- Trang Chủ
- Báo cáo khoa học
- Báo cáo Chính sách hình sự của nhà nước ta đối với việc trồng cây thuốc phiện và các loại cây khác có chứa chất ma tuý
Xem mẫu
- nghiªn cøu - trao ®æi
ThS. NguyÔn TuyÕt Mai *
L Þch sö ghi nhËn c©y thuèc phiÖn ® cã
h ng tr¨m n¨m du nhËp v ph¸t triÓn ë
ViÖt Nam. §ång b o d©n téc Ýt ng−êi sinh
Nam v T©y Nam bé n−íc ta, mÆc dï chØ mét
sè l−îng Ýt v víi môc ®Ých chñ yÕu l phôc
vô nhu cÇu ch¨n nu«i gia sóc cña ®ång b o
sèng ë c¸c vïng nói cao phÝa B¾c - n¬i cã song còng gãp phÇn l m cho thùc tr¹ng trång
®iÒu kiÖn tù nhiªn v thæ nh−ìng kh¸ thÝch tr¸i phÐp c¸c c©y cã chøa chÊt ma tuý ë ViÖt
hîp cho viÖc trång c¸c lo¹i c©y kh«ng mÊy Nam thªm phÇn phøc t¹p.
®ßi hái c«ng søc ch¨m bãn n y ® sím trång Trong nh÷ng n¨m ®Çu th nh lËp n−íc
v sö dông thuèc phiÖn nh− l nh÷ng “cøu ViÖt Nam d©n chñ céng ho , chÝnh quyÒn non
c¸nh” trong ®iÒu kiÖn khã kh¨n cña cuéc trÎ ® ph¶i ®èi mÆt víi bén bÒ khã kh¨n, n¹n
sèng (®ãi ¨n, bÖnh tËt...). DÇn dÇn thuèc trång v hót thuèc phiÖn, do lÞch sö ®Ó l¹i
phiÖn ®i v o tËp qu¸n cña ng−êi d©n n¬i ®©y. còng nh− ®−îc khuyÕn khÝch ph¸t triÓn bëi
Tuy nhiªn, ®iÒu ®¸ng nãi l ®i ®«i víi viÖc c¸c m−u ®å chÝnh trÞ v kinh tÕ trong thêi
trång v hót thuèc phiÖn, tÖ n¹n x héi ng y Ph¸p thuéc, giê ® ¨n s©u bÐn rÔ v gia t¨ng
mét gia t¨ng, ®êi sèng ng−êi d©n ® nghÌo l¹i nhanh chãng. Thªm v o ®ã, nhu cÇu trång v
c ng thªm nghÌo. sö dông thuèc phiÖn phôc vô cho ng nh d−îc
NhËn thøc ®−îc t¸c h¹i cña thuèc phiÖn liÖu ®ßi hái ®−îc tËn dông khai th¸c ngay tõ
v viÖc trång c©y thuèc phiÖn, ngay tõ n¨m c¸c nguån trong n−íc. V× vËy, chóng ta yªu
C¶nh TrÞ thø ba (1665) Nh n−íc phong kiÕn cÇu xo¸ bá ngay lËp tøc to n bé diÖn tÝch gieo
ViÖt Nam ® ban h nh ®¹o luËt “CÊm trång trång thuèc phiÖn hiÖn t¹i l kh«ng cã c¬ së
c©y thuèc phiÖn”. §¹o luËt n y ®−îc ®¸nh gi¸ ®Ó quy ®Þnh v thùc hiÖn. Tuy nhiªn, trªn c¬
l B¶n tuyªn ng«n cho cuéc ®Êu tranh chèng së nhËn thøc râ t¸c h¹i l©u d i cña viÖc trång
v phßng ngõa tÖ n¹n ma tuý nãi chung v téi v hót thuèc phiÖn, ChÝnh phñ ® rÊt quan
ph¹m ma tuý nãi riªng ë ViÖt Nam.(1) TiÕp t©m ®Õn chiÕn l−îc gi¶m thiÓu v ng¨n chÆn
®ã, triÒu ®×nh nh NguyÔn còng ®Ò cao ý thuèc phiÖn, ®Æc biÖt trong viÖc sö dông c«ng
nghÜa cña viÖc ph¸ bá c¸c khu vùc trång c©y cô s¾c bÐn l ph¸p luËt h×nh sù. Giai ®o¹n
thuèc phiÖn trong chÝnh s¸ch “lÊp nguån, c¹n 1945-1975, h ng lo¹t c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt
dßng” phßng chèng ma tuý. Tuy vËy, c©y ® ®−îc ban h nh nh− NghÞ ®Þnh sè 150/TTg
thuèc phiÖn vÉn ®−îc lÐn lót trång kÐo d i ë cña Thñ t−íng ChÝnh phñ ng y 5/3/1952 ban
mét sè vïng cao cã ®Þa h×nh khã kiÓm so¸t. h nh quy chÕ t¹m thêi vÒ thuèc phiÖn, NghÞ
Thªm v o ®ã, sù du nhËp cña mét sè lo¹i c©y
trång kh¸c cã chøa chÊt ma tuý nh− c©y c«ca * Gi¶ng viªn khoa t− ph¸p
v c©y cÇn sa v o trång ë mét sè tØnh phÝa Tr−êng ®¹i häc luËt H Néi
T¹p chÝ luËt häc sè th¸ng 3/2003 51
- nghiªn cøu - trao ®æi
®Þnh sè 225/TTg ng y 22/12/1955 söa ®æi coi l téi ph¹m, mét d¹ng “téi bu«n b¸n, t ng
NghÞ ®Þnh sè 150/TTg, NghÞ ®Þnh sè 580/TTg tr÷ h ng cÊm”(§iÒu 166 BLHS 1985) hoÆc
ng y 19/5/1955 bæ sung nh÷ng tr−êng hîp vi “téi bu«n lËu hoÆc vËn chuyÓn tr¸i phÐp h ng
ph¹m NghÞ ®Þnh sè 150/TTg cã thÓ bÞ ®−a ra ho¸, tiÒn tÖ qua biªn giíi”(§iÒu 97 BLHS
xÐt xö tr−íc to ¸n... víi ®Þnh h−íng h¹n chÕ, 1985). Cho tíi lÇn söa ®æi, bæ sung thø ba ®èi
tiÕn tíi xo¸ bá viÖc trång, chÕ biÕn v sö dông víi BLHS n¨m 1985 (n¨m 1991), chóng ta
thuèc phiÖn, xiÕt chÆt qu¶n lÝ nh n−íc ®èi míi cã thªm mét ®iÒu luËt n÷a x¸c ®Þnh téi
víi viÖc trång c©y thuèc phiÖn ®−îc thÓ hiÖn danh ®éc lËp cho nh÷ng h nh vi n y (§iÒu
qua mét sè néi dung sau: 96a BLHS 1985 quy ®Þnh “Téi s¶n xuÊt, t ng
Thø nhÊt, giíi h¹n c¸c khu vùc ®−îc tr÷, mua b¸n, vËn chuyÓn tr¸i phÐp c¸c chÊt
trång c©y thuèc phiÖn: Thuèc phiÖn chØ ®−îc ma tuý”). H nh vi trång c©y thuèc phiÖn hoÆc
trång ë nh÷ng n¬i ® trång c©y thuèc phiÖn c¸c lo¹i c©y kh¸c cã chøa chÊt ma tuý chØ
nh− Th−îng du B¾c bé, th−îng du Liªn khu ®−îc x¸c ®Þnh l téi ph¹m trong lÇn söa ®æi
4;(2) kh«ng khuyÕn khÝch v kh«ng ®Ó cho hîp thø t− ®èi víi BLHS 1985 (n¨m 1997), khi cã
t¸c x hoÆc c¸ nh©n trång c©y thuèc phiÖn ®ñ c¸c c¬ së kh¸ch quan v chñ quan cho viÖc
bõa b i, nh÷ng n¬i ®−îc giao nhiÖm vô x©y h×nh sù ho¸ h nh vi n y. §ã l :
dùng c¬ së quèc doanh trång c©y thuèc phiÖn Nh÷ng nç lùc vËn ®éng gi¸o dôc, thuyÕt
l m d−îc liÖu ®−îc gi¶i thÝch râ r ng ®Ó nh©n phôc ®ång b o kh«ng trång c©y thuèc phiÖn
d©n kh«ng hiÓu lÇm.(3) v hç trî b»ng c¸c dù ¸n kinh tÕ - v¨n ho¸ cho
Thø hai, thuèc phiÖn ®−îc coi l s¶n vïng cao ® thu ®−îc nh÷ng kÕt qu¶ b−íc
phÈm ®Æc biÖt, ph¶i nép thuÕ suÊt b»ng hiÖn ®Çu. Tõ n¨m 1993, ChÝnh phñ ViÖt Nam ®
vËt l mét phÇn sè nhùa thuèc phiÖn thu ban h nh NghÞ quyÕt sè 06/CP ®Æt c¬ së ph¸p
ho¹ch ®−îc.(4) lÝ quan träng cho c«ng t¸c phßng, chèng v
Thø ba, mËu dÞch quèc doanh thu mua kiÓm so¸t ma tuý. Trong ®ã, cuéc vËn ®éng
cña ng−êi trång c©y thuèc phiÖn tÊt c¶ sè xo¸ bá c©y thuèc phiÖn v c¸c c©y trång kh¸c
nhùa thuèc phiÖn ®−îc thu ho¹ch,(5) coi viÖc cã chøa chÊt ma tuý ®−îc x¸c ®Þnh l ch−¬ng
®Æt cäc mua thuèc phiÖn l thñ ®o¹n tranh tr×nh chiÕn l−îc nh»m c¾t bá mét phÇn nguån
mua víi mËu dÞch quèc doanh, bÞ truy tè cung ma tuý v gi¶m téi ph¹m vÒ ma tuý. §Æc
tr−íc to ¸n.(6) biÖt, mçi n¨m Nh n−íc d nh cho c«ng t¸c
§Êt n−íc thèng nhÊt, BLHS ®Çu tiªn cña xo¸ bá c©y thuèc phiÖn tõ 23 ®Õn 25 tØ ®ång.
n−íc CHXHCN ViÖt Nam ®−îc ban h nh NÕu trong nh÷ng n¨m 80, diÖn tÝch trång c©y
n¨m 1985 quy ®Þnh mét c¸ch cã hÖ thèng vÒ thuèc phiÖn ë n−íc ta lªn ®Õn 20 ngh×n ha th×
téi ph¹m v h×nh ph¹t, ¸p dông thèng nhÊt ®Õn n¨m 1997 chØ cßn kho¶ng 2000 ha.
trªn ph¹m vi c¶ n−íc. H nh vi liªn quan ®Õn Tuy vËy, cïng víi nguån ma tuý thÈm lËu
ma tuý ® b−íc ®Çu ®−îc luËt ®Þnh, tuy r»ng v o ViÖt Nam, nguån ma tuý tõ viÖc trång
chØ dõng ë mét ®iÒu luËt trùc tiÕp quy ®Þnh vÒ c©y thuèc phiÖn hoÆc c¸c lo¹i c©y kh¸c cã
mét h nh vi ph¹m téi cô thÓ (§iÒu 203 quy chøa chÊt ma tuý trong n−íc ® gãp phÇn
®Þnh “Téi tæ chøc sö dông chÊt ma tuý”). ®¸ng kÓ l m cho diÔn biÕn téi ph¹m vÒ ma
Song mét sè h nh vi kh¸c nh− bu«n b¸n, vËn tuý ng y c ng thªm phøc t¹p.
chuyÓn tr¸i phÐp chÊt ma tuý còng ® ®−îc D−íi gãc ®é ph¸p lÝ th× mÆc dï h nh vi
52 T¹p chÝ luËt häc sè th¸ng 3/2003
- nghiªn cøu - trao ®æi
trång c©y thuèc phiÖn hoÆc c¸c c©y kh¸c cã ®ñ c¶ ba biÖn ph¸p: “® ®−îc gi¸o dôc nhiÒu
chøa chÊt ma tuý ch−a bÞ coi l téi ph¹m lÇn”, “® ®−îc t¹o ®iÒu kiÖn æn ®Þnh cuéc
song nh÷ng ng−êi cã h nh vi trång c¸c c©y sèng” v “® bÞ xö ph¹t h nh chÝnh vÒ h nh vi
cã chøa chÊt ma tuý ®ã ® ®−îc c¸c cÊp n y” m vÉn cßn vi ph¹m.
chÝnh quyÒn nh¾c nhë, gi¸o dôc ®Ó hä ph¸ Quy ®Þnh n y “thÓ hiÖn chÝnh s¸ch cña
bá, nÕu ë møc ®é nghiªm träng cã thÓ bÞ xö Nh n−íc, mét mÆt kiªn quyÕt lo¹i trõ tËn
ph¹t h nh chÝnh. gèc tÖ n¹n ma tuý, mÆt kh¸c còng ph¶i
N¨m 1997 ViÖt Nam ® tham gia 3 C«ng chiÕu cè ®Õn t×nh h×nh thùc tÕ ®Ó chÝnh s¸ch
−íc cña Liªn hîp quèc vÒ kiÓm so¸t ma tuý cÊm trång c©y cã chøa chÊt ma tuý cã ®iÒu
(1961, 1971, 1988)(7) nh»m ®¶m b¶o cho sù kiÖn thùc hiÖn”.(8)
phï hîp néi dung gi÷a hÖ thèng ph¸p luËt Trªn c¬ së chÝnh s¸ch cña Nh n−íc, lÝ
trong n−íc v c¸c c«ng −íc quèc tÕ ®ã còng luËn chung vÒ ph¸p luËt h×nh sù ® chØ râ
nh− ®¶m b¶o c¬ së ph¸p lÝ cho viÖc thùc hiÖn h−íng vËn dông trong mét sè tr−êng hîp thùc
c¸c biÖn ph¸p ®Êu tranh chèng c¸c téi ph¹m tiÔn cã liªn quan ®Õn h nh vi trång c©y cã
vÒ ma tuý mét c¸ch ®ång bé ë tÊt c¶ c¸c kh©u chøa chÊt ma tuý. §ã l :
tõ s¶n xuÊt ®Õn tiªu thô, triÖt tiªu tËn gèc c¶ NÕu ng−êi l m thuª cho ng−êi kh¸c biÕt
hai nguån cung cÊp ma tuý l n−íc ngo i v râ m×nh ®−îc thuª trång c©y thuèc phiÖn, c©y
trong n−íc. BLHS n¨m 1985 ®−îc söa ®æi, bæ c«ca, c©y cÇn sa hoÆc c¸c c©y kh¸c cã chøa
sung lÇn thø t−, theo ®ã téi ph¹m vÒ ma tuý chÊt ma tuý cho ng−êi ® ®−îc ¸p dông ®Çy
®−îc quy ®Þnh th nh mét ch−¬ng riªng ®ñ c¶ ba biÖn ph¸p “® ®−îc gi¸o dôc nhiÒu
(ch−¬ng VIIa) v téi trång c©y thuèc phiÖn lÇn”, “® ®−îc t¹o ®iÒu kiÖn æn ®Þnh cuéc
hoÆc c¸c c©y kh¸c cã chøa chÊt ma tuý chÝnh sèng” v “® bÞ xö ph¹t h nh chÝnh vÒ h nh vi
thøc ®−îc bæ sung, quy ®Þnh t¹i §iÒu 185 a. n y” m cßn vi ph¹m th× ng−êi l m thuª v
ViÖc h×nh sù ho¸ h nh vi trång c©y thuèc ng−êi chñ l ®ång ph¹m vÒ téi trång c©y
phiÖn hoÆc c¸c lo¹i c©y kh¸c cã chøa chÊt ma thuèc phiÖn, c©y c«ca, c©y cÇn sa hoÆc c¸c
tuý l cÇn thiÕt, dùa trªn c¸c c¬ së lÝ luËn, lo¹i c©y kh¸c cã chøa chÊt ma tuý (§iÒu 192).
thùc tiÔn v ph¸p lÝ x¸c thùc. BLHS n¨m 1999 NÕu ng−êi trång c©y thuèc phiÖn, c©y
kÕ thõa c¸c quy ®Þnh cña BLHS n¨m 1985 vÒ c«ca, c©y cÇn sa hoÆc c¸c lo¹i c©y kh¸c cã
téi trång c©y thuèc phiÖn hoÆc c¸c lo¹i c©y chøa chÊt ma tuý ® ®−îc ¸p dông ®Çy ®ñ c¶
kh¸c cã chøa chÊt ma tuý v quy ®Þnh téi ba biÖn ph¸p “® ®−îc gi¸o dôc nhiÒu lÇn”,
ph¹m n y t¹i §iÒu 192 BLHS n¨m 1999. “® ®−îc t¹o ®iÒu kiÖn æn ®Þnh cuéc sèng” v
Cã thÓ thÊy r»ng môc ®Ých chÝnh cña ®iÒu “® bÞ xö ph¹t h nh chÝnh vÒ h nh vi n y”
luËt chØ l gi¸o dôc, r¨n ®e ®Ó mäi ng−êi nh−ng kh«ng chÞu ph¸ bá m vÉn cè t×nh b¸n
kh«ng trång c©y thuèc phiÖn hoÆc c¸c lo¹i l¹i cho ng−êi kh¸c th× vÉn bÞ truy cøu vÒ téi
c©y kh¸c cã chøa chÊt ma tuý, h×nh ph¹t chØ trång c©y thuèc phiÖn, c©y c«ca, c©y cÇn sa
®−îc ¸p dông sau khi c¸c biÖn ph¸p gi¸o dôc hoÆc c¸c lo¹i c©y kh¸c cã chøa chÊt ma tuý
v xö lÝ h nh chÝnh tá ra kh«ng cã hiÖu qu¶. (§iÒu 192).
Ng−êi cã h nh vi trång c©y cã chøa chÊt ma NÕu ng−êi trång c©y thuèc phiÖn, c©y
tuý (gieo trång, ch¨m bãn...) chØ bÞ truy cøu c«ca, c©y cÇn sa hoÆc c¸c lo¹i c©y kh¸c cã
tr¸ch nhiÖm h×nh sù khi ® ®−îc ¸p dông ®Çy chøa chÊt ma tuý m sau ®ã cßn cã c¸c ho¹t
T¹p chÝ luËt häc sè th¸ng 3/2003 53
- nghiªn cøu - trao ®æi
®éng thu ho¹ch s¶n phÈm, s¶n xuÊt, chÕ biÕn v tr¸ch nhiÖm cao cña to n thÓ céng ®ång.
nh− lÊy nhùa tõ qu¶ c©y thuèc phiÖn, thu Víi ®−êng lèi, chÝnh s¸ch ®óng ®¾n ®ã,
ho¹ch l¸, hoa, qu¶, h¹t c©y cÇn sa ®Ó nÐn ®Õn n¨m 2000 vÒ c¬ b¶n ® triÖt ph¸ c¸c diÖn
th nh b¸nh hoÆc tr−ng cÊt Ðp lÊy nhùa, dÇu tÝch trång c©y thuèc phiÖn ë ViÖt Nam. Tuy
cÇn sa, ch−ng cÊt l¸ c«ca th nh cao c«ca th× nhiªn, vÉn cßn cã hiÖn t−îng t¸i trång c©y
ngo i téi trång c©y thuèc phiÖn, c©y c«ca, c©y thuèc phiÖn (vô 2000-2001 cã 351 ha t¸i
cÇn sa hoÆc c¸c lo¹i c©y kh¸c cã chøa chÊt trång c©y thuèc phiÖn). ViÖc t¸i trång c©y
ma tuý (§iÒu 192), ng−êi ®ã cßn bÞ truy cøu thuèc phiÖn kh«ng ph¶i v× ®ång b o c¸c d©n
tr¸ch nhiÖm h×nh sù thªm vÒ téi s¶n xuÊt tr¸i téc kh«ng tin t−ëng, h−ëng øng chñ tr−¬ng
phÐp chÊt ma tuý (§iÒu 193). chÝnh s¸ch cña §¶ng v Nh n−íc vÒ ph¸ bá
§Ó cã c¬ së ph¸p lÝ thèng nhÊt, cã hiÖu c©y thuèc phiÖn m chñ yÕu v× nguyªn nh©n
qu¶ h¬n trong phßng ngõa, ng¨n chÆn v ®Êu kinh tÕ, liªn quan ®Õn nh÷ng v−íng m¾c xung
tranh víi tÖ n¹n ma tuý, ng y 9/12/2000 Quèc quanh ho¹t ®éng hç trî kinh tÕ cña Nh n−íc
héi n−íc ta ® th«ng qua LuËt phßng, chèng gióp ®ång b o v−ît khã kh¨n khi ph¸ bá c©y
ma tuý. LuËt phßng chèng ma tuý ® x¸c ®Þnh thuèc phiÖn. H¬n n÷a, mÆc dï §¶ng v Nh
trång c©y cã chøa chÊt ma tuý l h nh vi liªn n−íc ta ® tËp trung tuyªn truyÒn, gi¸o dôc
quan ®Õn ma tuý ®Çu tiªn bÞ nghiªm cÊm(9) t¸c h¹i cña ma tuý, cã ch−¬ng tr×nh thay c©y,
®ång thêi còng x¸c ®Þnh tr¸ch nhiÖm cña c¸c æn ®Þnh ®êi sèng cho ®ång b o nh−ng kh«ng
c¬ quan, tæ chøc, c¸ nh©n trong c¸c ho¹t ®éng thÓ ngay mét thêi gian ng¾n xo¸ bá ®−îc
ph¸t hiÖn v xo¸ bá c©y trång cã chøa chÊt phong tôc, tËp qu¸n cã lÞch sö tån t¹i h ng
ma tuý: tr¨m n¨m.
“1. C¸ nh©n, gia ®×nh, c¬ quan, tæ chøc Bªn c¹nh ®ã, còng cÇn ph¶i thÊy mét sè
cã tr¸ch nhiÖm ph¸t hiÖn, b¸o c¸o kÞp thêi tr−êng hîp t¸i trång c©y thuèc phiÖn, c©y
c«ca, c©y cÇn sa ë møc ®é nghiªm träng, cÇn
cho c¬ quan nh n−íc cã thÈm quyÒn viÖc
ph¶i xö lÝ h×nh sù ®Ó ®¹t ®−îc môc ®Ých r¨n
trång c©y cã chøa chÊt ma tuý; tham gia triÖt
®e, trõng trÞ. Cho ®Õn nay chóng ta ® xÐt xö
ph¸ c©y cã chøa chÊt ma tuý do chÝnh quyÒn
22 vô víi 26 bÞ c¸o ph¹m téi trång c©y thuèc
®Þa ph−¬ng tæ chøc.
phiÖn hoÆc c¸c lo¹i c©y kh¸c cã chøa chÊt ma tuý
2. T¹i c¸c vïng ph¶i xo¸ bá c©y cã chøa (n¨m 1997: 0 vô; 1998: 0 vô; 1999: 3 vô/3 bÞ c¸o;
chÊt ma tuý, c¬ quan nh n−íc trong ph¹m vi 2000: 19 vô/23 bÞ c¸o; 2001: 0 vô). Tuy vËy,
nhiÖm vô, quyÒn h¹n cña m×nh cã tr¸ch thùc tiÔn xÐt xö 5 n¨m qua cho thÊy v× nhiÒu
nhiÖm tæ chøc thùc hiÖn chñ tr−¬ng, chÝnh lÝ do kh¸ch quan v chñ quan kh¸c nhau, cã
s¸ch cña nh n−íc vÒ ph¸t triÓn s¶n xuÊt lóc cã n¬i ® kh«ng l m tèt yªu cÇu nghiªm
n«ng nghiÖp, l©m nghiÖp, c«ng nghiÖp, dÞch trÞ c¸c h nh vi cè t×nh trång tr¸i phÐp c¸c c©y
vô v thÞ tr−êng phï hîp ®Ó nh©n d©n chuyÓn cã chøa chÊt ma tuý, ®i ng−îc víi chÝnh s¸ch
h−íng s¶n xuÊt cã hiÖu qu¶” (§iÒu 8). v ph¸p luËt cña Nh n−íc. Mét trong nh÷ng
Nh− vËy, chÝnh s¸ch cña Nh n−íc ta lÝ do ®ã cã liªn quan ®Õn quy ®Þnh hiÖn h nh
trong viÖc phßng ngõa v ®Êu tranh chèng téi cña ph¸p luËt.
ph¹m vÒ ma tuý nãi chung, viÖc trång c©y cã §iÒu 192 BLHS n¨m 1999 x¸c ®Þnh h nh
chøa chÊt ma tuý nãi riªng ®ßi hái sù nç lùc vi ph¹m téi cña ng−êi “trång c©y thuèc phiÖn,
54 T¹p chÝ luËt häc sè th¸ng 3/2003
- nghiªn cøu - trao ®æi
c©y c«ca, c©y cÇn sa hoÆc c¸c lo¹i c©y kh¸c ph¹m vÒ ma tuý nãi chung v viÖc trång c©y
cã chøa chÊt ma tuý ® ®−îc gi¸o dôc nhiÒu thuèc phiÖn còng nh− c¸c lo¹i c©y kh¸c cã
lÇn, ® ®−îc t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó æn ®Þnh cuéc chøa chÊt ma tuý nãi riªng l ho n to n ®óng
sèng v ® bÞ xö ph¹t h nh chÝnh vÒ h nh vi ®¾n, phï hîp víi c¸c ®ßi hái cña thùc tiÔn ®Êu
n y m cßn vi ph¹m”. tranh phßng chèng téi ph¹m vÒ ma tuý ë ViÖt
§iÒu 10 Ph¸p lÖnh xö lÝ vi ph¹m h nh Nam v quèc tÕ. §Ó ®¶m b¶o gi¸ trÞ v hiÖu
chÝnh quy ®Þnh: C¸ nh©n, tæ chøc bÞ xö ph¹t qu¶ cña chÝnh s¸ch, ®ßi hái ph¶i cã sù söa
vi ph¹m h nh chÝnh nÕu qu¸ mét n¨m kÓ tõ ®æi, ho n thiÖn tr−íc m¾t vÒ ph¸p luËt v sù
ng y thi h nh xong quyÕt ®Þnh xö ph¹t m phèi kÕt hîp cã hiÖu qu¶ víi c¸c chÝnh s¸ch
kh«ng t¸i ph¹m th× ®−îc coi l ch−a bÞ xö ph¸t triÓn kinh tÕ, v¨n ho¸, x héi... cho ®ång
ph¹t vi ph¹m h nh chÝnh. b o c¸c d©n téc nh÷ng vïng m hiÖn nay v×
Nh− vËy, nÕu nh− mét ng−êi ® tõng bÞ nh÷ng lÝ do kh¸c nhau vÉn cßn xem viÖc
xö ph¹t h nh chÝnh vÒ h nh vi trång c©y trång c©y cã chøa chÊt ma tuý nh− nh÷ng
thuèc phiÖn (víi c¸c h×nh thøc c¶nh c¸o, ph¹t ho¹t ®éng m−u sinh./.
tiÒn, yªu cÇu nhæ bá c©y thuèc phiÖn...) ®
®−îc gi¸o dôc, thuyÕt phôc v t¹o ®iÒu kiÖn (1).Xem: TS. U«ng Chu L−u, Ph¸p luËt v chÝnh
gióp ®ì æn ®Þnh cuéc sèng, m kÓ tõ thêi s¸ch h×nh sù trong ®Êu tranh phßng chèng ma tuý
®iÓm bÞ xö ph¹t h nh chÝnh ®ã ®Õn thêi ®iÓm ViÖt Nam, Nh ph¸p luËt ViÖt - Ph¸p, 1999, tr. 31.
(2).Xem: §iÒu 2 NghÞ ®Þnh sè 150/TTg ng y
t¸i trång c©y thuèc phiÖn tiÕp sau ® qu¸ thêi
5/3/1952.
h¹n mét n¨m th× sÏ kh«ng bÞ xö lÝ vÒ h×nh sù. (3).Xem: ChØ thÞ sè 9237/VP14 cña Phñ Thñ T−íng.
M ®èi víi viÖc trång c©y thuèc phiÖn ë ViÖt (4).Xem: §iÒu 3 NghÞ ®Þnh sè 150/TTg: “... thuÕ
Nam, nh÷ng tr−êng hîp nh− thÕ n y kh«ng suÊt b»ng hiÖn vËt l 1/3 sè nhùa thuèc phiÖn thu
ph¶i l Ýt, thËm chÝ l phæ biÕn v× thùc tiÔn ®−îc”;
cho thÊy thuèc phiÖn, cÇn sa l lo¹i c©y ®−îc NghÞ ®Þnh sè 225/TTg ng y 22/12/1955 h¹ møc thuÕ
trång theo thêi vô, th−êng mét n¨m trång mét suÊt thuèc phiÖn xuèng cßn 1/4 sè nhùa thuèc phiÖn
thu ®−îc.
lÇn, l¹i ®−îc kÕt hîp trång xen vô víi c¸c c©y
(5).Xem: NghÞ ®Þnh sè 150/TTg quy ®Þnh: “Ng−êi
l−¬ng thùc, thùc phÈm kh¸c nh− lóa, ng«...
trång thuèc phiÖn sau khi nép thuÕ ph¶i b¸n tÊt c¶ sè
N¨m 2000, cã 4/23 bÞ c¸o bÞ ®−a ra xÐt xö vÒ thuèc phiÖn cßn l¹i cho mËu dÞch quèc doanh theo
téi ph¹m n y ®−îc tuyªn bè kh«ng cã téi, gi¸ c«ng b×nh”.
ch−a kÓ mét sè tr−êng hîp kh¸c ® ®−îc ®Þnh NghÞ ®Þnh sè 225/TTg söa ®æi “... khuyÕn khÝch
h−íng kh«ng thÓ xö lÝ h×nh sù ngay tõ ®Çu nh©n d©n b¸n nhùa thuèc phiÖn cho Nh n−íc theo
®Òu liªn quan ®Õn quy ®Þnh n y. Râ r ng, quy gi¸ tho¶ thuËn”.
®Þnh cña luËt ® tá ra kh«ng hîp lÝ trong (6).Xem: Th«ng t− sè 635 cña Bé t− ph¸p ng y
29/3/1958.
nh÷ng tr−êng hîp nhÊt ®Þnh trªn, khi cÇn ¸p
(7).Xem: C«ng −íc thèng nhÊt vÒ c¸c chÊt ma tuý
dông biÖn ph¸p h×nh sù ®èi víi h nh vi t¸i
n¨m 1961, C«ng −íc vÒ c¸c chÊt h−íng thÇn n¨m
trång c©y thuèc phiÖn, dÉn ®Õn “bã tay” to 1971 v C«ng −íc vÒ chèng bu«n b¸n bÊt hîp ph¸p
¸n khi xÐt xö còng nh− h¹n chÕ t¸c dông c¸c chÊt ma tuý v chÊt h−íng thÇn n¨m 1988.
phßng ngõa téi ph¹m n y. (8).Xem: Gi¸o tr×nh luËt h×nh sù ViÖt Nam, Tr−êng
Chóng ta kh¼ng ®Þnh r»ng chÝnh s¸ch ®¹i häc luËt H Néi, Nxb. CAND 2001, tr. 493.
h×nh sù cña §¶ng v Nh n−íc ®èi víi téi (9).Xem: §iÒu 3 LuËt phßng, chèng ma tuý.
T¹p chÝ luËt häc sè th¸ng 3/2003 55
nguon tai.lieu . vn