Xem mẫu
- §Æc san vÒ bé luËt tè tông d©n sù
TS. L−u B×nh Nh−ìng *
1. tv n chính sách i m i n n kinh t mà xu t
T t ng lao ng Vi t Nam, xét v phát i m v m t chính tr là t s thành
phương di n th c ti n, là lo i hình t t ng công c a ih i ng toàn qu c l n th
ra i mu n hơn so v i t t ng hình s và VI. Chính sách i m i kinh t ư c khơi
t t ng dân s , t t ng kinh t . S dĩ có ngu n qua vi c ban hành Quy t nh s
vi c như v y là do nh ng y u t l ch s - 76/H BT ngày 26/6/1986 c a H i ng
xã h i-pháp lý chi ph i. B trư ng v nh ng quy nh t m th i
T năm 1947, v i S c l nh s 29/SL nh m m b o quy n t ch trong s n
ngày 12/3/1947 v s làm công, t t ng xu t, kinh doanh cho các ơn v kinh t cơ
lao ng ã ư c quy nh chính th c s . Sau ó là s ra i c a Lu t u tư
trong h th ng pháp lu t. Nhưng sau ó nư c ngoài t i Vi t Nam (1987), Quy ch
Vi t Nam bư c vào công cu c kháng lao ng trong các xí nghi p có v n u
chi n trư ng kỳ và ti p t c th i kỳ hơn 30 tư nư c ngoài t i Vi t Nam (1990), Pháp
năm ti n hành cu c kháng chi n ch ng l nh h p ng lao ng (1990), Ngh nh
M xâm lư c, v i chính sách lao ng v tho ư c lao ng t p th (1992) v.v.
th i chi n ph c v Nhà nư c nên quan h lao ã làm thay i di n m o c a quan h lao
ng ã không ư c xác l p và phát tri n ng. Trư c s hình thành, phát tri n c a
theo các quy nh c a S c l nh s 29/SL. N n quan h lao ng theo xu hư ng m i, có
kinh t -xã h i nh ng năm 1950, 1960, tính ch t hoàn toàn m i và c nhiên là v i
1970, 1980 và u nh ng năm 1990 ư c nh ng lo i xung t m i t quá trình lao
duy trì d a trên n n t ng c a ch k ng ã làm xu t hi n lo i hình gi i quy t
ho ch hoá t p trung ã không th là nơi m i, ó là cơ ch gi i quy t tranh ch p lao
m b o cho quan h lao ng theo h p ng, trong ó, t t ng lao ng là m t
ng lao ng phát tri n. Ch tuy n lĩnh v c c bi t.
d ng “công nhân, viên ch c nhà nư c” ã i u c bi t ó ư c th hi n rõ nét
bi n quan h lao ng thành lo i quan h nh t là k t khi Qu c h i thông qua B
hành chính gi a công dân Vi t Nam và lu t lao ng (1994) và U ban thư ng
Nhà nư c. Trong hoàn c nh ó, t t ng v qu c h i thông qua Pháp l nh th t c
lao ng không th ra i và phát tri n.
* Gi ng viên chính Khoa pháp lu t kinh t
T khi Nhà nư c Vi t Nam th c hi n Trư ng i h c Lu t Hà N i
62 T¹p chÝ luËt häc
- §Æc san vÒ bé luËt tè tông d©n sù
gi i quy t các tranh ch p lao ng. T v y. Vi c “gi i quy t ình công” th c
t ng lao ng ra i như m t t t y u ch t là quy t nh v tính h p pháp c a
khách quan g n v i s ra i và phát tri n cu c ình công. Nó không ph i là gi i
c a quan h lao ng trong n n kinh t th quy t m t v n tranh ch p hay m t v
trư ng. ó là xu th mang tính xã h i và ki n t ng thông thư ng mà là xác nh
nhân văn sâu s c. ình công, m t hành ng công nghi p
2. Các n i dung cơ b n c a hình (industrial action), cách th c gây s c ép
th c t t ng lao ng c a ngư i lao ng có phù h p v i pháp
Khi bàn v s t n t i và phát tri n c a lu t hay không.
t t ng lao ng, thông thư ng ngư i ta - Vi c gi i quy t các tranh ch p lao
ch c p h th ng t t ng c a toà án, ng t i các cơ c u tr ng tài lao ng:
th m chí cũng ch c p ho t ng gi i ây là hình th t t ng lao ng ư c s
quy t tranh ch p lao ng c a toà án nhân d ng ưa chu ng trong lĩnh v c lao ng.
dân các c p mà b qua các hình th c khác. S dĩ có hi n tư ng như v y là vì tr ng tài
Nhưng n u nhìn m t cách t ng quát nh t, lao ng luôn ư c giao nhi m v gi i
t t ng lao ng bao g m các lo i hình và quy t các tranh ch p mà các toà án tư
ho t ng sau: pháp r t khó quy t nh b i gi i h n
- Vi c gi i quy t tranh ch p lao ng quy n l c c a nó. Các tranh ch p v l i
và các (v ) vi c lao ng t i toà án nhân ích gi a các bên trong quan h lao ng
dân: Ho t ng t t ng này hi n nay ư c chính là i tư ng c n ư c gi i quy t
th c hi n b i h th ng toà án tư pháp (tòa qua con ư ng tr ng tài hơn là con ư ng
lao ng) mà không t ch c thành m t h toà án. V m t lý lu n cũng như th c ti n
th ng toà án v i th m quy n c bi t như ngư i ta thư ng phân bi t gi a toà án lao
nhi u nư c trên th gi i ã và ang s d ng. ng (toà án tr ng tài lao ng - Industrial
Các v tranh ch p lao ng cá nhân, tranh Court/ Labour Court) v i toà án tư pháp
ch p lao ng t p th và các vi c lao ng s (Court of Law/ Court of Justice) vì chúng
ư c gi i quy t theo yêu c u c a các bên khác nhau v tính ch t. Tuy nhiên, ho t
liên quan theo quy nh c a pháp lu t. Tuy ng c a c hai u ư c coi là các ho t
nhiên, vi c gi i quy t các tranh ch p lao ng t t ng n u xét v phương di n hành
ng v n là ch y u và ch c ch n s lư ng vi pháp lý.
c a các tranh ch p lao ng cá nhân luôn là - Vi c công nh n cho thi hành quy t
s lư ng l n nh t. nh và b n án c a tr ng tài và toà án
- Vi c gi i quy t ình công t i toà án nư c ngoài v lao ng t i Vi t Nam: ây
nhân dân: Ho t ng này nhìn b ngoài là lo i hình tài phán lao ng ư c s
ngư i ta c l m tư ng nó gi ng như vi c d ng nh m gi i quy t yêu c u c a ngư i
gi i quy t các tranh ch p lao ng nhưng ư c toà án ho c tr ng tài nư c ngoài v
v b n ch t thì hoàn toàn không ph i như v vi c lao ng nay có nhu c u công
T¹p chÝ luËt häc 63
- §Æc san vÒ bé luËt tè tông d©n sù
nh n và thi hành Vi t Nam. Lo i “t 3. T t ng lao ng trong b i c nh
t ng ch ng” hay là “t t ng c a t t ng” Qu c h i thông qua B lu t t t ng dân s
này tuy r t hi m hoi hi n nay nhưng l i có B lu t t t ng dân s ư c Qu c h i
nhi u cơ h i xu t hi n và phát tri n trong thông qua (15/6/2004) ư c coi là s ki n
tương lai b i vì s tham gia ngày càng l n trong lĩnh v c l p pháp c a Vi t Nam.
m nh m c a Vi t Nam vào vi c phân Tuy nhiên, nó cũng gây ra không ít băn
công lao ng qu c t . khoăn i v i các chính tr gia, lu t gia,
Nhìn chung, m i hình th c thu c lĩnh các nhà khoa h c và ngư i dân. (1) Ưu
v c t t ng lao ng trên ư c th c hi n i m l n nh t c a B lu t t t ng dân s
v i nh ng phương pháp tương thích. Tuy là ã ưa ra ư c m t văn b n pháp lu t
nhiên, Vi t Nam, nhìn m t cách t ng t t ng phi hình s t m cao nh t (b
quát thì các hình th c t t ng bao g m hai lu t) làm cơ s cho các ho t ng t t ng.
Tuy nhiên, ây tôi s không bàn nhi u
h chính, (1) Các hình th c t t ng thu c
t i ưu i m c a nó mà t p trung nêu ra
th m quy n c a toà án tư pháp; (2) Hình
m t vài ý ki n liên quan n s m ng c a
th c t t ng thu c th m quy n c a tr ng
nó trong m i liên h v i t t ng lao ng.
tài lao ng. Hai lo i t t ng toà án và t Có nhi u quan i m trư c, trong và
t ng tr ng tài có nhi u i m khác bi t c sau khi chúng ta thông qua B lu t t t ng
v hình th c, n i dung và phương pháp dân s , trong ó n i lên m y v n l n
gi i quy t, m c dù chúng có cùng m c sau ây: (1) Ph i chăng s ra i c a B
ích c n ph i hư ng t i là cùng gi i lu t t t ng dân s chính là s cáo chung
quy t các v n phát sinh trong quá c a các hình th c t t ng ã ư c công
trình lao ng. nh n và ang phát tri n trong ó có t
Nhìn m t cách riêng r , m i hình th c t ng lao ng? (2) Ph i chăng khái ni m
t t ng l i có nh ng giá tr riêng, t c là có “t t ng dân s ” là m t khái ni m khoa
h c và có tính bao quát toàn b các hình
công d ng không gi ng nhau do i tư ng
th c t t ng phi hình s ? (3) B lu t t
c a nó không gi ng nhau. Vi c gi i quy t
t ng dân s có ph i là công c v n năng
các v tranh ch p lao ng khác v i vi c
cho các ho t ng t t ng phi hình s ?
gi i quy t ình công. Và m c dù liên quan V v n này, c n ph i có cách nhìn
n tranh ch p lao ng ho c ình công khoa h c r ng, gi a B lu t t t ng dân
nhưng vi c xem xét công nh n cho thi s và các hình th c t t ng là nh ng khái
hành t i Vi t Nam các b n án, quy t nh ni m hoàn toàn khác nhau. S ánh tráo
c a tr ng tài nư c ngoài, như ã c p hay ng nh t các khái ni m ó ã d n
trên, là lo i t t ng ch thiên v m t hình t i h u qu là làm sai l ch nh ng v n
th c, thu c lo i “t t ng ch ng” hay là “t khoa h c cơ b n và vi c t ch c các ho t
t ng c a t t ng”. ng th c ti n.
64 T¹p chÝ luËt häc
- §Æc san vÒ bé luËt tè tông d©n sù
Như chúng ta ã bi t, cơ ch phân d ng các b lu t s t o nên tính th ng nh t
ngành trong lĩnh v c lu t h c u cho cho vi c i u ch nh các quan h xã h i có
th y, m t “ngành lu t” có “ngu n lu t” cùng b n ch t. B lu t s quy nh các v n
v i nhi u cách th hi n khác nhau. Ch ng n i dung v vi c xác l p, v n hành và
h n hi n pháp là ngu n c a t t c các ch m d t các quan h xã h i do nó i u
ngành lu t khác. Và tương t , B lu t dân ch nh ng th i cũng quy nh các cách th c
s cũng là ngu n c a nhi u ngành lu t x lý các v n xung t gi a các bên n u
khác như lu t thương m i, lu t lao ng... không gi i quy t ư c xung t ó thông
i u ó càng kh ng nh m i quan h g n qua các hình th c khác nhau, trong ó có c
bó gi a các ngành lu t trong h th ng hình th c tài phán. Theo quan i m như v y,
pháp lu t. B lu t lao ng ã quy nh các v n liên
Tuy nhiên, không ph i vì v y mà suy quan theo h th ng d c có tính xuyên su t t
lu n và cho r ng, khi có m t o lu t nào vi c i u ch nh các quan h lao ng, vi c
ó ra i, ưa vào h th ng quy nh c a làm n quan h gi i quy t tranh ch p lao
nó nh ng v n liên quan t i lĩnh v c ng, gi i quy t ình công. Tính c l p c a
khác, t c là t o nên m t ngành lu t m i và B lu t lao ng n u ư c nhìn nh n khoa
tiêu di t các ngành lu t cũ. N u tư duy h c, s không ph i có m t o lu t khác thay
như v y thì ch c ch n s không có ngành nó x lý v n gi i quy t tranh ch p lao
lu t nào t n t i ngoài các lo i là: Lu t ng, gi i quy t ình công, m c dù có th
hình s , lu t t t ng hình s , lu t hành cu i cùng vi c gi i quy t tranh ch p lao
chính, lu t t t ng hành chính, lu t dân s ng s ư c xem xét l i b ng th t c t
và lu t t t ng dân s . t ng dân s . Nhưng ó là xem xét l i cách áp
Như v y có th hi u r ng, v i tư cách d ng lu t ch không ph i là xét x n i dung
là o lu t ưa ra nh ng nguyên t c cơ c a quan h tranh ch p lao ng. Theo như
b n cho các lĩnh v c t t ng phi hình s nhi u nư c ang áp d ng, sau khi toà án
nhưng B lu t t t ng dân s không th là lao ng ã gi i quy t, n u có vi c ch ng
s i di n duy nh t cho các hình th c t án thì toà án phúc th m ho c toà án t i cao
t ng phi hình s . B lu t t t ng dân s s xem xét l i v vi c áp d ng lu t mà
có th là ngu n c a lu t t t ng dân s không có th m quy n xem xét v ch ng c
(nghĩa h p), lu t lao ng (g m c t t ng ho c v n n i dung. i u ó cho th y t
lao ng) nhưng nó không ph i là i di n t ng lao ng không th là m t n i dung
duy nh t, không ph i là th thay th v n c a t t ng dân s .
năng(2) cho lĩnh v c lao ng ang t n t i 4. Xung quanh s ki n ra i c a B
như là m t hi n tư ng c bi t và hoàn lu t t t ng dân s , có m t s i m c n có
toàn c l p v i lu t dân s và dĩ nhiên, nh hư ng phát huy và kh c ph c
c lu t t t ng dân s . - Th nh t, ph i th m nhu n quan
Theo quan i m hi n i, vi c xây i m coi B lu t t t ng dân s là nh ng
T¹p chÝ luËt häc 65
- §Æc san vÒ bé luËt tè tông d©n sù
quy t c chung, nh ng “quy t c m u” i mang tính chuyên nghi p, có ch t lư ng
v i m i ho t ng t t ng phi hình s . cao, có tính c l p th c s và chuyên tâm
Các quy t c t t ng dân s (nghĩa h p)- cho ngh xét x .
hôn nhân và gia ình - thương m i - lao - Th ba, ph i t ng bư c chính quy
ng s tuỳ vào i tư ng gi i quy t mà hoá các ho t ng t t ng và công tác
áp d ng theo nguyên t c chung và tương hành chính tư pháp ph c v cho ho t ng
thích hoá (có i m không th máy móc). t t ng. Có th nói ây là nh ng khâu ã
Ví d , nguyên t c ương s có nghĩa v ư c quan tâm, ã có s c i ti n nh t nh
ch ng minh là nguyên t c mà b t kỳ hình nhưng nhìn chung v n còn ch m ch p.
th c t t ng phi hình s nào cũng ph i Yêu c u chung, có tính nguyên t c là: c n
tuân theo. Tuy nhiên, vi c b trí thành ph i bi n n n hành chính t t ng thành
ph n xét x sơ th m v i 1 th m phán và 2 n n hành chính m u m c, ho t ng t
h i th m nhân dân không th áp d ng như t ng ph i t o nên không ch là s mãn
nhau, t c là không th ng hoá. nguy n c a nhân dân mà còn ph i tr
- Th hai, trư c m t các ho t ng thành bi u tư ng c a công lý xã h i. M t
nghi p v t t ng c n ư c duy trì b i các phiên toà dân s , lao ng, hôn nhân lu m
b ph n có s n, ó là các phân toà ư c t thu m v i s th hi n quá c ng nh c ho c
ch c h p pháp nh m phân nh lo i vi c, quá nghèo nàn v nghi p v , chuyên môn,
phân nh trách nhi m, t o thu n l i cho ho c v i s l li u v s thiên v v.v. s là
ngư i dân và giúp các th m phán nâng i u khó l y l i ư c lòng tin c a Nhà
cao tay ngh , k năng trên cơ s th c nư c, c a xã h i. V i m t B lu t t t ng
hành chuyên môn sâu v i m c tiêu: úng dân s b th , hoành tráng thì i theo nó
n, chính xác, hi u qu . i u này liên ph i là các ho t ng tương x ng.
quan m t thi t t i Lu t t ch c toà án Xung quanh v n t t ng lao ng
nhân dân. Vì v y, c n có k ho ch c ng c a toà án nhân dân
c và tăng cư ng các phân toà, c bi t là V m t hình th c, vi c quy nh th
v công tác cán b . Vi c b nhi m th m t c gi i quy t các tranh ch p lao ng, các
phán c n chú tr ng v kh năng chuyên vi c lao ng trong B lu t t t ng dân s
môn và ph m ch t ng th i không nên ã th hi n như là m t gi i pháp làm gi m
ph thu c vào tu i và m c lương ang b t i s r c r i trong h th ng các quy
hư ng. ánh giá cán b ph i trên cơ s nh hi n hành v i các pháp l nh riêng r
năng l c ch không ph i thâm niên. cho t ng hình th c t t ng. (3) Tuy nhiên,
Vi c l a ch n, b nhi m các th m phán s vi c làm như v y ã gây nên m t s b t c
t ng bư c ư c c i ti n, chính quy hoá không áng có mà nhi u qu c gia ã ph i
m b o trong kho ng 10 n 15 năm n a c g ng tránh xa. ó là vi c không m
s ph i c i t tri t công tác này nh m b o th c hi n ư c tr n v n tinh th n c a
m b o xây d ng i ngũ th m phán nguyên t c th tư v gi i quy t tranh ch p
66 T¹p chÝ luËt häc
- §Æc san vÒ bé luËt tè tông d©n sù
lao ng là m b o có s tham gia c a Thông thư ng, nhi u nư c trên th
i di n công oàn và i di n c a ngư i gi i, t t ng lao ng là hình th c t t ng
s d ng lao ng trong quá trình gi i c bi t, toà án lao ng cũng ư c quy
quy t tranh ch p.(4) Vi c không có quy nh là toà án t bi t và trên h t v n
nh rõ ràng v thành ph n h i ng xét thu c lĩnh v c lu t lao ng. Vì lao ng
x án lao ng trong B lu t t t ng dân là lĩnh v c c bi t nh t c a con ngư i và
s là m t bư c th t lùi v m t xã h i quan h lao ng thu c h quan h công
trong công tác xây d ng pháp lu t. B lu t nghi p, thu c m t h th ng riêng, ph c
t t ng dân s ã không t nó m b o t p.(6) Nh ng qu c gia trong kh i ASEAN
th c thi ư c tinh th n c a nguyên t c ba như Thái Lan, Malayxia, Philipin v.v.(7)
bên(5) trong lao ng, trong khi ó chính u có quy nh riêng v t t ng lao ng
là i u quan tr ng b c nh t c a lu t lao và xây d ng cơ ch gi i quy t tranh ch p
ng nói chung và t t ng lao ng nói lao ng c l p v i h th ng toà án
riêng trong xu th phát tri n và h i nh p thư ng, t c là toà án dân s . R t ti c là
qu c t hi n nay. nư c ta, vì quan ni m r ng, quan h lao
Hơn n a, h n ch l n c a t t ng lao ng và lu t lao ng có tính ch t dân s
ng theo B lu t t t ng dân s ã không nên quan h lao ng ã b ng hoá v i
g n k t, ngư c l i, ã vô hình tách r i “quan h dân s ”. Vì v y, các nhà làm
vi c gi i quy t tranh ch p lao ng và gi i lu t ã ng hoá và quy t tâm ưa t t ng
quy t ình công, trong khi ph n l n các lao ng vào m t b ph n c a B lu t t
cu c ình công u có ngu n g c t tranh t ng dân s .
ch p lao ng. Vi c không th “ôm” c 5. S phát tri n c a t t ng lao ng
vi c gi i quy t ình công ã cho th y s nh m m b o tính kh thi c a chúng
lúng túng c a các nhà làm lu t trong vi c trong b i c nh xây d ng n n kinh t th
cho ra i B lu t t t ng dân s “v n trư ng, h i nh p kinh t và h p tác
năng”. C m t cơ ch th ng nh t ã ư c qu c t
B lu t lao ng dày công t o nên theo xu Mu n hay không thì t t ng lao ng
hư ng hi n i, nay b phá v . M t h v n c là m t òi h i c a xã h i. i u
th ng lu t hình th c (t t ng) ã xâm h i quan tr ng là Nhà nư c s x lý v n ó
m t h th ng lu t n i dung (lu t i u như th nào t t ng lao ng tr thành
ch nh quan h g c) bu c chúng ta ph i tìm m t ho t ng có kh năng làm cho n n
bi n pháp kh c ph c. Và i u ó ã ch ra pháp ch v n hành trôi ch y và hi u qu .
r ng, rõ ràng là công tác xây d ng pháp Ngày nay, nhi u b môn khoa h c,
lu t nói chung và xây d ng B lu t t nhi u lĩnh v c chuyên môn ra i kéo
t ng dân s nói riêng v n chưa ư c cân theo nó nh ng c i bi n chính sách và xã
nh c m t cách k lư ng và chưa m b o h i. Xu hư ng chung ngày nay là cao
tính khoa h c. chuyên môn hoá, hi n i hoá. T m t
T¹p chÝ luËt häc 67
- §Æc san vÒ bé luËt tè tông d©n sù
trư ng ngày xưa nay thành nhi u trư ng, Hai là, ph i m b o n n t t ng
t m t lĩnh v c, nay thành nhi u lĩnh v c lao ng c a Vi t Nam không tr thành xa
v.v. ó là h qu t t y u c a các quá trình l i v i các nư c trên th gi i và trong
xã h i. khu v c nh m m b o cho kh năng h i
Nói như v y không có nghĩa là cái gì nh p kinh t , h p tác qu c t trong các
cũng có th tách ra ho c không có gì có lĩnh v c c a i s ng kinh t -xã h i, trong
th g p l i. i u áng quan tâm ây là, ó có h p tác tư pháp.
c n xem xét c n tr ng khi quy t nh, ph i Ba là, c n t ch c nghiên c u toàn
l y tính h p lý m b o cho s t n t i. di n d ng m t tài c p nhà nư c v t
Trong khi xung quanh ta, kh p trên th t ng lao ng t o cơ s cho vi c hoàn
gi i ngư i ta ang duy trì tính c l p c a thi n pháp lu t, t ch c và ho t ng c a
t t ng lao ng và phát tri n t t ng lao lo i hình t t ng này./.
ng thành ho t ng h p lý, có hi u qu
hơn nh m áp ng òi h i c a lao ng và (1).Xem: Lan Anh, “B lu t TTDS không “ôm” h t
c a xã h i; trong khi ang có nh ng quan v án dân s ?”, Báo Vietnamnet i n t s ra ngày
20/11/2003.
i m khoa h c m b o cho s t n t i
(2). Chính vì i u này mà i bi u Qu c h i Lê Th
khác bi t c n ư c trân tr ng c a lo i
Nga, Nguy n ình L c, Lê Xuân Thân… ã t ra
hình t t ng lao ng c bi t thì B lu t nhi u v n t i phiên h p toàn th t i H i trư ng Ba
t t ng dân s ã tr thành m t rào c n ình ngày 19/11/2003.
i v i nó. (3). Pháp l nh th t c gi i quy t các tranh ch p lao
V y âu là phương pháp kh dĩ cho ng, Pháp l nh th t c gi i quy t các v án kinh t ,
hi n th c không m y h p d n này? Pháp l nh th t c gi i quy t các v án dân s .
Theo tôi, có m y v n sau c n quan tâm: (4). i u 158.4 B lu t lao ng 1994 (s -bs 2002)
(5). Cơ ch ba bên là cơ ch c d ng, c thù c a
M t là, c n quá tri t quan i m cao
lu t lao ng. Theo tinh th n ó, t vi c xây d ng
các giá tr khoa h c, cao yêu c u sát
chính sách, pháp lu t, gi i quy t tranh ch p lao ng
th c ti n-theo yêu c u c a th c ti n nh m v.v. u ph i chú tr ng và th c thi.
m b o tính kh thi c a pháp lu t trong (6). Lu t lao ng c a các nư c t tên và i u ch nh
khi xây d ng m i ho c t p h p ho c pháp quan h công nghi p (v n ư c g i là quan h lao
i n hoá pháp lu t t t ng lao ng. Pháp ng). Thu t ng “Industrial Relations” ng ý quan
lu t t t ng lao ng trư c h t và luôn h ó xu t phát, g n v i ho t ng công nghi p, công
luôn ng xa r i nhi m v quan tr ng là xư ng.
(7). Philipin có U ban quan h lao ng (toà án lao
ph i ph c v cho vi c thi hành B lu t lao
ng) c p qu c gia và c p vùng, có quy t c t t ng
ng. Nh ng nguyên t c chung c a B
riêng; theo lu t lao ng Thái Lan, toà án lao ng
lu t t t ng dân s ư c áp d ng xem cũng là toà án c bi t, ư c t ch c theo vùng, có
xét v tính chung nh t còn các nguyên t c quy t c t t ng riêng; Malayxia cũng có h th ng gi i
riêng c a B lu t lao ng ph i ư c áp quy t tranh ch p lao ng và ình công c l p so v i
d ng tr c ti p. toà án thư ng v.v..
68 T¹p chÝ luËt häc
nguon tai.lieu . vn