Xem mẫu
- nghiªn cøu - trao ®æi
TS. NguyÔn Quang TuyÕn *
X ây d ng và qu n lí t t th trư ng b t
ng s n (B S) theo hư ng minh b ch
là òi h i c p thi t c a vi c hoàn thi n th
pháp lu t v th trư ng này ph i y , rõ
ràng, th ng nh t và n nh. B i l thông
qua h th ng pháp lu t, Nhà nư c can thi p
ch kinh t th trư ng nư c ta hi n nay. V n vào th trư ng; i u ti t ho t ng c a th
này ã ư c kh ng nh trong các văn ki n trư ng B S tuân theo qu o qu n lí nh m
c a ng, các ngh quy t c a Qu c h i và các b o v quy n và l i ích h p pháp c a các
văn b n, quy nh c a Chính ph … Tuy ch th kinh doanh. S thi u v ng các quy
nhiên, như th nào là th trư ng B S minh nh liên quan n b t kì lĩnh v c c th nào
b ch l i là v n ang còn b ng và dư ng c a th trư ng B S s là k h d b l i
như ít có các công trình nghiên c u m t cách d ng th c hi n hành vi u cơ lũng o n
toàn di n, th u áo. góp ph n kh c ph c th trư ng y giá B S lên cao m t cách vô
tình tr ng nêu trên, bài vi t này i sâu c p lí ho c gây nh hư ng n quy n và l i ích
m ts v n lí lu n v nh ng tiêu chí cơ c a ngư i khác nh m m c ích tr c l i.
b n c a th trư ng B S minh b ch. Pháp lu t nói chung và pháp lu t v th
“Minh b ch” nói chung có nghĩa là trư ng B S nói riêng ph i rõ ràng và th ng
“sáng rõ, rành m ch”(1), như v y có th nh t m i góp ph n vào vi c t o l p tính công
nh n th c n i hàm khái ni m minh b ch khai, minh b ch c a th trư ng B S. S rõ
g m các thu c tính sau: ràng, th ng nh t c a h th ng pháp lu t s
- N i dung rõ ràng, c th , rành m ch; t o i u ki n thu n l i cho t ch c, cá nhân
- ư c công b r ng rãi cho m i ngư i bi t; ti n hành ho t ng u tư B S c nh tranh
- Thông tin d dàng, thu n ti n cho m i lành m nh v i các ch th kinh doanh khác.
ngư i ti p c n, truy c p; M t khác, i u này góp ph n h n ch s can
- Thông tin ph i tin c y ư c, ph i lư ng thi p quá sâu và không c n thi t c a công
trư c ư c và có th d oán ư c. quy n vào ho t ng u tư, kinh doanh B S,
i v i th trư ng B S, tính minh b ch ngăn ng a các hi n tư ng nhũng nhi u, tham
c n ư c xem xét ánh giá qua các tiêu chí nhũng có th có t phía i ngũ cán b , công
cơ b n dư i ây: ch c nhà nư c i v i gi i kinh doanh.
1. H th ng pháp lu t v th trư ng B S Pháp lu t ra i nh m t o môi trư ng
ph i y , rõ ràng, th ng nh t và n nh pháp lí bình ng, rõ ràng và n nh cho các
a. Yêu c u v n i dung
Th trư ng B S mu n m b o tính * Gi ng viên chính Khoa pháp lu t kinh t
công khai, minh b ch thì trư c tiên h th ng Trư ng i h c Lu t Hà N i
58 t¹p chÝ luËt häc sè 3/2009
- nghiªn cøu - trao ®æi
ho t ng s n xu t-kinh doanh c a xã h i. ư c trái ngư c ho c tri t tiêu l n nhau.
Do v y, n u pháp lu t không n nh s gây m b o yêu c u này c n s m xây d ng o
tr ng i l n cho ngư i dân và gi i u tư lu t v ăng kí B S, trong ó th ng nh t các
trong vi c ti p c n, tìm hi u th trư ng B S, quy nh v ăng kí B S hi n n m r i rác
tác ng không nh n tâm lí c a xã h i. nhi u o lu t chuyên ngành khác nhau và
Hơn n a, s n nh c a pháp lu t còn th th ng nh t vi c ăng kí B S vào m t cơ
hi n chính sách nh t quán c a Nhà nư c quan th c hi n;
trong vi c b o h quy n và l i ích h p pháp - Tính rõ ràng c a h th ng pháp lu t v
c a ngư i dân i v i B S. th trư ng B S th hi n: Pháp lu t ph i công
b. Bi u hi n c a h th ng pháp lu t v khai, d dàng truy c p i v i ngư i dân.
th trư ng B S y , rõ ràng, th ng nh t i u này có nghĩa là vi c xây d ng, ban
và n nh hành và th c hi n pháp lu t nói chung và
M t trong nh ng hình th c Nhà nư c pháp lu t v th trư ng B S nói riêng ph i
can thi p vào th trư ng B S là thông qua ư c ti n hành công khai, t o i u ki n cho
h th ng pháp lu t. H th ng pháp lu t v th m i l c lư ng trong xã h i b o v và cân
trư ng B S góp ph n xác l p khuôn kh b ng l i ích c a mình. Sau khi ban hành, lu t
c a qu c gia ph i ư c công b trên công
pháp lí cho ho t ng u tư c a các ch th
báo, văn b n hành chính c a các cơ quan
kinh doanh B S. Th trư ng B S ư c xác
hành pháp ph i ư c công b b i các phương
nh mang tính công khai, minh b ch thì
ti n thông tin i chúng d dàng truy c p
không th thi u h th ng pháp lu t i u ch nh
i v i ngư i dân;
th ng nh t, y , rõ ràng và n nh. Tính
- Tính n nh, công khai c a h th ng
th ng nh t, y , rõ ràng và n nh c a h
pháp lu t v th trư ng B S th hi n: H
th ng pháp lu t v th trư ng B S ư c th
th ng pháp lu t này ph i tin c y và d oán
hi n trên nh ng khía c nh cơ b n sau ây:
ư c. Mu n v y, pháp lu t ph i áng tin
- Tính y , th ng nh t c a h th ng c y, ph i là nh ng i lư ng tư ng trưng cho
pháp lu t v th trư ng B S th hi n: pháp công b ng, l ph i. Xây d ng, ban hành và
lu t ph i là h th ng logic, ch t ch , không th c thi pháp lu t không ư c gây ra nh ng
t mâu thu n, ch ng chéo l n nhau; ng cú s c, ng c nhiên, b t ng cho i tư ng b
th i không có s mâu thu n v n i dung áp d ng. Vi c s a i, b sung pháp lu t ph i
gi a Lu t t ai v i các o lu t khác có ư c công khai trư c m t th i gian h p lí
liên quan n B S như Lu t nhà , Lu t xây ngư i dân chu n b . Bên c nh ó, tính n
d ng, Lu t kinh doanh B S, Lu t b o v và nh còn mang ý nghĩa là vi c s a i, b
phát tri n r ng, B lu t dân s v.v.. sung, ban hành quy nh m i ph i d a trên
Tính th ng nh t còn có nghĩa là các văn s k th a nh ng i m h p lí, tích c c c a
b n hư ng d n thi hành lu t không ư c quy nh cũ. Các quy nh m i ban hành
mâu thu n v i o lu t mà chúng ang d a không ư c mâu thu n, trái ngư c ho c ph
vào, các quy nh trong cùng văn b n không nh n nh ng quy nh ang t n t i.(2)
t¹p chÝ luËt häc sè 3/2009 59
- nghiªn cøu - trao ®æi
2. Quy ho ch s d ng t kh thi, rõ l p lư ng t ai “hàng hóa” u vào nh m
ràng, công khai áp ng nhu c u v c u B S c a xã h i. Do
a. Yêu c u v n i dung v y, quy ho ch SD kh thi, rõ ràng và công
Quy ho ch s d ng t (SD ) là th hi n khai có ý nghĩa không nh trong vi c xác l p
s nh hư ng chi n lư c c a Nhà nư c cho tính công khai, minh b ch c a th trư ng
ho t ng qu n lí và SD trong tương lai d a B S. Quy ho ch SD kh thi, rõ ràng và
trên nh ng yêu c u phát tri n. Chính vì v y, công khai ư c bi u hi n nh ng khía c nh
quy ho ch SD có nh hư ng không nh n c th sau ây:
chi n lư c u tư, kinh doanh c a các nhà u - Tính kh thi c a quy ho ch SD th
tư B S. Quy ho ch SD nh m t o ra lư ng hi n vi c xây d ng quy ho ch SD ph i d a
t “hàng hóa” c n thi t áp ng nhu c u v vào m c tiêu phát tri n kinh t -xã h i c a
B S c a xã h i. S thi u công khai, rõ ràng t nư c ho c c a t ng a phương và ph c
c a quy ho ch SD s là i u ki n cho m t v tr c ti p cho quá trình phát tri n, gi i
nhóm ngư i ti p c n ư c thông tin v quy quy t các v n mà th c ti n qu n lí SD
ho ch (do ư c giao nhi m v xây d ng quy t ra. M t khác, khi xây d ng quy ho ch
ho ch) ti n hành các ho t ng u cơ t ai SD ph i tính n các i u ki n kinh t -xã
nh m m c ích ki m l i. Th c t cho th y m t h i hi n t i nh m b o m cho quy ho ch
s ngư i giàu lên nhanh chóng không ph i khi tri n khai d dàng i vào cu c s ng;
b ng tài năng mà b ng vi c u cơ, buôn bán - Tính rõ ràng, công khai c a quy ho ch
t ai do h ti p c n, n m b t ư c thông tin SD th hi n ngư i dân ư c tham gia óng
v quy ho ch SD ; trong khi ó i a s góp ý ki n c a mình ngay t khâu xây d ng
ngư i dân r t khó ti p c n v i nh ng thông tin quy ho ch SD . Quy ho ch SD không
này do quy ho ch SD không rõ ràng, không ph i là s n ph m mang tính ch quan c a
công khai. i u này không ch gây ra s b t các cơ quan nhà nư c có th m quy n mà là
bình trong xã h i mà còn làm gia tăng s phân k t qu hàm ch a, k t tinh trí tu , công s c
hóa giàu, nghèo gi a các t ng l p dân cư. c a Nhà nư c và ngư i dân. Nó gi i quy t
Hơn n a, s thi u rõ ràng, thi u minh b ch và x lí hài hòa ư c các xung t v l i ích
c a quy ho ch SD còn t o ra rào c n i v i gi a Nhà nư c v i l i ích c a các giai t ng
s u tư c a ngư i dân và các nhà u tư trong xã h i. khía c nh khác, Nhà nư c
nư c ngoài vào th trư ng B S; c n tr vi c ph i có nghĩa v công b r ng rãi, chi ti t v
thu hút thêm ngu n v n u tư cho các nhu quy trình, th t c các bư c xây d ng, th m
c u phát tri n c a t nư c. nh và xét duy t quy ho ch SD . Quy
b. Bi u hi n c a quy ho ch s d ng t ho ch SD sau khi ư c cơ quan nhà nư c
kh thi, rõ ràng, công khai có th m quy n xét duy t ph i ư c công b
Quy ho ch SD là s nh hư ng chi n công khai trên các phương ti n thông tin i
lư c cho ho t ng qu n lí và SD trong chúng và ngư i dân có th d dàng ti p c n,
tương lai. M t khác, quy ho ch SD còn t o truy c p, tìm hi u;
60 t¹p chÝ luËt häc sè 3/2009
- nghiªn cøu - trao ®æi
Ý nghĩa c a tính rõ ràng, công khai c a b t kì bi u hi n nào c a s u cơ mang tính
quy ho ch SD còn ư c th hi n ch quy c quy n, lũng o n, s t giá t “ o” (s t
ho ch SD là vi c t o ra lư ng t ai giá t “nóng” ho c s t giá t “l nh”). Vì
“hàng hóa” áp ng nhu c u v c u B S c a v y vi c xác nh giá t phù h p s góp
ngư i dân trên th trư ng. Vi c công khai ph n làm cho th trư ng B S ho t ng lành
ngu n cung s t o i u ki n cho nh ng m nh. Tuy nhiên, trên th c t vi c xác nh
ngư i có nhu c u th c s v B S, nh ng giá t phù h p v i th trư ng l i là v n
ngư i lao ng có thu nh p th p d dàng ti p không h ơn gi n; c bi t i v i nư c ta
c n và có kh năng mua ư c nhà, t nh m trong i u ki n t ai thu c s h u toàn dân
gi i quy t nhu c u v ch . do Nhà nư c i di n ch s h u. Tính c
3. Giá t do Nhà nư c xác nh phù bi t c a ch s h u t ai nư c ta ã
h p v i th trư ng chi ph i m nh m n vi c Nhà nư c xác
a. Yêu c u v n i dung nh giá t nh m gi i quy t m i quan h v
Giá t là y u t r t quan tr ng ư c s l i ích kinh t gi a ngư i SD v i Nhà nư c;
Giá t do Nhà nư c xác nh phù h p
d ng i u ti t v l i ích kinh t c a các
v i th trư ng ư c bi u hi n nh ng khía
ch th khi tham gia th trư ng B S. góp
c nh cơ b n sau ây:
ph n xác l p th trư ng B S công khai,
- Giá t do Nhà nư c xác nh không
minh b ch, ngăn ng a và u tranh v i các
ph i hoàn toàn là s n ph m mang tính ch
hi n tư ng u cơ, buôn bán, chuy n
quan, duy ý chí c a các cơ quan nhà nư c có
như ng t ai ki m l i và gây lũng o n th
th m quy n mà nó còn ph i bao hàm, ph n
trư ng thì c n có cơ ch nh giá t chính
ánh ư c các quy lu t khách quan c a kinh
xác và h p lí. Hơn n a, h th ng thu v
t th trư ng như quy lu t cung-c u, quy lu t
B S c n ư c s a i, hoàn thi n áp ng
giá tr , quy lu t c nh tranh v.v..;
yêu c u c a qu n lí t ai trong i u ki n - Giá t do Nhà nư c xác nh ph i sát
kinh t th trư ng nh m i u ti t h p lí m i v i giá chuy n như ng quy n SD trên th
l i ích t u tư SD và khuy n khích ngư i trư ng trong i u ki n bình thư ng (sau ây
có B S ăng kí khi th c hi n các quy n. g i t t là giá t trên th trư ng); b o m
b. Bi u hi n c a giá t do Nhà nư c không có s chênh l ch quá l n gi a 2 lo i giá
xác nh phù h p v i th trư ng t này và không t o i u ki n cho các hành vi
c p n th trư ng B S không th u cơ b t h p lí, buôn bán t ai ki m l i;
không xem xét n y u t giá t; b i l , giá - Giá t do Nhà nư c xác nh ph i luôn
t là bi u hi n s trao i ngang b ng giá tr ư c i u ch nh sát v i giá t trên th trư ng;
c a các B S trên th trư ng thông qua i - Giá t do Nhà nư c xác nh ph i bóc
lư ng giá c . Giá t ư c coi như “hàn th tách ư c ph n chính sách xã h i ra kh i n i
bi u” cho ho t ng c a th trư ng B S. Th dung kinh t trong giá tr quy n SD ; kiên
trư ng B S ho t ng bình thư ng, v n hành quy t xóa b cơ ch bao c p v t ai trong
thông su t, lành m nh là th trư ng không có vi c xác nh giá t.
t¹p chÝ luËt häc sè 3/2009 61
- nghiªn cøu - trao ®æi
4. H th ng hành chính ph c v dân - i ngũ cán b , công ch c ho t ng
v i các th t c ơn gi n trong h th ng hành chính ư c ào t o bài
a. Yêu c u v n i dung b n, chính quy, chuyên nghi p và có tinh
Th trư ng B S ư c xác nh mang tính th n, thái tôn tr ng nhân dân, công tâm,
công khai, minh b ch ph i m b o các th nhi t tình và có trách nhi m cao, không vô
t c hành chính trong qu n lí và SD ai ư c c m trư c nh ng yêu c u c a ngư i dân
quy nh rõ ràng, c th , chi ti t và mang tính ng th i không h có b t kì bi u hi n nào
ơn gi n, không gây phi n hà, t n kém cho v thái h ng hách, hách d ch, quan liêu,
ngư i dân khi th c hi n. Hơn n a, nh ng quy c a quy n ho c nhũng nhi u, tiêu c c khi
nh này ph i ư c công b công khai, r ng gi i quy t các công vi c cho ngư i dân;
rãi m i ngư i dân bi t. Trong quá trình - H th ng hành chính liên quan n vi c
th c thi, các quy nh v th t c hành chính qu n lí th trư ng B S gi i quy t các công
v t ai luôn ư c rà soát, ánh giá nh m vi c cho ngư i dân nhanh chóng, k p th i,
phát hi n quy nh không phù h p, gây phi n chính xác và úng pháp lu t nh m b o v
hà cho ngư i dân và k p th i thay th b ng quy n và l i ích h p pháp c a m i công dân;
quy nh m i mang tính phù h p hơn. - Trình t , th t c hành chính nói chung
b. Bi u hi n c a h th ng hành chính ph c và th t c hành chính liên quan n B S nói
v dân v i các th t c ơn gi n riêng ư c quy nh m t cách y , th ng
Th trư ng B S công khai, minh b ch là nh t, logic và ch t ch theo hư ng gi n ti n
th trư ng mà ó các giao d ch ư c th c n m c t i a không gây phi n hà cho
hi n d dàng, thu n ti n và an toàn v m t ngư i dân và ư c công b công khai, minh
pháp lí ng hành v i h th ng hành chính b ch cho m i ngư i bi t;
ph c v dân v i các th t c ơn gi n. i u - Các khi u n i, th c m c c a ngư i dân
này ư c bi u hi n trên nh ng phương di n liên quan n vi c th c hi n các quy nh v
ch y u sau ây: giao d ch B S ư c cơ quan công quy n
- H th ng hành chính liên quan n vi c gi i quy t nhanh chóng, k p th i d a trên s
qu n lí, i u hành th trư ng B S chuy n t liêm chính, chí công, vô tư, úng pháp lu t
ch c năng qu n lí (cai tr ) sang ch c năng nh m b o v quy n và l i ích h p pháp c a
th c hi n d ch v công ph c v nhu c u c a công dân;
ngư i dân. Nhà nư c s n sàng cung c p và - H th ng pháp lu t v B S nói chung
áp ng y các d ch v công cho ngư i và các quy nh v trình t , th t c liên quan
dân khi th c hi n các giao d ch v B S trên n vi c th c hi n các giao d ch v B S
th trư ng như: cung c p thông tin v B S, thư ng xuyên ư c rà soát, ki m tra nh m
tư v n v B S, tư v n v giá c B S, tư v n phát hi n nh ng n i dung b t h p lí gây
v vi c cho vay v n, d ch v b o hi m r i ro phi n hà cho ngư i dân và k p th i ư c s a
trong kinh doanh B S, tư v n v pháp lí liên i, b sung, thay th b ng nh ng quy nh
quan n B S v.v.. phù h p, ơn gi n cho ngư i dân khi th c
62 t¹p chÝ luËt häc sè 3/2009
- nghiªn cøu - trao ®æi
hi n các giao d ch v B S; nh n quy n SD ang s d ng. Vi c Nhà
- Trình t , th t c hành chính trong vi c nư c công nh n v m t pháp lí i v i quy n
ăng kí B S, th c hi n các nghĩa v tài SD c a t ch c, cá nhân chính là i u ki n
chính khi th c hi n giao d ch v B S ư c pháp lí ban u ngư i SD có th th c
quy nh ơn gi n, khuy n khích ngư i dân hi n ư c các quy n v t ai do pháp lu t
t giác th c hi n và phù h p v i kh năng quy nh thông qua c p gi y ch ng nh n
tài chính, m c thu nh p c a ngư i dân. quy n SD (trong ó có quy n th c hi n các
5. M i th a t mà ngư i s d ng t giao d ch v quy n SD trên th trư ng).
ang s d ng ph i ư c Nhà nư c công M t trong nh ng nguyên nhân d n n s
nh n v m t pháp lí i v i ph n di n tích t n t i c a th trư ng B S không chính th c
bên trong ranh gi i th a t ó là còn m t s lư ng không nh các th a
a. V n i dung t mà ngư i SD ang s d ng chưa ư c
M t trong nh ng tiêu chí xác nh th Nhà nư c công nh n v m t pháp lí. Dư i
trư ng B S công khai, minh b ch là vi c công góc xác l p quy n SD h p pháp, th
quy n công nh n tính h p pháp v quy n trư ng B S công khai, minh b ch ư c th
SD . Th c ti n cho th y ngư i dân thư ng hi n trên nh ng khía c nh ch y u sau ây:
tìm n th trư ng B S “ng m” khi th c hi n - V i tư cách i di n ch s h u t ai,
giao d ch liên quan n t ai có m t trong Nhà nư c th c hi n quy n nh o t t ai
nh ng nguyên nhân là quy n SD c a h thông qua vi c công nh n tính h p pháp
chưa ư c Nhà nư c công nh n tính h p c a quy n SD i v i m i ch SD .
pháp. Hơn n a, ngư i dân ph i ch i quá i u này có nghĩa là m i m nh t ang s
lâu ư c Nhà nư c công nh n tính h p d ng u ư c Nhà nư c c p gi y ch ng
pháp c a quy n SD ; trong khi ó do nhu nh n quy n SD ;
c u thúc bách c a cu c s ng trong m t s - Xác l p h th ng cơ s d li u hi n i
trư ng h p h c n chuy n như ng quy n nh m lưu tr y các thông tin v B S
SD . ây chính là rào c n ch y u ngăn cách như hi n tr ng s d ng, tình tr ng pháp lí, h
ngư i dân v i th trư ng B S chính th c. sơ kĩ thu t, các bi n ng trong quá trình s
b. Bi u hi n c a m i th a t mà ngư i d ng v.v..;
s d ng t ang s d ng ph i ư c Nhà - Xây d ng h th ng các quy ch pháp lí
nư c công nh n v m t pháp lí i v i ph n i v i B S th ng nh t, y , công khai,
di n tích bên trong ranh gi i th a t minh b ch và n nh;
Do tính c thù c a ch s h u toàn - Quy nh v trình t , th t c v c p
dân v t ai nư c ta: t ai thu c s h u gi y ch ng nh n quy n SD ơn gi n, công
toàn dân do Nhà nư c i di n ch s h u chi khai và minh b ch khuy n khích m i ngư i
ph i nên quy n SD c a t ch c, cá nhân SD t giác th c hi n các th t c ư c
ư c hình thành thông qua các hình th c: Nhà nư c công nh n v m t pháp lí i v i
Nhà nư c giao t, cho thuê t ho c công th a t ang s d ng;
t¹p chÝ luËt häc sè 3/2009 63
- nghiªn cøu - trao ®æi
- Quy nh vi c thu m t kho n l phí r t ph i m b o cho ngư i ch s h u ho c
nh mang tính tư ng trưng và phù h p v i ch s d ng B S d dàng ăng kí quy n s
kh năng tài chính c a ngư i lao ng có thu h u i v i m i tài s n g n li n v i t và
nh p th p nh m khuy n khích m i ngư i ăng kí giao d ch khi th c hi n các quy n
SD t giác th c hi n các th t c ư c i v i B S. Vi c m b o d dàng, nhanh
Nhà nư c công nh n v m t pháp lí i v i chóng, thu n ti n cho ngư i dân ăng kí
th a t ang s d ng; quy n s h u ho c quy n s d ng i v i
- i ngũ cán b , công ch c th c hi n B S không ch nh m b o h quy n và l i
vi c c p gi y ch ng nh n quy n SD có thái ích h p pháp cho h i v i B S mà còn
công tâm, chí công, vô tư, l y tinh th n ph c giúp Nhà nư c qu n lí ch t ch các B S t
v nhân dân làm m c tiêu hàng u và gi i hi n tr ng, h sơ pháp lí n nh ng bi n
quy t công vi c khách quan, úng pháp lu t; ng trong quá trình s d ng.
- Xây d ng h th ng h sơ a chính, b. Bi u hi n c a vi c d dàng ăng kí
b n a chính y , ng b ph n ánh quy n s h u i v i m i tài s n g n li n v i
chính xác hi n tr ng SD , k p th i ch nh lí t và ăng kí giao d ch khi th c hi n các
m i bi n ng trong quá trình s d ng liên quy n i v i B S
quan n t ng th a t. M i th a t u ăng kí quy n s h u, quy n s d ng
ư c xác nh rõ ràng, c th ranh gi i, i v i B S không ch nh m giúp Nhà nư c
m c gi i, di n tích, kích thư c, hình th , v qu n lí ch t ch t ai và các tài s n g n
trí a lí, ngu n g c, m c ích, ch s d ng li n v i t mà còn là bi n pháp pháp lu t
và th i h n s d ng trong h sơ a chính, b o h quy n, l i ích h p pháp c a t ch c,
t o cơ s ư c Nhà nư c công nh n v cá nhân i v i B S. Như v y ăng kí quy n
m t pháp lí. s h u ho c quy n s d ng i v i B S
6. D dàng ăng kí quy n s h u i v i chính là khâu “ óng gói” hàng hóa trư c khi
m i tài s n g n li n v i t và ăng kí giao ưa ra th trư ng. Th trư ng B S mu n
d ch khi th c hi n các quy n i v i B S ho t ng công khai, minh b ch ph thu c
a. V n i dung vào vi c ăng kí xác l p quy n ho c chuy n
M c ích c a ăng kí B S là nh m xác d ch quy n i v i B S m t cách d dàng;
l p quy n và Nhà nư c b o h quy n, l i Vi c ăng kí d dàng quy n s h u i
ích h p pháp c a ch s h u i v i B S. v i m i tài s n g n li n v i t và ăng kí
ăng kí B S bao g m 2 lo i ăng kí: ăng giao d ch khi th c hi n các quy n i v i
kí trong vi c xác l p quy n s h u ho c B S ư c th hi n các phương di n:
quy n s d ng i v i B S ( ăng kí ban - Xác l p mô hình m t cơ quan th c hi n
u); ăng kí b o h quy n và l i ích h p th ng nh t vi c ăng kí quy n c a ngư i dân
pháp i v i B S khi th c hi n các giao i v i B S kh c ph c tình tr ng ăng kí
d ch ( ăng kí bi n ng). Th trư ng B S quy n SD và quy n s h u i v i các tài
ư c xác nh có tính công khai, minh b ch s n g n li n v i t do nhi u cơ quan qu n lí
64 t¹p chÝ luËt häc sè 3/2009
- nghiªn cøu - trao ®æi
nhà nư c i v i m i lo i B S th c hi n; tiêu c c, u cơ t ai, buôn bán t ai
- Pháp i n hóa và nh t th hóa các quy ki m l i, lũng o n th trư ng gây ra các cơn
nh v ăng kí quy n i v i B S trong “s t o” v giá t v.v. nh hư ng x u n
m t o lu t, tránh tình tr ng các quy nh môi trư ng u tư và tác ng tiêu c c n
v ăng kí B S n m “r i rác” nhi u o tâm lí c a xã h i.
lu t khác nhau gây khó khăn cho quá trình b. Bi u hi n c a thông tin v B S y
tri n khai thi hành; , chính xác, công khai và s n sàng cung
- Th ng nh t ăng kí xác l p quy n i c p cho c ng ng s d ng
v i B S và ăng kí b o h quy n và l i ích Kinh doanh B S là ho t ng kinh
h p pháp c a ch s h u, ch s d ng i doanh ti m n nhi u r i ro; b i l , B S là tài
v i B S khi có s chuy n d ch quy n do s n có giá tr r t l n. Ho t ng kinh doanh
m t cơ quan th c hi n; B S c n ph i huy ng ngu n v n u tư
- Trình t , th t c ăng kí quy n SD , l n mà b n thân ch th kinh doanh không
quy n s h u nhà và các tài s n khác g n th áp ng ư c. H ph i i vay v n t i
li n v i t ư c quy nh ơn gi n, th ng ngân hàng, các t ch c tín d ng ho c liên
nh t và công b công khai nh m khuy n doanh, liên k t, h p tác kinh doanh u tư
khích ngư i dân i ăng kí khi th c hi n các v i các i tác khác. Hơn n a, B S ( c bi t
giao d ch v mua-bán nhà, chuy n như ng là nhà, công trình xây d ng g n li n v i t)
quy n SD ; còn liên quan n nhi u ngành, lĩnh v c
- Quy nh kho n l phí ăng kí B S t i khác nhau như ki n trúc, xây d ng, quy
thi u và mang tính tư ng trưng nh m ho ch, môi trư ng; B S mang tính cá bi t,
khuy n khích ngư i dân ăng kí quy n s th trư ng B S là m t lo i th trư ng không
h u ho c quy n s d ng i v i B S. hoàn h o và ch u s chi ph i m nh m c a
7. Thông tin v B S y , chính xác, chính sách, pháp lu t c a Nhà nư c; s tăng
công khai và s n sàng cung c p cho c ng trư ng c a n n kinh t ; phong t c, t p quán,
ng s d ng th hi u, nhu c u c a xã h i cũng như s tác
a. V n i dung ng c a th trư ng th gi i v.v.. Chính vì
S công khai, minh b ch c a th trư ng v y, nhu c u v tìm hi u, ti p c n thông tin
B S còn ư c nh n di n khía c nh thông v B S là vi c làm không th thi u ư c và
tin v B S. Th c t cho th y th trư ng B S có ý nghĩa c bi t quan tr ng i v i các
không công khai, minh b ch là th trư ng mà nhà u tư kinh doanh B S;
ó thông tin v B S không ư c công b Thông tin v B S y , chính xác,
r ng rãi và ngư i dân r t khó khăn trong công khai và s n sàng cung c p cho c ng
vi c ti p c n, truy c p. Chính s thi u công ng s d ng ư c bi u hi n trên nh ng
khai thông tin v B S ã t o i u ki n cho phương di n cơ b n sau ây:
s t n t i c a th trư ng B S “ng m” ho t - Tính y , chính xác c a thông tin v
ng, phát sinh các hi n tư ng tham nhũng, B S th hi n các thông tin liên quan n
t¹p chÝ luËt häc sè 3/2009 65
- nghiªn cøu - trao ®æi
B S như quy ho ch, i u ki n t nhiên, i u thông tin i chúng như báo, ài phát thanh,
ki n xã h i, tình tr ng pháp lí, tình tr ng kĩ truy n hình, trên m ng Internet v.v.. ông
thu t; các lo i b n , s sách… ph i ư c o m i t ng l p nhân dân n m b t ư c.
t p h p, x lí, phân lo i và lưu gi c n th n, - Tính công khai, s n sàng cung c p
y t i cơ quan nhà nư c có th m quy n. thông tin v B S cho công chúng còn ư c
M t khác, thông tin, s li u v B S gi a các bi u hi n thái ph c v thân thi n, có
tài li u này không có s khác bi t, mâu tinh th n trách nhi m cao, chu áo, t n tâm
thu n và thư ng xuyên ư c c p nh t, ch nh c a i ngũ cán b , công ch c ư c giao nhi m
lí phù h p v i hi n tr ng B S; v qu n lí, cung c p thông tin v B S;
Thông tin v B S ph i ư c lưu tr Thông tin v B S c n ư c phân thành
th ng nh t t i m t cơ quan ti n cho vi c 2 lo i: Lo i thông tin cung c p mi n phí cho
cung c p thông tin, tra c u. Bên c nh ó, các ngư i dân và lo i thông tin v B S cung c p
thông tin v B S do các cơ quan nhà nư c ph i n p phí. i v i lo i thông tin cung c p
qu n lí ph i có s liên thông, trao i thư ng mi n phí cho ngư i dân ư c công b r ng
xuyên; tránh tình tr ng coi nh ng thông tin rãi, công khai và ư c ưa lên các phương
này là s h u riêng c a t ng cơ quan và ti n thông tin i chúng, h th ng internet,
qu n lí theo ch b o m t, không ư c các trang websile v B S ngư i dân d
công b công khai trư c công chúng; dàng tra c u m i lúc, m i nơi khi có nhu
- Tính công khai và s n sàng cung c p c u. i v i lo i thông tin v B S cung c p
cho công chúng ư c bi u hi n thông tin v ph i n p phí thì th c hi n thu m c phí tư ng
B S ư c lưu gi dư i d ng s hóa thu n trưng tương ương m t kho n ti n nh phù
ti n cung c p cho công chúng khi h có nhu h p v i thu nh p c a ngư i lao ng bình
c u. Cơ quan lưu tr thông tin v B S ph i thư ng và vi c ti p c n các thông tin này
xây d ng h th ng cơ s d li u, h th ng cũng ơn gi n, d dàng, nhanh chóng và
m ng nh m không ch ph c v công tác qu n thu n ti n như vi c truy c p các thông tin v
lí mà còn s n sàng cung c p cho ngư i dân; B S mi n phí./.
Các quy nh v trình t , th t c truy
c u, ti p c n các thông tin v B S ph i ơn (1).Xem: T i n ti ng Vi t thông d ng (Nguy n Như
Ý: Ch biên), Nxb. Giáo d c, Hà N i, 2001, tr. 445.
gi n, ti n l i cho phía ngư i có nhu c u tìm
(2).Xem: - PGS.TS. Ph m Duy Nghĩa, Tính minh
hi u thông tin. b ch c a pháp lu t - M t thu c tính c a Nhà nư c
Bên c nh ó, thông tin v B S ( c bi t pháp quy n, T p chí dân ch và pháp lu t, s 1/ 2002.
là thông tin v quy ho ch SD ; các ch - PGS.TS. Nguy n Như Phát, Minh b ch hóa
trương, chính sách, pháp lu t m i v t ai pháp lu t và yêu c u t ra i v i h th ng pháp
lu t trong quá trình h i nh p kinh t qu c t , T p chí
như b i thư ng, gi i phóng m t b ng, v n
nhà nư c và pháp lu t, s 1/2005.
c p gi y ch ng nh n quy n SD , chính sách - TS. Nông Qu c Bình, Minh b ch pháp lu t
tài chính v t ai, giá t…) c n ư c và công b phán quy t c a tòa án trong xu th h i
công b công khai trên các phương ti n nh p kinh t qu c t , T p chí lu t h c, s 5/2004.
66 t¹p chÝ luËt häc sè 3/2009
nguon tai.lieu . vn
