Xem mẫu
- MéT D¹NG KÕT CÊU NHÞP MíI
CHO CÇU N«NG TH«N
VïNG §åNG B»NG S«NG CöU LoNG
Ts. NGUYÔN QUèC HïNG
Th.S. Vò V¡N TO¶N
KS. NGUYÔN THANH LonG
Bé m«n CÇu - §H GTVT
Tãm t¾t: Gi¶i quyÕt t×nh tr¹ng giao th«ng cho §ång b»ng s«ng Cöu Long lμ vÊn ®Ò ®· ®−îc
nhiÒu kü s− thiÕt kÕ x©y dùng C«ng tr×nh giao th«ng quan t©m. Bμi b¸o ®−a ra mét d¹ng kÕt cÊu nhÞp
cã dÇm chñ b»ng vËt liÖu, xi m¨ng l−íi thÐp ®¸p øng ®−îc yªu cÇu thi c«ng t¹i ®Þa ph−¬ng. T¸c gi¶ hy
väng gi¶i ph¸p nμy gãp phÇn gi¶i quyÕt vÊn ®Ò xo¸ cÇu khØ hiÖn nay ë §ång b»ng s«ng Cöu Long.
Summary: Improving the traffic system in the Mekong delta has attracted much interest from civil
engineers. This article introduces a structure of spans made or steel reinforced cement to meet the
demand of construction at site. The writer hopes this solution will help eradicate single-rudimentary
penel bridges existing in the Mekong delta.
lóa n¨m 1996 ®¹t 14,5 tÊn chiÕm gÇn 53% s¶n
l−îng l−¬ng thùc c¶ n−íc (chiÕm phÇn lín l−îng
I. Tæng QUAN Vμ HIÖN TR¹NG GIAO TH«NG
l−¬ng thùc xuÊt khÈu c¶ n−íc), n¨m 2000 s¶n
VïNG §BSCL
l−îng lóa ®¹t 17 triÖu tÊn.
1.1. Giíi thiÖu tæng quan S«ng Mªk«ng lµ s«ng lín thø 10 trªn thÕ
giíi víi chiÒu dµi 4.200 km, l−u vùc s«ng gåm
1.1.1. Kh¸i qu¸t phÇn ®Êt Trung Quèc, Myanma, Campuchia, Lµo,
Th¸i Lan vµ ViÖt Nam. Khi vµo ViÖt Nam, s«ng
§ång b»ng s«ng Cöu Long (§BSCL) gåm
Mª K«ng chia lµm hai nh¸nh lín lµ s«ng TiÒn vµ
12 tØnh. DiÖn tÝch tù nhiªn 39.000 km2. PhÝa ®«ng
s«ng HËu, tõ hai nh¸nh lín nµy táa ra thµnh chÝn
vµ nam gi¸p víi biÓn §«ng, phÝa t©y gi¸p vÞnh
nh¸nh nªn cßn cã tªn gäi lµ s«ng Cöu Long.
Th¸i Lan, phÝa b¾c gi¸p víi Campuchia vµ thµnh
Tæng chiÒu dµi s«ng lín nhá vïng §BSCL lµ
phè Hå ChÝ Minh. §BSCL lµ phÇn ®ång b»ng
16.356 km. §BSCL bao gåm 04 vïng th−îng,
thuéc h¹ l−u s«ng Mª K«ng, ®é cao trung b×nh
trung, h¹ l−u, bån r×a vµ ®ång b»ng r×a ch©u thæ
0,8 m, l−îng m−a dao ®éng 1.300 - 1.400 mm tõ
d−íi n−íc. §ång Th¸p M−êi thuéc vïng lò kÝn, Tø
th¸ng 05 ®Õn th¸ng 12 (th¸ng 4 - 11 ©m lÞch).
gi¸c L−îng Xuyªn thuéc vïng lò hë. L−îng n−íc
Thñy triÒu b¸n nhËt triÒu cã t¸c ®éng ®Õn c¸c
b×nh qu©n cña s«ng Mªk«ng ch¶y qua §BSCL
mùc n−íc trong kªnh r¹ch ë §BSCL. §Êt gåm
h¬n 460 tû m3 vµ vËn chuyÓn kho¶ng 150 - 200
hÇu hÕt c¸c lo¹i phï sa trÎ cã sa cÊu trÎ vµ cã sa
triÖu tÊn phï sa. ChÝnh l−îng n−íc vµ phï sa
cÊu nÆng víi nguån gèc s«ng biÓn. KhÝ hËu giã
trong qu¸ tr×nh båi bØ l©u dµi t¹o nªn ®ång b»ng
mïa cËn xÝch ®¹o nãng Èm quanh n¨m. D©n sè
ch©u thæ ph× nhiªu hiÖn nay. Do ®Þa h×nh thÊp,
gÇn 15 triÖu chiÕm 22% d©n sè c¶ n−íc, cã 40%
s«ng bÞ ¶nh h−ëng bëi thuû triÒu, trong thêi kú lò
d©n sè thuéc diÖn lao ®éng phæ th«ng. S¶n l−îng
- lín dßng s«ng t¶i kh«ng kÞp g©y hiÖn t−îng trµn, 2 tuyÕn chÝnh lµ c¶ng Mü Tho, Cao L·nh, VÜnh
lµm ngËp lò kÐo dµi trong n¨m ë §BSCL. Th¸i, CÇn Th¬, L−îng Xuyªn, quan träng nhÊt lµ
c¶ng CÇn Th¬. Kh¶ n¨ng th«ng qua cña c¸c
c¶ng trung b×nh tõ 50.000 ®Õn 500.000 T/n¨m
1.1.2. HiÖn tr¹ng giao th«ng vïng §BSCL
nh−ng trang bÞ kü thuËt yÕu thiÕu vÒ sè l−îng,
M¹ng l−íi giao th«ng ®−êng bé vïng §BSCL kÐm chÊt l−îng, kh«ng ®ång bé, nhiÒu c¶ng
víi tæng chiÒu dµi 6.600 km (kh«ng kÓ ®−êng mang tÝnh t¹m thêi hoÆc bÕn tù nhiªn, ®iÒu kiÖn
giao th«ng n«ng th«n) trong ®ã cã 12 quèc lé khai th¸c kh«ng æn ®Þnh.
tæng chiÒu dµi 1.601 km vµ c¸c ®−êng tØnh, riªng
Hµng ho¸ vËn chuyÓn b»ng ®−êng thuû
®−êng giao th«ng n«ng th«n dµi 48.000 km.
trong khu vùc chiÕm tû träng cao tõ 75% ®Õn
PhÇn lín hÖ thèng ®−êng bé trong vïng 80% l−îng hµng hãa, hµnh kh¸ch vËn chuyÓn
®−îc x©y dùng tõ thêi Ph¸p thuéc. Ngoµi QL1A lµ chiÕm 25 - 30% trë l¹i. Víi vÒ trÝ quan träng vµ
trôc x−¬ng sèng, míi ®−îc n©ng cÊp n¨m 2000 - tiÒm n¨ng to lín nh− trªn, hÖ thèng ®−êng thuû
2001, cßn l¹i do t×nh h×nh thiÕu vèn ®Çu t− nªn vïng §BSCL cÇn ®−îc ®Çu t− t−¬ng xøng ®Ó khai
®−êng ®· bÞ xuèng cÊp nghiªm träng, c¸ biÖt th¸c hiÖu qu¶ h¬n.
nhiÒu con ®−êng ®· h− háng nghiªm träng g©y
c¶n trë l−u th«ng. HÖ thèng cÇu ®−êng c¸c tØnh
1.1.3. §¸nh gi¸ chung
vµ GTNT gåm 35.611 chiÕc víi chiÒu dµi 285.000
mÐt trong ®ã ®a phÇn ®−îc x©y dùng tõ nh÷ng Tõ hiÖn tr¹ng giao th«ng vïng §ång B»ng
n¨m 1920 - 1940 chØ chÞu ®−îc t¶i träng thÊp, S«ng Cöu Long ta cã nhËn xÐt sau:
®ång thêi g©y trë ng¹i cho giao th«ng thuû.
- Nhu cÇu vÒ giao th«ng ë khu vùc lµ rÊt
§−êng giao th«ng n«ng th«n (lµng, x·) qu¸ Ýt lín, muèn ph¸t triÓn ph¶i c¨n cø vµo ®Þnh h−íng
l¹i ch−a vµo cÊp, l−îng cÇu khØ cßn nhiÒu nªn chiÕn ph¸t triÓn GTVT trong c¶ n−íc ®Ó cã b−íc
kho¶ng 400 x· vïng s©u «t« lo¹i nhá còng ch−a ®i phï hîp vµ nhÞp nhµng v÷ng ch¾c.
vµo ®−îc. Mét yÕu tè bÊt lîi cho vïng nµy lµ hÇu
- KÕt hîp cã hiÖu qu¶ môc tiªu x©y dùng,
hÕt m¹ng l−íi giao th«ng n«ng th«n th−êng ®¾p
ph¸t triÓn thuû lîi víi giao th«ng, chó träng ph¸t
b»ng vËt liÖu t¹i chç, h»ng n¨m khi lò vÒ bÞ s¹t lë
triÓn giao th«ng n«ng th«n, trªn c¬ së c¸c tuyÕn
vµ h− háng nghiªm träng... Nh÷ng yÕu kÐm nµy
quèc lé trôc chÝnh trong chiÕn l−îc ph¸t triÓn giao
lµm h¹n chÕ rÊt lín ®Õn ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi
th«ng n«ng th«n §BSCL víi ®Æc riªng cña vïng
cña vïng.
®Ó ®¶m b¶o tõng b−íc viÖc “chung sèng víi lò”
vµ s½n sµng “®ãn lò”.
Tuy nhiªn vËn t¶i ®−êng bé ®· ®¶m nhiÖm
kho¶ng 75% - 80% khèi l−îng vËn t¶i hµnh kh¸ch
- M¹ng l−íi giao th«ng ®−êng bé ®ãng mét
vµ kho¶ng 25% - 30% khèi l−îng hµng hãa cña
vai trß quan träng ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ
vïng.
toµn vïng, ®Æc biÖt vïng §BSCL. Trong ®ã hÖ
thèng cÇu cèng cã tÝnh quyÕt ®Þnh v× hÖ thèng
§ång b»ng s«ng Cöu Long cã hÖ thèng
kªnh r¹ch ch»ng chÞt (16.356 km ®−êng s«ng/
®−êng thuû dµy ®Æc víi 37 con s«ng tæng chiÒu
39.000 km2, b×nh qu©n 1 km ®−êng/1 c©y cÇu).
dµi 1706 km, 137 kªnh r¹ch lín dµi 2780 km vµ
33 r¹ch dµi 466 km, c¸c luång l¹ch nhá do ®Þa Qua sè liÖu thèng kª hiÖn tr¹ng giao th«ng vïng
ph−¬ng qu¶n lý cã ®Õn 11.404 km. C¸c hÖ thèng §BSCL ta thÊy: hiÖn nay giao th«ng n«ng th«n
s«ng kªnh, r¹ch nµy t¹o thµnh m¹ng liªn kÕt c¸c §ång b»ng s«ng Cöu Long vÉn ch−a ®−îc ph¸t
tiÓu vïng vµ khu vùc. Tõ TP Hå ChÝ Minh cã thÓ triÓn, ®Æc biÖt lµ c¸c tuyÕn ®−êng liªn huyÖn x·
®i §BSCL theo c¸c h−íng TP Hå ChÝ Minh ®i vµ c¸c tuyÕn liªn x· - Êp. Do ch−a ®−îc ®Çu t−
CÇn Th¬, L−îng Xuyªn - Méc Hãa, Cµ Mau, Kiªn míi, chÕ ®é duy tu b¶o qu¶n kÐm, do ®ã ë c¸c
L−¬ng. Hai tuyÕn vËn t¶i chÝnh hiÖn nay lµ TP Hå vïng n«ng th«n §BSCL hÖ thèng cÇu n«ng th«n
ChÝ Minh - Cµ Mau vµ TP Hå ChÝ Minh - Kiªn ®ang xuèng cÊp trÇm träng, chñ yÕu sö dông lµ
L−¬ng. “CÇu khØ”, kho¶ng 400 x· vïng s©u xe « t« vÉn
ch−a ®i vµo ®−îc. Nh÷ng tån t¹i trªn ®©y ®· lµm
Däc theo c¸c tuyÕn ®−êng thuû cã mét hÖ
c¶n trë sù ph¸t triÓn cña toµn vïng ®ã lµ nçi tr¨n
thèng c¶ng néi ®Þa, trong ®ã cã 5 c¶ng n»m trªn
trë cña rÊt nhiÒu c¸n bé KH - KT, qu¶n lý.
- - VÒ ®−êng s«ng do ®Þa ph−¬ng qu¶n lý:
- Trong quy ho¹ch ph¸t triÓn GTVT vïng
b−íc ®Çu c¸c ®Þa ph−¬ng ®· kiÓm tra luång l¹ch,
§BSCL tõ nay ®Õn n¨m 2010, Nhµ n−íc quan
tu söa c¸c bÕn ®ç däc tuyÕn. TW ®· hç trî 8.176
t©m ®Õn ph¸t triÓn hÖ thèng giao th«ng ®Æc biÖt
triÖu cho tØnh Long An vµ Trµ Vinh ®Ó tu söa c¸c
lµ giao th«ng n«ng th«n. ViÖc x©y dùng c¸c cÇu
bÕn c¶ng ®Þa ph−¬ng.
BTCT vÜnh cöu ®ßi hái kinh phÝ x©y dùng cao vµ
khi cã kinh phÝ ®Ó n©ng cÊp c¸c tuyÕn lé th× c¸c
- ViÖn trî cña n−íc ngoµi theo dù ¸n WB hç
cÇu BTCT gÇn nh− ph¶i ®Ëp ph¸ kh«ng t¸i sö
trî cho ch−¬ng tr×nh GTNT 1: Tæng céng 5 tØnh lµ
dông l¹i ®−îc. §èi víi cÇu thÐp kinh phÝ võa ph¶i,
13,52 triÖu USD. Ngoµi ra nh©n d©n ®ãng gãp
®¶m b¶o giao th«ng nhanh chãng vµ khi cã kinh
tiÒn vµ hµng triÖu ngµy c«ng lao ®éng.
phÝ n©ng cÊp c¸c tuyÕn lé th× cã thÓ th¸o ra tËn
dông l¹i ®−a vµo c¸c vïng s©u ch−a ph¸t triÓn
nh−ng ph¶i quan t©m nhiÒu ®Õn c«ng t¸c chèng
II. Nh÷ng gi¶i ph¸p cÇu n«ng th«n ®·
gØ. C¸c lo¹i cÇu thÐp hiÖn nay xuèng cÊp nghiªm
vμ ®ang ¸p dông ë §BSCL - ®Ò xuÊt
träng chñ yÕu lµ cÇu Eiffel vµ Bailey lµ lo¹i cÇu
mét d¹ng kÕt cÊu nhÞp míi
qu©n dông ®−îc x©y dùng tõ tr−íc gi¶i phãng,
nhu cÇu vÒ söa ch÷a vµ phôc håi l¹i lµ rÊt lín.
2.1. Nh÷ng gi¶i ph¸p ®· ¸p dông
- §Ó ph¸t triÓn GTNT ë vïng §BSCL Nhµ
n−íc ®· ®Çu t− vµ ph¸t ®éng phong trµo xo¸ cÇu
1.2. T×nh h×nh ph¸t triÓn giao th«ng ®Þa
khØ. Tuú theo nguån vèn vµ truyÒn thèng ®Þa
ph−¬ng (GTDP) vμ giao th«ng n«ng
th«n (GTNT) ph−¬ng ®· vµ ®ang ¸p dông nh÷ng d¹ng kÕt cÊu
vµ vËt liÖu lµm cÇu kh¸c nhau.
Trong nh÷ng n¨m võa qua Nhµ n−íc ®Çu t−
- Trung −¬ng §oµn TNCS HCM ®−îc giao
vµo ph¸t triÓn giao th«ng rÊt lín, nhÊt lµ c¸c c«ng
x©y dùng c¸c cÇu n«ng th«ng b»ng thÐp víi kÕt
tr×nh mang tÝnh cÊp b¸ch kh¾c phôc lò lín. C¸c
cÊu dµn (kiÓu Bailley) hoÆc kÕt cÊu kh«ng gian
c«ng tr×nh kh«i phôc c¸c quèc lé vµ ®Æc biÖt lµ
b»ng èng thÐp (do GS TrÇn B×nh thiÕt kÕ) do c¸c
x©y dùng CÇu Mü ThuËn lµ cÇu treo d©y v¨ng
xÝ nghiÖp kÕt cÊu thÐp chÕ t¹o tõ thÐp h×nh hay
®Çu tiªn lín nhÊt ë n−íc ta, b¾c qua s«ng TiÒn.
tole cuèn. §Æc tr−ng cña c¸c d¹ng cÇu nµy lµ l¾p
C©y cÇu nµy hoµn thµnh ®· t¹o tiÒn ®Ò cho sù
r¸p nhanh chãng, cã thÓ v−ît khÈu ®é lín do ®ã Ýt
ph¸t triÓn rÊt m¹nh cña vïng ®ång b»ng nam
trô. T¶i träng th«ng qua cña cÇu tõ 1 T ®Õn 5 T.
s«ng TiÒn, hµng hãa ®−îc l−u th«ng vµ trao ®æi
Nhù¬c ®iÓm cña c¸c d¹ng cÇu nµy lµ tèn thÐp,
nhanh chãng, sù ®i l¹i cña ng−êi d©n ®−îc dÔ
gi¸ thµnh cao, ph¶i chÕ t¹o t¹i c¸c nhµ m¸y, xÝ
dµng h¬n. Nh÷ng vÊn ®Ò ph¸t triÓn giao th«ng
nghiÖp nªn cÇn kinh phÝ lín vµ n«ng d©n kh«ng
n«ng th«n lµ mét yªu cÇu cÇn thiÕt, trong nh÷ng
chñ ®éng x©y dùng ®−îc. Mét nh−îc ®iÓm ®Æc
n¨m qua ®· thùc hiÖn Q§ 99/TTG cña ChÝnh phñ
biÖt nghiªm träng lµ mau gØ, khi gØ khã b¶o
vÒ giao th«ng n«ng th«n vµ kÕ ho¹ch x©y dùng
d−ìng, s¬n söa do kÕt cÊu phøc t¹p. §· cã mét
ph¸t triÓn giao th«ng n«ng th«n vïng §BSCL:
hai cÇu x¶y ra sù cè do ®Æt mèi nèi (t¹i BÕn Tre)
- Söa ch÷a n©ng cÊp ®−êng ®Þa ph−¬ng
(h×nh 1 & 2).
12.279,11 km n©ng dÇn tõ mÆt ®−êng cÊp phèi
- Mét sè ®Þa ph−¬ng lµm cÇu n«ng th«n
sang c¸n ®¸, tõ c¸n ®¸ sang nhùa hãa, ®Õn nay
b»ng gç, d¹ng nhÞp gi¶n ®¬n hoÆc cã n¹nh
®· cã 776,50 km ®−êng nhùa hoÆc bª t«ng xi
chèng. Nguån gç chñ yÕu lµ gç v−ên, cã c−êng
m¨ng, 92 km c¸n ®¸ vµ 2.667 km ®−êng cÊp phèi
®é thÊp. V× thÕ d¹ng cÇu nµy cã nhÞp ng¾n, t¶i
- §¾p ®−êng giao th«ng n«ng th«n ®−îc träng thÊp, gi¸ thµnh cao vµ mau háng (h×nh 3).
24.539 km, theo ®ã ®· cã 90/98 huyÖn vµ
- T¹i An Giang, ®−îc sù chØ ®¹o cña ngµnh
1.111/1.398 x· ®· cã ®−êng «t« ®Õn trung t©m.
GTVT, nh©n d©n tù x©y dùng nhiÒu cÇu treo vµ
- Söa ch÷a, n©ng cÊp ®−îc 1.102 cÇu trªn cÇu d©y v¨ng, cã nhÞp b»ng gç hoÆc thÐp h×nh,
®−êng ®Þa ph−¬ng vµ x©y dùng c¶i t¹o 6.744 cÇu d©y v¨ng b»ng c¸p hoÆc thÐp thanh, ®¸p øng t¶i
thÐp hoÆc BTCT trªn ®−êng giao th«ng n«ng träng nhá. Nh÷ng d¹ng cÇu nµy v−ît ®−îc khÈu
th«n vµ 22.576 cÇu b»ng vËt liÖu kh¸c, 16.729 ®é lín nh−ng mang t¶i nhá (th−êng d−íi 1 tÊn) vµ
chiÕc phï hîp víi ®iÒu kiÖn n«ng th«n hiÖn nay. mau xuèng cÊp do thÐp bÞ gØ, gç bÞ môc (h×nh 4).
- - C«ng ty bª t«ng Ch©u Thíi (Cty
620) ®· thö s¶n xuÊt mét sè dÇm cÇu
BTCT dù øng lùc tiÕt diÖn ch÷ I cã chiÒu
dµi tõ 4 m - 8 m, l¾p ®Æt cho mét vµi ®Þa
ph−¬ng. D¹ng cÇu nµy cã −u ®iÓm bÒn,
chÞu t¶i cao (tõ 3 tÊn ®Õn 5 tÊn) nh−ng
nÆng vµ khã chÕ t¹o, khã thi c«ng, khã
¸p dông ®¹i trµ.
- V× thÕ cÇn ph¶i nghiªn cøu mét kÕt
cÊu cña nhÞp cÇu cã vËt liÖu bÒn theo
thêi gian, Ýt duy tu söa ch÷a, cã träng
l−îng b¶n th©n t−¬ng ®èi nhá, cã gi¸
thµnh kh«ng cao vµ nhÊt lµ cã c«ng nghÖ
thi c«ng ®¬n gi¶n (thi c«ng lµ chñ yÕu),
H×nh 1. CÇu dμn thÐp kiÓu Bailley ®Ó phï hîp víi nhu cÇu sö dông vµ tr×nh
do XN C¬ khÝ An Giang s¶n xuÊt. ®é thi c«ng cña nh©n d©n ®Þa ph−¬ng.
NÕu ®−îc nh− vËy sÏ cã kh¶ n¨ng ph¸t
triÓn cÇu mét c¸ch ®¹i trµ, ng−êi n«ng
d©n vïng §BSCL sÏ dÔ dµng tù m×nh
lµm ®−îc cÇu cho Êp x· sö dông.
2.2. §Ò xuÊt d¹ng kÕt cÊu nhÞp
míi víi viÖc øng dông vËt liÖu XMLT
®Ó lμm cÇu nhá vïng §BSCL
2.2.1. VËt liÖu xi m¨ng l−íi thÐp
Xi m¨ng l−íi thÐp (XMLT) thuéc lo¹i
vËt liÖu cã cèt (composite) gåm v÷a xi
m¨ng vµ c¸c sîi l−íi thÐp ®Æt bªn trong.
V÷a xi m¨ng sö dông cÇn cã m¸c
H×nh 2. CÇu dμn thÐp kiÓu kh«ng gian trªn 200, th«ng th−êng lµ m¸c 300, l−îng
do GS TrÇn B×nh thiÕt kÕ.
xim¨ng tõ 500 kg/m3 ®Õn 800 kg/m3. Tû
lÖ phèi trén X/C kho¶ng tõ 1/1 ®Õn 1/1,5,
tû lÖ n−íc N/X kho¶ng 0,28 - 0,4.
L−íi thÐp dïng l−íi ®an b»ng c¸c
sîi thÐp ∅ 0,6 - 1,2 mm, lo¹i thÐp CT3.
Th«ng th−êng dïng l−íi cã ®−êng kÝnh
sîi 1 mm, ®an « 10 x 10 mm t¹o h×nh vµ
t¨ng kh¶ n¨ng chÞu lùc cña kÕt cÊu.
2.2.2. KÕt cÇu b»ng xi m¨ng l−íi
thÐp
C¸c cÊu kiÖn hay kÕt cÊu lµm b»ng
XMLT cã chiÒu dµy kh«ng d−íi 10 mm
vµ kh«ng lín h¬n 30 mm. NÕu cã chiÒu
dµy lín cÇn lµm bªn ngoµi b»ng XMLT
H×nh 3. CÇu gç n«ng th«n kiÓu nhÞp gi¶n ®¬n. cßn bªn trong ®æ bª t«ng ®¸ nhá.
- - DÔ thi c«ng, cã kh¶ n¨ng thi
c«ng cao, Ýt cÇn v¸n khu«n,
do ®ã chi phÝ thi c«ng thÊp.
- DÔ l¾p ghÐp b»ng mèi nèi
−ít t¹i c«ng tr−êng.
KÕt cÊu XMLT còng cã nh÷ng
nh−îc ®iÓm sau ®©y:
- TÜnh t¶i b¶n th©n nÆng h¬n
kÕt cÊu thÐp (nh−ng nhÑ
h¬n kÕt cÊu BTCT)
- Kh¶ n¨ng chÞu lùc xung kÝch
kÐm, dÔ bong v×, søt mÎ, do
H×nh 4. CÇu d©y v¨ng b»ng gç va ®Ëp, t¹o ®iÒu kiÖn h¬i
do n«ng d©n tù lμm. n−íc x©m nhËp lµm gØ l−íi
thÐp, ¶nh h−ëng tíi tuæi thä
kÕt cÊu.
Do nh÷ng −u nhù¬c ®iÓm nªu
trªn, kÕt cÊu XMLT ®· ®−îc øng dông
trong x©y dùng lµm sµn nhµ, m¸i che,
bån chøa n−íc, bån x¨ng dÇu, bån khÝ
tù ho¹i (Biogaz), lµm vá tµu thñy, xµ
lan, phao cÇu.
ë mét sè n−íc §«ng nam ¸
ng−êi ta ®· øng dông XMLT ®Ó lµm
cÇu nhÞp nhá cho ng−êi ®i bé qua c¸c
kªnh, r¹ch vïng n«ng th«n (h×nh 5).
H×nh 5. Lμm cÇu XMLT cho ng−êi ®i bé 2.2.3. ChÕ t¹o kÕt cÊu nhÞp cÇu
qua kªnh r¹ch ë Buniwangi, Indonesia - 1978. thö nghiÖm
1. KÕt cÊu nhÞp cÇu ph¶i ®¸p øng
c¸c môc tiªu sau:
ChiÒu dµy b¶o hé cña l−íi thÐp cÇn kh«ng
nhá h¬n 4 mm vµ cña thÐp thanh lµ kh«ng nhá - KÕt cÊu nhÞp gi¶n ®¬n, cã khÈu ®é tõ 8 -
h¬n 8 mm khi dïng c¶ l−íi vµ thÐp thanh. 12 m phï hîp víi kªnh r¹ch trong th«n
Êp vïng §BSCL
CÊu kiÖn b»ng XMLT cã thÓ chÞu uèn, chÞu
nÐn vµ chÞu kÐo. - Cã kh¶ n¨ng chÞu t¶i träng xe nhá tõ
1 T ®Õn 3 T phï hîp víi nhu cÇu vËn t¶i
KÕt cÊu b»ng XMLT cã nh÷ng −u ®iÓm chÝnh
trong vïng n«ng th«n (®−êng lµng, x·).
sau ®©y:
- Phï hîp víi t¶i träng nªu trªn, cÇu cã
- Kh¶ n¨ng chÞu lùc lín do c−êng ®é vËt
chiÒu réng lßng tõ 3,5 m ®Õn 4 m.
liÖu cao vµ tÝnh ®ång ®Òu cao.
- VËt liÖu lµm kÕt cÊu nhÞp lµ XMLT, cã
- Chèng thÊm tèt do ®ã kh«ng bÞ gØ, Ýt bÞ
kh¶ n¨ng chÞu lùc, kh«ng bÞ gØ, kh«ng
m«i tr−êng ¨n mßn nªn kÕt cÊu bÒn
mèi mät, chi phÝ duy tu b¶o d−ìng thÊp
ch¾c, tuæi thä l©u dµi.
nhÊt, tiÕt kiÖm thÐp.
- VËt liÖu dÔ kiÕm, rÎ tiÒn nªn chi phÝ vËt
- CÊu t¹o ®¬n gi¶n, dÔ thi c«ng, ng−êi
t− thÊp.
d©n cã thÓ tù lµm theo h−íng dÉn cña
- c¸n bé kü thuËt, cã kh¶ n¨ng
øng dông réng r·i.
- Gi¸ thµnh thÊp, phï hîp víi
nguån vèn ®ãng gãp cña
nh©n d©n ®Þa ph−¬ng.
2. Theo c¸c môc tiªu nªu trªn,
kÕt cÊu nhÞp cÇu thö nghiÖm cã d¹ng
nh− sau:
- NhÞp cÇu gåm 3 - 4 s−ên
chñ, tuú theo chiÒu réng mÆt
cÇu vµ t¶i träng th«ng qua.
H×nh 6. ChÕ t¹o dÇm cÇu liªn hîp
- Trªn s−ên chñ lµ b¶n mÆt
b»ng thÐp - xim¨ng l−íi thÐp.
cÇu b»ng BTCT ®æ t¹i chç
m¸c M300, chiÒu dµy tõ 12
cm ®Õn 14 cm, víi cèt thÐp
ngang chÞu lùc φ12, cèt thÐp
däc lµ φ10.
- S−ên chñ phÇn trªn lµ
XMLT, phÇn d−íi lµ 1/2 dÇm
thÐp I300, cã b¶n c¸nh n»m
ngang ë ®¸y. PhÇn thÐp b¶n
s−ên ®øng liªn kÕt víi c¸c
cèt thÐp cña phÇn XMLT
b»ng liªn kÕt hµn.
- C¸c cèt thÐp trong s−ên
XMLT cèt thÐp ®øng dïng
H×nh 7. Hoμn thiÖn mÆt cÇu liªn hîp
2φ8 hµn kÑp hai bªn b¶n b»ng thÐp - xim¨ng l−íi thÐp.
bông cña nöa dÇm thÐp, cèt
thÐp ngang dïng φ6, ®Æt
n»m gi÷a 2 cèt thÐp ®øng vµ liªn kÕt
- Gia c«ng dÇm thÐp (c¾t däc xþ ®«i dÇm
buéc.
I300).
- PhÇn trªn cña s−ên cã më bÇu chiÒu
- Gia c«ng cèt thÐp s−ên dÇm.
réng 10 - 15 cm, bªn ngoµi lµ XMLT,
trong ®ã bª t«ng ®¸ 1x2 m¸c M300. - Bäc l−íi thÐp.
- C¸c cèt thÐp ®øng cña s−ên nh« lªn - Tr¸t v÷a s−ên dÇm XMLT.
khái bµu 5 - 7 cm ®Ó lµm neo mÞm liªn
- §æ bª t«ng bµu dÇm.
kÕt s−ên víi b¶n.
- B¶o d−ìng dÇm XMLT.
- Gi÷a c¸c s−ên XMLT cã ®Æt c¸c cèt
thÐp φ8 lµm cèt thÐp dÇm ngang liªn
- Lµm v¸n khu«n b¶n mÆt cÇu.
kÕt c¸c s−ên chñ víi nhau.
- L¾p ®Æt cèt thÐp mÆt cÇu.
3. H×nh 6 vμ h×nh 7 tr×nh bμy mét kÕt cÊu
nhÞp cña cÇu cã L = 12 m; B = 3 m, cho t¶i träng - §æ bª t«ng mÆt cÇu.
xe 2 tÊn (®· ®−îc chÕ thö vμ kiÓm ®Þnh t¹i Tr−êng
- B¶o d−ìng bª t«ng mÆt cÇu.
§¹i häc GTVT - C¬ së II (TP. Hå ChÝ Minh)
- Lµm lan can vµ líp phñ mÆt cÇu.
Qu¸ tr×nh thi c«ng kÕt cÊu nhÞp thö nghiÖm
gåm c¸c b−íc nh− sau:
- 4. KÕt cÊu nhÞp chÕ thö ®· ®−îc thö nghiÖm ng−êi ®i bé. §iÒu nµy hoµn toµn phï
kiÓm ®Þnh hîp víi môc tiªu ban ®Çu ®−a ra.
- Nh»m x¸c ®Þnh c¸c th«ng sè kü thuËt - VÒ kh¶ n¨ng thi c«ng rÊt dÔ rµng vµ
cña cÇu: øng suÊt, ®é vâng lín nhÊt, hoµn toµn thñ c«ng, phï hîp víi tr×nh
dao ®éng th¼ng ®øng, x¸c ®Þnh hÖ sè ®é vµ ®iÒu kiÖn thi c«ng cña ng−êi d©n
ph©n bè ngang cña t¶i träng cho c¸c ®Þa ph−¬ng.
s−ên chñ.
- VÒ tÝnh kinh tÕ: kÕt cÊu nhÞp trªn ®©y cã
- X¸c ®Þnh kh¶ n¨ng chÞu lùc cña nhÞp gi¸ thµnh rÎ, chØ b»ng 40% gi¸ thµnh
cÇu víi t¶i träng khai th¸c. kÕt cÊu nhÞp b»ng BTCT vµ b»ng 30%
gi¸ thµnh kÕt cÊu nhÞp b»ng dÇm thÐp
- KiÓm tra l¹i c¸c th«ng sè tÝnh to¸n khi
cã cïng khÈu ®é, khæ cÇu vµ t¶i träng.
thiÕt kÕ.
- VÒ b¶o qu¶n kÕt cÊu nhÞp hÇu nhÑ
- T¶i träng thö dïng xe « t« cã t¶i träng
hoµn toµn b»ng bª t«ng xi m¨ng nªn Ýt
toµn bé 2,5 T - 3 T.
bÞ gØ, chi phÝ b¶o qu¶n thÊp. ChØ cã
- Trôc nÆng (trôc sau) ®Æt t¹i mÆt c¾t phÇn c¸nh dÇm thÐp ë ®¸y dÇm chñ
gi÷a cÇu. cÇn s¬n b¶o vÖ, nh−ng víi diÖn tÝch
nhá.
- XÕp xe lÖch ph¶i, lÖch tr¸i tèi ®a vµ
®óng tim cÇu ®Ó kiÓm tra kh¶ n¨ng lµm - Do nh÷ng −u ®iÓm trªn ®©y, kÕt cÊu
viÖc cña tõng s−ên chñ. nhÞp cã dÇm chñ b»ng kÕt cÊu liªn hîp
thÐp - xi m¨ng l−íi thÐp cã kh¶ n¨ng vµ
§o øng suÊt t¹i ®¸y dÇm thÐp n¬i chÞu kÐo
nªn ¸p dông réng r·i trong viÖc x©y
lín nhÊt, t¹i n¬i tiÕp gi¸p gi÷a s−ên thÐp vµ s−ên
dùng cÇu cho n«ng th«n, tr−íc m¾t lµ
XMLT, t¹i bÇu cña s−ên XMLT n¬i chÞu nÐn lín
phong trµo xãa cÇu khØ hiÖn nay ë ®ång
nhÊt trong s−ên, t¹i ®¸y b¶n, gi÷a 2 s−ên chñ n¬i
b»ng s«ng Cöu long.
b¶n bÞ uèn, g©y øng suÊt kÐo trong b¶n, t¹i mÆt
(Xem cÊu t¹o dÇm thÐp -
xim¨ng l−íi thÐp ë trang 67)
L/2 L/2
Theo däc cÇu Theo ngang cÇu
trªn cña b¶n mÆt cÇu n¬i chÞu nÐn lín nhÊt, t¹i
mÆt b¶n, trªn s−ên chñ n¬i b¶n bÞ kÐo do momen
©m.
Tµi liÖu tham kh¶o
§o ®é vâng lín nhÊt t¹i ®¸y dÇm vµ ®é
[1] E. F. L¦SENKO. Proektrirovanhie Armosementn−ie
vâng cña b¶n mÆt cÇu.
Konstruktsii.
[2] L. Robles Austriaco, P. Nimityongskul, Anshori
Djausal. Ferrocement Foot Bridge. International
KÕt luËn
Ferrocement Information Center.
Qua kÕt qu¶ kiÓm ®Þnh kÕt cÊu nhÞp cÇu thö
[3] Ph¹m V¨n Dòng. Gãp phÇn hoµn thiÖn kÕt cÊu vµ
nghiÖm, b−íc ®Çu cã thÓ rót ra mét sè nhËn xÐt c«ng nghÖ chÕ t¹o kÕt cÊu nhÞp dµn thÐp gi¶n ®¬n
sau: phï hîp víi ®iÒu kiÖn §ång b»ng s«ng Cöu long.
LuËn ¸n Th¹c sü KHKT t¹i tr−êng §¹i häc GTVT
- VÒ kh¶ n¨ng chÞu lùc kÕt cÇu nhÞp hoµn
n¨m 2001 ♦
toµn ®¸p øng kh¶ n¨ng th«ng qua cña
c¸c xe t¶i nhÑ, xe lam, xe hai b¸nh vµ
nguon tai.lieu . vn
