1. Trang Chủ
  2. Khoa học tự nhiên
  3. báo cáo thực hành vật lý hạt nhân phần 1

báo cáo thực hành vật lý hạt nhân phần 1

Thực tập vật lý hạt nhân BÀI 1: KHẢO SÁT CÁC ĐẶC TRƯNG CỦA PHỔ KẾ HẠT NHÂN BÀI 2: KHẢO SÁT PHỔ TÍCH PHÂN BÀI 3: KHẢO SÁT PHỔ VI PHÂN BÀI 4: KHẢO SÁT PHỔ PHƠNG BÀI 5: ĐƯỜNG CHUẨN NĂNG LƯỢNG Bài 6 : ĐO ĐỘ HẤP THỤ GAMMA CỦA VẬT CHẤT Bài 7 : LÀM TRƠN PHỔ Bài 8: KHẢO SÁT PHỔ KẾ ĐA KÊNH BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC ÑAØ LAÏT KHOA VAÄT LYÙ  Baùo caùo moân hoïc: THÖÏC TAÄP VAÄT LYÙ HAÏT NHAÂN Sinh vieân: Voõ Taù Kieân MSSV: 9910706 Lôùp : VLK23 Ñaø Laït 05/2002 Baøi1: KHAÛO SAÙT CAÙC

Thể loại Tài liệu miễn phí Khoa học tự nhiên

Số trang 21

Ngày tạo 8/29/2018 9:52:47 PM +00:00

Loại tệp PDF

Kích thước

Tên tệp

Tải báo cáo thực hành vật lý hạt nhân phần 1 (.pdf)

Xem mẫu

  1. BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC ÑAØ LAÏT KHOA VAÄT LYÙ  Baùo caùo moân hoïc: THÖÏC TAÄP VAÄT LYÙ HAÏT NHAÂN Sinh vieân: Voõ Taù Kieân MSSV: 9910706 Lôùp : VLK23 Ñaø Laït 05/2002
  2. Baøi1: KHAÛO SAÙT CAÙC ÑAËC TRÖNG CUÛA PHOÅ KEÁ HAÏT NHAÂN I. Muïc ñích: Laøm quen vôùi phoå keá haït nhaân, khaûo saùt caùc cheá ñoä hoaït ñoäng cuûa phoå phoå keá nhö cao theá, heä soá khueách ñai, thôøi gian ño, ngöôõng, cöûa soå.v.v. hay phaân cöïc. II. Thieát bò thí nghieäm: - Phoå keá moät keânh. - Nguoàn phoùng xaï chuaån : Cs 137 III. Thöïc haønh: 1. Khaûo saùt heä soá khueách ñaïi: Ñeå coarse gain : 30 - Ñeå cao theá ôû möùc 750 Volt. - Taêng heä soá khueách ñaïi töø 0 ñeán 10 ta coù baûng soá lieäu sau: - HSKÑ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Soá ñeám 5442 6531 7568 8368 8565 8726 9223 9352 9588 10070 Töø baûng ñaõ cho ta coù sô ñoà bieåu thò söï phuï thuoäc cuûa soá ñeám vaøo heä soá khueách ñaïi: 12000 10000 8000 6000 4000 2000 0 0 2 4 6 8 10 2. Khaûo saùt cao theá: Heä soá khueách ñaïi: Coarse gain: 30 - Fine gain: 5 - Tieán haønh khaûo saùt ta coù baûng soá lieäu sau: Cao theá (Volt) 550 650 750 850 Soá ñeám 509 5111 8565 10217 Töø baûng ñaõ cho ta coù sô ñoà bieåu thò söï phuï thuoäc c uûa soá ñeám vaøo heä soá khueách ñaïi: 1
  3. 12000 9000 6000 3000 0 500 550 600 650 700 750 800 850 900 IV. Ñaùnh giaù vaø nhaän xeùt: - Khi giöõ nguyeân cao theá ôû möùc 750 Volt ñeå khaûo saùt heä soá khueách ñaïi ta thaáy raèng: heä soá khueách ñaïi caøng lôùn thì soá ñeám caøng lôùn. Vaäy khi khaûo saùt moät nguoàn phoùng xaï ta caàn choïn moät heä soá khueách ñaïi phuø hôïp roài coá ñònh heä soá khueách ñaïi ñoù ñeå coù keát quaû chính xaùc. - Cuõng töông töï nhö vaäy, khi giöõ nguyeân heä soá khueách ñaïi baèng 5 vaø khaûo saùt cao theá ta thaáy raèng: cao theá caøng lôùn thì soá ñeám caøng lôùn. Vaäy khi khaûo saùt moät nguoàn phoùng xaï ta caàn choïn moät cao theá phuø hôïp vôùi ñieän aùp hoaït ñoäng cuûa Detector roài coá cao theá ñoù ñeå coù keát quaû chính xaùc. - Trong khi khaûo saùt caùc ñaëc tröng cuûa phoå keá haït nhaân chuùng ta cuõng caàn xeùt tôùi söï sai soá bôûi thôøi gian cheát cuûa Detector vaø sai soá do ngöôøi söû duïng. 2
  4. Baøi2: PHOÅ TÍCH PHAÂN I. Muïc ñích : - Khaûo saùt phoå tích phaân cuûa phoå keá haït nhaân baèng caùch chænh ngöôõng döôùi ñeåkhaûo saùt phoå. II.Thieát bò thí nghieäm: - Maùy phoå keá moät keânh. - Nguoàn phoùng xaï chuaån goàm: Co 60 vaø Cs 137 . III. Thöïc haønh : - Ñeå thôøi gian ño:10 giaây. - Coá ñònh cao theá 750Volt. - Heä soá khueách ñaïi: Coarse gain: 30 Fine gan: 8 1. Khaûo saùt phoå tích phaân thoâ: Thay ñoåi ngöôõng döôùi moãi laàn 1Volt v aø töø 1 ñeán 10 Volt. Ta coù baûng soá lieäu sau: Volt 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Töø Soá ñeám 21362 10143 6423 3687 1733 611 200 22 22 12 baûng soá lieäu ñaõ cho ta coù phoå tích phaân sau: 22000 20000 18000 16000 14000 12000 10000 8000 6000 4000 2000 0 1 4 7 10 2. Khaûo saùt phoå tích phaân trung bình: Thay ñoåi ngöôõng döôùi moãi laàn 0,5 Volt vaø töø 0,5 ñeán 10 Volt. Ta coù baûng soá lieäu sau: Volt 0.5 1 1.5 2 2.5 3 3.5 4 4.5 5 Soá ñeám 33149 21006 14652 9820 8022 6385 5106 3587 2565 1799 Volt 5.5 6 6.5 7 7.5 8 8.5 9 9.5 10 Soá ñeám 1074 575 330 173 32 16 12 17 9 7 Töø baûng soá lieäu ñaõ cho ta coù phoå tích phaân sau: 3
  5. 35000 30000 25000 20000 15000 10000 5000 0 0 2 4 6 8 10 3. Khaûo saùt phoå tích phaân tinh: Thay ñoåi ngöôõng döôùi moãi laàn 0,1 Volt vaø töø 0,1 ñeán 10 Volt. Ta coù baûng soá lieäu sau: Volt 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7 0.8 0.9 1 Soá ñeám 45273 42354 40664 36151 32618 28731 25920 23895 22783 24046 Volt 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 1.8 1.9 2 Soá ñeám 22730 20943 18898 17773 16573 15769 14541 13282 12317 11405 Volt 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 2.9 3 Soá ñeám 10936 10459 9806 9180 9189 8593 8217 8069 7572 7097 Volt 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 3.8 3.9 4 Soá ñeám 6826 6571 6291 5989 5690 3379 3057 4822 4450 4060 Volt 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 4.7 4.8 4.9 5 Soá ñeám 3892 3669 3523 3013 2853 2618 2506 2363 2232 2130 Volt 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 5.6 5.7 5.8 5.9 6 Soá ñeám 1966 1746 1485 1419 1259 1135 956 779 753 706 Volt 6.1 6.2 6.3 6.4 6.5 6.6 6.7 6.8 6.9 7 Soá ñeám 615 548 482 462 447 379 310 291 272 214 Volt 7.1 7.2 7.3 7.4 7.5 7.6 7.7 7.8 7.9 8 Soá ñeám 166 107 89 62 45 30 27 21 23 23 Volt 8.1 8.2 8.3 8.4 8.5 8.6 8.7 8.8 8.9 9 Soá ñeám 21 15 16 15 18 15 16 19 7 8 Volt 9.1 9.2 9.3 9.4 9.5 9.6 9.7 9.8 9.9 10 Soá ñeám 13 11 12 15 10 3 8 12 15 7 Töø baûng soá lieäu ñaõ cho ta coù phoå tích phaân sau: 4
  6. 50000 40000 30000 20000 10000 0 0 2 4 6 8 10 IV. Ñaùnh giaù vaø nhaän xeùt : - Khi khaûo saùt caùc loaïi phoå tích phaân thoâ, trung bình vaø tinh ta thaáy raèng taát caû caùc phoå tích phaân ñeàu coù daïng giaûm daàn. 5
  7. Baøi3: PHOÅ VI PHAÂN I. Muïc ñích: Khaûo saùt phoå vi phaân cuûa phoå keá haït nhaân. II. Thieát bò thí nghieäm: - Nguoàn phoùng xaï: Cs 137 ; 370 kBq - Maùy phoå keá moät keânh. III. Thöïc haønh: - Thôøi gian ñeám: 10 giaây. - Heä soá khuyeách ñaïi: Coarse gain: 32 Fine gain: 9 1. Ño phoå vi phaân thoâ: Coá ñònh delta E =1V. Ta ta coù keát quaû sau: Volt 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Soá ñeám 16308 3000 3600 5734 2100 3000 2400 2500 2300 1800 Töø baûng soá lieäu ta coù phoå vi phaân thoâ theo baûng sau: 18000 15000 12000 9000 6000 3000 0 0 2 4 6 8 10 2. Delta E =0,5V. Ta coù baûng soá lieäu sau: Volt 0.5 1 1.5 2 2.5 3 3.5 4 4.5 5 Soá ñeám 15893 9044 2606 2798 3392 1700 2900 2900 5506 3407 Volt 5.5 6 6.5 7 7.5 8 8.5 9 9.5 10 Soá ñeám 1500 2474 2065 2300 1734 1595 1440 1436 1200 1400 Töø baûng soá lieäu treân ta coù phoå vi phaân sau: 6
  8. 18000 15000 12000 9000 6000 3000 0 0 2 4 6 8 10 4. DeltaE=0,1V.Ta coù baûng soá lieäu sau: Volt 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7 0.8 0.9 1 Soá ñeám 16256 14563 13682 12000 8400 5540 2718 1677 3500 3500 Volt 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 1.8 1.9 2 Soá ñeám 2300 2300 3500 712 739 776 1500 897 896 940 Volt 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 2.9 3 Soá ñeám 952 924 950 950 1200 999 1200 1023 2500 1088 Volt 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 3.8 3.9 4 Soá ñeám 1052 1084 1074 1081 1099 2500 1832 4560 6742 4500 Volt 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 4.7 4.8 4.9 5 Soá ñeám 1110 1119 1120 1034 1117 1094 1066 1093 999 947 Volt 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 5.6 5.7 5.8 5.9 6 Soá ñeám 3300 917 868 853 823 804 740 789 660 635 Volt 6.1 6.2 6.3 6.4 6.5 6.6 6.7 6.8 6.9 7 Soá ñeám 671 610 662 612 602 579 1800 535 570 559 Volt 7.1 7.2 7.3 7.4 7.5 7.6 7.7 7.8 7.9 8 Soá ñeám 542 575 503 541 517 504 595 483 44 473 Volt 8.1 8.2 8.3 8.4 8.5 8.6 8.7 8.8 8.9 9 Soá ñeám 469 429 472 435 427 432 475 459 487 516 Volt 9.1 9.2 9.3 9.4 9.5 9.6 9.7 9.8 9.9 10 Soá ñeám 552 584 619 676 774 400 300 500 300 500 7
  9. Töø baûng soá lieäu ñaõ cho ta coù phoå vi phaân sau: 18000 15000 12000 9000 6000 3000 0 0 2 4 6 8 10 IV. Ñaùnh giaù vaø nhaän xeùt: - Ta thaáy raèng phoå vi phaân cuûa khoái phoå keá ñaõ theå hieän moái quan heä giöõa soá ñeám N vaø soá volt hay noùi caùch khaùc laø giöõa soá keânh vaø naêng löôïng vaø moãi chaát phoùng xaï ñeàu coù moät phoå vi phaân ñaëc tröng rieâng. - Trong baøi thöïc haønh naøy ta xeùt phoå vi phaân cuûa nguyeân toá phoùng xaï Cs 137 vaø möùc ñænh naêng löôïng laø 370 kBq hay laø 661 KeV. Ta thaáy raèng duø phoå vi phaân thoâ hay trung bình hoaëc laø phoå tinh thì chuùng vaãn tuaân theo phoå vi phaân ñaëc tröng cuûa Cs 137 maëc duø coù sai khaùc vì sai soá. - Trong khi tieán haønh caùc thöïc nghieäm vaät lyù haït nhaân chuùng ta luoân phaûi quoan taâm tôùi sai soá cuûa caùc soá lieäu bôûi söï phöùc taïp cuûa noù. 8
  10. Baøi4: PHOÅ PHOÂNG I. Muïc ñích : - Trong töï nhieân vaãn coù moät löôïng tia phoùng xaï nhaát ñònh vaø chuùng ta tieán haønh ño phoå phoâng ñeå xaùc ñònh haøm löôïng caùc phoùng xaï ñoù. II. Thieát bò thí nghieäm : - Phoå keá moät keânh. III. Thöïc haønh : - Thôøi gian ñeám: 10 giaây. - Heä soá khuyeách ñaïi: Coarse gain: 32 Fine gain: 9 1. Khaûo saùt phoå thoâ: Thay ñoåi ngöôõng döôùi 0,5 Volt moãi laàn töø 0 Volt ñeán 10 Volt ta coù baûng soá lieäu sau: Volt 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Soá ñeám 126 490 258 172 84 59 39 157 0 0 Töø baûng soá lieäu ñaõ cho ta coù phoå vi phaân sau: 600 500 400 300 200 100 0 1 4 7 10 2. Khaûo saùt phoå trung bình Thay ñoåi ngöôõng döôùi 0,5 Volt moãi laàn töø 0 Volt ñeán 10 Volt ta coù baûng soá lieäu sau: Volt 0.5 1 1.5 2 2.5 3 3.5 4 4.5 5 Soá ñeám 170 304 228 165 121 90 59 54 37 31 Volt 5.5 6 6.5 7 7.5 8 8.5 9 9.5 10 Soá ñeám 18 30 20 22 13 102 0 0 0 0 Töø baûng soá lieäu ñaõ cho ta coù phoå vi phaân sau: 9
  11. 400 300 200 100 0 0 2 4 6 8 10 3. Khaûo saùt phoå tinh: Thay ñoåi ngöôõng döôùi 0,5 Volt moãi laàn töø 0 Volt ñeán 10 Volt ta coù baûng soá lieäu sau: Volt 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7 0.8 0.9 1 Soá ñeám 25 14 16 34 35 51 50 95 103 97 Volt 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 1.8 1.9 2 Soá ñeám 83 83 81 86 73 65 54 41 40 41 Volt 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 2.9 3 Soá ñeám 42 48 64 28 26 19 20 17 18 23 Volt 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 3.8 3.9 4 Soá ñeám 19 12 22 23 16 6 13 11 17 10 Volt 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 4.7 4.8 4.9 5 Soá ñeám 6 5 12 11 9 8 3 6 2 8 Volt 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 5.6 5.7 5.8 5.9 6 Soá ñeám 7 9 8 5 6 9 5 6 2 5 Volt 6.1 6.2 6.3 6.4 6.5 6.6 6.7 6.8 6.9 7 Soá ñeám 4 6 3 9 6 5 5 3 4 3 Volt 7.1 7.2 7.3 7.4 7.5 7.6 7.7 7.8 7.9 8 Soá ñeám 4 2 1 3 2 5 7 4 12 58 Volt 8.1 8.2 8.3 8.4 8.5 8.6 8.7 8.8 8.9 9 Soá ñeám 63 2 0 0 0 0 0 0 0 0 Volt 9.1 9.2 9.3 9.4 9.5 9.6 9.7 9.8 9.9 10 Soá ñeám 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 10
  12. Töø baûng soá lieäu ñaõ cho ta coù phoå vi phaân sau: 120 100 80 60 40 20 0 0 2 4 6 8 10 IV. Ñaùnh giaù vaø nhaän xeùt : -Ta thaáy raèng trong töï nhieân coù raát nhieàu tia phoùng xaï. Do vaäy khi khaûo saùt caùc phoå vi phaân cuûa caùc chaát phoùng xaï ñaït yeâu caàu chính xaùc thì chuùng ta caàn ño phoå phoâng. Phoå phoâng treân cho ta thaáy söï phong phuù cuûa caùc loaïi tia phoùng xaï trong töï nhieân. 11
  13. Baøi5: ÑÖÔØNG CHUAÅN NAÊNG LÖÔÏNG I. Muïc ñích: - Xaây döïng moái quan heä giöõa keânh [U(v)] vaø böùc xaï du øng hieäu chænh [KeV]. - Döïa vaøo caùc nguoàn chung vaø bieát caùc naêng löôïng E  ñaõ bieát ta seõ xaùc ñònh ñöôïc caùc nguoàn phoùng xaï khaùc. II. Thieát bò thí nghieäm: - Phoå keá ña keânh. - Nguoàn phoùng xaï chuaån Co 60 vaø Cs 137 . III. Tieán haønh thí nghieäm: - Cao theá ñaët ôû 850 Volt. - Thôøi gian ño 500 giaây. - Heä soá khueách ñaïi Coarse gain: 30. Tieán haønh ño vaø sau khi chuaån naêng löôïng cuûa Co 60 vaø Cs 137 ôû caùc möùc 661 KeV, 1173KeV, 1332KeV ta thu ñöôïc phoå vi phaân vôùi caùc ñieåm chính sau: Soá keânh K 304 561 669 763 850 1054 1230 Soá ñeám N 8480 2859 2337 10143 1791 1827 1230 Soá keânh K 1345 1431 1529 1642 1850 2535 3170 Soá ñeám N 3484 773 2613 3170 589 320 0 Vaø phoå vi phaân thu ñöôïc coù daïng cô baûn sau: 12000 10000 8000 6000 4000 2000 0 0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500 4000 Sau khi ñaõ chuaån naêng löôïng ta coù theå döïa vaøo phoå vi phaân baát kyø ta coù theå xaùc ñònh ñöôïc ñoù laø phoå vi phaân ñoù laø cuûa nguyeân toá phoùng xaï naøo. Ví nhö trong baøi thöïc haønh naøy ta coù phoå vi phaân sau: 12000 10000 8000 6000 4000 2000 0 0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500 4000 12
  14. Ta thaáy raèng phoå vi phaân treân coù ñænh naêng löôïn g taïi keânh 955 vaø theo ñöôøng chuaån naêng löôïng thì keânh 955coù möùc naêng löôïng laø 831,43. Caên cöù vaøo möùc naêng löôïng trong baûng heä thoáng tuaàn hoaøn ta xaùc ñònh ñöôïc phoå vi phaân ñoù chính laø Mn 54 . IV. Ñaùnh giaù vaø nhaän xeùt: Qua thöïc teá ta thaáy raèng ñöôøng chuaån naêng löôïng laø moät thöôùc ño raát chính xaùc vaø raát coù ích cho chuùng ta trong thöïc nghieäm veà vaät lyù haït nhaân. Thoâng qua ñöôøng chuaån naêng löôïng thì chæ caàn coù phoå vi phaân cuûa moät vaät laø ta coù theå nhaän bieát ñöôïc nhöõng nguyeân toá phoùng xaï naøo coù maët trong vaät ñoù. 13
  15. Baøi 6: ÑO ÑOÄ HAÁP THUÏ GAMMAR CUÛA VAÄT CHAÁT I. Muïc ñích: - Duøng phoå keá haït nhaân ñeå ño ñoä böùc xaï gammar cuûa vaät chaát. II. Thieát bò: - Phoå keá moät keânh. - Nguoàn phoùng xaï duøng ño: Co 60 . - Caùc mieáng chaén baéng nhöïa, nhoâm chì. III. Thöïc haønh: - Thôøi gian ño:100 giaây. - Cao theá: 750 Volt. - Heä soá khueách ñaïi:  Coarse gain: 32  Fine gain: 8 - Ñaët ngöôõng döôùi: 0,2 volt; - Ñaët ngöôõng treân: 10 volt; 1. Ño phoâng: Soá laàn ño 1 2 3 4033 4213 4110 Soá ñeám N - Soá ñeám trung bình khi ño phoâng laø: N=(4033+4213+4110)/ 3=4419 2. Ño nguoàn khoâng chaén: Soá laàn ño 1 2 3 16508 16219 16271 Soá ñeám N Soá ñeám trung bình khi ño nguoàn khoâng chaén laø: - N=(16508+16219+16271)/ 3= 16333 3. Ño nguoàn coù vaät chaén: a. Vaät chaén laø nhöïa: - Ñoä daøy: 1.68mm Soá laàn ño 1 2 3 16328 16154 16248 Soá ñeám N c Soá ñeám trung bình khi ño nguoàn coù chaén nhöïa laø: N c =(16328+16254+16248)/ 3= 16277 Suy ra haèng soá haáp thuï Gammar cuûa nhöïa laø:  =-{ln{( N c - N)/( N- N)}/d}=0.0047 - Ñoä daøy: 3,36mm Soá laàn ño 1 2 3 15898 15823 15835 Soá ñeám N c Soá ñeám trung bình khi ño nguoàn coù chaén nhöïa laø: N c =(15898+15823+15835)/ 3= 15852 14
  16. Suy ra haèng soá haáp thuï Gammar cuûa nhöïa laø:  =-{ln{( N c - N)/( N- N)}/d}=0.0124 Keát luaän: Töø 6 laàn ño ñoä haáp thuï Gammar cuûa nhöïa vôùi ñoä daøy khaùc nhau ta coù ñoä haáp thuï Gammar trung bình cuûa nhöïa laø:  =(0.0047+0.0124)/2  0.0086 b. Vaät chaén laø nhoâm (Al): - Ñoä daøy d=3mm: Soá laàn ño 1 2 3 15802 15982 15887 Soá ñeám N c Soá ñeám trung bình khi ño nguoàn coù chaén nhoâm laø: N c =(15802+15982+15887)/ 3= 15890 Suy ra haèng soá haáp thuï Gammar cuûa nhoâm laø:  =-{ln{( N c - N)/( N- N)}/d}=0.0126 - Ñoä daøy d=6mm: Soá laàn ño 1 2 3 15580 15658 15534 Soá ñeám N c Soá ñeám trung bình khi ño nguoàn coù chaén nhoâm laø: N c =(15580+15658+15534)/ 3= 15590 Suy ra haèng soá haáp thuï Gammar cuûa nhoâm laø:  =-{ln{( N c - N)/( N- N)}/d}=0.0107 - Ñoä daøy d=9mm: Soá laàn ño 1 2 3 15225 15232 15214 Soá ñeám N c Soá ñeám trung bình khi ño nguoàn coù chaén nhoâm laø: N c =(15225+15232+15214)/ 3= 15224 Suy ra haèng soá haáp thuï Gammar cuûa nhoâm laø:  =-{ln{( N c - N)/( N- N)}/d}=0.0109 Keát luaän: Töø 9 laàn ño ñoä haáp thuï Gammar cuûa nhoâm vôùi nhöõng ñoä daøy khaùc nhau ta coù ñoä haáp thuï Gammar trung bình cuûa nhoâm laø:  =(0.0126+0.0107+0.0109)/3  0.0114 c. Vaät chaén laø chì (Pb): - Ñoä daøy d=1.88mm: Soá laàn ño 1 2 3 13458 13675 13460 Soá ñeám N c Soá ñeám trung bình khi ño nguoàn coù chaén chì laø: N c =(13458+13675+13460)/ 3= 13351 Suy ra haèng soá haáp thuï Gammar cuûa chì laø:  =-{ln{( N c - N)/( N- N)}/d}=0.5415 15
  17. - Ñoä daøy d=3.76mm: Soá laàn ño 1 2 3 11164 11225 11251 Soá ñeám N c Soá ñeám trung bình khi ño nguoàn coù chaén chì laø: N c =(11164+11225+11251)/ 3= 11213 Suy ra haèng soá haáp thuï Gammar cuûa chì laø:  =-{ln{( N c - N)/( N- N)}/d}=0.1494 - Ñoä daøy d=5.64mm: Soá laàn ño 1 2 3 10302 10554 10412 Soá ñeám N c Soá ñeám trung bình khi ño nguoàn coù chaén chì laø: N c =(10302+10554+10412)/ 3= 10423 Suy ra haèng soá haáp thuï Gammar cuûa chì laø:  =-{ln{( N c - N)/( N- N)}/d}=0.1215 - Ñoä daøy d=7.52mm: Soá laàn ño 1 2 3 9650 9680 9721 Soá ñeám N c Soá ñeám trung bình khi ño nguoàn coù chaén chì laø: N c =(9650+9680+9721)/ 3= 9684 Suy ra haèng soá haáp thuï Gammar cuûa chì laø:  =-{ln{( N c - N)/( N- N)}/d}=0.1086 Keát luaän: Töø 9 laàn ño ñoä haáp thuï Gammar cuûa chì vôùi nhöõng ñoä daøy khaùc nhau ta coù ñoä haáp thuï Gammar trung bình cuûa chì laø:  =(0.5415+0.1494+0.1215+0.1086)/4  0.2303 IV. Ñaùnh giaù vaø nhaän xeùt: Ta thaáy raèng heä soá haáp thuï gammar cuûa vaät chaát coù giaù trò khaùc nhau. Vaät coù khoái löôïng phaân töû caøng lôùn thì heä soá haáp thuï Gammar caøng lôùn. ÔÛ ñaây khi khaûo saùt caùc vaät chaén baèng chì, nhoâm, nhöïa thì ta thaáy raèng ñoä haáp thuï Gammar cuûa nhöïa laø beù nhaát, sau ñoù laø tôùi nhoâm vaø lôùn nhaát laø chì. Vì vaäy ta thaáy raèng Gammar raát khoù xuyeân qua caùc vaät chaén coù phaân töû khoái lôùn hay kim loaïi naëng ví duï nhö laø chì (Pb). Maët khaùc ta cuõng thaáy raèng caùc keát quaû trong thöïc nghieäm maø ta tieán haønh coù söï sai soá laø khoâng nhoû. Caùc sai soá naøy do söï boá trí cô hoïc cuûa duïng cuï thí nghieäm vaø do nhöõng ngöôøi tieán haønh thí nghieäm. Do coù sai soá neân keát quaû thu ñöôïc laø khoâng hoaøn toaøn chính xaùc, tuy nhieân trong möùc ñoä ho pheùp thì keát quaû thu ñöôïc vaãn ñaûm baûo söï tin töôûng. 16
  18. Baøi 7: LAØM TRÔN PHOÅ I. Muïc ñích: Duøng caùc phöông phaùp toaùn hoïc ñeå xöû lyù laøm trôn phoå haït nhaân, cho phoå môùi trôn vaø hôïp lyù hôn. II. Thieát bi: Phoå keá vaø buoàng ñeå tìm phoå. III. Thöïc haønh: 1. Phoå vi phaân thoâ: Ta coù phoå vi phaân thoâ sau: Volt 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Soá ñeám 16308 3000 3600 5734 2100 3000 2400 2500 2300 1800 Töø baûng soá lieäu treân ta coù phoå vi phaân sau: 18000 15000 12000 9000 6000 3000 0 0 2 4 6 8 10 Chuùng ta söû duïng coâng thöùc laøm trôn phoå 5ñieåm: D i =(-3C i  2 +12C i 1 +17C i +12C i 1 -3C i  2 )/35 Töø coâng thöùc treân ta coù vi phaân khi ñaõ laøm trôn sau: 18000 15000 12000 9000 6000 3000 0 0 2 4 6 8 10 2.Laøm trôn phoå vi phaân trung bình: Ta coù baûn soá lieäu sau: Volt 0.5 1 1.5 2 2.5 3 3.5 4 4.5 5 Soá ñeám 15893 9044 2606 2798 3392 1700 3400 2900 5506 3407 17
  19. Volt 5.5 6 6.5 7 7.5 8 8.5 9 9.5 10 Soá ñeám 1500 2474 2065 2300 1734 1595 1440 1436 1200 1400 Töø baûng soá lieäu treân ta coù phoå vi phaân trung bình chöa laøm trôn sau: 18000 15000 12000 9000 6000 3000 0 0 2 4 6 8 10 Chuùng ta söû duïng coâng thöùc laøm trôn phoå 7 ñieåm: D i =(-2C i 3 +3C i  2 +12C i 1 +17C i +12C i 1 +3C i  2 -2C i 3 )/21 Ta coù phoå ñaõ laøm trôn sau: 18000 15000 12000 9000 6000 3000 0 0 2 4 6 8 10 IV. Nhaän xeùt vaø ñaùnh giaù: - Ta thaáy raèng trong khi tieán haønh caùc thöïc nghieäm vaät lyù haït nhaân, do söï phöùc taïp veà tính chaát phoùng xaï neân caùc soá lieäu thu ñöôïc thöôøng co ù söï sai khaùc daãn tôùi vieäc ta thu ñöôïc phoå vi phaân thöôøng khoâng ñeïp vaø thaät ñuùng. Chính vì vaäy daãn tôùi vieäc chuùng taâ caàn lam treân phoå baèng caùc coâng thöùc toaùn hoïc ñeå cho phoå thu ñöôïc ñeïp hôn vaø chính xaùc hôn. 18
  20. Baøi 8: KHAÛO SAÙT PHOÅ KEÁ ÑA KEÂNH I. Muïc ñích thí nghieäm: - Khaûo saùt söï hoaït ñoäng cuûa phoå keá ña keânh, qua ñoù tìm hieåu moät soá chöùc naêng vaø öùng duïng cuûa phoå keá haït nhaân. II. Thieát bò thí nghieäm: - Phoå keá ña keânh - Nguoàn phoùng xaï: Co 60 vaø Cs 137 . III. Thöïc haønh: - Cao theá ñaët ôû 850 Volt. - Thôøi gian ño 1000 giaây. - Heä soá khueách ñaïi Coarse gain: 30. 1.Ño phoå phoâng: Tieán haønh ño phoå phoâng ta ñöôïc phoå vi phaân vôùi caùc ñieåm chính sau: Soá keânh K 304 615 926 1386 1423 2028 3717 Soá ñeám N 578 89 79 31 24 7 0 Vaø phoå vi phaân thu ñöôïc coù daïng cô baûn sau: 600 500 400 300 200 100 0 0 1000 2000 3000 4000 2. Ño phoå phoùng xaï Co 60 vaø Cs 137 : Tieán haønh ño vaø sau khi chuaån naêng löôïng cuûa Co 60 vaø Cs 137 ôû caùc möùc 661 KeV, 1173KeV, 1332KeV ta thu ñöôïc phoå vi phaân vôùi caùc ñieåm chính sau: Keânh 304 560 750 906 1059 1173 1413 1548 Soá ñeám 11927 2800 2800 2251 8510 1996 2050 1613 Keânh 1695 1866 1980 2006 2111 2274 2875 3768 Soá ñeám 1242 3631 918 1024 2840 575 250 0 19
nguon tai.lieu . vn
Thạc sĩ - Tiến sĩ - Cao học Công nghệ thông tin Kinh tế - Thương mại Tài chính - Ngân hàng Kiến trúc - Xây dựng Điện-Điện tử-Viễn thông Cơ khí - Chế tạo máy Công nghệ - Môi trường Báo cáo khoa học Quản trị kinh doanh Khoa học xã hội Khoa học tự nhiên Nông - Lâm - Ngư Y khoa - Dược