Xem mẫu
- 124
- BÀN VỀ THỰC TRẠNG TRIỂN KHAI CHÍNH SÁCH
TÍN DỤNG NÔNG NGHIỆP NÔNG THÔN TẠI VIỆT NAM
ThS. Lại Thị Thanh Loan
Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam
ThS. Vũ Thị Thúy Vân
Trường Đại học Kinh tế Quốc dân
Tóm tắt
Bài viết đánh giá về chính sách tín dụng nông nghiệp nông thôn từ năm
2010 đến nay. Kết quả phân tích cho thấy các biện pháp đưa ra đã mang lại hiệu
quả tích cực đối với dòng tín dụng trong lĩnh vực nông nghiệp, thể hiện thông qua
lãi suất và chất lượng tín dụng. Bên cạnh đó, một số giải pháp được đề xuất
nhằm thúc đẩy dòng vốn tín dụng trong nông nghiệp nông thôn thời gian tới.
Từ khóa: Chính sách tín dụng, nông nghiệp nông thôn, ngân hàng.
Đặt vấn đề
Ngành nông nghiệp là một trong 3 trụ cột của nền kinh tế với 50% lực
lượng lao động cả nước, 70% dân số sống ở nông thôn, có đóng góp lớn vào kim
ngạch xuất khẩu (2014 ước đạt 30,8 tỷ USD, chiếm tỷ trọng gần 21%). Tuy
nhiên, lượng vốn đầu tư vào nông nghiệp trước đây luôn ở mức thấp và chưa đáp
ứng được nhu cầu đặt ra. Mặc dù Nhà nước đã chú trọng đầu tư cho khu vực nông
nghiệp, nông thôn, nhưng trên thực tế mới chỉ đáp ứng được 55% - 60% yêu cầu,
vì vậy chưa phát huy hết tiềm năng trong lĩnh vực này. Để giải quyết tình trạng
trên, từ năm 2010, Đảng và Nhà nước đã ban hành hệ thống các chính sách khá
đầy đủ và tạo được điều kiện thuận lợi cho nguồn vốn tín dụng ngân hàng đến
được với lĩnh vực nông nghiệp nông thôn (NNNT).
1. Đánh giá thực trạng triển khai các chính sách tín dụng hỗ trợ
nông nghiệp nông thôn
Kết quả đạt được
- Hệ thống văn bản pháp lý về chính sách tín dụng NNNT được hoàn thiện
Văn bản pháp lý quan trọng và bao trùm nhất của chính sách tín dụng
125
- NNNT là Nghị định 41/2010/NĐ-CP ngày 12/4/2010 của Chính phủ về chính
sách tín dụng phục vụ phát triển NNNT và Thông tư 14/2010/TT-NHNN ngày
14/6/2010 của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam hướng dẫn chi tiết thực hiện Nghị
định số 41/2010/NĐ-CP ngày 12/4/2010 của CP về chính sách tín dụng phục vụ
phát triển nông nghiệp, nông thôn. Đây là những văn bản nền tảng quy định các
lĩnh vực được vay vốn, nguyên tắc cho vay, thời hạn vay vốn, lãi suất vay vốn…
Tuy nhiên, trước những thay đổi của điều kiện sản xuất nông nghiệp khiến Nghị
định 41 không còn phù hợp với thực tế, vào ngày 09/6/2015, Chính phủ đã ban
hành Nghị định số 55/NĐ-CP (Nghị định 55) về chính sách tín dụng phục vụ phát
triển nông nghiệp, nông thôn. Nhìn chung, Nghị định 55 đã khắc phục được nhiều
hạn chế trong Nghị định 41, đánh dấu những nỗ lực của NHNN và các bộ, ngành
liên quan trong việc nghiên cứu, xây dựng chính sách tín dụng đối các doanh
nghiệp và cá nhân tham gia hoạt động sản xuất kinh doanh doanh nông nghiệp,
góp phần thúc đẩy quá trình tái cơ cấu ngành nông nghiệp và phát triển kinh tế
nông nghiệp, nông thôn. Bên cạnh đó, Ngân hàng Nhà nước đã ban hành Thông
tư số 10/2015/TT-NHNN hướng dẫn thực hiện một số nội dung của Nghị định 55.
Thông tư này quy định cụ thể về chính sách hỗ trợ nguồn vốn cho vay, cơ cấu lại
thời hạn nợ, cho vay mới, hồ sơ, trình tự thủ tục khoanh nợ, xóa nợ; tỷ lệ khấu trừ
tối đa đối với tài sản bảo đảm của khoản cho vay NNNT theo Nghị định 55.
Năm 2012, NHNN chọn Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn
(Agribank) làm trụ cột và giao nhiệm vụ cho ngân hàng này phải đạt dư nợ tín
dụng ở khu vực NNNT chiếm từ 75 - 80% tổng dư nợ trong năm; khuyến khích
các ngân hàng, tổ chức tín dụng (TCTD) dành 20% tổng dư nợ để phục vụ cho
lĩnh vực NNNT. Những đơn vị nào không có điều kiện giải ngân thì có thể
chuyển số vốn tương ứng về cho Agribank thực hiện. Chính sách này đã tạo đà
khuyến khích cho các NHTM tập trung cho vay đối với khu vực NNNT. Đáng
chú ý, theo Thông tư số 20/TT-NHNN ngày 29/9/2010 của NHNN về hướng dẫn
thực hiện các biện pháp điều hành công cụ chính sách tiền tệ để hỗ trợ TCTD cho
vay phát triển NNNT, các NHTM cho vay nông nghiệp nông thôn được giảm chi
phí dự trữ bắt buộc trên 40% tổng dư nợ bình quân cuối các quý trong năm tài
chính liền kề.
Đồng thời, trong năm 2014, thực hiện Nghị quyết 14/NQ-CP ngày
05/3/2014 của Chính phủ, chính sách về cho vay thí điểm nhằm nâng cao giá trị
sản phẩm nông nghiệp theo các mô hình liên kết, mô hình áp dụng công nghệ cao
126
- trong sản xuất nông nghiệp, mô hình liên kết sản xuất các sản phẩm nông nghiệp
xuất khẩu đã được triển khai.
Về phía các TCTD, căn cứ quy định hiện hành và khả năng tài chính của
mình, TCTD xem xét thực hiện các biện pháp hỗ trợ khác (bao gồm cả miễn,
giảm lãi vay, lãi quá hạn; ưu tiên thu nợ gốc trước thu nợ lãi sau) nhằm giúp
khách hàng khắc phục khó khăn, phục hồi sản xuất kinh doanh. Cùng với đó,
thông tư quy định tỷ lệ khấu trừ đối với tài sản bảo đảm của các khoản cho vay
lĩnh vực NNNT tối đa bằng 100% so với tỷ lệ khấu trừ tối đa đối với từng loại tài
sản bảo đảm tương ứng của khoản cho vay lĩnh vực khác. Đồng thời, quy định về
các thủ tục, hồ sơ đề nghị xóa nợ đối với trường hợp khách hàng là tổ chức đầu
mối thực hiện liên kết theo chuỗi giá trị và doanh nghiệp NN ứng dụng công nghệ
cao đã được áp dụng các biện pháp hỗ trợ, được khoanh nợ mà vẫn gặp khó khăn,
không có khả năng trả nợ, cần xử lý xóa nợ theo quy định tại Nghị định 55.
- Dư nợ tín dụng đối với lĩnh vực NNNT tăng trưởng nhanh. Tốc độ tăng
bình quân tín dụng NNNT trong 5 năm từ 2010 đến 2014 đạt mức 26,73% cao
hơn nhiều so với tốc độ tăng trưởng tín dụng chung trong cả thời kỳ (15%).
Biểu đồ 1: Dư nợ tín dụng NNNT 2010-2014
Nguồn: NHNN
Quan trọng hơn, nguồn vốn ngân hàng đang chuyển dần vào cả các dự án
đầu tư trung dài hạn, các dự án đầu tư cơ sở hạ tầng. Theo đó, tỷ trọng dư nợ
trung dài hạn đang có dấu hiệu gia tăng, từ mức 24,8% năm 2012 lên 32,2% trong
năm 2014, bình quân giai đoạn 2012-2014 tỷ lệ nợ ngắn hạn là 67,8%. Đồng thời
cơ cấu theo vùng cũng cho thấy tín dụng NNNT đã hướng tới các vùng địa lý có
nông nghiệp là kinh tế trọng điểm như Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL), khu
vực miền núi phía Bắc.
127
- Bảng 1. Cơ cấu dư nợ NNNT theo kỳ hạn
Đơn vị: %
Tỷ trọng DN Tỷ trọng DN
Thời điểm ngắn hạn trung dài hạn
31/12/2012 75,2 24,8
31/12/2013 60,4 39,6
31/12/2014 67,8 32,2
Nguồn: NHNN
- Các chính sách tín dụng đối với NNNT đều đạt kết quả tích cực, cụ thể:
Cho vay thu mua tạm trữ lúa gạo: việc đáp ứng kịp thời về vốn cho lĩnh vực
này có tác động tích cực đến nhiều chiều, đặc biệt là đảm bảo giá thu mua lúa gạo
cho hộ nông dân, cũng như chiến lược phát triển ngành này của quốc gia. Theo
đó, chỉ tính riêng năm 2014, các NHTM đã đạt doanh số cho vay thu mua lúa
gạo lên tới khoảng 94.250 - 94.350 tỷ đồng, trong đó riêng doanh số cho vay tại
các địa phương vùng ĐBSCL đạt trên 73.000 tỷ đồng, chiếm tới 77% doanh số
toàn quốc.
Chính sách hỗ trợ nhằm giảm tổn thất trong NNNT cũng đang có kết quả
tích cực. Tính đến nay, tổng dư nợ cho vay các đối tượng khách hàng khác nhau
theo chương trình này lên tới khoảng gần 1.700 tỷ đồng, tăng trên 15% so với
cuối năm 2013; trong đó dư nợ cho vay hỗ trợ lãi suất đạt trên 1.300 tỷ đồng, dư
nợ cho vay theo lãi suất tín dụng đầu tư ước tính đạt khoảng hơn 350 tỷ đồng.
Thực hiện chính sách tín dụng theo Nghị định 67/2014/NĐ-CP về phát triển
thủy sản: tính đến ngày 24/4/2015, các NHTM đã nhận được 157 bộ hồ sơ của
chủ tàu tại 17/23 tỉnh, thành phố, ký hợp đồng tín dụng đóng mới nâng cấp 31 tàu
với tổng số tiền là hơn 270 tỷ đồng và đã ký hợp đồng tín dụng đóng mới, nâng
cấp cho 28 tàu với tổng số tiền là 243,31 tỷ đồng với thời hạn vay 11 năm. Bên
cạnh đó, có 21/28 tỉnh phát sinh doanh thu phí bảo hiểm thân tàu, ngư lưới cụ và
bảo hiểm tai nạn thuyền viên với tổng số phí bảo hiểm khoảng 2.700 tỷ đồng.
Chính sách tín dụng để xử lý đối với các khoản nợ quá hạn và nợ đã được
cơ cấu của khách hàng là hộ dân, chủ trang trại, hợp tác xã nuôi tôm và cá tra
gặp khó khăn trong sản xuất kinh doanh: NHNN đã có chính sách tín dụng đối
với người nuôi tôm và cá tra (cơ cấu lại thời hạn trả nợ tối đa 36 tháng đối với
128
- hộ dân, chủ trang trại, HTX gặp khó khăn tạm thời về tài chính; khoanh nợ 3
năm đối với khách hàng gặp khó khăn trong sản xuất và trả nợ ngân hàng do
nguyên nhân bất khả kháng). Đến tháng 4/2015, các ngân hàng đã thực hiện
khoanh nợ cho 11.668 khách hàng với tổng số tiền khoanh nợ là trên 777,52 tỷ
đồng; NHNN đã thực hiện tái cấp vốn đối với 2 ngân hàng (SCB, Agribank) với
số tiền 458,25 tỷ đồng và đang tiếp tục xem xét tái cấp vốn cho các NHTM khác
thực hiện khoanh nợ. Bên cạnh đó, các TCTD tiếp tục đẩy mạnh cho vay mới,
cho vay các dự án có hiệu quả, do đó, tính đến hết năm 2014, dư nợ cho vay của
các NHTM với các đối tượng này đã lên tới gần 59.000 tỷ đồng, tăng gần 9% so
với cuối năm 2013.
- Lãi suất cho vay (LSCV) NNNT luôn thấp hơn các lĩnh vực khác với
cùng kỳ hạn
Ngay từ năm 2011, mặc dù mặt bằng lãi suất thị trường còn ở mức cao thì
LSCV NNNT đã giảm 0,5-1%/năm so với cuối 2010 và dao động ở mức 14,5-
17%/năm, thậm chí chỉ còn 13,5%/năm trong khi mặt bằng LSCV thông thường
là từ mức 17-18%/năm. Từ 4/5/2012, NHNN đã quy định trần LSCV ngắn hạn
VND đối với lĩnh vực ưu tiên là NNNT, xuất khẩu, công nghiệp hỗ trợ, doanh
nghiệp vừa và nhỏ, doanh nghiệp ứng dụng công nghệ cao là 15%/năm. Mức
lãi suất này liên tục được điều chỉnh giảm 7 lần (xuống 13%-12%-11%-10%-
9%-8%), đến nay chỉ còn 6-7%/năm. Từ tháng 10/2014, 4 NHTM lớn
(Vietinbank, BIDV, Agribank, VCB) đã đồng nhất hạ LSCV trung, dài hạn với
5 lĩnh vực ưu tiên.
- Chất lượng tín dụng NNNT vẫn được đảm bảo ở mức tốt: Tỷ lệ nợ
xấu NNNT đến 31/12/2014 khoảng 2,28%, có xu hướng giảm so với năm 2012 và
luôn thấp hơn so với tỷ lệ nợ xấu nền kinh tế.
Bảng 2. Tỷ lệ nợ xấu giai đoạn 2012 - 2014
Đơn vị: %
31/12/12 31/12/13 31/03/14 30/06/14 30/09/14 31/12/14
Tỷ lệ nợ xấu NNNT 3,02 2,48 2,85 3,82 3,53 2,28
Tỷ lệ nợ xấu NHTM 4,08 3,63 3,92 4,17 3,8 3,7
Nguồn: NHNN
129
- Những khó khăn, vướng mắc
Bên cạnh những kết quả đạt được, việc thực thi các cơ chế chính sách còn
gặp nhiều hạn chế do những vướng mắc trong quá trình triển khai:
- Cơ chế đảm bảo tiền vay chưa có hướng dẫn cụ thể: theo quy định khách
hàng được vay không có tài sản bảo đảm phải nộp cho TCTD cho vay giấy chứng
nhận quyền sử dụng đất hoặc giấy xác nhận chưa được cấp giấy chứng nhận
quyền sử dụng đất và đất không có tranh chấp do UBND xã xác nhận. Tuy nhiên,
hiện nay chưa có hướng dẫn cụ thể trong trường hợp khách hàng có nhiều giấy
chứng nhận quyền sử dụng đất (đất ở, đất vườn, đất ruộng…), cũng như quy định
về lưu giữ, bảo quản các giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của khách hàng. Các
biện pháp xử lý, thu hồi nợ khi phát sinh nợ xấu, nợ đã chuyển hạch toán ngoại
bảng đối với các khoản vay vốn này cũng gặp vướng mắc tương tự khi thiếu các
quy định hướng dẫn thực hiện chi tiết.
- Cơ chế hỗ trợ nguồn vốn cho vay trong lĩnh vực NNNT chưa hoàn thiện:
Yêu cầu trần lãi suất của NHNN cho vay trong lĩnh vực NNNT là 7%, trong khi
đó các NHTM chưa được hỗ trợ nguồn vốn giá rẻ. Các NHTM chưa có điều kiện
để giảm trừ chi phí nguồn vốn cho các chi nhánh để thực hiện cho vay trong lĩnh
vực này. Do đó, lợi nhuận từ cho vay các đối tượng này ở mức thấp hơn so với
các nhóm khách hàng khác trên cùng địa bàn. Mặt khác, rủi ro trong NNNT phụ
thuộc nhiều vào các yếu tố khách quan nằm ngoài tầm kiểm soát của NHTM như
điều kiện thời tiết, bảo hiểm nông nghiệp chưa được áp dụng rộng rãi và đối
tượng bảo hiểm còn hạn chế…
- Việc tuyên truyền thực hiện các chính sách tín dụng còn gặp nhiều khó
khăn: Việc tuyên truyền các chương trình, chính sách tín dụng mới của Chính
phủ, NHNN đến được với người dân, đặc biệt là các hộ sản xuất kinh doanh ở
vùng sâu, vùng xa còn gặp rất nhiều khó khăn. Do đó, người nông dân thường
không nắm được đầy đủ thông tin về các gói sản phẩm NNNT từ phía các
NHTM.
- Rủi ro trong quá trình cấp tín dụng còn cao: Các NHTM đang gặp vướng
mắc về cơ chế để hạn chế rủi ro, dẫn đến thực tế rủi ro của các món vay này cao
hơn các lĩnh vực khác dù chất lượng tín dụng hiện vẫn đang được kiểm soát tốt,
nguyên do là: (i) bảo hiểm trong nông nghiệp mới chỉ được triển khai thí điểm
trong phạm vi hẹp và chưa có tổng kết để áp dụng rộng rãi trên toàn quốc dẫn đến
không thể mua bảo hiểm đối với mọi món vay; (ii) chương trình Bảo lãnh tín
130
- dụng cho doanh nghiệp vừa và nhỏ (DNVVN) nói chung và trong lĩnh vực
NNNT nói riêng còn tồn tại nhiều khó khăn vướng mắc như Ngân hàng phát triển
yêu cầu doanh nghiệp phải được chấp thuận vay vốn từ NHTM thì mới bảo lãnh,
áp dụng duy nhất 1 mức phí bảo lãnh… dẫn đến việc triển khai trên thực tế diễn
ra rất chậm.
- Định hướng chiến lược về sản phẩm nông nghiệp cho từng vùng, miền
trên toàn quốc vẫn chưa rõ ràng hoặc chưa được triển khai. Sự thiếu quy hoạch
này dẫn đến những hệ lụy về hiệu quả sản xuất nông nghiệp vẫn thấp, sản xuất
vẫn nhỏ lẻ manh mún. Tình trạng “được mùa mất giá” vẫn thường xuyên xảy ra
do tính liên kết trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm yếu, dẫn đến bị thương lái
nước ngoài thao túng.
2. Một số khuyến nghị
Trên cơ sở kế thừa chính sách đang phát huy hiệu quả về cho vay lĩnh vực
NNNT mới và bám sát đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp đã được Chính phủ
phê duyệt tại Quyết định số 899/QĐ-TTg ngày 10/6/2013, việc đầu tư cho vay
cần hướng tới sản xuất nông nghiệp quy mô lớn, tăng khả năng liên kết trong
chuỗi giá trị toàn cầu; gia tăng giá trị của sản phẩm, nâng cao thu nhập, đời sống
của nông dân và xây dựng nông thôn mới. Để thực hiện mục tiêu này, một số vấn
đề cần được nghiên cứu, giải quyết:
Khuyến nghị đối với NHNN và các Bộ, ngành có liên quan
- NHNN phối hợp với các Bộ, ngành liên quan tiếp tục hoàn thiện và sửa
đổi cơ chế Bảo lãnh tín dụng cho DNVVN để hạn chế rủi ro cho ngân hàng khi
thực hiện cho vay: khuyến khích thành lập Quỹ bảo lãnh tín dụng nông nghiệp,
cho phép ra đời Quỹ bảo lãnh tín dụng do các tổ chức, hiệp hội thành lập và các
tổ chức, doanh nghiệp chuyên doanh hoạt động với mục đích lợi nhuận để thực
hiện cấp bảo lãnh tín dụng …
- NHNN chỉ đạo, khuyến khích các NHTM đẩy mạnh phát triển các dịch vụ
ngân hàng dành cho lĩnh vực NNNT, tạo điều kiện để sớm hình thành và phát
triển thị trường phái sinh cho các nông sản xuất khẩu của Việt Nam.
- Bộ NN&PTNT cùng các bộ ngành cần phối hợp chặt chẽ trong tổ chức sản
xuất nông nghiệp bảo đảm tạo được liên kết vùng trong phát triển sản xuất và tiêu
thụ các sản phẩm nông nghiệp (vùng ĐBSCL, Đông Nam Bộ…), đồng thời sớm
ban hành các văn bản dưới Luật để hướng dẫn và hoàn thiện chính sách về đất
131
- đai, như tích tụ đất đai, dồn điền đổi thửa để làm cơ sở mở rộng quy mô trong sản
xuất nông nghiệp…
Khuyến nghị đối với các NHTM
- Các NHTM nghiên cứu, phát triển các dịch vụ phục vụ các khâu trong
chuỗi liên kết 4 nhà (nhà nông, nhà nước, nhà khoa học và nhà doanh nghiệp),
không chỉ tập trung vào tín dụng dành cho nhà nông hay nhà doanh nghiệp. Sự
liên kết trong chuỗi giúp NHTM gia tăng được nguồn thu từ các dịch vụ trọn gói,
cũng như kiểm soát được dòng tiền hiệu quả.
- Các NHTM phối hợp với doanh nghiệp/người sản xuất phát hiện, giải
quyết các khó khăn vướng mắc trong quá trình cho vay, đơn giản hóa thủ tục vay
vốn, rút ngắn thời gian thẩm định cho vay, đảm bảo nguồn vốn đến được đối
tượng có nhu cầu.
- Các NHTM lựa chọn các hình thức bảo hiểm nông nghiệp sẵn có tại địa
phương, các quỹ bảo lãnh tín dụng phù hợp với khách hàng để tư vấn, và hỗ trợ
khách hàng thực hiện vừa giúp giảm thiểu rủi ro cho NHTM, cũng như khách hàng.
Khuyến nghị đối với các doanh nghiệp và hộ kinh doanh
- Các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực sản xuất nông nghiệp nên gia
tăng áp dụng các kỹ thuật tiên tiến, tìm kiếm và ứng dụng khoa học công nghệ
cao trong sản xuất. Do đây là lĩnh vực đang được hưởng nhiều ưu đãi trong
chính sách tín dụng nói riêng cũng như chính sách phát triển kinh tế nói chung
của Nhà nước.
- Các doanh nghiệp, hộ kinh doanh cần thực hiện sản xuất nông nghiệp theo
đúng quy hoạch tại địa phương để tận dụng được lợi thế địa lý sẵn có, gia tăng
hiệu quả cũng như giảm thiểu tác động bất lợi đến môi trường do việc khai thác
nguồn lực không hợp lý.
- Tích cực tham gia các hiệp hội ngành nghề: giúp bảo vệ lợi ích của người
sản xuất, cũng như mở ra cơ hội cho những hộ sản xuất nhỏ lẻ có thể trao đổi
kinh nghiệm, học hỏi lẫn nhau và tiếp cận các kỹ thuật tiên tiến, từ đó, có thể liên
kết sản xuất để gia tăng hiệu quả nhờ tính quy mô.
132
- TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. PGS. TS. Lê Thị Tuấn Nghĩa, ThS. Phạm Mạnh Hùng (2015), Tín dụng
ngân hàng cho khu vực nông nghiệp, nông thôn - Thực trạng và một số
khuyến nghị, Tạp chí Khoa học và đào tạo ngân hàng, số 154, trang 15-
20, trang 40.
2. TS. Lê Thanh Tâm, ThS. Nguyễn Thị Thanh Hương (2015), Một số giải
pháp tăng trưởng nguồn vốn tín dụng cho phát triển nông nghiệp nông
thôn Việt Nam trong giai đoạn hiện nay, Tạp chí Ngân hàng.
3. TS. Nguyễn Thanh Bình (2014), Một số vấn đề về chính sách tín dụng
cho nông nghiệp, Tạp chí Tài chính, http://tapchitaichinh.vn/nghien-cuu-
-trao-doi/trao-doi-binh-luan/mot-so-van-de-ve-chinh-sach-tin-dung-cho-
nong-nghiep-nong-thon-55929.html.
4. Ngô Việt Hương (2013), Cần tăng cường vốn đầu tư cho nông nghiệp,
nông thôn, Tạp chí Kinh tế và Dự báo, số 07/2013.
5. Tín dụng cho vay ngành lúa, gạo tăng tới 22,3%, http://vov.vn/kinh-
te/tin-dung-cho-vay-nganh-lua-gao-tang-toi-223-402109.vov.
133
nguon tai.lieu . vn
