §©y lµ 2 khu vùc cã kho¶ng 180 -
190 ngµy thuËn lîi cho ph¸t triÓn du lÞch; khu vùc ®åi vµ nói §«ng Tr-êng S¬n: Lµ khu
vùc cã kho¶ng 150 - 170 ngµy cã thêi gian thuËn lîi ®Ó triÓn khai tèt c¸c ho¹t ®éng du
lÞch; khu vùc c¸c ®Ønh nói cao phÝa T©y vµ T©y Nam: Lµ khu vùc cã l-îng m-a lín,
mïa m-a kÐo dµi, nhiÖt ®é trung b×nh n¨m thÊp, thêi gian triÓn khai tèt c¸c ho¹t ®éng
du lÞch bÞ thu hÑp, xÕp ë møc kh¸ thuËn lîi víi kho¶ng 180 ngµy.
1.5. Bªn c¹nh nh÷ng ®ãng gãp ®· nªu trªn, kÕt qu¶ nghiªn cøu sÏ kh«ng tr¸nh
khái nh÷ng h¹n chÕ nhÊt ®Þnh. Tr-íc hÕt ®ã lµ tÝnh ®Þnh l-îng trong c¸c ph©n tÝch -
®¸nh gi¸ ch-a cao, sù ®Þnh l-îng trän vÑn nÕu cã ®-îc ®ßi hái ph¶i cã 1 hÖ thèng ®µi
tr¹m quan tr¾c, kh¶o s¸t thËt ®ång bé vµ chi tiÕt.
Bªn c¹nh ®ã, hÖ thèng l·nh thæ du lÞch lµ mét hÖ thèng hoµn chØnh cña nhiÒu
ph©n hÖ thµnh phÇn, nªn nh÷ng gi¶i ph¸p chØ dùa vµo nh÷ng chØ tiªu cña khÝ hËu ch¾c
ch¾n kh«ng tr¸nh khái chñ quan cña ng-êi nghiªn cøu.
T¸c gi¶ hy väng cÇn cã nh÷ng nghiªn cøu tiÕp theo ®Ó hoµn chØnh lý luËn ®¸nh
gi¸ kh«ng chØ ®èi víi c¸c yÕu tè thêi tiÕt, khÝ hËu mµ cßn ®èi víi tÊt c¶ c¸c ph©n hÖ cña
hÖ thèng l·nh thæ du lÞch; tiÕn hµnh kh¶o s¸t, ®¸nh gi¸ chi tiÕt h¬n trªn l·nh thæ, gãp
phÇn hoµn chØnh c«ng t¸c quy ho¹ch tæng thÓ du lÞch Thõa Thiªn HuÕ.
2. KiÕn nghÞ.
2.1. CÇn më réng m¹ng l-íi quan tr¾c khÝ t-îng ®Ó tiÕp tôc kh¶o s¸t, ®¸nh gi¸
c¸c yÕu tè thêi tiÕt, khÝ hËu mét c¸ch chi tiÕt vµ ®ång bé trªn toµn l·nh thæ Thõa Thiªn
HuÕ. Chó träng c¸c ®Þa bµn: d¶i bê biÓn tõ L¨ng C« ®Õn mòi Cöa KhÐm, b¸n ®¶o S¬n
Trµ, c¸c ®Ønh nói cao phÝa T©y vµ T©y Nam ...
2.2. CÇn më réng c¸c lo¹i h×nh du lÞch liªn quan chÆt chÏ víi c¸c ®Æc ®iÓm khÝ
hËu ë tõng khu vùc, nh»m thiÕt kÕ c¸c h×nh thøc ho¹t ®éng míi ®Ó thu hót kh¸ch c¶ vÒ
sè l-îng lÉn "c¬ héi" tiªu tiÒn cña kh¸ch, t¨ng nguån ng©n s¸ch cho tØnh.
C¸c lo¹i h×nh du lÞch cÇn chó träng ®Õn: vµo mïa m-a cÇn më réng c¸c lo¹i
h×nh dÞch vô trong nhµ ®Ó hÊp dÉn du kh¸ch. Vµo mïa kh« nãng, cÇn h×nh thµnh vµ më
réng c¸c m«n thÓ thao l-ít v¸n, tµu l-în, lÆn ... ë nh÷ng vïng khÝ hËu ven biÓn, ®Çm
ph¸; hoÆc c¸c lo¹i h×nh du lÞch míi nh- th¸m hiÓm, leo nói, hay x©y dùng hÖ thèng c¸p
treo ... ®Ó du kh¸ch cã thÓ nghØ d-ìng, tËn h-ëng kh«ng khÝ trong lµnh, m¸t dÞu vµo
nh÷ng ngµy hÌ trªn c¸c ®Ønh nói, d·y nói cao.
2.3. Ngoµi viÖc qu¶ng c¸o trªn c¸c ph-¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng trong vµ
ngoµi n-íc, cÇn t¨ng c-êng ph¸t hµnh b¨ng, ®Üa, tê qu¶ng c¸o, b-u ¶nh thÓ hiÖn c¸c
th¾ng c¶nh vµ nh÷ng nÐt ®Æc s¾c cña khÝ hËu ë c¸c khu vùc kh¸c nhau trªn ®Þa bµn
Thõa Thiªn HuÕ.
13
View publication stats
nguon tai.lieu . vn
