Xem mẫu
- SỞ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ TP.HCM
TRUNG TÂM THÔNG TIN
KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ
Liên hệ: Phòng Đảm Bảo Thông Tin
79 Trương Định, Quận 1, TP.HCM
ĐT: 8243826 – 8297040 (202-203-216)- Fax :8291957
Website: www.cesti.gov.vn - Email: dbtt@cesti.gov.vn
Bản tin tháng 03-2007
THÔNG TIN SÁNG CHẾ
THÀNH TỰU VIỆT NAM
Công nghệ mạ xoa giúp phục hồi Hợp chất 1-(5,7)-Dimetoxy -2,2-
các chi tiết máy cũ. Dimetyl-2H-Cromen-8-Yl)-But-
Vật liệu mới dùng cho sửa chữa 2’-En-1’-On và phương pháp
nhanh các công trình giao thông. chiết hợp chất này từ lá cây bùm
bụp (Mallotus Apelta).
Máy chế tạo mì - miến.
Bạt chắn nắng mưa tự cuốn.
"Vườn treo" - Công nghệ mới
sản xuất rau an toàn. Phương pháp sản xuất bánh cà
phê nén.
Sản xuất phân vi sinh theo tiêu
chuẩn nông nghiệp an toàn. Quy trình sản xuất phân bón hữu
cơ vi sinh từ than bùn và bã bùn.
Lọc nước hồ ô nhiễm bằng hoa.
Quy trình xử lý rác thải sinh hoạt
Hệ thống thu rác thải cho nhà bằng phương pháp phân hủy yếm
cao tầng bằng ống nhựa cốt sợi khí và thiết bị phân loại rác sử
thuỷ tinh. dụng trong quy trình này.
Công nghệ Biomass – hướng tới Tấm chắn.
một nền nông nghiệp sạch và bền
vững. Cửa sau của thùng xe ben.
Lá cây Chay - Thuốc chống thải
ghép dành cho người ghép thận.
Những tiến bộ của kỹ thuật kéo
dài chân.
Phục vụ cung cấp “Thông Tin Trọn Gói “ 1
- Bản tin tháng 03-2007
THÔNG TIN THÀNH TỰU
Gạch ốp lát Hà Nội (có đường kính 280
CÔNG NGHỆ MẠ XOA GIÚP mm, tải trọng 55 tấn) với chi phí 450
PHỤC HỒI CÁC CHI TIẾT triệu đồng, chỉ bằng 1/4 so với công nghệ
MÁY CŨ hàn phục hồi và bằng 1/20 nếu thay mới.
Để phục hồi các máy cũ, các nhà Tại Công ty Xi măng Bỉm Sơn, công
khoa học thuộc Khoa Cơ khí - Trường nghệ này được dùng để phục hồi trục
Đại học Bách khoa Hà Nội đã thiết kế và rotor động cơ máy nghiền. Cho đến nay,
chế tạo thành công hệ thiết bị phục vụ các chi tiết trên vẫn hoạt động tốt, lớp mạ
cho công nghệ mạ xoa ứng dụng trong mịn và chịu mài mòn tốt. Tháng 9.2006
việc phục hồi các chi tiết máy cũ (bị mài vừa qua, hợp đồng chuyển giao công
mòn do hoạt động hoặc ảnh hưởng bởi nghệ trị giá 500 triệu đồng cho Công ty
khí hậu, thời tiết). Với công nghệ này, có Cổ phần Cơ khí Tâm Sinh Nghĩa (thành
thể đắp kim loại, mạ lại tại chỗ cho các phố Hồ Chí Minh) đã được ký kết.
chi tiết máy bị mài mòn. Hệ thống thiết
bị có kết cấu gọn nhẹ, dễ dàng vận
chuyển tới cơ sở sản xuất - nơi có máy ***************
móc cũ cần được phục hồi. Khi mạ, chi
tiết sẽ được làm sạch bằng dung dịch hoá VẬT LIỆU MỚI DÙNG CHO SỬA
chất rồi được lắp lên khuôn gá (nếu cần). CHỮA NHANH CÁC CÔNG
Bút xoa được nối với cực dương của bộ TRÌNH GIAO THÔNG
nguồn và chi tiết được nối với cực âm. Việc duy tu, sửa chữa các công
Dung dịch muối kim loại được cấp liên trình cầu đường… bị hư hỏng trong khi
tục cho bút. Dưới tác dụng của dòng một vẫn đảm bảo giao thông bình thường,
chiều, các ion kim loại sẽ chạy đến bề tránh ùn tắc, rút ngắn thời gian thi công
mặt chi tiết và bám dính vào đó. sẽ làm giảm chi phí và tiết kiệm được của
Công nghệ mạ xoa có thể sử dụng cải cho xã hội. Theo hướng đó và trước
cho 19 loại kim loại tiêu chuẩn và hợp đòi hỏi của thực tế, nhóm nghiên
kim như đồng, niken, crom... Công nghệ cứu thuộc Phòng Vật liệu Xây dựng
này có thể giúp phục hồi các chi tiết máy (Viện Khoa học và Công nghệ Giao
có hình dạng, kích thước khác nhau: thông Vận tải) do PGS-TS Đặng Duy
Dạng trục, lỗ, tấm phẳng..., thậm chí với Thuỳ chủ trì đã nghiên cứu và chế tạo
các chi tiết có đường kính đến vài trăm thành công vật liệu sửa chữa nhanh cho
milimet. Sau khi được phục hồi bằng công trình giao thông.
công nghệ mạ xoa, các chi tiết máy đều Sản phẩm (nhãn hiệu: Polymer
có thể trở về kích thước ban đầu. Trong PEX) được chế tạo chủ yếu ở 2 dạng
một số trường hợp, khả năng chống mài (vữa và bê tông), sử dụng chất kết dính là
mòn và tuổi thọ của các chi tiết này còn Polymer Epoxy biến tính. Sản phẩm có
cao hơn so với các chi tiết mới. ưu điểm: Đạt cường độ sử dụng rất nhanh
Đây là đề tài cấp nhà nước (Rn3giờ ³ 30 MPa), không co ngót; liên kết
KC.05.21 (giai đoạn 2001-2005), hệ giữa vật liệu với bề mặt cũ tốt; chịu tải
thống thiết bị trên đã được sử dụng để trọng chấn động tốt; không thấm nước;
phục hồi trục máy nghiền của Công ty bảo vệ chống xâm thực, chống ăn mòn;
Phục vụ cung cấp “Thông Tin Trọn Gói” 2
- Bản tin tháng 03-2007
bền axít, kiềm, dầu mỡ… Sau 30 phút kinh nghiệm của công nhân. Hơn nữa, độ
sửa chữa, công trình có thể đi vào khai an toàn thực phẩm chưa cao do các bước
thác bình thường. Mặt khác, sản phẩm có làm tách rời, phải đem phơi ngoài trời.
thể cung cấp dưới dạng lỏng để sử dụng Còn với chiếc máy mới này, các khâu
cho mục đích chống thấm kết cấu mặt trên được thiết kế thành một dây chuyền
ngoài của các công trình với giá thành khép kín, khắc phục được các nhược
chỉ bằng 60-70% so với các sản phẩm điểm trên. Máy hoạt động theo nguyên lý
cùng loại nhập khẩu. khi nhấn nút khởi động, bếp gas đốt nồi
Hiện sản phẩm đã được ứng dụng hơi và điện trở nhiệt trong lò sấy hoạt
vào nhiều công trình giao thông trong động. Sau một khoảng thời gian nhất
nước như các cầu: Chương Dương, Phủ định, nồi hơi sôi, cung cấp hơi nóng cho
Lý, Gián Khẩu, Bản Búng, Muối, nồi hấp, đồng thời lúc đó lò sấy đã đạt
Dùng… đến nhiệt độ cần thiết để sấy thì van ở
thùng chứa bột (nhão) mở ra cho bột
*************** chảy vào khay san bột. Khi khay san bột
đã đầy thì hệ thống băng tải và quạt gió
MÁY CHẾ TẠO MÌ - MIẾN trong lò sấy làm việc. Bột được hệ thống
Lê Sơn Quang và Trần Việt Hùng băng tải đưa qua nồi hấp, lò sấy rồi đến
là hai sinh viên vừa đoạt giải nhất tại Hội hệ thống cắt thành sợi. Khi bột trong
nghị nghiên cứu khoa học sinh viên lần thùng chứa đã hết được vài phút, lúc đó
thứ 7 của Trường Đại học Dân lập Lạc lượng bột trong máy đã hết thì hệ thống
Hồng với đề tài “Nghiên cứu, chế tạo dừng lại, trở về trạng thái ban đầu.
máy làm mì - miến ứng dụng trong thực
tế”. Với khả năng tài chính hạn hẹp,
hai bạn vừa làm vừa suy nghĩ tạo ra một
Xuất phát từ thực tế trên thị chiếc máy thật tiết kiệm, phù hợp với túi
trường hiện nay nhu cầu sử dụng miến, tiền (khoảng 7 triệu đồng), 90% các thiết
mì ngày càng nhiều nhưng các loại máy bị máy móc là do Quang và Hùng tự tay
sản xuất mì, miến còn gặp rất nhiều hạn làm lấy. Khó khăn nhất là trong quá trình
chế như: máy móc thủ công đơn giản, chế tạo phải tính toán thật kỹ các thông
cần rất nhiều nhân công, phụ thuộc vào số kỹ thuật như dung tích nồi hơi, sức
thời tiết và hiệu quả kinh tế chưa cao. bền thân nồi, sức bền hệ thống ống trong
Quang và Hùng đã nảy sinh ý tưởng thực nồi, áp suất nồi hơi, nhiệt độ, năng lượng
hiện đề tài trên làm nghiên cứu khoa học dùng để sấy khô… Tất cả đều phải được
của mình. tính toán kỹ lưỡng và thận trọng vì điều
này ảnh hưởng tới độ an toàn của thiết bị
Quang và Hùng cho biết, nghiên và người vận hành. Tính toán lý thuyết
cứu của hai bạn tuân theo trình tự các đã khó, nhưng để áp dụng vào thực tế
bước làm mì truyền thống: nguyên liệu – càng khó hơn, đòi hỏi các thiết bị phải
ngâm – xay thành bột - hấp chín - sấy đồng bộ với nhau. Do đó, từ con số trên
khô - cắt thành sợi - sản phẩm, nhưng công thức, hai bạn phải thử nghiệm rất
điểm khác biệt là với loại máy trên thị nhiều lần trong khi chế tạo. Quang cho
trường thì các bước trên được làm riêng biết: “Phải mất 3 tháng để nghiên cứu
biệt, tuy có sự hỗ trợ của máy móc nhưng chỉnh sửa các thiết bị cho đồng bộ. Thời
vẫn mang tính nhỏ, lẻ, thủ công, phụ gian hoàn thành công trình nhỏ mất đúng
thuộc nhiều vào thời tiết và tay nghề, nửa năm”. Hùng cũng cho biết thêm,
Phục vụ cung cấp “Thông Tin Trọn Gói” 3
- Bản tin tháng 03-2007
trong quá trình nghiên cứu chế tạo, hai cây (phân bón đa, vi lượng) không bị
bạn đã nhận được sự ủng hộ và giúp đỡ thấm như nhựa, tôn lá hay fibrô xi
nhiệt tình của Ban Giám hiệu và các thầy măng… Riêng với "vườn treo" ở tư thế
cô trong trường, đặc biệt là sự hướng dẫn dốc thì ở phía thấp cần có dụng cụ hứng
của thầy Nguyễn Vũ Quỳnh. Đây chỉ là nước và đem tưới trở lại bằng phương
công trình nghiên cứu nhỏ nhưng có khả pháp thủ công hoặc hoàn lưu bằng máy
năng ứng dụng cao trong thực tế. Quang nếu có điều kiện.
cho biết, hiện cơ sở sản xuất bún miến Theo PGS.TS Hồ Hữu An, đây là
Hưng Thành Đô hợp tác với 2 bạn trên công nghệ cao để sản xuất rau sạch, được
phương diện kỹ thuật để mở rộng sản nghiên cứu ở Mỹ trong thời gian dài và
xuất với mong muốn có chiếc máy chế nay được ứng dụng và Việt hóa cho phù
tạo mì - miến mới thay thế những chiếc hợp với điều kiện nước ta. Theo công
máy thủ công. Quang và Hùng tiếp tục nghệ này, gieo hạt và trồng rau hoàn toàn
nghiên cứu chuyên sâu và cải tiến thêm không cần đất. Để cây phát triển, phân
tính năng và nâng cao năng suất, độ bền bón (ở thể dung dịch do trường Đại học
cho chiếc máy. Quang và Hùng mong Nông nghiệp I sản xuất) sử dụng trên 10
muốn công trình nghiên cứu của hai bạn nguyên tố đa, vi lượng là những nguyên
sớm có mặt ở các cơ sở sản xuất mì, bún, tố tối cần thiết, cùng với nguồn nước
miến; tăng giá trị sử dụng cho người lao sạch như nước giếng… đủ đảm bảo cho
động và đem lại hiệu quả kinh tế cây phát triển như trong điều kiện bình
cao. thường. Với công nghệ này, người trồng
rau quả có thể hoàn toàn kiểm soát được,
***************
không để cho rau quả bị nhiễm kim loại
nặng, và các độc tố khác.
"VƯỜN TREO" - CÔNG NGHỆ
MỚI SẢN XUẤT RAU AN TOÀN Công nghệ này có phạm vi ứng
dụng khá rộng rãi. Nó có thể áp dụng cho
Nhóm các nhà khoa học thuộc những cơ sở trồng rau quả quy mô lớn,
trường Đại học Nông nghiệp I Hà Nội có mái che hay ngoài trời, cũng có thể
vừa đưa ra phương pháp sản xuất rau an dùng cho từng hộ gia đình thậm chí ngay
toàn bằng công nghệ cao không dùng đất. trên ban công, sân thượng của các khu
Tại nơi trưng bày, người xem nhà cao tầng ở đô thị. Đặc biệt, với
được tận mắt chứng kiến nhiều loại rau những nơi có điều kiện tự nhiên không
quả như rau muống, xà lách, rau thơm, cà thuận lợi cho việc trồng trọt như huyện
chua… được trồng trên những giá phẳng đảo Trường Sa, các đồn biên phòng…
rộng khoảng từ 1 đến 2 m2, đặt theo mặt công nghệ này sẽ mở ra một khả năng tốt
bằng hoặc thoai thoải nghiêng tạo tư thế để khắc phục tình trạng thiếu rau quả
như đất ở sườn đồi. Những chiếc giá đơn trong bữa ăn hàng ngày.
giản, khá gọn nhẹ và có thể di chuyển ***************
khiến người ta liên tưởng và ví nó như
những chiếc "vườn treo". SẢN XUẤT PHÂN VI SINH
Phần trên của "vườn treo" là THEO TIÊU CHUẨN NÔNG
những miếng nhựa xốp có khoét nhiều lỗ NGHIỆP AN TOÀN
nhỏ để làm hốc trồng cây. Phía dưới, đáy
được làm bằng những vật liệu có khả Viện Nghiên cứu cây ăn quả miền
năng giữ cho nước có pha dung dịch nuôi Nam vừa phối hợp với các cán bộ khoa
Phục vụ cung cấp “Thông Tin Trọn Gói” 4
- Bản tin tháng 03-2007
học Viện Nghiên cứu Nông nghiệp Ấn còn nhô lên từ dưới lòng hồ ghi dấu tích
Độ nghiên cứu thành công quy trình sản lịch sử của chiến dịch “Điện Biên Phủ
xuất phân bón vi sinh theo tiêu chuẩn trên không” ở Hà Nội. Xung quanh hồ là
nông nghiệp bằng vi khuẩn đa năng khu dân cư mà nước thải sinh hoạt của
Pseudomonas Strata và vi nấm các hộ dân sống xung quanh đổ thẳng
Piriformospora Indiaca. xuống hồ. Các thành phần Nitơ, Phôtpho
ThS. Phạm Ngọc Liễu, Phó Viện trong nước thải rất cao đã khiến tảo trong
trưởng cho biết: chức năng của các vi hồ phát triển mạnh gây nên hiện tượng
sinh vật này là chuyển hóa phosphate ở phú dưỡng, làm giảm DO trong nước,
dạng thô trong đất thành phosphate ở đồng thời thúc đẩy các quá trình phân
dạng hòa tan dễ tiêu, cây trồng có thể hấp giải yếm khí gây mùi khó chịu. Điều này
thụ được. Ngoài ra nhờ hoạt động của là nguyên nhân chính gây ăn mòn hiện
các Pseudomonas Strata và vi nấm vật trong hồ, ảnh hưởng tới sức khỏe của
Piriformospora Indiaca trong đất mà mức người dân xung quanh và các em học
độ ô nhiễm kim loại nặng của môi trường sinh trường tiểu học Ngọc Hà. Bên cạnh
đất được cải thiện rõ rệt. Kết quả của các đó còn có các bãi rác đổ tạm, các đống
thí nghiệm cho thấy nếu cấy các chủng chất thải… làm cho cảnh quan di tích bị
Pseudomonas Strata và vi nấm ô nhiễm nghiêm trọng.
Piriformospora Indiaca vào đất có nhiễm Qua nghiên cứu và từ một bài báo
cadmium nồng độ 50ppm thì chỉ sau 4 viết về cách trồng những loài thủy sinh
tháng đã giảm xuống còn 15ppm và làm có khả năng lọc nước nhiễm bẩn ở Trung
tăng khả năng hoạt động của các Enzym Quốc của GS Nguyễn Lân Dũng, Ngọc
trong đất. Anh - sinh viên năm cuối khoa Môi
Các Enzym được xem là chỉ số trường trường Đại học Khoa học Tự
sinh học cho đất như Dehydrogenase, nhiên Hà Nội và nhóm bạn cùng lớp, bắt
Nitrogenase, Phosphate... đã tăng lên. tay vào nghiên cứu đề tài “Vườn hoa lọc
Đất được cấy vi khuẩn Pseudomonas nước trên hồ B52” và đoạt giải Nhì trong
Strata hoặc vi nấm Piriformospora cuộc thi “Phát minh xanh Sony lần thứ 7”
Indiaca đều làm tăng sinh khối và protein do Công ty Sony phối hợp với Bộ Giáo
hữu cơ trong đất, giúp đất trồng giàu dinh dục và Đào tạo và Bộ Tài nguyên và Môi
dưỡng hơn. Đây là giải pháp hữu ích để trường tổ chức.
sản xuất phân bón vi sinh nhằm cung cấp Nhóm trưởng Ngọc Anh cho biết:
dinh dưỡng cho cây trồng đảm bảo vệ “Vì điều kiện trong phòng thí nghiệm của
sinh an toàn thực phẩm theo tiêu chuẩn nhà trường không cho phép giúp nhóm
nông nghiệp an toàn, đồng thời góp phần nghiên cứu chính xác được mức độ ô
cải tạo và bảo vệ đất trồng trọt một cách nhiễm của nước hồ, cho nên nhóm đã
thiết thực. mang mẫu nước đến Viện Thủy sản Bắc
Ninh, Trung tâm Y tế dự phòng Thái
Bình kiểm tra. Kết quả cho thấy độ pH,
******************* lượng SS, COD, BOD, F.coliform,
LỌC NƯỚC HỒ Ô NHIỄM photphat, nitơrat, nitơrit, amoni, nitơ và
photpho tổng hợp rất cao. Với những
BẰNG HOA nghiên cứu và kiến thức đã học, nhóm
Hồ B52 còn gọi là hồ Hữu Tiệp - quyết định sử dụng 3 loài cây có khả
một di tích có phần đuôi của chiếc B52 năng thủy canh để xử lý nước, có giá trị
thẩm mỹ phù hợp với yêu cầu cảnh quan
Phục vụ cung cấp “Thông Tin Trọn Gói” 5
- Bản tin tháng 03-2007
của khu di tích đó là: cây Dong riềng, Khoa học Tự nhiên Hà Nội - đánh giá:
Loa kèn đỏ, Thủy trúc (còn gọi là Lác “Đây không chỉ đơn thuần là một đề tài
dù) để thực hiện nghiên cứu”. khoa học mà nó còn mang rất nhiều ý
Bắt đầu là lựa chọn các cây khỏe nghĩa. Đối với môi trường, kết quả khả
mạnh không có bệnh ở lá, nuôi các cây quan giảm tối thiểu những chất ô nhiễm
trong thùng xốp có dung tích 72 lít nước gây hại đến sức khoẻ của con người khi
hồ ô nhiễm, mỗi loại cây được nuôi riêng trồng thuỷ canh các loại cây hoa. Đề tài
1 thùng để thử quan sát khả năng thích giúp nâng cao hơn nhận thức và trách
nghi khi chuyển từ môi trường đất sang nhiệm của mọi người trong việc giữ gìn
môi trường nước và khả năng hấp thu di tích lịch sử. Về mặt kinh tế, các cây đã
chất dinh dưỡng qua sự phát triển của bộ chọn có khả năng sống, tái sinh cao, dễ
rễ. Sau đó là thiết kế bè nổi, vật liệu là tìm, ít tốn kém chi phí, tận dụng được
các chai nước khoáng nhựa được nối vào chai nước khoáng, dây thít nhựa cũ”.
nhau bằng dây thít nhựa (1 chai dung tích Kế hoạch của nhóm là tiếp tục
0,5 lít có thể nâng được vật có khối nghiên cứu đề tài nhằm tìm những giải
lượng 0,8-0,9kg), các cây sẽ được trồng pháp tốt hơn, tìm thêm nhiều loài hoa
vào vị trí các chai đã bị cắt bỏ 2 đầu và đẹp, phong phú hơn và có điều kiện ứng
xen kẽ các loài hoa với nhau. Độ cao của dụng đề tài vào thực tiễn để những cây
thành chai sẽ đóng vai trò giá đỡ cho cây hoa không chỉ nở trên hồ B52 mà còn rực
đứng thẳng, bè trồng cây hoàn toàn nổi rỡ ở những hồ nước ô nhiễm
trên mặt nước, độ an toàn cao có thể chịu khác.
được vấn đề trọng lượng gia tăng như
sinh khối tăng, nước mưa… Qua trồng ***************
thử nghiệm cho thấy các loại cây được
chọn có khả năng lọc tốt các chỉ tiêu ô HỆ THỐNG THU RÁC THẢI CHO
nhiễm của nước hồ, bè nổi có khả năng NHÀ CAO TẦNG BẰNG ỐNG
kiểm soát sự phát triển của loài thực vật, NHỰA CỐT SỢI THỦY TINH
có thể tăng khả năng xử lý bằng cách thả
xen kẽ một số loài thực vật thủy sinh có Công ty TNHH Nhà nước một
kích thước nhỏ như bèo tây, bèo hoa dâu, thành viên Mai Động - Hà Nội vừa chế
cũng được chứng minh là có khả năng xử tạo và đưa vào sử dụng hệ thống thu rác
lý nước rất tốt. thải cho nhà cao tầng bằng ống nhựa cốt
sợi thủy tinh có chất lượng cao. Nhận
“Qua thời gian thí nghiệm là nửa thấy khả năng xả rác thải của các tòa nhà
tháng, theo trực quan thì nước hồ trong cao tầng rất lớn, trong khi ống xả thường
lên thấy rõ, các chỉ tiêu ô nhiễm của làm bằng tôn hoặc xây thành ống vuông
nước như SS, COD, photpho, nitơ… không trát vữa, lâu ngày thường ải vỡ,
giảm rõ rệt, xấp xỉ được TCVN làm ngấm nước bẩn ra tường, gây ô
6774:2000 (tiêu chuẩn cho nước thải nhiễm. Công ty đã chế tạo hệ thống xả
sinh hoạt), TCVN 5942-1995, TCVN rác bằng ống nhựa.
6774:2000 (tiêu chuẩn Việt Nam về chất
lượng nước ngọt bảo vệ đời sống thực Ống này được làm bằng sợi thủy
vật)”- Mỹ Hạnh, thành viên trong nhóm tinh để tăng cường khả năng chịu uốn,
cho biết thêm. trên cơ sở vật liệu chính là nhựa
composite. Với đường kính từ Ø 500 đến
ThS. Đồng Kim Loan – Giảng Ø 800, ống thu rác nhựa cốt sợi thủy tinh
viên Khoa Môi trường trường Đại học chịu được sự ăn mòn do hóa chất, dẫn
Phục vụ cung cấp “Thông Tin Trọn Gói” 6
- Bản tin tháng 03-2007
các chất lỏng có tính ăn mòn cao, hòa tan Khi thành công, người ta có thể lấy cồn
cao như hóa chất, dầu mỡ, dung môi, và nhiên liệu sinh học từ những đống
nước thải công nghiệp, nước thải đô thị... rơm: vừa sạch nông thôn, vừa có thêm
Ống có độ bền gấp nhiều lần so với ống năng lượng mới.
bê tông và gang đúc, chất lượng tương Các nhà khoa học gọi đó là năng
đương ống thép. lượng từ sinh khối (biomass). Biomass là
Ngoài ra, ống cốt sợi thủy tinh còn các chất hữu cơ có nguồn gốc động thực
có tính cách nhiệt, cách điện và cách âm vật như phân súc vật, cây cỏ, rơm rạ…
tốt, không bắt lửa. Một mặt, ống nhựa cốt Các chuyên gia đã lọc biomass để sản
sợi thủy tinh có tỷ trọng nhẹ bằng 1/4 xuất nhiên liệu, vật liệu. Biomass sau khi
ống gang và ống thép, bằng 2/3 ống bê được phân hủy, tinh chế cẩn thận thành
tông nên dễ vận chuyển và lắp ráp thuận các chất hữu cơ cơ bản làm nguyên liệu
lợi. Ống có độ giãn nở nhiệt nhỏ nên phù cho các ngành công nghiệp; nhiên liệu
hợp có việc lắp đặt trong các công trình khí (biogas) hoặc nhiên liệu lỏng (cồn
xây dựng bằng gạch hoặc bê tông. nhiên liệu) dùng để đốt trực tiếp hoặc
Hệ thống thu rác có trổ lắp thêm làm nhiên liệu cho các loại động cơ.
các cửa nhận rác cho mỗi tầng nhà và Xuất phát từ ý tưởng của một giáo
luôn được đậy kín nhờ các cánh lật nhận sư trường Đại học Tokyo, Nhật Bản:
rác, dễ đóng mở. Đoạn trên cùng ở nóc “Biomass là các chất hữu cơ có nguồn
tòa nhà là ống hút khí phát sinh để thải ra gốc động thực vật”, các nhà nghiên cứu
khoảng không; đoạn thấp nhất của hệ trường Đại học Bách khoa Tp. Hồ Chí
thống là máng uốn có miệng xả rác vào Minh đã kết luận: biomass là chất hữu cơ
thùng chứa, luôn được đóng kín bằng nên có thể lọc để sản xuất các hợp chất
cánh nắp tự đậy. Miệng xả rác cũng có hữu cơ cơ bản, các loại nhiên liệu.
thể khoá bằng tay để đảm bảo an toàn khi Hướng công nghệ mới là “lọc”
có người đang làm việc dưới hầm chứa. biomass - Đề tài Khoa học này được Sở
Hiện nay, hệ thống thu rác thải Khoa học và Công nghệ Tp. Hồ Chí
bằng ống nhựa cốt sợi thuỷ tinh được Minh cấp kinh phí nghiên cứu trong giai
nhiều khu đô thị ở Hà Nội hợp đồng lắp đoạn năm 2005 – 2007. Ông Phan Đình
đặt như khu Mỹ Đình, Trung Hòa - Nhân Tuấn, Trưởng nhóm nghiên cứu, phân
Chính... tích: “Bằng việc sử dụng chế phẩm
*************** enzyme của nước ngoài và giống nấm
men Xacaromyces Cerevisea trong nước,
nhóm nghiên cứu đã xử lý rơm rạ bằng
CÔNG NGHỆ BIOMASS –
hơi nước, thủy phân rơm rạ thành đường,
HƯỚNG TỚI MỘT NỀN NÔNG lên men đường thành rượu (cồn có nồng
NGHIỆP SẠCH VÀ BỀN VỮNG độ thấp) và chưng cất rượu thành cồn có
Các nhà nghiên cứu của Trung nồng độ 94%.
tâm Nghiên cứu Công nghệ Lọc Hóa Dầu Ý tưởng trên được các chuyên gia
(Trường Đại học Bách khoa Tp. Hồ Chí của Viện Khoa học và Công nghệ tại Đại
Minh) với Đề án “Công nghệ Biomass - học Tokyo đánh giá cao và cử những
Hướng tới một nền nông nghiệp không giáo sư đầu ngành sang hợp tác nghiên
chất thải và phát triển bền vững” đã tinh cứu, hỗ trợ nhiều thiết bị hiện đại như
chế chất thải từ nông thôn như rơm rạ, thiết bị Steam Explosion Equipment cho
trấu… thành nguồn năng lượng sinh học. phép xử lý biomass bằng hơi nước có áp
Phục vụ cung cấp “Thông Tin Trọn Gói” 7
- Bản tin tháng 03-2007
suất cao kèm theo việc giảm áp đột biến, trọt và chăn nuôi tại xã Thái Mỹ huyện
máy phân tích sắc ký lỏng cao áp HPLC, Củ Chi, nghiên cứu công nghệ sản xuất
Video Conference System (hệ thống cồn sinh học làm nhiên liệu từ rơm rạ và
thông tin liên lạc trực tuyến bằng nghiên cứu công nghệ làm sạch chất độc
Internet) để hai bên Việt Nam và Nhật hại H2S khỏi biogas. Những nghiên cứu
Bản có thể thảo luận khoa học thường này mở ra triển vọng xây dựng mô hình
xuyên trực tiếp qua màn hình… thí điểm “Biomass Town” - thị trấn sinh
Trong công nghệ Biomass, quá khối.
trình tinh chế biogas cũng thay đổi, khử
**************
mùi hôi, loại những độc tố có hại cho con
người và cho vật liệu. Qua tinh chế,
biogas và cồn sinh học có thể được sử LÁ CÂY CHAY: THUỐC CHỐNG
dụng trực tiếp để chạy động cơ hoặc làm THẢI GHÉP DÀNH CHO NGƯỜI
nhiên liệu đốt. Phân sau khi bị phân hủy GHÉP THẬN
thành biogas sẽ trở nên ít mùi, ít độc hại Học viện Quân y (Bộ Quốc
và có thể vận chuyển đi xa. Hơn nữa, khả phòng) đã tách chiết thành công từ cây
năng tái tạo của biomass được đánh giá Chay chất chống thải ghép dùng cho
cao, có thể phân hủy theo một quy trình bệnh nhân ghép thận.
khép kín: biomass sau khi sử dụng sẽ thải
khí CO2, cây trồng hút khí CO2 cùng với Tại Việt Nam, các thuốc ức chế
năng lượng mặt trời lại phát triển, sinh ra phản ứng thải ghép dành cho cho người
biomass… ghép thận hầu hết được nhập ngoại với
giá thành cao. Do đó, người ghép thận
Ở Nhật Bản, công nghệ xử lý và phải chịu nhiều tốn kém sau khi được mổ
chế biến biomass tuy đang trong giai ghép thận. Từ thực tế đó, Tiến sĩ Nguyễn
đoạn thử nghiệm nhưng các nhà khoa Đặng Dũng, giảng viên Học viện Quân y
học đã có thể sử dụng khí metan từ (Bộ Quốc phòng) đã nghiên cứu tác dụng
nguồn biogas để vận hành xe buýt, xe cơ của flavonoid trong lá cây Chay để bảo
giới nông nghiệp…. Còn tại Việt Nam, quản mô thận và ức chế phản ứng thải
theo ông Tuấn, giá thành cồn sinh khối ghép.
vẫn còn cao do việc nhập các chế phẩm
nước ngoài. Cây Chay (Artocarpus tonkinensis
A chev, họ Dâu tằm -MORACEAE), còn
Trong tương lai gần, nhóm nghiên có tên Chay ăn trầu, Chay vỏ tía, Chay
cứu sẽ phát triển công nghệ nuôi cấy một Bắc Bộ. Cây Chay là loại cây gỗ, cao 10
số chủng nấm mốc để có thể chủ động m - 15 m. Thân nhẵn, thẳng, phân nhiều
trong việc sản xuất chế phẩm enzyme. cành. Lá mọc so le, mặt trên nhẵn bóng,
Nghiên cứu phát triển và sử dụng các mặt dưới có lông trên những đường gân.
chủng nấm men khác để tăng hiệu suất Phiến lá to hình trái xoan hay bầu dục
chuyển hóa các loại đường sinh ra trong thon, dài 1,5 cm - 2 cm. Hoa đơn độc ở
quá trình phân hủy rơm rạ thành cồn, tối kẽ lá, trên cùng một cây có hoa đực và
ưu hóa quá trình, đồng thời mở rộng hoa cái. Quả phức, khi chín mềm có màu
nghiên cứu đến các đối tượng biomass vàng; thịt quả màu hồng, vị chua, hơi
khác. ngọt; hạt to (như hạt lạc nhỏ), màu hồng
Hiện nhóm nghiên cứu đã tiến nhạt, rang ăn rất ngon. Mùa hoa: tháng 3
hành xây dựng cơ sở dữ liệu về quá trình - 4, mùa quả: tháng 7 - 9. Cây càng hái lá
sản xuất sinh khối trong lĩnh vực trồng thì lá lại ra rất nhanh. Cây Chay mọc
Phục vụ cung cấp “Thông Tin Trọn Gói” 8
- Bản tin tháng 03-2007
hoang ở nhiều tỉnh miền Bắc Việt Nam. Sau khi cắt gãy xương đùi chó và gắn
Cây còn được trồng để ăn quả và lấy vỏ vào đó bộ khung cố định ngoài gồm
rễ ăn trầu. nhiều vòng, rồi căng giãn khung từ từ.
Bằng phương pháp riêng xử lý lá Sau đó ông phát hiện thấy khoảng trống
cây Chay tươi trong phòng thí nghiệm, giữa hai đầu xương dần dần được lấp đầy
TS Dũng đã tách chiết flavonoid từ lá cây bởi những can xương mới. Khối xương
Chay. Flavonoid là một hợp chất tự nhiên này theo thời gian ngày càng thấm nhiều
phân bố rộng rãi trong thực vật. Chúng chất vôi, có thể thấy được trên phim X-
có nhiều tác dụng sinh học quan trọng quang. Khối can này biến đổi dần thành
như tác dụng ức chế miễn dịch. ống xương bình thường. Kết quả là chân
dài với cấu trúc hệt chân bình thường.
Qua thí nghiệm đối với một số Khởi đầu ông áp dụng phương pháp này
loại chuột nhắt, chuột cống và chuột để chữa các viêm xương nặng hoặc các
lang, cho thấy chất này có tác dụng ức trường hợp mất đoạn xương. Từ từ ông
chế phản ứng thải ghép thận. áp dụng để chữa các tật bẩm sinh gây
Đồng thời, trong quá trình tách biến dạng chân tay.
chiết các hợp chất hữu cơ có trong lá cây Năm 1985, phương Tây biết đến
Chay, TS Dũng cũng thu được một số phương pháp này và kiểm chứng lại bằng
chất khác như kaempferol (dạng bột vô các phương tiện hiện đại như soi mô dưới
định hình, màu vàng) và ampelopsin kính hiển vi điện tử, chụp mạch máu, đo
(dạng tinh thể hình kim, màu vàng) từ lá phóng xạ… Trước đây người ta thấy rằng
chay. Những chất nói trên, theo giới sẽ có hiện tượng tạo can xương giữa hai
chuyên môn, có tác dụng tốt trong phẫu đầu xương khi tạo lực nén ép. Đây là
thuật ghép tạng. Từ các nghiên cứu này, nguyên lý căn bản để điều trị gãy xương.
có thể sản xuất ra các thuốc mới chống Ngay khi kéo giãn hai đầu xương thì hiện
thải ghép có giá thành rẻ hơn so với tượng tạo can xương cũng xuất hiện với
thuốc nhập ngoại. tốc độ căng giãn thích hợp. Tốc độ này
được xác định là 1mm/ ngày. Can xương
lúc đầu là một khối đặc, sau đó dần dần
**************** có hiện tượng tiêu xương ở vùng trung
tâm và dày lên ở vùng ngoại vi để tạo
NHỮNG TIẾN BỘ CỦA KỸ thành ống xương. Không chỉ là xương,
THUẬT KÉO DÀI CHÂN mạch máu, thần kinh và gân cơ cũng có
Kéo dài chân là một phẫu thuật hiện tượng tân sinh tương ứng với tốc độ
chỉnh hình cao cấp. Cha đẻ của kỹ thuật kéo giãn này.
này là bác sĩ người Nga Abrahaminovich Về mặt lý thuyết, chân có thể kéo
Ilizarov. Ông đã tìm được phương pháp dài ra bao nhiêu cũng được. Thế nhưng
tạo xương từ xương bằng bộ khung cố trong thực tế, người ta nhận thấy sự có
định ngoài dạng vòng được đặt theo tên giới hạn. Sự căng giãn mạch máu, thần
ông. Với phương pháp Ilizarov, chân kéo kinh, gân cơ không phải là vô hạn. Để
dài có cấu trúc giống với chân bình thực hiện được bước đi, chạy nhảy, cơ
thường. thể cần phải có sự cân bằng các moment
Nguyên lý tạo xương từ xương: cơ học giữa các khối chuyển động. Chính
vì thế phải có sự tương xứng của các
Năm 1951, Ilizarov tìm ra được phần chi trên cùng một cái chân, giữa
hiện tượng tạo xương từ xương trên chó. chân tay và thân mình, đầu cổ.
Phục vụ cung cấp “Thông Tin Trọn Gói” 9
- Bản tin tháng 03-2007
Thông thường, thời gian kéo giãn Phương pháp kéo dài chân L.O.N:
từ 2-4 tháng đầu, thời gian để hình thành Giống như phương pháp Ilizarov,
khối xương ống lấp đầy khoảng trống từ người bệnh cũng được cắt xương và đặt
12 -18 tháng. Vì thế người bệnh thường khung bất động ngoài kéo giãn mỗi ngày.
phải mang khung khá lâu, trung bình từ Tuy nhiên , người ta đặt thêm vào ống
2-2,5 tháng cho mỗi cm kéo dài ra. Nếu tủy một cây đinh nội tủy có chốt chặn ở
kéo dài 6 cm thì phải mang bộ khung đầu xương trên. Đầu dưới sẽ được chốt
vòng 12-15 tháng. Vì những quy định sau khi người bệnh đã thực hiện kéo giãn
khắc khe như vậy nên biện pháp này chỉ chi ra đủ chiều dài mong muốn. Lúc đó
nên áp dụng cho các trường hợp chân so bộ khung vòng sẽ được tháo bỏ. Như vậy
le bệnh lý hay di chứng chấn thương. trong khi chờ xương mới lấp đầy hoàn
Riêng việc kéo dài chân thẩm mỹ mặc dù toàn vào khoảng trống, hai đầu xương
có nhu cầu cao nhưng chưa được ứng gãy sẽ được giữ vững bởi bởi cây đinh
dụng nhiều vì thời gian mang khung kéo nội tủy có chốt. Người bệnh cảm thấy
dài gây trở ngại cho công việc cũng như thoải mái hơn nhiều so với phương pháp
sinh hoạt hằng ngày. Để cải thiện tình cũ. Đau ít hơn mà dễ chịu hơn. Xương
trạng này, các nhà khoa học Đức và Hàn mới tạo ra có vẻ nhanh hơn và nhất là nó
Quốc đã chế tạo ra những loại đinh nội tạo luôn ống xương chứ không chờ thông
tủy điện tử giúp xương dài dần ra nhờ bộ tủy sau khi can lấp đầy khoảng trống.
điều khiển điện tử nằm trong đinh.
Phương pháp này có nhiều khuyết điểm Nhờ vào những ưu điểm vượt trội
như dễ nhiễm trùng, bộ điều khiển dễ như vậy, phương pháp này hiện được áp
hỏng hóc, giá đinh quá cao. dụng ở các trung tâm phẫu thuật kéo dài
chân thẩm mỹ như ở Hoa Kỳ, Thổ Nhĩ
Gần đây, các nhà chỉnh hình đã Kỳ, Trung Quốc, Iran, Nhật Bản và Ấn
kết hợp hai ý tưởng đinh nội tủy và Độ. Ở Việt Nam, Bệnh viện chấn thương
khung bất động ngoài dạng vòng. chỉnh hình TP.HCM đã thực hiện thành
Phương pháp mới này đã rút ngắn đáng công phương pháp này từ cuối năm 2004
kể thời gian mang khung còn 1/3 so với và tiếp tục thực hiện rộng rãi để đáp ứng
trước. Với kỹ thuật này gọi là L.O.N ( nhu cầu người dân.
Lengthening Over Nail), phẫu thuật kéo
dài chân thẩm mỹ đã đạt được một bước
tiến dài. ****************
***************
Phục vụ cung cấp “Thông Tin Trọn Gói” 10
- Bản tin tháng 03-2007
SÁNG CHẾ VIỆT NAM
♦ 1-0005370: Hợp chất 1-(5,7)- trục ở phần nằm giữa hai lò xo, hai bích
Dimetoxy -2,2- Dimetyl-2H-Cromen-8- dùng để cố định bạt vào tường, mỗi bích
Yl)-But-2’-En-1’-On và phương pháp có một đoạn trục đặc được lắp luồn vào
chiết hợp chất này từ lá cây bùm bụp trong và cố định với ống trục, trên bích
(Mallotus Apelta) còn có đoạn ống để đỡ vải bạt, một ống
Tác giả: Châu Văn Minh, PhanVăn Kiệm luồn đầu vải đạt được luồn vào trong một
đầu của vải bạt và cụm tạo ra này được
Tóm tắt: luồn vào rãnh tròn trên ống cuốn để cố
Sáng chế đề cập đến hợp chất 1- định một đầu của vải bạt vào ống cuốn.
(5,7-dimetoxy-2,2-dimetyl-2H-cromen-
8-yl)-but-2’-en-1’on mà phương pháp
chiết hợp chất này từ lá cây Bùm bụp ***************
(Mallotus apelta) ở Việt Nam. Hợp chất
theo sáng chế có hoạt tính ức chế quá ♦ 2-0000530: Phương pháp sản xuất
trình hóa yếu tố nhân NF- KB cao với giá bánh cà phê nén (giải pháp hữu ích)
trị IC50 = 0,5 ± 0,05μM. Giá trị này là
Tác giả: Nguyễn Quang Ngọc
thấp hơn nhiều so với giá trị IC50 của
chất đối chứng PTN (Parthenolide) là Tóm tắt:
6,66 ± 0,07μM. Từ hoạt tính này, hợp Giải pháp hữu ích đề cập đến
chất theo sáng chế có thể được nghiên phương pháp sản xuất bánh cà phê nén
cứu sử dụng trong ngành dược để bào bao gồm các bước định lượng cà phê đã
chế dược phẩm có tác dụng phòng và rang, xay để đưa vào khuôn ép với áp lực
điều trị bệnh ung thư. chuẩn theo kích thước của phin cà phê để
tạo hình bánh cà phê, đưa bánh cà phê
*************** này qua hệ thống phun sương định lượng
kín để phun các tổ hợp các chất với mục
♦ 1-0005633: Bạt chắn nắng mưa tự đích kết dính, định mùi, định hương vị;
cuốn sấy chân không bánh cà phê ở nhiệt độ
Tác giả: Đỗ Thành Đồng trên 850C để chuyển độ ẩm về ngưỡng
thích hợp; và đưa bánh cà phê qua hệ
Tóm tắt: thống làm lạnh nhanh ở nhiệt độ dưới
Sáng chế đề xuất bật tự cuốn bao 00C nhằm đảm bảo cho việc bảo quản để
gồm ống cuốn, trên mặt theo chu vi ngoài bánh không bị vỡ trong quá trình lưu
của ống cuốn này có một rãnh tròn, hai thông và sử dụng. Ngoài ra giải pháp hữu
chi tiết cạnh khế được lắp ở hai đầu của ích còn đề cập đến bánh cà phê nén được
ống cuốn, ống trục được lắp bên trong và sản xuất theo phương pháp này.
đồng tâm với ống cuốn, hai đầu của ống
trục xuyên qua hai chi tiết cạnh khế và
nhô ra ngoài một đoạn ngắn, hai lò xo ***************
nằm ngược chiều nhau được lắp trên hai
đầu của ống trục, đầu quay vào phía
trong của lò xo được cố định vào ống
Phục vụ cung cấp “Thông Tin Trọn Gói” 11
- Bản tin tháng 03-2007
♦ 2-0000511: Quy trình sản xuất phân hữu cơ (compost) có chất lượng cao có
bón hữu cơ vi sinh từ than bùn và bã thể được dùng để lên men chuyển hóa
bùn (giải pháp hữu ích) thành phân hữu cơ hoặc phân hữu cơ vi
Tác giả: Phạm Ngọc Sinh, Huỳnh Thị sinh hóa học hoặc phân hữu cơ vi lượng
Minh Hương, Lương Ngọc Diệp hoặc đưa vào các quá trình vi sinh
chuyển hóa thành khí đốt, từ đó chuyển
Tóm tắt: thành năng lượng.
Giải pháp hữu ích đề cập đến quy Giải pháp hữu ích cũng đề xuất
trình sản xuất phân bón vi sinh bằng giải pháp và hệ thống phân loại rác trong
phương pháp lên men để hoạt hóa than nước dựa trên cơ sở trọng lực nhằm thực
bùn và bã bùn. Các chủng vi sinh vật hiện quy trình xử lý rác trong đó rác
được sử dụng có hoạt tính cao được lập được phân loại trước khi xử lý.
lại từ đất bao gồm vi sinh vật phân giải
xenluloza Trichoderma viride, vi sinh vật
phân giải lân Bacillus Megatherium var
***************
phosphaticum và vi sinh vật cố định đạm
Azotobacter choroocum.
♦ 2-0000503: Tấm chắn (giải pháp hữu
ích)
*************** Tác giả: Phạm Văn Thanh, Đoàn Ngọc
Thảo
♦ 2-0000508: Quy trình xử lý rác thải
Tóm tắt:
sinh hoạt bằng phương pháp phân hủy
yếm khí và thiết bị phân loại rác sử Giải pháp hữu ích đề xuất tấm
dụng trong quy trình này (giải pháp chắn bao gồm ít nhất một thân rỗng thứ
hữu ích) nhất được làm bằng nửa nhựa cứng, bao
gồm thành dưới gần như nằm ngang, hai
Tác giả: Vũ Quỳnh
thành bên đối nhau, hai thành đầu, trong
Tóm tắt: đó mỗi thành bên và thành đầu gồm các
Giải pháp hữu ích đề cập đến quy vách trong được nối liền với thành dưới
trình xử lý rác thải sinh hoạt thành phần để tạo thành thành thành mặt trên bao
hữu cơ vi sinh cụ thể là quy trình xử lý quanh miệng của hốc nói trên, trên một
rác thải trong đó các thành phần có khả thành đầu kia có rãnh lõm của gần như
năng phân hủy dưới tác dụng của vi sinh theo phương thẳng đứng và trên thành
vật được tách ra khỏi rác và phân hủy đầu kia có rãnh lõm cũng gần như theo
yếm khí thành mùn hữu cơ, và các thành phương thẳng đứng, gờ và rãnh được bố
phần không có khả năng phân hủy dưới trí ở vị trí được làm thích ứng sao cho gờ
tác dụng của vi sinh vật được tách ra khỏi và rãnh có thể gài khớp với nhau theo
rác và phân hủy yếm khí thành mùn hữu cách kết nối âm dương khi các tấm chắn
cơ, và các thành phần không có khả năng được liên kết với nhau theo chiều dài để
phân hủy dưới tác dụng của vi sinh vật tạo thành một dải tấm chắn.
được tách ra, xử lý riêng hoặc tái sinh.
Việc tách các thành phần hữu cơ
có khả năng phân hủy dưới tác dụng của ***************
vi sinh giúp nâng cao hiệu quả của quá
trình phân hủy yếm khí. Sản phẩm mùn
Phục vụ cung cấp “Thông Tin Trọn Gói” 12
- Bản tin tháng 03-2007
♦ 2-0000505: Cửa sau của thùng xe ben cạnh đáy, các đầu tự do của các cánh bên
(giải pháp hữu ích) được lắp chặt tháo ra được vào các phần
Tác giả: Đỗ Mạnh Tuấn đầu tự do của khung cửa chữ U. Với kết
cấu như vậy, cửa sau thùng xe ben không
Tóm tắt: phải tháo ra khỏi thùng xe khi chở hàng
Giải pháp hữu ích đề cập tới cửa không tự đổ nhờ đó giảm được sức lao
sau của thùng xe ben bao gồm: Khung động, an toàn cho người sử dụng, tiết
cửa có dạng hình chữ U có cạnh bên và kiệm được thời gian tháo lắp.
***************
Nguồn : Tổng hợp từ các website trên Internet, các báo và tạp chí: Thời báo Kinh tế Việt
Nam, Nông nghiệp Việt Nam, TTXVN, Khoa học phổ thông, Hoạt động Khoa học,
www.moi.gov.vn; khoahocphattrien.com.vn; tchdkh.org.vn; nhandan.com.vn;
hanoimoi.com.vn tháng 03/2007; Công báo Sở hữu Công nghiệp tháng 5/2006.
Phục vụ cung cấp “Thông Tin Trọn Gói” 13
nguon tai.lieu . vn