- Trang Chủ
- Báo cáo khoa học
- Báo cáo Sự cần thiết xây dựng bộ tình huống chuẩn đối với môn học pháp luật và những yêu cầu đặt ra
Xem mẫu
- ®µo t¹o
TS. Bïi Kim Chi *
N gh quy t s 14/2005/NQ-CP v
m i cơ b n và toàn di n giáo d c i
h c Vi t Nam giai o n 2006 - 2020 ã ch
i là trong i u ki n chuy n t ào t o theo
niên ch sang ào t o theo h c ch tín ch .
H c t p theo h c ch tín ch òi h i sinh
ra r ng: “M c tiêu chung là i m i cơ b n viên làm vi c c l p, hoàn toàn ch ng t
và toàn di n giáo d c i h c, t o ư c ch c quá trình h c t p c a mình. ó là s
chuy n bi n cơ b n v ch t lư ng, hi u qu bi n quá trình ào t o thành quá trình t ào
và quy mô, áp ng yêu c u c a s nghi p t o c a m i sinh viên.
công nghi p hoá hi n i hoá t nư c, h i H c t p là ho t ng ph c t p bao g m
nh p kinh t qu c t ”. nhi u hành ng, t ng hành ng phân thành
t ư c m c tiêu ó, hàng lo t các các thao tác, m i thao tác òi h i m t kĩ năng
gi i pháp và nhi m v c th ã ư c t ra c th . Do ó có r t nhi u kĩ năng c th
cho các trư ng i h c Vi t Nam. M t trong trong ho t ng h c t p nhưng có th chia
nh ng n i dung quan tr ng là: “ i m i n i thành 4 nhóm:
dung ào t o, g n k t ch t ch v i th c ti n * Nhóm các kĩ năng nh hư ng trong
nghiên c u khoa h c, phát tri n công ngh h c t p òi h i sinh viên ph i bi t xây d ng
và ngh nghi p trong xã h i… Tri n khai i úng và nhanh các m c ích h c t p ng n
m i ào t o theo 3 tiêu chí: trang b cách h n và dài h n; chung và c th cho t ng bài
h c, phát huy tính ch ng c a ngư i h c; h c và môn h c. Kĩ năng này bao g m các kĩ
s d ng công ngh thông tin và truy n thông năng xác nh ban u cho quá trình h c t p;
trong ho t ng d y và h c”. h c cái gì, trong th i gian bao lâu, h c như
V n t ra là chúng ta trang b cách h c th nào, s t n âu và sau khi h c xong
và phát huy tính tích c c c a ngư i h c như có th làm ư c vi c gì.
th nào? Làm th nào có xây d ng cho sinh * Nhóm các kĩ năng thi t k (l p k
viên kĩ năng h c t p t ó phát huy tính c ho ch) bao g m các kĩ năng xây d ng k
l p, ch ng c a h thông qua ho t ng h c ho ch cho quá trình h c t p, phân chia giai
t p? H c t p là hình th c ho t ng nh n th c o n trong quá trình h c t p, xác nh m c
c a cá nhân nh m n m v ng tri th c, kĩ năng, ích, cách th c h c trong t ng giai o n.
thái do chính ngư i h c ti n hành. Ngư i Hay nói cách khác sinh viên ph i bi t t xác
h c t l p k ho ch, t l a ch n n i dung i nh trình ban u c a b n thân xây
tư ng và t ki m tra ánh giá k t qu .
i v i sinh viên i h c, v n rèn * Gi ng viên chính Khoa lu t hình s
luy n kĩ năng h c t p là r t quan tr ng, nh t Trư ng i h c Lu t Hà N i
t¹p chÝ luËt häc sè 7/2010 55
- ®µo t¹o
d ng k ho ch h c t p c th ; xác nh n i không i ch ch hư ng trong quá trình h c
dung h c t p l n lư t là các v n gì, trong t p. Như v y 4 nhóm kĩ năng này có quan h
th i gian bao lâu; s d ng các phương ti n ch t ch v i nhau t o thành th th ng nh t
h c t p gì; l a ch n các phương pháp h c và u ch u nh hư ng l n nhau.
t p nào cho phù h p v i m c ích, n i dung Sau ây là m t s kĩ năng c th :
h c t p c a t ng môn h c cũng như c a toàn - Kĩ năng l p k ho ch h c t p: ây là kĩ
b chương trình. năng u tiên và có ý nghĩa quan tr ng c n
* Nhóm các kĩ năng th c hi n k ho ch ư c hình thành sinh viên trong quá trình
bao g m các kĩ năng b o m vi c th c hi n hình thành kĩ năng t h c. tìm hi u kĩ
k ho ch ã ra, trong ó có c kĩ năng năng này chúng tôi ã ph ng v n tr c ti p
i u ch nh khi có “s c ” x y ra… th c sinh viên trong gi th o lu n cũng như gi tư
hi n k ho ch sinh viên có th s d ng các v n. Khi ư c h i v kĩ năng này có sinh
phương pháp h c t p như h c t ng bư c viên cho r ng “Có th i khoá bi u và l ch h c
theo các quy trình nh t nh, h c trúng tr ng r i thì c n gì ph i l p k ho ch h c t p n a”.
tâm c a v n , h c nhanh, h c b ng cách i u này ch ng t các em không hi u l p k
k t h p nhi u phương pháp khác nhau… ho ch là gì, nên không bi t l p k ho ch tháng
* Nhóm các kĩ năng ki m tra, ánh giá cũng như k ho ch c năm h c. Nguyên nhân
bao g m kĩ năng t ki m tra, ánh giá quá có th do các em chưa nh hư ng ư c quá
trình h c t p, quá trình th c hi n k ho ch trình h c t p, chưa xác nh ư c nhi m v
c a ngư i h c. ây là kĩ năng r t cơ b n và h c t p, cũng có th do các em chưa tích c c
quan tr ng sinh viên có th t hình thành h c t p. Vi c l p k ho ch h c t p c a sinh
nh ng m i liên h ngư c bên trong. T ó viên ph i căn c trên k ho ch h c t p h c kì
t nh n xét nh ng ưu, như c i m c a mình và l ch trình c a t ng môn h c xây d ng
trong quá trình h c t p, c bi t là v phương k ho ch h c t p cá nhân.
pháp h c t p. Vi c xây d ng k ho ch h c t p c a sinh
Trong 4 nhóm kĩ năng trên thì nhóm các viên có th bao g m m t s bư c sau:
kĩ năng nh hư ng là cơ s cho nhóm các kĩ + Xác nh nhi m v h c t p theo yêu
năng thi t k . Nhóm các kĩ năng thi t k s c u c a t ng h c kì, t ng môn h c.
th hi n các kĩ năng nh hư ng. Hai nhóm +Xác nh qu th i gian t h c cho các
kĩ năng sau giúp cho ngư i h c bi n các k môn căn c vào l ch trình chung c a môn
ho ch, các d nh thành hi n th c. Hai h c trên cơ s cương môn h c.
nhóm các kĩ năng nh hư ng và các kĩ năng + Xác nh khung th i gian quy nh
thi t k t t bao nhiêu mà hai nhóm kĩ năng hoàn thành nhi m v c a t ng môn h c theo
sau y u thì ngư i h c cũng khó t k t qu l ch trình c a môn h c ó.
t t. ng th i nhóm các kĩ năng ki m tra - Kĩ năng xác nh các bi n pháp hoàn
ánh giá còn giúp cho ngư i h c chính xác thành nh ng nhi m v c th (tài li u, phương
hoá k ho ch, k p th i i u ch nh k ho ch, ti n, cách th c khai thác thông tin...):
56 t¹p chÝ luËt häc sè 7/2010
- ®µo t¹o
Ch ng h n, i v i môn tâm lí h c i các hi n tư ng tâm lí. Qua ki m tra trên l p
cương, sinh viên căn c vào l ch trình chung chúng tôi th y có m t s sinh viên chưa n m
c a môn h c di n ra trong 5 tu n l pk b t ư c n i dung này.
ho ch h c t p môn h c trong ó tu n th 2, - Kĩ năng ghi chép bài trên l p òi h i
4 hoàn thành bài t p nhóm tháng 1, 2; tu n sinh viên bi t l a ch n, s p x p thông tin thu
th 5 hoàn thành bài t p l n h c kì. T ó ư c; bi t ghi chép rõ ràng, có h th ng; bi t
l p k ho ch t h c, tìm hi u tài li u tham ch nh lí b sung bài ghi; bi t dùng kí hi u
kh o thư vi n như th nào cho phù h p. K riêng ghi nhanh.
ho ch t h c cho các môn h c trong m t h c Khi ư c h i v kĩ năng này m t s sinh
kì ph i có s ph i h p v i nhau m t cách viên cho bi t các em còn lúng túng chưa xây
h p lí tránh nhàm chán hay tác ng c a d ng ư c kĩ năng này trong ho t ng trên
quy lu t c ch trong trí nh . l p, các em còn ghi bài dàn tr i t t c nh ng
L p k ho ch h c t p cũng c n nhưng n i dung giáo viên gi ng trên l p, chưa bi t
chưa , quan tr ng hơn là ph i th c hi n tóm lư c theo ý riêng c a b n thân.
ư c k ho ch. có th th c hi n k ho ch - Kĩ năng c sách, tài li u tham kh o là
sinh viên ph i có các kĩ năng như kĩ năng kĩ năng quan tr ng, nh t là trong i u ki n
chu n b bài m i, kĩ năng ghi chép bài trên ào t o theo h c ch tín ch . Kĩ năng này th
l p, kĩ năng c tài li u tham kh o. hi n vi c sinh viên bi t ch ra n i dung
chính c a tài li u; bi t l a ch n tài li u c n
- Kĩ năng chu n b bài m i òi h i sinh
cho bài h c; bi t ghi chép nh ng n i dung
viên ph i bi t c giáo trình trư c khi nghe
quan tr ng trong khi c tài li u tham kh o.
gi ng bài m i, bi t xác nh n i dung cơ b n
Vi c hình thành kĩ năng này có th bao
c a bài m i, bi t ánh d u ch chưa hi u,
g m các bư c sau:
bi t t câu h i th c m c, bi t c và i sâu
+ c lư t có h th ng toàn b giáo
vào ph n mình h ng thú. Khi gi ng gi lí
trình, sách tham kh o sinh viên hi u ư c
thuy t chúng tôi h i m t s sinh viên v
c u trúc c a nó (b ng cách xem trang u và
nh ng ki n th c thu c n i dung m c tiêu
ph n gi i thi u n u có, c m c l c, c l i
b c 1 (ph n này yêu c u sinh viên t c và
gi i thi u c a nhà xu t b n...).
n m b t ư c thông qua vi c t h c nhà), + c nhanh giáo trình, sách tham kh o
cho th y các em còn lúng túng chưa xác nh m t cách tích c c ( sinh viên tr l i ư c 3
ư c ki n th c cơ b n. câu h i như t ng quan giáo trình, sách tham
Ch ng h n, trong Chương 1 môn tâm lí kh o nói v i u gì? Nh ng gì ư c c p chi
h c, m c tiêu b c 1 chúng tôi yêu c u sinh ti t và c p như th nào? Ý nghĩa c a nó?).
viên nh n di n và nêu ư c 3 cách phân lo i + c kĩ lư ng, c toàn b tìm xem
hi n tư ng tâm lí. i u này òi h i trong quá giáo trình, sách tham kh o nói v v n gì.
trình t h c sinh viên ph i phân bi t ư c Sau ó sinh viên có th :
hi n tư ng tâm lí v i m t s hi n tư ng khác . Phân lo i giáo trình, sách tham kh o
trong xã h i, n m ư c căn c phân lo i theo th lo i và ch .
t¹p chÝ luËt häc sè 7/2010 57
- ®µo t¹o
. Di n t n i dung chính c a toàn b giáo T vi c phân tích trên chúng tôi xu t
trình, sách tham kh o m t cách ng n g n nh t. m t s bi n pháp nâng cao tính tích c c, ch
. Phân tích các t khoá. ng, sáng t o trong h c t p c a sinh viên
. N m b t nh ng nh n nh ch ch t c a áp ng yêu c u ào t o theo h c ch tín ch :
tác gi trên cơ s xem xét nh ng câu quan Th nh t, nhà trư ng c n t o ra môi trư ng
tr ng nh t. h c t p cho sinh viên như tăng cư ng cơ s
. Xác nh l p lu n c a tác gi b ng cách v t ch t (tăng s lư ng sách tham kh o b t
tìm ra chúng ho c xây d ng l p lu n t các bu c và t ch n t i thư vi n; m r ng thư
chu i câu. vi n tăng s lư ng ch ng i cho sinh viên).
- Kĩ năng t ki m tra, ánh giá quá trình Nhà trư ng c n có các bi n pháp h u hi u
h c t p. Trong quá trình h c t p sinh viên bi t trang b cho sinh viên các kĩ năng h c t p
xây d ng k ho ch và th c hi n nó là i u theo yêu c u c a i m i quá trình ào t o.
quan tr ng. M t khác m i sinh viên c n ph i Th hai, gi ng viên là ch th t ch c, i u
bi t ki m tra ánh giá k t qu t h c c a mình khi n, hư ng d n quá trình d y h c ph i c i
t ó h có th t i u ch nh ho t ng h c ti n không ng ng phương pháp d y h c, t
t p c a mình ngày càng t k t qu cao. ó giúp cho sinh viên c i ti n phương pháp
h c. Albert Einstein ã t ng nói r ng tôi
Kĩ năng này có th có các bư c sau:
không bao gi d y h c trò c a mình, tôi ch
+ Giáo viên giao cho sinh viên các lo i
c g ng t o i u ki n h h c h i. Gi ng
bài t p ho c các câu h i tình hu ng yêu c u
viên có th có nh ng bi n pháp c th như:
sinh viên chu n b .
- K t h p hài hoà và sáng t o các
+ Giáo viên hư ng d n sinh viên các
phương pháp d y h c khác nhau m t cách
hình th c ánh giá, tiêu chí và thang ánh
hi u qu làm sao tích c c hoá ho t ng
giá c a t ng lo i câu h i hay bài t p.
h c t p c a sinh viên; ch ng s nhàm chán
+ Sinh viên t ki m tra, ánh giá theo
và t o ra s năng ng trong cách nghĩ, cách
theo t ng n i dung và thang ánh giá ã
làm c a sinh viên.
ư c xác nh.
- Phát tri n kh năng t h c, t nghiên
+ Sinh viên t i u ch nh, b sung các n i c u c a sinh viên - ây là năng l c r t quan
dung ki n th c sau khi t ki m tra, ánh giá. tr ng cho s thành t c a m i cá nhân. Ch ng
có th hình thành nh ng kĩ năng trên, h n gi ng viên hư ng d n cho sinh viên kĩ
theo chúng tôi, m t m t ph i có bi n pháp năng phát hi n và gi i quy t v n ; cách ghi
nâng cao tính tích c c h c t p c a sinh viên, nh , tâm th s n sàng ch p nh n, tìm cách
m t khác ph i t ch c trang b kĩ năng h c vư t qua th thách; cách tra c u thông tin
t p cho sinh viên phù h p v i quá trình ào trên m ng; cách phân tích và hi u thông tin;
t o m i. Không th sinh viên t thích ng cách quan sát các hi n tư ng xung quanh...
v i yêu c u ào t o m i mà ph i có tác ng - Tăng cư ng kĩ năng th c hành: M c
tích c c t o i u ki n cho sinh viên ch ích c a quá trình d y h c là t o ra năng l c
ng, tích c c rèn luy n các kĩ năng h c t p. th c ti n cho ngư i h c. Vì v y gi ng viên
58 t¹p chÝ luËt häc sè 7/2010
- ®µo t¹o
ph i t o i u ki n cho sinh viên ư c tr i BÀN V QUY NH C A LU T S H U
nghi m và ư c h c qua tình hu ng th c TRÍ TU VI T NAM... (ti p theo trang 45)
ti n cu c s ng; sinh viên ư c th c hành, t ch c phát sóng, vì v y h u như gi a ngư i
trao i, ph i h p, h p tác trong nhóm; ư c s d ng và ch th quy n không có tho
rèn luy n các kĩ năng như kĩ năng t câu thu n; ho c n u h có tho thu n nhưng
h i, kĩ năng thuy t trình, kĩ năng vi t và các không th ng nh t ư c ý chí v m c ti n
kĩ năng s ng khác. ph i tr thì s “th c hi n theo quy nh c a
Th ba, sinh viên c n tích c c h c t p, Chính ph ” ho c theo quy t nh c a toà án.
tìm tòi và rèn luy n các phương pháp h c t p V n là hi n nay là Chính ph chưa có quy
phù h p v i môn h c và b c h c i h c. nh v bi u giá ti n nhu n bút, thù lao ph i
Trong ó sinh viên c n chú tr ng n các kĩ tr trong nh ng trư ng h p này; n u có kh i
năng như: Kĩ năng l p k ho ch h c t p, kĩ ki n ra toà án thì toà án cũng không có bi u
năng chu n b bài m i, kĩ năng ghi chép bài giá làm căn c gi i quy t.
trên l p, kĩ năng c tài li u tham kh o, kĩ Theo chúng tôi, vi c xây d ng bi u giá
năng t ki m tra, ánh giá quá trình h c t p,
ti n nhu n bút, thù lao nên giao cho b
th c hi n k ho ch h c t p c a b n thân…
chuyên trách là B văn hoá, th thao và du
v i các bư c c th như ã nêu ph n trên.
l ch thay vì Chính ph như quy nh hi n
Sinh viên c n tích c c, ch ng xây
nay. xây d ng bi u giá này, B văn hoá,
d ng cho mình phương pháp h c t p phù
th thao và du l ch có th thành l p m t h i
h p trong ó không ch h c theo ki u ghi
ng tư v n g m các b liên quan (như B tư
nh máy móc tài li u mà ph i hi u y ,
pháp, B tài chính...); i di n các t ch c
sâu s c ý nghĩa c a n i dung v n cũng
qu n lí t p th quy n tác gi , quy n liên
như m i quan h gi a các s ki n, khái
quan; i di n ngư i s d ng... M c phí s
ni m, quy t c, quy lu t. T ó v n d ng vào
ư c xác nh căn c vào th lo i, hình th c,
gi i quy t nh ng v n mà th c ti n cu c
s ng và ngh nghi p t ra cho b n thân. ch t lư ng, s lư ng, t n su t s d ng... tác
Sinh viên ph i bi t h c cách h c mà theo ph m hay i tư ng c a quy n liên quan.
Dupont và Ossandon ã trình bày: H c quan Bi u giá ư c phê duy t s là căn c tính
sát, h c n m thông tin, h c cách t ng h p m c nhu n bút, thù lao i v i nh ng ch
v n , h c cách khái quát hoá , h c phán th s d ng tác ph m, i tư ng c a quy n
oán. Ho c d a vào nh ng nguyên lí rút liên quan. Bên s d ng và ch th quy n tác
ra nh ng h qu : H c thông báo, h c quy t gi , quy n liên quan có th tho thu n v
nh và hành ng, h c phán oán và ánh m c nhu n bút, thù lao theo bi u giá ã ư c
giá, i u ch nh m t hành ng hay m t cơ quan nhà nư c có th m quy n phê duy t.
phương pháp. Trư ng h p không có tho thu n ho c có
Sinh viên c n tích c c tham gia các l p tranh ch p v m c nhu n bút, thù lao thì bi u
ào t o các kĩ năng cơ b n như kĩ năng h c giá này s là căn c toà án ho c cơ quan
t p, kĩ năng tư duy, kĩ năng s ng./. có th m quy n gi i quy t./.
t¹p chÝ luËt häc sè 7/2010 59
nguon tai.lieu . vn
