- Trang Chủ
- Khoa học xã hội
- BÀI THU HOẠCH : TÁC ĐỘNG CỦA THÔNG TIN, KHOA HỌC CÔNG NGHỆ ĐỐI VỚI CƠ QUAN THÔNG TIN - THƯ VIỆN
Xem mẫu
- TR NG CAO NG S PH M SÓC TR NG
KHOA XÃ H I
H C PH N:THÔNG TIN H C IC NG
L P: TH VI N - THÔNG TIN 14 (NHÓM 9)
TÁC NG C A
THÔNG TIN, KHOA H C CÔNG NGH IV I
CÁC C QUAN THÔNG TIN-TH VI N
10/2009
- DANH SÁCH NHÓM 9
1.TRI U KIM DUY
2.TH CH MINH THÀNH
3. INH QU C KH I
4.VÕ V N LONG
5.TH CH TH NG C PHÚ
6.NGUY N QU C C NG
7.LÝ TH PH NG THÚY
8. TH PH NG LINH
9.DI P MINH THU N
2
- TÁC NG C A
THÔNG TIN, KHOA H C CÔNG NGH IV I
CÁC C QUAN THÔNG TIN-TH VI N
Theo t i n bách khoa Vi t Nam (dictionary.bachkhoatoanthu.gov.vn) thì:
Khoa h c là h th ng tri th c v t nhiên, xã h i và t duy, c tích lu trong
quá trình nh n th c trên c s th c ti n, c th hi n b ng nh ng khái ni m, phán
oán, h c thuy!t. Nhi m v" c#a Khoa h c là phát hi n ra b$n ch%t, tính quy lu t c#a các
hi n t ng, s v t, quá trình, t& ó mà d báo v s v n ng, phát tri n c#a chúng,
'nh h (ng cho ho)t ng c#a con ng *i. Khoa h c giúp cho con ng *i ngày càng có
kh$ n+ng chinh ph"c t nhiên và xã h i. Khoa h c v&a là m t hình thái ý th c xã h i
v&a là m t d)ng ho)t ng, m t công c" nh n th c. M,i Khoa h c phát tri n g-m có 4
y!u t c b$n:
1) Tri th c kinh nghi m.
2) Tri th c lí lu n.
3) Ph ng pháp, cách x. lí.
4) Gi$ thuy!t và k!t lu n.
H th ng Khoa h c c chia thành Khoa h c t nhiên, Khoa h c xã h i, Khoa
h c k/ thu t; m,i lo)i Khoa h c nói trên u có ph0n c b$n và ph0n ng d"ng, chúng
quan h bi n ch ng v(i nhau. Song, s phân lo)i Khoa h c này ch1 mang tính ch%t r%t
t ng i. Trong i u ki n c#a cu c cách m)ng khoa h c - k/ thu t, Khoa h c ngày
càng tr thành l c l ng s$n xu%t tr c ti!p.
C2ng theo t& i n bách khoa, khái ni m Công ngh c hi u nh sau:
1. Môn khoa h c ng d"ng nh m v n d"ng các quy lu t t nhiên và các
nguyên lí khoa h c, áp ng các nhu c0u v t ch%t và tinh th0n c#a con ng *i.
2. Các ph ng ti n k/ thu t, là s th hi n v t ch%t hoá các tri th c ng d"ng
khoa h c.
3. T p h p các cách th c, các ph ng pháp d a trên c s khoa h c và c
s. d"ng vào s$n xu%t trong các ngành s$n xu%t khác nhau t)o ra các s$n ph3m
v t ch%t và d'ch v".
Trong nh ng th p k1 g0n ây, có tác gi$ ã m r ng khái ni m công ngh :
a) CN bao g-m nhi u y!u t h p thành nh ph ng ti n máy móc thi!t b',
các quy trình v n hành, các ph ng pháp t4 ch c, qu$n lí $m b$o cho quá trình
s$n xu%t và d'ch v" c#a xã h i.
3
- b) Xét riêng v m5t kinh t!, trong quan h v(i s$n xu%t, công ngh c
coi là ph ng ti n th c hi n quá trình s$n xu%t, bi!n 4i các " 0u vào" các
" 0u ra" cho các s$n ph3m và d'ch v" mong mu n.
c) Công ngh cao (công ngh tiên ti!n), các ph ng ti n v t ch%t và t4
ch c c%u trúc áp d"ng khoa h c m(i nh%t ( i n, i n t., tin h c và t ng i u
khi n, laze, k/ thu t siêu âm, plasma, v t li u c ng, siêu d6n... phát tri n m)nh t&
sau Chi!n tranh th! gi(i II).
Các thành ph0n c b$n c#a công ngh , theo cách hi u hi n nay, bao g-m c$ ph0n
c ng và ph0n m m, c" th là t4 h p c#a 4 thành ph0n có tác ng qua l)i v(i nhau và
cùng th c hi n quá trình s$n xu%t và d'ch v" b%t kì: thành ph0n trang thi!t b', bao g-m
các thi!t b', máy móc, khí c", nhà x ng, vv; thành ph0n k/ n+ng và tay ngh liên quan
t(i kinh nghi m ngh nghi p c#a t&ng ng *i ho5c nhóm ng *i; thành ph0n thông tin
liên quan t(i các bí quy!t, các quy trình, các ph ng pháp, các d li u, các b$n thi!t k!,
vv; thành ph0n t4 ch c th hi n trong vi c b trí, s7p x!p i u ph i, qu$n lí và ti!p th',
vv.
Còn khái ni m thông tin c hi u nh sau:
-Thông tin là “ i u mà ng *i ta ánh giá ho5c nói !n; là tri th c, tin t c”.
Theo t& i n Oxford English Dictionary.
-“Thông tin là s chuy n giao tri th c làm t+ng thêm s c m)nh c#a con
ng *i”.
T& nh ng khái ni m trên ta có th nh n th%y r ng: Thông tin và Khoa h c công
ngh có tác ng r%t l(n !n nhi u ngành ngh , l/nh v c cu c s ng…d6n !n nhi u
thay 4i m)nh m8. S tác ng này c2ng $nh h ng !n các c quan Thông tin-Th
vi n.
1/TÁC NG C A THÔNG TIN N CÁC C QUAN THÔNG TIN-TH
VI N
Thông tin là nhu c0u thi!t y!u trong *i s ng xã h i, là công c" i u hành,
qu$n lý hay ch1 )o c#a t&ng ch# th , giúp các cá nhân, t4 ch c a ra quy!t 'nh phù
h p và úng lúc. Thông tin c2ng là ph ng ti n h u hi u m r ng giao l u hi u bi!t
gi a các qu c gia, dân t c; là ngu-n cung c%p tri th c m i m5t cho công chúng, ngu-n
l c phát tri n kinh t!-xã h i.
Thông tin là y!u t quy!t 'nh $nh h ng !n s t-n t)i và phát tri n c#a các c
quan Thông tin-Th vi n.B i vì:
-M t c quan Thông tin –Th vi n s8 không t-n t)i n!u thi!u thông tin ho5c
thông tin nghèo nàn hay thông tin thi!u c s th c ti n.Vì th!, có th nói, Thông
4
- tin là i u ki n tiên quy!t và $nh h ng nhi u nh%t !n c quan Thông tin- Th
vi n.
-V(i các thông tin m(i c thu nh n thêm, thì các c quan Thông tin-Th
vi n s8 làm phong phú thêm ngu-n thông tin và giúp cho b)n c c#a mình có
c s hi u bi!t, nh n th c t t h n v nh ng i t ng trong *i s ng xã h i và
t nhiên. Nh ng thông tin này c2ng giúp con ng *i th c hi n h p lý, úng quy
lu t công vi c c0n làm nh m )t t(i m"c ích. Nhà khoa h c c E.Pietch ã ch1
ra "Thông tin là m t s$n ph3m mà v(i ý ngh/a, công d"ng c#a nó có th xem
ngang hàng v(i tr l ng nguyên li u c#a n (c ó”…
-V(i các thông tin ã có, s8 giúp cho b)n c ti!p c n khi c0n !n.Lúc này,
d (i s tác ng c#a thông tin thì các c quan Thông tin-Th vi n tr thành n i
l u tr tri th c.
S phát tri n m)nh m8 c#a thông tin trong th*i )i ngày nay t)o nhi u s c ép lên
các c quan Thông tin-Th vi n nh :
-L ng thông tin trong xã h i r%t l(n và a d)ng. Ví d": H ng ngày, có r%t
nhi u lo)i báo, t)p chí c xu%t b$n t& nhi u tòa so)n khác nhau, v(i nhi u
thông tin khác nhau hay ch1 v(i m t thông tin nh ng m,i n i l)i có cách trình
bày khác nhau, ôi khi thông tin còn b' sai l ch.N!u c quan Thông tin-Th vi n
không # kh$ n+ng x. lí các thông tin ti!p nh n t& các ngu-n tin s8 làm cho
thông tin a !n ng *i dùng tin b' tràn lan, n!u nghiêm tr ng h n s8 gây ra
nh ng d lu n không t t cho xã h i $nh h ng !n uy tín c#a c quan Thông tin-
Th vi n.
-Nhu c0u thông tin c#a ng *i dùng tin ngày càng a d)ng.Ch9ng h)n, vào
nh ng n+m tr (c ây, khi nh7c n c quan Thông tin-Th vi n thì ng *i ta ch1
ngh/ ây là n i ch a sách, cho m n sách và ch1 dùng nh ng gì th vi n
có.Nh ng trong nh ng n+m g0n ây thì quan ni m này ã thay 4i, ng *i dùng
tin !n c quan Thông tin-Th vi n t tìm ki!m tài li u mình c0n ho5c gi$i
trí…hay yêu c0u c quan Thông tin-Th vi n tìm giúp khi tài li u không có trong
c quan t%t c$ các l/nh v c nh v+n hóa, xã h i, khoa h c, th d"c th
thao…N!u c quan Thông tin-Th vi n không áp ng c nh ng nhu c0u ó
thì ch7c ch7n s8 b' ào th$i.
Chính nh ng i u này òi h:i các c quan Thông tin-Th vi n ph$i có nh ng
thay 4i cho phù h p v(i yêu c0u chung t-n t)i và ph"c v" xã h i t t h n. gi$i
quy!t bài toán khó này thì ph$i áp d"ng khoa h c công ngh vào công tác thông tin- th
vi n.
5
- 2/TÁC NG C A KHOA H C CÔNG NGH N CÁC C QUAN
THÔNG TIN-TH VI N
Áp d"ng khoa h c công ngh vào c quan thông –th vi n là xây d ng
ph ng th c m(i, công ngh m(i trong vi c x. lý thông tin - tri th c. ó là b$o
qu$n, s u t0m, t4 ch c, qu$ng bá, và truy c p thông tin b ng các ph ng ti n hi n
)i.Khoa h c công ngh (hay c" th h n chính là công ngh thông tin) ã góp ph0n
làm thay 4i di n m)o c#a các c quan thông tin th vi n, t)o nhi u thu n l i trong
công tác.Tuy nhiên v6n còn g5p m t s khó kh+n nh%t 'nh.
a)Nh ng thu n l i khi áp d ng Công ngh -thông tin vào c quan Thông
tin- th vi n
-Trong t ch c ngu n nhân l c:
Nh* nh ng thành t u c#a
công ngh m(i mà m t s
b ph n c#a th vi n s8
không còn c0n nhi u nhân
viên n a nh b ph n liên
th vi n và b ph n phân
ph i tài li u vì ngày càng
có nhi u t li u trên m)ng
cho ng *i dùng tin.
Qu y L u hành ch c n m t cán b
6
- -Trong công tác nghi p v :
+ B4 sung: Tr (c ây ng *i cán b b4 sung ph$i !n t&ng nhà xu%t b$n
l%y danh m"c sách sau ó l a ch n t&ng lo)i tài li u phù h p v(i n v' mình
r-i m(i ti!n hành b4 sung, nh ng nay v(i CNTT ng *i cán b ch1 vi c truy c p
vào các Website c#a nhà xu%t b$n xem và 5t các cu n sách c0n thi!t. Khi áp
d"ng CNTT các th vi n có th ti!n hành b4 sung t p th nh m gi$m chi phí.
+ Biên m"c: i v(i công tác biên m"c thì ã xu%t hi n hình th c m(i ó
là biên m"c trên m)ng hay còn g i là biên m"c sao chép. i u này có ngh/a là
ng *i cán b biên m"c l%y nh ng thông tin th m"c trong danh sách các tài li u
mà n v' ã +ng ký b4 sung ho5c có th tìm tài li u ó trên m)ng thông qua
ch1 s ISBN (m,i cu n sách ch1 có duy nh%t m t ch1 s này). Sau ó có th
thêm m t s y!u t riêng c#a n v' mình nh : ký hi u kho, ngày tháng x. lý
tài li u ...Vi c biên m"c này giúp cho cán b x. lý tài li u ti!t ki m c nhi u
th*i gian, -ng nh%t các y!u t x. lý.Gi ng nh công tác b4 sung thì c2ng có
th ti!n hành biên m"c t p trung gi a các th vi n. Hình th c này s8 giúp cho
các th vi n ti!t ki m c kinh phí trong x. lý tài li u và -ng nh%t các y!u t
mô t$.
+ Qu$n lý l u thông tài li u: CNTT ã t)o ra m t công c" r%t h u ích cho
ng *i qu$n lý so v(i ph ng pháp qu$n lý truy n th ng ó là cho phép th c
hi n và qu$n lý các nghi p v" yêu c0u (qua m)ng và b ng phi!u) nh :
m n/tr$, g.i/tr$, phôtô tài li u ... Ng *i qu$n lý có th xem b%t c thông tin v
m t b)n c: thông tin cá nhân, thông tin m n tr$, thông tin v l'ch s. m n
tr$ ... -ng th*i c2ng có th tra c u m t tài li u b%t k; n7m tình tr)ng tài li u
ó: âu, do ai n7m gi , khi nào !n h)n tr$ ... Có th ti!n hành th ng kê s
l ng ph"c v" c2ng
nh t0n su%t s. d"ng tài
li u m t cách d dàng
và thu n ti n.Nh* áp
d"ng h th ng mã v)ch,
cán b th vi n có th
th c hi n thao tác xu%t,
nh p tài li u nhanh
chóng và chính xác,
a ra các d li u
m n và tr$ tài li u là
m t công c" 7c l c
cho vi c qu$n lý l u
thông tài li u, nh%t là
trong m t h th ng
Qu n lí tài li u và ng im n b ng h th ng mã v ch
7
- qu$n lý thông tin hi n )i. Có th nói qu$n lý l u thông là m t công c" 7c l c
h, tr cho cán b qu$n lý r%t nhi u trong vi c ra quy!t 'nh.
H th ng m n tr$ sách t ng
+S$n ph3m và d'ch v" thông tin: Xu%t hi n nhi u lo)i hình s$n ph3m thông
tin m(i: các CSDL, các b$n tin i n t., sách i n t., các trang ch# ... Các d'ch
v" thông tin m(i: tra c u tr c tuy!n, tra c u ch n l c ... Các s$n ph3m và d'ch
v" thông tin này c coi là hàng hóa nên ng *i qu$n lý c0n ph$i có chi!n l c
trong vi c ánh giá, l a ch n, phát tri n. N!u t4 ch c t t các s$n ph3m và d'ch
v" thông tin có ch%t l ng cao thì ây s8 là ngu-n kinh phí b4 sung cho ho)t
ng th vi n.
b)Nh ng khó kh n khi áp d ng Công ngh -thông tin vào c quan Thông
tin- th vi n
-V n an ninh th vi n: Khi áp d"ng CNTT vào ho)t ng th vi n m t v%n
m(i ã xu%t hi n ó là an ninh th vi n. Công tác an ninh th vi n ây có th hi u ó
8
- là các ho)t ng b$o v tài s$n c#a th vi n b ng các thi!t b' hi n )i. Các thi!t b'
$m b$o cho công tác anh ninh th vi n này là các c4ng t&, các camera, ... Th c hi n t t
công tác an ninh th vi n s8 h)n ch! c m%t mát tài li u t)i các b ph n ph"c v" t
ch n nh kho m , phòng a ph ng ti n...
C4ng an ninh g-m có 01 hay nhi u l i i
cùng v(i B i u khi n trung tâm dùng
b$o v tài li u ch ng tr m c7p. ôi
khi có kèm theo module !m ng *i ra
vào th vi n.
-Kinh phí: ti!n hành tin h c hóa công tác th vi n thì òi h:i ph$i có m t
ngu-n kinh phí r%t l(n mà ngân sách nhà n (c c%p cho các th vi n r%t h)n ch! nên v%n
kinh phí luôn là bài toán nan gi$i cho các nhà qu$n lý. 0u t cho th vi n th *ng
không th%y ngay hi u qu$ cho nên vi c xin kinh phí r%t khó kh+n do ó vi c phát tri n
th vi n th *ng không -ng b , manh mún. Hi n nay r%t nhi u th vi n do ng *i qu$n
9
- lý n+ng ng nên ã xin c vi n tr c#a các t4 ch c n (c ngoài 0u t cho th
vi n c#a mình. Nh ng v%n n$y sinh ti!p theo là làm sao có ngu-n tài chính duy trì
các ho)t ng c#a th vi n khi ã h!t ngu-n kinh phí tài tr , ây c2ng là m t bài toán
khó vì th vi n không ph$i là m t n v' kinh doanh có thu. gi$i quy!t bài toán này
ng *i qu$n lý ph$i n+ng ng trong vi c t)o ra các s$n ph3m và d'ch v" thông tin có
ch%t l ng nh : d'ch tài li u, làm t4ng lu n, xây d ng c s d li u, .. t)o ra các
ngu-n thu ngoài ngân sách.
i v(i m t s c quan th vi n vi c
0u t có 0y # trang thi!t b' hi n
)i c0n ngu-n ngân sách r%t l(n.
Tra c u m"c l"c tr c tuy!n
Phòng a ph ng ti n
10
- -Công ngh thông tin: ây là v%n then ch t trong vi c tin h c hóa công tác th
vi n nên nó c0n c quan tâm và 0u t t t. Ng *i qu$n lý ph$i n7m b7t c công
ngh ti!n hành t4 ch c và qu$n lý t t các ho)t ng c#a th vi n. Ph$i n7m c các
quy trình x. lý tài li u, t)o ra các s$n ph3m và d'ch v" thông tin ch%t l ng cao.
H th ng máy ch th vi n i h c Khoa h c t nhiên TP.HCM
-Nhân s và t ch c nhân s :Vì qu$n lý nhân s thu c qu$n lý xã h i ph c t)p
nh%t nên nó òi h:i ng *i lãnh )o ph$i hi u bi!t k v các thành viên d (i quy n qu$n
lý c#a mình v trình nh n th c, kh$ n+ng chuyên môn, m c s. d"ng ngo)i ng ...
T& nh ng hi u bi!t ó m(i có th phân công, i u ng úng ng *i úng vi c và có
nh ng ch! u ãi thích h p nhân viên c#a mình yên tâm công tác, c ng hi!n h!t
kh$ n+ng c#a h . Ng *i qu$n lý ph$i có nh ng chính sách trong vi c b-i d
nguon tai.lieu . vn
