Xem mẫu
- NHÖÕNG LÔÏI ÍCH & KHOÙ KHAÊN
NH KHAÊN
TRONG SÖÛ DUÏNG DAÀU KHOAÙNG
TRONG
Oleg Nicetic and Debbie J Rae
Trung Taâm laøm vöôøn vaø khoa hoïc caây troàng,
Tröôøng Ñaïi Hoïc Taây Sydney,
ng
Hawkesbury Campus, Richmond, NSW, Australia
- •1. Ñònh nghóa daàu phun.
2. Chaát nhuû.
•3. Caùch taùc ñoäng cuûa daàu phun.
•4. So saùnh daàu khoaùng vaø thuoác tröø saâu.
•5. Ngoä ñoäc laø nguyeân nhaân haïn cheá khi söû duïng
daàu khoaùng. &
•6. Söû duïng daàu khoaùng phoøng tröø dòch haïi.
•7. Söû duïng daàu khoaùng nhö chaát hoå trôï.
8. Söû duïng daàu khoaùng haïn cheá söï röõa troâi khi
phun thuoác.
- Moät soá teân goïi cuûa daàu phun trong noâng nghieäp
- Daàu traéng (White oil)
- Daàu phun (PSO)
- Daàu khoaùng (MSO)
- Daàu khoaùng noâng nghieäp (AMO)
- Daàu khoaùng laøm vöôøn (HMO)
- Daàu phoå heïp, daàu phoå roäng
ng
&
- Daàu muøa ñoâng, Daàu muøa heø
- Caùc loaïi daàu phun ñöôïc chöng caát töø daàu nhôøn.
Ca phun ñö
(Lubricating oils)
(Lubricating
- 3 loaïi phaân töû chính trong thaønh phaàn daàu khoaùng:
Hydrocacbon maïch thaúng no (Isoparaffins) : HIEÄU LÖÏC TRÖØ SAÂU
CAO NHAÁT
Hydrocacbon maïch voøng no (Naphthenes ) : ít hieäu quaû hôn
isoparaffin.
Hydrocacbon maïch voøng khoâng no (Aromatics) : gaây haïi caây.
Naphthene Aromatic
Isoparaffin
- SOÁ MAÏCH CARBON
Daàu nheï hay naëng döïa vaøo soá maïch carbon
(kyù hieäu : nCy)
nCy < 21 (daàu nheï): Ít gaây ngoä ñoäc cho caây
Hieäu löïc tröø saâu keùm
nCy > 25 (daàu naëng): Hieäu löïc tröø saâu cao
Deã gaây ngoä ñoäc caây
Daàu phun toát phaûi coù soá carbon nCy = 23-24
Troïng löôïng Troïng löôïng
phaân töû thaáp phaân töû cao
Gaây ñoäc Hieäu löïc Hieäu quaû Gaây ñoäc
caáp tính thaáp toái öu maõn tính
cho caây cho caây
Gia taêng soá carbon
nC19 nC21 nC23 nC24 nC29
- Moät soá chæ tieâu quan troïng ñeå ñaùnh giaù
Mo nh
chaát löôïng cuûa caùc loaïi daàu phun
ng
1. Soá maïch Carbon.
2. Thaønh phaàn caùc phaân töû hydrocarbon
Cp, Cn, Ca
3. Chæ soá khoâng Sulphunate hoaù (UR%).
4. Ñoä nhôùt (SUS).
5. Daõy chöng caát.
- Nhöõng tieâu chuaån cô baûn cuûa daàu phun
Ñaëc tính Yeâu caàu toái thieåu Khoâng thích hôïp
%Cp < 60 > 60%
% Ca 92%
Maïch carbon C21-C24 < C21
ch C21
Hoaëc > C25
- Moät soá phöông phaùp vaø tieâu chuaån ñeå ñaùnh giaù phaân loaïi daàu phun.
Mo nh
(ñeå tham khaûo)
o)
Median n-
Viscosity 50% distillation temperature
paraffin
(Ñoä nhôùt) (Nhieät ñoä chöng caát 50%)
carbon number
ASTM D 2887 Saybolt universal 1.33 kPa (10 mm 101.33 kPa (760 mm
seconds (SUS) at 37.8ºC Hg) ASTM D 1160 Hg) ASTM D 447
ASTM D 445
°C °F °C °F
628
nC19 331
651
344
nC20
nC21 ‘60’ 212 415 356 673
nC23 224 435 380 716
‘70’
455 391
nC24 235 736
‘80’
nC25 ‘100’ 247 476 401 754
nC27 421 790
- Caùc chæ soá cuûa daàu khoaùng SK EnSpray 99 EC :
- Hoaït chaát : daàu khoaùng 99 %
- Chaát taïo nhuõ 1%
- Chæ soá cartbon : 24
-Thaønh phaàn hyhrocarbon :
Isoparaffins 74%
Naphthalenes 26%
- % khoâng sulfonated hoaù (%UR) : 99,8%
- Ñaõ tinh loïc heát caùc aromatic haïi caây : 0%
- Chaát nhuõ
DAÀU NÖÔÙC
NÖÔÙC
CHAÁT NHUÕ
DAÀU
daàu + nhuõ = daàu phun
- Chaát nhuõ
Caùc loaïi daàu khoaùng thöôøng chöùa töø 0.35 to 2% chaát
nhuõ. Tuy nhieân, neáu tæ leä paraffin vaø dö löôïng khoâng
sulfunate hoùa (= hydrogen baûo hoaø) taêng, thì khaû naêng
hoaø tan caøng trôû neân khoù hôn, vì vaäy thaønh phaàn nhuõ
coùtheå taêng leân ñeán 6%.
Caùc loaïi daàu ngaøy nay thöôøng ñöôïc phoái hôïp vôùi
caùc chaát nhuõ khoâng beàn. Khi phun nhuõ seõ vôõ nöôùc seõ
rôi xuoáng, chæ coøn laïi maøng daàu bao phuû leân beà maët
laù, dòch haïi…
- Chaát nhuõ
. Chaát nhuõ Nöôùc
khoâng beàn
seõ vôõ.
. Nöôùc seõ Daàu
tuoät khoûi beà
maët.
. Daàu seõ
ñoïng laïi treân
beà maët laù.
Daàu
Nöôùc
Bao phuû û
Bao phu
dòch haïiïi
dich ha
Nöôùc giuùp
Taïo thaønh
traõi ñeàu daàu
maøng daàu treân laù
- Nhöõng löu yù khi pha daàu phun
Ñeå nhuõ vaø daàu khoâng bò taùch lôùp trong bình phun
nh
caàn löu yù nhöõng ñieåm sau:
ca õng sau:
Nhieät ñoä oån hôïp trong bình khoâng ñöôït vöôït quaù
nh ñö
42oC
Ñoå daàu vaøo nöôùc vaø phaûi khuaáy ñeàu khi pha
Caån thaän khi pha daàu vôùi caùc loaïi thuoác daïng
ng
boät (WP). Neáu pha chung, phaûi pha ñeàu daàu vaøo
bo pha
nöôùc tröôùc khi cho thuoác boät vaøo. Soá löôïng
ng
khoâng ñöôïc > 0.1kg WP/100 L dung dòch daàu phun.
ñö dung
- Tính oån ñònh cuûa chaát nhuõ
Tuyø thuoäc vaøo soá löôïng vaø loaïi chaát nhuõ, lieân
nhuõ,
keát giöõa nhuõ vaø daàu coù theå oån ñònh trong vaøi
ke
phuùt hoaëc vaøi giôø. Coù theå töø 20 phuùt ñeán
phu
2giôø.
2giô
Trong bình phun, neáu trong 20 phuùt hoån hôïp ôû
traïng thaùi tónh thì nhuõ coù khaû naêng taùch lôùp.
p.
Sau khi phun leân caây, nhuõ seõ khoâ trong voøng 2h,
ng
thöôøng thì trong voøng 30 phuùt.
th t.
- Moät soá so saùnh giöõa daàu
Mo
phun vaø thuoác hoùa hoïc
phun
- Öu ñieåm so vôùi thuoác HH
Ít ñoäc vôùi ngöôøi vaø ñoäng vaät coù
-
xöông soáng.
ng.
- Ít aûnh höôûng ñeán thieân ñòch vaø
ng thieân
nheän.n.
- Khoâng xaûy ra hieän töôïng khaùngng
thuoác.
thuo c.
- Khi phun daàu khoâng söû duïng quaàn
aùo baûo hoä.
- Nhöôïc ñieåm so vôùi thuoáchoùa
Nh
hoïc
ho
- Coù nguy cô gaây ngoä ñoä hôn khi phun trong ñk caây bò stress
hôn caây
hoaëc nhieät ñoä, aåm ñoä cao.
hoa
- Phaûi phun vôùi khoái löôïng nöôùc cao hôn phun thuoác hoùa hoïc
do vaäy gia taêng coâng lao ñoäng, thôøi gian phun, vaø caàn phaûi
do gia
coù nguoàn nöôùc ñaày ñuû trong muøa khoâ hay ôû nhöõng vuøng
co ng
cao...
cao...
- Khi öùng uïng daàu vaøo IPM thöôøng chi phí cao hôn lòch söû
Khi öù
duïng hôïp lyù thuoác hoùa hoïc , nhöng phaûi hieåu raèng PSO seõ
ng
mang laïi lôïi ích laâu daøi vaø beàn vöûng.
mang ng.
- Hieän töôïng ngoä ñoäc
Ngoä ñoäc cho caây thöôøng laø nguyeân nhaân
chính laøm haïn cheá vieäc söû duïng daàu
khoaùng nhö laø thuoác tröø saâu hay chaát hoå
trôï.
- Nguyeân nhaân daàu khoaùng gaây ñoäc cho caây
Daàu khoaùng coù theå can thieäp vaøo caùc chöùc naêng sinh lyù cuûa
ng
caây nhö : hoâ haáp, quaù trình hình thaønh hooùc moân thöïc vaät.
caâ p, nh t.
Trong 10 naêm qua daàu coù soá carbon trung bình cao ñaõ ñöôïc
nh aõ ñö
söû duïng vaø nhöõng loaïi daàu naøy coù aûnh höôûng nhieàu ñeán
ng nh ng
chöùc naêng sinh lyù cuûa caây.
ch
Do nhöõng khuyeán cao trong vieäc phun daàu ít löu yù ñeán lieàu
löôïng daàu coù theå tích luõy trong caû naêm.
ng naê
Lieàu khuyeán caùo treân nhaõn vaø lieàu tích luõy daàu trong caây
trong
trong naêm seõ raát bieán ñoåi tuyø theo töøng loaïi gioáng caây coù
trong ng ng
muùi. Ví duï nhö :
i.
- Caùc gioáng quyùt maån caûm nhaát
ng
- Böôûi & cam navel trung bình nh
- Cam , chanh, böôûi chuøm ít maåm caûm
nguon tai.lieu . vn