Xem mẫu
- Thuyết trình phân tích
phóng xạ
Chương 3:
AN TOÀN BỨC XẠ
SVTH : Nhóm 2
GVHD: PGS.TS Lê Văn Tán
- Nội Dung
Giới thiệu chung
Các rủi ro & ảnh hưởng của bức xạ đến sức khỏe
Sự phơi nhiễm và an toàn bức xạ
Cách đo sự phơi nhiễm bức xạ
Biện pháp đề phòng
- Giới thiệu chung
Các chính sách về an toàn bức xạ được ban hành bởi sự cộng tác của
các cơ quan chính phủ và địa phương.
Theo luật của cơ quan quốc tế nguyên tử năng, một đơn vị muốn
được sử dụng nguồn phóng xạ phải được Cơ quan kiểm soát bức xạ
cấp giấy phép sử dụng. Đơn vị phải có nhân viên chuyên môn được
huấn luyện về phóng xạ và các thiết bị cần thiết để bảo đảm an
toàn bức xạ.
- Giới thiệu chung
1
Trong Công 2 3
Nghiệp Trong Nông
Nghiệp Trong Y
Học
Nhà máy xi
Bảo quản
măng, thủy Chẩn đoán,
giống, thực
tinh,bia, điều trị
phẩm,kích
giấy, điện bệnh,sản
thích sinh
nguyên tử… xuất thuốc..
trưởng ….
Một số ngành, nghề thường xuyên tiếp xúc với bức xạ
- Giới thiệu chung
4 5
Trong Quốc
Phòng Ngành Hàng 6
Không Khác
Chế tạo vũ Ứng dụng
Ngành thăm
khí giết vào việc
dò địa chất,
người kiểm tra
khai thác
hàng hóa
dầu khí…
Một số ngành, nghề thường xuyên tiếp xúc với bức xạ
- Giới thiệu chung
Curie
Độ bức xạ
Liều lượng ion Roentgen
Rad
Liều lượng năng
lượng
Rem
Liều lượng tương
đương
Các đơn vị bức xạ
- Độ bức xạ Curie (Ci)
ó hai đơn vị cho biết độ bức xạ của một nguồn bức xạ:
ơn vị SI: 1Becquerel = 1Bp.
Curie: là cường độ bức xạ 3.7x10 phân rã/giây của nguồn bức xạ
ơn vị cũ: 1Curie = 1Ci = 3.7x10 Bp.
- Liều lượng ion Roentghen (R)
Liều lượng ion - Roentghen:
Áp dụng trên tất cả các loại bức xạ: tia X, tia γ,…..
Để đo mức độ ion hóa nhưng thực chất R chỉ là một đơn vị vật lý.
Có hai đơn vị cho biết liều lượng ion:
Đơn vị SI: 1Coulomb/Kilogram = 1C/kg.
Đơn vị cũ: 1Roentgen = 1R.
Roentghen: là lượng ion sinh ra do sự giải phóng năng lượng của
nguồn bức xạ/kg không khí khi đã ngừng chiếu bức xạ
- Liều lượng năng lượng – Rad
Liều lượng năng lượng – Rad:
Áp dụng trên tất cả các loại bức xạ.
Rad là một đơn vị vật lý không thể dùng để tính năng lượng bức xạ.
Đây thực chất chỉ là một phép đo vật lý.
Có hai đơn vị cho biết liều lượng năng lượng:
Rad: là liều lượng bức xạ gây ra năng lượng 0.01J được hấp thụ bởi
Đơn vị SI: 1Gray = 1Gy = 1J/kgv= t chất
1kg ậ 10 J/g.
- Liều lượng tương đương – Rem
Liều lượng tương đương – Rem:
Áp dụng trên tất cả các lọai bức xạ.
Từ giá trị Rem ta có thể xác định loại bức xạ mà người đó bị nhiễm.
Được tính bằng phép nhân liều lượng năng lượng rad với hệ số RBE
(Relative Biological Effectiveness - mỗi một loại bức xạ sẽ có những
hiệu quả tác động sinh học khác nhau lên con người) của mỗi loại
bức xạ tương ứng.
Rem = Rad × RBE
(liều lượng Sv = liều lượng Gy × RBE)
- Liều lượng tương đương – Rem (REM)
Có hai đơn vị cho biết liều lượng tương đương:
Đơn vị SI: 1Sievert = 1Sv = 100Rem.
Đơn vị cũ:1Rem = 1 “Rontgen equivalent man”.
Rem: là liều lượng năng lượng tương đương tác động lên con người
- Liều lượng tương đương – Rem (REM)
Bức xạ RBE
Tia X, γ, β 1
α 20
p 10
n nhanh 10
n nhiệt 2.5
nu mạnh 20
Hệ số RBE của một số loại bức xạ
- Liều lượng tương đương – Rem (REM)
Liều lượng tương đương: là một hàm phụ thuộc vào
Cường độ bức xạ.
Năng lượng bức xạ.
Loại bức xạ .
Khoảng cách từ nguồn bức xạ đến vật bị phơi nhiễm.
Thời gian phơi nhiễm bức xạ.
Vật liệu che chắn, bảo vệ.
Tất cả các yếu tố trên đây cần được kiểm tra thật kĩ đối với những
trường hợp nguồn bức xạ có đồng vị phóng xạ.
- Các rủi ro & ảnh
hưởng của
bức xạ đến sức khỏe
Có 2 loại rủi ro mà ta có thể mắc phải khi tiếp xúc bức xạ. Đây là một
hàm phụ thuộc vào loại, cường độ ,thời gian bức xạ và vị trí phơi
nhiễm:
ên ngoài:
Nhiễm bức xạ do ở gần nguồn bức xạ. Biện pháp cơ bản để
giảm thiểu các rủi ro từ bên ngoài là ta phải tuân thủ tốt các tiêu
chuẩn về an toàn trong hóa học, quản lý tốt hệ thống an toàn bức
xạ nơi làm việc.
- Các rủi ro & ảnh
hưởng của
bức xạ đến sức khỏe
Ảnh hưởng của bức xạ đến sức khỏe con người thường rơi vào 2
dạng:
Gây tổn thương tế bào
Tác dụng kinh niên. (gây các chứng ung thư: máu, xương, phổi,...)
Tác dụng cấp tính. (hội chứng nhiễm bức xạ cấp tính:chóng mặt,
nôn mửa, rối loạn điện giải đưa đến trụy tim mạch, tử vong)
ây ra các bệnh di truyền
- Sự phơi nhiễm và an toàn bức
xạ
Các yếu tố ảnh hưởng đến mức độ nhiễm bức xạ:
Độ lớn chu kỳ bán rã: những nguồn bức xạ có chu kỳ bán rã ngắn
phân hủy nhanh hơn và có khả năng gây tổn thương nặng hơn.
Vật liệu bảo vệ: cung cấp những vật liệu che chắn, bảo vệ hợp lý
để ngăn chặn việc nhiễm bức xạ.
Loại bức xạ: có một số bức xạ nguy hiểm hơn các bức xạ khác.
Vùng nhiễm bức xạ: nhiễm bức xạ ở buồng trứng nguy hiểm hơn ở
tay.
- Sự phơi nhiễm và an toàn bức
xạ
Chắn bởi Chắn bởi Chắn bởi
1cm khí 1mm Al bêtông,chì
Hạt α Hạt β Tia γ & tia X
Vật liệu che chắn một số loại bức
xạ
- Sự phơi nhiễm và an toàn bức
xạ
Khoảng cách từ nguồn bức xạ đến nơi phơi nhiễm bức xạ
Cường độ bức xạ tỉ lệ nghịch với khoảng cách. Nếu liều lượng tương
đương khi phơi nhiễm bức xạ ở cách nguồn bức xạ 1m là 100REM,
thì:
Liều lượng tương đương ở khoảng cách 2m là 50REM
Liều lượng tương đương ở khoảng cách 4m là 25REM
Thời gian phơi nhiễm bức xạ
Những tác động của bức xạ lên con người sẽ tích lũy theo thời gian.(tức
là tùy thuộc vào thời gian nhiễm bức xạ là ngắn hay dài sẽ có những
- Sự phơi nhiễm và an toàn bức
xạ
Giới hạn phơi nhiễm bức xạ tối đa cho phép: (thiết lập bởi một Tổ
chức quốc tế)
Nhiễm bức xạ tia γ do điều kiện công việc tiếp xúc thường xuyên:
(bệnh nghề nghiệp)
• Toàn thân: 100mREM / 40h
• Tiếp xúc lâu dài: < 5REM (18 tuổi)
Nhiễm bức xạ tia β: (bệnh nghề nghiệp)
• 5 x MPL.(MPL quyết định bởi trọng lượng của vật phơi nhiễm)
Đối với cộng đồng nói chung:
• Gần bằng 1/10 mức giới hạn cho phép của người nhiễm bức xạ do
- Sự phơi nhiễm và an toàn bức
xạ
Giới hạn phơi nhiễm bức xạ tối đa cho phép ở Mỹ: 5rem / năm
Giá trị MPL trong Rem (liều lượng tương đương) / 15 phút
Toàn thân : 1.25
Tay, chân : 18.75
Da : 7.5
Ở Mỹ, những cơ sở có phát ra nguồn bức xạ, chỉ cần một lần không
đảm bảo đúng chính xác giới hạn an toàn trên là cơ sở đó buộc phải
đóng cứa ngay.
nguon tai.lieu . vn
