- Trang Chủ
- Báo cáo khoa học
- Báo cáo Phát huy vai trò của dư luận xã hội đối với công tác phòng, chống các hành vi tiêu cực trong đội ngũ cán bộ, công chức cấp cơ sở ở nước ta hiện nay
Xem mẫu
- nghiªn cøu - trao ®æi
ThS. Ngä V¨n Nh©n *
D c a Nhà nư c và nhân dân trên cơ s tuân
ư lu n xã h i là t p h p các ý ki n,
th các nguyên t c, quy nh c a pháp lu t.
quan i m có tính ch t phán xét ánh
M i ch trương, ư ng l i c a ng, chính
giá c a các nhóm xã h i hay c a xã h i nói
sách, pháp lu t c a Nhà nư c có th c s i
chung trư c nh ng v n mang tính th i
vào i s ng xã h i hay không, có phát huy
s , có liên quan t i l i ích chung, thu hút
ư c vai trò và hi u l c hay không, ph n l n
ư c s quan tâm c a nhi u ngư i và ư c
u ph i d a vào s v n hành c a b máy
th hi n trong các nh n nh ho c hành
chính quy n c p cơ s .
ng th c ti n c a h . Dư lu n xã h i là s
S v n hành c a b máy chính quy n
th hi n ý chí, thái c a c ng ng xã h i,
c p cơ s và hi u qu c a nó ư c th hi n
c a các nhóm xã h i nên nó có tác ng
i ngũ cán b ,
hi u qu công tác c a
n suy nghĩ và hành ng c a
m nh m
công ch c c p cơ s . Trong công vi c hàng
các cá nhân trong quá trình tham gia vào
ngày, h thư ng g p và ph i gi i quy t
các lĩnh v c c a i s ng xã h i. Trong lĩnh
nh ng công vi c c th có liên quan n
v c pháp lu t, m t m t, dư lu n xã h i
pháp lu t. Môi trư ng công tác cùng v i
khuy n khích, c vũ nh ng hành vi pháp
nh ng quy n h n nh t nh ư c Nhà nư c
lu t phù h p v i l i ích chung, bi u dương
và xã h i giao cho ã làm phát sinh nh ng
nh ng t m gương “ngư i t t, vi c t t” trong
lo i hành vi tiêu c c trong i ngũ cán b ,
vi c th c hi n pháp lu t; m t khác, nó phê
công ch c c p cơ s . Ph i nói r ng, các lo i
phán, lên án m nh m nh ng hành vi tiêu
hành vi tiêu c c trong i ngũ cán b , công
c c, vi ph m pháp lu t. S phê phán, lên án
ch c nhà nư c các c p, các ngành ang là
c a dư lu n xã h i còn m nh m và gay g t
vn báo ng, là v n n n thu hút s quan
hơn khi ch th c a nh ng hành vi ó là các
tâm c a dư lu n xã h i. i h i i bi u
cán b , công ch c nhà nư c.
toàn qu c l n th X c a ng ã nh n nh:
Xã, phư ng, th tr n là “nơi tuy t i b
“Tình tr ng suy thoái v tư tư ng chính tr ,
ph n nhân dân cư trú, sinh s ng”.(1) Chính
o c, l i s ng, b nh cơ h i, ch nghĩa
quy n xã, phư ng, th tr n là c p cơ s trong
cá nhân và t quan liêu, tham nhũng, lãng
h th ng t ch c b máy nhà nư c t trung
ương n a phương, là khâu cu i cùng i u
hành các ho t ng kinh t - xã h i, tr c ti p * Gi ng viên Khoa Mác-Lênin, tư tư ng H Chí Minh
gi i quy t các v n có liên quan n l i ích Trư ng i h c Lu t Hà N i
t¹p chÝ luËt häc sè 8/2007 45
- nghiªn cøu - trao ®æi
h c v n, năng
yêu c u, òi h i v trình
phí trong m t b ph n cán b , công ch c
di n ra nghiêm tr ng”.(2) Trong ph m vi xã, l c chuyên môn c a i ngũ cán b , công
phư ng, th tr n, Ngh quy t H i ngh l n ch c c p cơ s . Ch ng h n, dư lu n xã h i
th 5 Ban ch p hành trung ương khóa IX òi h i i ngũ cán b , công ch c c p cơ s
i m i và nâng cao ch t lư ng h
(v ph i có trình tri th c, hi u bi t nh t nh
cơ s ) ã khái quát th c
th ng chính tr v pháp lu t. Tri th c, hi u bi t pháp lu t
tr ng này như sau: “Tình tr ng tham nhũng, c a cán b c p cơ s là m t y u t r t quan
tr ng, là căn c không th thi u cán b
quan liêu, m t oàn k t n i b , v a vi ph m
cơ s gi i quy t t t các nhi m v chuyên
quy n làm ch c a dân, v a không gi úng
k cương, phép nư c x y ra nhi u nơi, có môn c a h . M t trong nh ng nguyên nhân
nh ng nơi nghiêm tr ng”.(3) Trư c th c d n cán b , công ch c c p cơ s t i hành vi
tr ng ó, có th nói, phát huy vai trò c a dư tiêu c c, vi ph m pháp lu t là do h không
n m ư c các nguyên t c, quy nh c a
lu n xã h i i v i công tác phòng, ch ng
các hành vi tiêu c c trong i ngũ cán b , pháp lu t. T s òi h i c a dư lu n xã h i,
công ch c c p cơ s là gi i pháp thi t th c i ngũ cán b , công ch c c p cơ s ph i
và có ý nghĩa r t quan tr ng. ph n u h c t p, rèn luy n nâng cao
1. Vai trò c a dư lu n xã h i i v i trình hi u bi t v pháp lu t; qua ó, góp
ph n gi m thi u, h n ch nh ng hành vi
công tác phòng, ch ng các hành vi tiêu
tiêu c c có th x y ra.
c c trong i ngũ cán b , công ch c c p
Th hai, dư lu n xã h i gi vai trò là
cơ s
Dư lu n xã h i nh hư ng cho cán b phương ti n ki m tra xã h i i v i hành vi
c p cơ s nh ng cái c n ph i làm, cái ư c pháp lu t c a i ngũ cán b , công ch c c p
phép, cái có th , cái b ngăn c m trong các cơ s . Dư lu n xã h i ng h và ph bi n
nh ng m u m c cư x úng n, t o ra các
hành vi xã h i c a h theo úng các nguyên
t c, quy nh c a pháp lu t; là phương ti n chu n m c xã h i, góp ph n nh hư ng
h u hi u góp ph n ngăn ch n và phòng hình thành nh ng hành vi ng x h p pháp,
h p o c cho i ngũ cán b c p cơ s .
ng a các hành vi tiêu c c, ph m pháp,
ph m t i. Trong nhi u trư ng h p, dư lu n Dư i áp l c c a dư lu n xã h i, m i cán b
c p cơ s luôn ph i xem xét, suy nghĩ,
xã h i là tai m t c a nhân dân, giúp chính
ki m nh trư c khi th c hi n m t hành vi
quy n phát hi n các v vi c tiêu c c trong
b máy c a mình. pháp lu t nào ó. Nh ng câu h i l uôn ph i
Dư lu n xã h i có vai trò r t quan tr ng ư c m i n gư i t ra, như hành vi ó
i v i công tác u tranh phòng, ch ng các úng hay sai? có phù h p v i các chu n
hành vi tiêu c c trong i ngũ cán b , công m c pháp lu t hi n hành không? n u th c
ch c c p cơ s , th hi n trên các phương hi n thì dư lu n xã h i ng h hay ph n
di n sau: i? Dù mu n hay không, các cán b c p
Th nh t, dư lu n xã h i ưa ra nh ng cơ s cũng c n ph i quan tâm xem dư lu n
46 t¹p chÝ luËt häc sè 8/2007
- nghiªn cøu - trao ®æi
xã h i ánh giá v hành vi c a mình như kh ng nh: “Dân chúng bi t gi i quy t
th nào. T ó, m i ngư i u có khuynh nhi u v n m t cách ơn gi n, mau chóng,
hư ng gi gìn, b o v nh ng nh n xét, ánh mà nh ng ngư i tài gi i, nh ng oàn
y
th to l n nghĩ mãi không ra”. (4)
giá t t; kh c ph c, s a ch a nh ng hành vi
sai trái, tiêu c c. 2. M t s lo i hành vi tiêu c c thư ng
Th ba, dư lu n xã h i phê phán, lên án x y ra trong i ngũ cán b , công ch c
m nh m các hi n tư ng tiêu c c, quan liêu, c p cơ s
2.1. N n tham nhũng
c a quy n và òi tr ng ph t nghiêm kh c
nh ng cán b , công ch c c p cơ s có hành Tham nhũng là bi u hi n m nh m nh t
vi ph m pháp, ph m t i. Dư lu n xã h i c a s tha hóa v quy n l c, là tình tr ng
ư c coi là “k thù” c a t tham nhũng, quy n l c mà Nhà nư c trao cho nh ng cá
quan liêu, c a quy n, vì lúc nào nó cũng nhân nh t nh b s d ng như là m t th
s n sàng lên án, t cáo các hi n tư ng tiêu phương ti n bi n s h u nhà nư c thành
c c ó. S phê phán, lên án c a dư lu n xã s h u tư nhân. i v i nhân dân, tham
nhũng không ch là s ăn bám, bòn rút ti n
h i có tác d ng c nh báo, th c t nh i v i
c a c a nhân dân, mà nó còn ng nghĩa
nh ng cán b khác, khi n cho cán b , công
ch c c p cơ s ph i luôn có ý th c i u v i vi c ngư i dân ph i lao ng nhi u hơn
bù p s thâm h t ngân sách nhà nư c
ch nh hành vi pháp lu t c a b n thân h ,
tránh xa các bi u hi n tiêu c c như ch thông qua nh ng kho n óng góp ph tr i
nghĩa cá nhân, l i s ng th c d ng, quan dư i d ng thu , công trái b t bu c, nghĩa v
liêu, v l i, t n n xã h i. lao ng công ích v.v..
Th tư, dư lu n xã h i có vai trò tư v n, Ch th c a tham nhũng ch có th là
ưa ra các khuy n cáo, l i khuyên i v i nh ng ngư i có ch c v , là ngư i do b
ho t ng chuyên môn c a i ngũ cán b , nhi m, do b u c , do h p ng ho c do m t
công ch c c p cơ s . Trong quá trình ti p hình th c khác, có hư ng lương ho c không
hư ng lương, ư c giao th c hi n m t công
nh n, th lý và gi i quy t các v vi c ph c
t p, khó khăn, n u bi t l ng nghe dư lu n xã v nh t nh và có quy n h n nh t nh
trong khi th c hi n công v .(5) i ngũ cán
h i m t cách nghiêm túc và phân tích nó
m t cách khoa h c, thì các cán b c p cơ s b , công ch c c p cơ s bao g m cán b
có th nh n ư c nh ng l i khuyên sáng gi ch c v qua b u c (cán b ch ch t
su t, nh ng tư v n h p lý t dư lu n c a cacp y ng, h i ng nhân dân, u
qu n chúng nhân dân. Chúng có th là căn ban nhân dân, nh ng ngư i ng u các
c quan tr ng giúp cho cán b cơ s gi i oàn th chính tr - xã h i); cán b chuyên
quy t t t nh ng v n b c xúc mà th c môn do u ban nhân dân tuy n ch n (xã i
trư ng, cán b
ti n i s ng pháp lu t ang t ra, tránh a chính, tài chính - k toán,
ư c tình tr ng gi i quy t oan sai, phát sinh tư pháp); ngoài ra còn có các cán b không
hành vi tiêu c c. Ch t ch H Chí Minh ã chuyên trách. Theo khái ni m t i ph m v
t¹p chÝ luËt häc sè 8/2007 47
- nghiªn cøu - trao ®æi
ch c v thì cán b , công ch c c p cơ s qu n lí tr t t xây d ng trong ph m vi xã,
phư ng, th tr n; ba là, các hành vi l m
hoàn toàn có th là ch th c a t i ph m
tham nhũng. d ng ch c v , quy n h n chi m o t tài
Bên c nh nh ng t n th t v v t ch t, s n, trong ó, chi m o t t ai là v n
tình tr ng tham nhũng còn làm suy gi m n i c m; b n là, các hành vi l i d ng ch c
ni m tin c a nhân dân vào chính quy n và v , quy n h n ho c l m quy n trong khi thi
hành công v , thư ng x y ra trong ho t
hi u l c c a pháp lu t. Nh n th c m t cách
sâu s c nh ng tác h i mà t i ph m tham ng thanh tra, ki m tra...
nhũng gây ra, ng và Nhà nư c ta ã phát 2.2. B nh quan liêu
ng cu c chi n ch ng tham nhũng, coi Nguyên nhân tr c ti p d n n b nh
tham nhũng như m t th “qu c n n”, m t quan liêu là do t ch c b máy nhà nư c
th “gi c n i xâm”. Nh m c ng c và tăng quá c ng k nh, các ch c năng chuyên môn
cư ng cơ ch pháp lí cho cu c chi n ch ng b trùng l p, thi u ng b , d n n ho t
tham nhũng, bên c nh các quy nh c a B ng kém hi u qu . Nhi u n i dung công
lu t hình s , Nhà nư c ta ã xây d ng và vi c, ch c trách qu n lí không ư c xác
ban hành Lu t phòng, ch ng tham nhũng. nh rõ ràng gi a c p trên và c p dư i, gi a
Cu c chi n ch ng tham nhũng ã thu ư c các cơ quan cùng c p v i nhau. Tính không
nh ng k t qu bư c u r t kh quan, song, ng b trong ho t ng c a các cơ quan
nhà nư c th hi n rõ nét nh t chính quy n
kho ng cách gi a k t qu v i m c tiêu còn
khá xa. Ch th c a tham nhũng l i chính là xã, phư ng, th tr n. Th t c hành chính mà
chính quy n c p cơ s ph i m nhi m là
nh ng cán b , công ch c ang làm vi c
trong b máy nhà nư c. N u ch s d ng b quá l n, do nhi u cơ quan nhà nư c các c p
máy nhà nư c di t tr tham nhũng thì ban hành; th m chí, các cán b , công ch c
khó có th ưa l i k t qu như nhân dân c p cơ s cũng không n m h t ư c các quy
mong i, vì ó là tình tr ng “v a á bóng, nh v th t c hành chính. Thêm vào ó,
các th t c l i r t rư m rà, nhi u t ng n c,
v a th i còi”.
có không ít trư ng h p thi u minh b ch,
Xu t phát t nh ng nét c thù trong
công tác chuyên môn c a i ngũ cán b , không công khai, th m chí b thay i m t
công ch c c p cơ s , các hành vi tham cách tùy ti n. T t c nh ng cái ó hi n ang
nhũng thư ng có kh năng x y ra trong các gây lãng phí, t n kém v th i gian, công
trư ng h p sau: m t là, các hành vi tham ô s c, ti n b c c a Nhà nư c và nhân dân;
trong lĩnh v c thu - chi ngân sách, thu các c bi t, làm suy gi m nghiêm tr ng ni m
lo i phí và l phí trên a bàn cơ s ; hai là, tin c a các t ng l p nhân dân i v i pháp
các hành vi l i d ng ch c v , quy n h n lu t nói chung và i v i các chính quy n
c p cơ s nói riêng.
nh n h i l nh m làm m t vi c vì l i ích
hay theo yêu c u c a ngư i ưa h i l , Căn b nh quan liêu mà cán b , công
thư ng x y ra trong lĩnh v c qu n lí t ai, ch c c p cơ s m c ph i trong công vi c
48 t¹p chÝ luËt häc sè 8/2007
- nghiªn cøu - trao ®æi
chuyên môn hàng ngày có các c trưng sau: ch c c p cơ s , b nh quan liêu thư ng bi u
- Coi tr ng hình th c m t cách thái quá, hi n thành các hành vi l m d ng m nh l nh
t i m c xem nh n i dung công vi c. M c hành chính, mang n ng tính ch t áp t mà
dù các ch c danh ch ch t c p cơ s là do ít ho c không quan tâm t i thông tin ph n
dân b u ra nhưng m t s cán b , công ch c h i t dư lu n xã h i. B nh quan liêu làm
c p cơ s sau ó l i t coi mình như là cho b máy chính quy n nhà nư c c p cơ
a phương. Tác phong quan cách,
“quan” s xa cách v i nhân dân, xa r i th c ti n.
n cơ quan mu n gi vì còn gi i quy t B nh quan liêu là m i nguy hi m i
vi c riêng, m c dân c ch ... là nh ng i u v i m c tiêu xây d ng b máy chính quy n
c p cơ s trong s ch, v ng m nh; là k thù
tai nghe, m t th y t i m t s tr s u ban
nhân dân xã, phư ng, th tr n hi n nay. c a quá trình xây d ng và phát huy Quy ch
- M t s cán b , công ch c c p cơ s cơ s . Nguy hi m hơn, b nh quan
dân ch
liêu còn luôn ng hành và là môi trư ng
gi i quy t công vi c thi u linh ho t, ch d a
thu n l i cho n n tham nhũng phát tri n.
vào th t c hành chính, ít chú ý n tình
hình th c t . Có nh ng vi c l ra ư c gi i Chúng ng hành theo ki u c ng sinh tương
quy t nhanh chóng, ơn gi n nhưng ngư i h : b nh quan liêu làm tr m tr ng thêm n n
tham nhũng, còn n n tham nhũng c ng c
dân ph i m t công i l i nhi u l n ch vì cán
b , công ch c xã, phư ng, th tr n c “soi” thêm cho b nh quan liêu. M i n l c, gi i
vào các th th t c hành chính ó. c pháp u tranh ch ng b nh quan liêu và
trưng này c a b nh quan liêu chính là n n tham nhũng ã và ang ư c t ra m t
cách c p bách hơn bao gi h t.
nguyên nhân gây ra tình tr ng khi u ki n
kéo dài, vư t c p. Ngoài n n tham nhũng và quan liêu nói
- Cán b , công ch c c p cơ s coi s trên, các hành vi tiêu c c trong i ngũ cán
t n t i c a b máy hành chính nhà nư c b , công ch c c p cơ s còn có nh ng bi u
a phương mà mình tham d như m c ích hi n a d ng khác như: né tránh trách
t thân ch không coi ó là phương ti n nhi m pháp lí c a cá nhân; thói d a d m,
ph c v l i ích nhân dân, ph ng s con l i vào c p trên; gi i quy t công vi c sai
ngư i. Bi u hi n rõ ràng nh t c a tình tr ng th ơ v i công vi c; tiêu
nguyên t c; thái
này là m t s cán b , công ch c thư ng xài lãng phí ti n cơ quan, không tuân th
nhân danh Nhà nư c trong khi gi i quy t các quy nh c a cơ quan ch qu n; c bi t
công vi c, thư ng dùng các nguyên t c, quy là s tha hóa v o c. Tha hoá v o
c thư ng t p trung m t s thành ph n
nh c a pháp lu t bi n minh cho s
ch m tr hay t c trách c a h , nhưng n u xã h i, trong ó có c cán b , công ch c
ngư i dân h i ó là nh ng nguyên t c, quy c p cơ s , bao g m nh ng ngư i có thái
nh nào thì h l i không vi n d n ư c m t l ch l c, coi thư ng các giá tr truy n th ng
cách c th . o lí, do ó, t ánh m t danh d , nhân
Trong l l i làm vi c c a cán b , công ph m c a chính mình; buông th mình theo
t¹p chÝ luËt häc sè 8/2007 49
- nghiªn cøu - trao ®æi
n m b t thông tin ph n h i t dư lu n xã
l i s ng th c d ng. i u nguy hi m là
ch , kho ng cách gi a tha hoá v oc h i ang là m t trong nh ng nhu c u c p
và hành vi ph m t i ch g n nhau trong bách i v i ho t ng qu n lí và ho ch
nh chính sách c a Nhà nư c.
gang t c. tho mãn các nhu c u b t ivi
chính, phi pháp c a b n thân, ngư i ta có nhi u qu c gia trên th gi i, thông tin ph n
th dính líu vào các hành vi ph m t i như h i t dư lu n xã h i ư c x lí tr thành
tham ô tài s n, nh n h i l ... các ngu n l p pháp c p qu c gia và có vai
trò quy t nh trong vi c ra các quy t
3. M t s gi i pháp phát huy vai trò
sách c p a phương.
c a dư lu n xã h i i v i công tác phòng,
phát huy vai trò c a dư lu n xã h i
ch ng các hành vi tiêu c c x y ra trong
i ngũ cán b , công ch c c p cơ s i v i công tác phòng, ch ng các hành vi
3.1. T o cơ ch h p lí n m b t kp tiêu c c trong công tác c a i ngũ cán b ,
th i nh ng thông tin mà dư lu n xã h i công ch c c p cơ s , vi c u tiên ph i t o
ph n ánh v nh ng hành vi tiêu c c c a cán ra nh ng cách th c h p lí n m b t kp
b , công ch c c p cơ s th i nh ng thông tin mà dư lu n xã h i
Trong tình hình th c t xã h i hi n nay, ph n ánh v nh ng hành vi tiêu c c ó.
d a vào dân ch ng tiêu c c là m t trong Theo chúng tôi, nh ng cách th c ó là:
nh ng nh hư ng ch o ưc ng và Th nh t, xây d ng hòm thư góp ý i
Nhà nư c ta c bi t chú tr ng. Nhưng
v i cán b , công ch c c p cơ s .
gi i pháp d a vào dân có th ng d ng
Nh ng hòm thư ki u này có th tti
trong th c t ch không d ng l i trên kh u
nhà văn hóa c a t ng thôn, xóm, t i ình
hi u hay gi y t thì vi c t o d ng môi
làng ho c nh ng nơi thu n l i cho vi c
trư ng xã h i dân ch , m ư ng cho vi c
cung c p thông tin. Khi ngư i dân phát hi n
phát huy s c m nh c a nhân dân ph i là
có nh ng bi u hi n tiêu c c trong hành vi,
công vi c c n ư c ti n hành trư c h t. N u
l i s ng c a cán b , công ch c c p cơ s
không có nh ng cơ ch nhân dân th
nào ó, ho c ngư i dân có v n gì b c
hi n quan i m và ý ki n c a h i v i các
xúc thì h s có ý ki n, ki n ngh b vào
ư ng l i, chính sách c th có liên quan
hòm thư góp ý. Nh ng ý ki n c a nhân dân
tr c ti p n l i ích c a h thì khó có th
trên a bàn hàng tu n s ư c t p h p, x
n m b t ư c hi u qu c a vi c ưa các ch
lí ph n h i v i lãnh o c p trên. C n
trương, chính sách vào trong cu c s ng, vì
thành l p ban thu th p, t ng h p ý ki n,
xét cho cùng, chính qu n chúng nhân dân
ki n ngh c a qu n chúng nh m gi i quy t
m i là nh ng ngư i tr c ti p th c hi n
k p t h i nh ng v n b c xúc trong nhân
chúng. Các quan i m, ý ki n, thái ca
dân và ti p nh n thông tin v nh ng cán b ,
nhân dân thư ng th hi n trong nh ng
công ch c cơ s có hành vi tiêu c c. Sau
lu ng dư lu n xã h i mà h là ch th . Do
khi ti p nh n thông tin thì các c p lãnh o
ó, vi c hình thành các cơ ch cho phép
50 t¹p chÝ luËt häc sè 8/2007
- nghiªn cøu - trao ®æi
ng cơ
c n nhanh chóng cho thanh tra, ki m tra và v ng m nh ch không xu t phát t
ưa ra k t lu n chính xác v s vi c, s cá nhân nào ó. Cán b có hành vi sai ph m
ki n mà ngư i dân ph n ánh. S d ng cách ph i dám ch u trách nhi m v hành vi c a
th c này òi h i tinh th n trách nhi m r t mình và ch u hình th c x lí thích áng.
cao c t phía ngư i dân, cán b , công ch c V phía các cơ quan ch c năng, khi x
và lãnh o chính quy n các c p; n u lí thông tin v các hành vi sai ph m c a
không, cách th c này r t d gây nên hi u nh ng cán b , công ch c thoái hóa, bi n
ng ngư c, ph n tác d ng. ch t, c n nhanh chóng ki m tra tính xác
V phía nhân dân, m i ngư i dân c n th c c a nh ng thông tin mà ngư i dân
cung c p qua hòm thư góp ý trên tinh th n
th c s xu t phát t tinh th n công tâm,
nghiêm túc, công tâm và ưa ra k t lu n
minh b ch và mang tính xây d ng khi lên
úng ngư i, úng vi c. N u n i dung t cáo
ti ng t cáo, t giác nh ng hành vi sai trái,
tiêu c c c a cán b , công ch c c p cơ s và úng s th t thì c n có bi n pháp x lí phù
dám ch u trách nhi m v ý ki n c a mình. h p i v i cán b , công ch c sai ph m và
C th , khi óng góp ý ki n hay t giác ph i m b o gi bí m t danh tính c a
hành vi sai ph m, ngư i dân c n th ng th n, ngư i t cáo; tránh tình tr ng ngư i t cáo
m nh d n ghi rõ h tên c a mình vào ơn tr thành n n nhân c a thói tr thù hèn h .
thư t giác mà không s b tr thù hay trù N u n i dung t cáo là sai s th t thì cơ
m b o và gia tăng trách nhi m, quan ch c năng c n có bi n pháp nh c nh
d p.
ngư i dân c n n m ư c y ho c x lí phù h p i v i ngư i t cáo.
các ch ng
Cương quy t không i u tra, xem xét i v i
c xác th c v hành vi sai ph m c a cán b ,
công ch c c p cơ s và s n sàng cung c p các lo i ơn thư n c danh. Vi c s d ng hòm
các ch ng c ó khi cơ quan có trách nhi m thư góp ý i v i cán b , công ch c c p cơ
yêu c u. Ngư i có ơn thư t cáo cũng ph i s là c n thi t và s mang l i hi u qu cao,
ngư i dân có th
ch u các hình th c x lí theo quy nh c a b i vì, nó là cách th c
ph n ánh k p th i cho các cơ quan ch c năng
pháp lu t n u c ý vu kh ng ho c t cáo sai
s th t. i u ó cho phép kh c ph c tình v nh ng hành vi sai ph m c a cán b , công
tr ng m t s k x u l i d ng hòm thư góp ý ch c c p cơ s ; nó có tác d ng ngăn ng a, ít
tung tin n nh m, th t thi t, nh hư ng ra cũng khi n cho cán b , công ch c cơ s
x u n danh d , uy tín c a cán b , công ph i chú ý gi gìn khi th c hi n nh ng hành
ch c c p cơ s . vi nh t nh, vì ngư i dân s n sàng t cáo h
V phía cán b c p cơ s , khi m t ngư i n u h có sai ph m. Hòm thư góp ý là “c u
nào ó b ngư i dân t cáo v hành vi sai n i” gi a ngư i dân v i các cơ quan c p trên
ph m, c n ph i xác nh r ng, vi c làm ó nh m giám sát ho t ng c a chính quy n
c a ngư i dân là xu t phát t mong mu n c p cơ s nói chung, t ng cán b , công ch c
xây d ng chính quy n cơ s trong s ch, c p cơ s nói riêng.
t¹p chÝ luËt häc sè 8/2007 51
- nghiªn cøu - trao ®æi
Th hai, t ch c nh kì các cu c h p 3.2. X lí nghiêm minh nh ng cán b ,
công ch c c p cơ s có hành vi tiêu c c, vi
ngư i dân có i u ki n góp ý i v i
dân
ph m pháp lu t
các ho t ng chuyên môn c a i ngũ cán
S quan tâm c a dư lu n xã h i không
b c p cơ s .
d ng l i vi c phanh phui, phát hi n các
Dư lu n xã h i r t quan tâm n công
hành vi tiêu c c, ph m pháp mà s quan
tác chuyên môn c a i ngũ cán b , công
tâm l n hơn l i là các c p có th m quy n x
ch c c p cơ s vì nó có liên quan thi t th c
lí nh ng sai ph m ó như th nào. Trong
n vi c gi i quy t l i ích c a ngư i dân. T
th c t hi n nay, tình hình x lí các cán b
ch c nh kì các cu c h p dân là t o ra cách
c p cơ s có hành vi sai ph m, tiêu c c
cơ s , t o ra m t
th c phát huy dân ch
ang khi n cho dư lu n xã h i băn khoăn,
kênh chính th c thu nh n thông tin ph n
hoài nghi v tính công b ng, nghiêm minh
h i t dư lu n xã h i. Trong các cu c h p,
c a công tác này. T i sao có nh ng cán b ,
phát bi u tâm tư,
nhân dân có di n àn
công ch c cơ s vi ph m pháp lu t, có hành
nguy n v ng, tình c m c a h ; góp ý th ng
vi tiêu c c rõ ràng, nhi u ngư i bi t mà v n
th n v i cán b , công ch c c p cơ s v
ti p t c gi nguyên ch c v như không h
nh ng cái ư c và cái chưa ư c, v nh ng
có chuy n gì x y ra? T i sao có nh ng cán
vi c nên và không nên trong ho t ng
b , công ch c có hành vi sai ph m nghiêm
chuyên môn, trong qu n lí, i u hành... i
tr ng mà ch b x lí k lu t n i b v i m c
v i nh ng cán b có hành vi sai ph m, thông
phê bình, khi n trách? Ph i chăng có
qua cu c h p, ngư i dân s phân tích, ch ra
hi n tư ng cán b c p trên bao che cho sai
ngu n g c, nguyên nhân c a nh ng sai ph m
ph m c a cán b c p dư i? Ph i chăng
ó giúp cho cán b , công ch c nh n th c
nh ng bi n pháp x lí cán b , công ch c
ư c khuy t i m, sai l m c a mình và có
c p cơ s có hành vi tiêu c c chưa nghiêm
bi n pháp kh c ph c, s a ch a.
minh, chưa s c răn e, nên chưa có tác
i v i nh ng cán b , công ch c ư c d ng phòng ng a i v i nh ng cán b ,
nhân dân góp ý qua các cu c h p, c n nh n công ch c khác?
th c rõ r ng, ngư i dân góp ý là cán b , T nh ng câu h i ó, dư lu n xã h i òi
công ch c ti n b hơn, làm vi c t t hơn, vì h i các cơ quan ch c năng ph i x lí cương
â y là kênh ph n h i ý ki n chính th c ch quy t, nghiêm minh các cán b , công ch c
không ph i là “tin t c v a hè”. Do ó, cán xã, phư ng, th tr n có các hành vi tiêu c c,
b , c ông ch c c p cơ s ph i th c s c u vi ph m pháp lu t theo úng tính ch t và
th , ph i tôn tr ng, l ng nghe ý ki n c a mc c a hành vi. Không m t ai, b t k
nhân dân m t cách nghiêm túc và rút kinh ngư i ó gi cương v gì, có th ng ngoài
nghi m k p th i, không nên vì ý ki n có hay ng trên các quy nh c a pháp lu t.
th khó nghe c a ngư i dân mà th hi n Trư ng h p nào ph i b truy c u trách
thái khó ch u. nhi m hình s thì d t khoát ph i truy c u
52 t¹p chÝ luËt häc sè 8/2007
- nghiªn cøu - trao ®æi
cán b , công ch c c p cơ s ư c bao che,
trách nhi m hình s , ch không th vì b t
c lí do gì mà chuy n sang x lí n i b . dung túng trong các sai ph m thì thông tin
Ngoài vi c x lí k lu t còn ph i tính n công khai v s vi c trên báo, ài s giúp
vi c cán b , công ch c c p cơ s ó có nên h gi i t a s hoài nghi ó.
ti p t c gi cương v ang m trách. ây Th hai, có tác d ng c vũ dư lu n xã
khá t nh , nh y c m v i dư lu n h i tích c c hơn n a trong vi c phát hi n
là v n
xã h i nên ph i d t khoát. N u xét th y cán các hành vi tiêu c c, vì nó mang l i nh ng
b , công ch c ó, do m c l i vi ph m, k t qu c th , thi t th c.
không th ti p t c gi cương v cũ thì nên Th ba, góp ph n ngăn ch n, phòng
thay ch không nên chuy n công tác khác ng a các hành vi sai ph m, tiêu c c có th
ho c i u chuy n i nơi khác. Trong trư ng x y ra trong i ngũ cán b , công ch c c p
cơ s . Nh ng cán b , công ch c thoái hoá,
h p c n thi t, có th t ch c l y phi u tín
bi n ch t thư ng r t lo l ng trư c dư lu n
nhi m trong nhân dân xem dân còn
xã h i, luôn tìm cách bưng bít thông tin, né
tín nhi m v i cán b , công ch c ó không;
tránh dư lu n xã h i. S m r ng dân ch ,
tránh áp t theo ki u m nh l nh hành
công khai hoá các thông tin v tham nhũng,
chính trong công tác cán b .
quan liêu, suy thoái o c... trong b máy
3.3. Thông báo công khai, r ng rãi t i các
nhà nư c nói chung, c p cơ s nói riêng s
t ng l p nhân dân k t qu u tranh ch ng
tiêu c c trong i ngũ cán b c p cơ s thu hút ư c s quan tâm c a dư lu n xã
h i, nh hư ng dư lu n xã h i vào cu c
Khi chúng ta ã huy ng s c m nh c a
dư lu n xã h i vào công tác u tranh ch ng u tranh ch ng tham nhũng, quan liêu, tiêu
quan liêu, tham nhũng, ch ng các bi u hi n c c. S phê phán gay g t, lên án m nh m
tiêu c c x y ra trong i ngũ cán b , công và k p th i c a dư lu n xã h i s làm cho
ch c c p cơ s thì ngư c l i, dư lu n xã h i nh ng k tham nhũng, quan liêu ph i chùn
tay, d ng bư c./.
r t quan tâm n k t qu c a cu c u tranh
này. Thông qua các phương ti n thông tin
(1).Xem: ng c ng s n Vi t Nam, “Các ngh quy t
i chúng, c n thông báo k t qu u tranh
H i ngh l n th năm Ban ch p hành Trung ương khóa
ch ng tiêu c c trong i ngũ cán b , công
IX”, Nxb. CTQG, Hà N i, 2002, tr. 89.
ch c c p cơ s . Vi c công khai, minh b ch (2).Xem: ng c ng s n Vi t Nam, “Văn ki n i h i
này trên các phương
thông tin v v n i bi u toàn qu c l n th X”, Nxb. CTQG, Hà N i,
ti n thông tin i chúng có tác d ng h t s c 2006, tr. 65.
(3).Xem: ng c ng s n Vi t Nam, “Các ngh quy t
quan tr ng.
H i ngh l n th năm Ban ch p hành trung ương
Th nh t, góp ph n tr n an dư lu n xã
khóa IX”, Nxb. CTQG, Hà N i, 2002, tr. 83.
h i, d p tan m i băn khoăn, hoài nghi, th c (4).Xem: H Chí Minh toàn t p, t p 5, Nxb. CTQG,
m c trong dư lu n c a qu n chúng nhân dân Hà N i, 1995, tr. 295.
v tính công b ng, nghiêm minh c a pháp (5).Xem: B lu t hình s c a nư c C ng hòa xã h i ch
nghĩa Vi t Nam, Nxb. CTQG, Hà N i, 2000, tr. 202.
lu t. N u ai ó còn hoài nghi v hi n tư ng
t¹p chÝ luËt häc sè 8/2007 53
nguon tai.lieu . vn