Báo cáo chuyên đề: Quy hoạch chi tiết nuôi trồng thủy sản trên địa bàn huyện Bình Đại, Ba Tri và Thạnh Phú đến năm 2020

Quy hoạch chi tiết NTTS trên địa bàn huyện Bình Đại, Ba Tri và Thạnh Phú đến năm 2020 MỤC LỤC DANH MỤC BẢNG......................................................................................................v DANH MỤC HÌNH.....................................................................................................vii DANH MỤC BẢN ĐỒ ................................................................................................vii CÁC CHỮ VIẾT TẮT .............................................................................................. viii PHẦN I...........................................................................................................................1 GIỚI THIỆU CHUNG..................................................................................................1 1.1. Đặt vấn đề................................................................................................................1 1.2. Mục tiêu quy hoạch .................................................................................................1 1.3. Phạm vi, nội dung, phương pháp và sản phẩm........................................................2 1.3.1. Phạm vi thực hiện....................................................................................................2 1.3.2. Nội dung và phương pháp nghiên cứu ....................................................................2 1.3.3. Sản phẩm của dự án.................................................................................................2 PHẦN II.........................................................................................................................3 ĐÁNH GIÁ ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN, KINH TẾ - XÃ HỘI ẢNH HƯỞNG ĐẾN VÙNG QUY HOẠCH ...................................................................................................3 2.1. Điều kiện tự nhiên của vùng quy hoạch..................................................................3 2.1.1. Vị trí địa lý...............................................................................................................3 2.1.2. Đặc điểm khí hậu, thời tiết.......................................................................................3 2.1.3. Đặc điểm địa hình, thổ nhưỡng ...............................................................................4 2.1.4. Hệ thống sông rạch, chế độ thủy văn.......................................................................6 2.1.5. Các tai biến thiên nhiên ...........................................................................................8 2.1.6. Các nguồn tài nguyên thiên nhiên ...........................................................................9 2.1.7. Đánh giá điều kiện tự nhiên ảnh hưởng đến vùng quy hoạch...............................15 2.2. Hiện trạng môi trường nước vùng quy hoạch........................................................16 2.3. Điều kiện kinh tế - xã hội của vùng quy hoạch.....................................................18 2.3.1. Cơ cấu GDP...........................................................................................................18 2.3.2. Giá trị sản xuất ngành thủy sản..............................................................................20 2.3.3. Dân số, lao động và việc làm.................................................................................21 2.3.4. Kinh tế nông hộ .....................................................................................................23 2.3.5. Giáo dục.................................................................................................................24 2.3.6. Y tế.........................................................................................................................25 2.3.7. Văn hóa thông tin – an sinh xã hội........................................................................26 i Quy hoạch chi tiết NTTS trên địa bàn huyện Bình Đại, Ba Tri và Thạnh Phú đến năm 2020 2.3.8. Cơ sở hạ tầng phục vụ NTTS................................................................................26 2.3.9. Đánh giá điều kiện kinh tế - xã hội ảnh hưởng đến vùng quy hoạch....................29 PHẦN III......................................................................................................................31 ĐÁNH GIÁ HIỆN TRẠNG HOẠT ĐỘNG NTTS TRONG VÙNG QUY HOẠCH31 3.1. Hiện trạng hoạt động NTTS trong vùng quy hoạch..............................................31 3.1.1. Diễn biến diện tích và sản lượng NTTS toàn tỉnh Bến Tre...................................31 3.1.2. Diễn biến diện tích, sản lượng và năng suất NTTS các huyện trong vùng QH....32 3.1.3. Tình hình sản xuất và các hoạt động có liên quan đến NTTS...............................42 3.2. Khoa học công nghệ, khuyến ngư và hợp tác quốc tế...........................................45 3.2.1. Hoạt động khuyến ngư và công tác chuyển giao công nghệ.................................45 3.2.2. Hiệu quả kinh tế của các mô hình nuôi..................................................................46 3.3. Phát triển nguồn nhân lực......................................................................................48 3.4. Tổ chức sản xuất, quản lý và cơ chế chính sách hỗ trợ phát triển NTTS trong vùng quy hoạch.............................................................................................................................49 3.4.1. Tổ chức sản xuất....................................................................................................49 3.4.2. Tổ chức quản lý.....................................................................................................50 3.5. Các chương trình, dự án đầu tư cho NTTS trong vùng quy hoạch .......................51 3.6. Bảo vệ môi trường trong vùng quy hoạch.............................................................53 3.7. Đánh giá chung về hiện trạng NTTS.....................................................................54 3.7.1. Những mặt đạt được..............................................................................................54 3.7.2. Những khó khăn, tồn tại ........................................................................................54 PHẦN IV......................................................................................................................56 ĐÁNH GIÁ TÌNH HÌNH THỰC HIỆN QUY HOẠCH ĐÃ ĐƯỢC DUYỆT (2003 – 2010) TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN BÌNH ĐẠI, BA TRI VÀ THẠNH PHÚ................56 4.1. Đánh giá thực hiện QH được duyệt năm 2003, các chỉ tiêu thực hiện huyện Bình Đại 56 4.1.1. So sánh các chỉ tiêu QH chi tiết NTTS đến năm 2010 đã được duyệt năm 2003 huyện Bình Đại....................................................................................................................56 4.1.2. Phân tích kết quả thực hiện QH đã được duyệt năm 2003 huyện Bình Đại..........57 4.2. Đánh giá thực hiện QH được duyệt 2003, các chỉ tiêu thực hiện huyện Ba Tri....58 4.2.1. So sánh các chỉ tiêu QH chi tiết NTTS đến năm 2010 đã được duyệt năm 2003 huyện Ba Tri.........................................................................................................................58 4.2.2. Phân tích kết quả thực hiện QH đã được duyệt năm 2003 huyện Ba Tri..............60 4.3. Đánh giá thực hiện QH được duyệt 2003, các chỉ tiêu thực hiện huyện Thạnh Phú 61 4.3.1. So sánh các chỉ tiêu QH chi tiết NTTS đến năm 2010 đã được duyệt năm 2003 huyện Thạnh Phú .................................................................................................................61 ii Quy hoạch chi tiết NTTS trên địa bàn huyện Bình Đại, Ba Tri và Thạnh Phú đến năm 2020 4.3.2. Phân tích kết quả thực hiện QH đã được duyệt năm 2003 huyện Thạnh Phú.......63 4.4. Định hướng quy hoạch mới...................................................................................64 PHẦN V.......................................................................................................................65 MỘT SỐ DỰ BÁO LIÊN QUAN ĐẾN QUY HOẠCH PHÁT TRIỂN NTTS TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN BÌNH ĐẠI, BA TRI VÀ THẠNH PHÚ ĐẾN NĂM 2020..........65 5.1. Dự báo về thị trường tiêu thụ sản phẩm ................................................................65 5.2. Tình hình sản xuất và NTTS trên thế giới.............................................................67 5.3. Xu thế xuất khẩu NTTS của Việt Nam .................................................................69 5.4. Lợi thế cạnh tranh và tiềm năng phát triển NTTS trong vùng quy hoạch.............71 5.5. Dự báo các mô hình sản xuất có thể phát triển trong tương lai.............................73 5.6. Dự báo các tiến bộ khoa học kỹ thuật và công nghệ trong phát triển NTTS........74 5.7. Dự báo xu hướng biến đổi môi trường, nguồn lợi và đa dạng sinh học................75 5.8. Dự báo tác động của sự phát triển thuỷ sản ảnh hưởng đến an ninh lương thực ..78 5.9. Dự báo phát triển kinh tế và cơ chế chính sách.....................................................79 5.10. Dự báo về nguồn lực lao động...............................................................................81 5.11. Xu thế toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế quốc tế...................................................81 5.12. Những thuận lợi và khó khăn ................................................................................83 PHẦN VI......................................................................................................................84 XÂY DỰNG QUY HOẠCH PHÁT TRIỂN NTTS TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN BÌNH ĐẠI, BA TRI VÀ THẠNH PHÚ ĐẾN NĂM 2020.....................................................84 6.1. Căn cứ pháp lý lập quy hoạch................................................................................84 6.2. Quan điểm, định hướng, mục tiêu phát triển.........................................................85 6.2.1. Quan điểm phát triển .............................................................................................85 6.2.2. Định hướng phát triển............................................................................................85 6.2.3. Mục tiêu phát triển giai đoạn 2011 – 2015, 2016 – 2020......................................86 6.3. Lộ trình phát triển..................................................................................................87 6.3.1. Giai đoạn 2011 – 2015...........................................................................................87 6.3.2. Giai đoạn 2016 – 2020...........................................................................................87 6.4. Luận chứng các phương án phát triển đến năm 2020............................................88 6.4.1. Các phương án pháp triển......................................................................................88 6.4.2. Luận chứng lựa chọn phương án phát triển...........................................................90 6.4.3. Quy hoạch nuôi thủy sản 3 huyện ven biển theo phương án lựa chọn..................91 6.4.4. Nhu cầu vốn đầu tư..............................................................................................109 6.4.5. Hiệu quả của quy hoạch.......................................................................................113 PHẦN VII..................................................................................................................115 iii Quy hoạch chi tiết NTTS trên địa bàn huyện Bình Đại, Ba Tri và Thạnh Phú đến năm 2020 CÁC GIẢI PHÁP THỰC HIỆN...............................................................................115 7.1. Nhóm giải pháp cơ chế, chính sách.....................................................................115 7.1.1. Tăng cường năng lực thể chế...............................................................................115 7.1.2. Về cơ chế chính sách...........................................................................................115 7.1.3. Các giải pháp chính sách huy động vốn cho phát triển nghề NTTS...................115 7.2. Nhóm các giải pháp về hạ tầng, kỹ thuật phục vụ sản xuất.................................116 7.2.1. Các giải pháp về thủy lợi phục vụ NTTS............................................................116 7.2.2. Các giải pháp về khoa học công nghệ cho phát triển NTTS...............................117 7.3. Nhóm các giải pháp về dịch vụ phục vụ sản xuất ...............................................117 7.3.1. Hệ thống khuyến ngư...........................................................................................117 7.3.2. Đào tạo nguồn nhân lực phục vụ nghề cá............................................................118 7.3.3. Giải pháp giống....................................................................................................118 7.3.4. Giải pháp về thức ăn, hóa chất.............................................................................119 7.4. Nhóm giải pháp môi trường, nguồn lợi trong phát triển NTTS ..........................119 7.4.1. Nhận thức chung..................................................................................................119 7.4.2. Mục tiêu nhiệm vụ...............................................................................................119 7.4.3. Các giải pháp cụ thể.............................................................................................119 7.5. Nhóm giải pháp tổ chức sản xuất và tiêu thụ sản phẩm......................................121 7.5.1. Tổ chức sản xuất..................................................................................................121 7.5.2. Giải pháp QLCL và ATVSTP.............................................................................121 7.5.3. Giải pháp thị trường tiêu thụ sản phẩm ...............................................................122 7.6. Bảo vệ tài nguyên, môi trường............................................................................123 7.7. Tổ chức thực hiện quy hoạch...............................................................................123 PHẦN VIII.................................................................................................................125 KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ...................................................................................125 8.1. Kết luận................................................................................................................125 8.2. Kiến nghị..............................................................................................................125 TÀI LIỆU THAM KHẢO.........................................................................................126 iv Quy hoạch chi tiết NTTS trên địa bàn huyện Bình Đại, Ba Tri và Thạnh Phú đến năm 2020 DANH MỤC BẢNG Bảng 2.1. Diện tích tỉnh Bến Tre phân theo cao độ............................................................4 Bảng 2.2. Hiện trạng sử dụng đất tính đến ngày 01/01/2009............................................10 Bảng 2.3. Ước tính trữ lượng thủy sản nói chung và các nhóm loài chủ yếu ở vùng nước ven bờ tỉnh Bến Tre.........................................................................................13 Bảng 2.4. GDP của các huyện nghiên cứu giai đoạn 2003 – 2010....................................19 Bảng 2.5. Giá trị sản xuất theo giá so sánh ngành thủy sản của tỉnh giai đoạn 2000 - 201020 Bảng 2.6. Giá trị sản xuất thủy sản 3 huyện Bình Đại, Ba Tri, Thạnh Phú g/đ ’07 – ’09..21 Bảng 2.7. Lao động đang làm việc phân theo ngành kinh tế từ năm 2000 – 2010 ............22 Bảng 2.8. Diễn biến số lượng lao động thủy sản tỉnh Bến Tre 2003 – 2010.....................22 Bảng 2.9. GDP bình quân/ đầu người của vùng nghiên cứu.............................................24 Bảng 3.1. Diễn biến diện tích NTTS tỉnh Bến Tre 2003 – 2010.......................................31 Bảng 3.2. Diễn biến sản lượng, năng suất NTTS của tỉnh Bến Tre từ 2003 – 2010..........32 Bảng 3.3. Diễn biến diện tích nuôi thủy sản huyện Bình Đại giai đoạn 2001 – 2010........34 Bảng 3.4. Diễn biến sản lượng và năng suất NTS huyện Bình Đại giai đoạn 2001 - 201035 Bảng 3.5. Diện tích, sản lượng và năng suất NTS huyện Ba Tri giai đoạn 2001 – 2010...38 Bảng 3.6. Diễn biến diện tích NTS huyện Thạnh Phú giai đoạn 2001 – 2010 ..................40 Bảng 3.7. Diễn biến sản lượng, năng suất NTS huyện Thạnh Phú giai đoạn 2001 – 201041 Bảng 3.8. Diễn biến nhu cầu con giống tôm sú của tỉnh từ 2003 – 2010..........................42 Bảng 3.9. Diễn biến số lượng các cơ sở dịch vụ TYTS từ 2004 – 2010 ...........................43 Bảng 3.10. Hiệu quả kinh tế của một số mô hình nuôi trong địa bàn vùng quy hoạch......47 Bảng 3.11. Hạch toán kinh tế từ nguồn lợi nghêu của các HTX năm 2009.......................48 Bảng 3.12. Diễn biến số lượng lao động thủy sản trong vùng QH giai đoạn 2003 – 2010 49 Bảng 3.13. Các đề tài, dự án phát triển sản xuất thủy sản giai đoạn 2001 – 2010 trong vùng quy hoạch...............................................................................................51 Bảng 3.14. Các dự án thủy lợi phục vụ cho NTTS giai đoạn 2006 – 2010 trong vùng QH52 Bảng 4.1. So sánh các chỉ tiêu quy hoạch chi tiết NTTS đến năm 2010 đã được duyệt năm 2003 huyện Bình Đại...............................................................................56 Bảng 4.2. So sánh các chỉ tiêu quy hoạch chi tiết NTTS đến năm 2010 đã được duyệt năm 2003 huyện Ba Tri...................................................................................59 Bảng 4.3. So sánh các chỉ tiêu quy hoạch chi tiết NTTS đến năm 2010 đã được duyệt năm 2003 huyện Thạnh Phú............................................................................61 Bảng 5.1. Sản lượng TCT và tôm sú nuôi thế giới 1999-2007 (Đvt: ngàn tấn).................67 Bảng 5.2. Tình hình xuất khẩu thủy sản tỉnh Bến Tre......................................................72 Bảng 5.3. Diện tích và tỷ lệ ngập của ba huyện biển tỉnh Bến Tre theo kịch bản B2........78 v ... - tailieumienphi.vn